Haarlem's Dagblad | 1924 | 16 februari 1924 | pagina 14

Velser Brieven

Buiteniandsch Overzicht

KOC

)T

OJ' S

PIANO'-S

Kerk en School

RouJvraas. Elect;
eUeitstarieven. Ara«;-.-
zors. Het woning-

vra.i^smk.Emigrate.
Leges.

Het is vcor ce toeschouwer» e:i
luisteraars bii ?©u raadsziain» no«*
een vreemd dins, dit de rondvraag,
die m_ verschillende gevallen dienst
deed nis een klachten-Instituut. v<in dc
agenda is verdwenen. Voor raadsleden
die :a Wijfceroo" wonen, was het vros-
g*r ïoo'n schitterende ge!ecenhei.d om
op den slechten toestand van den
Kratsbeek- of Oude Schulp'vjvr f® wij.
zon of je kla?c-\ over een straatlan
taarn d:e niet brandde. Onderwerpen
die niet op de agenda voorkwamen
konden bii co rond vraag zoo wntak-
keliik op hst tapijt gebracht worden,
nsea kon toenen dat men ook oog had
voor het 'eeiang van 4e ffemeente, z©:i
dar dat het te pos kwam bii de slak
ken die op de agenda prijkten.

Dat alles is nu over. Wie wat ic het
mid ten heef* te brengen, kan dat de*??,
door in te roei i at :e. door het stollen
van een schriftelijke vraag, «oor het
monclel-.ne vragen aan hot col'e-e van
B. on \V. over taken waarover men
ingelicht wil zi:n en .-.co m»er. Het
komt er zoo !o\ dat kleinigheden meer
dan vroeger binnenskamers afgedean
worden en dat achter ©e raadsagenda
nie: n.w een aantal onderwerpen
wordt behandeld dat groet--r i? dan'
liet tolaalc'ifer van c'o agendastukken.

Wil het heel oir. tal goed zijn. dan
hoeren de raadsleden ook riot moor
niet interpellse'es in den zak te loc-
pin en moitc^mrcies vooraf ingeiiend
warden (tenz die voortkomen uit de
dis-rssirsj op het co', toe? van B_e:t
V". den inhoud 1-eh-v.r'iik kan over
zien en van antwoord kan dienen,
goed gedocumenteerd en na gepleegd
overleg.

Her instituut s -hrifteliik© vragen
heeft hoven de rondvraag eir voor dat
B. en W. met voorstellen kannen ko
men. socediger dan vroeger h©t eva!
was. wat den raidskden niet anders
dan aangenaam kan zijn.

Da «leofciacifelta-fcarieven, die wegens
hun enorme liooete in Veloen al zoo
vaak aanleiding orweeest zijn van
ernstig protest, zullen in ce naast.-
toekomst nog niet verlaagd kunnen
worden.' Gedeputeerde staten deelde»
mede dat daar de tiid nog niet voor
Kekomen is. Het electrische licht heeft
op gas voor cat liet zoo veel zindeiii-
ker is en erg r-einakkeliik. Maar, mu
it» zich bii de tegenwoordig» -en
niet afvragen of het geen aanbeveling
verdient de ongemakken van gasver
lichting t« verc.-hjkeu niet hei w- ;-
deel van oen kfiWD orijsl Vela
heeft goedkoop gas. de pr::< daarvan
zal ook in d toekomst eer neifrine ver
toont n cm te dalen dan te riizen.
Daartegenover staat dat de provincie
een slecht net heeft liggen :n Vel-en.
veel te duur betaald in n oorlogstijd,
en slecht rend erende bovendien om
dat èe uitgestrektheid van de cemeon-
ts niet evenredig is aan de dichtheid
ven de bevolking.

Wil de gemeente het net overnemen
en zelf distribueertn (eesteld il.it de
provincie dat wil) dan moet dat ge
schieden tegen zoo'n exhorbitant beo
gen prijs, dat eiften exploitatie zeker
niet goedkooper voor de inwoners zal
worden dan die dcor de provincie.

In het stuk van gedeputeerd© sta
ten wordt in overwegintr gegeven 'over
te zaan ft he: t vastereoht tarief
ins ar om daar dc inwoners to» te kri»
Ken is meer noodig dan een brief aap
den gemeenteraad, de stroomverbrui
kers moeten zelf ce overtuiging heb
ben dat zïï voordeel hebben van zoo
danig tarief. Zolf ui'zoeken d-vet een
r.nrger aar- ge'.voor.!Ijk niet. de pro-
vincie maakt zich niet al te druk. om
dat het oudo tarief voor haar - wel
voonfeelig is. Zoo zitten wij in eeii cir
kel waar moeliik uit te komen is. ten
zij bouwers van complexen huizen be
sluiten om geen electrische geleidin
gen meer aan te leggen en ook ge
bruikers van electriciteit hun lampen
laten veranderen. Misschien wil de
provincie dan anders. Voor dat het
zoover is. zal er evenwel nog menig
golfje tegen ons Velser strand spoe-

I)e armbesturen hebben in Januari
een som van tienduizend gulden uit
gegeven. Natuurlijk niet alleen aan de
armlastigen die er «eregeld rijn. maar
het grootste deel aan de werkloozen.
Veisen had indertijd oen steunrege
ling voor ce crisiswcrkloozen in het.
visscherij bed rijf en die steun is onlangs
stopgezet, omdat naar de mesmin? van
Int Ksmeentebestuur in bi! viascherii-
bedrijf nist meer van een crisiswerk
loosheid gesproken kon worden. In
den raad is toen nog al heftier van Ic-er
getrokken omdat er nog wel werk
loosheid zou ziin. B. en V'. verdedigen
hun faoudinc door aan te- geven, dat
als er nu weer e©n regeling komt. en
daar s©fcijnt v?e! kans o- te ziin, ook
de werklooz~n in andere vakken ervan
kannen profiteer "ti. Intusschen :3
tienduizend gulden in een maand voor

Yeisen veel U- vee'.. Men kar. wel zeg
gen Jat in de komend© maanden niet
zooveel uitgegeven 2a! worden, dat
het zelfs al aan het minderen :s, maar
<ie opmerking van den hoer Vermeu
len, dat do gemeente \oor al dat gel 1
ook wel in productieve bezigheden
iets terug itad mogen ontvangen, leek
ons zeer juïst-

Het is nu maar wachten op datgene
wat B. ©u W. zullen bereiken ju Den
Haac. en.... cp het vinden van een
object voer werkversehai'fii:-. Dal
laatste is zoo erg eenvoudig n;-t. Het
ziin over het algemeen de vakicozen
die het eerst aan werkloosheid lijdeu
Wii denken daarbij onwilekeurig aan
het Hoogovenbedrijf. Er is al zoo
vaak aangedrongen op hei tewerk stel
len van Velser werklieden in het
Hoogovenbedrijf. dat het zoetjesaan
voor het gemeentebestuur en de direc
tie van het bedrijf vervelend moet wor
den, deze materie ter sprake te bren-
•?en. Van de werklieden aan <-e«ocmd
bo-.riif ei? d? wem; n ze o betrekken aan
de Westerwijk- en Van Xiaekst.raat.
aan den Schulpwe.- en elders, is h-
ercoiste deel niet un Ve'.sc-n. in ;.-r
uit andere plaatsen afk-ctnstig. De V-
ser werklcoze-n_ zijn dear dus wdli.-.lit
in het geheel niet te «©Pruiken, cr
is zeer bedenkel-'k. Wanneer de sti©!:-
ting van dergelijke bedrijven binnen
de Raniccat© toch ©een Kroot-ere werk
mogelijkheden schoot Voor de Velser
ingezetenen maar een aantal van el
ders zsreerute?rd wordt, wanneer bo
vendien. zooals tegenwoordig gebruik
schijnt ta zijn. do mensehen met hee
tte inkomens uit dat bedrijf zich te Be
verwijk vestigen. schiet er voor ce <-e-
meente Velsen niet veel voorde©! ni??r
over. Vcara! niet omdat het Iloog-
•eniie-irijf zei' producent is van alles
wat ir. het bedrijf nocdic is

Het te werk steller, van Ve!».-r ar
beider» had ook nog de mogelijkheid
van verbetering van het woningvraag
stuk kunnen geven. LlaoJen toch Vel
ser arbeiders naar de buizen van het
Hoogoven bedrijf kunnen gaan. <1zd
waren er wat rneor huizen beschikbaar
«aweest vopr de gezinnen die nog al
tijd in de onbesvoonbaar verklaarde
huizen wonen. Ook nu moest de raad
den termijn van ontruiming voor een
aantal van die huizen weer verlengen.
Het kan wel niet anders, beter een on
bewoonbaar dan in het geheel geert
huis.

Het emigretievrangsluk is afgedaan.
B. en W. zullen zich geregeld op de
hoogt© laten stellen van wat mogelijk
is. De gemeentekas laat emigratie in
het groot niet toe. het is te duur. Het
geluid dat de heer Ten Broek© liet
booren. was nieuw, lliï wilde liever
den on gehuwden eens kuu geven, om-
dar er toch me© bereikt werd dat i r
werkverruiming zou kcino-'i. Evenwel,
als de ongehuwd en geninkkeliik "aan.
komen z? ook gemakkelijk terug,
iemand die met vrouw en kinderen ia
Canada zit, komt er niet spoedig toe
om nog eens te verkassen. Het moet
echter toegegeven, dat met hetzelfde
bedrag driemaal zooveel gedaan zou
kunnen worden.

Enkele leges zijn weer eens ver
hoogd. Wel jn, irniand die iets be-

Ezald n"oii- heeft moet er toch aan al
ost liet duizend gulden. Voorzichtig
heid is tu dit opzicht evenwel gebo
den. want er zijn dingon in prijs ver
hoogd. die wel gemakkelijk ziin in
bruik. maar misschien gemi3t kunnen
worden. Voor iolichtineen u-it het be
volkingsregister vraast Haarlem no»
niet half zooveel als Yelsen. en zoo is
er nse-rr. Vier klanten me! een winst
van vijftig gulden ziin te prefereeren
boven drie van zestig, economie is een
moeilijk vat, en ais klanten het goede
inzicht ervan ta pakken krijgen
een leverancier soms een strop.

Wii kregen nog eens herhaling var.
het begrootingsdebat over de huur-
verlagir.g van het buis van den direc
teur van de Rijks H. 15. S. De ge
meente heeft dat huis t© duur gekocht
en daarom inderti-1 een huurcontract
gemaakt waarin d© huurder verklaard©
zoolang ir het hui9 !e zullen wonen als
hij directeur van de H- B. S. ir. Vels-n
zou ziin. te«en een huur van f Ö50 per
jaar. N'u de huizen niet zoo duur meer
zijn. is men er mee verlegen. Het huis
is lang («0 f 960 per jaar waard, zelfs
ook geen f 750, zooris ©r nu voor ge
geven zal worden. Er :s in den t::d
toen het contract i3 afpesloten veel ge-
beurd dat noodig veranderd rn.vt wor
den. men kan zich ©venwel afvricz- n
of het omgekeerde reheurd zou zij"
als de prijs die van 1914 was "eweer-t.
Ook contractm onderteckenen is een
moeiiijke- bezigheid. Als men dciü heer
Bakker van de 1/ovengencismde ver
plichting om dp.ar te blijven wonen n"-
geltolpen had. w;j? het standpunt zui
verder geweest. Er zullen we! meer
huiseigenaren zijn die flink stuk
kunnen afschrijven op d© wnarde van
hun huizen, die in oorlogstijd K?kccht
of eebouwd ziin. Alweer een moeilijk
heid van beteeken is het nemen van
de strop.

VEI-SEXAAB.

FRANKRIJK EN BELCIë.

OVER OE ONLUSTEN IN DE PALTS.

Da verhouding tussehen
Engeland en Frankrijk

]-:-!;,e.-soh: thans 'le wereldpolitiek. Zal
de verhouding vriendschappehüirr
worden of zal er neg meer verkoeling
kc.-r.en 1

Sauerv.ein. -jie ziin cainpaen? vo.-r
een Fransch-F.nKclsche samenwerking
vot-.tzct. publiceert in d© ..Matin"

eon Interview met
M3oDcna!d
dat is berismd om d© Frauschen ton
o-z'chte zilner bedoelingen gerust te
st-'len.

De Engelsch* premier zegt daarin,
dat h'i zich nco-t verbc-nden heeft tor
het bijeenroepen van een internatio
nale conferentie voor den wederop
bouw van Euorpa. Wat in deze rich
ting jrsprob»""rd woril is uitstekend,
pisar te vcaK. NfacDonsl lieeft an
der© r-Iannen. E'-ri '.cufei-cntif. zc.t

hij, moet het eind ziin t-u niet het be
gin. Zooien» de vo-vrlwreidende studies
nog niet alle problemen opgelost h•.•!>-
him. heetf ze geen zin. Ik wil eerst tus-
s-chen onz? bride lar.drn en rege-i-rin
gen e*:n pc-aciii-nwisseiing. volkomen
loyaal en zonfer reserve, en wel door
ce riK?!:iiati?e k?.;:.lfii 'Kr gtzantcu
te Londfu <n Parijs. zx> noodig i!o>-r
perroon 1 i j k e corresuo ndeni ie.

Verder wil ik dat m-h iu Frankrijk
mlin politieke bedoelingen nooit beoor-
deelen zsl naar enkele passages uit wat
ik in het parlement misschien 7e—-n
zal. Can een stantsman eerlijk te be
oo- "eclen ran?t men zijn refevoerin
gin bestud eren en vergelijken met z in
daden. Ik zal wel cons opinies hebben,
die n'wi'ken van Franse!.<- en c
dcareïnds zult we! eens tegen ni'j
schrijven. Dat alles heefi Keen be to
ken is. als het mus." g.f.bied! zor.dei

biigedaolaten met eerlijke bedoeling?»
en denkbeelden. Zoek bii mij nooit
naar verborgen bedoelingen in mijn
uitingen, cii© zijn er niet; bij mij be
staat slechts de diepe wenscli de
kwalen van Europa te verlichten door
eeu regeling tezamen met Frankrijk
van enkele essentieel© problems*!.

Toen Sauerwein Mac Donalds ver
wachtingen betreffende een betere toe
komst. onderbrak mei de opmerking,
dat men in Duitechland veelal niet in
ten dergelijke toekomst gelooft ©-■:
neer gaat aansturen op nieuwe con-
llictsn. antwoordde MacDonald, dat
inderdaad^ velyi in Duitschlnnd, dio
i.anvankeliik oprecht 'emooratisch ge
zind waren, thins ontmoedigd begin
nen te worden. Maar hij voegde er bii
dat is gedeeltel ik ook onz© schuld,
doordat, wii niet de go-do inetborl.-
hebhen gebruikt om <lez.? moreel e elite
te steunen en te helpen, zoodat ze
thaus bijna gedecimeerd is door mi-
Er ïi'n nc» »oe4.? elementen en
meet men versterken, zooals men
d® imperialistische ideeën uitroeien
moet.

!acDonald l^eeloot- met te herha
len. dat beid© landen moeten samea-
erken zoowel moreel .-.Is co eco
nomisch on politiek eebied. Er is voel
w*s'. bü. want de tijd werkt in on-
ustigen zip.

Intusechen blijven de rechtse!:© b!.a-
deu iu Frankrijk voortgaan te waar
schuwen tegen c.m nieuwen Eng©!-
ici:©n premier. Zoo baalt Buré ver
schillende uitingen van Kamerleden
aan. waarin de vaagheid v<"> MacDo-
nald's intree-rede gegispt wordt en
argumenten worden aangevoerd tegen
d© internationale conferentie, die hij
zelf. naar ziin uitlatingen van heden,
toch slechts al© de kroon op de ver
zoening en toenadering tussclica En
geland en Frank ri-k zien wil. D©
Fraifecbe national.sten hebben rehie.r
van hun kant zeker geen ocgeliik als
ze noen uitkomen nat men dun ook in
K;i?»'.ind rok'"-*, op eon wijziging in
do Fransoli© politiek, die ©m: toenade
ring moeeliik ::i .aktw uit dat is onbe
twistbaar. en alleen als de Fransclien
dat goed inzien, kan cr iets van ko
men.

Wat zal het resultaat zijn van h»-i
werk cler

commlsslss van experts

te Berlijn?

De verwachtingen daarover zijn niet
slecht.

Het Duitsche memorandum, dat voor
dc deskundigen is uitgewerkt en uitge
breid studiemateriaal bevat nopens oe
Duitsche economische toestanden.
dezer dagen reeds worden gepubliceerd-

De organisatie vrn Frar.k-
rfjk In oertegstijd.

De regeeriag heeft bij c« Kamer een
wetsontwerp ingediend inzake de alge-
mcene organisatie van hei Und in oot-
Jogstijd. Het ontwerp, dat dc Iegercom-
mi' -■ ter bcsin •■■ring wg s

beaat maatregelen, welke later tot uci
zouden kunnen worden gemaakt.

Vóór i0'4 bestonden er natuurlijk
reeds tal van plannen om het land iu tijd
van oorlog te organiseeren, doch deze
schoten, door de ongekende wending wel
ke de strinam en den langen duur rt
van. in doeltreffendheid te kort. zoodat
er in allerijl nieuwe moesten worden
..geïmproviseerd".

Met het oog op cc mogelijkheid van
een nieuw conflict in de toekomst heeft
de regeering thans een nieuw plan oo-
gesteld. hetwelk van dc twee volgende
cronderstellingen uitgaat de oorlog
zal langdurig ziin de oorlog zal zich
ever alle gebieden der nationale activi
teit uitstrekken. Vandaar dat er maal-
reg'lca worden voorgesteld om gedu
rende vredestijd gestadige en methodi
sche proeven te nemen met het nieuw-
s:e materiaal op industrieel en landbouw
gebied voorraden op te slaan, c!i:
onmisbaar ziin om dc militaire strijd
krachten uit te rusten en te bewapenen
bij den aanvang der vijandelijkheden, ten
einde hen ia ma: te «tellen den strijd
vol te houden totdat dc industrie het
nood ge kan leveren het in werking
«•ellen, op het gegeven ©ogenblik, van
alle maatregelen, die ziin bestemd om do
productie van al het materiaal, dat voor
de leg"'? nocdig ;c verzekeren. In
de toekomst zal er op dir terrein een
vare stri'd rttsschen de beide oorlogvoe
rende p.-.riher worden gevoerd, welks
uitslag van overwegender invloed op het
resultaat van den oorlog kan ziin.

Do Fransche Kamer

is nog druk bezig aan de behandeling
der fiaancieele aangelegenheden.

Hoewel het voorstel-h orgeot is ver
worpen, zijn .alle lotcrijplannen nog niet
van de lucht. Behalve het reeds bestaan
de voorstel-Lefèvre. is thans ook door
den blok-afgevaardigde Bonnefous eea
voorstel ingediend o.n de bons der na
tionale verdediging te vervangen door
loten in een enorme loterij met een
jaar'.ijkschen hoofdprijs van honderd
mil'ioen, een maandcüjkschen vaa tien
miilioen en een dagelijkschen van één
millioen francs. Bonnefous rekent uit,
da; dit op de te betalen rente voor da
bons. indien die door deze prijzen wor
den vervangen, een jaarlijksche bespa
ring zou opleveren van drie milliard.
Een en ander zal nader worden bespro
ken. Men verwacht echter, dat deze
oorstellen niet over de double déeïrr.e
uilen zegevieren, omdat, zoonis De Las-
tyrie reeds zei'l", het onwaarschijnlijk
i. dat het aanlokkelijke van deze prijzen
groot genoeg zou zijn om een eenigs-
zins aanzienlijk bedrag aan bons, die
dan geheel geen rente meer zouden dra
gen, te plaatsen.

Frankrijk en België

Bij 'ie voor'g. ze't.o behandeling van
liet ontwerp-Frnn'ch-Belgisch han
delsverdrag heeft do sociitlistisrho l.i-
dcr Vmdervelde in <!e Bolatisciie Ka
mer list standptint der sociaal-d»mo
crati© ontwikkeld. Naar m©n v-
h eft <!o scc.nlistische Kamerfractie,
in ov?:! k mot den pairiirnad bes'o-
to.i eenparig tegen li.t ontwerp t©
stemmen.

Volgens VandcrvL'lie. d> dj onder
handclinKen t© Hnvra rn Bn;s-e! heef;
ly'igowoond, is van het protectionÏ3
tischo Frankrijk weinig of niets te
v-.nvachten, hivvel vnorr'sehap
Frankrijk rnders ook nnn Belgie mo
eë tooirn. Indien de BOciftTs'ci: zich
niet onthoud n. is dit te wijten imn
het feit. dat h «icti l-nds ovc-l ho
zwaren t©K©n he! ont.worp",i> v-rdr«K
ziin u-rezen, dat »»n =clierr> vm-zf' 1
nic* kan uitblijven. Toch meent Van

del-v.'do nia. dat het ontwerp zal
worden u loiiedoris omdat
meü than. den oventueelen op

volger vau '1 r.eunis nest (hier b«-
doei: Vandervelde waarschilnlijk Ren-
kiu. vq anderdéeles. omdat men ds
gcsolgen der verwerpii g i&a het ver
drag vreest, want de nieuwe onder-
hand-Jtingó: tn.t FiaiJ.'.r k zouden
bijzonder lastig te voeren zijn. Volgens
den socialistischeu leider zou de ro-
georing aan d© meetderheidsgroep,
die togen het verdrag vs. comi^ensatiz
inzake biunenlandsc.ie' aangelegen
heden hebben beloofd, ©en bewering.
Hf Theunts onniid"<-il :k teeensprak.

Verder b lo .de Vaiivlofveld». dat,
tengfvolg ven bet v. rdrag
markten voor B&lglscho producten
opengeeteld. ander - Integendeel ge
sloten zouden worden, en dat de pro
tectionistische slagboom, d e tussch-n
Frankrijk en BelciC bestaat, mocht
het ontwerp worden anngenomen.
slechts ver-choven zou worden ten
aadrele van den vrede in Europa.

Vandervelde sprak zich voorts uit
vóór eon politiek van neutraliteit, die
bij e©n politiek van economische ou-
arnankelijkheki noem'. Teeen hot
ontwerp heeft de socialistisch© leider
twee bezwaren: lvt !«©vordert den
Import van luv-arlkelen en treft ds
prodneien uit landen met lae©r© va
luta me: prohibitie'-"* r©-' t n Aon
lux©-artikelen als wijn. parfumerieën
en zijden kousen koopt Belr-i© voor
ongeveer 300 milüoe.n in FrankHlk.
.'le'gecn tl© franc naa- den kelder
nelpt en bij de armere bevolking ont
stemming verwekt. M.t de meeste
Belgen is Vattderveldo overtuigd, dat
het nieuw© handelsverdrag de levens
duur'.; aanmerkel.ik zal wrhoopen.
I)> hui«mo«*ders zullen <1® lovenrmid-
dzl-n duurder betal-n. doch <1© rijk©
dam-» haar lux© kleeren httl wat
g->edkcop?r Haart genover Li df
Frankr i'- weinig of niets aan. Men
neemt enkel© sto uin mn den muur
wok. dio Frankrijk tan RtlfH scheidt
maar daarom rullen do Beltriu-h»
producten toch niet e -makk 1 r
over d© cro-.s kunnen k.-.u n w 'e
be«lo©line \ftti Fran'iri'h is alleen zijn
orodiiften op d© B"b>c':o nut ki t"
beschermen t g>n d« Dultsch© Dit.
"ei trouwens R-nktn Hond ,r<'a ooi:.
H-t protectirni-ma komt Vnn'orvel-
de voor e?'i der trovolcen tv zijn vnn
de vorko rde nolitlek door de r-ecc-
ringen. die don vred© ui-'t hebben
kunnen bewerken, eevoerd en daar
om o k r.al do v cialistische Kamer
frocti© nsgezind k u l'-et ontwerp
•'emmen.

D© maritiem» sub-comm s-'e belast
reet da technisch® voorbereiding der
Ontwerp-™ voor d#

Ulllrs rtint: van hst vïoot-
vsrdrag van WR't»!ngton
tof d© staten, dl© d:* ni«-t hebben re-
teekend. is t? Rom» ha,r vr rkz-a-n-
Vden be7"t'n©n. D* z'tl:n*®ti zullen
e©h?im ziin. daar 4® stjicomm s i®
©■n zuiver oO©v't© r-:;.l k'fil'Ier
draag» ©tt d» Vnlkénbo "l-raad bet
-erst do resultaten moet kenn*n

Versnreid n'euv/s

EEN ERN3TIC CEVOLC VAN

KWAAOWILLICNEIO.

Onbekenden hebben dc sluizen bij het
pasgebouwde electricltcitswerk bij Ro
senheim ia Beieren geopend, waardour
ce bcelc fabriek door den stroom werd
ueSgespoeld. Alleen dc machines wer
den gcrol.

DE TOESTAND VAM TROTZKY.

Uil Moskou w gemeld

Men maakt zich ciigerpst over den

lijdt aan een oaif
doch bovendien
ai te hebben. Men

hoopt

een vr
Z'ude!

t het

deel van den Kaukasu$ veel tot
tel zal bijdragen. Zijn toestand
was door hc: verblijf in het Zuiden
reedt verbeterd, maar zijn terugkeer
naar cc hoofd-tad in verband met het
overlijden van I.enin verergerde zijn
ziekte weer.

CE DALING VAN DEN BELCISCHEM
FRANC.

rv Bmsaelsche correspondent van de
N. R. Crt schrijft aan z;jn bind:

INC F. ZONDEN MEDEDEELINCEH

ft 00 Cts. per regel.

ïlgetneen af, welke gevolgen die ne-
dcflnug wel zal hebben. Do Kamer-
secties hebben namelijk de twee wets
ontwerpen tot wijziging vau de acht-
u ren wet verworpen, het ontwerp-De-
vize met 136 tegen 20 en 13 Llanco-
©Mimen en het regeeriugcoutwerp van
min.ster Moyersoen met 97 tegen t"6
eu 6 blanro stemmen. l>e christelijk©
democraten stemden met de socialis
ten mee.

0\r bet algemeen was men van
oordeel, dat op dit oogenbUk van de
arbeidersklasse geen opoffering, be
zuurde in een verlenging van den ar
beidsduur kon worden gefischl zonder
-■■li financieel© tegenprestatie van do
>ommi2© standen. Van invloed was
ook de meonitig. dat de nieuwe rege
ling geen verhooging van ue productie
ten gevolge zou hebben in aanmerking
nemende het beslist verzet vau de ar
beiders.

De financieele tegenprestatie hierbo-
•er. bedoeld zou volger.s een groep
{amerléden moeten bestaan in

heffing op liet kapitaal. ■»- - -.. ,-

H-.or andere sprekers werd ook aan-hao Afgevaardeti zijn ingekomen. Ja-
getoond uit statistieken, dat de pro-jr«Mten

1 VV/ v

z

Li
w

e

o V

hl

ï^jll X
1 U

Kïi L#

£Fi\ w

'J 1>

DE 1MMICRATIE.

Staatssecretaris Hughes heeft ver-
e?,nklaard, dat de nieuwe voorstellen m-

Izake de immigratie, welke bij het Huis
vau Algevaarden zijn ingekomen, Ja-
pansch© onderdanen zouden uitsluiten

auctie v©.;!eer is toegenomen en

achteruitgegaan sedert
5 invoering van de ach'.urenwe".

DE STRIJD IN MEXICO.

Do M' ri uansrlte legatie he©ft een
op 13 Februari gedateerd telegram
ontvang-n. waarin wordt gemeld, dat
de regeeringstroepen na e«-n hevigen
strijd van II uur d©n doorgang naar
Rio Lerma hebben z- forceord ©ji een
punt. w.-iar de rebellen een verdedi
ging hudden voorbereid Ongeveer 300
©e rings troepen sneuvelden. D©l
ir Gnadalavara is thans vrij,
welke plaats spoedig zal zijn genomen-
Jal. ja wordt Vrijdag bezet.

hvv©n van Vera Cruz wordt met
-• van Vriidag voor den interaa-
tioneien handel heropend.

OPHEFFINC VAN HET DRANK
VERBOD IN NOORWEGEN.

I»© Minister-President heeft bij de
li' -in© it.zen it. het Storthing ov©.r de
mcdctfoeling der regeeriug b -treff. nde
oen iu te d;enen wetsontwerp tot ui
trekking van het drankverbod Donder
dag "©n acherpee aanval op het dran*-
verbod gedaan. .Onder de huidige
omstandigheden moeten wij erkennen,
dat het drankverbod ©en mislukking
is on dat wij het zoo spoedig mogelijk
moeten intrekken.

De premier wees een voorstel der
Radical© p rtijen tot hot houden vttn
©en referendum over het drankvet bod
af E'n kabinetscrisis, in vorbaivl met
d«*ze '[uac«:i©. is riet onwaarsch jnl jk.
De Communisten trachten de rege«ring
'er. val te brengen bij d® door haar ic-
ft*d;cndo voorstellen tot verhooging
der invoerrechten.

Dond©rdagavo:!'l demonstreerden
duizenden uri>»iders voor h©t Stor-
thinggebouw. De ariteidersloidrrs i:i»:-
d'ti heftige rddevoeringen. waarin zij
de arbeiders aanspoorden bet Ruïsi-
scha voorbeeld te volgen.

OE ONLUSTEN IN DE PALTS.

De Tirr.es' meldt uit Kaiserslau-
Urn, d.'.t in Pirmusen# geon v©rd©re
onlusten hébben plnaugeha4i. D> S*-
n.'irntiston zijn er practirch, door da
1/evolking. die zoolang aan hun gena
de was overgeleverd, uitgejaagd. Hij-
na iedereen in de stad weet te vertel
len over gearresteerd© kennissen en dc
d »ir hen ondervonden slecht® behan
del, ne gvdnreeds h?l separatistische
t-« st uur.

li-t© Ptrma«©ns verschijnend© blad
schijnt het verbod tot verschijnen door
de F ranse ben te danken te hebW c..„
het fe:t, dat. teen Dinsdag het eerste
uumnter werd uitgegeven, nadat het
•■'ad in drie weken use: was vorsche-
i- n. hel 'eiegrnzn bevatte vnn Clivo,
zoo-:!? dti iloor Ronald Macneill m
he' 1.12- rltiii? werd voorgelezen op den
avond van den val d®r vorig© reg«-«*-
ring Dit was d® eerste gelcgcnhSid.
welk© do bevolking van d<> I'fnlz had,
V' nnis te nemen van do resultaten van
het iezoek van Clivo

Dit i» een aanwijzing omtrent de toe-
«landen, onder welk® d® bevolking hier
tot nu to© geleefd heeft.

.Van dez© toestanden meldt d©
..Tirnes '.corresiondent bml ik h©-
•Unniorgen oenin" ervaring, to-n ik
een bezoek bracht ?»n do bureaux van

in elk! Here uitsluiting, verklaarde hij. zou
iu etrijd zijn mot de verdragsoopahn-
ceu tegenover Japan. Hughes voegde»
hieraan toe: „Ik geloof, dat oen derge
lijke bepaling voor e--n groot doe! het
werk van do conferentie to Washing
ton. welke in zoo cro".? mate onze be
trekkingen met Japan verbeterde, on-
gdda&n zou maken".

HET AMERIKAANSCHE OLIE
SCHANDAAL.

Do Commissie hoorde John C. Shaf
fer, den eigenaar van oen aantal bla
den in het Midden-Westen, die ver
klaard®. dat Fall ©en maand, nadat
hij minster var. Btnnenlutidse.h© Za
ken was geworden, verklaarde voor-
nïir.en» te zijn de Teapot Dom© t© ver
pachten nnn Sinclair en dut Shaffer
een aandeel in d© verpachting zou
krijg-m. Shaffer verklaard®, dat h
daarvoor liondcrdduizend dollar van
Sinclair entving, om zijn eiso'ucti tuza-
ko de Tcapet Dotne op tc geven.

De nienv.-ó en aanhoud ti l - inzin- d® ..Pirmasenser Zeitung". T.- n
king von den frank begint hier veel j wn ditto om den rrdnctviir te spreken
zorir t© barer.. Donderdag heerfch'.etot hel hooren van zijn mooning over
zelfs bij het epeu r. der beurs in den he* verloop der gisteren plaats gehad

hoek der wisselkoersen c< n licht© pa-
nickstemniiog. trelkc later echter
eenig:-zins afnam.

Met deze inzinking gaal natuurlijk
een aanzienlijk© stijging van de prij
zen vnn levensmiddelen en and r© arti
kelen van dngelijksch gebruik ge
paard. Het verschijnen op da markten

«'i-t i-^

id© gebciirtentssen. stspt© oen
man hinnen cn zeid?: „H® Franeche
-• iidarmes hfbr>en kranten w®gc©no-
iii'n van den chauffeur van den Iin-
geisrhmnn".

Toon ik naar buiten ging, bevond ik
dat deze mededeeling Juist was. r»f-
fclloon alle vergunningen voor nuto-

in Vlaanderen. AntwerpenLimburg mobielen in Pirmnscn» zijn ingetrok-
ch® gren-streek k"n. is liet auto-v®rk©©r niet vet

en in de Relgisch-Dtritsch®
van talrijke vreemde opkooperg werkt
deze stijging fel in de hand ©n bracht
reeds onder het markt gaand® publiek
eenig® zenuwachtigheid t-weeg, welke
spefdig tot !ev®nsm:ddel<nr?l!®f jes
aanleiding zou kunnen geven. Gro"te
quantiteiten varkers- en konijncn-
vleosch vertrekken i-'»ren dag naar
onden, terwijl vooral boter, eieren en
greenten naar Nederland worden
gevoerd. Alleen via li©t centraal sta
tion Antwerpen wordm i©d«ren dag
met den c-xpressediens: niet minder
dan negentig duizend eieren nnnr N©-
dand geëxporteerd. He', lirt voor de

- L. rb-xlen,

iifr, de wagens nut in de stad thuis-
behooren".

De intorgealHeorde delegatie, die
door d© Hoog© Commissie voor het
Rijnland is benoemd, om t© advisee-
«en inzake h©t horst"! van den norma-
lè:t ooê'and ;n de Pfalz. is te 7 uur 'e

hand, dut do toenemende duurte n
c©r. aantal lonrifcsrhillen in liet
zal roepen. In do metaalindu
strie te Gent werd reeds de ttlgómeene
staking afgekondigd. Ongeveer 3009
arbeiders zijn bij deze beweging be
trokken De stakers e:sch©n in ver
band met de jongste offi©ioe!e index
cijfers procen' vrrhoogini
der Gentsche vlassi>i.nn©rii'

en©?ns gestaakt. Do Waalsche me
taalarbeiders Van het centrum :n lle-
nrcouwen gaven op 1*un beur? op-
it aan het uiivoerend comité van
fed*ratio om all® midd'Vn. sta-
incluis, aan te wenden t-*n cin-le

eenisd© Groot -cr'-g lom Luxemburg
gaen s"h©me klaeh'en op ©ver de toe
nemende duurt®. Het ind»x©öfer be
draagt pr thans 500 tegen 107 in Fe
bruari 1923.

VERLEh'G'NC VAN DF.N APPEIOS-
nilUR IN BELCtë VERWORPEN.

Het flhld ver:.-, mt uit Rnissel:
D® Rpgeering heeft ©en vrij gpvoeli-
nederlaag in de Kamers toleden en
daar zij eigenlijk >r©: zoo lire!
meer in het zr.de! i

I'fnlz. die oo net bureau van den
Frnnschen gedelegeerde der Hor. ge
Commis-io te Spiers werden ontboden,
te ond©rvrag©n.

II- r>M.-gr*t:e iipstA.it uit Kapitein
Berry 'Kngol.ind':. kolonel Dar ben
commandant

Frankrijk)

Hrit?s 'Holgié).

T" Had Durkheim in de Pfalz wer
den dn bewoners Woensdagavond door
klokgelui opgeroepen voor een aanval
op zeven SumcaMsten. die 't gebouw
van de plaatselijke regeering bcze'ten
H-» gebouw werd iu brand gestoken.
In edt Volgens «en bericht werden de >>parn-
ti'tr-n gedood, vnlg.-n* ®en ander be
nch* werden zij dusdanig mishandeld,
dat zij naar hei ziekenhuis moesten
worden vervoerd.

T" Pirtnascns hebben -xchillonde
'-c t.g©n plan'? gehad. In liet
bos'it van Frccen i'.e'ff een botsing
t i ri r»rb:ie_©n man Test an! ©11
p..ut; gehad E: zijn gewonden.

OE KOLFN PRODUCTIE.

Volgen* d© ..Deutsche R-rgwerk-zel-
tung" bedroeg d© kolenprodiicfie v-n
het geheele Roergeh!©d rnct uitzonde
ring van de door de Fr.in.nch-ii ?n ri-1-
gfn beheerde mijner. in Januari
»;.l?7 rs? Ion. waarvan 5 Is". OH) in 't
b-vctt© gebied. De gemiddelde prn-
hedroeg in 1913 per dag 3r9.7iö

FACULTATIEVE V/En E RI N VO ER INQ
VAN HET FRAMSCH OP DE LAGERE
SCHOOL.

Do vtmnigirg tot t»-vord©rtnjj der »tu-
die van b'Ftscueb beeft «en .vires 0 t
•len tnirwter *sn onderwijs gericht, »i*r
ru cr. afschrift is g«Ouden un de 1«-
:,r. van d« R'.aten Genera»! me: verzonk
krachtig J.« initiatief der Vereenigtcg te

Ir. .Ut a re» rerxoeit b«« bestuur de
vereexitging hei daart 'en* te leider., dat
de gemeenteraden en de bo*:urec «O ver
©enigin^-n voor tdjzoader lager ocderwij
de rigieid Teckrijgcn '-odton hun dtt
TOOr'tomt. tn bet leen.ëar*. der
!*;©re idiolrn bei onderwijs tn Fran-
srfie taal facultatief, en ncider dat de
ookNten f,P bet Jlijk verhaald kunnen
wordon, <i|> te neonen, onder deae tc.t-
waanle d»t alleen die lecrtlngen van tut
vierde leerjaar, ilie door bun a.vi!«* daar
voor in aaiMiioi'kiT'K komen, ge durende h< t
vijfde en het /©-1© leerjaar, wanneer bun
oudere of tuin voogden dit wen ach cn. we
keüjke ion hoogs»® drie uren onderwijs to
«Je Frarurtie taal kurmvit cmrvar.yen.

Ir. de •sttcbti&.T w».rd; ir. Lr: liultt ge-
HeM, dat de ouder» der ;««r!ingen bel
*<©ty**to» «®nit»mmig toejalolien. dat bei
Franseh «OOr bet revrrida leerjaar riet
meer ®r»Jervre"*:t w«rd'. er dat cp veler
toitlatirf op tal'van n'.aa>«n partieuüere
cunursen zijn op««ra-bt. waaraac dutoen-
•Jen leerlingen deelnemen. Cursussen, dis
echter niet '--.'Ier we«t©':;k toetiebt staan.
Ouders, dis deza etirsn» t» opriebten wor
dsn aX«n gcfreven door bet bslang hun
ner kindrrvn; oendat cij i'-.-b ttkeiudup
Zeven van ds moeiüjlüioJM. die den letr-
iirg wichten, die zender eenrze kenn
van he*l Frarnoh inricbllr,fr©n tan

voortgezet onderM-.js wor.lt tovgriaton.

Kr wordt verder opgemerkt, dat bet on
derwijs in bet Franvch tevens een kans is
voor Iu eren ran andere vreeemlo «alen,
daar hei de ia ra lacht vestigt op versdiijn-
•rien die bij het onderwijs in de moeder
taal minder op den voorgrond treden,
maar borena! dat het «ton grooten over-
gang van ia#e:e naar mukhCbare school
geleideb./ce- tinsi-. E:i naar aanleldin*
van de l-epaJiogm der nieuwe wet het trol-
ffor.de: De V ;rv!crrn tu'.to.r: thans in ds
eerws i!--ae van de tni«M®'.bar® school,
tiaasl vele nieuwe rakken, de beginselen
van t'*ce vrenovle talen tegelijk lietben
«o leerenFr*n--h cn Duiiech. reep.
Frar.xh en Latijn, he: Latijn zonder den
steun van liet Frnvccti. Het zal wei mo-
;'©'.i.!c zijn den begaafden ai dezn lcain-
«©"cn bij te l-rervgen; root de mlddchrn
tiireti ;,-aat tir» :.:t zemdrr ..jakkeren", de
zwakken lullen aan hun lot, meer dvt
vroeger, moeten worden ovsrgetaten.

•Van liet einde van he; adn- wordt i:oz
betovg.l dat ook het feit dat door de he
Tutnl»-:: -.-'.-iiaatrcffe!en noch oen overbrne-
ffct»! Zevende leerjaar, noch een nieuw®
wet op het middelbaar onderwijs, die de
(•noeêrcd® i-ejwaren kan ondervangen, te
wachter, zijn. een sp.-yc.lo-r verbëteriOff
van den twstasudem toestand drir.jegd
noodzakelijk tnaak:. Op grond daarvan
verrockt al remote n minister r.iet een
toet-'ami te l-cv-ndigen, die voor

ren be.'ar.ffrijke groep leerlingen der 'a
rrr» school radeeligon Invloed op de ver
dere «tudie kan oefenen Adressant© rcr
Je-lért din ti-ig de «foor lutar roorgesteld®
regeling.

Deze ingeltog aVlus adrersante,
k.«n de paciflc.ii> brengen van den strijd
vrtdr of tegen het Fn'.tireh op de Tuscre
Scfioo!, daar zij geen dwang uiioefont in
ten der beide richtingen. Ook behoeft
niet goi-rrced te worden dat het Franaeh,
zooa's vóór 1&I0 op zekere r©li<>!rn het
cev.-.J n-a», ©cn abnormale plaat* in het
'.ecrp'.an r*\ -r-.e.-rcn.Ic hi"r)>nven
roomde ciu-rkingen waken daar voldoen
de vror. En binnen dez® hegr-nzingen is
i-n. m.i.ir r.c©r voldoende rc-
«u'faat l« bereiken: n!. de kcnrii» van de
Fransch* etyu 10; on met liet '®«e;-
mat'ffc ncii-woord. V.m nvcr!»-!ing der
'cer.-.rger. van c n oiiircwcnscht «t©er»cnt
it. het :*ff©r onderwijs i« z.'vi geen sprak®.

Ten slotte, tiet leerplan laat zonder be
zwaar toe. dor® drie uren per,we*k facul
tatief op te nemen. Wanrcer zij aan het
«irde van oen morgen of een m'-idag-
■c'nooltijd worden grieven, of wanneer
p©n regclirg wordt getroffen, analoog met
•üe we'ke :h.-n« hestaat voor bet vak K.
null's© hardwerken voor m©isjf«. dat
s!ech'< aan ©en dee! 4©t I©«■.--
nJt onderevezen kan het officieel
•Mc minimum aantal lesuren per

.raagt mfin z:cfi237.C89 len per dag.

i© mn.T"! Januari vnn dit jaar '■vcc'r- overi-c !©erIir-©„ zonder

*ig:rg gchw.clhanfj blijir