HAARLEM'S DAGBLAD
BEURSOVERZICHT
Onze Laclilieek
ZATERDAG 16 FEBRUARI 1924 - TWEEDE BLAD
PRIJSHOUDENDE MARKTSTEMMINC.
OLIE-AANDEELEN LAGER OP WINSTNEMINCEN.
TABAKSAANDEE LEN IN HERSTEL.
SUIKERAANDEELEN IETS HOOCER.
8—15 Februari 102i.
Onder do U-richten die in de af-
geloopcn woU van invloed wat en op
liet koersverloop, was onjrebwij'old
de ine.Ddteling aat overeo i'.-tem:nin6
i- bi-rc.Ut üwr de opricnting der
uoiivl-liiljettanbank ii: Duitacbland,
wel de belangrijkste. I)e coinmiss'o
\nn experts, wel Ito zooals l>ekend ie.
de ln-tJilingBcapaciteitcn van DuiUnh-
l.iad ho-.it onderzocht, heeft beken-l
gjiiankt <|af, naar hare ineening do
opriciltin^ van oen gou'Ibiljetten-
r nik soa spoedig mogelijk moet wor
den ter hand genomcrt, ten einde
d(v«T -eini—!voeging van de tot nu
to.- onderling verschillende betaal
middelen op een nieuw© goudhaar?,
ilr-n «rond©;:-? ie leggen tot het ver-
kriia-n van een meer stabiele munt-
-ulieid, waardoor do mociliikheden
v. «armed© men thans te kampen
a :(t t.»t het verkri g. a van levens
middelen grondstoffen groot m-
cleel» zullen worden opgeheven. Bo
vendien hij de rotnntifeie 6U—1«
Ii-tt denkbeeld voorgezeten dat, wil
hot economisch leven weder in nor
male anon kunnen worden tenur-
:oh id, een eerste v©r© sohte is «lat
<io©r e;n goed f.:m tmneerend gold
s' 'légd. waorop o<>; .u-l geheele eco
nomisch leven zal kunnt i; worden
gestabiliseerd. I>. zo Bank zou voor
met Diiiwn kapitaal on voor
ah "n met huitotilandsfJi kapitaal
werken- Zij zal znow 1 de Rent'
l aak ais de Iti -;sbouk in zich tn
ten opnemt Be zetel der Rank zal
in tegenstelling snot hetgeen ver
v aciit werd, «>t in het buitenland,
«Joch ia B-riijn «..v.astigd wordor
terwiji het de bedoeling schijnt t©
.-n rfr nver-.-.a in Zwitserland t -
b-h-Sgoh- l>" alg.-mcono gedachten-
gang, waardoor de commissie zich
heeft laten leidon. komt hierop ncrt
dnt do r-.-onstriiitie van liet Duil-
in e.-fiiiomiscii Imvii, die Dtiiïsrh-
land met rig©n krachten en midde
len Uginne» is, ten uitermate wan-
kelon-l otr/et heeft. Alb-s berust op de
s'.ahiliteii van do rentenmark. zoo-
dat wanneer deze niet op peil ge
houden zon kimn-n worden, ltet ge
heele gebouw weder zou ineenstor
ten. Daarom hesft. zij gemeend er
toe te moeten medewerken door do
.moge!; kin ei d to schéppen tot het uit
geven van biljetten op goudbftsis,
ren hechtere fund'Hü-ing te verschaf-
f'n. waarop een ir zonder econo-
'"ivli verkeer mogelijk zal zijn. Dc
aan 'net, pinde der vorige week nlol-
eojjng Snertreden val dor rentenmark
kon, zeer Waarschijnlijk op net voor
uitzicht der spoedige oprichting der
pondbiljetten bank wider spo^li#
pln.n-. maken voor een volledig hcr-
r'.-J. v aardoor de vree» dat door ©en
nieuwe inflatie het pas begonnen
nerstel weder zou worden te niet. ge
daan ©n liet geheel© Herstelplan we
der op los*© w-hroeven zou komen te
ria.ui, gelul.!.).' la-t werd bewaar
heid. In dit opzicht is du? een opti
mistische stemming wel gerechtvaar
digd. Aan den anderen kant heeft
echter c-n der commissieleden me-
ilegtkeld dot do commissie van
moaning is dat het geheele Duitsche
i-i-iced <-ii ondeelbaar politiek, finnn
cirel, economisch en administratief
geheel vorinb in welke opvatting
zeer waarschijnlijk met Frankrijk,
indien tenminste hierin een aanbe
veling tol opheffing der Roerbezet
Uur moei gezien worden, wol eenige
moeilijkheden te verwachten zullen
zijn.
Bedoeld lij der commissie ver
klaarde echter, dat indien het econo
misch leven niet door do politiek
wordt verstoord, de laatste phase van
de besprekingen, welke 18 Februari ie
Fa rijs zni aanvangen, tot bevredigen
de resultaten zal leidon voor het eco-
jjisch leven, niet alleen voor
Duitscbland. doch ook voord© geal
lieerden en geheel Kuropu. Deze opti-
nistische verwachting wordt blijk
baar door de beur» cedee'.d. want niet
tegenstaande reeds een beduidende
rijzing heeft plaats ©©had hebben do
winstnemltJccn welke deze weck in
veel fondsen werden uitgevoerd, geen
noemenswaardige daling veroorzaakt,
waarin -en bewijs v(ui do innerlijk
u ©zoude toestand dor markt mag wor-
Ook in Engeland, waar do nas aan
gevangen besprekingen ja het Parle
ment. met ©enige ongerustheid weflon
tegemo-t gezien. is hel vertrouwen
weergekeerd, na verwaait mag woe
ien <i:if geen proe/oernitieoa op liet ka
oitaal. door kapitaalhe-'fing ©r ander»
zins zullen worden toegepast Nu na
de pas geregelde arboidorsuioeiliitcho
Ti-n in liet spojfiwicbwlrijf ©i: niette
g -ïiftaand© weder ©cn staking in de
haven verwnch' wordt, de beurs te
I-Widen, welk© tegenwoordig voor het
vasteland als toonaangevend wordt
beechouwd. ©cri vasto stemming aan
den eng blijft leggén. mag hieruit woi.
den afgeleid. dat daai te land© in
financieel© kringen het optreden der
nieuw© regeering met vertrouwen
wordt afgewacht, waartoe zeer waar
schijnlijk de resolute besluiten in ver
blind mri de erkenning van Kevin
Rusland en de tegemoetkomend©
houding tegenover Frankrijk wol zal
hebben medegewerkt.
Aan onze beurs viel in d© nfgoloo
pen week eon rustige prijshoudende
stemming op te merken. Weliswaar
trad in enkele reactie in, doch na do
plaats gehad hebbende rijzing kan de
ze niet anders beschouwd worden dan
als een gezond verschijnsel, welk ook
in normule omstandigheden st.cis
van tijd tot tijd plaats heeft on or lbo
kan bijdragen eon innerlijk krachtige
markt t© bewerken, welke anders al
licht dreigt topzwaar zullen wor
den. In verband hiermede moeten in
de eerste plaat* oi e-aaudeeioTi ge
noemd worden, ape.'ina] Koninklijk©
olie en geconsolideerd© welke beioic
in enkele maanden tijd* een riizmg
van meer dan 100 net. hebben onder
gaan. Dat niettemin ook ondank» d©
plaat* gehad hebbend© winstnemin wi
de koersen od peil konden blijven, is
t<> danken aan de nog steeds onveran
derd l»»t.iand© gunstige vooruitzich
ten voor de olic-induelric. waar-m.
voor w;,t Koninklijk© i.etrcrt. de voor
uitzichten op een «-poeiig© hervattin©
der werkz lamheden m Rusland, niet
weinis hebU-n biigtdragen De olie
prijzen zjjn in ©nkdc maanden nag"
noes verdubbeld. terwiU verwacht
wordt dal binnenkort (ioor de t© vcr-
1 wacbten '-cis i.irschte run petroleum.
prij8verlioogingeti zullen plaats
hebben, welke verwachtingen, ook in
ei band met de vermindering der j>ro-
Jnctie in Amerika als gevolg van <le
utrc-kking der concessie or> de regee-
riiigsterreinen niet onwaarschijnlijk
lijken, Aandeelen Koninklijke no-
teeren na matige tusscbeutiidaclie fluc-
In ties. tension© 450 tegen 457 1/4.
Aand. Geconsolideerde konden profi-
tceren van hoogere prijzen welke in
Roemenië voor óe olieproducten den
1 mitsten tijd kunnen worden bedongen
ook van opnieuw plaats gehad heb
bend© Frunsche aankoopc-n in- vcrluind
met de weder plants gehad hebbende
dal in" va" denFrancs.üij nolecren ten
slotte 23G 1/4 tegen 218 1-/2-
Rubberwaarden 'tonden dc/.e week
goed op prijs blijven, ondanks de
minder gunstige vooruitzichten wel
ke omtrent hè', handhaven der ree-
trictie ia de Engclsche bezittingen
bestaan. Achter 'de schermen wordt
blijkbaar hard gewerkt om do Indi
sch© plantages ook.aap liet reslncfcio-
olnn te doen deelnemen, doch naar
hetgeen omtrent deze besprekingen 's
uitgelekt schijnt de kans tot het mede
gf-.nn van lndie niet bijster groot te
zijn, waarin dan ook he' gevaar ligt
opgesloten dnt ook iu de lingelsohe
koloniën de beperking der productie
spoedig znl worden opgeheven, daar
ni Engeland meer en meer protesten
opgaan tegen het handhaven der pro
ductie-beperking ten voordcele van
Ned.-Indie Nu werd echter deze week
nog door de ..Times" aangetoond dat
niet de reslrictiebepalingen. doch op
sluitend de meerdóre vraag naar iuh-
br-r de prijsverbeterne hebben v©r.i©i
raakt, daar sindi 1921 de verschonin
gen. ondn-i'-s dc h©perkinK. van 2 CriG
ton tot 411301 zijn toegenomen, ter.
j'i d" verschepingen naar Amrrika
._.i 179647 ton lot 897705 ton vermeer
derden. Hierop valt echter aan te
merken dat. wanner geen oroduc»:©-
bejierking had plaats gelmd. do aan
voeren l>elangr.-k groC-ier zouden zijn
geweest; dus wol degelijk d© reoti'ic-
tie-bepalingeit als oorzaak der prijs
verbetering moet worden bóschouw-i!.
Dat L-ïj em vrijlatine der productie
de miRvoeroB belaccrijk zullen toe
nemen er. een daling var de» rubber-
priis tot gevolg zullen moeten hebben,
behoeft ge -n nador betoog, daar juist
de te verwachten daling van den prii*
een prikkel zal vormen om door de
productie zoo hoog mogcUik op 'e
voeren den kostprijs zoo hm - mo'/o-
lijk te stellen. Dit vooruitzicht sriuinf
echter houders van rubberwnardoo
niet noomenswoardis te verontriislcr..
waarschijnlijk in verhand met bet
feit dat nagenoeg d> •md'rncn;-n
een de product ie van dit en een ge
deelte van li©* volg--nu jaar reels nmt
goede winst hebben verkocht, terwr,!
-l.> ingetredai» belo»7riï r ve -bei -
dor koffieprijzen, vel© ondernemingen
dlo naast de rn'•'■©■reu!-uur ook koffie
planten, nog belangrijke cxlra-win-
sleu doel toevloeien.
Speciaal aan-'. N.-Ind. Rubber en
koffie, die van ISG to'. 220 verbcterd. -
en aand. Kendins I.emboe. die van
205 tot 206Ï opkwamen, konden hier
van profltceren. Aand. Amsterdam
Rubber noleeren ltlij fc-gen 165.',,
Oost. Java Rubber legen 233, Sor-
biidjadï 233 tegen 230.
Voor ScheepvaarUiandeelen is, ook
in verbind met de dreigende haven
werkersstaking in Engeland- dc be
langstelling sterk ingekrompen, het
geen na dc belangrijke koersverbete
ing welke reeds heeft plaats gehad,
..'een verwondering behoeft te baren,
daar. al moge eenig optimisme be
treffende dc toekomstkansen gewet
tigd zijn, de. tarieven op 't oogcnblik
nog niet; zoodanig zijn, dat zij, naast
dc noodige afschrijvingen en reser
ves, een uitkccring, in overeenstem
ming met de huidige koerswaarde zul
len toelaten. Deze week was de vraag
speciaal gericht op de lager geno
teerde aandeelen. hetgeeu er op wijst
dat niet zoo zeer de innerlijke waar
de. dan we! de speculatiezucht van
het publiek do drijfveer tot den aan
koop was. Aand, Hol!. Lloyd verbe
terden daardoor van IC 3/10 tot lb ö/S,
Hok. Z.-Afr. lijn van 19 1/2 tot 20 1/2.
Ho!!. Stoomboot van 34 tot .36 1/2,
Sollcveld van 34 tot- 37. Aand. Ho!!.
Am, Lijn noteren 108 1/2 tegen
109 1/4, Kon. Boot SS 3/4 tegen 88 1/2
de Maas 104 tegen 106 1/2. Nat.
Scheepvaart Unie 129 tegen 133 3/4,
v. N ie velt 10S 1/4 legen 113 1/2.
Ook deze week konden door de V.
F. Si. P. weder nieuwe afdocnlnj
zoowel uit oogst 1924 als uit oogst
1925. tegen bevredigende prijzen
worden gemeld, fresp. j 17 en t 16.25),
doch invloed van eentge beteekenis
hadden deze verkoopen op de notee-
-uitren niet. hotueen onze reeds vroe-
srer uitgesproken meening bevestigt,
dat nu reeds voldoende in de koersen
rekening gehouden wordt met- de te
'Crwaoliten uitkeerïngen. geen nieu-
vo kooper- meer komen opdagen, die
bereid zijn d©- verdere ontwikkeling
der jtuikennarkt nf t© wachten Aand.
Vorston'andon nofeeren 190 legen
195 3/4. II V A. 517 3/4 tegen 521 1/2,
Java Uultnur' 407 1/2 tegen 406. Poer-
woredio 125 togen 121 3/4.
Tab.iksa.-indeolen konden zich van
lc plotselinge doling o'p grond van de
Inzinking der Duitscho Mark welke
aan het einde der vorige week
trad. herstellen, daar de vrees dat
door cen nieuwe depreciatie van de
Mark de koopkracht van Duïtsch-
land zou verminderen, n'.s geweken
kan worden beschouwd. Az.nd. Peli
Batavia notcerei. 371 tegen 353. Deli
Mij 361 (egcr. 355. Senembah 318
©e.-n 3ro. Besocki 200 1/2 teeer. 190.
Theeaandeelcn bleven prïjsbou-
dend, terwijl var. diverse cultinn-
ondérnomingen aand. Kali Bonds
van 123 1/2 tot 132 1/2 konden ver-
'•eieren op grond van de hoogere kof-
fiepriizen
Van ?«f iinbnuwaandcelon konden
aand. Singkep tin verder van 183 1/2
lot ion verbeteren op een nieuwe ver-
hooging van den tin-prijs.
In Hollandse!)© industrieoio aandee-
Ion viel. voor enkele aandeden, op
.'.ir.stnemingcn, een matige reactie op
.e merken, waaraan zich echter
aand. Holl Kunstzijde en Ned.
Kunstzijde konden onttrekken, welke
beide ©enige procenten konden opko
men. Aand. Gouda-kaarscn reageer
den. op de verwachting dat geen divi
dend zal worden uitgekeerd, van 76
tot 67 1/4. aand. Jurgens noteeren
70 1/4 tegen 72 1/4, Centrale Suiker
125 legen 123 3/4, Philips lampen
!71 3/4 tegen 270 1/4. Eenige vraag
naar aand. Verg. Touw fabrieken
bracht den koers dezer aandeelen van
19 7/8 op 21 1/2.
Door een tusschenvallcnden vakan
tiedag, bleven de omzetten tor bein-
ze van New York beperkt,, terwijl ook
de koersvariaties gering waren, Voor
bijgaand trad een verbetering in voor
Comm. Steels, welke 113 1/8 tegen
114 1/4 noteeren, op de toeneming
van het aantal onuitgevoerde orders
op einde Januari met 353429 ton, het
geen in verband met de opvoering der
productie tot 92 der capaciteit, als
gunstig moet worden aangemerkt.
Anaconda verbeterden op de betere
nrijz.eri voor koper, van 82 1/2 tot 00,
waaraan ook de verbetering in aand.
Am. Smelting van 65 1/2 tot 66 11/16
moet worden toegeschreven. Ktudeba-
ker noteeren 113 1/2 tegen 113 1/4.
In Amerikaansche Spoorwegen wa
ren de omzetten benerkt en in na
volging van New-York meerendeels
iets lager.
Nederlandscbe Staatsfondsen goed
INGEWIKKELD.
„Neen, jonge man", zei een veront
waardigd vader, „je kunt mijn doc'b-
1er niet krijgen. Ik wensch geen
schoonzoon te hebben die zoo dwaas is
dat li ij er aan denkt een meisje to
1 rouwen dat zóó v.-einig verstand lioeft,
dat zij j o u hoop heeft gegeven haar.
ooit lot vrouw te zullen krijgen!"
Mevroa \v: Man, ik geloof dat on
ze jongen ernstig a-->u het huwelijk'
denkt!
M e n e e r: Nu, ik ben blij te honrcu,
dat hij er e r n s t i g over denkt.
INCEZONDEN M E D E D E ELI N CEN
a 60 Cts. per regel.
gaat gepaard met verschillende ver
schijnselen: benauwdheid, kortademig
heid, beklemdheid op de borst bij de
minste inspanning. Akker's Abdijsi
roop verlicht de aanvallen doordat zij
de borst van de prikkelende sliim zui
vert, dc ontsteking der luchtwegen
wegneemt en daarmede de oorzaken
var. hoc-st, bronchitis, catarrh en keel
pijn. Akker's Abdijsiroop is zuiverend,
genezend, verzachtend ';:i slïjnioploa-
setfd.
INCEZONDEN MEDEDEELINCEN a GO Cts. per regel.
BEVERWIJK
ALLE BANKZAKEN
ALLE EFFECTENZAKEN
ALLE ASSURANTIEZAKEN
SPAARBANKBOEKJES MET 4 PCT. RENTEVERGOEDING
Stadsnieuws
Raadsstukken
B. cn \Y. adviseeren guustig op cen
crzock van W. A. J. Goeting. alhier,
om hem in erfpacht te gca-en een ge
deelte grond op den hoek van de Her
togstraat cn Julianaitraat, om daarop te
bouwen cen woonhuis cn e«n garage
et bovenwoning.
B. cn W. adviseeicQ gunstig op
:n verzoek van B. cn W. van Bloemen-
c-aai om vergunning tot het leggen van
uitloozing dwars over den weg lang
de Leidschcvaart, voor liet afvoeren van
buis- cn hemelwater van percceleo onder
Vogelenzang.
B. cn W. bicden den raad een
voorstel aan toi goedkeuring van be
grootingen voor het jaar 1924 vaa ver
schillende w oni n gbou wvereen i g i ngen
(stichtingen).
B. en \V. adviseeren gunstig op cen
verzoek van .M. Nederkoorn om hem
voor ƒ15.50 per Ms tc verkoopen een
stuk grond gelegen aan dc Pictci Kies-
straat voor den bouw van een woon
huis en een winkelhuis.
B. cn W. adviseeren gunstig op
cen verzoek van S. Blom cn Tj. dc
Vries, oin in erfpacht te mogen ontvan
gen een stuk grond aan de Karei van
Manderstraat.
U. en W. adviseeren gunstig op
een verzoek van G.' Ras, om in erl-
pacht te mogen ontvangen een stuk
grond gelegen op den hock van den
Kleinen Houtweg cn de Twijndcrslaan
om daarop ©ca heerenhuis te stichten,
B. en VV. stellen voor afwijzend l
beschikker, op adressen van de Haar-
1 cmsehe Winfceliersverecnvging en de 1
afd. llaarlcm en omstreken van dea
Bond Mn Vischhandclarcn, om wijzi
ging van de verordening op de winkel
sluiting,
B. cn \V. stellen voor te bepalen dat
strooken grond ten Zuiden van de Brou
wersvaart cn ten Noorden van de Zo-
nrerv-aart. voldoen aan dc vcreischtcn
voor openbaren weg cn verder dat de
wegbedekking van dc rijwegen zal be
staan uit klinkers.
B. en W. stellen voor te besluiten
het perceel aan de Twijndcrslaan flaal-
slelijk als schooi in gebruik bij het Nuts-
departement) in tc fcrenge» in het ge
meentelijk grondbedrijf tegen cen be
drag van ƒ30.000.
Naar aanleiding van een verzoek
au het gemeentebestuur van Schoten
doen B. cn VV. den raad cen voorstel om
raedeweiking te verleenen inzake de
demping van cen sloot die de afschei
ding vormt tusschcn het aan de ge-
Haarlem in eigendom toebehoo-
rende sportterrein en dc gemeente Scho-
n cn den Rijksstraatweg.
De middenstandtdemon-
stratle.
Naar annie'-ding van een adres van tie
comniissicn uit den handclc rij venden en
industricclen middenstand voor Haarlem
r.n.-igrcnzende gemeenten tot declne-
ïg aan een garantiefonds voor dc dit
jaar tc geven middenstandsdememstratie,
stellen B. cn W. voor ter hunner be
schikking tc stellen een bedrag van ten
hoogste jooo, met machtiging aan hen
onder eventueel nader door hen te
en voorwaarden deze gelden ie
doen strekken tot deelneming van 1/3
gedeelte aan het garantiefonds.
-r?\ De terreinen aan don
Kleinen Houtweg.
13. cn \V'. deden den raad mede dat zij
thans, naar aanleiding van ingekomen
bouwaanvragen den tijd gekomen arh-
:en om een begin te maken met de ex
ploitatie van de terreinen van de voor
malige buitenplaats „Buitenrust"', door
het doea uitvoeren van openbare werken
op dc voor wegren bestemde gronden.
Het komt hun echter uit een economisch
oogpunt gewenscht voor, dat niet dade
lijk het geheele terrein in exploitatie
wordt gebracht, doch dat dit geleideliik
zal plaats hebben naar gelang het door
de omstandigheden noodig zal blijken.
Zij meenen dat voorloopig kan worden
volstaan met den aanleg van eenige na
der aangeduide wegen. Daardoor zal, na
slooping van den koepel aan den Klei-
ïen Houtweg en vah de tuinmuren, een
rcrbreeding van een gedeelte van tlien
vcg cn van de geheele Twijnderslaan
worden verkregen. Voor de uitvoering
van dc noodige werken vragen B„ en W.
cen crediet van 22.500. Tevens vragen
zij machtiging om den koepel aau den
Klcinca Houtweg te doen sloopen.
- Gemeentelijke Bank van
Leening.
Nu de raad heeft besloten het reclit-
streéksch beheer der gemeentelijke
Dank van Leenig in beginsel aan het;
college van B. en W. op te draden,
bieden B. en \V. ter vaststelling aan
een nic-uw regement voor de Bank.
Daarbij is. behoudens veranderingen
Haarlemmer halletjes
CEN ZATERDAGAVONDPRAATJE.
Indertijd waren lange tooncclstuk-
kon tn groot© opera'» schering en in
slag. Ken drama kon niet goed we
zen, wanneer het geen vijf bedrijven
had. nu i* vier al iets buitengewoon^,
en dri© het gewone aantal. Zijn dc
schrijvers kortademig geworden 1 Of
heeft het publiek geen geduld meer f
Met de opera's gaat het niet an
ders. De Hpgenoteu van Mcijcrbcer
duurde van acht tnir 's avonds tot dón
uur in den nacht, zoodat er al lang
geen dirigent meer is, die h©t werk
onverkort durft geven. Ik heb zelfs
eenmaal bijgewoond, dnt dc rol van rlc
heldin ©r noelemaal was uitgelicht,
omdat de dame in het tweede bedrijf
giek werd en niet verder kon. Dit ging
nU hexnociing wat ver, het deed je
denken nan een familie, die op feest e-
lijko manier den verjaardag viert, van
pen vader, die op reis is. Ook was het
•verband een beetje zoek, mnar het
had dit voor: wij stonden vroeg op
straat en konden tijdig naar bed. In
de laatste jaren zijn de opera's hoe
langer hoe korter geworden, precies
nis de rokken van de d^mes. Mas-
cngnl kon met Cavallcria Rusticana
niet, eens den hcelen avond halen- zijn
..Hoereneer" begint te acht uur en is
te halftien afgeloopen, zoodat Leon
cavallo wel genoodzaakt is geweest
zijn Pagliacei te componeeren, die
van kwart vóór tienen (denk aan de
pauze, voor het buffet) duurt tot elf
uur. Lftkmc van Dëlibes, dc Dochter
van den Tamboer Majoor van Doni-
zetti zijn ook vlug afgeloopen: wan
neer de directie van de opera bang
is, dnt het publiek zich in de lengte
van zijn muzikaal genot bekocht zal
vinden en het geld aan de kas terug
vraagt, roept hij ook de pauze maar
te hulp cn komt. altijd met do ge
waardeerde medewerking van den
pachter van Het buffet, die deze graag
verleent, den avond wel door.
liet publiek heeft intusscben steeds
minder geduld. Je kunt dat het beste
zien. nis het uit is en de menschen
de vestiaire bestormen, alsof hun le-
vons»e!uk er van afhangt, of zij daar
na vier of twee minuten in k-u of re
gen aan de tramhalte staan te wach
ten. Wachten moeten zij immers toch.
Wie heef: 's avonds, als hii uit de ko
medie of de concertzaal kwam, ooit
dadelijk een tram gevonden, waarmee
hij naar huis werd'gebrachtDc vori
ge tram is immers toch altijd weg. Ln
dc volgende :s er nog niet!
Maar ik loop gevaar af te dwalen.
Nu telefoon, vliegmachine en autobus
iet bun drieën h©t menrehdorn heb-
cn geleerd, dat alles gauw gauw inoi-t
aan, /.uilen de toom-cistukken hoe
rigor hoe korter Morden, Inkrimpen
»n duo bedrijver, tot twee, van
/ee tol e©n en va» een tot ©en half.
Nu heb ik altijd geleerd, dat een
menich im-t zijn tiid inee moet gaan.
Anders raak j© achter en maakt e>-n
mal figuur. Heb ik niet. jaren gele
den. een Haorleinschcn fabrikant ge
kond. die nog altijd rondliep met
boorden, waarvan do punten zoownl
tot zijn oor©» reikten, zoogenaamde
•adermoordors en oen zwarte, kan
tig geknoopte stropdas er onder, al
leen omdat In z ij n jegd, nog eens
veertig jaar langer geleden, de man
nen alleman] op die manier varen ge
tooid Dat lot wil jk niet ondergaan,
znodat- ik besloten heb mijn tiid voor
uit te loopen on voor tc stellen, minln-
tuur--tooneelvtukjes op 10 voeren, die
in enkele minuten kunnen worden af
gespoeld.
Niet, zoo maar voor de aardigheid.
Hier is een dieper bedoeling aanwe
zig. Op zekeren dag heb ik een vers
gelezen van ik weet niet meer wicn,
maar het ging over Iemands tante cn
do regels die ik mij herinner, waren
Tante kan niet altijd leven.
Ook aan tante komt oen end,
Dit Is natuurlijk ook op Fidelio van
toepassing.
Fidelio kan niet altijd leven.
Ook aan Fidelio komt oen end.
En als dat oogcnblik eenmaal daar
zou ik 200 graag willen dat er een
berinnering aan hem overbleef. Daar
om ontwierp ik de. korte tooneelstuk-
jes, die wanneer ik er niet meer zijn
1. Fidcliotjos moeten blijven heeten.
Hier volgt er een.
DE TERUGGEKEERDE NEEF.
Spel van den Polder,
liet tooneel stelt voor een hoeve in
de Haarlemmermeer, genaamd de Sui
kerbiet. Op den voorgrond twee recht
iijnlee siooten. Op den achtergrond
de Ringvaart Aan de coulisse links
vooraan hangt een leege kous. het
veen hetcekent. dat de boer wegens
de m.-lnisc zijn pncht niet kan beta
!cn. Do coul:-.v© recht», voovnen staat
scheef, hetgeen beduidt, dat dc boe!
op va!:©:! sta.:!. In het midden van
het tooneel een stoel, die omgekeerd
is. zoodat he. publiek er het zege! van
den deurwaarder op lezen kan Dit
heeft geen toelichting noodig.
Personen voor de eerst© tafreelen.
Dc bocriD. Een dienstmeisje.
Eerste Tafree 1.
Het dienstmeisje (staando
a.-ui de sloot) tot het pubhek. Jk
ben Jaantjc. Dc heele familie is naar
1© harddraverij op 't Hoofddorp, ik
alleen moet thuis blijven, omdat dc
boerin haar voet heeft verstuikt.
D boerin (hinkend opkomend).
Ja, over onzcn_ lnatsten rijksdaalder.
We zijn on. Vanavond nog gann we
failliet, ik heb het den directeur van
den schouwburg moeten beloven. An
ders is rt publiek niet tevreden. z©gt
hii. (Kr kwaakt een kikker). Jaantjo,
laat het beest zijn mond houden, ik
ben aan 't woord.
Jaantjc. fk wil het wel doen.
laar dit is een landelijk f-afreeL
Dnnr hoovcn kikkers in. (gooit cen
steen in dc- sloot).
De kikker (kwakend). Lekker
mis
D c boerin. Zelf» de kikkers wor
den brutaal tegen ons, nu wc geen
cent meer hebben. Zóó zijn de men
schen. Ik denk, dat er vandaag iets
bijzonders gebeuren zal.
(Plotseling begint het tooneel tc
golven, het water uit de slooten
stroomt over 't tooneel, de Ringvaart
stijgt tot aan de friezen).
.laantje (verschrikt). Daar heb
jc 't bijzondere ui. Een aardbeving.
De boerin. Mij een zorg. Het
hier allemaal zoo vlak cn rechtlij
nig, ik wil wel eens wat verandering
zien. Ik ben niet uit de streek ge
boortig.
(De slooten nemen een bochtigen
vorm aan).
Jaantjc. Maar ik wel. Ik be uit
Nieuw Vennep en ik wil naar huis om
tc- zien hoe net daat is. na de aard
beving. Ik ga weg.
De boeri 11. Ga uraar, dan is het
stuk des te gauwer afgeloopen.
•I a a n t j e (zoekende). Waar is
mijn fiets?
De b 0 e r in Per ongeluk door
den deurwaarder ongeschreven. (Kijkt
naar de zon). Hii heeft ook al de uur
werken verzegeld, maar een echt
natuurkind kan ook op dc zon zien,
hoe laat het is. Prccie? vier minuten
vóór vieren. Tot vier uur i; het post
kantoor open Als je je h- kun
ic net nog vóór sluitingstijd draad
loos overgeseind «orden naar Nieuw
Vennen.
J n a n t j c. Ik loop, ik ren. jk vlieg.
(Springt over de sloot cn verdwijnt;
Tweede Tafree 1.
De boerin (alleen). Gelukkig
dat z© weg K lk lion niet van dialo
gen. Met ©en alleenspraak of mono
loog kan cen talentvolle tooneclspeel-
stcr meer ©er inleggen, (de kikker
kwaakt weer). Hou je stil. monster,
bederf mijn effect nietKon ik maar
heengaan. liet verveelt inij hier al
lang. Bieten, slooten. kikkers, sloo
ten. kikkc-rs, bieten, kikkers, bieten,
slooten. Je kunt er maar drie varia
ties op maken. Is dit een leven! Als
wc goed en «el failliet gegaan zijn,
dan ging ik liefst naar mijn geboorte
plaats. Rouveen. terug. Maar daar ko
men dc mannen van de harddraverij
terug.
Derde T af r e 0 1.
Do boer. Ha, ik ben nis eerste
aangekomen. Namelijk van achteraf,
(bitter lachende). Hot, mislukt, rne al
les en 'k zit in dc dalles. Dat rijmt.
Geeft me een kop sterke thee
De boorir.. De thee. is op. De
kruidenier borgt niet ine er. Maar
ik voel toch, dat er iets bijzonders ge
beuren znl.
De boer. Er is Len man met me
meegereden, die jou spreken moet.
Do boer in. Ha, ik voel het: dat
zal mijn neef Sebastinan wezen, die
ons vijftig jaar geleden verliet, ora
fortuin te zoeken.
Dc boe r Hoe weet jc dat?
Do boeri n. Tk heb er oen vóór-
gevóel van. Do slaapster in de stad
heeft, liet mij de vorige week ook al
voorspeldeen blonde man zal uw
pad kruisen.
1) e boer, Hij heeft geen haartje
moer op zijn hoofd.
De 1) o e r in. Dan is hij blond ge-
wer-si Bovendien, de schrijver heeft
mij gewnnrschu rd. H ij kar. het we-
Derde Taf reel.
(De neef komt binnen. Hij heeft een
grooten zak over zijn schouJcr han
gen).
De boerin (juichend). Ha, neef
Sehnstinon. wij hebben p! wel twintig
jaar. nee tien jaar. nee drie maanden,
nee z©s «eken op jc gewacht («il hem
omhelzen).
Neef (weert haar af). Geen ge
voeligheden asjeblief. Laat pos zake
lijk blijven. Ik heb driemaal fortuin
gemaakt. Eerst ir. Rusland, toen in
Oostenrijk, toen in Duilschland Dc
roebels heb ii: in kronen gewisseld, dc
kronen in pnpiermarken. (hij stort den
zak leeg) BeschL er over. Ik ben
rijk. schatrijk.
D hoer (schopt er met zijr. voet
in). Het heele zootje is precies óén
gulden vijf e» zeventig waard.
D c neef. Je bent riict ijs.
1) c boer. Weet jc dan niets?
De neef. Ik heb drie jaar om uit
te rusten van 't geldverdinnen door
gebracht in eeL Alpenhut. Daar sprak
ik niemand.
De boer in. ,Te heele bezit is vijf
en dertig stuivers. Maak dat je weg
komt.
(Dc schrik slaat den neef or> zijn
hart. dat plotseling stilstaat. Hij valt
dood neer)
Dc boerin (peinzend). En toch
mn©t, or nog iets heel bijzonders ge
beuren.
VierdcTafrcel.
D c boerin. Vervelend, dab altijd
arme neven terugkomen. Nooit rijke.
Die blijven wel weg. (tot haar man)
Heb je niets gewonnen? Niet eens
ecu zilveren zweep? Ben jij nou ie
mand, om een vrouw te onderhouden,
die in haar vaderlijk huis te Rouveen
zoo gelukkig was
I) c hoer Het paard deed zijn
best. Maar do andere paarden liepen
harder. Het moest niet maggen. Als
ik eerder dan de anderen vertrokken
was, zou ik wel eerder aangekomen
zijn. Maar dat mag ook niet. Er mng
niemendal op cen harddraverij.
D e boerin. liet is wel heel ver
velend. Alles is hier vervelend. Nooit
gebeurt er hier wat in do Haarlem
mermeer. (op haar vingers tollend).
Mijn voet verstuikt, Jaantjc draadloos
naar Nicuw-Vennep, een aardbeving,
neef Sebastiaan dood (minachtend) 't
is de moeite waard. Ik wil naar R0u-
De boer. Stil, je krijgt aan
stonds nog een onweer, (het begint in
de verte te rommelen). Is hier geen
afwisseling genoeg? In jou Rouveen
is 't de dood in den pot. Ga niet zoo
dicht bij de sloot staar.. W. ter trekt
den bliksem aan.
De boerin, 't Ts maar een too-
neelsloot. 'Het onweer groeit aan.
Bliksemstralen kruisen elkaar over
hei tooneel. Van rechts naar links en
van links naar rechts).
D© boerin (dc hand voor He
oogen, in diep gepeins verzonken). Nu
moet er toch g-uw iets gebeuren. Aan*
stonds valt de avond en dan kan het
niet ineer. Mat zei de schrijver van
het stuk ook weerHet publiek wordt
al onrustig. Sommigen saan hun jas
sen c-n mantels uit de vestiaire halen.
(Het onweer neemt toe. De bliksem
stralen vallen als bagelsteenc-n óp het
tooneel. De boer wrankelt en stort
dood neer).
De boerin. Dit is de gebeurtc-
ni«L Hij is dood. Nu ga ik naar Rou
veen. Maar ik heb geld voor do reis
noodig.
(Zij bukt zich over den boer heen en
neemt de portefeuille uit zijn zak.
Daarna bladert zij in papieren).
D c boerin (verheugd). Ha, dit is
een polis van levensverzekerinz voor
vijftigduizend gulden. Nu ben ik rijk.
Over tien minuien vertrek ik naar
Rouveen. Daar komt die vervelende
deurwaarder weer.
(V ij f d e T a f r e e 1).
Dcdeurwaarder. Maak u niet
blij met een dooie (de kikker kwaakt
weer) een dooie kikker.
Dc boerin. De afgunst is een
groot kwaad. Ik lach om u. Als reu-
tcnierster ga ik naar Rouveen.
I) c deurwaarder (grijns
lachend). De premie is al twee' jaar
niet betaald, de polis is geen cent
waard, dc maatschappij betaalt niet
uit.
De boerin. Ha, de schrik slaat
mij op de huig. Ik stik (zij valt dood).
(Een heer in de stalles kijkt op zijn
horloge. Het is half negen, 't Gezel
schap heeft zichzelf overtroffen. Nu
naar de opera van kwart vóór negen.
Dan naar den biljartwedstrijd te half
tien. Dan naar het Stadsbal van half-
elf).
De zijwanden, van den schouwburg
worden machinaal opgeheschen. Hot
publiek staat binnen één minuut op
straat. Dc klok op het, Wüsoasplein
slaat anderhalvu minuut over half ne
gen. De directeur wrijft zich verge
noegd in de banden en zegtMorgen
avond nog dertig seconden sneller,
dan breken wij het record van snel
heid van de provincie Noordho'Und.
De volgende week voeren wij een
kwartiorbliksemstuk op. Over drie
maanden geven wij een volledig drama
-.even en een halve minuut. Over
jaar vertoonen wij een stuk in
minder dan geen tijd. IVij sneiicn do
klok vooruit!
FIDELIQ,