HAARLEM'S DAGBLAD BRIEVEN UIT BELGIE Stadsnieuws VRIJDAG 15 FEBRUARI 1924 DERDE BLAD II. Gent is hei Mecca der socialistische coöperaties. Nauwelijks komt men in deze stad aan de Zuid-Statie binnen, of men ziet zijn aandacht getrokken door een groot, prachtig gebouw, waarop in roodc stecnen op den gelen muur staat „Vooruit". Spoedig blijkt bij nader be zien, dat het feitelijk twee groote ge bouwen zijn, welke voor elkander zijn gebouwd. Het is hei feestgebouw van de „Vooruit" met zijn koffiekamer, bil jartzaal, groote dinerzaal, bioscoop- en vergaderlokalen daarnaast een slagers winkel en een kmidenieryiaak. Het is thans niet mijn bedoeling.-de gebouwen te bespreken. Wat thans aller eerst de aandacht verdient is de Inter nationale tentoonstelling der coöperaties en sociale werken, welke van r; Juni tot 15 September 1924 te Gent zal gehouden worden. Ofschouti de beheerders der „Vooruit" oorspronkelijk de ontwerpers cn de leiders der tentoonstelling zijn, luiden «te statuten dezer organisatie ,.<lat zij buiten alle politiek en den gods dienst wordt ingericht". De deelnemingen aan deze tentoon stelling duiden dan ook aan, dat coöpe raties van alle richtingeö en van alle landen hunne inzendingen zullen doen. Volgens bet dagblad „Vooruit" bevat ce lijst der deelnemende landen reeds de volgende namen Argentinië. Oosten rijk. België, Bulgarije, Canada. Dene marken. Spanje, Estland, Ver. Staten van Noord-Arr.erika, Finland, Frankrijk, Georgië, Groot-Brittannie, Hongarije, Engelsch-Indië, Italië, Japan. Letland, Noorwegen, Palestina, Nederland, Po len, Portugal, Roemenië. Rusland, Ser vië. Croa'.en en Slovenen, Zweden. Zwit serland, Tsjecbo-Slowakije. Albanië. Zoowel de socialistische. Katholieke, neutrale en landbouwcoöperaties zullen aan de tentoonstelling deelnemen. Dat de Gentsche coöperatie „Vooruit" zal trachten hare inzending grootsch te deen z:irt, daaraan behoeven wij niet te twijfelen. Zooals zij hare inrichtingen bouwt, zooals zij hare werkzaamheden steeds tracht uit te breiden, xooaU zij van het eerste begin van hare vestiging ©p den voorgrond bracht: de propaganda voor de coöperatie als steun en organi satie der socialisiisch-gezinde arbeiders klasse, zoo zal zij pogen hare inzending te doen zijn een propaganda voor haar denkbeelden omtrent de coöperatie. En dat moet iets belangrijks opleveren. La ten wij in vogelvlucht trachten te sche.- *en hoe in Gent deze organisatie is ge groeid tot een belangrijk verschijnsel. Ieder land heeft bij zijn economische ontwikkeling zijn eigenaardigheden, voortspruitende uit rijn geschiedenis, de aanwezigheid van allerlei grondstoffen, de gesteldheid van den bodem, de ge aardheid zijner bevolking. Die economi-che ontwikkeling be.-list voor het overgroote deel ook over den organisatievorm van de arbeidende klasse, zooals wij die in het laatst der 100 en het begin der 20c eeuw kennen. D- arme. slecht betaalde, ongelet'erde arbeidersklasse van Vlaanderen koos voor hare organisaties een geheel an- deren vorm dan Noord-Nederland. Was het «jaar. ó?t tu- !ien de politieke par-ij en de vakvereeniging een scherpe schei ding he-mat. niettegenstaande hun voort durende samenwerking, stond daar de coöperatie voor net grootste deel op neutralen grondslag, hadden <ie arbei- derscoöperaties. dat wil zeggen die uit hun overschot «ie politieke arbeiderspartij en de vakbeweging steunden, bijna geen invloed op de coöperatieve beweging en hare ontwikkeling :n het gcheeie land. in Vlaanderen en daarna ook in Wal lonië i* dat geheel anders. De Gentsche coöperatie „Vooruit" is voor de Belgische arbeidersklasse meer dan een coöperatie! Zij is de vorm waar- d'-or het grootste deel barer leden tevens lid is der Belgische werkliedenpartij. Zi| is niet alleen een verbru:ksvereen:ging. die teven* brood produceert, xïj is het cer.trale lichaam der productieve coöpe ratie der smeden, sigarenmakers, wevers, meubelmaker-, bouwarbeiders en vis- fcber«. De samenwerking tusschen de politieke partij, de vakbeweging en de productieverceuigingen is zoo innig, dat ofschoon vele der laatstbedoelde vereent, gingen andere namen dragen, overal „Vooruit" beslist, „Vooruit" bepaalt wat er zal geschieden, „Vooruit" zorgt voor de geldmiddelen. Overal in al die orga nisaties zijn het derelfde personen, het zelfde denken, dezelfde samenwerking, die men ontmoet. Datzelfde geldt ook voor «Ie coöperaties in geheel Vlaande ren. „Moeder Vooruit" is de organisatie welke overal haar invloed doet gevoelen, alles doordringt met haar denkbeelden. In 190J schreef August de Winne in zijn bekend werk „Door arm Vlaande ren" „Ik heb met voldoening besta- „tigd. dat de VTaamsche socialistische "rijders over het algemeen diepdron- „gen zijn van h<-t uitstekende princiep „van self-help fhelp u xelven), den „werklieden door de Gentsche-liberalen „waarom het niet bekennen ingeprent „op de scholen en in de Lauren:<genooi- schappen, toen de liberale partij nog ./ten groote partij was." Dit geldt thans nog in meerdere mate. want „Vooruit" heeft zich niet alleen met de producten-distributie van ver schillende gebruiksartikelen belast, maar een harer instellingen, de Bond Moijson. heeft het geaeele ziekenfondswezen ter hand genomen. Zij beeft eert vereeniging van onderlingen bijstand. „Vrijheid" deze heef: ten doel ie. De zorgen van den geneesheer en de geneesinicdelen te verschaffen aan de zieke of bij toe-val gekwetste werkende le den. alsook aan de personen van hun gezin, door tusschenkomst van 't ver bond ze. aan ce leden teringlijders of door die ziekte bedreigd, bij de vereenigiog ingeschreven, verzorgingen te verschaf fen in een sanatorium .te. een dngelijk-che vergoeding te be talen aan hare zieke of gekwetste leden gedurende den tijd hunner onbekwaam heid tot werken 4e. aan de werkende leden een schade loos stelling te verleenen bij geboorte van een kind ;e. een schadeloosstelling te verleenen aan de naastbestaanden bij het over lijden van een werkend lid. De zetel dezer maatschappij i- gevestigd tc Gent en haar gebied begrijpt de gemeente Gent en het arrondissement. De uit- keeriogeo bedragen voor de zieken 4, S en 6 frank per dag. voor de gekwetste ieden 3. 4 en 5 frank per dag. bij de geboorte van een kind 15 frank, bij overlijden van een lid 50 frank. De geneesmiddelen worden alleen geleverd uit een der apotheken van „Vooruit". Na zes maanden zouden dc uitkecringen en de verzorging ophouden. De leden echter, wie dat zou overkomen, vallen dan onder de bepalingen van de her- verzekeringska* s dit is ecne federatie van socialistische verzekeringskassen in het arrondissement GentEecloo. Hel zou een te groote plaatsruimte vragen ook hiervan de bepalingen alle te ver melden. Een gedeelte wijlen wij hier ech ter letterlijk overnemen. Art. 26 van het reglement zegt„Ieder „ziek of gekwetst lid. behoorende tot een „gefedereerdo maatschappij, hebbende „voldaan aan de door den standregekn „opgelegde verplichtingen en zich bc- voldaan aan de door de standregelcn „voorziene voorwaarden, zal recht heb- „ben. na uitputting der ondersteuning ,.in de maatschappij van onderlingen bij- „stand. aan ecne schadeloosstelling van ,.3 frank per dag. den Zondag uitgezon derd. tot het genezen is, of, b-j voort durende invaliditeit, tot den ouderdom „van 6$ jaar en aan een schadeloosstel ling van is frank per maand boven den „ouo-rdom van 65 jaar. „Wanneer het geldt een werkongeval voorzien door de wet va* 25 December „:«y>3 of wanneer het lid ten gevolge „van een ande;- ongeval een schadeloos stelling zal ontvangen van ten minste ..5000 frank, of wanneer een lid een ..schadeloosstelling van het leger ont vangt. zal de boven beschrevene ver- „goeding vermrntferd worden op fr. 1.50 „per dag vödr dc- 65 jaren en 15 frank' „per maand boven ce 65 jaren." Men ziet dat deze bedragen gegeven worden naast de ongevallenverzekering, dat dan rekening wordt gehouden met het feit, dat het betrokken lid dan nog andere inkomsten heeft. „Vooruit" heeft naast bovenstaande ondersteuningen en uitkeeringen ook nog andere voordeelen voor hare gewone leden, daarover echter later. Met de uit keeringen hierboven bedoeld, bobben die echter niets te maken, daar zij verkregen worden als lid-gebruiker. Voor de beide bovenbedoelde organi saties moeten de leden afzonderlijke bij dragen storten; deze organisaties vormen otiderdeelen van den bovengenoentden Bond Moijson, dóe feitelijk de taak over neemt om te zorgen voor den genees heer en dc levering der geneesmiddelen aan de zieke en gekwetste leden der aangesloten vereenigingen, benevens aan gezinsleden van die personen. Dc Bond Moijson is gevestigd in ge bouwen van „Vooruit" in de Spelden- straat en heeft daar tevens een zeer goed en zeer hygiënisck-ingerichte kliniek. „Vooruit" heeft thans vijf apotheken, voor den oorlog 7, dc wederoprichting is wel verzekerd, maar voorloopig moet du nog uitgesteld worden. Aan deze orga nisatie zijn twintig gewone doktoren ver bonden, benevens tien specialisten voor verschillende riekten. Daarnaast bestaat nog een afceeling „Werk voor Kinder- welzijn „Raadpleging voor kinderen en aanstaande moeders", waaraan een doktores is verbonden, die zitting houdt in de kliniek van den Bond, Hiermede zijn echter de werkzaamhe den van Moijson niet geëindigd. Hij heeft nog een weezenfonds. Dit fonds wordt gevormd door de socialistische on derlinge verzekeringskassen, de onder steuning bedraagt fr. 6 per weck. ce gelden worden uitbetaald aan de moeder of 2an hen die voor de opvoeding der kinderen zorg dragen. Bij hertrouwen der moeder echter houdt de uitkcc- ring op. Naast deze vormen van allerlei steun, heef: de Bcr.d Moijson nog een levens verzekeringskas waarbij de leden zich kunnen verzekeren voor een uitkeering bij overlijden van fr. 100of fr. 200 ineens. AI deze afdeelingen vormen eeu ge heel mo de coöperatie „Vooruit", alles grijpt in elkander ca ofschoon geschei den in den vorm, zijn zij alle éën groot geheel. Ook wat betref: de ontwikkeling, cc lichamelijke opvoeding, bevordering van den kunstzin onder de socialistische ar beiders heeft .Vooruit" haar taak. De tooncelvereeniging „Multatuli- kring". het mannenkoor „Marxkring" zijn .tfdcciingen van „Vooruit", terwijl zij niet minder dan vier muziekkorpsen heeft, waarvan de harmonie „Vooruit" een eer meest bekende is cn geacht wordt een der beste, zoo niet de beste van Gent te zijn. Haar kunstconcerten zijn zeer ge zocht en de groote zaal van het fees.- lokaal „Vooruit" is dan ook 'gewoonlijk tot den nok vol. Alleen leden van „Voor uit" kunnen lió dezer organisaties zijn. Naast al deze inrichtingen heeft „Vooruit" nog twee openbare boekerijen en een groote leeszaal. Deze inrichtingen zal ik, evenals de verdere werkzaamhe den cn inrichtingen van „Vooruit" be spreken in mijn volgenden brief. Ik meen echter reeds thans te mogen zeg gen. dat de lezer van dezen brief zn1 toestemmen, dat een coöperatie, welke hare taak zoo ruim opvat als „Vooruit" voor hare leden, meer is dan een bak ker li. waar brood wordt gebakken, nicer is dan een winkel waar men ziin krui denierswaren gaat koopen. Dat de ontwikkeling van het coöpe ratieve idéc in Nederland, vooral onder -ie arbeiderskLisse, nog in ruime mate zal moeten worden gepropageerd voor en aleer zij die voordeelen aanbieden wel ke de Gentsche „Vooruit" aan hare leden geeft, zal men in Haarlem en omstreken gemakkelijk begrijpen. LOUIS J- C. POPPE. Gent, "ri Februari 1924. (In onze Tijdingzaal is een prentkaart van .Vooruit" ter berichtiging gelegd. RED.) RAADSSTUKKEN, Het buitengewoon lager onderwijs. B. on W. deelen den raad mede, dat bij het overleg met den inspecteur van bot buitengewoon lager onderwijs om te komen tot do .vaststelling van het leerplan voor de beide scholen van dtt onderwijs is gebleken dat bij we derinvoering van den namiddagschool- tiid voor do proefklassen en de ie klassen aan die scholen, de aanstel ling van een reserve-onderwijzeres noodig is, opdat ook voor een genoeg zaam aantal uren leerkrachten be schikbaar zouden zijn voor het onder wijs In aiojd. handwerken, koken en lijnteokencn. Van do wenseliclijkheid van de we derinvoering van den namiddagschool- tijd zijn zij overtuigd en vermindering van het aantal ureu in genoemde vak- leen is h. i. ongewenscht. Afschaffing of beperking der eurythmisekc gym nastiek zouden zij op paedagogische gronden een bedenkelijken stap ach teruit oordeelen. Zij stellen daarom voor hun te machtigen, tot de tijde lijke benoeming van een reserve-on derwijzeres over te gaan, Huurverlaginë. De raad besloot indertijd aan de woningbouwvereeniging Zorgvliet" twee bouwblokken ten Zuiden van de 81aclithuisstra.it in erfpacht te geven om daarop 85 arbeiderswoningen en een kantoor te bouwen. Op din gron den zijn reeds 41 woningen gesticht. Ter verkrijging eener eenigszins la gere buur voor dc -11 nog te bouwen woningen, achten B. en W. het ge- wonscht den erfpachtscanon voor de gronden, waarop deze woningen zul len worden gebouwd, volgens Raads besluiten bedragende 0.77 per M2.. tot 0.51 1/2 per M2. terug te bren- gen. Naar aanleiding hiervan en van de verlaging der annuïteitsrente tot 5.478 net over het voor bedoelden bouw '0 verstrekken crediet, waartoe in de r«a<Ï8vcrg.idpring van 12 September 1023 werd besloten, zal de huur van deze woningen blijkens de nieuw op- cezette exploitatie rekening van f 6-17 tot 6.C6 per week en "per woning kunnen worden teruggebracht. B en W, stellen voor den erf pacht «canon te brengen op f 0.51 1/2 per M-2.. voor wat betreft de gronden waarop thans 44 woningen door de Woningbouw- verecntcing Zorgvliet" zullen worden gesticht. Commissie van bijstand voer arbtids3angclegenheden. Naar aanleiding van het raadsbe sluit tot instelling van een Commissie an Bijstand voor orbeidsaangelegen lieden stellen B. en W. den raad voor do verordening regelende de samen- stelling en dr-n werkkring der vaste raadscommissièn aan te vullen met de volgende artikelen: Art, L Behalve den voorzitter, be staat de commissie uit yier leden. Art. 2. De commissie adviseert den Raad over alle arbeidsnangelc- gonhedon. waaromtrent door dat Col lege een beslissing moet worden ge nomen. De commissie dient B. en W. van advies omtrent die arbeidsaangelegen- heden, welke haar door Burgemeester mi Wethouders ter beoordeeling wor-1 'Jen voorgelegd. Voorts doet zij ann den Raad of aan Burgemeester en Wethouders zooda nige voorstellen als zij ter vervulling van hare taak nuttig en noodig acht. De school aan de Slacht- huisstraat. De raad hesloot indertijd tot de stichting van een nieuwe school voor gewoon lager onderwijs op een ter rein ten Zuiden va» de Slachthuis- si raat. In dat schoolgebouw zullen 2 zcvcn-klassige scholen worden gehuis vest. Door den directeur van open bare werken zijn voor den bouw nlannon ontworpen, waaraan B. cn W. ->1 vorens ze verder te doen uitwerken, 'len raad verzoekt zijn goedkeuring te hechten. Buisleiding voor transport van water. B. en W. var. Amsterdam hebben vergunning verzocht tot bet doen leg gen van een buisleiding voor trans port van water, van het Oostelijk ge deelte dezer gemeente naar Halfweg en Amsterdam B. en W. stellen voor hen fe machtigen tot bet aangaan van een overeenkomst met; B. en W. van Amsterdam, waarbij de vergunning wordt verleend onder nader omschre ven voorwaarden. De wedstrijden van den Haarlemschen Kegelbond De meerderheid van B. en W. stelt voor geen medaille beschikbaar te stellen. B. en W. stellen een onderzoek In of het gebouw aan de Tempeliers straat in strijd met de bouwver ordening wordt gebruikt. De hinder van een concours voor omwonenden. ,11 et bestuur van den Haarlemschen Kegelbond had den raad verzocht een medaille beschikbaar tc stellen voor de nationale Kegehvedstrijden die het voornemens is ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van don Bond van 17 Mei tot 2 Juni te houden. B. en W. in wier handen het adres om prae advies is gesteld deelen den raad mede, dat bet verzoek in de ver gadering van hun college geen instem ming heeft kunnen verwerven. Zij voegen daaraan toe: „Wij zijn namelijk van meening, dat noch een kegelconcours. noch een jubileum van een kegelbond van ge noegzaam gewicht is. om hiervoor in de tegenwoordige tijdsomstandigheden gelden uit de gemeentekas beschik baar te stellen. Wij y.ijn te eerder deze meenine toegedaan, omdat een zoo om vangrijk kegelconcours.aJs adressan ten in hun eigen gebouw leoogen te oreaniseeren voor de omwonenden het concours in October 1923 heeft zulks duidelijk gedemonstreerd zeer hinderlijk is; dezen hinder ach ten wii zoo ernstig, dal een onderzoek van oitzeulwege gaande is in hoeverre het gebouw in do Tempehersstraat no. 35. in striid met ark 92. letter b van de Bouwverordening gebruikt wordt onder deze omstandigheden zouden wij het niet juist vindon, dit con cours uan te moedigen. liet is waar, dat bet concours ver meerdering van maatschappelijk ver keer in deze gemeente zal brengen, en een minderheid in ons College vindt hierin aanleiding om bet verzoek van adressanten te ondersteunen, ook. omdat bü vroegere jubilea .'10- en 20- iarig bestaan) een medaille beschik baar geeteld 39. De meerderheid van ons college vindt deze argumenten echter niet van genoegzaam gewicht, zoodat wij u voorstellen od het ver zoek afwijzend te beschikken." Plannen tot woningbouw van „Eigen Woning". Arbeiderswoningen met een huur van f 5.41 per week. 0. en W. stellen voor een bouw- credlet van f 96.000 te verleenen B. en W. ad viseer en gunstig op eer. adres van dc coöp. woningbouwver eeniging ..Eigen woning", om haar iu erfpacht te geve® een stuk grond ten Noorden van de Zomervaart, groot on geveer 2S26 c-A. Het is de bedoeling op dat terrein 32 arbeiderswoningen te bouwen, die een inhoud zullen hebben van gemid deld 306 M3. De huur van de wo ningen is bepaald op f 5.41 per week. Naar aanleiding van een gedane aan vraag tol bet verleenen van een bouw- crediet schriiven B- en W. den raad i „Overeenkomstig de door gemeld be stuur overgelegde bou wreken ine. is na aftrek van aan de vereeniging toegekende Riikspremie ad f 9600, e>en botiwcred iet, benooi ted van f 96.000. welk crediet van de gemeente wordt gevraaed tegen er-n rente en aflossing (annuïteit) van 5.-178 pet-, h«teeen t-i: een aflossing in 50 jaren overeenstem' met een rentevoet van 5 pet. Aangezien a.-.n dit soort arbeiders woningen !d deze gemeente werkeli'k nog een dringende behoefte bestaat, en de gemeente door de premie-aan- vrago van elke bijdrage is ontheven. stellen wii voor, aan het verlangen van verzoeker te voldoen. Met het oog op de wenschelSilcbeid het bouwkapitaal t.z.fc. van terden b verkrijgen, zij het dan ook met garan tie der gemeente, is in genoemd on' - werpbesluit tevens een bepaling op eenomen. waar bij wij worden gemach tigd de gemeente als borg voor "C- noemd bouwkapitaal te verbinden." Van het politieke tour- nooiveld. TWEEDE KAMER. 14 Februari. Voortzetting van de alge- meene beschouwingen. De heeren Marohant, van Vuuren en Kersten en do dames van Dorp on Bak ker—Nort spreken. De beer van Vuuren heeft in een vader landslievende redevoering alle politieke partijen, alle kamerfracties genoodigd om mede te werken aan de wegwerking van bet tekort op de etaatsbegroottng. En, waar niet ieder Nederlander zoo geschikt ia om ma te gaan, wat noodig is, om het tekort te doen verdwijnen ale de minister van Financiën, vroeg hij elk Kamerlid om zijn medewerking. Regeerkracht kent hij den minister van Financiën zeer zeker toe, verschil tusschen de miilioenennota en de memorie van antwoord ziet hij niet; in beide de ernstige vil om tot 6luiting te komen. Wanneer de heer van Vuuren op alge meen" cn aïgeheeie instemming heeft ge- hoopt. dap l--ad de dag van gisteren hem reeds veel kunnen leeren, maar vandaag is die hoop door den heer Marohant wel ter dege de bodem ingeslagen, want de lei der <te-r vrijz.-demociatïsche fractie ging niet zoo re aar voetstoots met den heer Co- lijn mede. Heel veel critiek had. hij. Had de heer Marchant veel critiek, eten.-: hij niet in met de voornaamste thans ge- j>roJeo»ezd6 maarregelen, toch zal hij, voorzoover hij daarmede kaD instemmen, de regeerirjg wel helpen, al bleek giste- leren diet precies op welke punten dat aal rijn, maar in ieder geval op de bezuini gingen op departementale bureaux. De hoer vac Vuuren gaat in alles vrijwel niet do regeericg mede: heel zacht klonk te genover de instemming het verzoek toi overleg aan den hoer CoLLin. Twee dames voerden het woord, Mej. v. Dorp en Mevr. BakkerKom Baairte de eerste de kwestie van het ontslag aan de huwende ambtenares als onderdeel harer de regeerirg in het algemeen in haar finamcic-eis maatregelen steunende rede voering aan, die kwestie was geheel en al het middelpunt van de rede van Mevr. Bakker—Kort. Evenals Mej. Westenuan wilde ook zij volledige klaarheid over de voornemens der regeering ten aanzien van do huwende ambtenares. Voorts bepleitte zij de gedachte, dat de vrouw in overleg rniet haar <man zelve aal hebben uit te maken hoe zij haar krachten wil aanwenden ten nutte van haar gezin, ten bate van het land. Mej. vain Dorp wil evenmin een wet telijke maatregel, die de ambtenares bij huwelijk ontslaat, maar niet uit gelijke overweging. Zij acht 't in te gaan tegen de natuur der vrouw, waanneer zij als moe der in staatsdienst is. Daarvoor etaat de taak der moeder te hoog! Maar wette lijke maatregelen zullen juist de tegen kanting tegen uittreding uit den staats dienst doen toenemen. Uittreding die an ders, om den aard der vrouw van zelve aal plaats hebben, .gemakkelijker zal plaals hebben, natuurlijker zal plaasa hebben. De aard der stouw roept haar tot iets anders dan tot werken buiten het gezin. Gelijk gezegdMevr. Bakker—Kort ziet het alles anders, ontslag noemt zij aantasten van het zelfbeschikkingsrecht der vrouw, een inbreuk op de persoonlijke vrijheid. Hier zocht zij eteun bij Mr. H. F. de Savomin Lobman. De vijfde spreker van den middag was de Zeeuwsche oud-Gereformeerde predi kaat, de verzegenwoordiger van de Staat kundig Gereformeerde partij, Ds. Kersten. Over de financiën zeide hij niet veeL Ste>ucen Lij de regeering, waar zij be zuinigen gaai. Doch hiernaast heeft de heer Kersten den hem, als eenling kort toegemeten spreektijd van drie kwartier, gevuld me: :al van puriteinsche zooals hij zelve reide puriteicsciie wensdhen. Met genoegen vernam hij, dat de regee- EEN EERLIJ KHEIDSPROEF. Het Amerikaansche volk heeft een ware passie voor statistieken, enqueues, stemmingen ea dergelijke en he: is daar om Diet :c verwocderen. da: de uitge vers van dag- cn weekbladen hun uiter ste bes: doen telkens weer me: iets nieuw* op dit gebied voor den dag te konten. De mees: voor de hand lig gende enquec'.s lijn reeds ver'eheider.ë malen gehouden, zooalsWie is de meest populaire filmacteur, fibnactncc. vïoneclacteur of -actrice. Verschillende bladen hebben met verschillend resul taat hun lezerspubliek doen uitmaken, 'Aie de eerste schrijver, musicus, base ball speler, golfer enr. enz. van de Vcr- eenigdc Stalen i;. Maar de eerlijkheids- proef, onlangs door een weekblad ge houden, is iets geheel nieuws. De uil- ge-vers zonden aan boftderd personen elk een brief met een dollarbiljet er in. Het begeleidend schrijven was too in gericht alsof de afzender te goeder trouw meende, dit bedrag schuldig te zijn aan den geadresseerde. En toc.n ging men zitten wachten, hoeveel bil jetten er terug kwamen. Toen dc re dactie het resultaat bekend maakte, ver klaarde zii dat dit haar zeer meeviel. Vierenzestig van cc honderd aange schrevenen bleken er bezwaar tegen ie hebben, een dollar te behouden, die hun rechtens niet toekwam. MUZIKALE INSPIRATIE. Het beeld van den musicus, die droo- merig voor zich uitstarend, dan wild op springend en dc wereld om zich heen ver getend. zijn inspiratie verwerkt, is zeer poëtisch, maar niet altijd juist. Zoo lezen wij, dat Chopin to: een zij ner «choonste walsen geïnspireerd werd door een jong hondje, dat zichzelf in ziin staartje trachtte te bijlen. Toen Bach'r- vrouw meende dat haar echtge noot te veel koffie dronk, componeerde dc meevier een cantate, waarin hij een verheerlijking van het edele vocht trachtte tot uiting te brengen. IJver was r.iet een van Rossini's deugden, maar hii hield bijzonder van eten: wat ook alweer weinig poëtisch is. Zoo werd (Daily Sketch, Londen). Wie is die jonge dame? Dat is mijn secretaresse. Ik moet haar wejons bezuiniging ontslaan. Ik heb e$n secretaresse noodig. Is zii punctueel eu zoo Punctueel? Zii is het meest punc- tueele meisje, dat ik ooit ontmoet hob ...iederen morgen kwartier te laat. ecq uitgever, die met hem dc levering van een opera had gecontracteerd, eens gedwongen, den meester in zijn kamer op te sluiten cn hem idem zooveel pa gina's muziek tc doen componecren, voor bü hem te eten gaf. Schubert was een groot musicus, maar een bescheiden zanger. Toen hij op een aangebedene een lied gecom poneerd had, verzocht hij dus een vriend dit voor zi:n beminde te zingen. Zijn vriend bleek echter trouweloos, want t<-en het lied uit was. bekende de zanger h« meisje zelf zijn liefdo en trouwde met haar. BEROEMDE LOKKEN. De haarlokken van beroemde mnn- neu zijn vaal; onder den Immer ge weest.. Zoo is een lok van Sir Walter Scott verscheidene malen van eige naar verwisseld zoudci ooit meer dn.n 100 franken op te brongen. Eeu ravenzwarte lok van Lord Byron, nog wel gehecht aan ecu brief aan zijn zuster bracht eonige jaren gele den niet meer dan 150 gulden op. Voordeeliger handel is gevoerd niet het haar van krijgshelden. Een pluk je van hot sluike haar van Napoleon verwisselde onlang6 voor 3000 guldon van eigenaar, terwijl een van Nel son's lukken zelfs voor het respecta bele bedrag van 3750 gulden verhan deld werd. Terwijl onze eigen lokken eens in de zooveel weken door een onverschil ligen kappersbediende bijeengevoegd en opgeruimd worden. Hij beeft blijkbaar weinig vertrouwen in onzo toekomstige vermaardheid. HOE HOUDEN ZIJ HET UIT. Het vorig jaar heeft de wereld eeu stomp-zinnige rage beleefd, dio het lange-afstand3-wcreld-d:ins- knmpioenschap tot doel had. Wij bobben er destijds over geschreven. Ook over do beklagenswaardige pia nisten, die meenden, roem en eer to kunnen behalen door SO of meer uur achtereen een klavier te bewer ken. Zij komen op hun lieurb in ,een klnsKd niet do Fransc-he rolschaateon- riidere. die 24 uur achtereen op hun wieltjes bleven rondtollen. En als het hierbij bleef, zou het al erg genoeg zijn. Nu heeft een Engelsen meisje het klaargespeeld om in 88 dagen 58 jumpers te breien. Wat zij ermee zal doen. is niet bekend. Maar zij heeft althans iets Ie vertoonen na haar arbeid- wat niet gezegd kan worden van don teklagensw aardige dio in Australië 107 uur achteren twee knuppels rondzwaaide. Hij is krankzinnig geworden, waü iiiét, te verwonderen is. Evenals ccn En gel sell sergeant, die 28 uur ach tereen onafgebroken met ellebogen, pelsen, knokkels en voorarmen e-:n punching-ball bewerkte. En do we reld blijft doordraaien sommige men- pcihon worden er zelfs blijkbaar wat duizelig van. EEN JEUGDIG KOLONEL. Het is nu eenmaal in volo landen gewoonte, dat regeerend© vorsten en hun kindoren, vrouwelijke zoowel rils mannelijke lot eere-koionel van be paalde regimenten worden benoemd- Soms op zoo jeugdigen leeftijd, <]3t het volkomen belachelijk wordt. Het record op dit gebied stond tot nu too op naam van den Spaanschen troon opvolger Don Jaimc- de Bourbon, die aan het einde van zijn eerste levens jaar reeds rcsimentskolonel was .Maar 2iin record is verbeterd door Karageorgewitsj, troonopvolger van Joego Slavië- saven weken oud en ko lonel van een Servisch regiment- Voor de soldaten kan een dergelijk regimentsbevel niet anders dan aan genaam zijn. Zij behoeven niet te vreezen voor kolonelsinspectie. Napoleon maakte 20-jarige blaken tot generaal. Maar die wisten wat vochten was, die jonge nel DRAADLOOZE OP DEN TREIN. Dit moest onvermijdelijk komen. Wij staan nu voor niets meer. Dank zij de Duitsche firma Huth kunnen de reizigers in een trein nu tueschen de stations in onder het rijden tele grammen ontvangen- Ook kan elke reiziger door middel van de draad- looze installatie op den trein aanga- bracht. iemand anders „opbellen". Het is wondermooi en wij zullen de laatsten zijn, om deze nieuwe schrede voorwaarts op technisch ge bied te betreuren. Maar zal er niet onvermijdelijk een oogenblik komen, dat de getergde zakenman uitroept: Heb ik dan nooit meer een oogen blik rust?

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1924 | | pagina 9