Zandvoortsche Brieven
Dit de Omstreken
Rubriek voor Vragen
Sport en Wedstrijden
Pers-Qverzlcht
een noodzakelijke wijzici nc van het reclement van
orde voor de raadsvercade rin c. oe brederod e8traat
een hobbelvelo. de duinstraateen autoval. voor
wat hoort wat.
Do benoeming van den heer J. W.
.Werkhoven tot Jioofd van school A
heeft niet ulleen op bchool C een on-
do^vvijiojsviscuiuro doen onuuuui,
waarin de Raad, om geen Rijksretri-
butie van I 15.UJU te ouitoopen. heeft
moeten voorzien door neg aan den
vooravond van 1 Juli in spoedverga
dering bijeen 10 komen (wat dan toch
nog altijd der gemeente op een s
sietje van t fa) aan presentiegelden is
te staan gekomen) maar zii heeft te
vens de absolute noodzakelijkheid
aangetoond van eene wijziging van
liet Reglement van orde voor de ver
gadering van den Gemeenteraad.
Wat was het geval?
Op de voordracht ter benoeming tot
hoofd van school A stonden, in alpha
betise he volgorde, de namen der beu
ren A. L. I). Damen, L. Olree en J.
W. Werkhoven.
Het is een publiek geheim, dat het
ooilege van 13. en W. don heer Damon
liet liefst benoemd lind gezien. Maar
bel ia ook een publiek geheim, dat de
Raad nooit medegaai met de voor
keur van B. n W. cn. al sedert den
ti'd van meester Schumacher af,
iteedi een ander benoemt.
Ditmaal worden bij eerste stem
ming uitgebracht;
Op den heer Werkhoven 6 stemmen;
op den lieer 01 ree 3 stemmen en op
den boer Damen 3 stemmen.
Daar nu niemand van do 12 uiige-
brachto stemmen de vol t rekte meer
derheid had verkregen, moest volgens
art. 27 tot oen tweede vrije stemming
worden overgegaan. Aldus geschied !c
en de uit-«lt»g der tweede stem
ming was gelijk tan dien der eerste
Alweer volgrns art. 27 moest nu <le
stemming worden bepaald tot .allen.
Hie tie meeste stommen hebben er
langd". Ook dit geschiedde en nu liep
ren deel der stemmende Ra-iddeden
na»r den heer Werkhoven over. die
ile voor zijn b*noemin$r noodige meer
derheid verkreeg.
Maar gesteld nu eens; d.it de
Raadsleden, die tot tweemaal toe ge
toond hadden in den hoer Werkhoven
hot meeste vertrouwen to stollen;
dat de 3 Raadslo-lon. die zoowel bij
eerste als bij tweede vrije stemming
to kennen hadden g«gc««n d<« vaca
ture bet liefst te zien vervuld door
den heer Damen;
dat do 3 Raadsleden, die hun pa
dagogisch hart in eerste en twpedo
instantie haddon verpand aan don
hoer ülree
Gesteld nu eens. zee ik. dat al die
Raadsleden bij do dorde stemming
consequent waren gebleven en dat er
andermaal 6 stemmen waren uitge
bracht op den hoor Werkhoven. 3 op
den heer Damm en 3 op den heer 01-
ree, wat zou er don gebeurd zijn?
Dun zou de voorzitter, doende wat
des voorzitters is, naar het reglement
van orde hebben gegrepen en or
nirts In hebben gevonden wat ter zake
dienende kon xiin.
Immers zegt het reglement woord e-
lijk:
,Ia ook bij dö» (tweede vriie
stemming g -ene volstrekte meer
derheid verkregen, dnn wordt de
stemming bepaald tot de twee
per-tonen, die bij de tweede stem
ming de meeste stemmen hebben
bekomen, of. zijn de meeste
stemmen tusschen meerdere per
sonen verdeeld,
cn dat was hier liet geval
tot allen, dio aldus de meeat©
stemmen hebben erlangd. Ook
hierdoor geen volstrekte meerder-
heid van stemmen der stemmende
leden verkregen ziinde. heeft cr
oen vierde «temming plaats over
do twee personen, die bij de
derde stemming de meeste stem
men hebben erlangd.
Op een dergc-lijk geval if? het re
glement dus niet bedacht. Want wa-
ro do uitslag der her?temming gelijk
geweest aan dien van do torste en aan
dien van do tweede stemming, dan
zouden cr drie personen z.ün ge-
woest, dio om het ook eens in do
stadhuistaal uit te drukken bij de
derde stemming do meeste stemmen
hadden erlang-I. En het Reglement
spreekt uitdrukkelijk van twee.
Nu is het heel niet ondenkbaar. Hat
dcrgnli'kc gevallen zich :n de toekomst
vaker voordoen. Van de 13 randsle-
<ton kan er allicht een ongesteld of
om atldere redenen nie' aanwezig
zijn. Worden nu biï eer te, tweede en
dertto st'-mmins op Candidas' A -i. on
candidaat B -l en op car.didaat C 4
stemmen uitgebracht, tusschen welke
twee enndidaten zal dan de vierde
stemming moeten plaats vinden?
Minder waarschijnlijk is hot dat
heel vn:ik benoemingen zullen moeten
geschieden mot zoo grootcn spoed als
waarin op ultimo Juni werd voorzien
in de vacature aan school C. Maar zoo
zich bij een dergelijk geval de stem
men bij derde stemming in drie ge
lijke doelen verdeelden of zoo. gel
thans zoo licht het geval had kunnen
zijn. de 12 uitgebrach'o rtemmen ver-
deeid waren c -woest In 1. en 3 dan
had er geen benoeming kunnen ge-
f.chicden en dan ware dit der Ge
meente op f 15.000 komen te staan.
Geen groot bedrag iu vergelijking tot
den schuldenlast, w aai onder de ge-
rnoeat» nog steeds gebukt gaat. maar
toch stellig groot genoeg om aan
stonds wijzJging van het reglement
van orde iu overweging te nemen.
Wat ik bij deze met gepaste be
scheidenheid ..in overweging" geef.
't Wordt trouwens wel eens tijd
ook, dat het Reglement van Ortie her-
zien wordt. Want, vastgesteld in de
openbare randsvergadoring van 23
Februari 1903, is bet in die 21 Jaar
stellig wel voor wijziging in aanmer
king gekomen. Hoewel lie: 't dan ni t
zoo lang zal hebben uitgehouden al
zijn voorganger, dat. vaatgeeteld op
1 September 1S52, torst 1903 werd
ingetrokken en dus den aanvalligen
leeftijd van meer dan 50 jaar had be
reikt.
Tiid genoeg voor een reglement om
to verstarren of versteenen.
Zand voort heeft zijn bloei, al Is die
dan ook al aardig getaand, voor een
groot d- e! to danken aan de automo
bielen. De Zeeweg heeft sdms iets van
de Avus-baan te Berlijn en het ..wa
genpark" bij het Groot-Badhuis is
sorns een ver/amelin:- van alle moge
lijke «utomobielmerkcn. Men ziet or
Rolls Rovce naa t Ford «taan en Fin»
naast Citroen. Wie meer oog heeft,
voor de nummerborden, herkent aan
de letters alle provinciën des lands en
er is wel geen tentoonMHing. waar
zooveel wagens bijeou komen als hier,
waar men Imvendien de absolute ze
kerheid heeft dat ze op eigen kracht
waren aangewezen om te komen en
op eigen kracht zijn aangewezen om
weer te verdwijnen, beursen op een
tentoonstelling niet altijd zoo hoele-
mafil zeker 19. makende de daar aan
wezige wagens wel eens gebruik van
iota dergelijks als waarmede Hugo de
Groot uit Loevotteln wist to ontsnap
pen.
Nu is hot echter met de berijdbaar
heid onzer wegen voor auto's maar
teer matig gesteld. Do Zeeweg moge
-Jan op do BerHjnsehe Avus-baan go-
lijken. dezo zou den Pruisischen neus
voor hem ophalen, als het ging o-or
He effenheid van het wegvlak. Aan
den Haarlcmjnorstraatweg mogen ve
le kosten voor verbetering zijn ten
koeto gelogd, tusschen aon Doodweg
en do hallo Aerdonhout is er nog een
stuk «trant. dat veel op ben rut«ch-
baan gelijkt. Maar met niets, met
geen weg ter woreld te vergelijken is
de Brederodestraat. die den naam
..jtrast" heuseh niet verdient. Het is
ontegenzeggelijk een mooie broede
verbinding tusschen Haarlemmer
straat cn Zuid-Boulevard. En zij
vraagt; roept letterluie om een tram.
dlc hnnr de levendigheid zou geven,
waarop har» dicht-bcbonwdhc-Ld zoo
wel alt- hare lengte haar recht geven.
Maar als ..straal* U zij eenvoudig
altominabel. Automobielen gevoelen er
zich op als bezoekers van bet Schrik-
palei» ln het Lunapark en wie het
waagt er op rijn motorrijwiel door
heen te gaan. heeft alle katis zün duo-
girl te verliezen. Een ondeugend bad
gast heeft eens aan iemand, die van
zijn schoonmoeder wilde bevrijd zijn,
den raad gegeven hanr op do motor
fiets mede te nemen en dan full speed
door de Brederod«straat te rijden. De
bestuurder van de Indian kon dnn de
moeder zijner gade in de duinen te-
tug vinden of liggen laten.
Nu nut de onderhoudsplicht dor
Brederodestraat niet op de Gemccr.t^.
maar op den bouwondernemer, die
het terrein aan de straat exploiteert.
Deze komt dien onderhoudsplicht ech
ter wol zeer matigje* nu. O. er zijn,
geen gat<-n in de strnnt en geen ga
pingen. Maar over de klinkers schijnt
soms 3o vloed gevaren, ot een wals
met ongelijke ribben en het is or mis
schien prettig om do cake walk op te
dansen, maar stellig heel onpleiziorig
oin er over heen ie tuffen. Onze plaat
selijke chauffeurs kennen haar wel en
bepalen zich tot een clakkengange-
tjo. waardoor de passagiers "Ovrij
waard worden voor lucht, sprongen.
Maar een motor-vreemdeling rijdt or
zijn wogen op stuk en zijn humeur
in barsten.
Zoodat Ik maar zoggen wil. dat hel
tijd wordt, dat do bouwondernemer,
op wien do onderhoud'plicht rust.
eens ernstig op dien plicht wordt ge
wezen.
Van automobielen gesproken het
wordt meer dan tijd, da» er vóór den
Duinweg een bord komt. dat do bo-
stuurders van motorvoertuigen waar
schuwt dien koers te mijden. Nu ziet
men er telkens arzolooe d« straat in
rijden en weldra vastloopen. Zij
kunnen dan niet koeren c.f wenden en
zijn verplicht, van de retro gebruik te
maken. Wat altijd lastig is in een
dood slop zoowel voor do automobilis
ten a's voor de bewoners.
Al* Znndvoort profiteren wil van
•ie automobilisten, moet het hun ook
'er wille zijn. Want het is een goed
FTo!l:ind»ch spreekwoord:
Voor wat hoort waf.
JUTTER.
ZANDVOORT
demonstratie badarts
varenkamp.
De iieor Varekamp hoopt Zaterdag
12 Juli a-s. voor het Oranje Hotel te
Zandvoort. pl-m. 4 uur, 'e namiddags
een demonstratie to houden met
zwemmers, voorzien van zwemvesten
dio door middel van een electriach
schol apparaat voortdurend in contact
zijn met do helpers aon het. strand
De apparaten kunnen aau elk
zwemvest aangebracht worden, als
mede aan de bestaande haspels. Het
systeem van schellen is zeer eenvou
dig.
Eón keer schellen is viert (Holl.);
vier (Duitech); veer (Engelsch); filoz
(Fransen).
Drie keer schellen i6 respectieve
lijk:
Un-ha-len; ein-ho-lein; draw the
lino (in), rotirak
.Voorloopigo proeven hebben geleerd
dat, behalve kleine verbeteringen bui
ten het cloctritsch apparaat. om,
verondersteld mag worden, dat de
demonstraties zullen gelukken.
Niemand minder dan Prof. I-orentz
dn grootst© physicüs. intorsseerde zich
in het bijzonder voor deze vinding en
zijn bekwame amanueeis wist vele
moeilijkheden scflitterend te overwin
nen.
IJMUIDEN
Uitspraken van den Raad
voor de scheepvaart
De Raad voor do Scheepvaart, heeft
uitspraak gedaan betreffend» de klacht
van D. Groen tegen don schipper van
het stoomvisschersvaartuig Iiollland
III IJM. 179.
De Raad 16 van oordeel, dat in de
gegeven omstandigheden het demon-
teeren van do mijn gerechtvaardigd
was on hot toelaten e-r van derhalve
geen misdraging van den schipper je
gens do schepelingen oplevert.
Immere de stuurman kende blijkens
zijn mededeelingen aan den Raad dc
inrichting van het soort mijn. dat was
opgovischtwist met juistheid aan te
geven, wat de gevaarlijke deelen wa
ren en heeft de demontage op behoor
lijke wijze doen geschieden. Gezien de
persoon van den stuurman mocht de
schipper aan diens verklaring, dat hij
met de itlricliting van do mijn bekend'
was. vet rouwen scheuken. In tusschen
ware het beter geweest, indien men
enkel dc onbeschadigde voelhoorn had
afgeschroefd en het buisje met
ehroomz.uur verwijderd. Is dit ge
beurd, dan k'an'dé mijn niet meer door
een schok tot ontploffing worden ee-
bracht. Men had dan de in ju niet
verder uit elkaar behoeven te nemen,
waaraan toch altijd eenig gevaar ver
bonden is. doch ze overhoord kunnen
zetten op con plaats, waar den aard
dor zeebodem in aanmerking geno
men niet geviacht wordt.
Indien de voelhoorn een weinig om
gebogen was eewoeet. lead het af
schroeven ervan zeer gevaarlijk kun
nen wezen, daa rhet dan alleszins mo
gelijk was geweest, dat het buisje met
cl jroom zuur w as gebroken en eene
ontploffing gevolgd.
Wanneer men niet of weinig inet
het type van de opgcvischte mijn be
kend is, moet het deniontecren zeer
zeker worden nagelaten het is echter
evenmin gewenscht aledan de mijn
weder overboord te worpen, omdat
door boieing van de mijn mot het
scheepsboord allicht een ontploffing I
kan plaats hebben, terwijl het boven
dien in het algemeen belang is, dat
de ze© van mijnen gezuiverd wordt,
liet. beet» doet men de mijn stevig
aan dek voet te sjorren, maatregelen
te nemen, opdat niet togen de m jn
kan worden gestooten. en ze bii liet
binnenloopen van een haven aan het
deskundig marineper6oneol af te ge-
Verder heef» de Raad uitspraak ge
daan in zake liet losspringen van een
slikdeksel aan boord van het e'oom-
visscbersvaartuig E. T. IJM. 19.
De Raad is van oordeel dat dit be
treurenswaardig- ongeval w to wijten
aan onvoldoende dikto van het mate
riaal. Hot rnogo al waar zijn, dat het
ongeval door het te sterk aanzetten
dor moeren is verhaast., editor dat dit
zoo heeft kunnen zijn is alleen het
vevolg van de onvoldoende sterkt» van
het materiaal. Waar de Raad op een
plaats zelfs een dikt» van slechts 4
rn.M. heeft geconstateerd, kan zonder
meer worden aangenomen, dat dit
deksel luid moeten zjn afgekeurd.
Dan had het ongévol niet plaats ge
vonden. De Raad betreurt het dat de
voor 't opmeten geëigende passers bij
do keuring niet. zijn gebruikt. Overi
gens is ook de Raad vim oordeel, dut
de voordeden, welko de onderhavige
slikdeksels bieden gemakkelijk han
teerbaarheid bii het aanbrengen
niet opwogen legen de nadoelen en dat
vlakke deksels dit voordeel hebbon.
dat de dikte gemakkelijk kan worden
g©conr=tateerd en dadeliik opvalt. Be
halve dc pebrokkig» wijze van meting,
welko hief een rol heeft gespeeld, wil
het den Raad voorkomen dat bij hot
koUtloiftiferaoek, waarbij hot, deksel
naast den ketel liet. de kan? bewt.-iat
dat aan hot deksel niet de noodige
aandacht wordt geschonken. Ook
daarom verdient een vlakke plaat,
waarb i een dikte van 4 m.M. onmid
dellijk zau opvallen, de voorkeur.
VRAAG: Twee dochterjes van mij
bazoo ken do Therosi.vschool (Kleine
Houtweg) een er van sinds Spt. 1922
en do andere sinds Sopt. 1923. Nu
ontving ik een aanslag groot
f 101 voor den cursus 1923-1924 ver
schuldigd.
1. Hoe groot wordt mijn inkomen
berekend
Moot ik nu al voor 2 kindoren
betalen t
3. Wordt ik aangeslagen naar het
inkomen van 19221923 kalenderjaar.
ANTWOORD; 1. Ons is niet bekend
tot welke categorie dezo school be
hoort.
2. Ja.
3. Naar het inkomen over 1922.
VRAAG: Met ingang van 1 Januari
1924 huurde ik een huis met moes
tuin te Nijmegen 4e. klasse voor f5.50
per week. Mijn huisbaas had doz©
huur aangevraagd bij dc huurcom-
missio. Dezo besliste echter, in Maart
jl. <lat de huur slechtf f4.80 pof
weck mocht zijn. Voor huurwaarde
ben ik in de Pers. Belasting aange
slagen voor f 15.85
1. Kan ik met succes togen deze
aanslag reclamecren?
2. Men had toch zeker in elk ge-
-•a lin Januari rekening moeten hou
den mei den moestuin en niet alleen
do waterleiding af moeten trekken?
ANTWOORD: 1. Dat is niet met
zekerheid te zeggen, u kunt hot pro-
beeren.
2. Dat maakt waarschijnlijk geeu
verschil; de moestuin verhoogt de
huurwaarde van het huis.
VRAAG; Ik ben aangeslagen in de
belasting voor f 253.06 dat moest zijn
f 7.50. Daar heb ik direct een paar
bezwaarschriften over geschreven, en
kreeg ten antwoord na oncevoer een
Jaar eon dwanglnwol van f 3.50. Ben
ik verplicht die boete te betalen, voor
de abuizen dio op het kantoor ge
maakt z.iin?
ANTWOORD: Volgens een nan-
teekening op do achterzijde van uw
aanslagbiljet ontheft de, indiening van
een bezwaarsehrift u niet van de ver
plichting tot, betaling. U had met het
oog op mv reclame ook uitstel van
betaling kunnen vragen.
VRAAG: Ren ik, verplicht stedelüke
belasting to betalen, als lid van een
tooneelvercenigir.g bii mijn maanddï-
ploma. tevens bewijs van toegang,
ook als zo eeen uitvoering geven?
ANTWOORD: Dat is otis niet be
kend. informeert u dat eens op 't
Stadhuis
VRAAG Tl: heb een japon laten ver
ven. hetgeen geheel verkeerd is uitge
vallen. Met een advocaat pro deo spreek
ik nu de vervcrii aan om schadevergoe
ding. Heeft die advocaat het recht f 2.50
administratiekosten cn pnnierlcveiingen
aan mii in rekening te hrengen?
ANTWOORD Administratiekosten
komen aan een advocaten- en procvi-
•skantoor 0. i. niet te pas. Dat hti
op uw bewijs van onvermogen niet
gratis zün brieven en ander papier ter
beschikking stellen wil is geen ge
woonte. maar op porti-vcrgocding
heeft hij recht.
Cricket
overzicht.
Na een rust van twee weken krijgt
Haarlem a.s. Zondag wederom een
mooie kans oin kaar ongeslagen record
op Schoten te handhaven. Quick
komt hl. op bezoek. Echter dienen de
Nijmegen aars niet onderschat te wor
den. immers tegen Hilversum ver
richtten zij velleden week uitetekend
werk; dank zij de versterking van een
yiertal Engelschen brachten zij het
tot een hoog aantal.
De andere Kaarlemscbe verceni-
giug hoeft weer eens vrij.
Do belangrijkste kamp wordt on
getwijfeld in Den llaag gospeeld,
llier ontmoeten H.C.C. en V.R.A.
elkaar. Dat zal een spannende ont
moeting worden, vooral nu de Aid-
sterdammers de laatste weken ook inet
bet slaghout zoo goed op dreef zijn.
Het eerste treffen tusschen beide
ploegen in het begin van het seizoen
eindigde in een kleine nederlaag voor
de club dor Feithen. Nu gelooven wij
dat. do Amsterdammers het onderspit
zullen dolven.
To Rotterdam krijgt V. O. C. weer
eens gelegenheid om een overwin
ning t« boeken. V. V.' V. komt op be
zoek; slechts zelden is het deze Am-
aterdamsche club mogen gelukken,
om East c.s. in eigen hol de punten
af to snoepen. Ook voor Zondag a.s.
prognosticeren wij een herhaling van
vorige wedstrijden, d.w.z. een neder
laag voor V. V. V.
Ten slotte ontvangt P. W. de club
van Van Booven. Hetgeen do Ensche-
déscho cricketers jl. Zaterdag aau
do Spanjaardslaan hebben gepres
teerd, was maar heel matijj.
Wel is waar zijn z.ij thuis sterker,
doch de Hilversummers zullen in ieder
geval zegevieren.
Voor de .tweede klasse gaan de
Haarlemmers naar Auislerdain, om
A. C. C. partij te geven. Do twee
winstpunten van jl. Zondag hebben
wel eenig vertrouwen gegeven, doch
of zij het tegen de sterke Amster-
damscho club zullen bolwerken, staat
nog to bezien.
Rood on Wit- 2 ontvangt den ande
ren Haarlemechcn tweede-klaascr C.
V, H. Hoewel wij oen spannenden
strijd in uitzicht stellen, aarzejen
wij geen oogenbiik, om de jeugdige
{Rood en Witters als overwinnaars
uit to roepen.
Eerste klasse:
Hormes—Ajax.
II. C. C.—V. R. A.
V. O, C.—V. V. V. -
P, W.Hilversum.
Haarlem—Quick.
Tweede klasse:
A. C. C.—Haarlem 2.
H. C. C. 3—V. O. C. 2.
KampongU. V. V.
V. R. A. 2Albion.
Bood en W;t 2C. A. H.
V. V. V. 2Vleermuizen.
Voetbal
de haarlemsche „roode
duivels".
Dit toer-elftal spt-c-lt Zondagnamid
dag G uur een wedstrijd tegen L. F.
C. I te Leiden, op het terrein aan
der. Haagweg.
Zaterdagavond 19 dezer zal zit van
6-3 uur socJen te Worm er veer tegen
W. F. C.
indis ons toevertrouwd.
Naar aanleiding van de rede door den
oud-minister Trcub op 1 Mei 1.1. gehou
den in het Ondernemingsraad voor Neder-
lacdscb-IndiC «chrijf! „N e c- r 1 a n d i a"
dal het Toor Nederland tijd wordt, t« ze?
ijen wat hel in Indié, wat het met Indië
wil.
Het onrwerp voor het nieuwe Brgeerings
reglement in Indiö is, volgens do heer
Trcub, doortrokken van- den „I.eidsohen
geest", dio meent, dut aan de inlanders
recht wordt onthouden. Over Nederlands
taak ln Indiö wordt, naar hot blad op
merkt, in ons land verschillend gedacht.
Aan do eene lijdo -wordt reeds nu een
greote tnato van zelfstandigheid voor In-
dié verlangd, aan d© andere bcersch'. de
overtuiging, dat voor zelfbestuur de In
dische bevolking nog in afzienbaren tijd
niet rijp zal zijn. De Ixudsche hoogleera
ren, als prof. Hazeu. die eerstgenoemd
standpunt innemen, schijnen mot don ver
rekijker to fotografeeren; zij zien reeds
hetgeen eerst in oen verre toekomst kan
worden bereikt.
Zelfs zij. dio aan Indié het tnoreele
recht toekennen door ons tot zelfbestuur
te worden opgevoed, schrijft het blad. zijn
het volkomen eens met rar. Treub, da; ten
eerslo „do luidruchtige kleine minderheid
hier en in Indië, die, wat zij ook van
zichzelf moge rnocnen, niet gedragen wordt
door de gevoelens en de wensohen van de
groolo meerderheid der Indisoho bevol
king" en ten tweede bet Indische ele
ment voorshands nog niet rijp is om zelf
standig wetgevenden arbeid te verrichten."
Aangehaald wordt verder hetgeen prof.
D. O. Stibhe in zijn rede van 11 Maart
voor do Vertegenwoordiging van den „Ned.
Ir.d. Pol. Ecot. Bond" gezegd heeft, toen
hij zijn verbazing uitsprak dat do ontwer
pers van het nieuwe Regcermgsreglcment
l.eon beginsel van vitaal belang voor In-
dié, nl. dat de centrale leiding voors
hands verzekerd moet blijven in Neder-
landscho handen, zoo volkomen heeft kun
nen loslaten."
Wat het Algemeen Nederlandsch Ver
bond met di: a'.les te maken heeft f „Dat
(zegt de schrijver) het prijsgeven van In-
dié in een nabije toekomst geen no ze-
'.ijkhoid is, waaraan iemand, die Neder
landsch voelt, zonder huivering kan den
ken. Bij de bcsliseing. dio de Btatcngene-
raal binnenkort rullen moeten nemen,
staat op het spel een levensbelang van ons
volk en van den Nederlandschon stam.
Nederland heeft tegenover Indié een mo
reelo vorpiichting. Indié is ons toever
trouwd; onze tank is. het op te voeden ten
cindo hel in slaat te stellen eenmaal
zichzelf te besturen. Dezen plicht schrijft
de loop der geschiedenis ons voor, wij zien
die in de gebeurtenissen in omringende
Oostcrschc Ur.don afgeleekend. Hierover is
geen verschil, maar er is verschil over
het tempo, waarin deze drang moet wor
den geleid. Wordt dit tempo te snel ee
nomen, gelijk in dezen tijd zoo menige
beweging, dan ontstaan er hotsingen en;
ongelukken en is het gevanr groot, daï
Indiö verloren gaat én voor ons én voor
do Tndischc volkeren."
Koloniën
het waterwerkkracht kratjak.
De correspondent van het Bat. Nwbl.'te
Buitenzorg 6chrijft:
Een werk van 21/2 millioen. We wilden
ma het bezoek aau Gedroeg toch ook wel
r die e
s tot
stand gebracht en welk gebruik men daar
van maalkte. Donk zij de welwillendheid
van ir. De Breuk onder wiens leiding
Eetvertrek vaa den heer Jansen van Baay
bedoelde wenken zijn gebouwd,
ook mogelijk gemaakt.
Om Krat jak te bereiken heeft
ongeveer I uur te rijden over Drarnaga en
'LeuwjÜamg, daarna steil de hoogte in tot
de leegstaande kantoren en dienstwonin
gen bij den grooten Tjianten-waterval.
Verder doet men het best zich te voet te
begeven naar de waterwerken
vic-r. Op dit punt is de Tjianten afgedamd
en wordt hel rivierwater gevoerd over
30 M. langen stuwdam waarboven een ka
bel brug werd gebouwd. Om de stroom
snelheid, welke aanvankelijk 1 M. per se
conde bedraagt, tot de gewensohte 0.15 3f.
per seconde te kunnen terugbrengen en
aldus het vuil te doen bezinken, laat men
het water dóór een tweetal naast den stuw
dam gelegen in la-V. sluizen st'iumvn in
den z.g. zuivcringsbak, welke 50 M. In-ng,
15 M. breed en glooiend van 1.70 tot 3.SG
M. diep i«.
Het bezinksel kan op geregelde tijden,
bij voorkeur zia bandjirs door tin ender-
grrcidsch spuikanaa'. naar bet verder ge
legen riviergedeelto worden afgevoerd.
Om te voorkomen, dn; nlV-Lrlioid van
den sluiswachter Mie verplicht is do sluizen
bij bandjirs :e sluiten) tot overloopen van
den hak zal kunnen leiden werd daarin e«n
uit 6 ijzeren buizen van 1 M. diameter be
staande lievcloverlaat aangebracht door
welke liet overtollige water nanr de rivier
kam wegloopen.
Van don zulverlngebak uit komt het wa
ter in de toevoerleiding. een 334 M. lan
gen tunnel ran C maal 2 M. me; een open
verlengde.van 330 M. lengte.
De overige waterwerken liggen
verder aam de Tji Kioewoeng, zij-rivie
de Tjianten. Ook hier werd een stuwdam
met inlastsluiren aangelegd, men treft ei
weder een zuiverlngsbak aan, welke ech
:er door gebrek nan ruimte aanmorkelijk
kleiner moet worden gemaakt dam bij dc
Tjianten; ook is er een afvoertunmel. Voor
dezo en die bij de Tjianten is het noodig
geweest Dujtsche mijnwerkers, die met de
door de harde steensoort noodzakelijke
machinale boring op de hoogte zijn,
zeoden. De bouwkosten zijn dan ook Sn
verband daarmede zeer hoog, a.l. f 3CO per
M. tunnel moeten worden, hetgeen wat
beteckont als men bedenkt, dat de tun
nels honderden meters lang zijn.
Uit de laatsiMmgcduide tunnel stroom;
het water vla een aquaduct over een zijri
viertje on door een kleine tunnel i-n oen
bezinkkom van 12.000 M3. inhoud, na eerst
nog door 2 kleine watervalletjes op lagei
niveau te zijn gebracht. In die bezinkkom
welke men in «en door een narden dam
afgesloten da! vindt, is ook weer een spui-
met -koker aangebracht,
in die kom uit komt het Tji Küwoeng
t in de Tjiantenloïding voor het aqua
duct, dat bestaat uit een ijzeren vakwerk-
brug van 33 M. spanning, waarop 2 ijze-
btiizeil van 1,50 M. diameter. Dit is
een zeer mooi werk geweest, dat miet
zonder groot e bezwaren kon worden ge
maakt, daar deze brug is gelegd over de
30 M. diepe kloef, waardoor de Tjianten
stroomt. Dit die 2 buizen komt hu water
weer ln een 90 M- lamge tuimel, dan weer
<en open leiding, daarna in een van
gewapend beton vervaardigde buis van
210 M. diameter om te storten
achlig reservoir van 215.0000 M3. inhoud,
het laatste werk, dat mocht worden vol
eindigd.
Welk gebruik nu van dit alles en dus
in de bestede milüoenen wordt gemaakt?
Totaal geen gebruik, want do verdere
werkzaamheden zullen nog een gelijk be
drag als reeds werd ten koste gelegd
vorderen cn bel 6preekt we! vanzelf, dat
'an dien afhouw in de eerstvolgende ja
cn weinig zal kunnen kamen. We zullen
os hiermede hobbco te verzoenen, dat de
.bezuiniging" tegen den tijd van voort
bouw dan zeker 1/2 millioen gulden reute-
'■•s zal hebben opgeleverd, de schade
wegens ongebruikt liggen der werken nog
~ianr niet te Tekenen.
De harde noodzakelijkheid.f
INBRAAK MET MOORD.
Toen de administrateur van de on
derneming Padang Brahrang gister
morgen naar het kantoor ging,
merkte bii op. zoo lezen we in de
Sum. Post van 4 Juni dat do Ja-
vaanache waker, zich niet zooate ge
woonlijk voor het kantoor bevond.
Binuongaando bemerkte hij direct,
dat er oen poging tot inbraak moest
hebben plaats gehad, en bii een
nauwkeurig onderzoek bleek, dat ge
poogd was de brandkast te forceeren,
hetgeen blijkbaar niet gelukt was.
Wel werden er op het kantoor conige
andere zaken vermist. Door de afwe
zigheid van den waker viel de ver
denking direql op hem, en toen men
naar ziin pondok ging. werd hii ook
daar niet aangetroffen. Overal in het
rond word toen nasporing gedaan en
eonige uren later ontdekte men het
lijk van den waker in een parit,
dekt met wat lakken van de aan
grenzende heg. Het bleek dat de wa
ker gewurgd was. Op een paar hon
derd meter afstand van den eersten
waker werd het liik van den tweeden
waker gevonden. De man was door een
dnoot aantal messteken onteettend
verminkt.
EEN GEVANGENE DOODGERANSELD.
- Uit Pemalan^ schrijft men aan de
Djawa Tong ah, dat zich op 23 Mei een
rceselijk drama heeft afgespeeld in de
dessa Semingkir. De N. R, Ct. ontleent
hot volgende aan:
ln genoemde dessa was een tijdje geit
;n een diefstal gepleegd, waarvan ht
dessohoofd geen ketrancan kon verkrijgen
zoodal hij door hoogerhand_ erop werd ge
hanteerd. Nu cenige dagen geleden was
het dessalioofd gelukt de hand te leg
gen op een der ingezetenen, van wien ver
moed wérd dat hij dc dader was van den
dief-stal. De man werd door de kepala -kam
pong aangehouden, doch ondanks de vele
aa.Tiwijzingcn dio tegen hem pleitten,
bleef hij halsstarrig ontkennen. Alle po
gingen om hem lot bekentenis te brengen
n vruchteloos. Toen des nachts het
hoofd d«r dessa naar huis ging, werd de
bewaking van don gevangene toevertrouwd
aan drie dessa-hes tuurderen, dio tevens
opdracht kregen om te trachten van den
erdachte iets los te krijgen.
Deee opdracht word eerst na midder
nacht ten uitvoer gebracht. Eerst trachtte
men den man -mot zoets woorden tot een
bekentenis te brengen, en toon dit niet
lukte "begon men hem te slaan. Men sloeg
hem inet een bard voorwerp op het hoofd.
Nog biecf de man ontkennen. Na een
poosje werd de ondervraging herhaald, .-n
nog steeds verklaarde de man van den
diefstal diets af te weten, waarop men
hem begon af (e ranselen met het ge
volg dat hij ter p'aatse -bezweken is. Blijk
baar achtten do rlrio dessa-politiemannen
dén dood van een gevangene een perkara
ketjil; zij lieten het lijk door een nachtwa-
waker wegdragen en in de neaetbijzijnde
kali werpen.
Toen den volgenden morgen het dassa-
hoofd thuis kwam, werd hem gerappor
teerd, dat de gevangene was weggeloopen.
Kort daarop kwam een sawahhewerker rop-
portecren dat in de kali het lijk van een
man was gevonden. Het bleek weldra het
lijk van den gevangene te zijn, Het was
met met een groot aantal wonden bedekt.
De drie dessabeeluurderen zeiden van
niets af te weten, aangezien de gevangene
zou zijn weggoioopem toen zij in slaap
waren geraakt. De wedoao, wic-n de zaak
gerapporteerd werd, kwsra terstond ter
plsaise cn begon onmiddellijk met het
onderzoek, dat aanvankelijk met erg vlot
ging, doch dat, toen de nachtwaker werd
geboord, spoedig tot resultaten leidde. Het
drietal dessabearubten werd gearresteerd.
EEN JACHTAVONTUUR. - Men meld-
do dd. 5 of 6 Juni aan de Sum. Post -uit
Tandjong Balei:
Ongeveer een week geleden, 's namid
dags tegen zc-s uur. stond de beer O. Lach-
mann, administrateur van Hamos Plantage
op den hoofdweg, die op Bislang ampat
uitkomt en die gedeeltelijk door bosch
voert, op een varken te loeren. Na nog
geen tien minuten kwamen cr op een af
stand van 3 a 400 meter drie beesten het
boseh uit en zwierven langs den weg. De
heer ILachmamn ging in de parit loöpen
om ongemerkt dichter bij te komen, ter
wijl hij af en toe het hoofd uitstak om
de beesten te kunnen gadeslaan. Hierbij
viel het hem op. dat de gewaande var
kens een opvallend :ang-ges:rekt lichaam
vertoonden en ook in hun bewegingen
niets met een varken gemeen hadden, zoo
dat ten slotte het vermoeden rees, dat de
dieren tijgers moesten zijn-
Maar drie op eens, dat kon wel haast
niet het waren zeker toch varkens, mis
schien dat de invallende schemering de
figuren iets vervormde. Eenige oogen-
blikken later -was cr op afstand van 100
roeier ecliter geen misleiding meer mo
gelijk. De drie tijgers waren mu duidelijk
herkennen. Het waren twee groolo en
1 kleine. Op dit moment verscheen ech
ter aan den Anderen kant van den weg een
en er bleef geen tijd meer over om
dichter bij te komen.
Twee beesten stonden in rechte lijn met
den aankomenden auto. Er moest dus op
den derde, die iets aan den kant stond,
gemikt worden en toen 'het schot kraakte,
liepen zij met hun drieën het boseh to.
Uit den iniusschen aangekomen auto
stapten twee heeren uit de buurt. Zij had
den dc tijgers reeds op een vee! gTOoter
afplamd kunnen onderscheiden, omdat van
den anderen kant de dieren door het
avondlicht werden beschenen. Even werd
nog de plaats nagezien, waar de tijgers fce:
boseh waren ingesprongen, miar omdat er
geen spoor van bloed te zien was en geen
geruisch meer vernomen werd, g!ng men
maar huis.
Eenigo dagen inter op denzelfden tijd
giJig de heer Laohrnann met zijn eehtge-
oooi© denzélfden weg op. toen op groo
ten afstand wederom twee tijgers liet boseh
kwamen. He', was echter niet mogelijk
1 onder schot :o krijgen, daar ze spoedig
het boseh inliepen. Reeds iets argwanend,
er slechts twee ïijgers .e zier. waren,
passeerde de lieer Lachmann de plaats,
waar eenige dagen tevoren het schot ge
lost was en toen viel hem een !ich:e stank
°P- nor Reen 10 Meter het boseh in lag
inderdaad de doode tijger, een wijfje van
pl.ra. 2.50 Meter lengte, met doorschoten
wervelkolom. De huid was natuur'ijk reeds
bedorven, zoodat alleen schedel en nagels
als trofee konden worden meegevoerd.
EEN RUBENS ONTDEKT.
In «Veenen is een studiekop va.» de
liand van Rubens ontdekt. Het blijkt
een studie te zijn voor een van de
koningen uit het schilderij „Dc Aan
bidding der Koningen", dat zich in
het Prado-museurn te Madrid bevindt.
Ken schets van denzelfden kop komt
ook voor in het schetsboek van Ru
bens, Meer dan een eeuw lang was de
studie verloren, ook omdat het werk
overschilderd was.
DETROLEUSr ONDERZOEKINGEN.
Seder, eenigen tijd zijn in den geheeien
ladischcn stchipe' onderzoekingen gaan-
do naar het voorkomen van petroleum
Systematisch zij3 de kleine t o«»da-»:lac-
den afgezocht.
Het onderzoek on Flo:es heeft, mar het
Bat. Nwsbl. vernam, niets opgeleverd.
Thans wordt op Soemba het onderzoek
voortgezet. Itn hoofdzaak heeft dit ook
hier ten doel de aantooning van de moge
lijke aanwezigheid van petroleum, doch
de verwachtingen dienaangaande zijn niet
gunstig.
In hndragiri zijn eenige antioUnaJen
aangetroffen, doch de verwachtingen,
welke hiervan redelijkerwijs mogen wor
den gekoesterd, zijn evenmin guostig,
hetgeen met de resultaten van het on
derzoek to Borneo eveneens het geval is.
De werkzaamheden op .Boenjoc kunnen
den laats ten tijd tengevolge van technische
moeilijkheden niet den gewensch;,;n voort
gang hebben.
De bctde boringen worden regelmatig
voortgezet, maar tot heden, aldus het blad
zonder resultaat. Me„ is voor wat betreft
do eerste boring reeds tot een diepte van
bijna J» mc-tcr genaderd. En nog steeds
geen olie.
aangevraagde crediet
voor de parijeche tei -
toonstelling.
Naar aanielüing van het verslag der
.tweede Kamer over het ontwerp tot
verhooging en wijziging van hoofd
f!". *;i d" Staatsbegrooting voor
lSu.4 zegt de Minister van Onderwijs
nog in een nota, dat hij over de aan
gelegenheid der subsidievcrleening
voor de internationale tentoonstelling
vooraf ernstig overleg heeft gepleegd
met. dc Ministers van financiën cn van
bnitenlandscho zagen. Mot, volkomen
instemming van den Minister van Fi
nanciën is deze suppletoirc aanvraag
geschied. Inderdaad heeft het belang
van onze internationale verhoudincen
hier den- doorslag gegeven Er zullen
27 landen aan de tentoonsteilin- deel
nemen- Het zou niet verantwoord zjin
indien Nederland vriiwei alleen ach
terbleef. Het comité dat zich beiast
met de financiën der tentoonstelling
weet, dat de rogCering in geen geval
een hooger rijkssubsidie dan f 50.000
zal verleenen.
