Belgische onderscheidingen
Emser-Water
HAARLEM'S DAGBLAD
WOENSDAG 6 FEBRUARI 1924 - TWEEDE BLAD
UIT DE BALKANLANDEN
(Van onzen coi respondent.)
elofdice opstanden in montenecro. opstandice ben-
den strijden tecen het servische cezac. „politika", het
orcaan der zuid-slavische rece erinc over den toe
stand.
Belgrado, 20 Januari.
„We are back in 1011". Onophoude
lijk komen mij deze woorden voor den
geest. <i:o generaal Smuts uitsprak
zijn beroemde rede te Londen^
waardoor hij de aandacht van heel de
wereld op zichzelf on op zijn Zuid-
Afrikaan sc he volkje vestigde. Hij
sprak in verband met do g<ej>ftn'
situatie tusnrihen Frankrijk en Duilsch-
land on walde uitdrukking geven aan
zijn g'-vooien, dnt de toestanden sinds
het uitbreken van den oorlog er niet
veel heter op zijn geworden en dat hot
evenwicht tussehen de verschillende
lainh-n en volkeren nog evenzoo ont
wricht is als in de laatste periode van
don vrede.
Steeds, wanneer ik do toestanden,
die op don Balkan heerschen on ir
lend- n, dio do geheele of gedeeltelijke
erfgenamen van do vroegere Gc-sten-
rijk-Honguaroche snonnrrhi© zijn go
worden, uit onpiirtij'dig standpunt !*•-
schouw, moest ook ik donken: „liet
is nog ©\©n ellendig als voorheen, of
wellicht is het nog slechter!" Mén
moei or werkelijk aan wanhopen, of
uit dit ntateneomplex 6ém nog een
geordend on behoorlijk deel van Eu
pa zal groeien
Thans zijn hot de Moiitenegrijnon.
die oproer kraaien on die snot w
woede den strijd tegen de J»€j» o...
lu'-i-'hen lo Sorviërs hebiien nango-
1-onden. Zonder ©enig© overdrijving
kan inon zeggen, dat er Oen ware re
volu'.ie in hot land van do zwarte ber
gen liCerscht: zelfs de regeering te
Belgrado looclierit dit niot en de offi
cie*)!© pers, welke geheel in do hand
is van den grijzen N'iools Paaic, geeft
uitvoerige beschouwingen cn verhalen
van lietgeen zich in do opstandige
streek voordoet. Vóórdat ik dit blad.
de „Pölitika"' echter citeer, wil ik
eerst in hc-t kort meedeel-n. hoe Ser
vië, toen nog gc-en Zuid-Siavilt golieo-
lon. eigenlijk aan do iioenrhapplj ovor
Montenegro is gekomen. Midden in
den grooten wereldoorlog heeft men
dit gebied ineens zonder boo of ba
geannexeerd, koning Nikitu is reeds
lang gestorven ©n de kroonpretendent
Iii kleinzoon is ©en knaap van onge
veer tien jnrrn. die. naar men boweert,
ergon* in Italië tnet zijn verwanten
woont. Met b'-liulp vun de Fransche
diplomatie wrd na den val van hot
ezarismo in Rusland het Montone-
grijnvho gobicl bij Servië getrokken,
de oude naam Montenegro word ge
schrapt en de nieuw verworven streek
kreeg den naam „Zotn".
In do lanlsto tijden nu strijden on-
ophotidelijk vrijbuiterxpntrouilles in
do woeste en schier ontoegankelijke
bergen tegen de Servisahe gendarme
rie; oen der mcMl verwoede govcchtcn
was wel dat. hetwelk in den eersten
nacht van het nieuwe jaar hij hot
dorpje Itubesch in de omgeving van
Nikacliitach, word geleverd. Majoor
Sava Rnspopevje. de ziel van de be
weging van de opstandelingen, werd
met zijn schare getrouwen door de
Serviiwim gendarmen onverwachts om-
eingoid. Er ontspon tlch eon vuurge
vecht. de broeder van Sava. Marko
Baspopovic. wist met cn der ander©
aanvoerder», Mujo Baschovic, het cor
don dóór te bii ken en in het gebergte
te vluchten. Majoor Sava Raspopovic
cn zijn vriend P©t"r Swltser daarwnte.
gen. vielen doodelijk getroffen neor.
Toon de gendannon h©rn wilden grij
pen. had hij nog de kracht zich één-
mnal op te heffen: „Broeders Monter»--
grilnen"' riep hij. ..voorwaarts! het
v-doriand roept"'. En het was in©t
hem gedaan. Behalve deze beide lel-
de.rs werden n--v noht andere mannen
van de opstandelingen neergeschoten,
doch ook do Serviërs hadden verlie
zen te hoeken: Niko Djurnechkowic cn
Djuro Ignatovic bleven levenloos op
het veld achter zes andere gendarmen
werden gewond.
Ben volgcmlrii dag werden do lijken
der gedood© Mon'.enegrijnen aan d©
anrd© overgegeven, geheel Nikschitseh
volgde den droeven s'cot naar 't kerk
hof en ook uit de omliggende plnatsen
weren t.M van l:M«n toegestroomd.
Doch ik wildo de ..Polltjka" aan
halen en pre-cie* niededeolen. wat dit
b1 -cl ov-r d-* N-veging zegt. gezien don
altijd van hot standpunt der Servi
sche regeering.
„Montenegro i* in onze stateng©-
inccir-chap het tooneftl van de aller-
gröo'-s'-o misdaden en barbarijen ge
worden. Be opstandelingen t-eheer -
sehen (die dorpen: noch de bevolking,
nodi de bfstuiirsau'oriteiten verzet
ten zich tegen hen. Er gaat geen d ig
voorhii. waarop in deze ongelukkig©'
provincie niet iemand gelood of he-(
roofd wordt, of dat niet een huis in
vlammen opgaat. Het leven in de dor
pen is oen bestaan van verschrikking
m van ellende. Be stedelingen echter
loven ula iu een gevangenis. In Monte
negro heeft men op het o ogenblik on
geveer honderd rebellen. Zij zijn in
'.«r>-hilleniie groepen ondergebracht.
Een daarvan e'aat onder leiding van
den vroegcren Montcnecrijnschen ma
joor Sava Baspopovic (wiens dood zoo
juist is medegedeeld, corr.h De twee
de groep commandeert Mujo Basslio-
vic, deze tifdcéling bestaat uit twaalf
man cn houdt ziel) op in het district
van Mkschitsch tXikcic). Baschovic
was tijdens de Oostenrijksch© bezetting
een door de Oostenrijkers aangesteld
brievenbesteller. Na de ver et-ui ging
vaii Montenegro met Servië werd hij
w-genft verscheidene delicten aange
klaagd, hij vlucüitte daarop in de ber
gen. waar hu zichzelf tot generaal
uitriep van do opstandelingen, zijn
groep heeft ontedbar© moorden er
plunderingen op haar geweten. Dt
derdo afdc-eüng dor rebellen is do tal-
lijkstc en de gevaarlijkst©, zij wordt
aang<V.*oerd door Georg Kus'.uditscii
en door Peter Switzer en is in ver
schillend© kleinere groepen onderge
bracht in do districieii van Cetanje en
Nikschits-Ji cn in do Boche di Catarro.
Een der voornaamste en wakkerste
leider» is Radojoa N'iktachowic, alle
terugwerpingen van gondttrmeriepo©-
tcn. allo moorden op militair© en j*>-
litiekc JKTSoonlijkhc-dn zijn van hem
uitgegaan eti door hem ten uitv
gebracht.
J»e vierde indeeling is die van dr.
Vukaschin Markowitscli. Doze groep
strijdt in districten van Podgorica en
Cotinjo. Zij organiseert do dorpen en
treft voorbereidingen voor do in
liet e.-mtkome<ndc- voorjaar la verwacli-
(••n gror-to sociaal communistische rovo-
luti"'. Dr. Morkovitsclt trekt voortdu
rend door alle doi'|>on cn stelen. Mot
zeker sucoc© liet hij het gerucht- ver
spreiden, dat hij Montenegro liad \vr
laten, opdat de politic zijn vervolging
zou staken. Allo genoemde revolution-
a air© groepen staan iu nauwe verbin
ding met elkander. Op gemeenschap
pelijke congressen wordt bet program
ma van actio vasfgseteid.
Het Montenogrljnsch© volk beschouwt
zijn tegenwoordigon, treurigen too
stand als een gevolg van do vereeni-
ging van Montenegro mot Servië. Po
litiek ongeschoold en zonder cultuur,
zooali do Montom'grijiion /.iin, geven
r.ij z.ich ovor aan de grootst© ontevre
denheid en nemen zij ©en vijandelijke
stelling aan tegenover den slaat, daar
bij hun eigen leven absoluut verach
tend. Voor den oorlog had Montene
gro geen economisch leven. Dat is do
oorzaak, dat er ©en geheel en al on so
ciaal type menschen ontstond. Ban
gevolg van dit gebrek aan bedrijf was
de ontevredenheid der bevolking na
den oorlog. Be opstandige benden Ver
nietigen de laatste kirensreserven van
het Montenegrijnsclie volk. In een cri-
«i< van bovenmonschclijk lijden is dit
volk een levend lijk geworden, liet
land wordt met zijn bevolking zonder
tegenstand vernietigd. Wie de Monte-
negrijnen nog vnn vroeger kent, hun
ridderlijkheid, hun lichtgeraakt eer
gevoel, hun waardigheid en hun trots,
welke eigenschajjjwii zoowel don boer
aLs don burger kenmerkten, kan niet
moor goloovon dat do Montcnegrijnen
van heden hetz«.i|fde volk zijn als dat
van vroeger, het volk. welks heldendru
d'n hun g©lij!;o niet vinden in do Ser-
si'cho geschiedenis. Titans zijn Monte
negro en zijn bewoners zoowel moreel
als pliysiok dood. gohec-1 het land
sterft h<rflcn uit. omdat het door liet
zware lot d«-r omstandigheden daartoe
veroordeeld is. In dezen toestand was
het voor ©on groep van misdadigers,
plunderaars en roovers gemakkelijk de
macht over dorpen en sleden tot zich
f© (rekken. Een groot deel dor op
standelingen heeft zich eenigo maan
den in Italië opgehouden om na daar
in do wapens to zijn gedrildin liet
vaderland terug 1© keeren. Het geluk-
to dez©n lieden het vertrouwen van
het volk in de Servisch© autoriteiten
1© niet te doen gaan. Sinsdien ziet de
Montenezrijnsche boer in de opstande
lingen de eigenlijke staatsmacht- en
begroet hij hen als bevrijders. De op-
Mandelingen kunnen thans in het land
dooden, plunderen. brandschatten,
iedere misdaad bc-gnan. niemand
neemt hun deze verschrikkelijke daden
kwalijk. De een© broeder doodt den
anderen, ©en algemeen© vemielïngs-
kamp i-- uitgebroken, de uitroeiing van
he? volk is te bftvreezen. De staatsauto-
riteifen :n Montenegro zijn door de
allerslechtste partij-elementen verte-
Binnenland
De nood derNederlanders
in Duitschland
Uit drie brieven
Onder dit hoofd vraagt tiet Hoofdlveetuur
van het NevJerlari'l'ch© Roodo Kniis ons
plaatsing van liet volgende or er desi nood,
die onze Jar.-'.p-nooten in Duitschland
lij-den:
Ker6te brief:
V.'ij k-r.'ii.T onze kinderen niet
meer ivnar s.i.-.r-l war.t re hebben
geen kleeren ts.«r. cknre bedde» kunnen
we niet meer vtrscboonen. Wat verdiend
wordt, en ds'. too weinig, gaai a*n brood
tn andere ertvsren.
Tweede brlo^i
Er zijn hier zooveil H'."andsche
families die xtxtr htm kinderen geen «ten.
irmken, kleeding of echoenen 1.ebben; zij
zitt^i te huilen, -lal ze ''a kinderen niet»
reven kunnen. Wij moeten onze kinderen
uit de school houden, timdat *e geen kite-
r,,Ti of ech'oenen meer hehhen.
Derde brief.
Ik zelf tien ook werkloos: mijn on-
•itrsteuning it gulden. Maar ik tseh
klt-ine kinderen «n do levensmiddelen ziju
vcvl duurder dan in Nederland. Me'.-k kr.i-
gen mijn kinderen niet te zien; droog
brood met «en droge nsrdspps', dat is
onze kost. Aan kleeren i» niet te denken.
Twee van mijn kinderen zijn altijd ziek..."
Dat de schrijvers dezer brieven, Neder
landers Sn Duitschland woonachtig, den
toeeland niet erger vooretellcn dan hij
-.verkelijk i». blijkt uit de volgende woor
den. gwtomon uit ten br:<-f v.-ji den No-
dcrlandsclien Coriaul te K.Teckcnaar vle-
zes is er eeni?o malen getuige van ge-
weest, dat Nederlandschc eiootllijdenden
dooi honger zoo uitgeput waren, dat zij
voor ons ondcreteuriingsbureau in elkaar
Het mag allicht bekend worden geacht,
dat 't Nederlnndsolie Roodo Kruis een be
langrijk gedeelte der ingekomen collecte
gelden heeft afgedonderd en besteed voor
Nederlanders in Duitschland, terwijl
uiteraard allo giften, ingekomon voor
..Nederlanders in Dufcschland" helaas
te zamon slecht© 1/7 gedeelte van de in to
taal voor den nood in Duitaohiand inge
komen giften de gcwenscht© bestem
ming kregen.
Hoe onze steun op prijs gesteld wordt,
blijkt o.a. uit een schrijven ran den Con
sul ie D- die onder meer zegt: ..Ik zal niet
nc'.aien d« aandacht op TTwe schenking to
vestigen, zoowel van do ondersteun don
als van de beter gesitueerde Inndgonoo-
t.-n hier rn ju Nederland, voor zoover die
geacht kunnen worden in staat te zijn het
prijzenswaardig voorbeeld te volger.."
Het Hoofdbestuur van hel Nederbuvl-
echo Rootle Kru'n wensohl nu een afzon
derlijke actie «0 beginnen voor de in nood
verkewonde Nederlanders iu Duitgchlaiul
van verschillende zijden heeft men het
zelve dit gevraagd en h« ach', tiet oogen-
blik daartoe thans gekomen. Da ingeko-
men gelden ,,n goederen zullen ttpecian!
voor dit doel worden aangowo'nd, mits
zij ons toegezonden worden maar Prinei«s»e-
«niclit 27. den Hang onder liet motto ,,vonr
Hollanders", Dat- intussohen giften voor
de Duitschers in Duitschland even welkom
zijn al6 tot dusver, zal wel geen betoog bo
tloeven.
DE DIEFSTAL BIJ HET ACENT-
SCHAP DER NEDER?.. BANK Til
KAMPEN.
Men schrijft uit Vcendam aan de
-\\ R. Crt.
Het parket van Winschoten, bijgestaan
door een hoofdinspecteur en twee re
chercheurs van de Amstcrdamsche poli
tie en ecniffc marechaussees, heeft hier
-en huiszoeking gedaan ten huize van
do ouders van P. \V., iti voorarrest zit
tende. als verdacht van medeschuldig
:e zijn aan den diefstal in het gebouw
ran he: agentschap der Ned. Bank te
Kampen. Een paar dagen te voren had
een Amsterdamsche vriendin van W,
ecu bezoek aan diens ouders gebracht.
GEVAARLIJK HEERSCHAP.
Rij de Belgische grens, onder .Nispen.
drong Zondaenvond een net gekleed
heertje binnen in de boerderij van
I'. V, waar de vrouw alleen thuis
was en slechts hot gezelschap genoot
vnn een vrouw, daar ook uit de
huurt.
0j> 's inans vraag om drinken,
bood de vrouw hem een kup koffie
aan. Het heertje liad int.usscnen een
revolver te voorschijn gehaald en
eisclite ook gold, waarop dc vrouw
hem een guldon gaf. Dit. was echter
idet genoeg en terwijl hij de revolver
in do richting van het bed afschoot,
eischic hij een flinke som.
Doodelijk verschrikt waren do
vrouwen naar buiten gevlucht- en
bang voor haar hulpgeroep, had do
d-s vreemdeling spoedig de plaat, ge
poetst in do richting van d© grens,
waar hij vermoedelijk te Esschen op
do trein is gestapt in dc richting
weei' van oris land, maar dan moer
naar bet Noorden.
Men vreest, dat. het een Duitscher
is geweest, in ieder geval, naar zijn
spraak te oordeelen, geen Hollander.
Geen officieele publicatie.
De verleening eerstdaags te
wachten.
De redacteur van de Maasbode te
Brussel seint:
lu uaualuitiug op 'net bericht be
treffende de Belgische onderschei
dingen aan Nederlanders deelde meu
ons op het Ministerie van Buiten
landse)!© Zaken mede dat ditmaal de
lijst der voor een© onderscheiding in
aanmerking komende personen i iet
officieel zal gepubliceerd worden
maai dat de geïnteresseerden do hun
toegekende decoratie, zonder dat er
publiciteit aan worde gegeven, eerst
daags langs den gewonen diplomatia-
ken weg zulln ontvangen. De publi
catie» enkele maanden geleden van
de eerste lijst, was een uitzondering
op den regel. Waar deze proeve tot
veel klachten aanleiding 1 loeft gege
ven, hoeft men voor deze nieuwe ge
legenheid van dal procédé afge
zien.
ONVOORZICHTIG OVERWEG
WACHTER. De Maasbode meldt:
Te Delft lieeft Maandag op den
spoorwegovergang aau de Binnen wa
tersloot weer bijna een zeer ernstig
ongeval plaats geluid. Na liet passea-
ï't-n van een sneltrein uit de richting
's Gruveniiage werden reeds de af-
sluilboomegeojienit toen ongeveer
gelijktijdig uit de richting Rotter
dam een trein naderde. De overweg-
wachter sloot, dezen trein te laat
1 «snerkend, wederom snel de boomen,
zoodat een aantal personen, alsmede
het gespan van een vrachtbode zich
bij het paaseeren van den'goederen
trein uisschen de afsluilboomen op
de spoorbaan bevond. Gelukkig wis
ten Ilon zich in veiligheid te stellen
op het vrije spoor. De politie heeft
oen onderzoek ingesteld en proces
verbaal tegen den overvvegwachter
opgemaakt.
DE LEERPLICHTWET-
De minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen sluit zich in de me
morie van antwoord nopens de begroo
ting voor 1934 bij die leden der Kamer
aan, die zich niet nadruk verzetten le
gen de afschaffing van de leerplicht
wet.
Dat niettemin een belangrijke ver
eenvoudiging der administratie van de
uitvoering der wet mogelijk en bij den
huidigen toestand van 's lands geld
middelen geboden is, is ook het oor
deel van den minister, die dan ook reeds
op 0 November j.l, een ministerieele
commissie heeft benoemd om hem aan
gaande zoodanige vereenvoudiging ad
vies uil ie brengen.
Dio commissie heeft ook tot op
dracht, ccn zoodanige regeling ic ont
werpen, dat alleen kinderen, die onge
oorloofd verzuimen, op kaarten wor
den gebracht, zoodat deze opdracht ge
heel ligt in de lijn van die leden, die
de desbetreffende opmerking in het
Voorloopig Verslag maakten.
Verwacht mag worden, dat de door
den minister ingestelde commissie zóó
tijdig met haar arbeid gereed zal zijn,
dat dc wijzigingen uiterlijk met 1 Juli
a.=. zullen kunnen werken.
Inlusschcn zal dc minister bovendien
nagaan of een nog verder gaande ver
eenvoudiging der administratie te ver
krijgen zou zijn door wijziging der
leerplichtwet.
overplaatsing ~~van bovental-
lige leerkrachten.
Gedeputeerde Staten van Noord-Holland
hebben namens den minister van Onder
wijs een circulaire aan de gemeentebestu
ren in dio proviucie verzonden, waarin er
op wordt gewezen, dal ten gevolge van de
nieuwe bepalingen der il.ager Onderwijs
wet 1920. aan verccliiMonde openbare la
gere scholen onderwijzers verbonden zijn
boven het aantal hetwelk in artikel 28 der
wet verplicht is gesteld.
Hoewel in verband met de overgangsbe
paling dezer wijzigingswet, de rijksvergoe-
ding der jaarwedde voor deze boventallige
leerkrachten in vele gevallen tot cn met
bet jaar 1925 kan worden genoten, komt
liet den minister uil een oogpunt van be
zuiniging gewensolit voor, dat do gemeen-
'.«besturen reeds thans overwegen, in hoe
verre bij voorkomende vacaturen a*r. an
dere scholen deze boventallige onderwij
zer» kunnen worden gebracht.
In de eerste plaats dient hierbij te wor
den gele! op vacaturen aan scholen in de
zelfde gemeente, waarin dan door over
plaatsing orereenkometig liet bepaalde aan
hc-t slot ran het negende lid. van artikel
36 der wet kan worden voorzie^. Doch ook
verdient liet aanbeveling na te gaan of een
benoeming van deze boventallige onder
wijzers aan «en «liool in een andere ge
meente kan worden bevorderd.
Indien de gemeentebesturen reeds thans
hun aandacht aan deze zaak wijden, zal in
vei© gevallen opwachtgeldstelling met in
gang van 1 Januari 19K kunnen worden
voorkomen.
Feuilleton
De laatste Avonturen
van den Rooden
Pimpernel
Uit het Engelsch van
BARONES ORCZY.
(Nadruk verboden).
23)
7.v deed. alsof 7." do zaak ni«t goed
begreep, fronste do wenkbrauwen.
Toen trorg re vang:
„Bedoelt 11 dn ik naar Engeland
zo» moeten gaan?"
St. Jus: knikte.
„Maar", ging zo op dezelfde onze
kere wijze voirt. „hot komt mij voor,
dat. 11 allen wat to lichtvaardig
spreekt over in jn hou zal ik het
noemen? miin *pel n"'t don y-
heimzianigen Kngelschin.'ti. Stel
voor. dat hij niet op in ijlt avances,
ingaat?"
„Onmogelijk!" viol Couthon haar
in dc rede.
„Zool" verzotte ze zich. „Onmoge
lijk? Het is hekend. da*, de doorsnee
Kngcls^hman proutsch van aard is,
nietwaar?"
„Cito.venne Cabarrus onderechat
haar macht".
„Tlierosi.i, ik hid je!" drong Tal-
lien op >ombero:i toon aan. Hij had
het gevoel. al-W hot onderhond, waar
van hij zooveel venyacht had, een
mislukking zou blijken - neen. ersor
dan dnt! Hii lies reep. dat Robespier
re. in zijn plannen gedwarsboomd.
Th©r©sia's beslisfe weigering om hem
te helpen, zeer kwalijk zou nemen.
„Zoo. zoo!" hernam ze luchtig. ..En
ben i i het. Citoyen Tallien, die mij
♦ot dit liefdesavontuur wilt aanzet
ten? Inderdaad, jo vertrouwen is mij
zee: vlei- :id! Is de gedachte niet bij jo
opgekomen aan de mogelijkheid, dat
ik zo!' op don Rooden Pimpernel ver
liefd zou kunnen raken? Hij is jontr,
zegt men. knap en vermetel, en ik
moet trachten zijn liefde te winnen
de vlinder moet om de kaars fladde
ren Neen, neen! Ik ben al ta
bang. dat ik mijn vleugels zou zen
zen l"
„Beteekent dat troee Robespier
re on 1 nelcn toon. „dat <1 weigert,
ons to helpen, f.iioyeuno Cabarrus?"
...In", antwoordde ze kalm. „Ik
moet b©kenr©n, dal het plan mij nipt
aantrekt
getiwoordigd, zij bezitten geen autori
teit en doen afbreuk aan het gezag van
den staat (dit is een ongevraagde er
kenning van da Servische regec-ring.
welke dus duidt oj» méér. corr.k lie
kooplieden zijn overal volkomen ge
ruïneerd. Soldaten en gendarmen
moeten elk oogenblik op hun hoede
zij'n, niet vanuit een hinderlaag te
worden vermoord. De pogingen van
Servië, de Montenegrijnen te bevrij
den, zijn zonder resultaat gebleven,
omdat do daarheen gezonden l>eamb-
ten onbekwaam waren. Daarin ligt de
oorzaak van het succes van do revolu
tie, inhet stervende Montene
gro".
Tot zoover de schildering van de
„Politika", waaruit blijkt, dat men te
Belgrado ten volle het ernstig© \e.11
den toestand beseft en bovendien in
ziet. dat de schuld ook voor een deel
bij do Servische departementen ligt,
die ougeschikt© beambten naar de
zwarte bergen zonden. Interessant is
de tekst van de vlugschriften, die de
opstandelingen niet alleen in het. eigen
gebied verspreiden, doch ook binnen
het Servische gebied smokkelen. „De
Servische misdadigers, civilisten en
militairen", zoo heet het Jn deze schrif
ten. „worden vogelvrij verklaard door
de revolutionaire Montenegrijnsoii© or-
ganisatie". Iedere Serviër, di© den bo
dem van Montenegro betreedt, is reeds
ter dood veroordeeld. „Wij nemen
wraak voor dr- moorden van het Servi
sche gespuis. Deze moorden 100pen in
de duizenden. Wij nemen wraak voor
de meer dan vijfduizend neergebran-
de woonsteden. Wij zullen kampen tot
Montenegro weder vrij z,al zijn, zoo
ms het vrij was ten tijde van do Tur
ken. Wij /-.tllen niet. eerder de wa
pens ui: de hand leggen vóór de laat
ste Schumadinate (Serviër uit Servië,
eigenlijk lreduidend „zoon des wouds")
den grond van ons ongelukkige, door
de schurken van Belgrado verkrachte
vaderland, zal hébben verlaten of zijn
dood in >1©,zwarte bergen zal hebben
gevonden".
Wat zal het einde van deze geschie
dt nis zijn? Voorloopig schijnen de Ser
viërs vrijwel machteloos tegenover de
opstandelingen te zijn De Inatelen
toch hebben het voordeel de voor
vreemden schier ontoegankelijke
zwarte bergc-n dóór cn dóór t© ken
nen.'En dan bovendien is hun aantal
véél en véél ct'ootcr dan do „Politi
ka" opgeeft. Met honderd liedc-n zou
men niet vier afdeeüngen kunnen vor
men. dio zich op haast alle plaatsen
vertoon en en dio overal op zoo krach
tig© wijze optreden. Zou dit echter toe
gegeven worden, dan. zon wellicht een
te groot© angst zich van de bij do Mon-
tenegrijnscho grenzen wonende Ser
viërs meester maken. Ook wordt nl hot
mogelijk© in het werk gesteld om aan
het aanzien van de Mcntenegrijnsche
leiders afbreuk te 'do©», "ij worden
voorgesteld als roove"'b'"dliedenvan
Baschowitecll wordt br-••••e©rddat hij
een gewone man uit li©', volk was. een
brievenbesteller, in werkelijkheid is
hij echter een mon van ontwikkeling,
die vroeger officier WO a in het Montc-
negrijnsclie !©ger en 'di- later, onder
de Oostenrijksch© bezetting iedere be
noeming lot een hoogeren post weiger
de aan 'n nemen. Da', dc Markowitsch
een zeer gezien arts is, die in Weenen
aan do universiteit gestudeerd heeft
cn aldaar zijn doctorstitel behaalde,
wordt verzwegen. Op zijn hoofd is in
dertijd door de regeopfT een premie
vnn 50.000 din aren gesteld.
Of in werkelijkheid de regeering te
Belgrado zoo geheel en al gerust aan
gaande do bovvegine in Montenegro
is. is een gr vete vraag. Men moet niet
verpoten, dnt deze streek ongeveer drie
honderdduizend inwoners telt. dio de
door d© Serviërs als „misdadigers,
plunders zrs ©n roovers" gekenmerkt en
als do vóórvedhiors van hun vrijheid
beschouwen en dat. wanneer liet moet,
bijna de geheelc bevolking zich wa
pent en den strijd opneemt. Boven
dien ligt hH. groot© gevaar ook in de
geheimzinnigheid, waarmede de Mon
tenegrijnen te werk gaan. Zoo juist
is men weer op het 6poor gekomen van
e©n geheime organisatie, dio zich tot
doel heeft geeteld alle Servische offi
cieren ©n beambten, aan wier schuld
<1© dood van majoor Rnspopovic en do
zijnen t-oe te schrijven is, naar de an
dere wereld te helpen Bloedwraak,
e©n nog steeds in deze streek geldend©
wet! Oog om oog en tand om tand!
B© S©rvU he Untenant. WV-lko Poj>o-
vic, di© do gendarmen hij den aanval
op majoor Itaspopovic's troepje aan
voerde, is in den nacht van 20 op 21
Januari in zijn slaap door indringers
vermoord. En nu heet het: Wie volgt
Prettige toestanden!
W. M. BEKAAR.
INCEZONDEN MEDEDEELINCEN
i 60 Cts. per regel.
met warme melk. het van ouds bekende
beste middel tegen HOEST en
VERKOUDHEID
„Zelfs niet als wij er voor instaan,
dat nw beminde, Bertr.md Moncnf.
geen lr-ed zal geschieden?"
Ze rilde even. Haar lippen voelden
droog, en z© ging er snel met haar
tong lanss.
„Ik heb geen anderen beminde dan
Citoyen Tnilicn". zei zc op vasten
tnoD en re legde haar vingers, die
plotseling ijskoud waren geworden,
op de saamgevouwen handen vnn
haar toekomstigen gemaal. Daarop
stond ze op ten teek011 dat ze de bij
eenkomst nis geëindigd beschouwde.
Inderdaad begreep zij even goed
als Tallien. dat de casten ontevreden
heengingen. Robespierre wierp haat-
een dreigenden blik toe, voor hij af
scheid nam.
,,U weet, Citoyenne"', zei hij, „dat
de natie middelen tot haar beschik
king heeft, om haar burgers te dwin
gen hun plicht te doen".
„Ach wat!" antwoordde de ichoono
Spasnsche met een schouderophalen
„Ik ben immers geen burgeres van
Frankrijk. En zelfs uw onfeilbare Of
ficier van Justitie zou hel moeilijk vin
den, een beschuldiging tegen mij in el
kaar te zeiten".
Weer lachte zo. vn-t besloten, om
fr»t het laatste toe vroolijk en onbevnn
gen te schijnen.
„Donk eens. hoe die l-cscliuldigin?
zou luiden, Citoyen Rcbeepierro!"
ging ze op spottenden toon voort-
„Citoyenne Cabarrus wegens lmar
weigering om avances te maken te
gen den geheimzinnigen Engelsch-
man. bel:end als de Roodo Pimpernel,
of om deze een minnedrank toe te
dienen door Moeder l'héot, op ver
zoek van Citoyen Robespierre bereid'.
„U inoet bekennen", voegde ze er aan
toe, cn tiaar lach klonk thans werke
lijk vroolijk, „dat wij liet geen van al
len zouden overleven, als we ons zoo
belachelijk maakten".
Theresia Cabarrus was een slitnm©
vrouw, door het woord „belnchelijk"
uil te spreken, hnd Zij de ©enige zwak
ke plelc in do wapenrusting van don
tiran weten te treffen. Maar liet blijft
toch altijd gevaarlijk een tijger te
sarren, zelfs al is heb met den wandel
stok van een kind tusscben de tralies
door. e» Tallien wist dit maar al 1o
goed. Hij zat op heete kolen en ver
langde vurig naar het vertrek der an
deren, opdat hij zich r.ogmaal aan
Thercsia's weten zon kunnen werpen,
om haar te smecken toch ds bevelen
van den dwingeland op te volgen.
Theresia scheen hem. echter die
kans niet te zullen geven. Zc gaf df><-
dol jke vermoeidheid voor 011 wenscll-
te hem met zoovori klem „goeden
nacht", dat hij niet langer dan de
anderen durfde te blijven. Enkele
oogcnblikken later waren zij allen vol
trokken. Hun lieftallige gastvrouw
deed hen tot aan de deur uitgeleide,
aangezien Pepita natuurlijk op aït
late uur niet meer op was.
HOOFDSTUK 'XI.
Vreemde voorvallen.
Er heerscht© titans stilte en bijna
volslagen duisternis in het sombere
vertrek iu de rue Villedot. Het sier
lijk© lampje met do rose kap was
laag gedraaid, zoodat slechts een
klein lichtpuntje te zien was. Reeds
meer dun een kwartier geleden wa
ren de nachtelijke bezoekers vertrok
ken en nog had de schoone gnstvrouw
zich niet ter ruste begeven. Nadat zij
haar bedoosden minnaar vaarwel had
gezegd, was zij met een zucht van
vermoeidheid op de sofa neergezon
ken en sindsdien had zij zich nauwe
lijks verroerd.
Ze zat daar inet gebogen hoofd in
gespannen te luisteren, schoon de
zware, afgemeten voetstappen haper
gasten reeds lane weggestorven wa
ren. Met haaj- kleine sandaal trom
melde ze telkens ongeduldig op het
kale vloerkleed, en tiaar blik zwierf
herhaaldelijk naar ile ouderwelsclie
klok. dio boven den schoorsteenman
tel hing.
Het sloeg Iinlf dri». Theresia stond
op en liegaf zich naar de vestibule.
Onze lacMioelc
VOORKOMEN.
Als ik geld noodig heb, ga ik nooit
naar mijn vrienden, zei Jansen, die
een leeningsplan voorbereidde.
Laten we vrienden zijn, zei Pie-
tersen, die 'm in de gaten had.
VERSPROKEN.
Waarom heeft pa geen haar, moe?
Omdat pa zooveel denkt, jongen.
En waarom hebt u daa zooveel
haar?
Omdat.. ga je les leeren, stoute
jongen
INGEZONDEN M ED EO EELI N CE N
a 60 Cts. per regel.
Een kalmeerend middel
dat U rust en kaltmo schenkt en een
verkwikkend en slaap, dat gejaagd
heid en onrust doet ophouden is een
koker Mijnhardt's Zenuwtabletten.
Prijs 75 cent. Bij apoih. en drogisten.
DE PLANNEN Op ONDERWIJS
GEBIED.
In de .,N. R. Crt." lezen wij
Maandagavond heeft op het Partij'»
secretariaat der S. D. A. P. een bijeen
komst piaats gehad van de besturen
van dcc Bond van KederL Onderwij
zers, van he: N. V. V. en S. D. A. P.
en vertegenwoordigers van de soc.-deto.
Kamerfractie ter bespreking van het
slechter worden van hel onderwijs, aan
gekondigd in Ce Memorie van Ant
woord bij de Staatsbfcgrooting. Besloten
werd een actie op tcuw te zetten, ten
einde de plannen van. Colijn zooveel
mogelijk le keeren. Slaande de verga
dering werd een comité van actie opge
richt, bestaande uitOssendorp, voor
zitter van den Bond van Nederl. On
derwijzers Lamers, secretaris van dien
Mond Stenhuis. voorzitter van het N.
V V.v. d. Walie, secretaris van het
N. V. V.A. B. Kleerekoper, lid van
de Tweede Kamer, en Werkhoven,
partijsecretaris der S. D. A. P. De groo-
te lijnen dezer actie werden vastgesteld,
rerwijl onmiddellijk maatregelen wer
den genomen om de plaatselijke bestu
ren in beweging te zetten.
NEDERLAND—RUSLAND.
Naar de Haagsohe redacteur van de
Maasbode ine'.d'. is het bericht van de
„Telegraaf", dat de regeering ernstig de
wederaanknoopig der diplomatieke betrek
kingen te Moskou overweegt en reeds eetf
bekend diplomaat op liet oog heeft voor
den gezantschapspost aldaar, totaal uft
de lucht gegrepen.
Er zijn zelfs niet eens onderhandelingen'
tussehen onze regeering en Moskou gaamde
Wat voort© de overwegingen van de re
geering betreft, de Minister van Buiten-
kvndsche Zaken heeft herhaaldelijk in de
Kamer verklaard, dat zijn aandacht op
het verloop dc-r gcbeurlejiissen in Bustnd
gevestigd is. En wij twijfelen niet of dat
zal nog wel zoo zijn.
Hoe een typhus-epidemie
kan ontstaan.
Zestien personen door een
melkslijter besmet.
Sinda 2®ruim©n tijd houdt de Ge
meentelijke Geneeskundige; 1 en
Gezondheidsdienst te Amsterdam zich
intensief bezig- met het opsporen van
de zoogenaamde ty pluus-haard en
waarvan ©r vooral in de omgeving
van Oostzaan reeds velen zijn ont
dekt, schrijft Het Volk.
Maar het zijn niet alleen en uit
sluitend d© veehouders ten plattelan-
de die ernstig gevaar voor de gezond
heid der stadbewoners kunnen ople
veren. ook in de stad zelve schuilt
menigmaal het gevaar en verraderlij
ker dan menigeen, die argeloos zijn
glaasje melk .drinkt wel vermoedt.
Ten bewijze hiervan moge het feit
dienen, dat slechts korten tijd geleden
te Amsterdam een typhus-epidemietje
werd ontdekt.
De omstandigheden waaronder die
ontdekking plaats had waren de vol
gende
Het. w.ns de afdeeling Volksgezond
heid gebleken, dat in verschillende
stadsgedeelten gevallen van typhus
voorkwamen.
De patiënten woonden zoowel on
den Aim. de Ruyterweg, als op Oos
tenburg. in de Indische buurt, in het
Staatsliedenkwartier en elders.
Een ingesteld onderzoek wees uit',
dat deze patiënten, voor zcover zii
niet woonden in de onmiddellijke nabij
he id eener melkslijterij, zij toch hun
werkkring in di6 buurt hadden en
melk betrokken van dezen slijter.
Zoo waren bijvoorbeeld vier perso
nen werkzaam bij een firma aan den
Kloveniersburgwal, drie bij een firma
op den Zwanenburgwal en twee bij
een firma op-de Raamgracht. I11 een
gezin op de Raamgracht waren twee
personen aangetastin een ander ge
zin on die gracht één der gezinsleden
In ©en tinnen blaker aan den muur
flikkerde een vetkaars, en een kwa
lijk riekende walm steeg naar do be-
rookte zoldering op.
Theresia bleef staan en wierp een
onderzoekenden blik door het small©
gangetje, dat naar het keukentje leid
ie. Tussehen de keuken en den hoek
van de vestibule, waar ze stond, kwa
men er twee deuren op het gangetje
uit:'die van haar slaapkamer en die
vnn de kamer barer dienstbode, Pe
pita. Theresia werd zich eensklaps
bewust van de ongewone stilte, die er
rondom haar heerschte. Met heeschs
stem riep re:
„Pepita!"
Doch er kwam geen antwoord. Pe
pita was blijkbaar naar bed gegaan
en reeds in diepen slaap: maar wat
was er van Bertrand geworden'?
Vol vage voorgevoelens en in name-
loozen angst nam Theresia dén' blaker
van den muur en liep op de teenan
het gangetje in. Voor Pepita's deur
bl<»f z© staan, om te luisteren.
„Pepita!" riep ze, en do klank van
haar eigen stem joeg haar nog meer
vrees aan. Vreemd, dat zij beangst'
was in haar eigen woning, terwijl ze
bovendien wist dat haar trouwe dienst,
bode. die achter dut dunne beschot
rustig lag te slanen, voor geen klein
gerucht vervaard was.
(Wordt vervolgd.)
