DesnaamebanR Stadsnieuws Emigratie naar Canada HAARLEM'S DAGBLAD ZATERDAG 9 FEBRUARI 1924 - TWEEDE BLAD BEURSOVERZICHT CUNSTICE ALCEMEENE MARKTSTEMMINC. OLIE-WAAROEN IN REACTIE. SUIKERAANDEELEN PRIJSHOUDEND. VRAAC NAAR RUBBERWAAROEN. 1—S Februari 1921. In do afgeloopcn wenk hebben do beurzon, zoowel in hot binnen- ;-lo in het buitenland, ©en prijshoudende stemming te zien gegeven. Men blijft tn afwacntine der r>ploesw« dor sx :11 adel oosstel 1 i ogfik xx-i-si i n optimis tisch gestemd ton opzichte der meen© handelstoestanden. waartoe de berimten over de geb'tdelijke ont wikkeling d«r lkande'^oi'izetten. ge paard gaumlo met oploop«->nde prij zen. alle .«anlebling ccvon De er kenning van Sovjet-Rusland door Engeland. welk voorbeeld z«v-r waar- s.-nijnRjk spoedig gevolg<l ral word-.", door meerdere stuten. waaronder cok r.r-s land. »w«-!t »mlcr venwhillendo Inrden «lie op den export zijn nun- fflWMm of in do hervatting dor han- iHsbelrekkirig.-n met RuMaml ecu gunstige gelegenheid rien om de binneninndsch» industrie te stoiineu, ern zoodanige wedijxer doen ent- st.ian tot het afsluiten van handels verdragen met Rusland, «lat do vroc- gor daarvan afhankelijk gestolde er kenning der Russisch© sumtso-huld. thans niet meer op don voormond potw.hoven wordt. Men vreest, kl.vir- blijkelijk dat door 'net vasthouden aan deren ois'h, andore landen zeer wiiarschnnli.k eon holanariikor voor sprong zouden hebben bij de uitdoe- ling van eoncess-e» en monopolies waarvoor dan ook met een blo do erkenning dor staatsschuld, welke nog niet de betaling der rente en nf- Wsin? behoeft iu zich te sluiten, genoeg-ti genomen wordt, liet is daarom goed gezien xan de F.ncehv'n» i-goerine om ni.-i liaNst.irng \a>t 1 houden aan de betaling der «tante- huid. daar «Ie voordvelcn van ©cn hervatting van den handel met Rus land xvel zullen blijken op te wtg.-n ♦eren do toch al i'écds vderl ja ren gemiste rentebetaling. Ongetwijfeld zal deze maatregel er 'o© kunnen bij dragen de werkloos!icid in Enge- land te doen vermindei'on daar Rus- In nd. in nul voor zijn delfstoffen hc- luiigriik© O'doi» voot luiidbouwma.- chine» «a allerlei andere producten r,il kunnen geien. Zoo tl» ook het af vallen van Rusland uit het linjidole- verkeer een belangrijke Ru-tor is ge weest. hij de doorgemaakte malaiso. too zal hel. weik-r opnemen van dit land in de rij van linii.-leldrljveiulo naties er loo kunnen bijdrngen dat d" emfriorde xx'ereldhandol wedor in linrinnlo hanen wordt geleid. Hot «ohijnt. inttuwehen vrij zeker to zijn «int. in den strijd der natie» op hnn- do'sgH.icd ook than* wed-sr Engeland hot belangrijkste deel zal kunnen b©- mno.hi igen. Wcli-wsnr is Dnitscji- ïnnd door -/.dn natuurlijke ligging het meeat, aangewezen land om zijn jinndel met Rusland uit te breiden, doen Engeland zal door het verstrek ken van '-reduien, waartoe DuiUc.h- Innd niet in staat Is, meerdere faci liteiten kunnen aanbieden. Vooral met. 't oog op de exploitatie der Ru»- einohe oliebronnen zal het. interessant r.ljn de! frel-eurtenisscn in de naaste toekomst n- volgen, «laar ondor do xcrachi lienor lnnd«-n die zich voor de olie-industrie in tere*.*** ren reed» lang een «tilltf. strijd gaande i- tot hot I—m i !.M.*en van do zoo zeer l.e. geerde oh.--terreinen. Door do erken- ning xan Rusland «loor Engeland i« «Ie Koinnkliike Sx»ell-gro©p plotseling voor de «ii'-eelijkheid geplaatst d» exploitatie ir. den Kauknsua t- her- vatton, daar vroeger© lie^irekingeir, reeds zoo ver waren gevorderd, dat de uitvoering van het plan slechté achu© op oe offic:eole erkenning, len tn ie der conferentie te Genua omvatte het programma der Koninklij ke S.iell eenerzijda de erkenning der Sovjet-ftegeering, anderzijds een overeenkomst met- de Russische be wind v»>r roers. waardoor d© Konink lijk© Shell feitelijk het monopolie voor ién uitvoer van Russische petroleum iou hebben verkregen. Dit program ma. dat t-xm niet ten uitvoer kon orden gfbracin door de mislukking der conferentie, is thans door de er kennine van Sovjet Rusland, jnW.en- dcels gcreaiisei-rd. zooóat thans mets aan een hervatting der werk zaamheden in den w«v staat. De toch xl reeds zoo machtige Koninklijke Shell-gr«>ep schijnt dus ook in Rusland «oil leidende poeaie te gflau Sniiernen- D© Gommis*.i- van Herstel heeft liare werkwimhtrhui te Herlijn beëin digd eu zal spoedig naar Parijs terug- kcoren on binnen eenie>> weken haar rapport, naar do richtlijnen waarvan de herstel kwestie zal moeien worden opgelost, indienen. <>ver de voorstellen r-.n deze com mi wie is nog mets 1-ekend geworden, doch xvel wordt beweerd, dat zal worden aangedrongen op ten opvoe ring der belastingen in Dultschl.ind tot geliike hoogte nis in F-ngeiand ten einde niet alleen de middelen te vin den tot liet sluitend maken der b?- rooting on de afbetaling oer schade- i-peeding in de toftkom«o. doch ook n «ie concurrentie der Duilsche in dustrie tegen te gaan. De tegelijk inet iic-t heretelplan voorgenomen oprich ting; der nieuxve Duitache oud bank schijnt de instemming dor Commissie to hebben, doch omtrent de vestiging dezer Bank bestaat verpchil x-an me-> ning. De •lommissie vnn Experts xxil blijkbaar dezo Bum; in het buiteninnj g<"ve*tigd zien. terxx-ijl natuurlijk Duitechiand d«rr.e inetelhng in het land zelf wil veeligan. Met het oog op de deelneming van het buitenhundsch ka ui taal Cu om deze circulatie-bank minder aflumkcliik te mrtkeu van mogoluk in de toekomt te nemen r'--«—ringsmaatrwi'-n die een nieuwe inflatie zouden kunnen veroorzaken, worilt de vcstitring to Amsterdam aAiibevoIeru Op lief uitblijv.-)i van sloiende p-"i- tloke inyloed«vn kon tor beurze van Airtvterciam de handel zicüi in kalme banen blijven ontwikkelen on v<„.- enkele rubrieken konden wedor hoo- gere koersen xvordeo bereikt. Den laat Hton dag trad echter ce.n -ex-oelige «laling in op oen doling in den Mar- kenkoer*. Vqor Holhindsche in dnstrieele anndeelen bleef. lio< xvel in enkele gevallen dc>or wtiistzieniingon een matige reactie in tr.-id, over liet algemeen een giwiigc sternmin» heerschen. Deze xveek kon den hiervan nA&declcn Cnlx-é-Delft profiteered, die van 118 1 '2 tot 326 1 I xerlK-'.erdon. ter/ijl aandoel«-n vnn Rcrkels' Patent van 46 12 lob 47 ru 49 3/1 opkxvnmen. od geruch ten dat de motoren-a Meeting doOr de Ford-fabrieken zou worden ovorgenn- inen welke echter later v.eer wen bui tcg.'ugr»proken. Aandeclon Centrale Suiki-r noteeren 123 3 1 teg«ui 124 14 Juru-ui* 72 14 lecen 7.9. Iloll. Kunst /ii i" 102 tesen IOC. A and. Int. Gexv B- ton kwamen vnn 56 t«i' 65 op. ter- INCEZONDEN MEDEDEELINCEN a 60 Cts. per regel. ET/Esvrim Met ingang van i Februari 1924 is de rente-ver goeding over credit-saldi in rekening-courant met 1/2 pCt. verhoogd en bedraagt derhalve 21/2 pCt. vijl tegen het ^inde der week iets meer vraag bestond voor aand Verg. Hol!. Sigaren cn H tllens Sïg fabr. op grond vau de k-e'.ere vooruitóchten voor deze beirijven met het oog op de hoogere tabaksprijzen en meerdere geleeenJieid voor expert- De gunstige berichten die uit New- York xvorden gemeld over de beter.; ooruitziditcc voor de Anierikaan- scne industrie. vonden hier slechts matige belangstelling, zoodat de koors- riieffinffon welke uit New-York werden gemeld. hier niet ten volle vorcen overgenomen, hetgeen beha!- ■e aan den iagenm dollar-koers, moe: orden toegeschreven aan de genngo bedragen xvelke tegenxvoordip hier te lande van deze waarden worden ge houden. Comm. Steels, waarvan bericht werd dat de onuitgevoerde liestellin- ?en op 31 Januari met 30.000 ton zou den zijn toegenomen, note eren 111 3'4 tesrea 114. Stndebaker 113 14 tegen 113 14. Am. Smelting G5 1/2 tegen G6 1 '4 Anaconda, xvaarop de prijs verlaging van koper van orgunstigr-n fnvloci wns. 82 1 2 tegen 84 1 '2. Pref Am. Hide e.n leather konden van 61 7/8 tot 65 '3 verbeteren yrond •nn de meevallende kwartaalcijfers, die een x-eilie« van slechts 49000 dol lar? aanbannen. terxy::l een ongunsti ger resultaat verwacht was. Van Mijnbouwivnardcn trokken aan- deelên Sing-kep tin met een rijzing van i6f>!4 tot 183I4 de aandacht. Deze vei- betering moet worden toegeschreven aan de belangrijk verbeterde vooruit zichten in verband met de voortdurende ijging van dcu tinprijs. Voor Pctrolcumanndcclea was cie stemming aanvankelijk nog zeer gun stig. voornamelijk in verband met de reeds vermelde betere vooruitzichten ointrem de hervatting der exploitatie in Rusland en een verhooging der ben- zinc-prijzen welke als een noodzakelijk gevolg der hoogere ruw-olieprijzcn 111.iet worden beschouwd. Tegen hei einde der weck trad echter op winstne- mingen een reactie in. waardoor de hoogst bereikte koersen nirt behouden konden blijven en aand. Koninklijke die van 450K tot 473 waren opgelooiien, lot 450 reageerden. Aand. Geconsolideerde hadden een gelijk verloop co noteerden 220 1/8 —214. Russische ©bewaarden waren ge vraagd. Pref. aand, Schibaicff verbeter den van 34 tot 37, gcw. aand. Baku van 11M tot 14 3/4; Russian Gen oil van ói tot 69H. In Rubbcrwaarden deed zich het eigenaaiciige feit voor. dat, niettegen- <t:t.m<ie «Ie rubberpiij^ onveranderd bleef, in den aanvang der week een sterke vraag naar deze aandeden in tra... Omtrent het tnedegaan der Indi sche plantages met het restrictie-plan werden geen nadere mrdedeclingon ver nomen, terwijl indien tic kansen hierop gunstig zouden staan, toch zeker de ruberprijs den gunstige.» invloed hier van zott moeten ondervinden. Waaraan dan deze plotselinge voor- lichle voor Rubberwar.rden moet wor den toegetriirevcn, kan nier worden op-! gehcldrrd, of het zou moeien zijn dat op grond van de ndg steeds zeer wir.: gevende prijzen de voornitzichien dezer r.andeelrn. ook inet het oog ot> de t< verv.ar.hten merrdeie vraag naar rubbei bij een doorgaand herstel, gunstig wor den geacht. Aand. Amsterdam Rubber konden, et een geringe tusschcntijdschc reac- e van 138 3 4 tot 165^ verbeteren, Hevea Rubber van 124 3 4 tot 137. Oost Java Rubber van 241 tot 153. Seroadjadi van 200 tot 239. Sumatra Rubbej van 157'» tot i6854. Voor Scheepvaartaandeelen wa? de «temming zeer opgewekt, op grond van nieuwe rrachtverhoogingen, o.a. op den Levant en Palestina, terwijl de hcrv.-.t- ing der handelsbetrekkingen tner Rus land het vooruitzicht op een uitgebrei der scheepvaartverkeer met dit land ipenen. Vooral voor die maatschappijen welke de wilde vaart beoefenen, was vraag belangrijk Zoo liepen aand. Houtvaatt x-nn 80'A tot 87 3'4 op. Van N'icvcit vnn 113'i tot ttó, Oostzee van 82 to: S7IL Triton van 123 tot J32. Aand. de Maas. welke Mün ook enkele tankschepen exploiteert, waarnaar tbar.s groote vraag bestaat, konden van 93 i 'S tot io6J4 opkomen. Aand. Iloll. Am. I.iin noieercn 19o'A tegen too'i. Kon. Boot S8 1/ tegen 84. Hol!. Stoomboot 34 tegen 33 3/8. Iloll. Zuid-Afrika I.iin "O'i tegen 157/S. N'ed. Scheepvaart Unie 33 3 4 tegen 1301:4. Voor Suikeraandeelen wa het koers- •erloop cer.igszins teleiirsiellend. N'ict- tcgenstaande de VLp afdoeningen kon melden van belangrijke partijen suiker ;i f 16.50 voor superieur, later zelfs tot f 17.25. waardoor de Suikerondernemin gen over ilit jaar van een belangrijke winst verzekerd zijn, konden de kocr;en hiervan slecht? matig profileere.n. «laar tegenover «le winst nemingen w. nlaait vonden, niet voldoende kooper* konden gevonden veorden op het ver hoogde niveau de verdere ontwikkeling der suikermarkt af te xvachten, daar bovendien met de te verwachten uit- keeringen reeds voldoende in de koer sen is rekening gehouden. Aand. Vor- -icnlnnden noteeren 19; 3/4 tegen rgaJdJ. I. V. A. 521 'A tegen 51O. Java Cultuur 406 tegen 4Co54, Toerworedjo 1213/4 tegen 1173/4. Tabaksaandcelen bleven prijshoudend. De verwachtingen omtrent de in de a.s! voorjaarsveiling te bedingen prijzen blijven, niet het oog op de hoogere prii- zen welke thans zoowel voot Java als Sumaira-tabak worden hc:toed, gun stig. Aand. Deli Batavia notecien 353 tegen 364^, Deli Mij. 344 tegen 360;$, Senembah 309 tegen 322. Besocki 190 '.egen 180. Den laatsten dag waren tabakken «terk aangelrodcn op den logeren Mark- I koer«. rhceaandeclen konden goezl op prijs 'blijven, waartoe de nog steeds zeer vaste theemarkt cn de vooruitzichten op cm belangrijken uitvoer naar Rus land hei noodige konden bijdragen, Annd. Pnsir Karet verbeterden vnn 127U tot 140 op een voorgenomen ver koop van ccn gedeelte der icrreinen. Amcrikannsch'; Spoorwegen korulen verder in koers verbeteren op grond va de tneneitientle on!vnngstoijfers, f.; voor enkele Mnntschppiien het voorn; zicht openen op uiikecring van dividend ot 10: verhooging hiervan. Speciaal Con. 11. Wabash waren deze week op het voorbceid Van Xew-York gevraagd. Zii verbeterden voor de gexvone anndeelen van 1311 16 tot 145 8 en voor de pi fcrente van 43^ tot 47M. De deze weck tegen noli geëmitteer de aand. Wol Maatschappij konden tol 30 verbeteren. Staatsfondsen bleven prijshoudend. Russen gpvraagd. Geld op prolongatie noteert 5Vi Een middel tot bestrijding der werkloosheid Zoon-.* beker.if. is or.lar.gs opgericht e Emigratie Centrale Ilo'.land, welke in- s'.elhng met s:eun der Regeering en van gemeenten Amfterdam, Roitexdam, 'e-Gravenhage en Utrecht in het leren is geroepen. Deze «richting, welker directeuren srijn do hoeren A. O. Moraer Bruijns, onder- voorziiter der b'edorlandtclie .Vereniging „Laeidveitluirrng" en Mr. G. J. Verburgt, -ud-boofddirecteur van de Ongeva-len- Verzekcring-Mij. ..Fatum" en die met de N'edcriar.'Ische Veroeniging „I>andverhu:- cing" ïiimenwerkt, bezorgt o.id. emigratie naar Canada. De wethouder voor de werklooöieidsbe- rijding, Jfr. J. N. J. E. Hcerkens Tliijs- ren .iclit het van belang, dat emigratie e als een middel lot bestrijding der werkloosheid worde aangegrepen. Ten einde omtrent de door do Emigratie Cen trale Holland voorgenomen emigratie maar Canada nader te worden ingelicht, heeft lleerkene Thijssen de directie der stich'ing bereid gevonden in een bijeen komst voor vertegenwoordigers der ge- ineenteif-iuren uit het district Haarlem voor de -.utcrcomniunale arbeidsbemidde ling (..mvattende de gemeenten Wijk aan Zee, Beverwijk, SVI'en. Spaarndam. Ilaar- Utmjnerüede ,>M Spozirnwoude. Scholen. Haarlem, Haarlemmermeer, Bloemendaal, Z andvoort. Heemstede, Bennebroek cn Uiiïogom) en voor colleges en autoriteiten uit Ijl-i district, van wie inng xvorden ver- waeliii, dat ze belang izi .leze zaak stellen, •'en Inleiding over deze emigratie te houden Deze bijeenkomst werd Vrijdagmiddag gehouden In de Statenzaal op het Prin senhof. Behalve bovengenoemdenf waren uitgenoodigd. de afd. Haarlem der Holl. Mij. van Landbouw, de R.K. Diocesane I.and en Tubibouwhond. de Chr. Boe ier, on Tuindersbond, het Hoofdbestuur •Ier Alg.. Vereen, voor Bloemtrollencultuur, het Hoofd bestuur der Ked. Mij. voor Nij verheid en Handel, de 'Kamer van Koop handel en Fabrieken, de plaatselijke Vek- oe ui rillen, de Commissie voor Werkloos- heid6bestrijdii)g cn de Cornrnittsie tot SloutiVerlecn ing juin werkloozen. Aan do bi-Rluursihfel hadden plaats ge nomen. behalve de voon-iticr, rur. J. N. J E, Hccrkon? Thijssen. de lieeren Wal- n.v.-n Boisst-vnin, viee voontitter der Ned. Mij. voor Nijverheid en Handel en voor- zitler vnn het curatorium dc-r Centrale ..Holliwid", Verburgt, A. G. Mórzer Bruijns .1. Oerritsz, onder-voorzitter van de Com- ini.rsic- voor Werkloosheidsbestrijding! van Lier, vertegenwoordiger van den direc teur va.n den Rijksdienst voor Werkloos heidsbestrijding en Arbeidsbemiddeling en ,T. Vader, directeur van den gemeentelij, ken dienst voor werkloosheidsbestrijding. Do vooreltter zerto in zijn inleiding het doel der vergadering uiteen. Spr. heette vooris de directeuren van de Ned. een icing voot Landverhuizing weikon do genoodipden. die aan do uitnoodiging hadden gevolg gegeven. Hierna was het woord nan Mr. O. J. Verburgt, te 'b Gravenhage, die begon mot aandacht er op te vestigen, dat de Noderiandsnhe bevolking jaarlijks met 100.CW3 t-:cneemt. l>o werkloosheid neemt V'Mloden jaar is daarom gesiiolu de Emi gratie-Centrale Holland", die emigratie ^il éieunen. Spr. besprak de gevolgen vi «mvgr iiie: joi c kwehtige inamnen wc don 111 ever/eosclie gewesten aan we geholpen en gaai het hun goed, dan zul len z'-j ook andeicu opwekken te emigree- reu. l)i; i.-n van du groote voordeden van hei vcilcenen «a-i steun *An tien. emigreeren willen. Steun aar. xrerkloozeii van Rijk en gemeenten is onvoldoende en moet lang worden voortgezet. Is daarente gen f 4CG door een gemeente betaald aan e«n emigrant, die door bemiddeling van de Centrale „Holland" emigreert, dan is de gemeente van hem af en de man heeft ?n onc-nsol»waardig bestaar.. Is de emigratie eenmaal begonnen, dan zullen steeds meer menschen emigreeren lij eullen relaties aaaknoopen met emi granten ui' andere landen. Dit is ook «cn voordeel. Dan zal de woningnood door •:-m-gratie minder nijpend worden. Mem behoeft niet bevreesd te zijn, dat de besten zullen weggaan en alleen de slechten zul len overblijven. Als land waarheen geëmigreerd za! kun« r.en worden, komt in de eerste plaats Ca nada in aanmerking. Amerika, Zuid-Afri ka. Zuid-Aimerika zijn om verschillende redenen minder geschikt. Canada heeft een •.■as'.elandsklimaat: strenge winters en vrat warmer zomers dan hier: he! leven is er gezond. Hel vee blijft er ook des win tere buiten. De bodem is zeer vruchtbaar. Ca nada 14 even groot sis Europa en de be volking ig er miet veel grooter dan in.... Nederland 1 Het gouvernement verschaft land op zeer gemakkelijke voorwaarden. Ook de spoorwegmaatschappijen zijn dea emigranten zooveel mogelijk ter wille. I emigratie-centrale heeft groote belangen in Canada, relaties met ver schillende hypotheekbanken aldaar ea betrouwbare vertegenwoordigers, die steeds met de emigranten in contact blij- en hun er aan Jmnnen herinneren," dat zij nog echuid hebben aan de ge meente die hun het emigreeren mogelijk maakte. Zoo is van de 45 emigranten, lie- verleden jaar zijn uitgezonden, nu ■eed6 1030 dollar terugontvangen. Voorloopig ia de regeering alleen be reid menschen te et ear. en, die als land bouwer naar Canada gaan. Maar ieder emigrant kan natuurlijk, na het land te hebben leere.n kennen, zijn eigen weg ■olgen in dit land van onbegrensde mo- ;eli.ikheden. Met nadruk zeide spr. dat de centrale alleen vr ij willige emigratie steunt. De menschen moeten enthousiast voor nigralie geetemd zijn. Is op 't oogenbiik emigratie nog niet zó6 urgent, eij zal dat worden. Daarom is liet noodig dat pioniersarbeid wordt ver- bhtj ook op de scholen, op cursussen loet reeds uiteengezet worden, waarom nigralie wensclielijk is. Cursussen voor de Eng el s> the taal zijn zeer gewenscht op landbouwscholen. Plannen besiaaoi voorts, 1 overleg met de Heidemaatschappij, jvr hot stichten van oefenboerderijen. Samenwerking inet gemeentebesturen en organisatie? is dringend noodzakelijk, op dat overal inlichtingen kunnen verkregen worden in bepaalde centra. Want er zijn veel meer menschen die willen emigreeren ■daj] men denkt, maar zij zijn niet geuoeg op de hoogte. De kosten voor emigratie per nersoon zijm 400. De centrale belast zich voor een bedrag van f 20 met opdrachten van de emigranten ten opzichte van vertrouwe lijke familiezaken enz. Bij de hierop .volgende gedarfrt en wis seling zeicie de heer Gerritsz, dat vroe ger bij perioden -yan werkloosheid óók veel propaganda :s gemaakt voor emigra tie. Voorts verdedigde spr. de regeering, die groote sommen beschikbaar heeft ge steld voor landvertiuizimg eia den oorlog en ook vóór den oorlog reeds in de richting v.iTi emigratie is werkzaam 'geweest. Do lieer Gcrritsz vroeg waarom nóg eens een eniigratie-centvalo is opgericht, inaasi do Voreeniging voor iLandverhuizing, die do bureaux voor arbeidsbemiddeling in het geheelo land tot haar beschikking heeft. Het is voor de overheid vrij gevaarlijk met de Centrale in zee te gaan, want zij propageert landverhuizing en dat is toch waarlijk niet noodig. Vergaderingen als deze zijn bedenkelijk, Zij geven den een voudige» mam te veel hoop. En toch is het een feit dat do honderden misschien kaus bobben, niet de duizenden. Overhcids- eieun vindt spr. ook niet gewenseht, want de overheid neem: daarmede verantwoor delijkheid oji zich. Mislukt de emigratie, dan zal de overheid verplicht zijn, den emigrant weer op haar kosien terug to II kecp.Ti. Spr. vreest, dat alle kosten op gemeeuten zullen koenen te rnsteu. Do Centrale litri: een veel :e zware en te uit gebreide taak op zich genomen, die boven dien vrijxvol overbodig is. Het zon ge- werisch'. zijn. dat zij zich bepaalde tot do aak van voorschotbank. Ais zoodanig kan Haarlemmer Halletjes EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE. De krans kwam Woensdag den flden Februari in ons huis bijeen. Mijn vrouw is bij zoo'n gelegenheid altijd wat zenuwachtig. ,,.\1.lanen", regt zij dan cn die meervoudsvorm slaat op mij. ..hebben daar zoo gec-n begrip van. Die denken maarjo schenkt thee en daarna een glas wijn. je doet er ccn koekje of ccn gebakje bij voor de dames cn h<tt is klaur. Maar er zit nog hcelwat moer aan vast'. ..Ik wijfe] er niet aan", zei ik „cn voor zoover ik weet, heb ik or toch niets van gezegd'. ..Nee, maar ik *eet wel hoe je er over denkt". Dit is nu het lot van ons. arme man nenals wij iets zeggen Is het niet goed en als wij zwijgen baat het nog niet. Nu bestaat er in de wereld geen lusschcnvorm als iemand niet zwijgt, dan spreekt, hij en wanneer hij niet spreekt, dan zwijgt hij. Alleen heb ik ia «lez.e omstantlighedon we! eens on dervonden. dat het beste is een klei ne wandeling te doen kom je daar na terug, dan is alles in ordede theepot gevuld, do suikervaas vol ge schept. het gebak gebracht, de wijn uitgi-zet. een gaatje in liet gordijn ge stopt (verbeeld je, dat «ie vriendinnen 700'n opening opmerkten, de schande voor onze familie ware niet over zieneen vlek uit het tafelkleed ae maakt. e«-n wrakken et oei naar bo ven gebracht en verschillende andere dinger, meer. Ja. ja. als wij bezoek J-rijeen staat de heer des huizes uit zij-i stoel op, run de bezoekers te be groeten. Ann dd voorbereiding heeft hij niet? gedaan. Maar de gastvrouw zort-rle den hcelen dag en al spreken wij mannen onder elkaar met ereintje trerinesebattin" van kiel heden, juist die kleinigheden maken de omgeving prettig en gezellig. Medemnnnen steekt di^ in uw zak! Achtereenvolgens kwamen de ken nissen binnen/Hupstra, de precies beid zelf, inet zijn vrouw het eerst. Daarna van Stuiteren en echtgenoo- te IRj had in de er-r«te vijf minuten een grapje verteld, zij keek meer dan ooit als de dochter van een ma ma, geboren van Wimpel. Naar hanr zeggen moet dit een hijzonder deft: ge familie gpw-eest zijn. hocwe! ik er nooit van gehoord heb. maar dat kan een gevolg «-r.cn x-an mijn gebrek aar. deftigheid. Maar wacht een oogenbiik. want ik vergis mede naam i'- niet x-a. Wimpel, maar van Wimpel! niet twer I's. Tk moet wel toegexcii dat dit heel anders is. Veel deftiger. Het grapje van Van Stuiteren mag ik aan onze lezers niet onthouden. De onderwijzer staat voor de klas en heef: het over da vaderlamlsehe ge- lehiedenis. ..Jongens, wie kan mij drie beken de personen uit on zo x-roegere ge schiedenis noemen 1" Jantje steekt zijn vinger op. „Jij. Jantje ...Tohan de Witt, Piet Hein cn de Ruyter". zegt Jantje fier. „Heel goed. Maar wie weet er nu drie bekende personen uit den tegen- woordigen tijd1" Daar ?terkt Wimnic zijn vinger op. ..Goed. Jij «lan. Wimnic". ..Simon de Wit. Albert Hevn cn de Gniyter", zegt Wimple. •Wouter en tante Koos komen daar na. Zij is. zooa's iedereen wel weet. de he?te. vriendelijkste x-rouw van de wereid. maar met. één gebrek het is blijft haar onmogelijk, ergens op tijd te wezen.. Dat is de vloek der rretheid Als tante Koos op het. punt taat de deur uit te gaan, moet al- ijd nog het laatste stofie van het meubel afgepoelst worden. ..Mijn vrouw i= maltontig". zegt Wouter- die uit Noordholland geboortig is en roo nu en dan een provinciale 'uit drukking loslaat. Maltentig betee- kent overdreven netjes. ..Dat ben ik heelemaal niet", ver dedigt tante Koos zich dan. ..maar :k knn de boel niet laten vervuilen". En als zij dat zegt, gaal er een glim lach «nor al de eeziehtcn in den kr-•:. D<e goeie Koos' Maar Ilonmn en ziin vrouw zijn er nog niet. Het wordt kwart, over acht.. (twintig minuten, vijf minuten over half negen daar klinkt eindelijk het. welbekend»» belletje. Want dat doet iedereen op zijn eigen bijzondere manier. Met. een variant op een om! spreekwoord zou ik willen beweren .zeg mij hoe gij aanbelt en ik zal u zeggen- wie gil rijt Hupstra heel even. Ting De m in x-an den eenvoud, die dat k'eine tig naai voldoende vindt. Van Stuiteren tweemaal, omdat lij nooit belt, maar zijn vrouw die wee haastig is en altijd een stap vóór hem uit over straat loopt. Ting, ting, daar komt mevrouw Van Stuiteren aan, wier mama een geboren van Wimpel) was. Wouter hard en gebiedend. Denk omje moet mij niet- laten wach ten. Hopma één keer. maar lang aange houden. Iets van ik ben hier uitge- noodtgd en verwacht dus, dat er gatnv opengedaan wordt. Ja, aan hun bel Herken 'k ze wel. 't Zij traag of snel. Een, twee. drie te! Verzoek, bevel. Gedempt of schel, Elk heeft zijn bel. Hopma en vrouw kxvamen dus de kanier binnen. IIii met 2i;n gewone air van ik zou xvel aaa 't hof kunnen verkeeren als ik wou, maar ik heb er geen behoefte aanzij met een triom fantelijk gezichtBeslist triomphaal. Hoe zoo'n gericht is i Heel eenvoudig te zeggen. Ga voor den spiegel staan, stel u voor, dat u ©en hertcsstiiel is aaueeboden of dat u «ie honderdduizend getrokken heeft, of lid van den Raad geworden is prent u dat goed. diep en degelijk in. wat xvii met een geleerden term .autosuggestie" noemen. Welnu, d a L gezicht is triomfantelijk. „Wat heeft ze?' dacht ik. Nader hand hoorde ik. dat ook de anderen dat gedacht hadden. De Hopma's gingen zitten. Suzo Hopma keek rond. Soms kun ie aan de mensohen zien. dat zeer naar snak ken. ie iets te vertellen. De woorden hebben om zoo te zeggen bun ton" a! verlaten, ze ziin bezig over het hek lnin tanden te klimmen, zelfs suau zo o)) hun lippen gereed 0111 «le xvij.de wereld Ln te gaan. Maar de spreker wil zo nog niet laten gaan. nog een ©ogenblik moeten 7e tcrugge houden worden opdat het effect groe ier znl ziin. Door de nerveus© span ning trillen de lippen. «Ir woorden heven van haast z.ii laten zioli niet langer remmen cu dan op eens stor ten zii zich van de lippen af. Het is geschied. Tn dezott toestand verkeerde Suze I-fopnia, De woorden hadden tone «m tanden al achter zich. trilden np haar lippen. Het toeval kwam haar t© lmlp. Tante Koos, in haar vriendelijke be langstelling, vroeg„Hebben jullie al ccn nieuw Smis gevonden?" Want xvij wisten allen dat. «ie Hopma's een nieuwe woning zochten. Toen retnd© mevrouw Hopma niet langer. De woorden dartelden v.n bar© linnen van middelbaren leeftijd ;en korte, maar haastige rii„Wij hebben besloten, l« gaan bouwen". Als voetzoekers barstten zij uiteen in de stïllo kamer* Wij hebben besloten te gaan bou wen Een oogonhlik duurde de stiltex Toen herhaalde Hupstra min of meer wezenloos: ..jullie gaat bouwen", ..Zoo zoo zoo zoo," reageert!© van Stuiteren x-eelbeteekenend. .Ei. ei." zei ik en had onmiddellijk daarna bet gevoel. of ik evengoed „kip. kip" had kunnen zeggen. „Tk ben blij dat ik niet hoef te bouwen" verklaarde Wouter aller- vriendelijkst- „En waarom niet?" vroeg Hopma, zich met een ruk naar hem toe draaiende. „Te duur. De huizen worden 1103 veet goedkooper. En het houwen ook. „Wii hebben er eerst, over gedacht o in op het allergoclkoopste oogenbiik te xvachten. Dan zou het stukje grond dat we nu in koon hébben wel xvcg zijn. want 7.ie je. Wouter, ik zou niet precies xveten hoe lang xvii dan xx'el waeti'pn moesten." ..Hoor eens." antwoordde Wout. r, het fluks «>p een anderen boeg gooiend. >m bouwt en ik nie». "k Hoor-, dat jullie, ©r ger-n berouw van zult hebben Meer zeg ik niet." Op geen het.--manier bad hii kun nen laten blijk- dat hii de grootst© rampen van cit b.utxvplar. verxvactit.t©. De «lanies luidden t-Ob dusver niets gi-/«-g<l. Tante Koos was natuurlijk de «-erste. die het- xvoord nam. Op de hor!eli>s!.e manier zei 70. ..luister maar riiet naar Wouter, hij is soms een beetje zwaartillend. Het zal alle maal best. terecht kon-.en en ik "noop. dat <-!ni er veel voorspoed mee zult hebben en er nog Inng prettig in wonen- En x-crlel ons nu eens: waar komt het te staan Nn spraken lloprna en zijn vrouw om beurten. Het huis 7,011 gebouwd worden te Bloemendaal. liet was niet groot, maar heel geriefelijk. Met- een mooien tuin. „Mijn moeder zaliger", zei me vrouw Van Stuiteren ..heeft ook ja renlang iu een villa in de duinen gewoond, een heel mooi en groot hui©, maar er groeide niet veel in den tuin." „Maar de tuin komt op het Zuiden te liggen". 7.ei Suze Hopma. ..De onze lag ook aan den Zuid kant", hield mevrouw Van Stuite ren onbarmhartig vol. „De architect heeft het ons toch beloofd", zei Hopma. „Architecten beloven zooveel." l)o triomfantelijk© trek was ge heel en al van bet gezicht x-an me vrouw Hopma verdwenen- Er 'neerschle een onpleizierige stern- mine in den kring. Mijn vrouw zat mij niet haar oogen te felegraiee- ren. dat ik blijkbaar iets doen of la ten moest, maar liet was mij niet mogelijk, to begrijpen xvat zij be doelde. Dus keek ik met ©ot stellig dom gezicht den kring rond eu zei niemendal. „Je moet", verklaarde Woir.er plechtig, „in het eerste jaar in een nieuw huis ie vijand laten wonen- in het tweede jaar je vriend, het derde jaar moet je er pas zelf in gaan." „Hoe groot wordt het huis?" vroeg Koos, als om who. die weliswdar en- trouw, maar dan toch aangenaam, hei pas tresproker.e weergeeft. ..Ruim honderd meter'', zei Hopma. ..Maak liet vooral niet. te klein', randde er een. „Enter kun ie niet ge makkelijk meer bijbouwen". .Maar ook niet 'e groot", adviseerde een ander. ..'t Is toch al zoo moeilijk om een huis zonder schade later weer van de hand te doen". Het wns toch beier geweest, ander mans gekheid te koopen'% vond een derde. 00 ging het voort. Er was goede raad cvnoeg. zuurzoet van smaak, ni.-inr heel weinig hartelijke svmpa- tkie. Het gesprek vlotte niet recht. D© Hopma's waren stil. T,aier vertelde hij mij. dat hij de fceekening van zijn huis ui zijn zak had gehad, maar daar niet mee voor den dag had willen komen, toen er zóó «reinig v. lendschappelijk-» heid bleek te wezen. Mijn vrouxv. ziende dat de ax-ond an ders zou mislukken, stelde een spelle tje voor. .Maar het werd 't ware niet. Op een "Ogenblik moest Suze Hopma troef zoggen. ..Huis", zei ze verstrooid. TInar meespelers lachten. Opluchting gaf het niet. En toen. te elf uur het gezelschap vertrokken was. moet ieder blij geweest zijn gastheer eu gast- vronxv waren hei zeker. „Ik heb je nog zoo duidelijk teekens zitten geven, om het. gesprek op een ander onderxverp te brengen", klaag de mijn vrouw, toen we aileen waren, ,,'U Heb het niet begrepen, vrouw.' Maar 't zou toch ook niet geholpen heb ben. Iedereen was er vol van". „Afgunst", meende ze. „Neen De een na den ander is goed hartig genoeg. Op Wouter na mis schien. Maar je moet je vrienden niet zoo opeens met je gelukkige plannen overvallen. Dat kan hun maag niet xerdragen. Langzaam, in druppeltjes, als sterke medicijn, dat gaat beter. Als we- er drie weken langzaam op voorbe reid waren „De koekjes zijn allemaal op", viel mijn vrouw mij ongemotiveerd in do rede. „Dan zijn zo ten minste zoet gewor den".

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1924 | | pagina 5