Haarlem's Dagblad | 1924 | 24 april 1924 | pagina 9

HAARLEM'S DAGBLAD

OM ONS HEEN

BRIEVEN OVER RUSLAND

Donderdag 24 april 1924 - derde blad

No. 3310

Kindermeisjes

.Terwijl in iverliolijkheid iedere plek
onder bepaalde omstandigheden ge*
aarlij k kan worden.

Om te concludeeren: ieder kan voor
ons gebouw op zijn gemak het nieuws
op de borden lezen en de talrijke pho
tos, die voor de ramen zijn npgelian-
jen, zien. Hij bijzondere gebeurtenis-
en is er allo gelegenheid om de inadc-
deelingen te volgen, die one per draad-
iooze telcplloon bereiken. De eigen-

Toen wij onlangs op onze borden in
'de Groote Houtstraat per draad looze
t<dtJoon dei» Joop van den voetbalwed
strijd Belgié— Nederland mededeel-
deu. heeft door een ongelukkige sa
menloop van omstandigheden een
van de to«se,h"ir.ver:s zijn heen gebro
ken. Men zal zirli herinneren hoe dat
zoo kwam dn motorwagen van
eler-j-isehe tram was al voorhij. ina-ir'
door Jiet. terug--troomcu van de kijkers,
en waarschijnlijk ook door <mii:.inii«-
heid van don l»ctrokki fie, word lui te-
t"-u don volgwagen gedrukt en kreeg
'huiibii liet ongeluk dat ook wij be-

trcureu.

Wat wij niet verwacht hadden, ge-
b< trde. Deu dag daarna vond iemand
het noodig, on» ar e-. n vwwijt van te
maken dit dó ..opGtoppiD.' ::i .c
Grooto Houtstraat nu „eindelijk" tot
©cn ongoiuk had geleid. Kr werden
et-riige Irfaehouwincon aan toegevoegd
van dezelfde Waarde on tenslotte
volgde het verzoek, om :>u inaa_- een*
dit fraai» onder de ingezonden stuk-
k. 1 te plaatsen. Wij hebben ge
meend. daaraan niet u-. moeten vol
doen. De rubriek ui niet ingesteld om
alle dwa-'mhodm op t« nemen, oio het
iemand belieft oils t->o te zenden, ntaur
alieon bestemd voor opmerki 110 n in
h« aJeemes'ti belang. Nadat wij den
vo-rgen Zondag op <n.-/ Ifde manier
ha: verslag van >2cu wodetrijd Duitsoii-
Land - -Nederland od onze borden had
den vormeld. is dezelfde briefschrijver
op het. onnut-werp birug g. komen.
Di-aen koor vorkdert hij in e<m tiiom-
faT..-lii):e stemming. ..Zoo hoeft dan",
so rijft hii. „de politie oen eindo gc-
m :akt aan dezo .,bcl< mmeriug van
he: verkeer", zij regelde don toestand
er. er i# dan g.yn ongeva 1 voorec-
kc uen."

■Vjbii zifn toon «n woordkeus kan
Er» zien, dat do man daarin e?n
e« -r-.vinnmj ziet voor do politie en
c n vJerlaag voor ons. Door ervaring
w ..-owonjen heeft hii dezen keer
m--( ctn t>!a*tokrg irevr.-i.ijri. Wij wil
le.-: .rijn lxsc!1*ideabeid t- loom-n door
e« beschouwing to wijden aan hot ge-
v.. en meteen oen paar opmerkingen
te 'naken, die ©r bij to paa komen,

In do eerste plaats «leze. dal de
m -'U rugotcn van Zondag genomen
uren door di- politie ju overleg met
enz* directie. Do heer Tenckincuc na-
me!, k (do brio-'scJiriivor schijnt dat
niet to woten) is een vraotandig man.
dio bij de uitvoering van zijn tank niet
m:i*r van bovenaf dueroteort, maar
re-oning hondt mot de belangen van
de ingezetenen Hii lioo/t neer goed
lU.-e.den. dat wij oen groot en kort
haar bui* in <je Groote Houtstraat be-
zit«n. met alleen om daarin kantoor
fy houden, maar ook Wc! degelijk om
hi t publiek Ui doen profiteeren van de
v.'.-.-re viniting die 00a in staat
m Itj out uag«KK-g logdijk nte: ri«-f'

L-jrteuirtWii op voetbal Veld te
Au <erdazu «lie rooi' te doo-lon aan b-
tauzstellenden, al«f zij ae match zelf
b: woonden.

loon do oommsa&aris bij ten l>*zoek
ran oen onzer over andiro aangelo-
c» nhedeo deze zaak tor sprake bracht.
V ï»ben wij al dadelijk do moc»t moge
lijke modwavrking toegezegd. T>el wel

huizen al vele jaren in 'do Groo
te Houtstraat, eernt bii de Peuzelaar-
p-. g en simls 1 M- i 1917. dus zeven
'i.i r lang. in om tegenwoordig ge-
hci.w. Al dien tijd ia er «ten onkel
ongeluk voorgevallen. ofschoon de
fr.im niet ongehouden heeft lnngy ons
bureau to gaan. En men woet, hoe
dikwijls ©en «roote volksmenigte r.:ch
v« rdrengen beeft voor onze borden,
yoT.vcl :n den tijd van den oorlog,
fo-n wij do groot© gebeurtenissen
daarop vermeld-i*n. al" '0on de groc-
:r vluijit van hot TOcthalspc! oiu he«
eer>.t aanleiding gftf. d« uitklagen zoo
•p edig mogoliik t© publicoorcn.

Zoo ontstond op vriendadiappehjke
wis een mmenwerking tussehen drie
r«:*:;en. De politie zou(. versterkt,
to-'leht houden, de Irnme.(recti© wees
ee-: van bare chef» aan, die de tram
veilig door do mewchoninonigt© zou
!o> l^en en wij zouden liet onze tot het
gene 1 bijdragon rnot een strook ojp
on-o ramen..pasopdetraml"

Alduo gcscliiodde. Nog op den mor
gen van d*u wcdftriid bezochten wij
den hei:r TcnckiDdc om vast te leggen
dat. wij elkaar goed 1 K-grcpen hadden
m ten slot to is alles in b<*t© «irdc
voinbii gegaan.

Wat volgt. hiorvrit Dat wij. als
rtchtgeaardo ingezet-enen, met rib poli
tie willen medewerken tot regeling
van liet verkeer bij bijzondere
drukte cn dat de politie van
haar kant 0:1s recht inziet <-»n ons 1 e-

drijf. dat o.a. bestaat uit het do«:
van iued©d'.-eli»gou op <>uza) borden,
ongcliinderd u:'. te oefvnen. Ik heb al
g.-zoed. dav de. heer Tenckiack een
verstandig man is, die gaarne elk het

Alleen mentehen die zulke zaken
benepen bekijken echrijven domme
briefjes. Waar zou het heen moeten,
wanneer ecu uitverkoop belot werd
omdat voor den winkel waar di« ge-
'nouden wordt, extra grooto drukte
ontstaat!

Sterker nog: zou een winkelier
moeten sluiten, omdat zijn etuJaije de
aundacltt trekt van talrijk© voorbij-
guagBturs, zoodat 't trottoir op ieder
uur van den dag voor wandelaars als
hot .vare versperd is Of, 0111 nog
meer algemeen te blijven moet de
Groote-Houtstraat gc.-loieu worden
voor auto's, motorfietsen en fi> teen
Of nog dwazer, mogen do meusehen
op den vrijen Zaterdagmiddag en
op deu Kohcelen Maandag niet in de
Groote ifoutirraat wantulcn. omdat
het verkeer daarin zoo druk kan we
zen en ccn electrische tram er door
loopt 1

Het is voldoende dm vragen te stel
len. Zij beantwoorden zichzelf.

Mn ar wij komen langs deze rede-
neering tot een ander wonderlijk ver
schijnsel van de/en tijd. Hot overdre
ven geroep om bescherming tegen al
lerlei werkelijke en denkbeeldige ge-
gevaren.

Wie rijt; deur uitstapt en deelneemt
aan 'm i verkeer, neemt daamee on
middellijk «enig risico op zich. Dat
«.verluid dit beperkt door maat
regelen van orde voor t<- schrijven
'rechts houden, een bepaald© snel
heid niet te boven gaan, in é£n rich
ting rijden •- nut lig en goed, maar
overigen* wordt i.-d©r ban zijn
oplettendheid overgelaten cn is zelf
verantwoordelijk voor zijn eigen
litrheid. Op drukke ponton mag die
niet verslappen. Wie daarvan het be-
w zien wil, lette er op, dat de
móeste ongelukken voorkomen
zoogenaamde veilige plaatsen. Niet
op gevaar!>>ke plokkon. Toen bijvoor
beeld de elect risaie tran» door de
Gierstraat werd gelogd, is met angst,
cn vreezo opgekeken tegen den nau
we n uitgang van de Gierstraat waar
die samenkomt met een rjjwog van de
Groote Houtstraat en met de drukke
Poelstraat; cn ziet, Juist op dezcu
driesprong zijn tot nu toe geen oti<*<
lukken voorgekomen.

Dit is het besto bewlj», dat er be
halve 'de trambestuurders en do poli
tie nog een derde partij noodig is Om
do publieke veiligheid te verzekeren.
Dat is hel publiek zelf. Wanneer
iedereen, 'autobestuurders,, wiojrijdois,
wagenbestuurders, koetsiers^ vcoftgar.
gors er van doordrongen zijn. dat zij
moeten letten op hun eigen vei
ligheid en die van alle anderen, dan
zullen niet de ongelukken achterwege
blijven (want er kunnen er nog al
tijd ontstaan door vergissing en mis
verstand; maar blijven zij zeker tot
een minimum beperkt.

Immers, hei gevaar van hel verkeer
dateert Piet van vandaag of gisteren.

Toen er nog geen sprnko was van
snelverkeer, bestond er al gevaar. De
wagens en karren, dg rijtuigen eg
vrucht wagens, die door paarden wer
den voortgetrokken, veroorzaakten
destijds ook ongelukken wij mogen
zelfs zoggen, dut die heel wat minder
Instuur naar waren, (lau de rij- en
voertuigen van dezen tijd. Door hot
ontbreken van remmen Vonden z-j on-
mogelijk op korten afstond «toppen.
Hot gevaar v:«n de straat bestond al
tijd, van liet oogenblik af. dat een
openbare weg werd aangelegd.

Het :s nïot anders met do overwe
gen van sjioren en tramwezen, die
oiibowaakt worden gelaten. In Ame
rika is iedereen ervan overtuigd, dat
het nie- anders kan en dat iodcrccn
maar op ziclizelf mort passen. Kan
niot iedereen bij het zien van rails,
tot de overtuiging komen dat liicr ge
vaar dreigt en dut dubbele voorzich
tigheid noodzakelijk is T Waarom
moet de wandelaar altijd en overal
gespitst zijn op auto's on motorfiol/-
st-ti cn kan hij niot alléén een spoor
baan oversteken? Men kan niet ver
wachten, dat er kindermeisjes staan
-bij iedere plek die gevaarlijk heet,

aardige bouworde van 'ons prachtige
huis in de Groote Houtstraat niet zijn
hooge ramen maakt dot voor een
groote volksmenigte mogelijk. Ner
gens beter dan bij ons bestaat daar
toe de gelegenheid. Maar men moet
ook op zichzelf passen, precies gelijk
in de Gierstraat, op de Groote Markt
cn in de geheele Groote Houtstraat,
ja overal waar vorkeer is en vervoer
middelen voorbijgaan*

J. C. P.

van een Rus

HET PROCES TE KIEW

Dn rechtbank Kiow heeft, zooah be-
tend, vier m-nsc-ihen (o.a. «en vrouw) ter
lood veroordeeld, terwijl verschillen do an-
dei© personen, allen vertegenwoordigers
eau do tiooi'o'o kringen van hot Jtu^iicho
intellect, tot zware straffen (10 on 7 jaar
dwangarbeid) werden veroordeeld, die voor
mcnocheit mieecihién nog een r-'n>o-
iere marteling dan de doodstraf rijn. Wat
hebben dere meneohen misdaan f Wij tul-
hi.-r m he*, kort de teer ingewikkelde
rsek aiiocntoiten. die een beider licht
'erjit op de middelen welke de bo'.sjewU-
seho tieeracber» van het armzalig© Bus-
md toepassen om hun tegenstanders uil
den weg ruimen.

In Busland bestaat slechts een C-inimU'
'.'he pers, die de opdracht heeft go-
kregen. hei publiek so© ..in to licht
als het ib-n regeerders wensche'.iik v
k'.mt, Ti aarhij he: t niet 00 aankom!
h<* medegedeelde waar. voor de helft waar
of tri hst geheel verztuincn 13. Dagoljj
verschijnen in de Russlscbo pers de mc>

fitnavluigiT cn dommer dan het nndc
Zelfs -I-' Izvreells, het llussifciio el.-ialeb!
vindt hel oolrbsar lelegmimnen cn plioti
te plaatsen die in de redactie «elf v. rva
dizd worden. Zoo bijv. pianiste dal fciojl
o ils cell zeer uitvoerig lelegrain van de
,- - .1.-1 r- i;:( Neurenberg

stad en het verbaal ward versierd mot ph
togrsfiacho ojmemingen van de barricatio*.
kanonnen «nt. «air- en toch was alios ver-
roni^n: Neurenberg was in dio d*c
heel kalm «n «r >.a:ca zelfs, geen

Een groep Ruuftcha Jnieliedueelen fpro-
fess-iren, gewezen rechter o.d.) licbV
daarom besloten in het buitenland
blad te drukken, dit ia ltuslond binnen te
smokkelen en in het geheim orider
volk verspreiden. Het doe! vat! het blad
was: een woi&elijk beeld van don toestand
des lands te geven en tevens propaganda
io voeren vooi p. rvrijheid cn vrijheid
't woord. Van «lil blad zijn in het g she cl
oloehu twee nummers verachenen. waarna
de geheel* oudernoming uioost geetaalcl
worden.

De bolsjewistischs overweldiger* van
Rusland hebben echter vernomen van liet
plan eu bobben besloten zich voor goed
ontdoen van de gebate intelleotueelen, v,
d© laatste groep professoren, die niet voor
heo bukken wilden ©n om persvrijheid
durfden roepen. De regcerlng hcoft daaiom
bealotcn «cn prorc» to ensrenceren cn de
"Oge\[Uag'lpr. _io.ho|oha2<lignci v*n le'-e-
d*t «wage nr.vffcn. rou ecchlvaardigai
dj visoo- deel Aet> h> de oog en var h.: rtilk
«ot landsverrader* »ou etempelen. Wel i
waar. der© rocruchen hebben niet* gedaa:
w*t <cn dergelijk* t. F.-hutdigiug z.ju wei
iigor., ntaar me', behulp van een paar
schurken kan nun «.-m co medio o©
reücn, die d«n aciiijn wekt van lan
raad. terwijl do per» overigens cr
tn-jc-i -.•• r.-i-ii. (iat ij.-zc krankzinnige be-
f-riiuldiging bij hot volk ingang «ou vin
den.

Wal if ©r nu'gebeurd? To Kiow woonde
ren rek era Jcdinjowsky, de souschef van
den c-'iieralrn s'nf van tiet Roode Leger al
daar. IV/.e .Tcdlnjewskf, een jonge man

begon op duidelijke wijs* eijn anti-
bolsjewistlsobo neigkigen to toonen en
moe«t dus medo opgeruimd worden. Hij
maakte toevallig kennis mol oen zekeren
SJwujkowtsky, die woldra zijn boezem-
riend we.-d. Deze 8jwajkownky, (een
(tg ui it van do geliate G. P. O. E. geheime
politiok* politie) m.nikto ©ens gelirui-k van
dc afwezigheid van zijn „vriend'
het geheime militaire boek, dat zich onder
diens berusting bevond, «enige pagin
scheuren en ze m«t de mwtt idiote

plannen i» vullen. Daarna begaf
fjwajkowskjr zich naar prof. Jakowljew,
dio (Sjwajkowsky wist het van eijn te
ichtgeloovigen „vriend") e«n der redac-
-■ ur.n van het geheime blad was.
liaudigde hem het pakje cn a©id* dut het
kopij voor fcei blad w.u. Prof. Jakowljew
bracht het pakje naar prof. Binimow, den
hoofdredacteur van het blad. Deze, die
h't erg druk had, gaf de kopij «cr beoor-
d»yriiiig aan Tsjebakow, den gewezen pro
cureur-generaal van het gerechtshof
Kirw, een van de oprichter* van het
hcirno blad. Tsjebakow begreep direct, dat
er provocatie van regecringwijde in het
•pel was, maar hij wilde corst t« weten ko
men of de bladen werkelijke militaire
plannen bevatten cn zocht naar oen des
kundig©. Na lang rocken maakte Tjcbakow
kennis met c©n zekeren Pawlownky.
militairen deskundige, wlon hij d© bladen
Het r'.itn. Dere Pawlowsky was ook spion
Y..U de geheim* politie. hcTgo*n later ten
prr-M zelfs door den offioicclen verto-
g«nwoordtgcT van de regeering werd toe-
g'goven. De ..Gpol" wie: tuj. w:ujr de bla
der. sicli bevondem, deed 0©n huiszoeking
cn „vond" do documenten. Later bleek het.
dat behalve deze «wee spionnen fiog een
dord© ook in d-> zaak betrokken wa«, ccn
zeker* Mo-kwitsj, *©n berachto agent-pro-
vncatenr, (ra handlanger van do gevreesde
Gpoe, ie mar. d. die oen vermaardheid geniet
voor verval-sehmgen van documenten. Zoo
werd dus dit proces gc&taocneord en de
Otigehifckigen konden nu vervolgd worden
niet wegens het uitgeven van een geheiin
b!».J, een besehuldiging die geen zware
straffen Osoc lechtvaiwdigen, maar wegens
cpionuago eu daai tnog ten gunste van l'o-
lcn. het laad dat in Ru:lo.nd, «n -vooral
to £iew, hevig gebaat wordt.

Do betchuldigdeu «rketjden h«t gehehn©
blad te hebben verspreid, maar ontkenden
pertinent lets tc hebben gedaan, da*, in da
verst* verte op landverraad kon lijken.

Zij cisohten. dal dc ,,hecren" Sjw.ajkowe-
,.y, J'.au-Iowsky eu do geheimzinnige Mos-
kwitj gehoord yyu.ieii U'öriie:i,. ci^ het -ai-
i-wn getuyon. maar dero «iech werd
afg. w.-rcn, da r de justitie orfbekénd j
me: de woonplaat* der heeren. Van «en
van ben wis: iedereen, dat hij in de Kriin
in ccn gerequireerd psi..t» van rijn hel
dendaden uitrustte, maar dc justitie wei-
gerd* van deze adresvermelding nota te
nemen cn bemaalde: „de man it onvkid-
I baar".

En wie waTon d« rechter» T Wien hec-ft
do regeering toevertrouwd ccn oordeel te
vellen over deze menaehen, dio tot de gecs-
ti'ijkc elite vin Rusland bclioorcn JTel
waren: ccai einid en com schoo
s t c m v e

heeren H. Algis, dhr. Wolff en A. 6toffer,
de laatste plaatselijk -léldér, teVene in
structeur,

Terug tg bekomefi bij; H. Braam,
Rijksstr.\ve« 331, een gummi regenjas;
G. Giesbers,"Schoterweg 72, een
beursje met inhoud; A. Donkerv-olckn,
Pres. Steijnstraat 53 een Bch'oolbook;
A. Vonk, Kloosterstraat 3, een reti
cule; Baas. Hikenstraat 35. een
portemounaie met inhoud: H. Wierin-
ga, Gen. de Wetstraat G4, een duif;
S Kamstra. Zaanenlaan 5. een hon-
denlialshand met penning 746; J. v.d.
Lugt, Middenweg 3<J, een jonge haan;
J. Docter, Colensostraat- 23. een
-poor-aboimementskaart; A. Kam oen,
Sumatrastraat 10. een portemonnaie
met inhoud; N. Zurendonk,- Klcverl.
30, ©en sleutel; J. Vos van Zalingen,
BorskicStraat. 14, ccn sleutel: P. Ger-
branda, Holsfeinstraat 3, een ijsmuts;
Kennel Hearlem. Terspeytstraat, een
hond; aan het Politiebureau, oen bril
in étui. een ceintuur, een handschoen
een fittcratang, een paar handschoen
tjes. een ring met sleutels en een hoc
keybal.

Onze LacMoek

H IJ KREEG GEEN KANS.

Mevrouw: Nu hebben wij dien p&pegnaf
al twee joar en hii heeft'nog geen woord
gesproken.

Meneer: Maar je geeft hem ook nooit ecu
kaas!

UIT DE SCHOOL".

T, e c rn a r (tot leerling)Kun jij
mij drie bewijzen geven voor de rond
heid van de aarde:

Leerling: Wel. u zegt het, va
der zegt het en moeder zegt het ook 1

ril

B. RAtPTSOIlINSKY.

Bit de Omstreken

HEEMSTEDE

Gevonden voorwerpen. Terug t« beko
men bij Rijk, Boeken rodestraat 5, een lo
dig* porfum©{»n*ic, J. T. v. Wees, Linden-
laan 51. een gordijn, V. Zwart, lepenlaan
2L ©en gulden, Kramer, Boogstraat 2, een
colbertjasje cn pet. L. Jansen, B'.eekers-
vaanweg «7. ccn netje met tennisballen,
IT. Bijster, Oranjebooms?raas S3, Haarlem
een damesporlemormai© met inhoud. A.
Ytsma, Eikenlaan, Ccn ceurtnur cn ccn
lorgnet. Veldhuizen, Dadijk C, «©u bal vso
c.utobcörn. Gcu&ent, Lombok straat, ecu
huissleutel. Jansen Voorweg 7, een cein
tuur, N'. Kompe, Ileomsteedschedrecf 51,
■f- n autoped, K. Huges, Bosb. Tou6salnt-
r'.raat J-9. «©n klnderbcursje inot inhoud,
If- Oudslioorn, Kruisweg 22A, Haarlemmer-
moer een -porlcmwinuio met imhoud, J, M.
"V«-rrij«en. J'rinsemJaan 30, een steigerlouw
Hoogrvecn Achterweg, een bruine hond.
Tu!,k'r, Molchwcrfsbwi-u 56, een postduif,
Bcijor, GHpperweg 117B, twee ©enden, M.
tenberg, Laan ynn Rozenburg, «cn zii
N. G. v. d. A..r. Graaf v. "Wicd-draat, Haar
lem, twee Uhdertaachjes, J. E. Jonkman,
Elkotlaar. ecu kin der-red icule /nc: inhoud.

SANTPOORT

FANCY-FAIR I. O. G. T,
Men schrijft ons:

-Sinds korten tijd bestaat, alhier
afdeeling dor I.O.G.T, -genaamd Loge
„De Reddingsboei no. 103". Van de
oprichling af gaat zij sieeds in stij
gende lijn mot haar ledental en daar
door voelde do Loge zich gedrongen
naar een gebouw uit te zien, dat zij
geheel in eigen beheer kan krijgen.
Gelukt is liet haar beslag te leggen
op liet gebouw aan 't Kerkplein al
hier en reeds eenige weken wordt daar
vergaderd; maar aan een interieur
ontbreekt het nog. Reeds eenige goe
de ingezetenen van Santpoorten le
den der J.O.G.T. uit de omstreken
hebben geholpen aau het hoogstnoo-
dige, o.a. stoelen eu tafels. O rit het
gebouw nu een heter, aanzien- te" ge-
vcn, ^heeft 'xle Lpge, heloten een an-
cy-farr te orgamseeren om v.m het
eventueel batig saldo het- gebouw
rc-staureeren.

Aan rnedewerking ontbreekt het
et; verschillende winkeliers dezer
gemeente helpen mede. De fancy-fair
zal twee dagen duren en wel a.s. Za
terdag en Zondag. R. en W. hebben
toestemming verleend tot- het houden
van verschillende attracties.

Voor Zondagavond verleent de Gi
heel-Onth. Zangvereeniging „Slem
door Onthouding" uit. I-taarlem haar
belanglooze medewerking.

Het zal de T.oge behagen een saldo
te kunnen hoeken geschikt om haat-
plannen to kunnen volvoeren.

SCHOTEN

Bijrondcr Vrijwillig* Landstorm. De

afd. 6c!io:«*j: van dan Bijz. Vrjjw. Lsn-I-
B?orm wcrssiJerd* tVoeosdagarond in d*
wal van Caf.l van Tri^t, Socndaplcin.

D© von niitter, do betr Algra, opende
goed bci<x fi!o vergadering awt ccn wel-
komsiwoord, lnioridcrtieïd aan d«« t.ccr
Elderman», cccielerla tsh de gewestelijke
Landstorm Commissie. Het verheugde
«preker tor,veel jonge mannen aanwezig tc
cicn van vcnchlllcnda politiek* cn reli
gieuze overtuiging de afdeeling U-lt
tuan» 00 Jcdcn m« eenzelfde doel n.l.
in tijden van nood, gelijk in de dagcoi van
Nov. 1918 al» waai pol t9 slaan voor het
behoud on do handhaving van hot gezag.

JJat ook do Koningin zulks op hoógon
prijs siclt cn har© dankbaarheid uit voor
het hasr aangcbodi n huldeblijk vSh den
Bijz. Vrijvr. iLandutonn ter gelegenheid
van haar icgccrwgïjubiioum, bewijst het
feit, dat aan ieder Landstonner ccn door

haar eigenhandig tmdor'.eekcnd portret
wordt tritgcreikt.

Do heer Eldennan* deelde mede,
omstreeks Sept. a.s. bovendien aan ieder
vrijwilliger zal worden verstrekt een
13 kleuren vervaardigde gedenkplaat.

Tevens deelde spreker mede, dat op 31
Mei a.s. d© ;e houden Landdag Hoofd
dorp e«! gehouden worden, alwaar men z*l
kurm©n genitten van e©n openluchtspel,
het volgen van demom-tiatles van vliege
niers var. leger en marine, t«rnijl de afd.
VoUc-ndaai ea Monnikendam, in nationale
klecderdracïu. met haan* muziekkerpsen
het feest sullen opluisteren.

Bij de voor de afd. uiigefchrevcn echïct-
wcditrijden met Marga zullen uitkomen de
heeren van Alphen, Opponkamp en van
P-ict, als reserven zijn aangewezen de hee
ren Sacijs en Stoffer.

Uit ©cn mededcoling van don hoor Elder-
mans block, dat dc Bijz. Vrijw. Landstorm
thans ook in bezit is gekomen vnn een goed
verzorgd 'Landstormblad.

Bij do rondvraag word dc* persoonlijk,
propaganda tér sprake gebracht.

Do plaatselijk* commissi© be*Lvit uit de

Binnenland

MEISJE VERMIST.

De burgemeester dei- gemeente
Broek op Langend ijk verzoekt namorts
de ouders. Jn kend te. warden gemaakt
met do verblijfplaats van Geertje Bor
sten. dienstbode, geboren te Broek op
Lanec-udijk den 29sten Atitr. 1304.
Sienalcrncntlengte ongeveer 1.79 M.
gekleed in criis eevlekteu mantel,
blauwe japon, groen gebloemd, lage
Lakschoen met riemsluiting. Zii heeft
c-en spiii-e kin, een ddto neus, gezonde
gelaatskleur eu flinke verschijning.
Op IC April 1924, omstreeks 9 uur
nam., verliet zii de ouderlijke woning
eu is sindsdien niet meer gezien. De
mogelijkheid is niet uitgesloten, dat
zij zich door verdrinking van het le
ven heeft beroofd. Op verschillende
plaatsen is aged re gd, echter zonder
resultaat. Omtrent de oorzaak last
rnen nog in heb duister.

Luchtvaart

DE DIENST ROTTERDAM- KOPENHA
GEN V.V. GEOPEND. VLIEGDEMON-
STRATI ES TE ROTTERDAM.

Op uitnoodiging van de Koninklijke
Luchtvaart Mi), trokken wij Woensdagmid
dag «aar Rotterdam om op het vlic-gv.èld
Waalhaven aldaar, do .aankomst bij lè\ w<>-
ran het eerste, toestel.van de® diénst
Roiierdam—Kopenhugcn, welke onder
hoofdleiding van do K. L. M- door dev©
schappij in combinatie mét d© Dun-
schc Acro Lloyd en de Decnsche Luftfa.r
Iskab wordt geëxploiteerd. Toen do Sp:-
doboot ons en de. talrijke andere genoodig-
i, w.o. Generaal Snijders, de Deensche
de Zweedsche gezant naar da VTaalhs-
i bracht, zagen wij reeds van groetten
aL:and de bewijzen, dn', er dier. dag op
lieggebied wat bijzonders aan de hand
was. Ln keurige slagorde vloog een mili
taire escadrille boeg boven onze hoofden,
aldra gevolgd door een tweede, toen ©en
derde, elk van vijf vliegtuigen, die oog
vermeerderd «net een paar alleen-vliegende
tocsiellcc) plotseling de grijze regenlucht
drukbevolkt maakten.

Op het vliegveld eelf was het een drnkle
an belang. Daar stonden in een lange rij
de inmiddels weer gedaalde militaire toe-
lellen, tezamen vormende.drie leger-esc*-
drilles uit Soesterbcrg en een marima es
cadrille vilt de Ko":', twintig door men©
eehenhanden gebouwde vogels' bij' elkaar.
Daar stond verder een drietal verkêers-
•liegtuigen van de K. (L. M. in liun fri6-
sehe blauwe kleur, ware luxe-apparaten
vergeleken bij do, in d© traditioneel* vuil
bruine oorlogskleur geschilderde militaire
toestellen. Raar was ecu Mlér bUuwge-
kleurde Blériot.' diansidwnde voor een
Belgische maatschappij op de lijn Bru«>-
Straatsburg, waarover wij onlangs-
schreTen. Frits Koolhoven w.-.s cr mei ccn
:ijner vliegtuigea, waarvan de breed*
machtige hop dadelijk t© herkennen is. Da
twee kleine Carly babytoester.cn, «en''een-
dekker en ««n tweedekker, hadden zeer
veel bekijks. Met het K. L. M. fotografecr-
toeatel cn tog een paar Fokker-jagers een
totaal va®, bijna 40 vliegtuigen, alle lo-
zamengekomen om straks d6 eersteling uii
Kopenhagen op dezen gedenkwaardigen
dag, in dc geschieden ie der K. L. M. te ver
welkomen.

Op deze gebeurtenis moest «chtor nog
wet gewacht worden en zeer tot voldoening
van de talrijke aanwezigen stegen vel* vlie
gers op voor het geven van demonstraties.
militaire toestellen in hun kranig-zui-
escadrill* formatie, het Koolhoven'
vliegtuig met zijn dreunend-daverend*
motor, de Carley avionmette als v&genhan-
rnet haar dicht motortje, da'. fcae?:<}rt
een motorfiets. En het gcbecle p\o-
giamma van vrilles, loopings, feuiile-moi-
tes w« rp afgeverkr. Als wraas atg kws«u
een F VII binr.cn, hel nieuwste Fokïér-
verkeersviiegtnig, met welk type de Koper.-
hagendiensi, swodra da toestellen afgele
verd ijn, zal onderhouden worden. Een
machtig toestel, zeer geriefelijk voor pas
sagiers ingericht en den indruk makend
van fcrachi en betrouwbaarheid.

Te 5.05 zou het Kopeol;aagsche vliegtuig
binnenkomen cn slechts ecu paar minuten
na den geste!den tijd kondigde het zich
met luid gesnor aan. Nog een toertje over
het vliegveld, toen daalde de snelle vogel.
Van alle zijden kwamen de helper's aan
rennen, do genoodigderi 1 iepen eveneens
naar het toestel toe. Da3r stond hot stil,
dc schroef maakte zijn laatst* wentelin
gen, de piloot werkte zich -ail zijn stuur-
sMel, eenige passagiers werden uit de ca
bine geholpen. En toen kwam een tc'cur-
si«llir.g. Dit toestel was niet hetzelfde,
dat des ochtends te 9 uur té Kopenhagen
was opgestegen ea de vlieger was eveneens
een ander. IIc: origineele vliegtuig va*
met zijn bestuurder te Amsterdam geble
ven. Da', vervlakte de plechtige ontvang f:
wc! eenignïns, ntaar hei feit 'bleef het
zelfde. De vliegdier.st Rotterdam—Kopen
hagen is Woensdag ingewijd met" een eer
ste geslaagde vlucht. Prosit K. L. M.

En als aardige bijzonderheid msg 'tcn-
elotte niet onvermeld blijven, dat men
van Koper.ha3gsche zijde het toestel voor
dc Directie der K. 'L. M. eenige delicates
sen had medegegeven. Wat Deensche
chocolade, een flescbje wijn, zelfs een paar

geplukte Deensehè kippetjesEen

aardige gêdachle en geheel passend in
het kader van het luchtschippers-niilieu,
dat aiiettegenstaande zijn jeugd reeds de
zelfde bonhomie, dezelfde kameraadschap
kent als de wereld der zecliedeti. De kame
raadschap van de gemeenschappelijke
avonturen, de frisschc rondborstigheid vim
1 de open lucht en de mime horizon.

VAN KUNST EN KUNSTENAARS,

ANATOLE FRANCE TACHTIG
JAAR.

We, nogr kort voor <3©n oorlog, aan
eu vriend der Franscae letterkunde
vroeg. vi« op dat moment Frankrijk'»
grootst* ktrhrijver was. kreeg tien tegen
/én den naam van den thans tachtig-
jarigen te hooren. Ook in deze vrij alge-
meene appreciatie is in den na-oo.*log£-
tiid een kentering duidelijk merkbaar
geworden. Dc jongere schrijvers, die
in de laatste vijf jaren op den voorgrond
getreden 7ijn, inccrcndccls inderdaad
nog zeer jonge mcnschcn. die den ernst
van den tijd aan den lijvo gevoeld, cr
althans van zeer dichtbij mee kennis
gemaakt hebben, toonen voor den spi-
ntucclcn vernufieling» den wonderbaar
lijk zoet-gevooisden wijsgeer van het
direct-waar neembare in het toch al zoo
sainoogestcldc der levensverschijnin
gen, ruindcr vcrccring dan men dezen
een tiental jaren geleden toedroeg. Be
hoefte aan een religieuser ondergrond
voor e©.ne levensbeschouwing ©ener
zijds. een toegespitst cynisme aan ccn
anderen kant verdringen in deze dagen
de waterklare, maar niets belovende,
doch ook niet- verachtende, filosophio

jxadic
i hem af«

jongeren moge hem met sinart vervul
len, ziin zachte cn welwillende ironie ral
cr de onafwendbaarheid van v©r-
tc'.ioond, dc nuttigheid van betoogd

hebben. Anders worden, steeds anders
worden, iigt daarin niet de tijdelijkheid
-.an iedere belangrijkheid zelf<. opge
sloten! Er. hoeveel is door de gebeurtc-
nitsen der Ia.its:e liea jaar met an
ders geworden? Weten uii het al? De
oppervlakkiger zeggen: „Welnée. wat is
daar nou veranderd?" Maar zoo nu en
da« krijgen wij ©en tik. En dan schijnt
het ons, dat wij toch inderdaad een
periode beleven. waarin dat anders
worden in een snel tempo plaat» vindt.
Zoo een geheel ander tempo, dan waarin
het. zeg. dertig jaar v<5<5r dio laatste
tien jaar plaats vond. Toen bemerkten
wij nauwelijks, dkt er iels anders werd.
En nu?

Luttel weken vóór Anatolo Franco's
jaardag is zijn vriend Steinlen gestor
ven. Eigenlijk weet ik niet of liet vrien
den waren, ik weet alleen dat Steinlen
he:hialdc malen cn zeer goed
Fr-ncc gctcckcnd heeft. En ik meen
óo.t in beider wezen veel was dat over
eenkomst berat. Steinlen, die naam was
een program, was drager van ccn vaan
van eea zich baanbrekend levensinzicht,
eenmaal. Het snelle tempo heeft hem
betrekkelijk onnoodig vlug achteruit
g©z©!. ir. dc schemering on ter herlnr.e-

hoe lang nog en de figuur wijkt
.-hm terug en wordt hi'.:©ri*rii© bolang-
idikheid. Nog sterkerw'u Hollanders,
ziedende van toorn om dc Dreyfus--

misdaad, kunnen ons moeilijk voorstel
len dat van een Emile Zola het trotsch
gebouw der Rougon-Macquart heel
v. .nkcj staat in dc waardeering van wio
thane in het orchest van het leven het
rythme bepalen. Herinnert gij u de op
lagen van La Terre, Fécocdité, Lour-
des? Het lijkt haast ongelooflijk, cat die
boeken bijna niet meer verkocht wor
den. En minder geleren wordt er zeker
niethet boek van den jongen De
Chatcaubriant „Ta Brièrc", dat ik bij
zijn verschijnen hier besprak, is np h©-t
o.genblik aan zijn zzoe duizendtal. F.n
Do llrifcre staat zelfs dichter bii Zola
dan bijna alle andere boeken der laatste
jaren, doch bezit het eir-ment dat bij
dez©n ontbrak, de mystiek)

Hoe zal het nu met Anatole France
gaan. dien wij bewonderd hebben en
nog bewonderen, doch wiens sfeer zich
schijnt to vernauwen. Zal dat een tijde
lijk); inkrimping wezen of zal het geval-
Zola zich herhalen? Vermoedelijk. En
dat kan misschien ccn versch gemeente
raadslid, dat zijn eerste interrupt ie voor
bereidt of een jongen lenerkundige die
zijn eerste werk onder de ingezonden
stukken vol vreugd gedrukt ziet. van
de tijdelijkheid zelfs ook van d:e be
langrijkheden overtuigen. Doch over
de snelhtyd van het tempo lijkt het
voorbarig ccn oordcel te hebben. Want

lilt

der verteltrant, ccn z
het instiumcnitaal,
voorraad woorden en

erder spel op
schitterender'
grootcrc ge*

makkelijkheid om zich van dat alles te
bedienen, is nog niet ten beste gege
ven. Voorloopig zeker, zal men France
moeten blijven lezen zoo men den Fran-
schen geest ook in «cn mogelijke nieu
we gedaante vatten wil..

Anatole France (bii den burgerlij
ken «tand heet hij A. Thibault) heeft
voor de moderne schilderkunst zelden
getoond oog te bezitten. Toen Van
Dongen van hem een portret geschil
derd had en dit exposeertic, hebben wij
in één dezer kleine feuilletons daarop
al eens geweren. Doch ties tc meer in
teresseerden hem de kunst cn de kun
stenaars van vroegere perioden, vooral
van de achttiende eeuw, cn het verza
melen van kunstwerken dat van alle tij
den is geweest en dat in alle tijden
ook zijn uitwassen cn humoresken heeft
opgeleverd. Hoe geniaal is in „Les
dieux ont solf" (thans in liet Hollandsoh.
uitgegeven als „De wraak der Go
den") ccn beeld ontworpen van den
kunstsmaak op het ciqd der achttien
de eeuw, alleen al door dc teekening
van den prentenkoopman Jean Blaise
cn diens omgeving van hcele en halve
artisten als Gamelin, Dubois, Brotteaux
cn DesmahL Herlees eens het verhaal
waar Blaise met dit geheele gevolg cn
nog ccn paar kunstzinnige dames een
paar dagen op stap gaat om buiten
laniLchap te schilderen. Uit hun cou-
vcjsatie krijgt ge ccn klaar beeld van
het hoe cn wat in die dagen. De ge
heel c tocht is t'oor cn door amusant en
toch gebeurt cr feitelijk niets bijzon

ders; maar het is het ondefinieerbare
in den vorm, dat ons telkens doet glim
lachen. dc onverwachte wijsheid die
zoo L.ngs den neus weg door iedcrea
tochtgenoot ten beste gegeven wordt,
de haast tastbare genegenheid waarmee
France's zachte ironie al zijn scheppin
gen omkleedt. De dames praten over
costumes cn ééne p'rïjst den smaak van
den dag: het Grickscbe costuum in zijn
strenge soberheid. Een andere is het
eens daarmee, maar voelt zicli bezwaard,
want „de soberste klceding is altijd het
kostbaarst". En breed hebben ze het
geen van allen. En kent gij den pcre
Guinardon uit La Révolte des Angcs?
Dc man met het kunstwinkelijo in dc
Ruc Princcsse. die zijn Weinige bezoq*.
kers, tevens zijn intiemste relaties, tel
kens verrast niet de buitensporigste
kunstschatten? Nu eens heeft hij een
wonderbaarlijkcn Fra Angelico, de
Kroning der heilige Maagd, waar hij
slechts honderdduizend francs voor
verlangt, dan weer ccn zeldzamea Fra-
gonard, een Gerard David, een Greco
zonder weerga en de bezoekers zijn niet
uitgepraat over de qualiteiten dezer
groot* meesters. Maar Guinardon is
een meisjesgek en hij heeft Zéphirine ia
den steek gelaten om met Octavie zijn
kunstzinnig bestaan voort te zetten.
Dat v.-ordt ziin ongeluk. Zéphiiinc, d:c
niet in het winkeltje komen mag wordt
verteerd door jalouzic. Zij houct het
niet uit cn op ccn dag dringt ze er
binnen, valt tc midden der clientèle en
gaat dc boel stuk slaan, „Oude idioten,

ik wil mijn strijkplank terug hebben,
waar die vuilik zijn Fra Angelico op ge
schilderd heeft, en die Gerard Dayii
heeft-ie gemaakt op een oud uithang
bord ca die, ca die, cn die. alles 'is
valsch, idioten!, alles heeft'Guinardon
zelf gefabriceerd."

Aan de overdrijving leer: men een
meester kennen. Die kleine variant op
Gcrmaanschc wijsheid geldt zeker in
het geval-Fraace. Dc situatie is'vaak
onwaarschijnlijk, doch zoo als 'hij ze
geeft is ze ongemerkt aanneembaar gé
worden. Dit zijn nu niet bepaald.de
meesterlijkste episoden uit ziin prach
tigste werken zij behooren wel tot dio
welke verband houden met France's
liefde voor dingen van kunst cn
schoonheid. Want hij zelf is een harts-
tochteHijk verzamelaar en zelfs met wat
hem het liefst was kon hij een zachte
ironie bedrijven. Dat zijn liefde voor
alles wat leeft en zichtbaar is, zoo groot
was, is vaak aan velen niet duidelijk gc-
wcesL En het i= te vrcezen dat, om üern
te verstaan, de komende wind niet _g.ua-
stig is. Maar een schitterende geest
met zooveel meegevoel en liefde in
zich, kan niet geheel vergeten worden.
Zijn werk zal dan toch, zij het niet voor
de massa, een bron blijven waaraan
men zich, cc tijden door, weer eens

J. H, DE B01S.