Van het Politieke Tournooiveld
HAARLEM'S DAGBLAD
BRIEVEN UIT BELGIE
Onze taeMoeï:
WOENSDAG 14 MEI 1924
DERDE BLAD
DE BROODFABRIEK, DE BEEK HOUWERIJEN, DE KINDEREN VAN
VOORUIT, DE BELCISCHE BANK VAN DEN ARBEID, DE SPINNE-
RIJEN, DE 008TENDSCHE REEOERIJ
Wij hebben de laatste dagen ein
delijk wat be lor weder gc-hrrgwi, de
mroachen, che aan dem buitenkant
van de tiid wonen, kunnen wat ge
makkelijker de etaa bereiken. Het
plantsoen eu de bootnen beginnen
eindelijk hunne lichtgroen© kleuren
ie vertooncu. De Coupure, do liroeu
dreef, Noord- eu Zuiti Kade eu de
i'alinghuizan beginnen een veol aan
genamer aanzien te krijgen. Aan het
l*-giu der Paliughuizen vindt men
do Nijverheidslaan en de Gasmeter-
laan, waar uiawhea een groot en
breed k mi aal loopt. Aan do Nij-
lerbeidslaan rijn gelegen do groote
broodfabriek van Vooruit, benevens
do ruime Kolotanagaajn-.-u.
Aan deze kolenmagaxijnen is na
tuurlijk niet veol to zien; ruime pak
huizen met ren kantoortje. Aan
d«wu Uk van Vooruit"» bedrijf zijn
naast den kantoorbediende verbon
den ongeveer CU man por«oncol en
op sommig© dagen 50 lossers van de
kolen uit de ecliopen. Het zakenci>
f.ir o-er 1^22,23 was fr. 3.133.S88.23.
IJ\en voorbij dtao magazijnen ligt
de broodfabriek. Het :s een groot en
ruim ingericht gebouw waarin zich
li dubbele heet wat erovena bevinden.
Alles gebeurt zooveel mogelijk ma
chinaal, da geheele inrichting wordt
gvdreveu door tw* machines elk
vutt 50 Paardekracht; deze machines
irmg'jn tevens de clectricifeit voort,
welk© de fabriek verlicht. Do machi
ne* worden gedreven door gasmoto
ren. waarvan het gas zelve ofc we-
deiT wordt tvooijtgobra^'iit door veem
eenvoudig© inrichting. Hof gas
wordt gestookt tut anthradet in een
kolom, h<rt ontwikkelde gas wordt ge
pompt door een kolom gevuld met
i'okes oin gezuiverd t« woAlea.
Het wordt daarna gevoerd naar
ewi met houtkrullen gnvuld reser-
\*r»ii' gelegen in een kelder, waar het
ontdaan wordt van de aanwezige
vochtdeelen eu is dan voor het ge
bruik gereed.
Het aizoo verkregen product
draagt 'den naam van „gas pauvre"
ana-gas. Do hooTeelheid onthraciet
h«t»oo<Iigd om de machine* to drij-
is 15 Kilogram por uur,
In do fabrisft zijn vijf groote
kneedmachine* doorloopetil aan het
werk, terwijl verdoelen en afwegen
van het brooddeeg machinaal ge-
beurt. Vier brooden worden togolijk
gewogen en automatisch afgesneden;
*!k brood weegt één kilogram. Er
kuxmon 2400 brooden per uur wor
den afgewogen en daar d ewekolijk-
eohe productie 130.000 brooden is,
of ongeveer 22000 per dag, moet e*«i
klein gedeelte nog op do gewone wij-
ze worden gewogen en bereid.
Daarnaast is nog aanwezig een
afzonderlijke koekbakkenj mot tw©o
«wev.e; in deze inrichting worden we
kelijks mastellen, boterkoekjes ett
pistolets gebakken tot eon aantal
van niiin 50-000, terwijl daarnaast
nog vervaardigd worden pl.m. 1000
pakken beschuit elk van 10 stuks;
\erpakt op 'n wijze zooals wij dat in
Holland ook kennen.
Het .rondbrengen geschiedt met)
33 paarden, ^erwijl ook nog vier hon
denkarren worden gebezigd. Het
jerror.eel der bakkerij bestaat uit:
55 knechts voor de ovens, 3 aan de
kneedmachines, 6 broodafweger»,
voor allerlei werk en 12 aan ae kit
bakkerij.
Daarnaast zijn hog aanwezig: 15
rondbrengen", 2 machinisten, 3 am
bachtslieden, benevens hot kantoor
personeel. De inrichting riet er in
•/■In geheel helder <n zeer zindelijk
uit.
Het handelscijfer over 1922 23 be
droeg fr. 7.227.194.66 «"«m cijfer dat
xek< r voor een dergelijke inrichting
mag geeien worden.
Hebben wij in Nederland bijna
geen coöperatieve slagerswinkels,
ook daaraan heeft Vooruit haar
krachten t-cproefdIn liet boekjaar
HC223 had zij vijf winkel*. De
..Urnhouworijen" van Vooruit had
don den volgenden omzet:
St. PietennieuwBtraat fr. 609.816,41)
Zwijnaardscbe Stcenw.
Gent-brugge (De
Palm")!
Charcuierie De
Palm
Charcutcrie Winter
tuin
Geleverd aan
R«taurant
138.649.19
31.702.90
13.192.50
5.958.42
2.770.92
Totaal fr. 852.120.33
Om onze cijferreeks nu to eindi
gen willen wij nog even het geheele
handelscijfer goven over liet boekjaar
1922,23; waar echter niet onder be
grepen is den omzet der ci- lioreifa-
l'riek, maar wel do ontvangsten van
do n-gie der werkers, dat ziju ver
richtingen, welke Yoortir dbor
haar werklieden voor de andere be
drijven heeft gedaan. Dat gohcele
handelscijfer bedroeg over genoemd
ho»k.Vaar:fr. 26.6S2.3345.87, ©«-n© ver
meerdering vergeleken met het daar
aan vooraf gaande jaar van
fr i.771,737.75.
Wij willen hier nog vermelden,
idar de Vooruit en de Katholieke
co^perAtic: Volkshelang, aan do ge
meentelijke instellingen van Gent het
brood leveren o.a. a»n do oudo man
nen en -vrouwenhuizen cn de gast
huizen.
Hiermede hebben wij het voor-
n oaths re vermeld wat do Samenwer
kende Maatschappij zelve drijft, maar
hiermede is zeker haar invloed hoogst
onvoldoende rear het? t. Wij roemen
do Samenwerkende Volksdrukkerij,
in do Hoogpoort no. 29 het, vroegere
„Huis der Goudsmida-Gildo". De
prachtige oude gevel is, dank zij een
bijdrage der Gemeente Gent, en de
liefde voor de kunst, welke de be
heerden van Vooriiit bezielt, behou
den. In dere drukkerij is tevens ge
vestigd de drukkerij der Belgische
Werklieden Partij. Do Co"pe.raties
vAn België deden groote raken, rij
bezitten weer rijk* spaarkassen,
'daarnaast heeft men de syndicaten
tvakbeweging) ziekenkassen, cn tal
van andere socialistische mjuUschap-
nyen en federatie* met vele honderden
leden, die uitgebreide kapitalen be
zitten en deze moeten beleggen. Ter
loops deelen wij ter vergelijking me
de, dat terwijl bij het Ntdcrlandach
vcrlKind van vakvereeuigingen op 1
Januari '24 waren aangesloten 179,929
leden, dat cijfer voor de Belgische
vakbeweging 632.307 bedroeg.
Teneinde nu de gelden van al de
vereeniging-.-n behoorlijk te Itleggvn
en productief te maken werd oj»ge-'
richt de Belgiadie Bank van den
Arbeid, liet is een der machtigst© fi
nancieels lichamen van België; zij is
do Mieorster van al die gelden en
koopt bij Vcorkour grooto fabrieken.
De vereenigde Weverijen en Spinne-
rlien.de Nieuwe Katoenspinnerij, de
Vlasfabriek: Linimère du Canal; mijn
overburen aan ile andere zijde van
da Bnisselsch© vaart en de machine
fabrieken, het zijn alle kinderen van
Vooruit en gefinancieerd door de
Belgische Bank van den Arbeid, aan
wi«-r hoofd een der grootste en be
kwaamste financiers s-aat van, Bel
gië.
Welke een machtigen invloed der
gelijke inrichtingen' reeds heibben
en zeker in de toekomst zullen heb
ben, kunnen wij niet heter ülustree-
ren dan door ©enig© cijfers te geven
°yer. .<*0 ..Filatures et Tiesages
réunis"' aan de Fannanstraat.
Op Donderdag 3 April 1.1. werd
deze fabriek een nieuwe machine
gang gezet en de Directie had daarom
den Itaad van Bohe.tr uitg.-noodigd
daar aanwezig te zijn. De Directeur
Acniel Fleunnk voerde daalt
Woerd en d©©U« o.a, mede: ,,Als de
..Filatures et Tisaagcs réunis" zoo'n
snelle vluclit en zulken schoenen bloei
kennen, is !,et hoofdzakelijk te danken
aan he' helder doorzicht, den stou
ten durf en het g-loof van Atuoelo".
,,En aan do onl-etwishar* superieure
technische bekwaamheid, aan do ver-
kleefdheid en aan <le frissche werk-
kraclu var. den algemecnen beheer-
dor Achiel Vleurink", voegt het dag
blad \ooriiit or aan toe.
Men nel dat men elkander ook
Complirueutje* kan maken.
Dj» het ©ogenblik, vertelt» de direc
teur, „beschikken wij in onxo katoen
spinnerij over 320CO spillen rn over
een beweegkracht van 1200 paarden.
De nieuwe machine die met electri-
scho drijfkracht werkt, is van 1G00
paarden, wat totaal 2809 paarden
brengt. De nieuwe spinnerij, die door
ae nieuwe machine zal gevoed wor len
Wr.«t WOO) spill»,,. Wij ïullan
dus weldra voortbrengen met .r&»)
«puien en onze nieuwe drijfkracht zal
ons toelaten dit gehed op 8400)
2ucng-n.
I A's de nieuwe apinherii Volledig
draait, gullen wjj een zakendjfer h»i.
'"U vatl 73 milhoen franc per jaar
cr in l*»grepon de vo..>rilircnsing on-
T'C twetrie spinnenj te Hr«uo le
Chateau, wnar wij reeds over 46000
fpiü- n en 9.600 retor-spillen beschik
ken".
In do vet schillende
Vooruit toebehooren of waarin zij
grooto belangen heeft, bedraagt het
zakencijfer thans 35 milliocn francs
per jaar.
,.®P nieuwe macbino werd vervaar
digd in een particuliere werkinrich
ting, maar de ..transmis©»" werden
a.len vervaardigd door de eigen gie
terij van Voomit: „F'onderio con-
«trucliona tnecaniijues" in dc Bego-
nijistraat t« Gent. Ziedaar enkele
gegevens over de kinderen, de ne-
venbedrijven, van de samenwerkende
maatschappij Vooruit.
Over een der venriootschajipen ge
sticht door Voomit zret de andere
BefgiVhe coöperaties dienen wy nog
wat t© zeggen. Wij willen dan onze
beschouwingen over de 'coöperatie
Voomit staken en ons aan andere on
derwerpen wijden. Die cue zaak is
de Oostendschc Rcedcrij, Vooruit
had reed* jaren lang het plan ge
koesterd, Anscelo haa reed* meerma
len gezegd: „Onzo roodo vlag moot
ook op de zee wapperenen dat zou
;cbcuren in lost.
In Oostende «u een werkstaking
;cwccst der visseherstot den oor-
og was onder deze bevolking geen
organisatie te brengen, maar tijdens
de bezetting van hun laad had de
Oostendache visschersbevolking geva
ren op de Engelscho schepen en daar
het vercenigingsleven leeren kennen.
Na afloop der staking waren er ecnige
slachtoffers, dezen moesten gesteund
worden en de Oostendache Jlocdcrij
erd opgericht.
Onder die sinehfof/erg der staking
behoorde een der beste eti moedigste
kajmeins der visschersvloot. A. E.
Blondë. V<5ór den oorlog was hij door
de Belgische regering naar de Congo
gezonden tot het onderzoeken der
xeeviaschcrijtoen hij daar met zijn
werk gereed was, brak do oorlog
uit en Blondé moest midden »o het
oorlogsgevaar met „Jacqueline'' Oost
ende zien te bereiken. Hij deed dat
en hij vertrok daarna met, de geheele
viaschersvloot naar Engeland. Gedu
rende den oorlog diende hij als offi
cier bij de Engclschc Marine en ver
wierf d«- hoogste onderscheidingen.
Welnu, deze man, bovendien zeer ge
zien bij de vissehers te Oostende, werd
de eerste kapitein van de Oostend
schc Itccderij. Het mocht Vooruit ge
lukken ook dc band te leggen op een
7.eer bekwaam persoon om den ndmi-
nintrntie te voeren n.l. Leoncc Ver-
bmgghe. Iemand met verschillende
bevoegdheden, oudste zoon ccner fa
milie met 8 kintler-n, die zich zelf na
hot verlaten der lagere ichool en athe
neum te Oostende heeft bekwaamd en
op 1" jarigen leeftijd zijn examen
deed als kommies bij de posterijen.
Hij «preekt vier talen vloeiend, werk
te aan tal van politieke bladen en ge
schriften mede. Van zijn hand ver
been cn ges:hiif: Over .Ir schel
pen van de Noordzee. In ".'911 nam
hij onlslag. Deze twee personen heb-
ben de Oostendschc Reederij in kor
ten lijd op hoog peil gebracht,
ruoKtomnn umottvnróen i m et», pw wem.
TOoaYvX Ge Viet boodw-W^enboeVje
moot VIv» Vwutdemei \n orde?
1921 begonnen inet twee schepen be
zit zij er thans acht n.l. 0.147 EUmoud
v. lievcrenj O. 148 Theophilo Mas-
sart; O. 149 Emile v. d. Velde; O.
150 Jan YolderaO. 158 E. Coenen
O. 158. Edwurd AnsecleO. 159 Ce-
sar de Paepe0.148 Alfred De Fuis-
seitux. En hierbij zal het niet blijven!
Wij meenen het hierbij te moeten la
ten j alleen willen wij nog even opmer
ken. dat allen die werkzaam zijn bij
de Ooetendsche Reedirlj verzekerd
zijn tegen ongelukken, dat gezorgd is
voor een pensioen op den ouden dag,
dat voorzien is in het lot van cven-
tucelo weduwen en weezen eveneens
door een pensioen. De bedoeling der
reederij is tevens to zorgen, dat de
arbeidersklasse visch leert eten. Het
wil ons echter voorkomen, dut het
verband, dut er bestaat tusscben de
Reederij en de Coöperatieve vereeni-
gingen die haar stichten nog te gering
is. De verkoop der vïseh geschiedt
nog geheel of bijna geheel on de
vrije markt. Het mag zeker als een
wensch worden uitgesproken, dat uit
een coöperatief oogpunt, de verkoop
in de allereerste plaats moest geschie
den nan de oprichtersvereenigingen.
Zie liier in enkele trekken ge
schetst wat op coöperatief gebied ta
Gc-nt is gewrocht. Machtig en sterk
staan deze organisaties in den strijd
onzer dagen voor lots verbetering
der arbeidende kla««e.
Dezen zomer zal naar Anseelo ver
klaarde e#n geschiedenis verschijnen
der Belgische werkliedenk]ase© en
haren s'.rijd in de laatste vijftig Jaar.
Als dat geschrift voldoet aan de
cischeti. die men aan de organisaties
die zulke inrichtingen schiepen, mag
stellen, dan rnoet het iets moois en
iets zeer leerzaams zijn. Laat ons
dat hopen!
LOTJIS J. G. POPPE.
GenF, 'April 1924.
Palinghuizen 143.
weverijen.
TWEEDE KAMER
13 MEI
Het gebeurt niet dik» ijls, dat aan een
interpellatieaanvrage roo spoedig wordt
tegemoet gekomen, als nu min die van
den heer Van Ravestcyo. Reeds a.s.
Vrijdag komt zijn interpellatie, over den
stand der onderhandelingen mcl Rus
land, in bespreking.
Nauwelijks was de datum voor der©
interpellatie vastgesteld, of de heer
Boon roeg alweer een nieuwe aan.
Over de weigering van de Koninklijke
Goedkeuring op de statuten van dc af-
dccling Den Haag der Vrijdeakcrs-vcr-
eenigiag „Dc Dageraad". Dit verzoek
zal morgen aan dc beslissing der Ka
mer worden onderworpen. De minister
m Justitie moet hier antwoorden.
Da heffing eener belasting op rijwie
len die daarop in bespreking kwam
bracht natuurlijk heel wat oppositie.
De heer IJzerman was de eerste der
opposanten.
Deze oud-journalist rag bij het ont
werp dezelfde bezwaren naar voren ko
men als bij alles, wat van den heer
imt in deze bezuiniging? iagen:
htigheUl cn onbi!lijkhci<L On
billijk ojj verschillende gronden. Qm-
dat rijk en arm gelijkelijk dragen. Een
luxc-rijwiol vraagt evenveel rjls
rammelkast van vijftien gul,'en. Do
druk 1% ongelijkmatig. Dc bcl.v ting
komt boven alles wat reeds gevraagd
aan indirecte belastingen. En
terwijl het rijwiel een levensbehoefte is
geworden, voor velen bet eenigo mid-
iir' om in hun onderhoud te voorzien.
De heffing pakt natuurlijk aldus cc
heer IJzerman het meest de arbei
ders aan. Een schat van argumenten
ad deze sociaal-democraat kunnen vin
den en ook gevonden in dc disoussi
jaren terug, toen overwogen werd
het rijwiel als grondslag voor dc pep-
oneelc belasting af te schaffen. Een
luxe. i' be» berit van een rijwiel niet. IN
heer IJzerman voerde nog meer aan te
gen de rirwiefbelastiog dat ook rijn
inziens wei indruk maken moest op de
•rstanders van de heffing dit n.L,
dat de tegenstelling tusschea platte
land en stad door cle heffing wordt
vergroot. Want ten platteland© bewijst
het rijwiel de grootste diensten.
Krachtige uitdrukkingen ontbraken
:t in do rede des heeren IJzerman?
het spijt ons voor onren oud-collega het
te moeten zeggen, maar behalve enkele
zijner partiigenooten, de voorzitter cn de
minister, luisterde niemand naar zijn
woorden t hij noemde het ontwerp
een allerbedcnkelijkst symptoom van
reactionnair streven, het werkt (rem
mend op de ontwikkeling van het ver
keer.
Ook de heer Fruytier had nog al
at critick. Hij legde rr den nadruk op.
dat de fiets wel degelijk een middel is
goedkoop vervoer, veel goedfcooper
dan het gebruik van tram etc.
De heer Fruytier vreesde voor de ge-
volgen van schending van het belas-
tingmerk. Waardoor de belastingbetaler
gedwongen is. weer een nieuw merk
aan le schaffen, dus in 66n jaar meer
dnn éénmaal rijwielbelasting zal moeten
betalen. Hiertegen ziet de heer Fruytier
middel in een quitantie, af te ge-
bij het verkrijgen van een merk
met een volgnummer.
Dezelfde afgevaardigde wilde van
den minister vernemen hoe hij
idelingen wenschte vrij te stel
len.
De heer Braai, wan togen. Het, plat
teland zou de dupe worden dor nieu
we belasting naar zijn gevoelen, om
dat hot platteland nu eenmaal niet
meer zonder rijwielen k a n. Waarom
bezuinigt de hoer Colijn niet op Le
ger. op Marine, op Onderwijs en op
sociale zorgt Een onbillijke belasting
noemde ook de Plattelander do rij-
wiclbelasting, omdat het te boffen
bedrag niet in overeenstemming is met
de waarde van bet rijwiel.
De heer Duijs vroeg den minister
aan to tooncn, in wclko der sunce-
ringsmnatregelen, die thans door hem
zijn genomen, de rijke menschen naar
verhouding van hun inkomen bijdra
gen. Hij wist van te voren al, dat de
minister geen enkel voorbeeld zou
k u n n e r noemen. Wat merken wij
ru to'-h v.-n het rekening houden met
.racht en met de groot
nen, vroeg de heer Duijs
De Rijwielbelasting Scherpe oppositie
Druk op de minst-draagkrachtigen en op
het platteland Een onrechtmatige daad?
plan van den heer Colijn ook
weer merkbaar in het onderhavig©
ontwerp vergeleek de heer Duij»
met ©en huisvader, die j'n salaris ver
minderd, alle vermindering wil doen
drukken op uitgaven van vrouw, kin
d-ren, opvoeding, maar niets wilde
afstaan van „rijn siguartje", van zijn
..voeiéteil" etc. Ook wees de heer
Duijs nog eens op do voorstellen der
sociaal-democraten jaren geleden om
een heffing in cen« in te stellen, toen
conjunctuurwinsten werden gemankt,
toen do rijke man gemakkelijk kon
worden aangepakt. Mnar den rijke
heeft men gespaard, thans moet de
arme opbrengen 1 Want de helft der
rijwielen in ons land is bezit van den
armen man. Dat is niet christelijk,
niet rechtvaardig. heer Duijs zei-
de te honen, aat de kiosvereenigin-
gen. die den heer Colijn steeds toezin
gen ..Dat Heeren zegen op U
daal'," ©ena wat beter uit de oogen
zullen kijken, vóór zij dat vers weer
zingen. Moet de regeering niet de
Koninklijk© goedkeuring op de statu
ten weigeren aan een kiesvereeniging,
die zoo'n vers -ingt: dat is immers le
gen de goede zeden. Deza uitval was
natuurlijk critiek cp het weigeren
van d0 Koninklijke goedkeuring op
de stat uten van „de Dageraad'' in
Den llaag, de .Yrijdenkersvereeni-
ging.
Do heer van Ravesteijn was niet
minder kras in zijn bewoordingen.
Voor hem waa dc rijwiclbelasting niets
anders danChineesch". Wat is 't
nu voor oen belastingeen direct© of
een indirecteI Is het een druk op
personen of op voorwerpen? Wanneer
het een druk op personen is, waarom
dan niet d© oude grondslag voor de
personeel© belasting weer hersteld?
De minst-draagkrachtigen klaag
de ook de heer van Ravesteijn zul
len de last moeten torsen van de drie
milliorn. Ia het democratisch, dat eer
arme boerenjongen voor zijn rammel
kastje ei en veel betaalt als bv. de
heer Colijn of Prins Hendrik voor hun
tour-karretje? Waarom haalt de mi
nister niets uit de luxe-auto's? Zelfs
dc luxe-uitgaven van het groot-kapi
taal worden niet belast stelde de
heer van Ravesteijn vast. Togen de
onrechtvaardige belasting, die dc hef
fing op rijwielen is. zou hij stommen.
De heer Oliin toen hij antwocu-dde
- wenaclit© kort te zijn. De minister
stelde vnat. dat de rijwielbelasting; is
een zakelijke belasting. D© bedoeling
was te heffen in den eenvoudiesl-
denkbaren vorm. «n eiken administra-
lieven omslag 1© vermijden. Admi
nistratieve omslag ifl ©t-n kwaal, die
s huidig belastingstelsel aankleeft
al ziin deelen. Vermeerdering vond
de minister onwensclielijk.
Niet a 1 1 e c n de minst-draagkrach
tigen worden eetroffen weerlegde dc
minister den lieer Duiis hem tege
lijk opmerkende, dat do gegoede klf.s-
©e progressief zoo zwaar redds belast
is geworden, dat wii overde schreef
heen ziin. IIoog,-.r belasting brengt
ona «ver hot critiek© runt: de groot©
inkomens gaan over de grens, dc schat
kist wordt ©r r.iet voller door.
Het tekort kan niet gedekt worden
door één middel alleen. Wat luxe-vcr-
teringen aangaan, waardoor de rijken
getroffen zullen Avorden. ontwerpen
■ij ar toe zijn Lu bewerking. Maar dit
is" eeu zeer moeilijke materie. Bij de
wijziging van de inkomstenbelasting
zal de heer Coliin rekenen met de
groote gezinnen.
In do luxe-belasting zal ook ©p d©
auto's gelet worden deelde de mi
nister voorta mede.
Tegen den heer Fruyl.ier merkte de
heer Coliin op. dat de wet zoo eenvou
dig mogelijk moet zijn <-n dat daarom
geen quitantie kan worden afgegeven.
Bii het grensverkeer zal de kwestie
der vreemdelingen geregeld worden
zij zullen een vrij merk krijgen.
I)o heer Braat heeft in dc repliek
nog het. een en ander in harde woor-
den gezogj over het „gebrek aan
durf" om de ambtenarij aan te tasten
bii ondorwiie en arbeid en sociale ver
zekering. En de lieer Duiis hield den
minister nctg cc-ns voor. dat zijn Chris
telijk© levens-overtuiging hem had
moeten brengen tot het zoeken van
het verlor- ue en niet tot het extra-
- zwaar drukken der allerminst draag-
rekening-houden in dn verkïezingama- I kiachtigen.
nifesten der anti-revolutionairen zoo* In d© repliek kwam nog de i©er .Tan
Inboog werd opgeheven! 't Sancerngs. ter Laan, Deze betoojïde, dat, ia dö
j!© bekstJrig gronJÖTag 3«r
irwaard© Is verhoogd om dl© voor
d© rijwielen er uai te kunnen nemen.
Bn dat het daarom immoreel is thans
d© lieer ter Laan rept© van „een
onrechtmatig© daad" der regeering
met een rijwielbelasting t© komen.
Ook de heer van Ravesteijn repli-
oeerde.
D« minister merkt© in repliek nog
op. dat d« weeldebelastingen, die de
verteringsbelastingen zuilen zijn, zul
len moeten dienen om ander© belastin
een te verlagen. Hiï wenschte voorta
vast te stellen, dat d© uitschakeling
van het rijwiel als grondslag van de
personeele belasting, nooit heeft be-
teekeal, dat het rijwiel nimmer meer
als belasting-object zou mogen wor
den aangemerkt.
Dan de amendementen'.
De heer Van den Heuvel w en sell t©
in bescheiden toepassing de waarde
der rijwielen t© brengen. Hii wilde de
belaeling van f 3 tot f 3.50 verhoo-
gen, behalve voor rijwielen, waarvan
de waard© niet hooger is dan 20 gul
den. Voor dezè groep wilde liii de
eigenaar f 1 doen betalen. En om ont-
duikinz legen t© gaan (de eigenaar
eeeft zelve de waarde aan) wilde de
zelfde voorsteller ©en bepaling in art.
7 opnemen, waarbij de belasting-amb
tenaren gerechtigd zijn op den open
baren weg een rijwiel over 1© nemen,
te naasten, dat één gulden belasting
betaalt, tegen vergoeding vanf 20. Op
elk willekeurig oogen blik.
D© heer Hiemstra wilde het.rijwiel-
merk gratis beschikbaar stellen voor
hen, die e«.-n bewijs van den burge
meester hunner gemeente kunnen
overleggen, waaruit blijkt, dat zij
rijwiel voor de uitoefening van hun
bedrijf of beroep noodig hebben, dat
zii niet aangeslagen zijn in de Rijks-
iukomstenbelasting, en dat zij boofd
zijn van een gezin of kostwinner.
De heer Loerakker wilde dat bij ge
lijke omstandigheden als de heer
Hiemstra had aangegeven doch al
leen voor gezinshoofden l 0.50
wordt betaald voor het merk.
Het vierde amenden. -nt is van den
heer van Kappard gekomen. Dit
amendement wenschte hoofden van
gezinnen, die een bewijs hebben v.
den burgemeester hunner woonplaats,
waaruit blijkt dat zij een rijwiel voor
de uitoefening van hun bedrijf of be
roep noodig hebben en dat zij niet
aangeslagen zijn in de Rijksiukom-
stenbelastiug, te drukken met één
gulden.
Tegen de laatste drie amendemen
ten had de heer Beumer verschillen
de bezwaren aan de practijk van het
aanslaan ontleend. De opneming in
de kohieren b.v. kan ten onrechte ge
schied zijn. op 1 Januari kunnen de
kohieren nog niet gereed zijn. Welke
moelijkhe-don voor do burgemeesters'?
De amendementen-voorstellers zien de
zaak veel te eenvoudig. Hebben zij
wel gerekend met bezwaarschriften?
Hoe lang duurt 't niet voor een be
slissing op een bezwaarschrift is ge
nomen? Ziin de burgemeesters van al
les op de hoogte? Kunnen zij kennis
nemen van de kohieren? Ziet hier een
aantal vragen des heeren Beumer. die
hem van voorstemmen afhouden zou
den.
De "heer Ow'd zag hïaar "twee moge
lijkheden. wanneer men het ontwerp
te drukkend vond. Of men moest het
ontwerp in zijn geheel af stem
men, of men rnoet don druk verlagen.
Do heer Oud geloofde, dat de amen
dementen niet. jn do wet. pasten, om
dat in een zakelijke belasting geen
rekening gehouden kan worden met
persoonlijke omstandigheden. Do
grenzersin het amendement v. d. Ileu-
el zijn willekeurig. Wat in het ont
verp aantrekt is zijn eenvoud al
dus de heer Oud de perceptiekos
ten zijn gering. Maar de amende
menten geven administratieven
slag. Hoe moet b.v. de burgemeester
bepalen, wie kostwinner is? Zullen
klachten o\eg burgeraeesterlïjke be
slissingen niet aan do orde van den
dag 7.ijn? Hoe sympathiek de gedach
ten der amendcurs ook waren, de heer
Oud zou cr togen moeten stemmen.
De lieer IJzerman gevoelde weinig
geestdrift voor de amendementen van
den Heuvel. Omdat de grenswaard©
van f 20 zoo uiterst moeilijk is ?ast
stellen. Een paar nieuwe ban
den veranderen de waarde. En du6
zullen de bezitters door de dwang
maatregelen der belastingambtena
ren, dio do lieer Van den Heuvel mo
gelijk mankte, aan allerlei geldelijke
nadoelen bloofc staan. Do heer Van
Voorst tot Voorst daarentegen meen
de, dat het nmendement-van den Heu
vel het «.enige was, dat in het ont
werp paste. De heer van den Heuvel
had zelve natuurlijk bezwaren tegen
de amendementen, die niet zij'ne on-
derteekenine droegen.
De heer Deckers noemde het amen
dement-van den Heuvel echter op zijn
beurt willekeurig en doelmatig. Wat
al niet kan de waarde doen verando
ren, nieuwe banden, nieuwe lantaarn
nieuwe onderdeelen. En aan de naas
ting wilde hij in het geheel niet me
dewerken. Dal kan aanleiding zijn tot
plagerijen, wraakoefeningen etc. Niet
ieder, die in staat is om f 3 fietsbe
last ing te betalen, rijdt op een
wiel, dat meer dan f 20 waard is.
STOF,
„Hod gaat het joul"- vroeg
vriend aan een armen schrijver.
„Betrekkelijk goedl" was het ant*
woord, „ik heb de stof voor een nieu
wen roman en vopr, een nieuw jbopneel-
stuk, maar.-^-'i
Nu?"-
j^Wafc mo bp f oogenblUf 'ontbreekt
is stof yoor een pienw pak 1"
ÖUDERVREUGDE.
Mant Het moet tijd zij'n om bP *9
staan 1
V r o n w 1 Waarom
Mam Baby is in elaap gevallen
Meljert Dus hij 1b nu me- zijij
schoonzuster getrouwd.
Muller: Ja, hij wilde met yap,
schoonmoeder veranderen I
Eindelijk 'de minister. Wien het
door cc sprekers gemakkei" k was ge
maakt. Veel andere argumenten, dan
door d© sprekers aangevoerd, had de
minister niet. Fraude achtte de mi
nister bij do ameudenten Loerakker,
van Rappard en Hiemstra niet uitge
sloten, maa.r daar hoven uit gingen
de groot© nadeelen van den admini-
stratieven omslag. Persoonlijke ele
menten hooien voorts niet in een za
kelijk© wetgeving thuis. De bezwaren
tegen liet amendement-v. d. Heuvel
waren echter voor den minister ook
te overwegend. Om de moeilijkheid
waardebepaling. Maar tevens
zou om d© nadeelen van de vermin
derde opbrengst te ontgaan, de f 3.50
uit het amendement in f 5 moeten
worden veranderd.
Tn do repliek is de heer vaii den
Heuvel daartoe niet overgegaan: Hij
sprak niet meer. Wel de heëren Hiem
stra, Loerakker en van Rappard. De
laatste om zijn araendement in te
tiekken.
Morgen de stemming.
INTIMUS.
Stadsnieuws
Van Spaarne en Theems
In Spaarndam en In Londen
De Londensche correspondent vaS
de Telegraaf schrijft: Kent u Spaarn-
dara l Ik hoop het. 't ls een lief oud
dorpje van omtrent 140D zielen. Mooi
plaatsje. Er is weliswaar een Nieuwe
Sluis, maar di© kun je neeeereti, en
je verlustigen in den aanblik van de
Oude. J)e schutskolk van de
Oude., plus het dbrpspleintje, zijn
door ©en huizenring omsloten, die
door de afwisseling in bouiWBÜjlen
verdoezelt in het zware lommer der
goede oude Spaarndamsche hoornen,
de moeite van een bezoek reeds waard
is. Een plekje voor een schilder.
Kun^t met een groote K vindt nog
meer bevrediging in dit dorp. Een'har
monie- en ©en fanfarekorps steken el
kaar naar kroon. Helaas, zij ste
ken te fel. In Haarlem's Dagblad lees
ik, dat de concurrentie in vijandschap
is ontaard. Zóózeer verscherpte het
conflict zich, dat zij niet meer dezelf
de muziektent wilden gebruiken. Dus
zetten zij er elk een neer. En nu staau
er twee van die groote koepels op
pootcn op het niedige dorpspleintje.
Er is weinig plaats, zoodat slechts
enkele meters bestrating en niet meer
dan twee hoornen de tusschenruimte
opvullen. Als ik de foto bezie, krimpt
mijn hart ineen bij de gedachte aan
de teleurstelling der schilders, die
dezen zomer in blijde stemming ier
schutkolk van Spaamdara mochten
tijgen. En wat zal er gebeuren als
het tot ergjer daden mocht komen?
Als Harmonie en Fanfare, eikaars cou-
cert-data negeerend, met volle kracht
op hetzelfde moment in haar twee
tenten losbarsten? Zullen de 1350
overige bewoners op de vlucht slaan,
of zullen zij partij kiezen? Zal de
Spaarndamsche burgeroorlog ontbran
den
Ik mag er niet aan 'denken.-
Misschien meent u nu, dat dit zo
al voor een Londenaar, ecu wereld-
stedeling, ©rg belachelijk en minder,
waardig klinkt. In Londen cf in Pa
rijs heb je zulke dingen immers nfct.
Je bent er vctr boven verheven. In het
cosmopolitisch woreldgewoei denkt
men niet aan dergelijke kleinzielig
heden
Het mocht wat. Ik heb hier Jri een
boardinghouse gewoond. Er waren
zoowaf zestig boarders. Wii bevolkten
twee huizen, verbonden door een ..co
vered way". In Holland zou j© zeg
gen: een doorloop. Dar was voldoende
om ons te verdeelen in twee grooto
families. Als de perveelen Blechts
door een tusschenrauur gescheiden
waren geweest, en men had daar deu
ren ingemaakt, zou het dén tr.mili©
geweest zijn. F.r lag evenwel een tuin
met een doorloop tufschon en dat
maakte het grooto verschil. De beide
afdeelingcn hadden verschillende in
stellingen en gebruiken. Wij spraken
van: ..Die lui in het andere nuis"
met zeker© geringschatting. En als je
door den doorloop erheen ging, t?as
je er zokor van om iemand re ont
moeten. die met zekere ergernis vroeg::
.Mat- doe jij in óns huis?"
Ander geval. Ik had ©en buurman
die piano speelde. Natuurlijk, want
het tegendeel is nauwelijks demlcbaar.
Ik maakte mij trouwens schuldig aau
hetzelfde.
Nu konden 'wlf ©lkaarg muzikale op
vattingen niet luchten. Mijn harmo
nische gevoelens kwamen in opstand
tegen ziin fanfare, on hij zei natuur
lijk hetzelfde. Teneinde elkaar niet te
hooren, speelden wij terzelfderrijd.
Als hij tuinafval verbrandde gebeurde
dat als de wind in mijn richting blies
zoodat een verstikkende rook miin
tuin vuld© en het huis hermetisch
gesloten moest worden. En dat mid
den in den zomer! Ik antwoordde op
dezelfde wijze. Enfin dit is een ou.l
welbekend chapiter; de rest vindt u
in tienduizend boeken en eetn kleine
duizend tooneelstukken.
Derde I.ondensche gevaL Tegen
woordig woon ik op een vierkani!
pleintje, geheel omsloten door huizen.
Het middenstuk is een. frisoli gras
veld en wordt door den straatweg
precies in tweeën gesneden. Eecht«
wonen wij, en ve kennen elkaar.
Links wonen die andere lui, en zij
schijnen elkaar ook te kennen. Zij
hobben van hun gazon-helft een ten
nisveld gemaakt. Stel u voor. e®n
tennisveld op ©en plein! Onze helft ia
natuurlijk gesierd met. bloemen en
zelfs schaduwrijke berceau*. IJ moet
onze gezichten zien als dat-volk-van-
links een tennisbal in onze bloemen
slaat' Natuurlijk heeft de tennisclub
reen enkel lid op de rechter-plein-
ïelft en de linkerhelft zou het niet
moeten wagen om haar babics-in-kin-
derwagens in onzen tuin te zetten.
Bij ons genieten de kinderen. Bij de
andere lui loopen zij voortdurend ge-
"aar om door Pa's smashes en door.
Mafs forehand-drives getroffen te
"•orden.
Enzoovoorts.
Maar het grappigste van cle zaak
dat de Spaarndammers zoowel als
de Londen an rs, als zij in de kraut le
zen dat de lersche Vrijstaat en Ulster
maar blijven door-ruzie» n o\ct: hun
grensregeling, het zich ni« begrijpen
kunnen en hun wijze hoofden schud
den over de droevigo achterlijke en
bekrompenheid van d:o Ieren.K.t