Agenda
OM ONS HEEN
Stadsnieuws
41e Jaargang No. 12478
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Donderdag 21 Februari 1924
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
is (kom der gemeente) f 3.57'Franco per post door Nederland f 3,87'/,. Afzonderlijke nummers f 0.15. Geïllustreerd
Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken f 0.57'franco per post f 0.65.
ADVERTENTIEN: Van 1 tot 5 regels f 1.75; iedere regel meer 35 cents. Reclames 60 cents per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentiËn van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
per plaatsing, elke regel meer 15 Cents k contant; buiten het Arrondissement dubbelen prijs.
Directie, Redactie en AdministratieGr. Houtstraat 93, Post-Giro 38810
TelefoonnummersDirectie 3082, Redactie 600 en Administratie 724
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Directeuren: J.C. PEEREBOOM en P. W. PEEREBOOM
Hoofdredacteur J. C. PEEREBOOM
Bijkantoor voor Santpoort, Velsen, Velseroord, Wijkeroog, IJmuiden,
Beverwijk, enz., enz. Driehuizerkerkweg 2, Velsen, Telefoon 3621
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
Heden
DONDERDAG 21 FEBRUARI.
Gemeentelijke ConcertzaalH. O. V.-
6 uur.
Toonzalen Peddemors Kruisweg 65
Exi»eitie van moderne meubelen.
Concertgebouw ..Modern", Raaks,
optreden van verschillende nrtisten.
Cafe Roodenberg, Speketraat,
Jaarl- Alg. Verg. van aandeelhou
der* der N.V. Mij. ..Do Toekomst'.
Bioscoopvoorstellingen.
Heemstede. Raadsvergadering.
8 uur.
VRIJDAG 22 FEBRUARI.
Stadsschouwburg. Kon. Ver. het
Ned. Tooneel: Grornple, 8 uur.
Schouwburg Janswcg. L'ederenasond
EgÜFe Wallonië: Causerie over de
Frr.nsch-Zwite-rsche litteratuur door
óf. Krafft. 8 uur.
Toonzalen Peddemors. Kruiswej 66.
Expositie van mode ra» meubelen.
Concert gebouw „Modern'*. Rsak*.
optreden van verschillende nrtisten.
Cinema P-I ra - v Flout-ti mi
Bioscoop-voorstelling, 8 uur.
Theater ..De Kroon" Groot» Markt
B'ovroop-vc.oritellintr. 8 uur.
Luxor-Theatra. Groote Houtstraat
Bioscoop-voorstelling, 8 uur.
Scala-Theater. Kleine Houtstraat:
Bioscoop-voorstelling, 8 uur.
No. 3288
Nabetrachting van den Gemeenteraad
Onze lezers weten, dat Woensdag in
den Rud twee stelsels van belasting
heffing tegenover elkaar stonden. Dat
van B. en W.voortgaan mei de 100
opcenten op de Rijks-inkomstenbelas
ting en daarnaast een eigen heffing
naar een gelijk percentage, tegenover
dat van rfc fractie der üv I). A. P.:
één eigen progressieve- belasting. Het
laatste werd verdedigd door den heer
Joosten, die meer en meer de voor
stellen van de fractie in den Raad in
dient en dus behandelt, het eerste
door den waarnemend voorzitter, Mr
Slingerrberg. als wethouder van fi'
nancien.
Natuurlijk h*d do heer Joosten
daaraan een zware t.iak. Vooreerst
al. omdat zijn voorstel was ccn terug
keer tot den ouden toestand, dus fel
telijk een wijziging van het geldende
systeem, waartegen de Raad altijd
ruziet, maar ook omdat hij een ge
ducht debater tegenover zich had,
die als lid van het dageüjksch be
stuur beschikte over de nieuwste ge
geven>. Bij zulk» gelegenheden blijkt
altijd, welk een voorsprong daarmee
verkregen wordt ook on de ernstigste
en- beste «prekers uit den Raad. De
discussie stond op hoog peil en werd
waardig gevoerd. De opmerking van
den heer Joosten. dat de wethouder
van financiën, al naar gelang van de
omstandigheden, den toestand van de
Haar!<m*che financiën beschouwt als
Jantje die lacht of Jantje die built,
was niet onjuist. De heer Slingen
berg. die bij de begrooting den toe
stand *el heel zwart had afgeschil
derd, nam nu vrooüjker kleuren op
zijn palet, om te komen tot do voor
spelling, dat de gelijke eigen heffing,
beginnende met drie procent, wa.ar
srhijniijk iu de volgende jaren gelei
delijk zou kunnen verdwijnen.
Immers, dit argument w»a in het
stelsel van B. en W. van het grootste
belang. Het College mnet gevoeld
hebben, dat wanneer de ingezetenen
belast «orden naar de vrij sterke
progressie in de Rijk* inkotnstenbelas"
ting, de toevoeging van een heffing
naar een voor leder gelijk percentage
niet consequent mocht heetenon
weersnroken bleef dan ook wat de
heer Reinalda- als minderheid in het
Collego. aanduidde als de bewecgre
den van dit stelsellooze ate!«el, na
meiijk groote. nieuwe uitgaven te
remmen, omdat die onmiddellijk hun
invloed doen gelden op het percenta
ge v.-.n de heffing Het heeft mij ver
wonderd. dat wanneer zulke dure
voorstellen dan van den kant der S.
D. A. P werden verwacht, geen vnn
haar spreken: er op wera. <btt de
meerderheid van den Raad d:e altijd
kon tegenhouden, omdat tegenover 11
sociaal democraten en éér. communist
23 ieden staan van andere partijen.
Voor de betoogen en de cijfers
waarmee die werden toegelicht ver
wijs ik naar het verslag in dit. num
mer. Toen de er Visser (c.-h.) B. en
W. steun toezeido voor hun voorstel
en voorn! toen do vertegenwoordigers
vnn de U.K. fractie en die van. den
Vrijheidsbond buiten het debat ble
ven. was het duidelijk, dat het dage-
lijkaeh bestuur het pleit zou winnen.
En toen de heer Boes verklaarde het
voorstel van B. en W. te zullen steu
nen, begreep ieder die de kaart vnn
het land kent. dat het voorstel .Toos
ten niet meer zou halen, dan de, stem
men van de sociaaldemocraten en
den communist. Do beslissende stem
mine bevestigde dat. Het werd zeven
tien tegen elf.
Ofschoon, zooals gezegd voor de
bijzonderheden van het debat moet
worden verwezen naar het verslag,
doe ik opmerken, dat de heer Slin
genberg namens de meerderheid van
het College heeft, verklaard, dat 3
Srocent van de eigen heffing op den
uur veel te hoog gevonden wordt.
Mogelijk zou het dit jaar al twee eD
een half kunnen zijn. maar daarop
zou Ik niet durven hopen: daarna ts
de verwachting voor een gestadige
vermindering met oen half procent
per jaar. tot nan nul toe. Curieus
was de opmerking van den voorzit
ter, dat de afschaffing, gedurende een
jaar. nu i n v e r g c ij k n g als
een voordeel moest meetellen Theo
retisch is dat juist, maar practisch
i beter geweest wanneer dat ir-
gevoel namelijk van den belasting
schuldige. En dat legt ook gewicht m
de schaal.
De voorgestelde wachtgeldregeling
werd aangenomen, gelijk te verwacb
ten was. Door den heer Gerritaz
«erd, als vriend van de ambtonaren,
een opmerking gemaakt, dio hier wel
weer :nag worden herhaald.
llij teldt dan ongeveer: „ik
moet voor mijn werk des morgens tij
dig to Amsterdam zijn, al» ik dus
lner ambtenaren moot spreken, kom
ik zoodra do bureau» geopend zijn.
Het heeft mij getroffen, dat sommige
ambtenaren niet op tiid beginnen.
Ook hoofdambtenaren lijden aan dal
euvel, zij zijn dus niet in staat, hunne
ambtenaren te controleercn. Ik zeg
dat in hun eigen belang".
Do heer Reinalda ouucrstreepto dat
mot de opmerking, dat de ambtcna
ren niet aldu» koran op den molen
moeten dragen van hunne natuurlijke
tegenstander». B. en W zoo ging hij
voort. wen»chen dat de ambtenaren
hun arbeid op tijd aanvangen en dien
geregeld voortzotten. gelijk hun
plicht is.
Ik veroorloof mij die zeker niet be
hoor tot de .natuurlijke tegenstanders'
van de ambtenaren, omdat ik er van
doordrongen ben. dat een goed corps
ambtenaren do basis vormt van een
deugdelijk irameentebehcer. toch de
vraag of B. en W. wanneer zij een
fout kennen of erkennen, het bij een
tronieb moeten laten en niet he
hooren te ei«chen, dnt de ambtenaren
allen op tijd hun werk beginnen De
heer Reinalda noemde dat terecht
hun plicht Maar is het niet ook de
plicht van B. en W. om daarop toe te
zienl
In de avondzitting maakte de voor
zitter een opmerking, waaruit de
juistheid van deze vraag blijkt Ook
hiervoor verwijs ik naar h'-t verslag
Laat ons vertrouwen, dat dc ge
maakte opmerkingen voor dc betrok
ken ambtenaren (want natuurlijk
geldt het verwijt niet het geheele
corps) voldoende zullen zijn, om tot
verbetering te komen.
aan den man brengen. Wij hebben al
vaker te verstaan gegeven, dat wat
meer koopmanschap in ons dage
üjksch bestuur niet te onpas zou ito
men. Die mag zeker verwacht worden
van den heer Reinalda. het eeuigo lid
vau het College, dat in zaken is.
Hoewel de avondzitting tot over el
ven duurde, vind ik in Let verslag
(zelf kan ik die niet bijwonen) wei
nig stof tot nabetrachting B. en W
nemen wijselijk de mofic-Kingma om
elke 14 dagen te vergaderen, over.
Natuurlijk als er stof voor is. Maar
die is er bijna altijd, behalve mis
schien in een .iaar zomermaanden.
Een voorste! van mevrouw van Looij
run ontheffing .e verleenen van de
bepalingen van de winkelsluiting aan
handelaars in viscb en fruit werd met
25 tegen 4 stemmen verworpen.
Laat ons hopen, dat dit nu tot aan
den begrootingstijd toe de laatste
avondvergadering is geweest. Dat
kan, nu om de 14 dagen zal worden
vergaderd Te meer, daar men er van
schijn! te hebben afgezien, motie* of
voorstellen van den heer Peper, die
toch geen kans van aanneming heb
ben. te steunen. Tot dusver werd dat
steunen als een beleefdheid be
schouwd Maar 't bracht «ok een ge
duchte vertraging mee.
J. 0. P.
nemen en te 11 uur 11 min. weer tot
het verleden behoorde.
Zonsverduisteringen hebben in vroe
ger eeuwen onveranderlijk groote be
roering veroorzaakt en zijn herhaal
delijk oorzaal: geweest van de vreet
voor liet vergaan der wereld Hetzelf
de is het geval geweest bij eclipsen
der maan. hoewel, zooals begrijpelijk
is. in veel mindere mate. Thans weten
wij, dut deze natuurverschijnselen in
den aard der dingen liggen, maar zij
doen ons toch bij hun optreden nog een
OOgenblik zwijgend stilstaan voor de
geweldige machten der natuur, waar
op wij nietige mensch en kinderen niet
den minsten invloed kunuen uitoefe
nen.
ji
In een debat over erfpacht of ver
koop van grond L* geen nieuw argu
ment meer te verwachten.
Het onderwerp is afgepraat En de
wisseling van gedachten In den Raad
leek dnn ook moer op een bespreking
in een debatingclub, daar zij dio meer
neigen tot erfpacht, daarvan ..geen
dogma «-enschten te maken" en zy.
die den verkoop op den voorgrond
wcMchen te zion. verklaarden in som
raige gevallen erfpacht te wensrhen.
Onder dez.c omstandigheden was het
begrijpelijk, dat. de voorzitter in over
weging gaf. geen besluit te nemen.
Men had nu de mecningen gewisseld
fik geval zou toch afzonderlijk door
den Raad worden behandeld. De
voorstanders van verkoop wenschten
evenwel toch een besluit en zoo werd
het, voorstel van den heer h.!cin
Schiphorst met 18 tegen 16 stemmen
anngenomon.
Wanneer ik hierbij een paar aantoe
keningen maak, zal de lezer wel we
ten hoe de schrijver van de Nabe-
traehting persoonlijk over hei vraag
stuk denkt. Opmerkelijk is het, dat
dc heer Reinalda wol gewaagde van
de winsten van grpr.dspecnlanten.
maar niet van hun verliezen, dn toch
ook voorkomen. Bovendien verloren
de voorstanders der erfpacht uit het
oog, dat sedert de onteigening ge
makkelijker geworden is, aan vaste,
betrekkelijk korte termijnen Is gebon
den en aan de eigenaars van gronden
lane niet altijd een hoogen koopprijs
waarborgt, dc beteekenis van de erf
pacht zeer verzwakt, is. Eindelijk ook,
dat instinctmatig het publiek bezwaar
heeft tegen nenkoop van een huis op
erfnaehtssrrond. omdat het dit geen
volledig bezit acht.
Overigens kunnen wij de zaak ec
rust nnn de nractük overlaten. De
wethouder beloofde exploitatie vnn
de erronden dio de iromeent© bezit
fer is wel eens gezegd, dat het ge
meentebestuur d..arin niet. energiek
crenorg optrad) en zcide o.a. dat c
desnoods voor geadverteerd zou
worden. Desnoods is kostelijk Alleen
door openbaar te maken dat hij iet.1
dertijd niet was geschied. Voor bet ie koop heeft, kan de verkooper het
MAANSVERD UISTER INC.
Wie Woensdagmiddag tu sec hen 5 en
C uur den blik nanr den Oostelijken
hemel gewend heeft, zal, geholpen
door de wolkelooze lucht, een prach
tig beeld hebben gekregen vim do
maansverduistering. En hij zal 7-ich in
de eerste plaats twee dingen hebben
ufge.-iaagd. namelijk: wat is de oor
zaak van zulk oen eclips en hoe Is het
mog-.-lijk dat de sterrekundigen zoo op
een dag, neen op een uur, een minuut
zelfs nauwkeurig do kornet van een
dergelijk natuurverschijnsel kunnen
aankondigen-
Het antwoord op de eerste vraag
houdt feitelijk ook dnt on de bweedo
in Ren eclips van zon of maan ont
staat door a«n stand van onze aardo
ten opzichte van deze hemel lichamen.
Wanneer do maan zich op haar reu
door de wereldruimte tusscrien zon en
narde bevindt, zal zij' voor onze pogen
de ion gedeeltelijk bedekken, wat een
zonsverduistering tot resultaat heeft.
Terwijl een maansverduistering
plaats vindt, -wanneer de aardo zich
op een gegeven oogenbük tusschen de
zon en de maan bevindt, waardoor de
schaduw van de aarde op de maan
valt en deze laatste geheel of gedeel
telijk aan onze oogen onttrekt. Nu kan
dit natuurlijk alleen gebeuren, wan
neer de maan zich bevindt aan die
zi.ide van den aardbol, die van de zon
afgekeerd is en dan recht er tegen
over. Daardoor kan con maansverduis
tering elechts plaats hebben bij volle
maan
Verduisteringen van zon zoowel als
maan ontstaan dus door den loop «Ier
drie lichamen in de wereldruimte. Vie
len de loopbanf-n van narde en maan
in hetzelfde vlak, dan zou bij eiken
mann^omloop een zons- en e- n maans
verduistering optreden. Doch daar de
loopbaan der maan op die der narde
een helling heeft van ruim 5 graden,
liggen de middelpunten van zon en
maan niet steeds in dezelfde rechte
lijn met hei snijpunt dier beide loop
banen. waardoor verduistering min
der vaak voorkomt. Hei gemiddeld»
aantal verduisteringen bedraagt vier
per jaar, twee van de zon on twee van
de maan: en daar zon en maan even
lang beneden als boven de horizon
zijn voor een beschouwer op elk wille
keurig punt van de aarde, wordt hot
aantal zichtbare verduisteringen per
jaar teruggebracht tot twee, van elk
der hemellichamen een. In een tijd
perk van 19 jaar wordt door de maan
de geheel© volgorde van verduisterin
gen doorgemaakt. Terloops zij opge
merkt dat men voor de zon drie soor
ten eclipsen onderscheidt, n.l. totale,
g.deeltelijke en ringvormige, naar ma
te onzo lichtbron geheel verduisterd is
of zoodanig, dat een lichtgevende gor-
ïl zichtbaar blijft, of slechte voor
:n gedeelte.
Voor de berekening van verduiste
ringen nu heeft de wetenschap een
aantal gegevens noodig, die elementen
worden genoemd. Voor maansverduis
tering dient zij te weten: het juiste
oogenbük der volle maan, do juiste
plaats van de maan in haren kring
loop, de schijnbare plaats van de zon,
den weg, dien de maan door den scha-
duwkegcl der aarde, ter plaatse, waar
do maan dien doorsnijdt, neemt, de
grootte in doorsnede van dezen maan-
kegel en de richting van beweging dor
Thukydides spreekt reeds van eene
maansverduistering, dio tijdens het ne
gentiende jaar van den Polopoiinesi-
schen oorlog, eenige honderden jaren
voor onze jaartelling, voorviel en van
besliseenden invloed was op het lot
van het Atheensche leger, dat in de
haven van Syracuse ankerde.
En noo nauwkeurig is de wetenschap
op de hoogte van de 'gegevens, die haar
behulpzaam moeten zijn, dat zij met.
zekerheid heeft kunnen vaststellen, dat
deze verduistering op 27 Augustus in
het jaar 413 voor Christus plaatsgreep
to 7 uur 47 minuten (Syracusische
tijd) begon, te 9 uur 1 min. volkomen
was en te 9 uur 57 min. begon af
VEREENICINC KLOPPER-
SINCEL c.a.
Naar men ons mededeelt, is het be
stuur van bovengenoemde veraeniging
thans als volgt samengesteld \V. Eg-
einp. eerste vooratter. G. v. Bilder-
beek tweede voorzitter. G-V'ixseboxse.
eerste secretaris; L. Lam, tweede
secretaris; mevrouw Grummels, pen-
ningmoeeteressemevrouw Hester-
man en C. A. Boute.
No? meldt men ons. dat de bewo
ners eerstdaags ppr circulaire nader
zullen worden ingelicht betreffende het
ioel dezer vereenjein?.
CEVAARLIJK SPEL.
In het perceel aan de Brouwers
vaart heeft een klein binnenbrandj'
gewoed. Een viifiarig ioneeije speelde
xnet vuur. waardoor de gordijnen en
een paar kleedje© in brand wraakten.
Do vrouw des huizes wist met emmers
water hel vuur te blueschen. De
brandweer behoefd© niet op te treden
TE HARD GEREDEN.
Door do inotorbrigade zal proces
verbaal worden opgemaakt tegen een
autorijder, die op den Wagenweg met
i-en snelheid van 54 K.M. reed.
„ABSTINENTIA".
Ofi 5 Februari was het. 5 jaar gele
den. dat het zangkoor „Abstinenua",
onderafdeeling van de Fcieratie Haar
iciu van den Jeugdbond voor Onthou
dine (J. V. O.) werd opgericht, ter
wijl tevens de heer Nico de Zwagei
vijf jaar achtereen de leiding van hei
koor had.
Ter gelegenheid van dit eerste lus
trum beleggen „Abstinent.iaer.
J.V.O. op Zondagavond 24 Februar:
een gezellige bijeenkomst voor leder
oud-leden van de beide vereenigin
houden in gebouw ..Olympia" aan den
Kinderhuissingel, is voor genoemde
leden en oud-leden koeteloos toegan
kelijk.
Do besturen ve nuven dat allei
aan de e«tonden uttnoodiging gehoo
zullen geven en rekent op een drukke
opkotnet.
DE MAANSVERDUISTERING.
Het naiuur-ersch insel heeft wel d
aandacht getrokken. Een groot aantal
menschen hebben genoten van dit na
tuurtafereel.
Aan den Spaarndnmmerweg waren
t gen een uur of vijf heel wat belang-
•t-'11'inden. Vandaar toch kon de maan
het beste gevolgd worden, daar de
horizon geheel vrii was en gee-n hui
zen Imt uitzicht belemmerden. Alleen
doemden in dc verte uit de nea-elen een
paar l>oerderijen en enkele boomen op
Het werd 5.19 uur en de memchen
tuurden allen in één richting, liet Oos
ten. We stonden bij een groepje men
schen en één an hen zag de maan het
oersu Hij wees haar de anderen. Eu
j.i hoor, dat kon niet anders Die
zwarte plek moest do maan zijn. Eén
van het groepje kon haar zelfs zien
<1 ui'en. Toen ble^k - dat een boer
derijtje in de \erte voor de maan werd
aangezien. Een ander punt doemde
op. Wazig donker en allen oogen ves
tigden zich er op. Maar ook deze
maan kwam niet hooger. Even wer-
don de nevelen verscheurd eneen
boomtop was het, die door de mensche
verbeeldinskracht voor de maan
werd gehouden.
Eensklaps kwam één van het preop-
je op het denkbeeld eens een beetje
hooger te kijken. En werkelijk, toen
werd de maan zichtbaar. Een kleine
lichtcirkel en verder oen grijze bedek
king voor do ronde bol. Een bedek
king, die om zoo te zeggen niet. afstak
bij do omgevende lucht, zoodat het
eeen wonder was, flat do maan niet
van den beginne af kon gezien wor-
don. Langzauru maar zeker bewoog
zich het hemellichaam. Steeds grooter
werd do lichtcirkel en na een uur on
geveer had de maan haar gewone voor
komen weer aangenomen.
Niet allen hebben evenveel belang
stelling voor natuurverschijnselen. Ve
len stond er in de ijzige koude oxn hel
te zien; anderen passeerden, keken
niet eenmaal naar het Oosten, omdat
hun do zaak niet interesseerde.
Een man kwam voorbij: „Wat is er
te zien?" was zijn raae. ..Maansver
duistering". „Oh" en de man reed
verder. Voor zoo'n gering iets was het
hem niet de moeite, zich te ïnterev
seeren. Zoo waren er meer. Gelukkig
dat niet alle menschen zoo zijn. Een
zoo'n z©ldznam voorkomend verschijn
sel verdient toch zeker aller belang
stelling.
Plaatselijk Comité
Olympische Spelen 1924
Het Eere-Comité
17e hierna genoemde heereu hebben
zich bereid verklaard zitting te nemen
in liet eere-coniité van het plaatselijk
comité voor de inzameling van gel
den voor een «aardige vertegenwoor
diging -an Nederland op de Olympi
sche Spelen te Porij» in 1924
C. Maarschalk, burgemeester van
Haarlem, eere-vooreitfcer; Jhr. J. P.
W van Doorn, burg-meester van
Heemstede: Jhr A li s liacker, burge
meester van BJoemendaal: Mr. J. N-
J. E. Hearkens Thijssen. wnd. burge
meester van Schoten: L, H. Simons,
burgemeester van Hanrlemmerlied© en
Spnarnwoud--. Mr. A. Briich, wethou
der van onderwijs en lichamelijke op-
voedinc: Jhr. Mr. D E. van Leiwiep
en A. II. Gerhard, led'n van G-depu-
teerde Staten van N.-Holland. A.
Stoop te Blnrm^ndaal; P. W. Waller
te O verven: Vincent T.oosies. voorzit
ter der Vereenicir.g ter bevordering
van het Vreemdelingenverkeer.
VEREENICINC VAN SPOOR- EN
TRAMWEGPERSONEEL.
Het kinderfeesL
Woensdagmiddag was er in "net
Gemeentelijke Concertgebouw een
kinderfeest van de Nederlandeche
Vereen)ging van Spoor- en Tramweg
personeel, ter gelegenheid van de
aanbieding van de nieuwe vlag; 800
kinderen waren tegenwoordig.
De neer B. Bonsraa opende de bij
eenkomst en deelde mede, dat de
bcndspenniugmeceter, de heer Van
Delft- de leiding had. Deze 6pralc de
kinderen aardig toe. waarna de ïnu-
ziekvoreeniging „Excelsior" eenige
nummers ten gehoorc bracht. De
kinderzangvereeniging „Do kleine
Stem" zong onder de uitstekende
leiding van den heer J. Post het
„Het Marscnliod", ,iO, lieve rondo
bal", „De poppenwasöh".tSpoor-
t-jespelen" en „Een vacantiegeval".
Deze liederen werden door de kinde
ren zeer gewaardeerd.
„De Poppen wasch" moest zelfs
herhaald worden. Verder werd loor
de hoeren S. Broekman en \lb.
Hahn uit Amsterdam een poppenkast
vertoond, di« de lachspieren in be
weging brachten, Tnnschen de num
mers door werden de kinderen eeni
"e. melen getracteerd iet» dat becrr"-
r.-'iikerwüze zeer in den smaak viel.
Aan hot slot, dankte d« heer Van
Helft, den heer Post en d'etBS zoon
voor hun bekwame leiding: verder
'e dames, die hii pet feest h-hulp-
7a am waren d« musici en de i-oeron
Boersma en Forrer: die het fee«t
"•-eryanieoerd en geheel voorbereid
hr-dden. t
Te hnlf zes was het programma
■gewerkt en pi neen de kinderen en
de aanwezige ouders voldaan en
'■ankKinr naai huis. Het. wa« voor
de kleinen een mooi© middag.
zeker nog langen tiid zal
rden gesproken.
Het Bach-concert
Nog meer zitplaatsen beschik
baar
ln ons vorig nummer is reeds me
degedeeld, dat voor net Bachcon-virt
cjj Dinsdagavond in de zaal twee
njen stoelen zullen worden bijgezet.
\erder zullen op het baloon nog dne
njen stoelen beschikbaar zijn, zoodat
het aantal plaatsen met 161 vermeer
derd :s. De totale vermindering van
zitplaatsen is nu beperkt tot 217.
PROPACANDA-AVOND NEOERL.
ZIONISTENBOND.
Dc aldeeüng Haarlem van den Ne-
derlandschen Zi onistenbond hield
Woensdagavond een propaganda-verga-
dering in café „Brinkmann".
De waarnemend-voorzitter, dc heer D.
Roos, opende de bijeenkomst, omda.
de voorzitter, Rabbijn S. Ph. de Vries,
dooi familie-omstandigheden verhin
derd was, de vergadering ie leiden.
De eerste spreker was de heer M. J.
imons, secretaris van den Bond
te Den Haag. Wanneer, zei hij. zal het
het wandelen moede wordende Joodsche
volk eindelijk zijn vaste rustplaats vin
den? De weg naar die plaats is lang.
Die weg, de weg naar Palestina, kan
slecht* dan met succes gevolgd worden,
als alle Joden medewerken om tot dat
doel te komen. De heer Simons besprak
de Balfour-declaratie, die als het. ware;
een keerpunt is in de geschiedenis van
het Joodsdhe volk.
Uitvoerig werd de houding der andere
geallieerde landen ten opzichte van de
Balfour-declaratie besproken. Er wer
den bezwaren geopperd, meestal op po-
litieken grondslag berustend.
De oorlog had gevolgen, die het En
geland mede moeilijk maakten, de
declaratie uit te voeren. Engeland toch
had ook zijn onderdanen in de kolo
niën te vriend te houden. Deze onder
danen zijd meest Mohammedanen. Bo-
endien kwamen de Arabische onder
lanen in verzet tegen de declaratie.
Een deputatie van Arabieren ging zelfs
naar Londen. Deze deputatie had even
wel geen direct succes. F.en ander be
zwaar was, dat Engeland in Palestina
steeds een leger op de been moest hou
den en dit moest bekostigd worden door
dc belastingbetalers. Zoo werd het be
lang van het Joodsche volk weer op
den achtergrond gedrongen voor andere
belangen. Er kan dus niet gezegd wor
den, dat de zaak er is.
Het is het allereerste begin. Als het
geheele Joodsche volk zich had ge
schaard achter de Zionistische gedach
te, dan zou het afbrokkelingssysieetu
wellicht niet zoo snel zijn gegaan. Mo
reel en financieel, ah één man moeten
de Joden achter de beweging staan. Fi-
nancieeJe steun is vooral noodig. Want
hoe meer grond in Palestina kan wor
den gekocht, hoe grooter de macht
wordt.
Er is één lichtpunt. Dat is, dat vele
jongelieden naar Palestica trekken. Die
opoffering is een troost cn een licht
punt. Hun werk is zwaar en evenals zi;,
moeten ook wij strijden voor het ideaal,
dat we meer dan zo jaren nastreven.
Dit om te komen tot de rationeele op
lossing van het Joodsche vraagstuk.
De tweede spreker was de heer A. B.
N'. Davids More. uit Amsterdam.
Hij wees er op dat de eenheid van het
Joodsche volk over de heele wereld de
eerste gedachtemoet zijn. „We rijn
aldus spreker allen broeders. Moreel
moeten we alles doen om deze gedachte
vast te houden. Het is onze plicht, ons
het lot van de menschen, die zoo ver
weg wonen en het mineer hebben
dan wij, aan te trekken. Het is onze
plicht hen te helpen om hun een
menschwaardig bestaan te verzekeren.
Voor hen moeten we strijden als voor
ons zelf. Want we zijn één. De wereld
weet het immers ook, d«t we over de
geheele wereld één rijn. We zijn een
eenheid, die niet ophoudt bij de gren
zen. waar binnen we wonen. Het lot van
de Joden in Nederland staat ook niet
geheel los van de Joden ginds. Wie
had gedacht, dat het leven van de Joden
in Duitschland zou worden bedreigd.
Het ergste is niet gesch;ed. Maar hls
hei- gebeurd was, zouden die Joden in
ons land zijn gekomen. En dan zou hier,
als ze het economisch leven drukten,
misschien hetzelfde gebeurd zijn."
Spreket wees er op, hoe ellendig de
vooruitzichten van de Joden zijn. Voor
op moet dan ook geplaatst worden de
gedachte het Joodsche land voor het
Joodsche volk. Nogmaals werd 'er de
nadruk op gelegd, dat er eenheid van
organisatie moet zijn.
„Wanneer onverhoopt de agitatie van
onze vijanden mocht gelukken," zei hij,
„zullen we zeker de noodlottige gevol
gen voelen. Dit geslacht misschien met,
maar het volgend geslacht zal re zeker
ondervinden. Daaromeenheid om
Sion!"
Als derde spreker trad op de heer
A. Ehrenfeld, jeugdleider, te Dei\
Haag, die zijn rede in het Duitsch uil-
sprak. Hij merkte op, dat hij, na het
geen de vorige sprekers hadden ver
teld, niet veel meer te zeggen had.
Eers: hield hij een kleine psychologi
sche inleiding, waarin hij net wezen
van den mensch besprak. Het gevoel,
zei spreker, is de mensch, dat is de
kern. Het denken is het nietdat hééft
de mensch. De werkelijke daad van
den mensch, is de daad, waarin hij zijn
heele wezen openbaart. Er zijn slechts
weinig daden, die uit het innerlijke
voortkomen. De mensch die tot zulke
daden in staat is, is vrij. In verband
met deze inleiding besprak dc heer
Ehrenfeld het Zionisme. Het Zionisme
liet iets kunstmatigs, het is iets,
dat de menscheüjke eenheid wil opwek
ken en de Joden wil maken tot wat ze
inderdaad zijn. Door het Zionisme komt
Je Jood tot de vrijheid, tot levenv-
zreugde. Het moderne Zionisme is het
product van twee stroomingen, namelijk
net Qosiersche en Westersche Zionisme.
Ze zijn tot elkaar gekomen, omda: ze
beiden voelen, dat de Joden geen grood
onder de voeten hebbendat er geen
eigen land is. Het Joodsche volk wil
veer naar Zion. Hij wees op het nut van
organisatie. De Joden zijn als het ware
parasietenze hebben geen eigen
land, geen economische zelfstandigheid.
Dat moet in Palestina komen. Palestina
moet niet als een kolonisatie beschouwd
worden. Er moet komen de geestelijke
vrijheid van het Joodsche volk. Wan
neer het mogelijk zal zijn, dit te berei
ken, dan moeten de grondvesten stevig
wezen. Alle Joden moeten werken voor
deze zaak. leder moet dan ook een klein
deel bijbrengen voor hei groote ideaaL
.Allen moeten een deel van den dag
voor deze taak geven, dan zal het doel
misschien eens bereikt worden. Spreker
vestigde de aandacht op den slechten
toestand, waarin de Joden verkeeren. Ze
kunnen zich niet vrij uitleven, allerlei
dingen beïnvloeden dit. Het is de plicht
van de Joden om mee te werken tot
het doel, dat den Joden geluk en vrij
heid zal geven.
Do voorzitter sloot met een woord
•an dank de vergadering.
CAUSERIE SUR LA LITTéRATURE
SUISSE-FRANcAISE,
Men deelt ons mede, dat a.s. Vrij
dag 22 dezer, te 8 uur in de Eglise
Wallonne, door den heer piuteur
Krafft de eerste van een reeks van
zes lezingen zal worden gehouden
over: „La LittératUre Stn'sse-francai-
Zooals is uiteengezet op de in
leidende lezing, enkele weken peted.n
gehouden door denzelfden spreker,
ligt het in de bedoeling die Frnnsch-
Zwitsersehe schrijvers en hunne wer
ken te doen kennen die ovei het al
gemeen door belangstellende in de
Fransche literatuur in Nederland uiet
gekend zijn.
Door een zangeres zullen Psalmen
worden gezongen uit don tijd der Hu
genoten en authentieke gravures uit
het reformn 1 ietijdperk zullen ter in
zage liggen.