HAARLEM'S DAGBLAD - Klachtenoverbezorging klachtenoverbezorging Het Dienstboden-vraagstuk. Stadsnieuws Een verbetering van den Korten Zijlweg te Overveen. Begrafenis mevrouw Cremer 41e Jaargang No. 12587 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Woensdag 2 Juli 1924 ABONNEMENT EN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd III ADVERTENTIENVan 1 tot 5 regels f 1 -75; iedere regel meer 35 cents. Reclames 60 cents per regel. Bij is (kom der gemeente) 13-57H- Franco per post door Nederland f3.87J4-Afzonderlijke nummers f0.15. Geïllustreerd I abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents Zondagsblad, voor Haarlem en Omstreken f0.57H; franco per post fO-65. 131 per plaatsing, elke regel meer 15 Cents contant; buiten het Arrondissement dubbelen prijs. Directie, Redactie en Administratie: Gr. Houtstraat 93, Post-Giro 38810 UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER Bijkantoor voor Santpoort, Velsen, Velseroord, WIJkeroog, IJmifMen, Telefoonnummers: Directie 3082, Redactie 600 en Administratie 724 D'reC,e^Hro\dridacteuRr^0^rpeereboomREB°°M Beverwijk, en*., enz. Drlehulzerkerkweg 2, Velsen, Telefoon 3521 DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN BLADZIJDEN. EERSTE BLAD De Administratie van Haarlem's Dagblad verzoekt vriendelijk rechtstreeks te richten naar het Bureau Groote Houtstraat 93, Telefoon 724 AGENDA WOENSDAG 2 JULI. JI. O. V., concert ln den Hout, Melkinrichting voorheen Van Brug gen (in den Hout). Strijkeoncert. Bioscoopvoorstellingen. DONDERDAG 3 JULI. Groote. KerkOrgelbespeling van 7.30—8.30 uur. door George Robert. (Vrije toegang). Cinema Palace, Groote Houtstraat Bioeooop voo retell in? 8 uur. Theater ..Do Kroon". Groote Markt Bioscoopvoorstelling. 8 uur. Luxor-Theater. Groote Boutstraat: Bioscoopvoorstelling. 8 uur. Scala-Theater. KI. Houtstraat 77 Bioscoopvoorstelling 8 uur. Atlanta-bioscoop. Zijlatraat, Bios coopvoorstelling. 8 uur. kamertje veelal kente- het vrije niet teller Toch geloof ik, dat er een ring komt. Of de betrekking intern te verkie zen is loven de externe ia zoo indivi dueel. Hebben ze bij mevrouw een ge zellige keuken of een aardig kamer tje, dan ia intern zijn te verkiezen, wanneer de meisje» in haar eigen huis geen huiselijkheid of gezelligheid heb ben". MEJUFFROUW M. C. BERDENIS VAN BERLEKOM geeft ala haar Van het gezin, waarin het meisje komt en van het meisje zelf hangt het af, of de betrekking te verkiezen 1» als interne of als externe". Hiermede hebben wij zoo getrouw mogelijk weergegeven, wat in net hart en in het hoofd van onze zes vrouwe lijke gemeenteraadsleden aangaande den dienstbodennood leeft. 'M. M.-L. rj4 jm8 De meening van de zes vrouwelijke leden van den Haarlemschen Gemeenteraad. MEVROUW VAN LOOY. „Hoe ik mij de blowing van het d ie ns tbode- vraag- |stuk dcnkl Daar ia rnaar tón op lossing voor. De kantoren en fa ken moeten geen meisje» meer I aannemen, maar enkel jongens. Zijn we zoover. Hd.in Ls er geen J dienstbodennood meer", zei Me vrouw Van Looy vol overtuiging. „De kanker van de msstschappij .is, I dat de t«sr.-nwoord:ge meisjes niet meer in de huishouding willen gaan, m.aar naar de fabrieken cn de kanto ren. xoodat die meisje» a's ze een maal trouwen, van de huishouding be droefd weinig afweten. Hoe kan een gezin tot welstand komen, als do vrouw de* huizee niet <Te'huishouding kent. niet gepast zuinig en de waar de van het geld niet kent. En de zui nigheid is ver te zoeken tegenwoor dig! Vroeger maakten de meeste meis jets haar oigen goed, van oud word weer nieuw gemaakt, het werd ver steld en wear eens versteld. En nul Welke winkel» maken alle goed" za ken t Dat zijn de confectiemnenzijnen Zelf iets mMcen! Nee hoor! Al» het stuk of oud is, wordt he< eenvoudig weg gedaan 1 Óm de animo voor het dienen weer een beetje aan te wakkeren, geloof ik wel, dat de dames goed zouden doen, aan de meisjes wat meer vrij te geven. Het kantoor- en fabrieks werk lokt juist daarom zoo aan, om dat het aan de meisjes meer vrijen tijd laat, ze zijn 's avonds om half ze» vrij. de Zondagen hebben ze ook vrij en daarin moeten de dames wat Bjeeirnnnde zijn. Het salaris vind ik ruim voldoen de. al denken de meisjes wel eens, dat ze op kantoor of fabriek meer verdienen. Zo vergeten dan in die be rekening kost en inwoning en al wat er nog bij komt. Een opleiding aan een SR. ~r.>-1huishoud school lijkt mij niet noodig. De oplei ding is thuis, bij moeder, en die moet. practisch zijn. niet theoretisch De Vereeniging van Huisvrouwen zou hier nuttig werk kunnen doen, want deze quaeetie raakt toch in de eerste plaat» de huisvrouwen. Zij moest de ouders van do jonge meisjes op hot nut van huishoudelijk werk voor hun dochters wijzen. Ik donk mij dat zoo. dat de Vereeniging bij voorbeeld op de hoeken der straten biljetten liet. aanbrengen met den vol genden inbond: ..Ouders, waakt voor dat uw dochters goede huisvrou wen worden! Stuurt haar niet te vee naar de fabrieken en kantoren waar zo misschien eerst, wat meer zullen verdienen, maar dat ten «lotte gaat ten koste van het levensgeluk uwer kinderen, daar zij lafcr door gebrek aan huishoudelijke kennis zich zelf en haar gerin niet gelukkig kunnen ma ken". De redactie der biljetten zal do Vereen,iging van Huisvrouwen natuur lijk naar eigen inzicht moeten wtjza- Op de scholen moet er a1 aange stuurd worden op de ontwikkeling der huishoudelijke gaven onzer dochters, evenals de zucht tot zuinigheid moet aangekweekt worden. Ik kan moeiliik zeggen welke dienstbetrekking -ik voor de dienst meisjes beter vind, de interne of de externe, omdat dat geheel en al af hangt van hef milieu, waaruit het meisje komt en de betrekking waarin ze komt. Maar dit is en blijft voor mi] de oplossing: de meisjes niet naar de fa brieken en kantoren, maar in de huishouding, waarvan ze later in haar eigen huishouding weer baar nut zul len trekken". MEVROUW MAARSCHALLKOM IN zc: mij het vol gende: „Tja. ik heb er natuurlijk mijn gedachten wel over loten gaun, .maar een op lossing. .1 Er zou er, dunkt mij, wel een .zijn. maar ik voel er volkomen de be zweren van. de meisje» :n het dienstbode- zijn tegenstaat, is dikwijl» de weinige vrijheid en het gevoel van vast zitten. Al» de andere meisjee van kantoren, fabrieken en winkels vrij zijn, dan zijn ze vrij van d.it werk: hij onze dienstmeisjes is dat bijna nooit het geval. Zitten rij 's avond» tn haar keuken of in haar kamertje, bezig met naaiwerk, rnet schrijven of ver diept in een mooi boek, dan komt het dikwijls voor dat ze er weer af moe ten: óf mevrouw schelt om thee. aan de buitendeur wordt gebeld, zoo- dat ze steeds nog het gevoel hebben, dat ze toch niet vrij zijn. Ook duar- om zou ik er voor voelen, dat dc meis je» in uurloon werkten als ik er niet bijna tegelijk de onuitvoerbaarheid een gezin van begreep. Hetgeen de meisjee ook stuit, dat in sommige gezinnen en ook haar eigen kring op de dionsimcii wordt neergezien. De afstand tu-^- schen mevrouw en het meisje is dik wijls to groot, in lt«t gezin moet over liet algemeen meer belangstelling voor de aangelegenheden van het meisje getoond worden, ze moet hui» ge nooto zijn, het moet bijvoorbee!' niet voor kunnen komen. (Jat, aooala ik onlangs van een meisje hoorde, toen rij aan het schoenpoetsen was, de dochter de» huizo» langs de keu ken kw&m cn een poor schoenen naar binnen scheerde met de woorden „Poets die ook gelijk!" U begrijpt, zoo iets grieft ec-n meisje! In onze Arbeiders Jeugd Centrale wordt aan ouzo kindoren geleerd, be leefd tegen alle menschen te zijn, ol bij wijze van sproken, oen bedelaar hun den wee vraagt, of een meneer met een chiquen hoogen hoed. Zij moeten hen even vriendelijk te woord staaji. Maar rij verlangen van ieder een ook een beleefde behandeling. Ook loeren wij in de A. J. C. aan onze kinderen, op geen enkel werk neer te zien: Je bént. wat je bent, alle werk is waard gedaan te worden, mits het goed gedaan wordt. Of je nu in een katoenen japonnetje je werk doet., of in een rok met blouse, ,,je bént, wat je bent". En toch hebben de meisjes het land aan katoen dragen, terwijl dat het een heerlijk frissche dracht is, Ik was in de Volkshuis- houdschooi (Werk- en Leerschool) te Amsterdam cm het was een genot, daar de meisjes aan het werk to zien onder leiding van do onderwijzeres. Zij waren allen-in het katoen en ze waren er wat trotse]» op. misschien dat dat voor een dool ook kwam, om dat de onderwijzeres zelf ook zoo ge kleed was. De meisjes hadden allen even veel plezier in het werk, ze wa in het schuTen en schrobben en poetsen en een van de leerlingen mocht, do trap doen. let wel: 1) t. Dat. mogen ze ieder op de beurt doen. Ik geloof dan ook niet, dat de meis jes het huishoudelijk werk op zich zelf onaangenaam vinden. Maar zooals ik al zei, het gevoel, dat ze geen zeg- ;ensdhap over haar vrijen tijd hebben, net zich steeels gebonden voelen, dat is een van do voornaamste factoren van den tegenzin in het dienen. Het loon, dat ze verdienen vind ik lang niet. slecht, goed uitgerekend ■erdienen ze op fabrieken, kantoren L-mng: ,Do dienstbo dennood in algemeen gaat niet voorbij, niet zoozeer een nood, maar een maatschappelijk verschijnsel, dat zeer nauw samen hangt mei ande re verhoudingen op economisch gebied. Dan komt daarbij, dat het algemeen nie mand meer die nen wilwél werken, het beschikbaar-zijn in alge- meenen zin wil men niet meer. Het te kort aan dienstboden hoeft tot go- volg een groote vcoleisctiesdheid beschikbare krachten. Tegenover die veeleischendheid «enerzijds is gekomen van don kant der dames óf onverschil ligheid. óf een te veel toegeven, om ze te vrind te houden. Onder deze verscherping van het conflict moeten de goeden Onder de kwaden lijden, zoowel de goede dienst, boden ahr de goede mei rouwen. Door den oorlog zijn de toestanden zeer verscherpt, zoodat voor den mid denstand, dio achteruit gegaan is, het houden van een dienstbode buitenge- ostbnar wordt. Velen zijn klei- jeten gaan wonen, waardoor de ruimte voor de dienstbode in huis ook kleiner wordt, dan zijn voeding en be- ossching zeer duur aan den anderen mt heeft de worlunansstand i jrhouding hcte&e jaren gehad, noodzakelijkheid om te gaan dienen a minder groot ge word dp, daar andere betrekkingen voor de meisjes open staan, waarbij ze veel weer geld i n handen krijgen. Een vaste dienstbode kost aan het gezin een groote som sn krijgt naar verhouding veel minder geld handen, dan meisjes die in hoor fa milie blijven, en als werkmeisje of ia andere beroepen een ruim weekloon hebben. Do looncn z.ijn voor de botalenden rij kelijk hoog en voor de ontvangenden voel te laag. Wat wij uitgeven aan loon, dokter, apotheker, verzekering, 'oedsel, fooien, kamer vind ik heel vel, maar de meisjes zouden liever al dal geld in handen hebben, zo willen graag genoegen nemen met het voed sel, dat ze thuis krijgen, haar eigen kamertje met eigen bod bij mevrouw zonden de meesten zonder bezwaar willen ruilen voor de elahpgelegen- he-id thuis, waar ze mis&cliicn wel met bun drieèn in één bed moeten slapen. Wat we zouden kunnen doen om in den nood te voorzien Daar kunnen wc niets aan doen. We moeten er een voudig in berusten cn ons aanpassen in de veranderde omstandigheden. De vaste dienstbode zal vervangen worden door de uitwonende en de uit wonende langzamerhand door de hulp van enkele dagen of hal" dagen, mits naar verhouding betaald. We gaan dien weg uit, ik neb niet te zeggen of ik er voor voel of niet, het gebeurt. De lnilp in de huishouding en kinderjuffrouw zullen worden lid het gezin. Voor rijke gezinnen komen we lot sp itsing in bepaald vakkundi ge hulp voor koken, werken, strijken enz., onder leiding van een huishoud ster. Een opleiding aan een Huishoud school zou ik voor alle meisjes zeer op prijs stellen, ook voor haar, die gaan naar winkels, kantoren of in het mo devak enz., zooals in het buitenland gebruikelijk is, waar dat onderwijs aansluit aan;de lagere school. In Amsterdam, Rotterdam en Den Haag is de toeloop voor do Volks- huisboudscholen zoo groot, dat Am sterdam dit jaar 20o meisjes moest afwijzen bij gebrek aan plaats, Rotterdam in April 1923 niet minder dan 496. Deze meisjes gaan na volbrachten leertijd niet allen als dienstmeisje, maar zij, die gaan, hebben de begin selen van haar 'vak flink geleerd. On ze meisjes hebben ivèl .plezier in de vrije huiselijke bezigheden, getuige de huishoudscholen, maar het is het dienen, het beschikbaar zijn algemeen zin, dat zij niet meer len, zooals ik in het begin reeds Het. is ook een feit, dat het vak dienst bode, geminacht wordt door haar ei gen ptandgenooten, daaruit komt de tegenzin in het katoen dragen voort, ..iedereen ziet dan immers direct, dat je ,,maar" dienstbode bont!" De opleiding van do meisjes begon vroeger als bollemeisje, als hulp bij do groote meid, die de kinderen dan langzamerhand inwijdden in het werk. maar het instituut Sprotje is, ook al door de economische toestanden een groot deel opgeheven, een Demonstratie Reddings brigade te Zandvoort Belangrijke oefeningen Zaterdag a.s. precies twee uur zal door de Z.-.ndvoortsche Reddingsbri gade een demonstratie gehouden wor den op hot gebied van het redden van drenkelingen. De demonstratie heeft plaats op het strand en in zee vóór het Kurbau». Bij voldoende deelneming en gun stige zee heeft daarna ccd wedstrijd in het afstnndzwemmen plaats. Verder houdt de bemanning der Reddingboot een proeftocht en wor den met hot toestel, uitgevonden door Dr. Varekamp, proeven genomen. Tijdens de demonstratie wordt een cedeeltc van hot strand vrij gehou den van publiek, opdat de verrichtin- oen der léden beter kunnen worden gevolgd en zij vrijer zijn in hun be wegingen. Dit afzetten is op de vo rïgc oefeninvsavonden. toen Vjf pu bliek zeer hinderlijk opdrong, noodig gebleken. RECHTVAARDIGE GRIEF. Juist terwijl wij bezig zijn het dienstboden-vraagstuk toe tc lichten komt cr een bericht, dat een van de bezwaren tegen dit vak (want een vak is hot en een gewichtig vak ook) illus treert. Dn bezwaar is: gebrek aan vertrouwen. Een dame mist een bankbiljet van 'londerd gulden Haar man doet daar van aangifte bij de politie en verdenkt maar dadelijk het dienstmeisje daar na blijkt, dat de vrouw de? huizes zelf het. bankbiljet in een andere kast gejogd heeft, hetgeen zij 'vergeten had. Zulk een haastig optreden moet, zacht gezegd, uiterst lichtr aardig hoeten en streng worden afgekeurd Men beticht niet zoo r. zonder bewijs, iemand van een tig misdrijf en het dienslmci.ije. dat door dc politie verhoord is en dus onannge.n.-.ine en pijnlijke uren door bracht. hooft reden om zich veronge lijkt te gevoelen, Wanneer dp dames er over klagen, dat het vak van dienstbode niet meer in eere is, moe ten zij er zelf geen aanleiding toe geven, dat de meisjes met rechtvaar digc grieven aankomen. Men had in dit geval (zooals in alle gevallen) moe ten beginnen met aan het dienstmeisje Een kiekje hoe de werkzaamheden plaats hadden. Reeds langen tijd fiat do bestrating van den Korten Zijlwig le Overvean veel te ivensclien over. Door het steeds drukker wordend verkeer waren er groote oneffenheden ontstaan. die vooral voor de wielrijders bijzonder oi aangenaam waren. J'hans heef Pu- t.l'oke Werken vau Bloemendag! er een mooie verbetering tot stand ge- l.i acht. Le vorige week Maandag zijn de voo-bereidende maatroieloD getroffen en Dinsdag is men met mar. en macht aan hel werk gegaan want het werk moet spoedig gereed z':n. Reeds drie uur 's morgens werd door een ploeg van ongeveer 35 man met het werk aangevangen, lm het ve-keer niet te hinderen werd telkens een stuk van ongeveer 50 A 60 meter van de helft van dr-n weg onderhnndeD genomen. AD zulk een stuk klaar wss. kreeg de andore helft over den-elfden afstand een beurt. Er werd gebruik gemaakt van een stoomwals en twee bitumen- ketels. Ook Woensdag, Donderdag en Vrij dag werd reeds 'e morgens drie uur begonnen. En thans is het werk grootendeels gereed. Hel resultaat lijkt ons alles zins bevredigend. Weliswaar is door het rijdend verkeer een gedeelte' van het fij;ne grint naar de kanten van den weg geschoven, maar dit zal wel spoedig in orde komen, want wij ver nemen, dat er over veertien dagen nog een laag stramex over hcr nieuwe pla veisel zal worden aangebracht, Automobilisten en wielrijders zijn over het algemeen met dezen verbe terden roestand ingenomen. De directeur van Publieke Werken te Rlnemendaal was zeer tevreden over de med"werking, door de werk- 1ied°n betoond. Ook de anrsluitende be'tratirg van het Zendvoorferpad wordt hersteld. bet volle vertrouwen te gevendat. zou het meisje genoegen hebben ge daan en haar den indruk hebben gege ven, dat zij inderdaad als een gewaar deerd lid van het gezin wo-dt be schouwd. Niet als een vreemde. En zóó moet het zijn. Het dienst meisje moet zich gevoelen als üd van het gezin. Dan zal zij ook we.lerkee- rig belang in het gezin stellen en zich er thuis gevoelen. DE HAARLEMSCHE HANDELS- VEREENICINC. Het bestuur van de Haarlemsche Handelevereenigine. «telt zich voor, in hel a.s. winterseizoen 10 praat- en on t wi kkel avonden te organiseeren Data en namen van sprekers zullen no<-'nader worden hekend gemaakt. Reeds hebben zich echter de heeren Jhr. J. C. Mollerus en H. A. Marcus, (respectievelijk secretarisen adspi- rant-aecret-aris van de Kamer van Koophandel) bereid verklaard oenige spreekbeurten.op zdch te nemen. DE VROUWENDAC. Op de a s. Zondag in den tuin van het Brongebouw te houden Vrouwen dag. die uitgaat van den Bond van Soc.-Dem. Vrouwenclubs en de S. D. A. P.. zullen door de beide «prekers nl. mevrouw C. Pothuis-Smit, jid der Eerste Kamer en J. W. Albarda, lid der Tweede Kamer, de volgende drie eischen der vrouwendag nader uiteen gezet worden Tegen verslechtering van het on derwijs: Voor de beroepsvrijheid van de vrouw en .ontwapening. Het terrein zal om 1 uur worden eeopond. de meeting zal te 2 uur aan vangen en tot uiterlijk half 6 duren. en in winkels dikwijls minder, maar huishoudschool vifld ik dan ook uifc- het is een feit, dat ze koet, inwoning, stokend. DE BAAR WORDT GRAFWAARTS GEDRAGEN. Zooals wij rocd9 In ons vorig mededeelden, heeft Dinsdagmorgen te Santpoort cmdor zeer groote blijken van be- I langstelling de teraardebestelling plaats gehad van het stoffelijk overschot van Cremer—Kog an, j Zooals op de foto's te zien is was de baar onder een schat vam bloemen eu kransen bedekt.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1924 | | pagina 1