Causerieën over Wetenschap
en Techniek.
Stadsnieuws
Binnenland
Dit de Omstreken
41e Jaargang No. 12485
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Vrijdag 29 Februari 1924
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
is (kom der gemeente) f 3.57' Franco per post door Nederland f 3.87'/,. Afzonderlijke nummers f 0.15. Geïllustreerd
Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken f 0.571',; franco per post f 0.65.
ADVERTENTIEN: Van 1 tot 5 regels f 1.75; iedere regel meer 35 cents. Reclames 60 cents per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
per plaatsing, elke regel meer 15 Cents k contant; beiten het Arrondissement dubbelen prijs.
Directie, Redactie en Administratie Gr. Houtstraat 93, Post-Giro 38810
Telefoonnummers: Directie 3082, Redactie 600 en Administratie 724
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Directeuren: J.C. PEEREBOOM en P. W. PEEREBOOM
Hoofdredacteur J. C. PEEREBOOM
Bijkantoor voor Santpoort, Velsen, Velseroord, Wijkeroog, IJmuiden,
Beverwijk, enz., enz. Driehuizerkerkweg 2, Velsen, Telefoon 3S21
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
Agenda
VRIJDAG 29 FEBRUARI.
StadsschouwburgHet Schouw-
tooneelDe Paradijsvloek. 8 uur.
Waaggebouw", SoaarneTenloon-
6tellin£/ „Kunst zij ons doel" van R.
Martinez. 11—5 uur.
Toonzalen Peddemora Kruisweg 66
Expositie van moderne meubelen,
Concertgebouw „Modern", Raaks,
optreden van verschillende urtisten.
Blauwe Kruis, Oude Groenmarkt 20.
Tentoonstelling van Hooi-apparaten.
Bioscoopvoorstellingen.
ZATERDAG 1 MAART.
Stadsschouwburg; N.V. Ver. Ro'.ii
damsch-I-Iofstadtooncel: Dolie Hans, S
uur.
Stadsschouwburg: Lustrum M. T. S.
Jean Louis Pisuisse en Zijn vroolijkc
kameraden, 2 uur.
Schouwburg. Jansweg: Bal-Maiqué,
tooneelvceeniging Door Inspanning
Uitspanning. 8.30 uar.
Brongebouw: Bal-Masqué,
Cinema Palace. Groote Houtstraat
Bioscoopvoorstelling 2.30 en 8 uur.
Theater „De Kroon" Grooto Markt
Bioscoopvoorstelling 2,30 en 8 uui.
Lu.vor-Tho.iter, Groote Houtstraat:
Biosroopvoorsiellinc 2,30 8 uur.
Sc&laTheater. Kleine Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling 2.30 en 8 uur.
Waaggebouw, Snaar»'' Tentoon
stelling „Kunst zii ons doei" van 11.
Martinez. 11—5 uur.
Toonzalen Peddemora, Kruisweg 66,
Ëxposit.e van moderne meubelen
Concertgebouw „Modern Raaki
optreden Vin verschillende artistei
Blauwe Kruis, Oude Groennt ,tk
Tentoonstelling van hoor-apparatcn.
OLIE
NEDERLANDSCHE DELFSTOFFEN— STEENKOOL, PETROLEUM
ZOUT. VAN WALVISSCHENCATASTROPHES EN ACETYLEEN.
PROPELIUM. DE BOORTOREN EN DE SPUITER.
Het bogint er heuscb op to lijken
aisof Nederland op Weg is om ook een
mijnbouwland te worden. Na de Lim-
burgechc steenkolen, het Acluerhock-
sclie steenzcut thans de W intern, v ijk-
eciio petroleum. Het ia wel nog maar
oen bootje wat or tot nu toe uit de
aarde Ls gevloeid, 210 Liter, mtiar het
is nog maar oen begin en de allereerste
petroleuinhron, door menschen gcsla-
gen, produceerdo ook maur 25 va
ten per dag. Voor op sensatie belust©
lieden zou liet natuurlijk wel nooiig
zijn gewe-rat, !s de olie in oen mach
tige straal uit den grond te voorschijn
was komen spuiten. desnoods boorto
r<m en al wegblazende, maar dergo
lijke gewelddadig© hoeren regeeren
gewoonlijk niet lang en zijn gevaar
lijk voor de omgeving. Voor het be
drijf is oen beetje kalmere bron. die
niet spui'maar waar de olie evenmin
opgepompt hoeft te worden van veel
meer beteekenia en wie weet wat er
daar te Corle nog t- wachten staat.
Hce| merkwaardig is 'en ik weet
niet of dat, ergens anders in de we
reld ooit gevonden is) dat er lsier
steenkool en petroleum zoo vlak hij
elkaar, ia zelfs in hoven elkaar lig
gend© lagen gevonden zijn.
Meestal best aat er namelijk tusschen
'olie en kool niet het mine te genetisch
verband, ja, je zou haast zeggen,
waar steenkool gedolven wordt komt
geen petroleum voor Daarom belooft
de vondst van den Riiks Geologische»
Dienst «tok van groot wetenvrhappe-
lijk belang te worden Over het ont
staan van de petroleum zijn <>«- geolo
gen hot namelijk niet- eens, van steen
kool wol. Steenkool is omstaan door
langzame verkoling van hout, rncesial
onder hoogen druk en daarom kan
men in steenkool ook nog talrijke
pfontoareefen alt fossiel herkennen.
Maar in de vloeistof petroleum gaat.
dat natuurlijk niet: steenkool be
staat in hoofdzaak uit koolstof, niet
een gering percentage onzuiverheden,
maar iHïtroieum bestaat uit eon zeer
samengesteld mengsel van koo'valer-
sloffen, verbindingen van koolstof, zoo
genaamde carbiden. evenais acetyleen
(ook een koolwaterstof) ontstaat, uit
water en caioiumc-irbide. Maar on
verschillende gronden, waar ik hter
niet nader op in zal gaan (opt isrhe ac
tiviteit e.d.) is men hiervan terugge
komen en helt men meer over tot de
theo'ip van den organischen oorsprong
d.w.z, dat de petroleum ontstaan zou'
■zijn door verrotting van planbaardi«o
en dierlijke overblijfselen. Kon trroote
steun voor die theorie werd geleverd
door do proeven van Engler. rite l»t)
destillatie van walvisschentraan on
der druk inderdaad een zeer op ]ie-
flfltww* ECl'ilMd. vW«U>f vnrtren.
Een tij.i'-ie lang heeft de catastrophe
theorie toen nog opgeld gedaan een
groot aantal walvisschen zouden na-
meliik in MH hinmnw. Btdr.v.i, ,ijn
en daar plotseling allemaal gedood
zijn en; meteen begraven onder een
sliklnag waardoor de overblijfselen
jn langzame rot'inv overgingen. Maar
dat. was toch te fantastisch en de te
genwoordig aangenomen theorie is die
van l'otouie. Dezo neemt als grond
stof aan het sapropelium 01 rottóngs-
slik, het slik dal op don bodem van
stilst,aando waterew, gevormd wordt,
door do naar beneden zinkende 1 ea
ten van mikroskopische wieren en
w.-teröieren (kreeftjes vooral).
Die beestjes zijn wel verbazend
klein, ntuar hun aantal is vrijwel on
begrensd en bovendien heeft Lngler
uit. zoo'n slib èn uit. een bepaalde wie-,
rensoort door destillatie weer een
soort petroleum kunnen krijgen. De
petroleum zou dan dus gedeelielijk
van dierlijken, gedeeltelijk van plant-
aardigon oorsprong zijn. hoewel van
heel andere planten dan diegenen dia
de steenkool gevormd hebben. Daar
om is dit boven elkaar voorkomen Van
rlic en kool zoo merkwaardig. Hoe
wel er in de petroleum zMfs geen fos
siele resten gevonden kunnen worden
pleit voor het ontstaan uil organische
stol ook het feit dut zo steeds in be-
trokkelljk Jonge aardlagen gt/vonaen
worden ',bu Corle in het carboon, ge-
det.teiijk perm) waar in de omrin
gende gesteenten cok al fossielen voor
komen; in heel oude lagen vindt je
zo nooit. Kn voor het ontstaan uit
sapropeliitm is ©en belar.gr. k argu
ment dat er onder de oli© vrijwel al
tijd zotit water gevonden worth, over
blijfsel van verdampte im-eron of zeeën
Temperatuur en druk, om het rot-
lïng'slib te ontleden zijn diep in de
aar-Ie allebei voldoende aanwezig.
Boven een petrol-.umbron bevin
den zich mec3tal verschillende
aardlagen fsoins ook nirl en dan
stroomt de olie zoo maar uit den
grond, zooals bijv. in Bakoe, en te
Oil Creek in Pennsyivfenifi Boven de
bron staat een gesteente dat een soort
kociw) vorm", de cap-rock". Daar
onder bevindt zich eerst een lang gas,
dan de petroleum en ren slotte zout
water. Ouder hef zoute water bevind:
zich vaak een vrij porcttz© znndslecn.
die ook nog heel waf water en soms
olie bevat.
Wanneer dus de boor in den
grond gaat zou er: na liet doorboren
van de» „cap-rock". eerst pip; ontwij
ken. beslaande uit do allervhichtieste
koolwaterstoffen. Dij verder boren
komt de petroleum zelf en tenslotte 't
zoute water Maar een eind méé» naar
rechts of links, wanneer de koepel du*
al wat vlakke- wordt kom je direct in
de olie. en nog weer meer op zij in het,
zoute water.
Vaak siaan de gassen in don koepel
onder voldoenden druk om de olie in
de hoosbuis omhoog re persen, en dan
stroomt ze ©r boven uit zoonis nu te
Corle ook is gebeurd. Vaak ook ia de
druk zoo groot dat de olie met krach?
uit de opening geblazen wordt, dan
heh je wat de hoorders een ..spuiter"
noemen en dat is iets wat minder aan
genaam is. Dan wordt liet boorgat af
gedekt met een groote ijzeren klok met
opzij een opening, de olio wordt dan
tegen de kiok a an gespoten, valt weer
neer, en vloeit op zij af in do pijplei
dingen. Maar liet wil ook wol eens ge
beuren dat de druk zoo hevig is dat
klok, boor. boortorens do lucht inge
blazen worden en dc olio in eon mach
tigen straal metershoog de lucht in
spuit. Dan is het redde wie zich kan
cn geen vuur in de buurt!
Z00 werd in 1901 in het Lucasvelrl
in Texas een spuiter aangehoord die
begon met 70.090 vaten per dag de
lucht in te blazen en dien ze pas kon
don stoppen toen er al ruim 500.000
vaten verloren waren.
Verleden jaar had de Koninklijk© in
Venezuela or een die 90 M. h©oa spoot
en waarbij ze 100 raillioen Liter olie
weg moesten laf en loopon, in zee van
wege het brand gevaar. En onlapgs,
zooals me een kennis schreef, boorden
ze "r bij Tinten in Roemenië een aan,
ui de yasiaag, die boortoren on a] de
iuclit in blies en toen in brand vloog,
200 M, hoog. Twee dager, lang bleef
die vuurzuil daar boven de boorope-
ning, op 20 K.M. afstand was het. ge
loei en gebrul duidelijk fc hqoren en
op meer dan 100 K.M. was de vlam
te zien. Nu hebben ze Item gcbluscht
en pogen hef. ontwijkende g£.s op te
vangen, daarmee zal dan de stad
Ploesti gasverlichting en verwarming
moeien krijsen.
Ik sprak al eenige malen over een
boortoren dat is een liooge houten
pyramid© of een soort houten ciffcl-
torentjo waar de boormachine zicli in
bevindt. Dat is een verbazend inge
nieus toestel wat wel te begrijpen valt
als men weet dat er op 1500 en meer
meters diepte mee geboord wordt. In
hoofdzaak bestaat de boor uit een cy-
linclrische ijzeren buis met aan hét
ondereinde -Ie boorlcpcl De punt is
- nlatlr scheme beitel. de rest zijn
elkaaiaiuitecd-: cylindrieché buizen
hot heele apparaat wordt door een
stoommachine snel in de rondto ge
draaid. Voor weeken grond (klei en
zandlagen) is de boorhcitel voldoen
de maar kom je in diepere lagen dan
wordt het gesteente harder en dan
gaat geen stalen beitel er meer door:
men vervangt hem dan door een
kroon, een holle ijzeren buis die aan
het eind met diamanten is bezet, die
gaat zelfs door de hardste gesteenten
heen. Zoo'n boorkroon iB als licht te
begrijpen valt, een verbazend d:
ding, «n nu wil het wel eens gebeuren
dat bij door een of andere oorzaak af
breekt. Dat is een misère want dan
moeten ze probeeren hem op te vis-
schen, 1500 meter diep! Om dat ge
makkelijker te maken zitten er op zij
een paar ijzeren haken aan. Natuur
lijk bestaat de boor niet uit een stuk
een ijzeren pijp van meer dan een
K.M. lengte zou onhandelbaar zijn:
als de «Icop in den grond verdwenen
is, schroeft men er een nieuw stuk pijp
op en zoo voort, steeds nieuwe pijpen
aan de oude vastschroevend, die
steeds weer door de grond verzwol
gen worden, iiet ophalen van zoo'n
stel aan elkaar geschroefde pijpen is
ven gemakkelijk werk ie en wee ais
hij dan halverwege afbreekt: Ais je
500 M. pijp uit den grond hebt ge
haaid en dan tot de ontdekking komt
dat de rest. nog een paar honderd
meter in den bodem zit
Meestal staat de gaslaag boven de
olie onder voldoenden druk om de
petroleum door de hoorbuis naar bo
ven te persen, maar daar. komt natuur
li.ik een eind aan. en soms is het ook
niet het- geval. Dan gaan ze ..schic-
j'men Iaat in hel boorgat een
patroon met nitro glycerine zakken.
:üo heel op den bodem tot ontploffing
word f gebracht, Daardoor wordt het
boorgat vergroot, komt misschien in
aanraking met een nieuwe koepel,
soms ook wordt door den schok de
poreuze zandsteen die veel olie bevat
(„olie zweet'' zooals ze zeggen) ver
pulverd en de bron begint opnieuw
-■loeien. Houdt ook dat op dan
gaan ze pompen en halen zoo de laat
ste restjes olie naar boven, Soms ook
zit je direct in het zoute water en dan
is het mis natuurlijk, De levensduur
een bron is verbazend wisselend
sommige zijn na een paar weken al
uitg-iput, andere houden het jaren
uitIs ile kwaliteit van de uilstroo-
metlde olie bijzonder goed, zooalt in
Pennsylvania dan pompt men nog uit
een bron die niet meer dan 10 liter
per dag geeft, dat is dan nog lo .nend
Zooalf de ,>1'-?• ui' de grond komt is
hei. n meer of mindere troebele ücbtge
le tot donkerbruine vloestof die meest
al groenfluoreseeerf (bij opvallend
licht groen ziet) soms niel onaanae
naam riekt, soms (de Venezolannsche
bijv.) allerheftigst, stinkt. Ze onder
gaat dan nog heel wat bewerkingen
eer ze als benzine, petroleum, vaseli-
smcerolie. cyljnaeroiio. paraffine
of kaarsen den* consument bereikt,
maar daar zullen wc het ecu anderen
keer nog wc] eens over hebben.
J. J. LÜYTEN
DE PETROLEUMKACHELS VAN
DE FIRMA JAM1N.
Naar wij vernemen zal binnenkort
voor hot- Kant ongerecht alhier wor
den behandeld een zaak legen de fir
ma Jam in over her. gebruik van pe
troleumkachels in haar winkels. In
enkele andere gemeenten is een proce
dure reeds hangende of zijn straffen
goöischt, of vonnissen gewezen in de
ze kwestie. Men deelde ons mede, dat,
het hier betreft een dor winkels van
de firma te Schoten. Do Schotonsche
politie beeft proces-verbaal opge
maakt,.
EEN CEDEMONTEERD VLICCTU1C
Oni <?en uur of zeven Donderdag
avond trok een groote vrachtauto op
de Groot© Markt zeer de aandacht»
Want op die vrachtauto lag een ge-
domouitcvrdo vliegmachine, clie een
paar dagen geleden bi] Leidschen-
dam een noodlanding moest maken.
Ook dit vliegtuig kwam uit Den
Helder. Het is c!e F. 4, bestuurd dool
den bekenden "officier-vliegenier
Bruoiner, die voornemens is, mede
naar Indic le vliegen. Dus in twee
dagen tijd 'nebben twee vliegtuigfan
oen noodlanding moeten maken, Ken
sergeant, die bij liet vervoor aanwe
zig was, achtte' het. niet onmogelijk»
dat dc ongevallen te wijten zijn aan
hetzelfde feit. Volgens Jiem kon er
wol iele in do benzine zitten, dat er
niet in behoort. Voorts werd 011s me-
iegedeeld dat eerst vandaag de ma
chine uit Bloemcndaal zal worden
gehaald.
DOOR DE GLADHEID.
Donderdagavond omstreeks half
acht had op cle Garenkokerskad© hij
de Picier Kies straat een oude heer
het ongeluk door de gladheid t© val
len. Hij kroeg daarbij oen- bloeden
de wonde bij hot linkeroog en werd
in bewuste! oozen toestand binnen
gedragen bij de fruitzaak vart den
beer Dinsdag op den hoek van de
Garénkokerskade en de Pi ter Kies-,
straat
Do vereen i ging „Eerste Hulp"
erd eewaarschuwd en hinnon viif
minuter- was een lid dier vereeni-
ging aanwezig en legde een verband.
De 011de lieer was inmiddels bijge
komen en kon te voet naar zijn wo
ning gaan.
De staking bij de firma
Kaub
De staking is geëindigd
Naar wij bij informatie bij de fir
ma Kaub vernamen zijn heden, Vrij
dagmorgen, te 9 uur, de werklieden
weer aan 'l werk gegaan op voor
waarden, die nog door den „Hout
bond" (de organisatie der werkge
vers) zullen gesteld worden- De ar
beiders hebben zich uit eigen liewe-
ging weer aangemeld en stemden in
bovenstande regeling toe. Een drie
tal der stakers zijn niet meer door ae
firma in dienst genomen. Hedenmid
dag zou oen vergadering plants lub
ben van afdelingsbesturen cn hoofd
bestuur,
HET BEHANGSELHUIS.
Zaterdag -wordt in bet perceel Kruis
straat 1-2 „Het Behangéllmis", een
grossierdepot, in behangselpapieren
geopend. I11 den winkel en het daar
achter gelegen magazijn bevinden zich
enorme hoeveelheden rollen behang
selpanieren in de fraaiste dessins en
in alle prijzen, zelfs van 7 cent per
rol nf. Aan de zijwand en in de etala
ge zijn verscheidene soorten behang
selpapieren te bewonderen.
INDUSTRIEELE FILMS.
De bioscoop beheerscht de wereld.
'ie een zeker doel wil bereiken,
0 e t er op de een of andere wijze d?
bioscoop bii halen, anders slaagt hii
niet. Habpubliek wil films zien, daar
na films en vervolgens nog meer
films.
Van dezen smaak van het publiek
heeft de vereeuiging .NVicrlnndsch
Fabrikaat" handig gebruik welen te
maken. Zij heeft op verschillende
plaatsen van ons land, ter bereiking
van haar doel„bet geven van voor
keur aan de producten van onze eigen
nijverheid, wanneer die evengoed als
en niet duurder dan de voorlbrcuosc-
ïen van builcnla.ndsi-he nijverheid
z'in". industrieele filmvoorstellingen
*egeven. dj© allo een buitengewoon
nieces hebben cohad en waardoor pro-
m'ganda wordt gemaakt voor de Ne-
Jerlandscbe industrie.
Donderdagavond was Haarlem dan
weer eens aan de beurt. De schouw
burg aan den Jansweg was geheel ge-
uld met een belangstellend publiek.
>e voorstelling was georganiseerd in
amomverking met den Haarlemschen
Middenslandsraad on de afdéeling
Haarlem van den Nationale» Bond
,-an Handels- en Isaiitoorbedienden.
Zoowel de voorzitter van de afdee
ing Haarlem, de heer \V. F. Bloe-
mendaat als de heer Snoek de alge-
icrobar
de veree
estigden er in korte toespraken de
aandacht op. boe noodig het voor ei
ken Nederlander is de Nederlandse!)©
j verheid te bevoordeelen Dit is ook
een prachtio middel tiot bestrijding van
-erkloosbeid. waarvoor zulke ont
zettend groote sommen moeien uitee-
-n worden. Dc Vereeniging „Ne-
rlerlóndscli Fabrikaat" werkt niet
alio macht voor dit uitstekend doel.
Beide sprekers wekten de aanwe
nen op. lid te worden van ,,Ned.er-
landscli Fabrikaat", voor zoover zij
het nog niet waren. Aan het pro-
mna was een inteekenbiljct ge
hecht. door middel waarvan men zich
als lid kon opgeven.
Het was een échte bioscoopavond,
geopend mei. een marsch, gespeeld
door de muziekvereenigin.g Cremona"
directeur, de heer J. Berendes, uit
's-Gravenhage. Cremona" zorgde
ook verder voor een uitmuntende mu
zikale begeleiding del- films. En ter
isseling bracht mej. Non I.u^ike-
mansopraanzangeres, eenige liederen
ria's ten gehoore. Onnoodig tc zeg-
dat deze allen hun welwil
lende medewerking verleenden.
De verschillende films die vertoond
werden gaven alle een kijkje in ver
schillende Xe ierlandscbe werkplaat-
en fabrieken do Elect risclie
Brcierij van den heer J. E. van Has-
sclt le Helpman bij Groningen, de
Zeepfabriek „De Duif" te Den ^Dol-
der. de Margnrinefabriek der N. V.
Bergh's Fabrieken t© Rotterdam,
Pander's Meubelfabriek te 'a-Graven
ha ge. Voorts maakten de aanwezigen
kennis mei de drukker;i van Haar
lem's Dagblad.' Deze Hl™, verleden
iaar opgenomen ter gelegenheid van
het veertigjarig beslaan der onderne
ming geeft oen aardige» en levendige»
indruk van hét ontstaan van een cou
rant bet zetten, bef maken van ma
trijzen, bet gieten, drukken en de
oi'Jere bewerkingen die nnndig zttn
om een ..Haarlem's Dagblad" te ver-
aardigen en af te leveren.
Toen de film van Haarlem's Dag
blad op bet doek werd aangekondigd,
werd uit het publiek een spontaan
applaus géhoord'; na afloop werd zij
warm toegejuicht. Ook zagen de toe
schouwers hoe op de werf Gusto", te
Schiedam, reusachtige drijvende kra
nen gemonteerd worden. Een aardige
teekcnfilm maakte reclame voor Vai.
Rijn's mosterd.
Bij een 7.00 talrijk^ puibliek zal deze
avond zeker aan zijn doel hebben be
antwoord.
DIEFSTAL VAN EEN GOUDEN
ARMBAND.
Bij do politie werd Donderdag aan
gifte gedaan, van rien diefstal "van een
gouden armband, uit oen perceel, aan
de Garenkokerskad©,
AANGEHOUDEN.
Ter aanvulling van het bericht in
ons vorig nummer kunnen vvii mede-
deelan dat door de politie aang houden
en aan de justitie overgeleverd is een
55-jarig man, wonende alhier, ver
dacht van liet plegen van een onzede
lijke handeling met een minderjarig
meisje.
De verdachte heeft bekend.
ALC. NED. OPZICHTERS.
TEEKENAARSBOND.
Men schrijft ons:
In do dezer dagen gehouden verga-'
e'ering van de afdeeling Haarlem van
den Algemeenen Nyderlandsclien Op
zichters en Teekenaarsbond. is een
motie aangenomen waarin betreurd
wordt do eventueele oprichting
een verhond van vakorganisaties
hoofdarbeiders in Nederland, waarin
geen plaats is voor een organisato
risch verband tusschen het nieuw
verbond en het verbond van de hand
arbeiders.
De motie van de afdeeling Rotter
dam om in geen geval, uit het N. V.V.
te treden kon gten meerderheid vin
den.
Verder werd met algemeene instem
ming f 10 uitgetrokken voor de vie
ring van hel. 1 Meifeest.
Na de rondvraag sloot de voorzit
ter deze goed bezochte vergadering.
EEN DIEFSTAL VAN HORLOGE
KETTINGEN.
Naar aanleiding van de aangifte,
door een juwelier hier ter stede, die
zekeren 13. 3 gouden horlogeket-
1 ineen, mede op zicht had gegeven,
doch daarmede niet meer was terug
gekomen. hield de recherche, als ver
dacht van de gepleegde oplich'ing ge
noemden B. aan.
De man werd in verzekerde bewa
ring gesteld.
SYNACO CE DIENSTEN.
NED. JSRAeL. GEMEENTE.
Sabbath Vrijdagavonddienst te 5 uur.
Ochtenddienst te S uur. Middagdienst
te i uur. Avonddienst te 6.17 uur,
Werkdagen; Ochtenddiensten: Zon
dag te 7.30 uur. Anders te 7.15 uur.
Avonddiensten: ZoDdag te 7.45 uur. An
ders te 7.30 uur.
Talmoed Torah: Sabbath niet. Werk
dagen 's avonds te 7 uur.
De ochtend- en avonddiensten op cle
werkdagen, alsmede Talmoed 'Torah
worden in 't Gemeentegebouw verricht.
HAARLF.MSCH OBLTGATIE-
KANTOOR.
In een der winkels van het Luxor
To eater, Gr. Houtstraat. 139 is ge
vestigd iiet „Ilaarlemsch Obligatie-
ka nt.oor", waar obligaties worden
verkocht- van een premieleening De-
opbrengst moet dienen voor de "stich
ting van een Nationaal Sportpaleis
te s' Graveiihage
EEN SCHOONMAAKBEURT.
Heden hebben de mannen van
Openb. Werken, als stratenmakers
enz., den toren van de Groote kerk
oen schoonmaakbeurt gegeven en hoe
wel men van beneden daarvan weinig
bemerkt, zal hel toch wel opgeknapt
ZANDSTROOIEN.
Hedenmorgen is met hot strooien
au zand begonneu. Op onze vraag
of er ook iets aan de sneeuwoprui-
tn-lig werd gedaan werd geantwoord,
dal dit. niet mogelijk is, daar de dun
ne iaag aan d© straten is vasrgevro-
EEN INVASIE VAN NOOD LIJDEN-
DE NEDERLANDERS UIT
DUtTSCHLAND TE WACHTEN?
In de raadszitting van Arnhem
heeft dc heer van Roekei die secre
taris vau den Armenraad is. mede
gedeeld. dal een geweldige invasie van
noodlijdende Nederlanders uit
Duitschland is te verwachten, nl. een
150.000 en dat Arnhem een groot deel
zal moeten opvangen.
DE BRILJANTEN HAARSPELD.
Da eigenaresse van de briljanten
haarspeld, welke vijf jaar geleden ie
Amsterdam verloren werd, is nog niet
ontdekt,. Alle aanwijzingen ontbreken,
meldt de Tel.
Omtrent het geval, zooals dit vijl
jaar geleden plaats vond, kan nog het
volgende gemeld worden: 'de speld
werd verloren op 4 April. Op en acht
sten verscheen de portier van het Doe
lenhotel met een brief van een Engel-
sche dame, waarin zij mededeeliug
deed van de vermissing. De toedracht,
zooais w© die eerst vermeldden en die
hierop neerkwam, dat cle dame aan
het bureau Singel weggestuurd werd,
omdat er niemand was. die do Engel-
scho taal machtig was, is, zooals de
commissaris van liel bureau ons ver
klaarde. onjuist. Door een vergissing
zijn des'ijds naam en adres niet geno
teerd in de copïeboekeu der politie is
wel een beschrijving, benevens een
teekening van hel voorwerp te vinden I
Ook heeft de politie van hel bureau
Singel de z.g. „nachlli.isten" van het.
Doelenhotel opgevraagd. Hieruit bleek
dat in die periode geen Engclsche da
me in het hotel heeft gelogeerd.
EEN ONTPLOFFING. Te Delft
aren Donderdagavond omstreeks 4
uur eenige werklieden van de Grou'd-
boor Mij, v.h. van Reeken to Wasse-
Telegrafisch Weerbericht
naar wa-aj-nerningen, verricht in den
morgen van 29 Februari. Medegedeeld
door het Kon. Meteorologisch Insti
tuut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 77C.8 m.M«
te l6afjord; laagste 727.0 m.M. te Ler
wick.
Verwachting tot den avond van 1
Maart:
Aanvankelijk stormachtige tot
krachtigen Zuidelijken tot Zuid-Wes
telijken wind, later ruimend. Meest
zwaarbewolkt of betrokken, waar
schijnlijk regen of sneeuw; aanvanke
lijk zachter.
BAROMETERSTAND TE HAARLEM
Vorige stand 763 m.M. Stand van
heden 751 m.M. Achteruit.
OPGAVE VAN
JOH. M. SCHMIDT, Opticien
HAARLEM - BA8TELJ0RISSTR. 21
Theraometerstand
29 Februari
Hoogste gisterenF. 36
Laagste hedennacht F. 26
Heden 12 uur F. 33
naar, bezig een Norlonpomp te slaan
in een kelder onder den winkel der
's-Graveniiaagsclie Vleeschmaatschap-
pij in de Choors.traat. Door tot nu toe
onbekende oorzaak werden de in den
kelder opgehoopte brongassen tot ont
ploffing gebracht. De werklieden van
Laren en Hoogendoorn werden men
zeer ernstige brandwonden naar heb
gasthuis vervoerd. De groote spiegel
ruit in den voorgevel werd aan splin
ters geslagen.
ALLEEN WERKENDE BAKKERS
PATROONS.
De heer Staalman heeft den Minister
van A., N. en II. de volgende vragen
gesteld:
le. Wril de Minister mededeelen, wel-
3 gemeenten zijn aangewezen krach
tens art. 3S, 1ste lid der Arbeidswet
1919. en waarin dus de alleenwerkende
bakkerspatroon vóór 6 uur des mor
gens bakkersarbeid mag verrichten?
Zou de Minister opgave willen
doen van het aantal vonnissen, waar
bij alleen werkende bakkerspatroons
zijn veroordeeld wegens het vroeger
aanvangen, met den arbeid dan krach
tens de bovenbedoelde wet is toege
staan, en in hoeveel van deze geval-
niet een geldboete tnaar hechtenis
is ogelegd
ZANDVOORT
Jubileum Gymnastlekueresnlging. De
gytnnastiekvereenigiug „Oefening Staalt
Spieren" bestaat binnenkort 20 jaren.
De vereeniging is voornemens dit feit
feestelijk te herdenken en heeft het plan
opgevat op 10 en 11 Mei a.s. «en National©
gyamastiekwedslrijd ie organiseeien.
Getracht ra! worden de wedstrijden op
grootsche wijze op te zetten.
Reeds worden pogingen is het werk ge
steld om te komen tot de oprichting van
een Eerc-Comité en een feest-comité.
Huldeblijk Zustor Bronders. Het Co
mité, dat kaarten verkocht voor de uit
voering van het Dameskoor, welker batig
saldo aan Zuster Dina ter hand gesteld
zou worden, hoeft succes gehad. De pen-
ningmeesteres, Mevrouw Kinkel kon f 510
afdragen. Zuster Bronders bestemde de
helft voor de kas van de Diaconie der
Ned. Herv. Gemeente, die het Diaconie
huis in stand houdt, en de andere helft
om bij het werken in de Wijkverpleging
ook daadwerkelijk te kunnen helpen,
IJMUIDEN
Schaakwedstiij d.
Woensdagavond werden de laatste
partijen van dezen wedstrijd gespeeld.
De eindstand is als volgt;
Groep I
Sant 6, Woudenberg 51. C. J.
Post 4), Bos 4J, II. Sant 3 1/2, C. E.
Post, 1J, Schol ten 11. Beaida 1. Den
derden prijs behaalde C.J. Post na ©en
herkamp '©"en Bos, die evenveel pun
ten behaalde.
Groep II,
Stals 4, Ten Vanrwerk, Van Dijk en
Labree ieder 34, Deelder 3. Demmenie
2, Kaaïj IJ.
Groep TIJ
Van den Bos 54. Kuhfüs 5, C. C.
Post 4, Brug-semans 1. Rom 3. Nuijens
24. Krui ten 2. Mus I.
D© prijsuitreiking zal de volgendd
week plaats vindon, evenals te Velser
oord besloten mot een gongwedstrijdL
