OM ONS HEEN
Stadsnieuws
Muziek
Het Tooneel
41e Jaargang No. 12541
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Woensdag 7 Mei 1924
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per 3 maanden t Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
is (kom der gemeente) I3.57M- Franco per post door Nederland Ï3.87VS. Afzonderlijke nummers f0.15. Geïllustreerd
Zondagsblad, voor Haarlem en Omstreken f0.57)4j franco per post fO-65.
Directie, Redactie en Administratie Gr. Houtstraat 93, Post-GIro 38810
Telefoonnummers: Directie 3082, Redactie 600 en Administratie 724
ADVERTENTIEN: Van 1 tot 5 regels fl.75; iedere regel meer 35 cents. Reclames 60 cents per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuïvers-advertentiën van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
per plaatsing, elke regel meer 15 Cents k contant; buiten het Arrondissement dubbelen prijs.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Directeuren J. C. PEEREBOOM en P. W. PEEREBOOM
Hoofdredacteur: J. C. PEEREBOOM
Bijkantoor voor Santpoort, Velsen, Velseroord, Wijkeroog, IJmuiden,
Beverwijk, enz., enz. Drfehulzerkerkweg 2, Velsen, Telefoon 3521
DIT NT MM ER BESTAAT UIT
TLËN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
WOENSDAG 7 MEI.
5ta>:lsschouwburg: Afsehejdsvoor-
Btelling. Marie van Eyeden-Vink in
„Wat bet zwaarst© weegt8 u.
English Association in Holland. Le
zing over liet graf van Toet-Aneh-
Amen, door Arthur V.'eigall. boven
zalen Kroon". 8 uur.
KuDs'handfl Smit. Groot© Hout-
Straat 59 Tentoonstelling van gra
fisch work, door K. A. van Eek. 10—6
uur»
Modern"Raak»
erschillende artis-
Concertgebouw
Optraden van
ten.
Bioscoopvoorstellingen.
DONDERDAG 8 MEI:
Kunsthandel Smit. Groote Hout
straat 59. Tentoonstelling van gra
fisch werk. door K. A. van Eek. 106
uur.
Concertgebouw „Modern". Raaks:
Optreden van verschillende arua-
ten,
Cinema Palace. Groote TToutotraa*:
Bioscoopvoorstelling. 0 uur.
Theater „De Kroon" Grooie Marti
Bioscoopvoorstelling. 8 uur.
Scala-Theater. Kleine Houtelraafc
Bioscoopvoorstelling. 8 uur.
Luxor-Theater, Groote Hou!
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
No. 3314
Heide-ontginning in Drente.
Een gelukkig toeval wilde, dat T»ij
zekere gelegenheid het geeprek kwam
op heide-ontginning in Drente. Gevolg
was een uitnoodiging om een» to ko
men kijken. Zoo zat ik dan op den
middaganeltrein naar het Noorden en
stapte uit te Assen, waar de eigenaar
van de ontginning en ik elkaar zou-
den ontmoeten. Dien avond logeerden
wy in het Parkhotel, een schoon ge
baar uit den tijd van de hoog-con-
junctuur, dat naderhand voor Assen
wel wat al te weidsch gebleken :s te
zijn. Maar wij middagmaalden er ge
noeglijk rn sliepen er K«ed en meer
kan nn-n ook van het vennaarasto
Palace-hoU'l niet verlangen.
Siaar zonder een kleine tragedie
*o i het dien avond niet nfloopen. Ze
werd «nis aangebracht door den jon
gen lan«lbouwkundige, die de kleine
excursie als „dfttte >:n Runde' met'
ons «,u meemaUn en daartoe met de
auto uit Hooghalen gekomen wa*. Bij
het omslaan van een hook was hij, Uit
wijkende vnjr een vagen die :a den
u.-g >t«.nd, opgetornd tegen een
kraampje van de kermis; onmiddel
lijk had 'ro verwoede menigte den
wagen bestormd en voldoening gevor
derd dat wil z'acon van de geleden
schade. Schade aan kinderfluitjes,
trommel» en andere snaropijperij.
,.A1.V je nou begint met don wagen
uit tr gaan", had de jonge man go
j-eed. uit eon der bestormers was
al in zijn auto doorgedrongen, „dan
zullen we ©reis praten". En de poli
tie was er nan te pas gekomen en had
van minnelijke schikking gesproken,
die beide partijen wel wen»ehten.
want wat had je aan de soesnh, mits
7» het maar e©rS konden worden.
Toen er evenwel sommen gevraagd
werden, alsof de ont ram poneerde
fluitjes van goud waren, in plaats
van blik, bleek do ontknooping van
het drama niet voor de hand tc liggen.
Kr gingen telegrammen naar do vrr-
zekeringsrn.i.it.schappij. Er volgden
meer conferenties, met politie cn tim
merlieden en ik hoop, dat alles in orde
gelromen is. Maar do jong" land
bouwkundige kreeg kosteloos den
raad, voortaan zijn afkeer van do ker
mis in anderen vorm to uiten.
Heide-ontginning is er waarschijn
lijk zoolang de heide beataat al ge
weest. Namelijk door de bewoners
uit de buurt, «lie wat aardappelen ver
bouwden op bet schrale zand. Tot stel
selmatige li.-bouwing over gjoote uit
gestrektheden heeft de Nederland-
soho Heidemaatschappij veel bijgedra
gen. In het laatst van de vorige eeuw
werd naar de Drentsche heidevelden
een onderzoek ingesteld, waarover een
uitvoerig rapport verscheen. Er was
namelijk gebleken, dat wel enkele ont
ginningen met succes bekroond wa
ren. maar dat ander© ook met groote
moeilijkheden te kampen hadden.
Enorm won en is nog de uitge
strektheid woeste grond. De heer K.
Billing 1© Assen schatte die in 1912
op 4767 hectare ongecultivrcrden dal
grond, d. i. grond waarvan het veen is
afgegraven en die daarna is blijven
liggen. 21006 hectare onvergraven
hoogveen. 9C7260 hectare heide en 2266
hectare zandverstuivingen, to ramen
721.301 hectare. Wel wordt er in cul
tuur gebracht, maar langzaam, want
sedert 1904 is de oppervlakte aan
woestcn grond met ruim 8200 hecta
ren afgenomen.
Billing noemt een heele reeks ont
ginningen. die door de Noderlandschc
Heide-Maalschappij in deze eeuw tot
stand werd gebrr-cht, bcbo&sehing en
aanleg van bouw- en grasland. Een
ambtenaar van de Maatschappij werd
naar Assen overgeplaatst en do pro
vincie Drente gaf een subsidie. Zoo
heerscht. er op dit oogenblik in Drente
algemeen een streven naar ontgin
ning. hel zij door de Heide-Maatschap-
pij voor particulieren of door parti
culieren zelf, onder leiding van door
hen daarvoor aangestelde directeuren.
Het is maar een arme grond, die
hei in Drente en zonder gostadigen
zorg geeft hij weinig of niets. Veel
al beslaat hij uit de heideplag, een
'dikke laag loodzand. die totaal on-
vniehtbaar is en een Laag humushou-
Bend zand, zoogenaamd koffiedik.
Hoe men ©r nu toe gekomen Is, te ducten. Hij kan dat in deze
k
trachten aan deze samenstelling van
schijnbaar onvruchtbare onderdeden
vrucht te ontlokken; Door drie ele
menten die dat mogelijk maaktendo
kunstmest, de stoomploeg en de eo6-
peratiev© zuivelfabriek.
IJ© cerato wekt© den dorren grond
op tot nieuw leven, do (woede keerde
hem grondig om, bereidde hem aldus
voor tot liet opnemen van het zaad,
d© dei't© was gereed do producten te
koc.pen.
Want had men zich in den aanvang
bij bouwland gehouden, de logo priH
van de producten gaf aanleiding om
het ook mot welland t© beproeven. En
mot succes. Bovendien legden ontgin
nen zioh op bebossching toe. Mot
groot© zorg werd aldus dc dorre hei
ui vruchtbaren grond veranderd. Wat
duur sinds jaren in Drent© gobourt is
dan ook voor de bevolking van do pro
vincie on voor tal van anderen buiten
Drente van het grootst© belang. Al
was het alleen <*m het benauwend©
spookbeeld van de overbevolking in
Nederland, leder jaar overtreffen ge
boorte en vestiging, sterfte en vertrek
met ongeveer tachtigduizend zielen,
zoodat in ruim twaalf jaar d© popu
latie met é<f-n milliocn toeneemt.
Ho© op don duur al di© monden
gevoed moeten worden is ren raadsel.
Be Regeering steunt een officieus bu
reau voor emigratie, maar daar alleen
de. flinkste» en ©nergieküen neiging
hebben tot landverhuizing, ia emigra
tie misschien eerder een gevaar voor
een land. dan een voordeel. Het plan
tot droogmaking van de Zuiderzee
ontleent een deel van haar beteekenis
aan de verovering van nieuwen houw
en weidegrond, waarop duizenden
weer arbeiil en brood zullen vinden.
D© ontginning van woeste hei'lcgron-
den in Drent© is een maatregel in de
zelfde richting. Zes en veertig procent
van d«' oppcrvlakto is onontgonnen,
bijna do helft.. Mogen wij dan niet
zeggen, dat iedor, die 'daaraan zijn
geld besteedt, meehelpt aan een na
tionale daad van d© grootsto botee-
konis?
En dat t© meer. omdat in hef. ove
rige deel van Nederland d© bouw- en
weilanden mei inkrimpen? Jaar op
Jaar zien wij die «loor steden, stadjes
n dorpen verslinden als bouwterrein.
B© uitf.r.'iding der indu trie, noodig
om het toenemend aantal monden te
voden, vordert aan don an «leren kant
!©©ds meer woningen, die op hun
b«urt bouw- en weiland opeischcn.
Maar van deze landerijen hangt de
voeding van ons volk af. Wordt ©r
dus niet tijdig gezorgd voor moer voe
dingsmiddelen. aardappelen, rogge,
melk, boter, kaas, dan zal hoe langer
hoe meer uit het buitenland hier moe
ten worden ingevoerd. Ieder stukje
grond in Nederland dat daarvoor ge-
schikt en niet noodig is voor do in
dustrie, moet. dus voor de teelt ge
schikt gemaakt worden.
Daarom is wat daar in Drento ge
beurt van groot belang. En wie zich.
als hij door di© provincie spoort, met
een medelijdend lachje van de zaak
afmaakt en het oude rijmpje mom
pelt:
Waar 3e scheper schapen weidt.
Do bewoner anno© lijdt.
Daar waar heerscht het grauwe
zand
Ta uw rijk, o Drcnteland!
die toont, dat hij de toekomst van
deze zoo vaak geminachte provincie
niet begrijpt.
Wat ik ervan gcz.ien heb in die en
kele dagen, ervan hoorde uit den
mond van bevoegde personen, leidt
tot oen geheel andere conclusie. De
woest© gronden in Drente wachten
op kapitaal voor ontginning in de eer
ste op aanleg en verbetering van we
gen. land- en waterwegen, in do twee
de plaats. Er zal in deze kieine artike
lenreeks gelegenheid zijn te vertellen,
in hoever cn op welke wijze aan deze
tweo eischen wordt voldaan.
Groote winsten zijn er op dit oogen
blik voor het kapitaal van den ontgin-
ner niet tc behalen. Wie oen "beschoi-
den rente van zijn kapitaal wil zien,
moot op dc penning zijn. ieder kwart
je nuttig besteden, alle hulpmiddelen
volledig tot hun recht laten komen,
de beete_ markt zoeken voor zijn pro-
ómgeving
loeren. De Drenth is eenvoudig, zui
nig, heeft weinig behoeften. Zijn uit
gestrekte vlakten en wijde horizonten
hebben hem stil gemaakt, karig in
woorden, afkeerig van stadsrumoer.
Maar de ontginner, die hem met geld
te hulp komt, heeft daarmee een
schoone taak te vervullen en geniet,
wanneer hij oprecht en eerlijk met
hem omgaat, ongetwijfeld zijn ver
trouwen.
Wat den aanleg ©n do verbetering
van land- en waterwegen aangaat-, dio
moet geld kosten, veel geld. Op den
duur moet ook dit kapitaal zijn ren-
to afwerpen, daar goede wegen een
onmisbare 6teun zijn voor de ontgin-
'ng vnn de woeste gronden.
En ten slotte: geen geld is beter
besteed, dan wat gestoken wordt in
den bodem. Men kan zelfs den „vei
ligst gestelden" gulden niet eten,
el het product dat door zijn toedoen
eteeld wordt. En hoe noodzakelijk
het is. dat een land zijn gronden pro
ductief maakt, is tijdens den oorlog
gebleken. Hadden wij toen niet over
d© voortbrengselen van eigen land
bouw de beschikking gehad, dan zou
onze positie nog heel wat moeilijker
geweest zijn.
Daarom ook is de ontginning van
do Drentsche heidevelden niet alleen
een zaak van provinciale beteekenis,
maar tevens een belang voor ons
gansche land.
Mpct dan honderdduizerd hectartyi
liggen er nog braak
Zij moeten mettertijd tot den laaf
sten snipper toe in vruchtbaar bouw
en hooiland herschapen zijn.
En wie er pionierswerk doen, heb
ben recht op onze waardeering.
J. C. P.
HOE STAAT T MET
rto werken voor do nlcuwo
brug aan den Koudenhorn?
Zooals het werk, dat door den Am-
sterdamsehen aannemer J. dc Vries
onder toeziciit van Openbare Werken
aan den Koudenhorn verricht wor«lt,
thans gevorderd is. kan de voorbij
ganger zich rlen ouden toestand al
daar niet g«ve«l meer herinneren.
Het Noordelijk iandhoofd langs hef
Spaarne met de aansluitende muren
komen nog deze week gereed.
Er waa sprak© van, dat er een
noodbrug voor voetgangersverkeer ge
slagen zou worden, maar het is nog
zeer dn vraa#, of dit wel gebeuren zal.
want hef. werk schiet, zóó iroed op, dat
het maken van e©n noodbrug bijna
niet meer dc moeite zou loonen. want
onvoorziene omstandigheden voorbe
houden. kan het werk over een paar
maanden rc- ds worden afgeleverd In-
tusschen is hierover nog geen besluit
genomen.
Wanneer eventueel tot het slaan van
een noodbrug besloten wordt, zal <7it
gebeuren van de poort dor infanterie-
kazorne aan a«-n kant van den Kou
denhorn achter de nieuwgemaakt©
waterkecring in de Nieuwe Gracht,
dus iegen«over de R.-K. Parochiale
school St. Joseph.
De schenking voor het
archief
Nadere bijzonderheden
Wij hebben ©enigen tijd geleden
melding gemaakt van de waardevolle
schenking munten, penningen en fa
miliewapens in lak gestempeld door
movr. Wed. L. J. A. Braakenburg.
g.-fo. Schuyt van Castricum en bestemd
voor het gemeentel ijlt archief.
De verzameling is nu naar het ar
chief overgebracht. De collectie be
vindt zich in twee ladenkastjes, het
rene van 30. het. andere van 12 laat
jes. Dn inhoud is gerangschikt in
chronologische volgorde.
De lakken, waarbij zeer oude (wij
zagen er bij uit de lie eeuw) zijn
blijkbaar van oude zegelbrieven afge
nomen. Het zijn staats- en familiewa
pens. Van de laatste noteerden wij
di© van de families Van Karnebeok,
Van Slingelandt en Van Tuyll van Sc-
rooekerkeu.
Voorts bevat de verzameling ook
nog verschillende pauselijke zegels.
Do collectie munten en ponningen
is omvangrijk. Vooral bij de pennin
gen zijn vel© interessante exemplaren.
Onder de historische gedenkpennin
gen is er een van 1815, herinnerende
aan do instelling van de Militaire
Willemsorde ..Voor moed, beleid en
trouw": aan den eenen kant een mooie
kop van Koning Willem I, aan don
anderen kant de Militaire Willemsorde
bijzonder fraai bewerkt.
Dan is er een andere gröenkpenning
met een kop. duidelijk als een por-
rot., van het in 1829 gevierde ge
denkfeest ter eerc van de nagedachte
nis van Piet Hein. Fraai is ook do
penning die herinnert aan het vierde
eeuwfeest 3er boekdrukkunst (1823)
en curieus do toegangspenning tot
een Hortus Medicus, ten name van
Jacob Baten Borg (1684): aan de keer
zijde van deze penning is de dood af
gebeeld.
Verschillende penningen hebben be
trekking op gebeurteniwen uit; den
tachtigjarigen oorlog, bijvoorbeeld^ op
de overwinning bij Nieuwpoort (1600)
het Twaalfjarig Bestand 1609.-, en de
verovering van Grave (1602).
Voorts herinneren nog tal van an
dere penningen aan bijzondere gebeur
tenissen of merkwaardige voorvallen
uit de vaderlandsche en algemcene
geschiedenis, bijvoorbeeld: de verhef
fing van Mauriis van Nassau (1689,
een geweldige storm in 1593, de dood
van Prins Willem I te Delft in 1584,
de verheffing van Mauri.ts tot alge-
moen stadhouder in 1590, de slag bij
Waterloo (1815),
De overwinningen' door 'den Hertog
van Wellington in 1812 op Napoleon's
troepen in Spanje behaald worden in
herinnering gebracht door een zeer
mooien penning, die aan de eene zijde
den fraai gesneden kop van den be
roemden Engelschen veldheer ver
toont.
Van de vele andere penningen noo-
men wij nog dien niet- den kop van
Lodewijk XVI aan den eenen kant.
Aan de keerzijde staat zeer realis
tisch afgebeeld ho© het bij ©en ont
hoofding met den bïjh'al toeging.
De uitgebreide en belangwekkende
vei-zameling, die nog gecatalogiseerd
moet worden, mag inderdaad een aan
winst voor liet, gemeentelijk archief
orden genoemd.
tecen het mishandelen van
dieren.
Blijkens het verslag van den Inspec
teur der Vereeniging tegen het Mis
handelen van Dieren voor Haarlem en
Omstreken over de maand April heeft
hij in Haarlem en in de omliggende
centen, welke alle telkens werden
bezocht, weder herhaaldelijk tegen ver
keerde aanspanning of ruwe behande
ling van trekdieren moeten optreden.
Een groentenboer werd aangehouden
wegens kreupelheid van zijn hit, welke
kreupelheid bij onderzoek tot oorzaak
bleek te hebben, dat in den voet van
den bit een spijker van de straat bin
nengedrongen was. Vreemd toch, dat de
eigenaar liicr zelf niet eens naar geke
ken had!
Eenige andere kreupele paarden wer
den door bemoeiing van den Inspecteur
•r geneeskundige behandeling ge
steld.
EU het Slachthuis belette hq, dat een
voerman te veel kalveren op zijn wa
gen laadde.
In de Asphvxiatie-inrichtïng der Ver
eeniging werden in de maand April
pijnloos gedood 75 honden en 73 katten,
srvan 30 zwervers.
overtredinc art. 163.
Tegen twee caféhouders hier ter
stede is proces-verbaal opgemaakt ter
zake het in de tapperij aanwezig heb
ben van een flcsch sterken drank, be
vattende minder dan 2 d-L. alcohol, het
geen in strïid :s met artikel 163 der
Algerneene Politieverordening.
een vechtpartij
in het hart word
Kcrkconceri in de Ev.
Lutlierscbe Kerk.
Dezo uitvoering werd gegeven ten
bate van bet nieuwe orgel voor „D©
Vereeniging der Vrijzinnige Jeugd
dienst". De beer W. H. Biele, orga
nist. der Evang. Lutherscfle Kerk bad
do regeling van bet, concert op zien
genomen en vond bereid tot welwil
lend© medewerking de bekende alt-
zangeres Mevr. M. Koolhoven—Eyro
Ash© ©n den cellist, Eduard Biele.
Mevrouw Koolhoven die dezen
avond mooi op stem was, wist yooial
indruk te maken met drie der GillerL
liederen van Beethoven. In ..Bitten'
u-of ons de innig© uitdrukking, in
.Busslied" de verscheidenheid van,
kleur, en in ,.Die Ehre Gcltos" het
verheven pathos.
„Busslied" werd in zijn geheel
echter wel wat onrustig en onduide
lijk door de begeleiding. Ik meen dat
de beer Biele beter gedaan had een
vereenvoudigde adaptto van dit vnria-
tic-acoompagncment te gebruiken, in
plaats van de oorspronkelijke zetting,
die Beethoven toch niet voor orgel
kan bedoeld 'nebben, en die ook niets
orgelmatigs heeft. Immers een verge
lijk treffen is in menig geval noodza
kelijk. Dat begreep de organist dan
ook best bij het lied van Loots „Die
de zielen henenleidt". Deze aanpas
sing voor orgel was aannemelijk, al
leen aan 't slot w ar© een zachter©
milder© registratie gewenscht
weest.
De zangeres vertolkte ook een uit
gebreide doorgecomponeerde ode aan
do muziek, door den beer W. IIBiolo
op toon gezet.
Als solo-organist gaf do heer Bielo
een bevredigende executie van bot
Andante uit de 4e Orgelsonate van
A. Guilmant, alsook van het Pro-
ludium in c mineur van Bach, dat
in sommige passages heel gelukkig
ging, op andere oogenblikken echter
minder duidelijk.
Zuiver muzikaal genot schonk het
warme cellospel van Eduard Biele.
De combinatie cello-orgel voldeed uit
stekend in de sonate in D van W. De-
fesch en in het Andante van J. B.
Forqueray. Voor „Air" van J. Huré
zijn de timbres van het orgel der
Luthersche kerk echter niet ge
schikt.
Het concert werd besloten met do
aria uit de Pfingslcantaro van Bach,
„Meili glaubiges Herze". voor zang,
cello en orgel. Een waardig slot,
1 *47- JOS. DE KLERK,
Het drama in de
Haarlemmermeer
De aangehoudene in vrijheid
gesteld
Dinsdagmiddag heeft te Hoofd
dorp de gerechtelijke schouwing
plaats gehad van het lijk van den 17-
jarigen P. Tates, die Zondagavond te
Nieuw-Vennep bij
door een messteek
getroffen.
Dinsdag is W„ de jongeman die den
doodelijken steek toebracht, door den
Officier van Justitie te Haarlem ge
hoord.
Er werden geen termen gevonden
om hem in voorloopige hechtenis te
houden, omdat duidelijk bleek, dat hij
uit zelfverdediging gehandeld heeft.
Daar het evenwel ongewenscht ge
acht werd, dat hij weer naar Haar
lemmermeer vertrok, is hem den raad
gegeven naar zijn ouders in Gronin
gen te vertrekken. Daaraan heeft W.
gevolg gegeven.
WETHOUDER O. W.
De Wethouder van Openbare Wer
ken, de heer Reinalda, zal wegens
verhindering in plaats van morgen,
Donderdag, zijn spreekuur houden Za^
erdag a.s des middags te 12 uur.
EINDEXAMEN H. H. S.
Mede is tot gecommiteerde bij het
eindexamen der Hoogere Handels
school aan de Raaks benoemd de beer
LeveDkamp, directeur van de Haar-
lemscbe Bankvereeniging.
TE HARD GEREDEN. Door 3e
moiorbrigadc is proces-verbaa] opge
maakt tegen een automobilist, die met
een snelheid van 48 K.M. per uur over
dc IVilhelminastraat reed.
het vee in de weide.
Op sommig© plaateen in dan omtrek is
thans h<* ve© in d© -weide gebracht. Dc
ln de laaUl© dagen overvloedig geval-
n regen vras een -ware uitkom*', voor
- boeren, de weilasden staan thans
>Iop met gras.
de handelsavondschool.
Aan bot toelatingsexamen Stedelijke
Hmndelsavoindeehool namen Maandag en
Dinsdag 86 camdiöaten deel.
holl. mij. van wetenschappen.
Zaterdag a.e. wordt alhier de algemcene
vergadering gehouden vam de Holland
sere Maatschappij van Wetenschappen.
Prins Hendrik. Beschermheer der Mast-
happij, zal bij deze vergadering niet
tegenwoordig rijn.
gewone saken komen aar de orde
,-er.ier ral Prof. Dr. A. F. Holleman,
le Amsterdam, een rede b«»uden over be:
onderwerp; „Xatuuretoffea en kunst
stoffen."
faillissementen.
Dinsdag werden in «taat vtun faillisse
ment verklaard
C. J. Verbeek, koopman, wonende tc
Hoofddorp, gom. Haarlemmermeer; Cu
rator Mr. F. J. D. Theijse le Haarlem;
L. Bomkes, winkelier, wonende te
Wormer; Curator: Mr. C. van Sprang te
Zaandam;
J. van Kordelaar, wonende te Haarlem,
Vrouw oh ©kslraal no. 7; Ouralor: Mr. R.
C. Bakliuyzen van den Brink, te Haarlem;
H. Bloemendal, koopman en winke
lier, woneode te Velseroord, gem. Vel
sen, TrmnptitTa.it rnx 61; Curator: Mr.
P. Donker, te Beverwijk;
N. A. Heesterbeek, schilder en koopman
wonende te Jiillegom; Curator: Mr. F. J.
D. Theijse to Haarlem.
Rechter-Oommissaria in al d©ze fail
lissementen Jbr. Mr. R. de Marees van
Swin deren.
Beëindigd werden door bet verbindend
worden der uitdeelingslijst do faillisso-
menten van:
J. W. Th. Fïbbe, wuuSBde te Haarlem,
R- Poe. koopman, wonende t© Zaandam
BEiEDIQD.
Voor de Haar lemscbe rechtbank is be
ledigd als advocaat en procureur Mr.
W. G. J. Veenhoven te Haarlem.
DE HAMIT.
De hoofdcommissie van uitvoering
voor de a.s. middenstandsdemonstra^
tie mocht van een zeer invloedrijk
stadgenoot hot volgend aardig gevon
den geschrift ontvangen
Aan het volijverige Bestuur
van „De Hamit",
D DURE.
E ENERGIE.
H HANDELSGEEST.
A ARBEIDZAAMHEID.
M MOED.
I INZICHT.
T TOEWIJDING.
D DEZE
E ENERGIEKE
H HAARLEMSCHE
A ARBEID
M MOET
LEDEREEN
T TOEJUICHEN.
33eh Belangetellaaste,
1 afvloeiing gemeentepersoneel.
De heer P. J. v. D&edcn, anderopzioh-
ter bij het Havenwezen heeft met ingang
van 1 Mei den gemeentedienst aa ©er-
vol ontslag met pensioen verlaten,
PERSONALIA.
Onz© stadgenoot, 06 hoer Dr. F. W.
Niemann is benoemd tot deskundige bij
het op 7 Juni te Amsterdam te houden
examen im Hederlamdsche Handels-cor
respondentie, uitgeschreven door Mer<
Als lid van den Raad van Toezicht
op de Rijksverzekeringsbank zijn opnieuw
aangewezen de heer J. N. Eendrix, lid van
Ged. Staten van Noord-Holland cn mr.
J. C. L. Vlaanderen, oud-voorzitter van
de Ned. Maats, voor Handel en Nijver
heid te Heemstede.
rliet Provinciaal kerkbestuur va-ii
Noord-Holland heeft den heer G. van
der Zee, theol. cand. aan de R. U.
te Leiden en wonende te Haarlem, tot-
d© evangeliebediening in de Ned.
Herv. Kerk toegelaten.
G EDERAILLEERD.
Dinsdagmiddag derailleerde een m«5-
torwagen van de N.Z.I-I. op den eleo
trisdllen wissel in den Hooit. Het ge
vaarte zakte tot de assen in den mui
len grond. Het gelukte den bestuur
der van een anderen motorwagen den
gederailleerden wagen met. horten en
stooten weer in d© rails te trekken. De
dienst ondervond slecht© geringe ver
traging.
HET DUBBELE LEVEN.
Het Sch ouwtooneeL
In het laatst van het seizoen ie Het
Schouw toon eel nog gekomen met een
voorstelling van Willem Schumann's
Hot d'ubbele Leven, een stuk,
dat 17 jaar geleden door de Rotter
dammer met Frits en Ali.d-u, Tartaud
in de hoofdrollen is gegeven. Men heeft
indertijd na de eerste opvoering van
..Het dubbele Leven" den naam Pin
;off genoemd en het is dan ook wel
vrii zeker, dat Sch^rmann. van wiens
stukken in Rotterdam bijna altijd de
modellen waren aan te wijzen, bij de
conceptie van dit tooneelspel aan óiea
genialen Rotterdammer heeft ge
dacht. die zoo veel voor de ontwikke
ling van ziin si-ad heeft gedaan, maar
door zijn scout-opgezet te plannen ten
slotte honderden menschen en zichzelf
ruineerde.
Schtirmann stond, toen hij Het dub-
bele Leven schreef, nog zeer sterk on
der den invloed van Ibsen. Er zijn zin
nen in dit stuk zooals ..het bouwen
op een moerassigen bodem" die zoo
uit een werk van den grooten Noor
s-chiinen gelicht te zijn en heel zijn
leugen- en waarheid-theorie is direct
door Ibsen geïnspireerd. Ook kende
Schürmann blijkbaar zeer goed Bj©rn-
son's F aillissement.
Dat Willem Schürmann iemand wad
met geprononceerde toone'dsohrijvere-
gaven blijkt ook telkens uit Het dub-
bele Leven. Ondanks de vele herhalin
gen. waardoor hei stuk wat langdra
dig wordt, is het een werk, dat èn door
het dramatisch conflict èn door meer
dere uitstekend geschreven toone&len,-
die het op de planken sterk „doen",,
nog sleeds hoeit en nu en dan ook ont
roert.
Ik denk bijvoorbeeld aan dat teere,-
prachtig geschreven tooueeltje, wan
neer de hoofdpersoon Van Essen, di©
het ..dubbel© leven" van bedrog en
grootheid tegenover ziin dochter, di©
hii zielslief heeft, niet langer kan vol
houden. aan Lise bekent, dat. hij niet
de nobele, eroote man is. waarvoor ae
wereld hem aanziet. En zeer knap is
de wijze, waarop Schürmann deze be
kentenis varieert in het daarop vol
gend gesprek tusechen Van Essen en
zijn schoonzoon Van Merlen.
Een prachtig brok realiteit heeft
Schürmann ook gegeven in het tooneel
tussohen Van Essen en zijn commis
saris Strang in het laatste bedrijf,-
wauneer het Van Essen op ruwe wijze
duidelijk wordt gemaakt, ho© heel d©
wereld tegen hem zal zijn, zoodra men
in hem niet meer den man zal zien,-
aan wien geld verdiend kan worden.
Dat is een tooneel van schrijnend©
werkelijkheid, waarin de figuur van
Strang in al zijn egoïsme scherp en
raak is geteekend.
Schürmann schuwde sterke tooneel-
effecien niet. Zoo is heel dat tooneel,
Van Essen gedwongen wordt
in tegenwoordigheid van zijn.
commissarissen Menke. den pro
curatiehouder, die met hem „onder één.
deken ligt" wegens speculeeren te ont
slaan. wel wat al te opzettelijk, al
mist liet dan ook niet zijn effect. Ook
in het herhaald spreken over ande
ven. die fraude hebben gepleegd en!
het tooneeltje met het dochtertje van
Bloemendaai is iets opzettelijks, dan
op den duur irriteert.^ Maar ondanks
deze bedenkingen bezit Schürmann'a
werk kwaliteiten, die een wederopvoe
ring volkomen rechtvaardigen. Het
moge waar zijn dat Schürmann te
kort is geschoten in de teekening van
den genialen zakenman, dat wij van
zijn grootheid alleen maar hooren uit
enkele phrasen van anderen, den in-
nerlijken strijd van den in bedrog le
venden handelsman en den liefhebben
den vader, de tragiek van het dub
bele leven" heeft Schürmann meti
werkelijk talent en knap tooneel inzicht;
uitgewerkt.
Dar het stuk ook in de opvoering het
publiek sterk boeide, was gisieren
bij de eerste vpOTBtelling wel ge.ecq
