Stadsnieuws
Uit do ümstroken
Br'Mand
veer de middelbare meisjesscholen. Tea
sjotte wilde xjj van den minister voor
«ickugheid met de salarissen de-*
lec.-arca.
Met de heeren Tilonus en Van WJja
bergen trwam de heer v. d. Molen dra
heer Marchant bestrijden, hield hens
voor dat vele rijner klachten overdre
ven waren, doch stond toch veel meet
aan de tijde van den heer Van Wijnber
gen, dan aan die van den heer Tilanus.
Ook hij achtte do waarborgen, in dc
mato van thans, te veel in aantal e
groot in werking. Maar geloofde toch,
dat een nieuwe regeling groote beswa
ren met rich brengen xou. dat de
kwestie e et too eenvoudig is als de
heer Van Wijnbergen wel denkt (die
voor elke leerling een bepaald ar'ri
mum svbsidie-bedrag weaschte uit t
keuren- De heet. v. d. Molen wensch*
hier een commissie van voorbereiding.
De heer Albania voorlaatste
«preker bij de algemeen© diacusaio
over het Middelkaar Onderwijs wil
de allerminst ingaan op de gedachten
van de heeren v il. Molen en Wijn
bergen h ij wilde de waarborgen
van deugdelijkheid van gesubsidieerd
onderwijs behouden, maar anders
gelen. Door uiin>rmur-cischen
stellen. Met dea heeren Marchant'a
klachten over vrijheidsbeperking,
door het centrale toezicht, wa« de
here: Albarda het niet in alles eens.
Er kemt *el verkeerds voor. doch ge-
nerc|;seeren is ook verkeerd
«prau hij.
De heer AIba da kwam op tegen
de gedachte, alsof het_ peil van het
or>d.—wijs gedaald is. nu kinderen
van mindesrcetweJer door gemakke
lijke schoo'.geldregelingea de middel-
- bare v&ool bezoeken paan. Hier
richtte hij ziah tegen Mej, Wester-
tnan.
Mei dezen woordvoerder der soci
aal -democraten de heer Rutgers
het eens, dat veel van de vergaande
centralisatie ge-z>.<ctot moet worden in
de wet. maar dat mede veel van de
centralisatie en de vrijheidsbeperking
aangesterkt wordt door de toepas
sing van ce wet, door het ministerie.
Eindelijk. Laat ■p den middag,
kwam de minister eat: het woord. Aan
Mei. Westennati deelde de beer de
Visser mede, dat de Onderwijsraad
rich reeds bezig houdt met meer
aansluiting van Lager Onderwijs aan
het Middelbaar Onderwijs te zoeken.
Wat de vrijheidsbeperking Aangaat,
had de minister reeds veel verdedi
gen? aan zich vooraf zien gaan. Toch
meende ook de minister krachtige ar
gumenten te kunnen aanvoeren In
derdaad, sommige voorbeelden
van vijheidflbeperking die de heer
Marchant aanvoerde, konden geen
stand houden. Wat natuurlijk nog
niet de mogelijkheid van vrijheidsbe
perking in feite uitsluit.
IntusSchen, de minister verklaar
de zieh een vriend van de vrijheid,
maar een advies van den Onderwas-
raad. door den minister zelve ge
vraagd, om meer vrijheid te bo-
werken, heeft wel aangetoond, dat
een regeling zeer. zeer moeilijk is-
Vee! raadgevingen- voor meer vrij
heid. blijken vrijheidsbeperking in te
houden.
Wat de begrootin gecontrole aan
gaat, daar is van willekeur in het ge
heel geen sprake. Er moet bij subsidie
toezicht zijn. Ook hier is meer
vrijheid niet zoo gemakkelijk te brea-
8 Hier ligt een materie zei de de
minister die ernstig bezien vergt.
De minister had gaarne erkenning
gezien, van het feit, dat hij zelve
meer vrijheid geven wü, erken-
rarai» nao m pooa pa ftq atp 9mu
van' ..de Opbouw", democratisch tijd
schrift. onder mederedactie van den
heer Marchant.
In die mate wil de minister meer-
vrijheid, dat hij zoo spoedig mo
gelijk met een novelle komen
waarin het stelsel van de wet, w;
aan zoowel de Kamer al9 de Minis
ter is gebonden, wordt gewijzigd,
zoodanig dat meerdere vrijheid voor
het Middelbaar en Gymnasiaal gewaar
borrd worde.
Het voordel des heeren v. d. Molen
kon de minister niet aanvaarden, om
dat een commissie ter Z3ke te lang
werk hebben zal-
Morgen het Vijverheidaonderwifk.
INTIMUS.
Evangelisch» Maatschappij.
De slgemoene vergadering-
Heden h*M de JOnBgeUaetoa Maat
«efcappij in de Raconstranieche Kerk haar
algemeen© vergader** ceder leiding van
barer, voorzitter De. H. O. va» Wijngaar
den, uü Amsterdam, die in rijn openings-
wooTd aden wettom heette en verder den
verladen jaar bij de ramp van St. Satrrenr
omgekomen «ecretaris, den heer D. Klerk
herdacht, man van re.Hgieaaa, prscvlscte
er. algemeen© belangstelling en halder oor
deel san wïen de Maatschappij veel
danken heeft. Met groote verslagenheid
■werd de tijding vam zijn plotselingen dood
vernomen.
Het afgeloopen jaar «ai «n buitenge-
wonen groei van het ledental me*, «enige
deinenden.
De agdeelïcg Haarlem raat aan de
■pü»; rij geeft een voorbeeld aan a^e an
jfc-ro aideelingen.
Verleden jaar heeft te Eerlijn de „Inter
na>iocal« Bied tot Verdediging van bet
Protesraa'-isme" baar beslag gekregen. De
Evar.gellocbe Maatschappij nam tot aticb
tir-g van den Bond het initiatief- Daarom
moest ock op Hollaadscfcsa bod&a de
eerere algemeeno vergadering van den
Bond gehouden worden. In het Duitach
heette epr. vervolger» de huïlenlamdsche
afgevaardigden welkom en dankte hen
voor hum tegenwoordigheid.
De voorzitter deelde hierna mede, dat. er
Op ie vergadering 29 afdeelingen vertegen
woordigd zijn door 45 afgevaardigden.
Voorts zijn er 21 belangstel enden. Nog
sprak de voorzitter een woord van wel
kom tot de afgevaardigden van bet Genoot
schap voor Isrwendtg© Zending ic de Pro-
vir.eie Moord-Ho'.lar.d en van de afd. Rot
terdarn der Vereenlgiag vam Nederland
ache Protestanten.
De ©ecretnrie. Ds. W. D. M. Baar, te
A'Vanaar, bracht het jaarverslag uit-
De heer W. F. H. WiejrtTOs» werd weer
voorloopIg als prcr,aa-rer-cM.
Gememoreerd werden verder de drie bij-
eenkomsten in da Groote Kerk te Haarlem
jn het voorjaar van 1923, welke bijeenkom
sten een stijging van het aantal laden dor,
afd. Haarlem vac TO op 1CCC tee gevolge
hadden.
De rcon!tt« bracht Do. Baar dank voor
al hetgeen hij, soo bukengewocc goed,
voor de Ma&teohapplj oio opvolger van den
beer Klerk heeft gedaan.
Dr. Fahrenhorw. uit Spasdan, dankte
h-lem* voor da ontvangst en «prak rijn
beate weneehea uk voor hel werk der
Maatschappij.
Uk het verslag van den Algera. Penning
meester, dan heer Paul Hugenho'.tt,
bleek, dot er op het einde van 1925 4181.
leden waren en 8478 begunstig era. 568 per
scmen bedankten. Aan oontribuSiae srerd
ontvangen f liqn.35. Br is nog een ango
dekt tekort van f 505.94.
Rekening en VeraMwoordktg van don
penningmeester werden goedgekeurd.
Ock av-i de begroeting ores IBM hechtte
Ae vergadering haar goedkenring
Vervolgens deod Prof. Otto Riedel n.'t
Kloiiemeubtug (Oostenrijk) eenige mode
deelingen over de beweging ,Aoe van
Rome",
Hierna weid gepauzeerd.
Men veriooht oase nog te vermelden dal
Dinsdag in het boituur van den Inter
nation a! en Bond tol Verdediging van
het Protest an tieme geboeen sijn: le Da H.
0. van Wijngaarden, (Nederland), voor
sitter; Dcsnprort Prof. Dr. M. Pf-mnenjtiH
'Zweien), le ajeesso;Dr. John Main
Herland). 2a usaor: Dr. G. Ohlrendl
Ier, (Berlin). «©pretoria; Dr. P. Rirger.
(Bob «mee). pezmcigraeenter.
Woensdagmiddag werd de algecneene
vergadering voorigezet.
Tot leden van het Hoofdbestuur ter
voorziening in de vacature©, ontslaan door
het periodiek aftreden van de heeren Paul
Hugenhoita, Alg. Penetingiueeeier (her-
irleal-aar). Dr. L. W. M. Laaonder, De. A.
1. A. Vermeer (beiden uien dadelijk her
kiesbaar) en door het overlijden van wij
iea dan heer D. Klerk (sitting tot 1925)
werden gekosea de heeren. Paul Hug en
hola. De. A. G. H. van Hoogenhuyze te
Amewdam, O. Voet, te Veleer., cu mej. M.
van Hoogstraten, thans neg verbiijveud in
Dost-IndiK Zoolang taej. v H. nog slot
is het laad ka, tal baar plaata worden
vervuld door den heer W. P. Vos (Zaan
dijk).
Aan de ords waa vervolgens het voorstel
van het Hoofdbestuur, het Archief van de
ilaatecciappij over te brengen naar b«
Rijksarchief ter bster» bewaring met het
Kg op braedgsvaar e.d.
Aldur werd besloten.
De heer Van der Pol bracht uH het
vijfde jaarverslag vaas 't bureau „Roomsch
Arabief".
De. de Boer drong aan op goede sala
rieering van den archivaris.
Op de volgends algemeens vergadering
ra! het Hoofdbestuur daa met voorste;
E-vinten werd b^t honorarium van spre
kers op vergaderingen onveranderd Ce
-aren.
De afd. Haarlem stelde voor: Het Hoofd
-stuur echrappe uit de reglcotuien het
woord begunstiger M verhocge dtsen w50
bi oontribu'.ie, dat rij inderdaad dien
aam mogen dragen en meer dan f i be
llen.
Op voorstel van den voorairte* werd b«t
eerste deel van dit punt gescduapt, omdat
het een reglementswijziging betreft en
het reglement slectits om de 6 jaar kan
worden gewijzigd.
Het-voorstel tot veibooging van de oor.
tributis der begunstigers word door het
Hoofdbestuur ovsrgsnonwc.
Na eeuig debat werd besloten da «aak
neg een jaar aan te houden.
De vergadering hechtte er ten slotte
haar goedkeuring aan dat de Bvwngelischa
Maatschappij lid wordt var. den Interna
i rmalen Bond tot Verdediging van het
Protestantisme.
Hierna deed Dr. Mummpltfiey msdedee-
Iicgen betreffende het Protestantisme fa»
Braai lië.
Vervolgens deelde de voorzitter mede,
dat er eetn dankteiegram van de Koningin
waa tngeiomen, op het Dinsdag door den
Int. Bond tot Verdediging var het Pro
le*tantieme gezonden telegram.
.Na de rondvraag, die niets vermelden»
waardigs opleverde, wijdde de voorzitter
vriendelijke en waardeerende woorden
aan de aftredende bestuursleden Dr. La
sosider en Ds. Vermeer. Voorts bracht
spr. een woord Tan denk aan de afd.
Haarlem voor de wijse waarop zij de deel
nemers aan de algcmeer.e vergadering en
de bulten!.in deche gistem hooft om tv au
gen. Van de bijeenkomst in de Groote
Kork ging een groote wijding uit. Ook
dankte de voorzitter het beetuur vsn ds
Remonstrantsohe gemeente en Kerkvoog
den der Ned. Herv. Gemeente voor het
beschikbaar stellen van de Kerkgebouwen.
Ds. Van Hoogenhuyse bracht den voor-
zirCer hulde voor zijn uitnemende leiding.
DE AFVLOEIING. Met ingueg
van 17 Maart is wegens verandering ia
de inrichting van den dienst der
Rijks'erzekeringsbank. waardoor zJji
werkzaamheden overbodig worden, eer
vol oetsiag verleend aan den heer A A
J. Rtdderhof, alhier, commies bij ds
Rijksverzekeringsbank.
GEVONDEN DIEREN* EN VOOR
WERPEN.
Terug te bekomen bij: J. v. Waard
Amsterdamstraat 3 M, Armband; G.
Koot Klever-parkweg 60, boekje mot
pcstzt^rels; C. v. d. Burg Janastraat
52, gummi bal; G. Boer v. Marum-
straat 54, guinmi bal; Smink, A.L. Dy-
serinckstraat 85, gummi bal; Harte-
nius Sahoterbosahstraat 19, gele col
lier; J. A. Lucas, Kampersingel 24,
groene mantelceintutir; Compiet, Ba-
kenneseergradit 4lr., ^arbardme cein
tuur; A v. d- Hoven, Glaablazerstraat
12, collier; N*. D. Vermeer, Z. Brou
wersstraat 22, paardendek; TV, d-
Mink, Molensteeg 31 r., doosje met
'int: de Wilde, Iordensstraat 43,
bruin wollen damesbandarhoen; J.
Schippers, Leidschestraat 89, r.vart
wollen handschoen; C. v. d Lande, L.
Poellaan 18r., zwart-bruine hond: P.
Keulen, KI. Heiligland 54, nikke
len heerenhorloge; Meyerink, Jans-
straat, gele hond met penning; P. de
Bruin, A. L. Dyserinckstraat. 76, wol
len daineshands^hoen; J. Loerakker,
Gortesteeg 10, insigne; W. de Ges,
Badhuisstraat 23. tienrittenkaart;
Kennel Fauna, Parklaan, zwarte kat;
G. J. Heydanus. Zijlstraat 29. zakmes;
F. Koster, Fuhropslraat 29 Schoten,
Zakmes met sleutel, J. v. Dunen, da
Costastraat 20. bntine kinderporte-
monnaie; A. de Laconrt, Adr. LoosJca
straat 1 H, paarse portemonnaie; C.
P.uigrok v. d. Werf, Damstraat 30,
portemonnaie met inhoud; M. Land
veld, Pres. Steynstraat 124, blauwe
sjaal; Politiebureau Smedestraat,
huissleutel^
YERtENlCINQ »008T EN WEST".
De Jjdeoüug Haarlem van de ver-
eenigiag .Ooat en West" rneio W'oeet
Qagavuiid een bijzonder uruk bezochte
bueeeki^nst. Do groote zaal was vo-ji
een goed deel beiet om te luistere»
naar Dr. AL vau Blankensteyn, redac
teur tan de Nieuwe Rotterdimsch.
Courant, die sprak over: „Land en vo'k
van Sunnamc". De heer Blankeasteya
heeft de aandacht willen vestigen op
den s'ecbten economischen toestand,
waaria dere kolonie verkeert en in een
boeiende, interessante lezing is hij bij-
zonde, goed in dit pogen geslaagd.
Ailiteerst dan behandelde »pr. d:a
econ tuischen achteruitgang tea ge
volge van gebrek aan voldoende finaa
cieo. Sunname heeft een bloeitijdperx
gekead, in welken tijd veel weelde tea
toon werd gespreid. Maar er U ver
zuimd toot de toekomst te zorgen ea
het gevolg is geweest een verarming
Langen tijd is Suriname beschouwd a's
een .Dorado" waar goud te vinden roti
zijn. Vele avonturiers van heel Europa
trokken er heen, maar werden in hu-
verwachtingen teleurgesteld. Ze sage»
echte' ae vruchtbaarheid van het land
over het hoofd, in het bijsonder
vruchtbare kuststreek.
Het aantal plantages is op een ge
weldige manier verminderd. Er
geen aibeidskrachten omdat er geeu
geld is en er wordt niet geproduceerd
omdat de middelen van transport oct
breken. De bewolking van het land is
verdsr te klein ia verhouding tot zij
groove. Ex is wel eens gezegd dat w
deze kolonie moeten verkoopen, ma
dat irogen we niet doen. In de eerste
plaats L<et omdat de bewoners het niei
willen, omdat dezen zich Nederlanderi
voelen Eigenlijk zou gezegd kunnea
wordon dat Suriname geen kolonie
maar een twaalfde provincie van om
land. Een stuk nationaal gebied m.tg
niet verkocht worden. Het zou bijv.
gelijk staan met den verkoop van
Drea s of Walcheren. Uitvoerig gingde
heer Bbnkensteyn de geschiedenis va»,
Sarin-une na en wees er op, hoe ver-
schil.eode ra»'en zich op dea dtrur :a
het land hebben gevestigd. En toch
ringe# cle Negers, Chin eer en, Javanen
Rood tuiden. Portugeezen etc..
volkslied, het Wilhelmus en hebben
vug. de rood-wit-blanwe. Ze heb
ben tr.an (én wensch. Nederlanders te
en te blijven. Daarom m.ig deze
kolonie niet verkocht worden. Daarom
echter niet alleen. Het zou voor on?
prestige niet goed zijn als wc e«n ko
lonie gingen verkoopen. Wc zotidet.
daarmede uitspreken dat we koloniën te
veel nebben. Dat mag niet voor ees
laad. dar juist aan zijn koloniën z'.ji
aanzien dankt. Uitvoerig werden dr
Iksgewoonten behandeld. Er zijn ve e
s?en. maar van rassenhaat is ni-is -e
merken. Het gaat er heel g«noe.!el;'k
toe. Alen spreken de Nederlaodsche
taal
Dea gezondheidstoestand bespreken
de, zcide dr. Blankensteen, dat dere
niet r.o slecht is. Het binnenland is
b'anken moeilijk te bewonen door
r.e' voorkomende malaria. Het
kustgebied daarentegen is wel te be
wonen. Sinds ti)io komt de gevreesd*
gele koorts niet meer voor. Melaatsch-
heid is een veel voorkomende ziekte;
von de b—.diking liidt er ongevro-
an. De bestrijding gaat moeiliik door
de g'oote biigelvarighetd der men
sdien. Xosrinaa!» reide spr. dat de k*-
lonip geholpen kan worden door kap?
taal. Hsr beste is dat de rageering d>
hulp verleent, hetgeen vo-artoopig door
den «Vchten economischen toestand
wel niet tal V'i"neo. Daarom moet
zoolang de belangstelling «oor deze
moois kolonie worden gewekt.
Ees uitbundig applaus beloonde den
spreke' voor zijn boeiende rede. waa'-
na d-s Bbn van Suriname niet mindrr
belangstelling hnd. De film gaf duid».-
weer de schoonheid van het land
de gewoonten en de werkzaamheden
der bmtcTting. Een bijzondere opnemies
was het oerwoud. Wat een groorichen.
mach'igen indruk kregen de toeschou
wer; d'anran. Dan de rivieren en wa
tervallen. waarbij naast scboonn na-
tuarornetningen de handigheid ^der
boschneger* in het besturen van "no«
bootjes viel te bewonderen.
Hit vort ons te ver voeren de fib>
in al> verdere onderdeelen te hespre-
V-n. Afaar met zijn rode en met zijn
fihn is dr. Blankensteyn eT reker
geslaagd, in Haarlem belangsteühg
voor Suriname te wekken. Dit bewee?
het applaus voldoende.
De keer H. F. Wagenaar Reiriger
dankte den spreker, waarna de bijeen
komst gesloten werd.
VOLKSUNIVERSITEIT.
M«vrouw Carry van
Mevrouw Cany van Bruggen. teKerkun
dige te Laren, ion voor de Vo'.ksunirerei
reit laaen over haar werk: „Hri huiej»
aan de «loot." He*, gebouw tlc d««i Pro-
'-«•tectenbond waa geheel t-ezet, toen rij
haar lezing aanving. Zij beg co, met
te wijzen. «ij ni-ri fci de eerrtA plaats
sou «preken over hear «elf of haar w«rk.
Zij wilde vódr alle» trachten, d« aa
rigeo dwidelijk te maken, welke plaats
haar werk, on zij zelve, m de algemeenheid
van het laven ImneemL
„Men «preekt tegenwoordig." aldus
Carry van Bruggen, zooveel over algemeen
heid, over tcAaijteit, over h«« „ai". Men
verlangt naar «en wet, een wil. een hart
al^ of een intelligentie, dia 't al verklaart
Door de gaeetelijke leider» wordt aan dat
verlangen zoo weinig gedaan. Nooit werd
aan dat verlangd haaat gehoor gegeven,
bijna nooit werd de menech in «laat ge
steld, boven dat bonte, afwiveelec.de 1»
ven dat ééne te zien. wat de regelende
geest i*. Wel beleed men diie eenheid,
maar men toonde haar niet aan. Ook d«
letterkunde ging daarin niet voor. Zij kon
niet haar belangstelling van bet afzonder
lijke, het apMlala verleggen op het to
tale, waarvan alles de kern is, en hij, de
kunstenaar, wordt beschouwd «le een
tieve en scheppende geest, trwijl hij
slechte p»;*ief is, slechte met «ijn
een verschijnsel een aitir.g van den
regelenden geert. Daarom ook behoort zifaj
manueeript in de prullemand en «ijn por
in bet famiki-albtm. »n niet beide
op een tentoonetellicg, alsof h« merk
waardige (ringen van verdien«te waren.
Neen, dit ie slecht* het misleiden van den
smaak. Zoo >wn ik «r van overtuigd, dat
«en groot deel van u gekomen is, om mij
maar eens te zien, en «liet om mij t«
Wat is dn reden, dal men zich nllet als
passieve factor van de realiteit wil zien f
Dat komt omdat men te veel beheersoht
wordt door de ik-drift, omdat men zijn
pereocmlljkhe!d fclrf wenschz u* te «hi- telf8 f® bewond«pen op zoö'fl uitvo»-
keien. D- .-li dat het belijden van ring. Wat 'n inspannende en gerhildi-
den regeU u ;«R bestaat In het nis
«chakelen van xijr. eigen ikAlle di
van menechen «ij- passief, omdat zij
alle booren tot het rytUnu». de golvende
beweging van het wereldgebeuren. Hun
kunstuitingen zijn getxmden aan perioden
?t men zou kunnen noemen
«o. Bhenaia de appelboomen
meest versohiUsnde «treken
bloeien gaan, «100 zal «en kunst tegelijker
tijd op verschillende plaateen bioeien.
Dat komt niet door onderling contact,
doch e'echts doordat de «cheppere van dia
'ranst al« evensoovele paaaieve «chepse
'en worden bewegen door het rythme. den
voortgang, de beweging van de wereld. De
piano am. tij «preken kon. eegeen
..ik «log". Zij aal nset bemerkt® do ban
den. die baar deden ringen. Zoo bemer
ken wij van de kunerena*r« niet de h.wi
den dte haar bespelen." Toch rit er niets
vernederends in die gedachte van pas
•kkelt, vervolgde spreekster, dit gevoel
doet ome ruimer, zien, en actiever doen.
Spreekster trachtte met vcrmchll'.ende
voorbeelden aan te toonen, dat de kunst
in het algemeen aan seizoenen en perioden
onderworpen le. «onder 'dat de kunstenaars
dit »e!f weten en tonder dat dk aan men
echetljke invloeden te wijten is.
lm verhand daarmede neevade te "d?
overeenkomst «useehen Leeeing en Vol
take. n«hhe! en Hegel er ten «lotte tn»
when RobeepierTe en Kant.
Hefcie beweerde, dat xe overeenkwamen
rnet elkaar omdat de eerrte een «ind maak
t» aan het ahsolurisme van .den 9taat, en
de tweede aan he: absolutisme van de
kerk.
„Nu «uk u vragen," aldus spreekster.
..of «r geen versohü is tuasohen den ge
wonen measab en den kunstenaar. Zeker
is er «en verschil, hoewel ?k den kunste
naar. ondanks zijn geweldig «clieppioge-
vermogen. passief noem. Om deze stel
ling te bewij^n. vergelijk ik den kunste
naar met het brandglas, dat met de zon
(de «■-*) alleen kan het niet) dorre grasjes
en p*pf«rtj«S doet ontbranden tot
vuur. dat eindigt ér. ren glrrieuze vli
t—n hvrit het brandglas noolig, he:
v« behoeft de «on. Hierin k*n du«
ons aanleiding tot ne-ierigheid. maar ook
aanteidtng tot trotsch-zijn opgselotsa l*r
S*n."
Carry van Bruggen hield daarna een
beschouwing over drie van haar boeken,
het eerets, middelste, en laatste: „In de
schaduw", „llridne". en ..Het huisje aan
de «loot.", dio alg drie mijlpalen in haar
schrijfstersloopbaan staan.
Vddr spreekster nader hierop inging
verklaard* tij niet picturaal aargele»; i t«-
zijn. Zij was niet in staat, t zi n Vroe
dj, die wel te kunnen. Er is na
melijk verschil tnaechen zien met het
hart en zi«n met cog. Door dat gebrek dat
«emia, bevredigde het eerste boek („In de
Schaduw") do e-hrijfrter niet. Zij had
daar de «tel gegeven, doch een «tel «onder
«raid.
Toen het besef tot haar doorgedroegen
was, dat «ij niet picturaal beschrijven
kon, ontstond „HAldae". Een beek, abeo
luut «onder picturale beschrijving, «on
der straat-, of plaat*- of andsre aandui
dingnn. Men seide toen, dat dit boek geen
relief had, dat het dood was. Zij, die dk
bewserden, hadden gelijk. „Hier," zoo
ervolgde spreekster, ..gaf ik de wereld
zreider lU, in tog-netelling met „la de
Schaduw" waar ik zie! «onder wereld
bracht. Doch B* die ondervindingen
de ik zien «n „He*, huisje langs de sloot"
ontstemd en daarmede voor mij ds be
ieido wereld. Dk nu is rhy&mische gol-
•ing van het leven. Ere*» aanvaardt men
iet „ja", dan h«t „a«*n". Doch daaru t
onutaal ds syvXhe**, dis nooh ja. noch
neen is, die ont«t.md door den regelenden
7eest, ds wereldrhythmiek, waarjj we
!>n opgenomen zijn."
Dikwijls vraagt men «en letterkundig-
Wat bodoel j« met dit boek!" Sleed* zi
hij antwoorden: „Volstrekt niets". „L'Art
pour l'Art". Hij Se dus hang. dat men in
zijn werk de zoo zeer misprezen tendens
zal toeken. Ik echter beweer, aldus «preek
ster. dat in «Ik groot werk. In elk litera
risch hlngrepun* hgt opgesloten de
tendens.
Carry van Bruggen treoJrtte met
vele. en duidelijk' voorbeelden de Juist
h«il van haar uitingen te brevijaen. ZJ
voegde daaraan to*, dat voor haar gemeen
Kfiapoi-inrt niet bestaat, omda» die aan
ren collectief «tolzel. of aan ren dogma
ontleend is. „Komt men m!j dan." zri
vpreekv.er. „tnst de m!ddele*-iwen aar.
vallen, dan ze« ft: „die middeleeuwen
hebben een hreeden weg"! Kunst is indi
vidueel en passief, doch niet collectief
passief."
Tenslotte were spredkrter
haar «ienswijso bin sterkrie tot uiting
komt in haar „Promethen*", dat cooa'.t
zij zelf «elde, rehter gren enkel heilig
hwsje laat «taan. elk ideaal doodt, allee
anders*«boven haalt en niet» en niemand
spaart. Ben dee! van het pubii«ft «al «eg.
gen: tot weft een possim -arische en on
mogelijke levensopvatting moet dis vrouw
gekomen «Ijn. door haar meedongen loos
denken", maar antwoordt a daar dan op,
dat dit niet waar omdat dia vrouw
ook in die pariode van haar leven „Het
huisje aan de sloot" «oh reef, dat verre vas
wrang of preoimistisch is, aldus eindigde
CArry van Bruggen, d'e met lamgdnrig
handgeklap voor haar buitengewoon inte
ressante le«'eng bedankt werd.
Muziek
Sym pliotiio- orkest
..Eu-terpc".
Dc heer J. A. Meng hoeft het met
zijn dilcttmtenorkest zoover weten te
brengen, dat steeda een talrijk en luis-
ter^rao? publiek de uitvoeringen be
zoekt. in éon woord dat er belangstel-
ung ia voor het goedgemeend pogen
der vereenigin?. Waar, zooals hier ter
stede het geval ia liet publiek volop
kan genieten van de uitvoeringen van
een beroepsorkeat als de II. 0. V., en
men dus wel eenijszins verwend
raakt, moeten er gewis noe andere
factoren dan enkel van muzikalen
aard meewerken, om dergelijke be
langstelling te wettigen. Een der
voornaamste zal wel zijn de sympa
thie die ..Euterpe" sinds baar ont
staan geregeld heeft weten te verwer
ven door haar ijver en goede inten
ties. de goede zor? aan hare program
ma'.; besteed, waarop 't triviale nooit
een plaats kreeg, haar optreden in
ziekenhuizen, enz.
Voorop staat natuurlijk dat wij
bij een dusdanig liefhebberij-orkest
nog al wat door dc vingors moeten
zien. doch, zijn wii daar overheen, dan
blijft er toch heel wat to prijzen, en
ge studie moet hot bijv. vragen om een
Mendelseohn-ouvorture al» ..Heimkehr
au» dor Frein do" «enigszins dragelijk
voor don dag te hrongon! Daar moet
men in ieder geval toch respect voor
hebben.
Het was van den heer J. A. Meng
heel good gezien om in het tweede
doel van den avond muziek uit te
voeren dio beter in het bereik dor exe
cutanten lag, dan de nummers van
Mendelssohn en Schubert. Muziek in
'u stevig rhytlimisch keurslijf en van
in hoofdzaak homopboon karakter,
wint het bij dilettanten altijd. Dat gaf
nu ook een doorslaand succes aan de
Valse do Concert van Gillet.
Onder deze categorie van muziek
is ook die van Donizetti te rekenen,
waanan ..Euterpe" een groote twee-
deel i ge fantasie op „La Favorite" liet
ho-5ren. Ik kan raii voorstellen, da»
zulke fantasieën bij de liefhebberii-or-
keet lui danig in den smaak vallen,
omdat ze, als het ware er op berekend
ziin om ieder solo-instrument een
mooie kans te geven. Aldus liet rich de
trombone met een flink gespeelde solo
gelden daarna ook do concertmeester,
met een cadence en een zangerig the
ma met virtuo«e variatie, die een
spontaan applaus uitlokte, midden in
't stuk; de klarinet jammer eecoeg
«en weinig onder d«a toon liet ook
z?vr te waarde*-ren «oloepel hooren.
evenals fluit on piston, de l&atsre ook
som* even te laag, maar anders zeer
verdienstelijken eindelijk, last not
least de hobo, uit wiens zielvo'len
toon wii den fijnen hobctst Be
rendis hoorden.
Mej. Laura Vonh. liet zich In mu
ziek van Chopin, Rachmaninoff en
Brahms als een veel belovende pianiste
gelden Kt ove-matig p©daal«ebruik
doezelde delijn-n wat wat al te zeer
en om ©en eenvoudige Prelude van
Chopin de noodige suggestieve kracht
te geven, ontbreekt «et haar nog
we! wat aan artistieke bezonkenheid,
maar onvoldoende was l»aar spel lang
niet.
In zijn geheel waa het dus «en con
cert waarmee wij directeur Meng en
zijn wakker© dilctUntenschaar kunnen
DE KLEBK.
MAAH0SLA0 KAMER VAN KOOP
HANDEL EN FABRIEKEN.
In do Dinsdagavond gehouden rit-
ting 'Ier Kamer van Koophandel en
Fabrieken werd zooals onze le
zers weten besloten, om met in
gang van 1 April 1924 <-en maand
blad uit te gewn, dat gTS"-« aan al.o
ingeschrevenen in het Handelsregister
zal worden toegezonden.
Nader kunnen wij mededeelen. dat
dit maandblad zal worden i:-.l«egeven
onder re<iactie van het bureau der
Kamer. Het zal o.s. bevatten: Statis
tische geeevena: wijzigingen in han-
del?verdragen, in- en uitvoerrechten:
nieuwe gemeentelijke verordeningen;
lijst van tentoonstellingen, congressen
en jaarbeurzen; wijzigingen in het
Handelsregister; het aantal verstrek-
te inlichtingen en afschriften; agen
da's voor- cu verslag cm van vergade
ringen der Kamer en der Commis
sie*. Verder is 'net do bedoeling, »«m
hoofdartikel over een actueel onder
werp op tc nemen en, wanneer daar
aanleiding toe komt, artikelen over
.*j.e, iale onderwerpen, als zakelijke be
lading op het bedrijf, logeergasten-
belasting, enz.
meend had de ver dl er. rte vaa dec heer Tol
niet beter te kunnen beloon en dan door
sijn benorenlr^ tot eer» lid.
D**« benoeming ging vergtoeld van eea
fraaie palm en werd met applaus onder-
rtfeapv
llfieroa trad op de Rederijkere): naer
..Kencemerlimd", di« opvoerde „Verlo
den", tooceelepel van Ica Boudier—Bak
ker. Daar over dH «tuk «enigen tijd ge
leden een uitvoerig verslag ia geplaatst,
meeueri we te kunnen volstaan met te
«Oggen. dat «tuk en «pe!er0 gToot sucoea
hadden.
Een collecte, gehouden om aan eenigs
behoeftige oude leden een genoeglijken
dag te besorgea, braaht f 27.19 op.
HAARLEMMERMEER
Lichting 1925. - De keuring van
ue tnges<-tire-enen der lichting 1025
en tijdelijk ongesohikten der lichting
1924 dezer gemeente zal worden ge
houden in hotel „De Landbouw" te
Hoofddorp op 0, 11, 14, 15, 16, 22 en
23 April a.«.
Hot aantal ingeschrevenen der lich
ting 1926 bedraagt 279.
SANTPOORT
De plaatse! ijkc Toestaivereen^fc^ jj.
G. K. wendt xieti per circulaire tot de in-
g<rrovnen. waarin «ij cm firaaoteelwn
•««m vraagt, t*n«fad- het haar mcgeUjk
M makeu terrein en kire.igeUganbeid te
verbeteren en soo mogelijk in eigendom
krijgen. We weaw.4.«o haar veel »uo:re.
SPAARNDAM
Agenda Raadsvergadering Vrij
dag 7 Maart, 6 uur.
1. Notulen.
2. Ingekomen stukken.
lO^j Va8tato!linK g'imeenterekening
4. Behandeling adres gemeentobc-
sturen Haarlem en Haarlemmt-rlicdo
inzake bijdrage krachtens de Nijver
heids- en Lager Onderwijswet.
5. Ver!e«ning gratificatie aan den
Rijksveldwachter.
oor-stel B. en IV. tot verkoop
van grond aan den heer P. Kok.
7. Idem tot aangaan van k.-.sgeld-
ieening f ïoooo.
Idem tot aanvulling van dc Alg.
Politieverordening.
ZANDVOORT
Personalis. De heer J. Kriin-
se Lokker, kommies dicnstgelcider bij
's Rijk* directe belastingen, die sinds
1910 alhier in functie was, heeft te
gen 25 Apr:l 1924 den Minister van
Financiën ontslag gevraagd.
Openbare vergaOerine over
PlaateeHjke kouxe. - De afd. Za.ud-
voort vin den Ned. Bond voor
Plaatseljjke Keuze beef' op Maandag
17 Maart, a avonds k uur een c*» n
bare vergadering belegd in One
Huis. Spreker ie dc beer A. Willem-
te uit Den Ilaag, die zijn rede over
Plaatselijke Keuze en wat cr aan voor
afging met 'ichtbeelden zal verduide
lijken.
BEVERWIJK
8taat»pan»ionn««r|n(. L>« eer*© toert
.vrga<!or«m van de af'iee'kvg Beverwijk
van don Bond voor Staat*pen»iann«er«Rg,
belegd Mr gelogenlveid van tiaar twintig-
ixt'x tiortsin. wm seer druk bezoobr. De
ri/innwr, <Je hoor K. Swya. doelde modo,
dat om rvreo redenen aan dote voigaderirg
ren «onig«ics feestelijk karsktsr »u go
rvea.
De «ere:* rcion was 't twintigjarig b©
sar. der al dool leg on de twocls hel af
scheid van het oudrto trertuurelid, teren*
oprichter, den hesr ToL
Niemand der of rich ter*, «egt de heer
Steyn, sol hebtien gedacht, da: d« verwe
senlljkiog van ideaal, pretnievrij
suaupenswen voor a'too dio hot noodig
hebben, cooveel «trljd sou korten. Waarom
kon wel op het doode materiaal elk Jaar
woolen afge«ohrnv«n «n niet op het leven-
<let Bij de stichting van dre> Bond leefde
algemeen het gevool.-n, du hoO een reclit
was voor den ouden arbeider, arbeid»-
vrouw en «ij die tr.cnaede gelijk staar., «en
onlxsoigden ouden dag te brti-n. Eo «n
dat tarn meende de politiek er buiten le
kurmen houd*©, «raden van «'>ke richting
en religie, volta »ot d*u Boud toe. Doch
al heel epoedL- bk«k dat bet zonder poli-
liak r/iet sc»u gaaa, daar toeb de rogrering
voor het geld more', «orgen. Dk wai
ooreaak, da: weer velen ons verlietei
Eindelijk, na Jarenlange propaganda, ia
dan een klein begin gemaakt met hot ge
ven van ouderdomsrente, doch daar 'do
verplidhte verzekering ia gekomen, vallen
do meeste vrouwen en ook vele mannen hier
weer buSten. Wij zuilen echter blijTon pro-
pageeren, premievrij Staatspensioen voor
allen, te betalen uit de belastingen. Ais
in elke plaats van Nederland een af de»
ling was ale in Beverwijk, «ou er van oa
rer. Bond heel wat mrer kracht kunnen uit
gaan. da® na het gwrol ie.
6prcker gaf thone het woord aan don
78-jarigen hoer ToL die begon me«
zeggen, dat hij juist de f-iostvorgodering
hsd uitgekozen voor sijn bedanken, oen-
dat daa rarer leden cn hunne vrouw rei
aar.wozlg waren dan op een gewone leden
vergadering.
D« reden van mijn bedanken' Is n£ot
gelogen in minder goede verhoudingen in
het Jv-rt.uur onderling, doze laat niot« tc
wenanhen over, maar in het feit, dat opr.
nu do nadeetigs gevolgen van den ouder
dom begint to gevoelen. Fpr. dankt het
zeer «ctiovs boei uur, dat altijd in do weer
reroort om de afdccüng rgooter te ma
ken. Er rijn rwaake plokken en spr. tou
gaarne willen dat oen dester, plekken, ver
viel, door voor de verkiezing van een be
stuurslid ia «ijn "plaat* gren vergadering
le «dhrijven, doch hier bij acclamatie
te benoemen den heer v. Zanten, hoofd der
L. school.
Met oen woord van dank aan het bestuur
oor de altijd aangename ««menwerking,
eindigde do heer Tol zijn luid toegejuichte
rede.
Do heer Steyn nog even het woord ne
mende deelde mede dat het Bestuur gc-
Bezuiniging aan het
Departement van Oorlog
De begrooting voor I924 met
een haff mlllioen verminderd
Do Cadettenschool te Alkmaar
wordt gosloton
Aan dc Mcmorio van Antwoord op
het Voorloopi# Verslag dor Tweede
Kamer, booio^tuk kill dor staaub*-
grootma (Departement van Oorlog)
is het volgende ontleend.
Do minister noemt als nieuwe maat-
rog©.en van bezuiniging:
Do voor het gelieele rijkspersoneel
voorgenomen wrlaging der >aJari»*en
en wijziging van dc £«nsiocnwetge-
ving; invoering van bel Capituiantcn-
ste.rt-1 voor hot lagere onderoffici'-rs-
kader, voor zoover toelaatbaar verhoo
L'mg van den leeftijd, waarop liet Ire-
r<:cj*perboaecI den militairen dienst
verlaat; concentratie van hot mili
tair onderwijs ingrijpende vereenvou
diging van het vooroefoningainstltuut
van den vrljwilli>ren landstorm; het
voor zoover mogelijk gei»ruik maken
van verlofskader als huipinstructeurs
bij do opleiding d«r lichtingen, het
zooweel mogeli;k r.«r«itcoreQ van do
beroepsonderofficieren uit het verlof»
kader.
Deze bezuiniging zal eon vermin
dering van uitgaven van omstreeks f G
millioen mogelijk maken, terwijl
Jaarlijks ongeveer vier millioen lx--
«ciukbaar tol zijn voor aflossingen
ton behoeve van aanschaffing van
nieuw materieel.
Bij Nota van Wijziging vermindert
de minister de begroting 1924 mot
ongeveer een half millioen (f 498.368).
Do minister wonacht geen verlaging
van het contingent.
Mot inganc van October zal de ca
dettenschool te Alkmaar worden go-
sloten. De nog aanwezige cade'ten
zullen het laatste Jaar hun opleiding
ontvangen op d© II. It. S. te» Br© ?a
er. in de Koninklijks Militaire Aca
demie worden gehuisvest. Met Oc o-
bcr zal ook de officierscursus van
Kampen naar Breda worden overge
bracht.
Voor alle a.s. officieren (bbro«P^-
on verlofs-) znl in do toekomst een al-
gemeene ontwikkeling gefischt wor
den gelijkfllaande met die van het di
ploma 5-jarige H. n. S. e.3.
De inspectie van hot militair onder
wijs zal worden opgcTioven.
Er is een commi."?i»> ingesteld om de
vraag nader in studie te nem©n in
hoeverre samenvoeging van de lucht-
vaartfiiensten van land- en zeemacht
tot Yereenvotidiginjr en bezuiniging
kan leiden, zonder de belangen van
beide vliegdiensten te schaden.
VERDRONKEN.
Dinsdag is to Capcllo iL'd TJssel het
6-jarige eenige zoontje van v. d. W.
te Li-se. dat Maandag door zijn moe-
der bii zi-n grootvader was gehrnciit
om daar to logeeron, in het kanaal van
het stoomgemaal dor Gecombineerde
Polders geraakt cn verdronken.
