HAARLEM'S DAGBLAD
BEURSOVERZICHT
do smamrtiMili
ZATERDAG 17 MEI 1924TWEEDE BLAD
ZWAKKE MARKTSTEMMINC OP ONCUN8TICE HANDELS*
VOORUITZICHTEN.
OLIE-, RUBBER- EN SUIKER AANOEELEN LACER.
TABAKSAANOEELEN PRIJSHOUDEND.
9—16 Mei 1924.
Ook in Je afgeloopen week viel in de
eentonige afbrokkelende markt stem-
min?, welke den laatsten tijd de in
ternationale beurzen beheersenung
Ke®n verandering te con sta te© ren. De
oorzaak hiervan ntoel dor steeds ge
zocht worden in de minder oj>imus
tache verwachtingen welk© men om
trent de ontwikkeling van den wereld
handel koestert. Waa nog korten tijd
geleden de hoop frCvestigd op het raj>-
nort "e* deskundigen, op de aanwij
zingen waarvan een groote verlichting
verwacht mocht worden, nu de door
voer irg van hot herstelplan op zooda-
nicte bezwaren schijnt te stuiten, dat
vo^iloopig niet od een toepoeeing van
de. in het rapport aangegeven richtlij
nen «chijnt te moeeii worden gere
kend. treden de tijdelijk op den ach
tergrond getreden verschijnselen, die
tot ernstige bezorgdheid aanleiding
gaven opnieuw naar voren. In de eer
ste plaats moet in verband hiermede
de nijpende c red iet nood in Duiten-
land genoemd worden. N'a de etabili-
aatie van de Mark. welke slechts kan
worden doorgevoerd op voorwaarde
dat spoedig d«»r krachtige finan
cieel© hulp uit hol buitenland aan de
poffingen om de nieuwe Mark op peil
te honden onontbeerlijke steun zou
worden verleend, is. nu deze buiten-
landeche hulp uitblijft, een roods-
nige croiietnood ingetreden, dat
elechta matige bedragen oD zulke
o.nereuze voorwaarden geloond kun
nen worden, dat handol en industrie
ouder zware rentelasten ec-bukt gaan.
Het gevolg hiervan is. dat de grond
stoffen na de verwerking niet meer
loonend in den vorm van fabrikaten
kunnen worden afgezet, te meer daar
den laatsten tijd in het buitenland
voor nagenoee alle producten een ge.
veelige daling ia ingetreden. Daarbij
komt oog dat groote kapitalen aan
frar.os-speculatie» verloren zijn. zoo-
cat vele groot® en kl-üne banken ge.
noodzaakt waren hunne 1-etalingen te
staken en het aantal faillissementen
den laatsten tijd ongekend groot i*.
Daar den laatste» tiid iuist de hoop op
op een herlevend Du:t«vhland ceves-
tigd was. is het duidelijk dat. nu daar
te lande een groote depressie inge
treden ea voor ernstige complicatie»
gevreeed wordt, in handel^kringen
geen optimisme meer aangetroffen
wordt omtrent de vooruitzichten in de
naaste toekomst.
De uitslag der vork "erin een In
Frankrijk, welko een krachtige ver
schuiving naar links heeft doen zien,
heeft op de beurs hoegenaamd geen
indruk gemakt, eventuin ale bet aan
gekondigde aftreden van Poincaré.
daar aaneen oen n wordt dat indien al
da personen in d® Franscho regeering
veranderen, de buitenlandse!»© politiek
dezelfde Mij ft. Men je echter l>ovree^l
dat door de «indelooze re- ks van con
ferentie» welke waarschijnlijk ver
wacht moeten worden tenslotte, in
dien al overeenstemming bereikt
mocht worden. «ie hulp to laat zal ko
men en de gevolgen der Intidige de
pressie in Duitüdiland zoodnnig otn
zich hebben heengegrepen dat weder
zeer langen tiid noodi-r z.%1 zijn om do
geleden verliezen te l>oven to komen,
zoadat ook dan nog van een geregeld
zakenverkeer met Duitschiand geen
«prake zou ktmnen zijn. De scherpe
fluctuatie» welke den laatsten tijd we
der in den Franc intreden, zijn even
min geschikt ©in een rustige ontwikke
ling van den handel te bevorderen.
Het eenig» lichtpunt ©nder deze
min of meer ontmoedigende ver
schijnselen vormt de meerdere ge
neigdheid welke Amerika schijnt aal
den dag te leggen om een werkzaam
aandeel ie nemen :n liet heretel in
Europa. De reden hiervan schijnt ge
zocht te moeten wordeo in de ook daar
te lande ingetreden verslapping der
industrieel© bedrijvigheid en de
dreigende export-vermindering naar
Kuf'Pa Lij een verier gaande depres
sie. terwijl bovendien nog voor E'uro-
l>eesche concurrentie govreeed moet
worden.
Het deze week bekend geworden tuk-
vies der Federal Reserve Board, waar-
ia er op wordt aangedrongen dat alle
mogelijke stappen worden gedaan, die
er toe kunnen bijdragen, de financieele
regelingen voor de in het Dawes-rap-
port voorgestelde oprichting eener Duit-
sche emissiebank, tot stand te doen ko
nier.. moet al% een bemoedigend ver
schijnsel worden opgevat. Tenzii. ver
klaart de commissie, Amerika midde
len vindt om zijn overtollige financieele
kracht aan te wenden tot steun van
andere landen, dio pogen bun zaken
weer in orde te brengen, kan de Iar
niet de positie van standaar.'-: i -!
behouden en rullen vreemde 1- -n
opnieuw en in hoogere mate afhank
ltjk worden van en schatplichtig aan
het pond sterling. Do commissie be
sluit, dat het duidelijk is, dat. indien
«lere Duitsche Bank ook op een ster-
lingbasis wordt geplaatst, de wereld
voorbereid moet riin op gebrek aan
evenwicht in de ruilmiddelen, terwijl de
aanvaarding eenrr dollarbasis het !wr-
stel van dat evenwicht in de wereld zou
bespoedigen. Uit cit rapport spreekt
duidelijk de «tiiid om de suppiematie
tusschen den dollar ea het pond sterling
ia he: wereld-geld verkeer. Londen is
:t-eds bet centrum van de financieele
handelstransacties geweest en heeft den
Uuisiea tijd een groot deel van zija in
vloed aan New-York moeten afstaan.
Al wordt dus de gezindheid der Ameri
kaan sche bankiers om aan het finan
cieel herstel van Europa deel te nemen,
ingegeven door redenen van eigenbe
lang. kan dit niet anders dan als een
verblijdend verschijnsel worden begroet.
Het is echter reer noodzakelijk dat de
Staatslieden der betrokken landen in
zien dat met de doorvoering dex door
de Experts-commissie aangegeven her
stelmiddelen de noodige spoed zal
moeten worden betracht, daar zooa's
meermalen te Vennen is gegeven de fi
nancieele hulp van de ©verrijde van den
Oceaan daarvan afhankelijk wordt ge-
<:cM.
Al mag wellicht op grond hiervan Tn
de toekomst eenig meerder optimisme
gewettigd zijn, op het oogenblik houden
de bovengenoemde ongunstige ver
schijnselen eene verbetering aan onze
beurs tegen en geven de dalingen,
welke in nagenoeg alle stapelproduc
ten en handelsartikelen plaats hebben,
aanleiding tot groote voorzichtigheid-,
terwijl speciaal voor wat do binnenland-
sche industrieels aandeelen betreft, de
ongunstige toestand waarin nagenoeg
alle bedrijven verkeeren. telkens op
nieuw aanbod tengevolge hebben, waar
tegenover geen voldoende vraag ge
steld kan worden om een afbrokkeling
der kocr>en te voorkomen. Aand. Gou-
ca-kaarsea reageerden verder van ijH
tot 83/4, aand. Van Gelder Papier
fabrieken van 87 3 4 tot 8:H, Aand.
Centrale Suiker noteeren 98K tegen 99,
Jurgens tegen jój'z. Philipslam-
pen 265 tegen 265 K. Heemaf 30 tegen
30'?, Van Berkei's Patent 32 1/4 tegen
34 3'4-
In de Amerikaansche industrieele af-
deeling trad, in navolging van New-
York, een gevoelige daling in. Was het
al reeds geronnen tijd bekend dat de
industrieele bedrijvigheid in de Unie
aan het afnemen is, tot nu toe werd dit
als een voorbijgaand verschijnsel be
schouwd. Nu echter blijkt dat de be*
stellingen in nagenoeg alle bedrijven
afnamen en voor verschillende artikelen
ernstige dalingen intreden, wordt aan1
de geruststellende verzekeringen der
leidende personen geen waarde meer
gehecht en over dc gehecle linie liqui
daties uitgevoerd, welke min of meer
ernstige koersdalingen tengevolge heb-
ben. De opgave van het aantal onuitge
voerde bestellingen der Steel Corp. op
einde April, een cijfer aanwijzende van
4.:o? 447 ton, tegen 4.782.807 ton op ein.
de Maart, bad een daling van 104 7 S
tot 102 3 S in deze aandeelen tenge
volge. Studebaker reageerden van 92
tot 90H. Am. Smelting van 68 tot 65 3 4.
Anaconda van 70 1'S tot 66 1'16. Dc
bride laatsten hadden te lijden onder de
daling van den koperprijs.
Van Handelsondernemingen valt een
daling in aand. Companïa van iq14 tot
173/4 en van Int. Cred. en Hand. Verg.
Rotterdam van 199 tot 182 te vermelden.
Daarentegen konden aand. Maintz en
Co. van 70 tot 84 3/4 verbeteren.
Onder Mijn-aandeelcn trad een lichte
verbeuring in aand. Redjang Lebong
in. Het bericht dat bij de Oost-Borneo
Mij. plannen bestaan om de cumuL-be-
w ij ren om te wisselen in gewone aan
deelen, had slechts voorbijgaand een
verbetering in dere bewijzen tengevolge.
De koers der aandeelen liep aanvanke
lijk van 93H tot 963 4 op. doch reageer
de daarop tot 943 4- De cumuL-bcw ij
zen noteerden 90, 9'. 5°'»«
In Olie waarden had het bericht dat
1 -'<-"ieu de Standard Oil en de Ko-
be een overeenkomst zal worden
gesloten ten einde voor gezamenlijke
tekening tot een hervatting der exploi
tatie van de petroleumterrcinen in Rus
land te geraken, geen invloed op den
koers van Koninklijke, welke ongunstig
werd beïnvloed dor een daling van den
ruwoliepriis in Amerika. De noteering
telde rich ten «lotte op 44* 3tegen
443. Aand. Geconsolideerde reageerden
van 193H tot 1877 8. Aand. Phoenix wa
ren voorbijgaand gevraagd ©p het be
richt dat deze Mij. van de EngeHche re
geering een nitkeering van ruim 75000
pond sterling heeft ontvangen, op re
kening van de schadeloosstelling voor
de ti dens den oorlog in Roemenie aan
gerichte verwoestingen.
Rubberwaarden waren gevoelig Dger
op een verdere c.-ling van den rubber-
pr:i«. Nu door de mindere afneming
van Amerika de hoop dat dit land een
grootere behoefte aan rubber zou heb
ben, niet is verwezenlijkt, worden de
vooruitzichten voor een prijsverbetering
in de naaste toekomst minder gunstig
beoordeeld, terwiil ook van de reeds
toegepaste beperkingsmaatregelen even
min als van de voorgenomen vorming
der verkoopsorganisaties een verbete
ring wordt verwacht Aand. Amsterdam
Rubber reageerden, ondanks het gunsti
ge jaarverslag, van *37 S'S tot
Ï35 1/8, Aand. Indische Rubber Kepen
van 1805/8 tot 176 terug, Oost-Java
Rubber van 194H tot 186, Serbadjadi
van 198 tot i88)4.
Van Scheepvaartaandeelen ondervon
den aand. HolL Am- Lijn hoegenaamd
geen invloed van het bericht dat het
besluit om voor keurs tarieven toe te
passen op die goederen welke in Ame
rikaansche schepen worden vervoerd,
voorloopig zal worden opgeschort Ook
zonder deze bevoordeeltng van Ameri
kaansche schepen blijft de toestand
voor deze Mij., evenals voor alle overi-
rige scheepvaartondernemingen nog
zorgelijk, daar de vrachtprijzen nog
steeds geen neiging tot verbetering
aantoonen.
Aand. HolL Am. Lijn noteeren 84!^
tegen S2 7'S, HolL Stoomboot 191/8
tegen 23, Kon. Boot 66'4 tegen 6S, de
.'■faas 92H tegen 95, Ned. Scheepvaart
Unie 119 1/8 tegen 118.
Voor Saikeraandeelen blijft de stem
ming zeer zwak, hetgeen het gevolg is
van de voortdurende daling van de
suikerprijzen te New-York, terwijl ook
in Jndië een gevoelige daling intrad,
zoodat voorloopig op afdoeningen uit
oogst 1925 tegen bevredigende prijzen
geen uitzicht bestaat. De grootere Cuba-
suikeroogst en de uitbreiding der Eu-
ropeesclio suikercultuur worden als oor
zaken der zwakkere suikerprijzen ge
noemd. Het lichte herstel dat in den
loop der week te New-York intrad, had
hier geen meerdere vraag naar do aan
deelen tengevolge, welke zonder onder
breking een doorloopende daling te
zien gaven. Den laatsten dag trad ech
ter een matig herstel in. Aand. H. V. A.
liepen van 452H tot 44614 terug, JavS
Cultuur van 365 tot 354, Poerworedjo
van 1051'8 tot 105, Vorstenlanden
176K tot 173.
Tabaksaandeelen konden goed op
r: ijs blijven, daar de tot nu toe behaal
de prijzen bevredigend genoemd moge»
worden. De Deli Mij. verkocht reed
33357 pakken voor gemiddeld 5.43 per
pond. tegen in 1923 in de eerste vijf in
schrijvingen 293*: pakken, nu gem.
f 4.39 per pond. Po Deli Batavia ver
kocht 1S1S8 pakken voor gem. ƒ3.72
tegen in 1923 '3'S2 pakken voor 4-93-
Voor de Senembah luiden deze cijfers
18318 pakken voor 3-<>S tegen in 1923
15042 pakken voor ƒ2.78. Aand. Dell
Mij. noteeren 36S!» tegen 367, Deli Ba
tavia 300 ex. div. tegen 323, Senembah
280 tegen 2873/4.
Thee-aandeelen bleven nagenoeg on
veranderd. terwnl van njver«e Cultuur
ondernemingen aand. Kali Benao op
ongunstige /productie<ijfers van 100
tot 84 terugliepen.
Nederlandseho Staatsfondsen konden
van de ruimere geldmarkt niet door
koersveibetering profiteeren, daar in de
eerste plaats de pas te New-York ge
sloten leening met i!> disconto ver
handeld wordt en vervolgens weder een
inschrijving is opengesteld op 75 mil-
lioen schatkistbiljetten. Eon en ander
kan voor een koersherstel onzer natio
nale Staatsschuld niet bevorderlijk wor
den geacht.
Geld op prolongatie noteert 3
INGEZONDEN M E OED EE LIN CE N h «0 Cts. por regel.
HJERDIULM
EEVESVflIK
GIRO-AFDEELING
Opdrachten, ook ten gunste van niet rekeninghouders
bij onze instelling, worden denzelfden dag kosteloos
uitgevoerd.
Over de saldi, waarover 2} pCt. rente wordt vergoed,
kunnen rekeninghouders ten allen tijde per cheque
beschikken.
Stadsnieuws
Stofbestrijding.
De proeven te Haarlem begonnen.
Zooals wij reecla eerder meedeelden
hoeft de eemeenfcereinieing het plan
dezen tzomer proeven te nemen met
stotfbeetrijcLiiig.
Er zal gesproeid worden met Dr.
ErBiev's teerpreparaat.
Over dit middel wordt het volgende
medegedeeld
Het preparaat is vloeibaar en kan
zonder eenige verdc-sp behandeling
aan het water in den sproeiwagen
worden toegevoegd.
Is het preparaat aan het water toe
gevoegd. dan kan men de oplossing
uitsproeien, zooals dat bij water ge
bruikelijk ie: elk systeem wagen is
daarvoor geschikt.
Het is noodzakelijk, dat tijdens liet
sproeien de weg droog ia, opdat bet
Water gelegenheid heeft zich af te
scheiden en liet preparaat zich onmid
dellijk op het wegdek kan vastzetten.
Het ie onnoodig en met het oog op
do onkosten aan arbeidsloon zelfs niet
wenschelijk, om den weg voor het
spr< i.'ien schoon te vegen.
Gebleken is. dat de stoflaag door
het preparaat aan liet wegdek wordt
eebonden en niet meer te voorschijn
komt.
Hoewel een teerlaag wordt gevormd,
is in dit opzicht «us een groot ver
schil te constateeren met een weg, die
geteerd wordt: dan toch is het stof
vrij maken een gebiedende eisch, wil
mem verbinding krijgen tusschen teer
laag en wegdek.
Voor grintwegen is een 10 pet. op
lossing het meeet doelmatig gebleken.
Is de eerste besproeiing geëindigd
en dua het. eerste teerlaagje aange
bracht, dan verdient liet aanbeveling
do tweede besproeiing niet 1e lang uit
te stellen. Men kan dit reeds doen na
verloop van een paar uur. doch ook
zonder heerwaar wachten tot den vol
genden dag.
A ervolgens kan men bij zeer drukke
verkeerswegen, of bij niet al te beste
weeenconstructie, ruimschoots vol
staan met een wekelijksche be
sproeiing. Bij minder drukke wegen,
of wegen waarvan het wegdek nog niet
gedeeltelijk is vernield, zal een be
sproeiing van eenmaal per 14 dagen
voldoende blijken. Tijdens een droge
periode kan na de 5de of 6de be
sproeiing met een zwakkere oplossing
bijv. van 5 pet. worden volstaan.
In het algemeen kan men zeggen,
lat men alleen dan, wanneer de teer
laag door langdurige regens geheel is
vernield, moet doorgaan met een 10
PcU oplossing.
Een en ander hangt uiteraard ge
loei af van de weersgesteldheid en
de wegenconstructie en moet derhalve
steeds plaatselijk worden bekeken.
Vergeleken met teer bied't het pre
paraat groote voqrdoelen. Men behoeft
toch nimmer den te behandelen weg
af te sluiten. want het preparaat
hecht zich onmiddellijk aan het weg
dek en laat absoluut geen spoor ach
ter op autobanden, schoenzolen etc.
Men kan het middel derhalve zonder
bezwaar overdag uitsproeien. wanneer
do sproeier slechts zorg draagt publiek
voortuigen etc. te miiden. Ook zeer
hooge temperaturen hebben niet den
minsten inyloed od de aangebrachte
laag.
Voor klinker- en Rrindwepen is de
behandeling gelijk, alleen kan voor
eerstgenoemde wegen do verschillende
oplossingen, de helft zwnkker worden
genomen. De reuk van het preparaat
ia do echte frissche teerlucht, die bij
het publiek altiid sympathiek is, en
waaraan men zelfs een 7.ekore genees
kracht toeschrijft, of die althans be
schouwd wordt als een zeer geschikt
desi n f ectiem iddel
Het preparaat vormt hij herhaalde
toepaz»sing op den weg een asphaltach-
tiee laag.'
Haarlemmer Halletjes
REN ZATEROAGAVONDPRAATJE.
De belastingadministratie is er van
overtuigd, dat zij veel geld niet bin
nenkrijgt omdat <It aanslagen to laat
verzonden worden en de inning niet
geregeld i» op de manier, die aan de
mcnschen het beste past. Dit schijnt
evenwel geen reden te wezen om de
biljetten op tijd rond t« zenden, en
ook niet om de wijze van inning te
veranderen. Men noemt dat continuï
teit in het beheer, als men aan den
arabtelijken on taaien sleur, als men
aan den burgerlijken kant van de
quacstie staat. Intu&schen blijft het
zoo. Je kunt dus zeggen, dat dc raam
er niet too doet, wanneer er toch geen
verandering komt.
Een arbeidersgezin bijvoorbeeld
leeft bij de vreelc. Heel natuurlijk,
want de kostwinner van het gc/.in
wordt per weck betaald. Dus komt dc
busbode, de courantombrenjjer, de
huisheer en ieder ander, die zich weet
aan te passen en niet vordert, dat de
mcnschen zich naar hem zul
len schikken, wekelijks. De rijks-
belaster doet het anders. Die
stuurt dure papiertjes van drie en
vijf etuivers rond. die de duurste
drukker voor heelwat minder leve
ren kan, en als dat niet helpt haalt
hij zijn groote kanonnen voor den dag
en schiet daar dwangbevelen uit af
baten ook deze niet, dan erkent hij
zich overwonnen en roept de werk
gevers op om hem te hulp te snollen.
Dit noemt bij met een pleehtigen term
loonbeslag, een verdrietig ding
voor don werkgever en een dure ge-
achiedenis voor den belastingschuldige.
Nu is er in Amsterdam een bureau
Opgericht, dat tot doel heeft, dc rijks
belastingen pc week te laten ineaa-
secren. Natuurlijk tegen een kleine
vergoeding. Als zooiets nu in Haarlem
ook werd opgericht, zou de particu
lier weer eens aanvullen wat de amb
telijke ortanis.atio te kort komt. Wie
neemt het initiatief' Hij zal er wel van
te doen krijgen, niet alleen in arbei-
derskringen. wanneer hij maar waar
borgen kan geven van deugdelijkheid
en soliditeit.
Soms sta ik op de tram to wacht
bij een grootcn IrTuid/mifc-sviDkei D«
eigenaar van dio zaak is een men-
scnenkenner. Hij redeneert blijkbaar
zoo: ,.dat ik azijn, zout. zeep, suiker,
soda, stroop en meer artikelen van da-
gclijkschc behoeft© verkoop, weet ie
dereen weldie behoef ik dus niet
uit te stallen. Wat de mcnschen niet
weten dat ik er op nahoud, dat moet
ik etaleoren." En zoo zijn de twee
winkelramen van zijn zaak een ware
vreugde voor het oog.
Altijd als ik tiaar op wacht sta ge
niet ik van de fijnste delicatessen. Er
zijn voorhanden confituren in soorten,
biscuit* van diverse fabrieken, vruch
tenbonbons, chocolade van allerlei
aard, toffee, viseh in blik en s u n-
sweet, wat beteekent zonzoet in
het algemeen en pruimen in blik in
dit bijzondere geval. Of ik al die de-
licate«cn eten will Ik denk er niet
aan. Op rruvd van Coué wil ik in het
geheel niet, roep alleen maar mijn
verbeelding te hulp en geniet dus op
dio manier van al deze lekkernijen.
Op Maandag, den dag van het oud
bakken brood bij uitnemendheid, smul
ik aan confituren, op Dinsdag verlus
tig ik mij aan biscuits, op Woensdag,
halverwege de week, aan Spaansehe
olijven, op Donderdag aan pudding,
iet* stevigs om mij door dc weck heen
te helpen, op Vrijdag aan een prikke
lend busje piccalilli ter opwekking
van mijn laatste kraehten. daar de
week nadert en on Zaterdag aan een
fleseh advocaat, bij wijze van triomf.
Omdat eindelijk de week «nt 's-
Misschien zegt iemand, dat advo
caat een drank i«. Neen. dat is het
niethet is heel dik. er zitten eieren
door, dus is het een eierspijs. Voor
het andere raam van mijn kruidenier
staan namelijk diverse dranken,
waarvan 'k gebruik maak, naar gelang
van dorst en seizoen. Limonades, boc-
rejongens, sorbet*, Valencia. port-
En alle* in mijn verbeelding, net
kost dus nirls en 'k bederf mijn maag
niet. Heerlijk. Iedereen kan ik dat
aanbevelen. Onlangs nog, toen ik op
de tram stapte (een tweemanswagen)
zei de conducteur: ..ik kan wel zien.
dat het mooi weer is, n kijkt zoo blij".
Het was goed gemeend, maar hij ver
giste zieh toch juist had ik prach
tige zalm uit. blik genoten, met een
smakelijk glas port en dat voor nie-
Imendal. Hoe zou iemand dan niet blij
kijken
Toch ii e* 5«r ding «raarcar ik nog
in liet onzekere gebleven ben. Aan
de deur van dit paleis van heerlijk
heden hangt een gedrukte kaart,
waarop ik werd uitgenoodigd te in-
formceren, hoe ik een stuk zeep gra
tis krijgen kan. Dat weet ik niet.
Om dat te vernemen moet ik den win
kel binnengaan en om er dan weer uit
te komen zonder iets gekocht tc heb
ben durf ik niet. Het slaat zoo gek.
Als iemand dio daar klant is, zoo
vriendelijk wil wezen mij dat pro
bleem op te helderen, zal ik hem dank
baar wezen en op mijn beurt Maan
dagochtend aanbieden een ontbijt van
kerstmiapudding ('t is de tijd nog wel
niet, maar het zal wel smaken) met
een glas Spaanschen wijn, die er
voortreffelijk in zullen vallen na het
bekende Maandagsche ontbijt van
brood uit den tijd van Toet natuur
lijk bedoel ik daarmee Toet-ankh-
khamen.
Juist Had ik deze bespiegeling neer
geschreven, toen e*- een brief uit Lon
den kwam.
Van een fabrikant van vciligheids-
scheermessen.
Hij zond mij eet coupon ter waar-
do van f 2.50. waarvoor ik een scheer
mes kon gaan halen bij een firma in
de Groote Houtstraat, op voorwaarde
alleen dat ik zelf kwam, opdat de fir
ma in de gelegenheid zou zijn, mij de
behandeling grondig te laten zien.
Waaraan, zoo dacht ik, moet ik de
ze mildheid toeschrijven! Heb ik zijn
hond uit het water gered! Of hem
een tuiltje vroege tulnon present ge
daan 1 Of h«m con andere internatio
nale beleefdheid bewezen! Maar hoe
ik ook in mijn geheugen groef, er bleek
niets van een goede daad. die ik je
gens don fabrikant zou hebben be
gaan en die een geschenk v\n oen
rijksdaalder, bruto natuurlijk want
er moet wel ecnige winst in zitten', zou
rechtvaardigen.
De brief, die bij do aanbieding ge
voegd was, gaf geen voldoende licht.
„Wij vertrouwen", zoo schreef de fa
brikant (ik bedoel natuurlijk t y ip-
t e) ..dat u niet. zult aarzelen, van ons
aanbod gebruik te maken. „Dit doen
de neemt u geenerlei verplichting je-
eens ons op u.„." ik had al gedacht,
dat binnen veertien dagen na de ont
vangst »ep vertegenwoordiger zou
komen vragen om mijn portret-, flink
ingezeept en een verklaring: „Hier
mee verzekert ondergeteekende, dat
hij, al wordt hij ook duizend jaar, zich
nooit meer met een ander mes in zijn
gezicht wil snijden (ik ben namelijk
heel onhandig in die dingen) dan mot
het wereldvermaarde fabrikaat van
den heer X."
Dit was het dus ook niet, dat de
milde Engelschman beoogde „inte
gendeel", zoo schreef hij, „u bewijst
ons daarmede een dienst, daar wij er
zeker van zijn, dat er geen doeltref
fender en goedkooper reclame voor
ons apparaat bestaat, dan de tevre
denheid van den geregelden verbrui
ker."
Toen ik dat las, echoot mij het be
kende, ook Engelsche rijmpje te bin-
In ma Hers of business the fault of the
Dutch
Te giving too little and asking too
much,
hetgeen aldus vertaald kan worden:
Do Hollandsche koopman, zoo 'over
't geheel
Die levert te weinig en vraagt veel
te veel.
Hier demonstreerde de Engelsche
fabrikant het tegenovergestelde:
Hfj ig op de leevrlng zoo bijster ge
steld.
Dat hij 't fabrikaat zendt en niet
vraagt, om geld.
Toch is dit nog Iets anders, dan
volgens de ntethodc-Coué voor het
rnnm van een kruidenier in mijn
beelding allerlei heerlijkheden voor
niemendal gebruiken.
Hier kwam wel degelijk wilskracht
to paa. En raijn wil, als ik zoo zeg
gen mag, verzet zich tegen het aan
nemen van cadeautjes van den eer
ste den beste. Als ik een scheermes
tioodig heb, hoop ik nog wel een rijks
daalder in mijn zak te vinden, om
het te kunnen betalen.
Dit is wel een week van buitenge
wone gebeurtenissen geweest.
Twee Groningsche hooggeleerden,
do professoren Heymans en Wiersma
hebben een onderzoek op touw gezet
om to weten t® komen, of er verband
bcMaat tusscheu dea houw van het
Vrijheidsbond
Feestelijke bijeenkomst in het
gebouw van den Protestanten
bond
Vrijdagavond had in gebouw vau
den Protestantenhond alhier een fees
telijke bijeenkomst plaa.te ter herden
king van den 25-jarigen gedenkdag
vao de eerst® vredesconferentie, 18
Mei 1899 te 's-GravenHage gehóuden*
J/>® voorzitter, Mr. K. van Hinloopeoi
Labibcrton, zette in een kort openings
woord uiteen dat het van belanjj ia
steeds d« aandacht te blijven vestigen
op de vredesidée.
Mr. H. C. Dresselhuys, voorattetf
van den Vrijheidsbond, laield een
feesi rede, waarin hij zich tot taai
had gestéld uiteen te zetten de betee
ken is en de gevolgen van de eerst®
vredesconferentie. Deze heeft voor het
vredeswerk den grondslag gelegd. Men
moet hebben den wil tot en het geloof
in den vrede, want de oorlog is miada*.
dig en ons rechtsgevoel moet zich met
kracht tegen dit groote onrecht ver*
zetten.
Maar de menschheid kent den weg
tot den vrede nog niet. De beteekent»
van de eerste conferentie is. dat zij
duidelijk heeft gemaakt, dat er vre-
desreoht ie en vredeswetten zijn.
Het Christendom heeft d® mogelijk
heid van een internationale rechtsge
meenschap gebracht. Alleen nog maar
de rn o g e 1 ij k h e i d; maar deze mo
gelijkheid is grooter geworden door
de eerste Haagsene vredesconferentie,
waar de eerste algemeen geldende we«
reldwet geschapen werd. Er is daar*
om reden den 18en Mei 1899 met opge
wektheid te vieren.
Spr. zette vervolgens uiteen, hoe die
vredesconferentie ontstond en wat zij
technisch bevatte. Er heerschte toen
een algomeeue bewapeningskoorts en
de oproeping vanCzaar Nicolaas II van
Rusland tot een conferentie, om daar
door te komen tot beperking der be
wapening, deed een golf van emotie
door de wereld gaan.
Beperking der bewapening werd
niet bereikt, maar wrèl en daarom
moet de conferentie herdacht worden
werd ingesteld een Permanent Hof
van Arbitrage. Dat Hof is er nog ai «3
het in de schaduw gefteld door het
Permanent Hof van Internationale
Justitie van den Volkenbond en het
mag worden beschouwd als de k i e m
van internationaal recht.
De oorlog van 1914 is tóch gekomen,
maar hij heeft deze goede zijde ge
had dat het aantal pacifisten buiten
gewoon is (oogenomen: de afkeer der
menschen togen de gruwelen van den
oorlog is sterk gegroeid.
Voortgaande, zeide spr.. dat er on
derlinge, internationale bescherming
moet komen; anders zal er geen duur
zame vrede mogelijk zijn: de naties
moeten de overtuiging, ja, de garan
tie hebben dat er een vredesmacht is
om haar te beschermen, indien zij
-.angevallen worden.
Spr. herinnerde voorts aan het op
richten van den Anti-Oorlogsraad in
September 1914, die de Volkenbondsge
dachte reeds in zich had. De Volken
bond bestaat nu vijf j'aar en hij is nog
gebrekkig, maar alweer: de kiem ia
er en er is verbetering merkbaar. In
dtt verhand herinnerde spr. aan het
voorstel van Lord Robert Cecil om t®
komen tot beperking van bewapening.
Dit plan Ls niet in don Volkenbond
gedaan, maar toch in dien bond
behandeld. Er kleven fouten aan
en spr. betreurt het dat ons land niet
een verluierde editie van Cecü'e plan
don Volkenhond aangeboden heeft,
maar m ieder geval is een begin ge
maakt.
De volgende oorlog, è-ls hij komt. zal
zijn een strijd op leven en dood: daar
om moeten wij peen passieve maar ac
tieve pacifisten zijn. Ons land kan ook
in d<ni strijd voor den vrede een rol
spelen; wij kunnen voorstellen doen
aan den Volkenbond.
Met den wensch, dat het ..vrede op
aarde" werkelijkheid moge worden
eindigde spr.
Luid en langdurig applaus klonk na'
oe rede van Mr. Dreeselhuvs.
I menschelljk lichaam en het karakter.
Huiselijk gezegd: of dikkerta goedaar
dig en mageren... ja, hoe moet ik zeg
gen, want ik wil nicmaud kwetsen...
minder goedaardig zijn. Zij hebben
daartoe aan medici circulaires toege
zonden en wachten op antwoord.
Vrees voor onbescheidenheid behoe
ven wij wel niet te koesteren. Het
medisch beroepsgeheim zal ons wel
vrijwaren tegen publicaties: „neef
„Wouter, smal gebouwd, met andere
..woorden mager, munt uit in hate-
..lijke opmerkingen. Ilopraa, mc-cr
„rond goconsferueerd, inderdaad in
„het bezit van een aankomend buikje,
„is goedig van natuur. Fidelio, zoo
„tusschen beiden in. is een twijfel-
.nummer. Omtrent, hem is een nader
onderzoek geboden".
Neen, voor dergelijke indiscreties
behoeven wij niet bang te zijn.
Maar er is iets anders, waarover
heldering noodig zal zijn.
Wanneer iemapd die mager w__,
dik geworden is, bewijst dat dan iets
anders dan zucht naar tafelgenot en
gemak? Bewijst dat dan, dat hij be
halve in rondheid, ook toegenomen ia
in goedigheid?
En omgekeerd: heeft een dikkert,
na een geslaagde vermageringskuur,
met eenige ponden vet. ook zijn goed
aardigheid verloren?
Ziehier twee vragen, waarop ik
van de professoren Heymans en
Wiersma graag een antwoord zou
hebben, zonder de minste kans, daar
ben ik zeker van, om het ooit t® ont
vangen.
In de geleerde wereld Sal dit wel
„vulgariseeren van dc wetenschap"
genoemd worden. Tn andere termen:
je maakt er een grapje van!"
Maar je ziet er uit, hoe Je^ zonder
kwaad vermoeden op straat loopen-
de, aan allerlei beoordoelingen bloot
staat. Ook in andere dingen. Dezer
dagen kwam ik ergens voorbij, waar
een juffrouw, een raam openschui
vende. een vocht dat ik niet kon
thuis brengen, vlak voor mijn schoe
nen op straat stortte.
Dil geschiedde gelijkvloers. Maar
welko gevaren, dacht ik zoo. bedrei
gen dan iemand van de bovenverdie
ping.
En zie, terwijl ik óp het trottoir 1
rechts (een andere plaats is den voet-
ganger terecht ontzegd) Terder givp
werd ten raam boven wij opgescho
ven en daalde ©r een regen van krui*
mcls neer. Het ontbljtservet werd
over mijn onschuldig hoofd leeg ere-
schud.
Met één sprong was ik op den rij
weg. Een waarschuwende schreeuw
en een motorwielrijder snorde, rake
lings langs mij heen en richtte een
waarschuwenden voorvinger op het
trottoir: „daar hoor je!"
Maar drie huizen verder schfudde
een andere juffrouw uit haar venster;
een mat uit. Een mat! Een voorwerp,
waarop men zijn voeten afveegt. Eea
verzamelplaats van ongerechtigheid.
Moest ik do differente bacillen trot*
seeren, die hier neerdaalden?
Op de voetstraat kan ik niet,
Op den rijweg mag ik niet.
Door de lucht heen durf ik nief.
Wat toch gedaanl
Toen schoot mij een reddende ge
dachte te binnen. Voortaan ga ik
door de grachten varen. Het eenige
gevaar, dat mij daarbij overkomen
kan, is een wachtpost van spuwende
jongelui op de bruggen. Maar daar-
tegen vermag een op tijd opgezette pa
rapluis al veel.
Eenige dagen geleden kwam in een
Rotterdamsch blad een opgave voor
van het aantal ongelukken met auto's
en motorfietsen, dat veroorzaakt was
door voetgangers.
Dacht men omgekeerd? Hoeveel
onheilen door auto's en motorfietsen
waren teweeg gebracht op voetgan
gers?
Noen. 't Is precies zooals ik zeg.-
ITet. waren er heelwat. Rol terdam
mers zijn eenmaal een taai ras.
Ik heb iemand gekend, die bij
wandelen een motorwielrijder omvef
liep. Hfj overleefde het niet. Met zes
fracturen en zeven kneuzingen werd
Hij opgenomen.
De .motorwielrijder had zijn pink
een bootje bezeerd. Do linker of de
rechter. Dat weet ik niet meer.
Natuurlijk bad mijn kennis zijn
verdiende loon. Het komt niet te pas,
een motorwiel omver te Ioopen.
FIDELIO,
