De nieuwe Zandersbrug
Stadsnieuws
42e Jaargang No. 12604
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Dinsdag 22 Juli 1924
HAARLEM S DAGBLAD
i
ABONNEMENTEN per 3 maanden; Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
is (kom der gemeente) Ï3.57H- Franco per post door Nederland f3-87H- Afzonderlijke nummers f0.15. Geïllustreerd
Zondagsblad, voor Haarlem en Omstreken f 0.57)3; franco per post f0.65.
Directie, Redactie en Administratie: Gr. Houtstraat 93, Post-Giro 38810
Telefoonnummers Directie 3082, Redactie 600 en Administratie 724
ADVERTENTiENVan 1 tot 5 regels f 1.75; iedere regel meer 35 cents. Reclames 60 cents per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivc-rs-advertentiën van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
per plaatsing, elke regel meer 15 Cents a contant; buiten het Arrondissement dubbelen prijs.
Bijkantoor voor Santpoort, Veisen, Veiseroord, Wijkeroog, IJmuiden,
Beverwijk, enz., enz. Driehuizerkerkweg 2, Veisen, feletoon 3521
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Directeuren J. C. PEEREBOOM en P. W. PEEREBOOM
Hoofdredacteur; J. C. PEEREBOOM
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
AGENDA
II e d e n
DINSDAG 22 JULI.
Leden-concert EL O. V. Brongc-
fcouw-, 8 uur.
Schouwburg Jansweg: Matinée, 2.33
pur, Jeugd-Bioscoop.
Bioscoopvoorstellingen,
WOEN'DAG 23 JULI.
Schouwburg Jansweg. Matinée 2.30
uur, Jcugd-Koscoop.
Cinema-Palace, Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling 2.30 en 8 uur.
Theater ,,Dc- Kroon". Groote Markt
Bioscoopvoorstelling 2.30 en 8 uur.
Luxor-Theater Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling 2.30 en 8 uur.
Scala-Theater, KI. Houtstraat 77:
Bioscoopvoorstelling 2.30 en 8 uur.
Ailanta-bioeooop. Zijlstraat, Bios
coopvoorstelling 2.30 en 8 uur.
BRIEVEN OVER RUSLAND
van een Rus
DE DREIGENDE HONGERSNOOD
Opnieuw woldt Rusland bedreigd
mei een hongersnood, erger wellicht
dan die van 102!. Den geneden zomer
staat er in het vruchtbaarste gedeel
te van het land tan droogte zooals
wij alleen in het Oude Testament
kunnen beschreven vinden. lederen
dag brandt de felle zon aan den
blauwen hemel, waar geen wolkje aan
t© ontdekken is. vergeet» kijken de
boeren naar het Westen in de hoop
in do verte iels te ontdekken dat oj>
een naderend onweer zou kunnen wij
zen: do hemel blijft vlekkeloos
blauw, geen wolkje vertoont zich aan
den horizon en do zon braadt on
barmhartig en verzengt alles wat.
ondanks het gebrek aan water zich
boven de droge sarde heeft vertoond.
De somberste voorspellingen van do
oude profeten worden werkelijkheid
en met wanhoop en ontzetting aan
schouwt de boer den naderenden
dood van hom, zijn gezin en al zijn
kennissen. In panische» schrik vluch
ten de hoeren uit de bedreigde stro
ken naar het zuiden, tnaar onder
weg ontmoeten zij arommen ongcluk-
kigen die uit het zuiden zijn ge
vlucht omdat ook daar do honger
snood do bevolking met ondergang
bedreigt-
Volgens officieel© telegrammen in
He bolsjewistische per», die d- af
metingen van do rotAp eerder kleiner
dan grooter voorstellen wil. worden
do volgen do gebieden met den hon
gersnood bedreigd: 1. lie« Wolga-ge
bied, d.w.z. de streek waar drie
jaar geleden de vreeslijke honger
heeft geheerecht-; 2. het geheoto
Noord-Ooaten van Groot-Rusland. 3.
een aanzienlijk gedeelte van de
Okrajine en de Krim,
De
land. die do overige streken, well
xelfs in normale Jaren onvoldoende
graan prodUCecren. van brood voor
zien, rijn in een dorre vlakte veran
derd. waar geen halmpje, geen gras
sprietje te onderscheiden i*- Dc
betichten in de bolsjewistische bla
den werden steeds ernstiger en ten
slotte kwamen wanhoopskreten over
de ramp, die het land heeft getrof
fen en ever dc noodzakelijkheid ten
spoedigste maatregelen te Ireffon oin
de gevolgen van het onheil zoo veel
mogelijk te bestrijden. In den Krerm
to Moskou ontstond or een paniek,
er werd inderhaast een conferentie
van deskundigen bijoeugeroepen, die
constateerden, dat 32 van de V? pro
vincies van Europccsch Rusland met
den hongersnood worden bedreigd,
dat niet minder den zestig millioen
deajatiencn (een desjatinc is re's meer
dan een hectare) graangev-assen zijn
verloren gegaan. Er ontstond hoop
dar. de regeering openlijk den toe
stand zou erkennen en de geheele
wereld 'om hulp zou roepen, dat vr
de, uitgestrekte hand niet zou afwij
zen van haar tegenstanders in het
buitenland, die bij monde van prof.
Miljoekovv hebben verklaard dat zij
geen politieke munt uit het. ongeluk,
dat hot land treft., willen slaan en aan
de rogeering onvoorwaardelijk steun
hebben beloofd bii hot. organiseer--.!
van een steunbeweging voor de go-
teisterde gebieden. De tegenstanders
stelden slechts een Voorwaarde:
de regeering moet den uitvoer van
'graan uit hei land. dat, er zelf ge
brek aan heeft, stopzeilen. «r moet
een einde aan den onmogeliiken toe
stand komen vaar!.'-' graan a in de
verhongerende bevolking wordt ent-
nomen en naar hef buitenland uit
gevoerd. waar overvloed heerschf.
Do holsjewjki hebben echter dezen
'eisch van de hand gewezen en ver
klaard dat zij' er niet aan denken
don ijraanuitvoer le slaken. 'f it
angst dat de mare van de. vreoselöke
ranm. die Rusland lie^fj getroffen,
de afnemera yn h"t Rn-^Iorbe graan
reeds bereikI heeff. en dat deze vb
licht zich lof andere leveranciers
Zouden Wonden, heeft de regecrendo
kliek aan haar ..leider" den \vil-
loozen. aan drank verslaafden Rvkow
opdracht gegeven deze geruchten to
gen te spreken en Rykow heeft zich
schitterend van zün taak gekweten:
Ju" hee'fc nint p'lpnn verklaard dat
er Jn Rii«Hnd geen hon-
ger-nood heorsrbl, maar d»t
de o09" lik' h-np-U" h-t goTYli'M-H
i<- dat Ri'dand zeUs on nieuw 201
millioèn nood graan zal kunnen uil-
Voeren. Do bolsjewistische wonder
doeners hebben on 'deze wijze een te-
Kort. yan 960 millioen tx>od veranderd
ln een overschot van 200 millioen
poed.
Waarom was deze leugen uoodig?
Waarom gaan de bokjewiki graan
uitvoeren, terwijl het laud znot hon
gersnood bedreigd wordt 1
Deze en dergelijke vragen stellen
Nederlanders, die uit den aard dor
zaak andere, meer normale toestan
den zijn gewend. En velen hunner
beginnen reeds te denken dat de te
genstanders der lxilsjowiki de zaak
aonkerder voorstellen dan zij is om
zoodoende do regeering in een slecht
licht te zotten. Neen lezer, wij heb
ben hier niet overdreven, want
wij gebruikten cijfers en staten, die
de officieel© Izwestia, Ekonomitsjes-
kaju Zji/.nj en Prawda over don toe
stand bobben medegedeeld, toen er
nog geen bevel uit den Kreml kwam
om do zaak wat gunstiger voor ie
stellen, want andera neemt do pa
niekstemming steeds toe, hetgeen
voer de regeeronde kliek niet be
paald gowenscht ia
Waarvoor wordt datl het graan,
dat de hongerlijdende bevolking zoo
uoodig heeft naar het buitenland
uitgevoerd1? Wel. het antwoord is
heel eenvoudig: Om do communisti
sche propaganda in het buitenland
te bekostigen. Al de in het buitenland
bestaande communistische partijen
zijn niets anders dan vooruitgescho
ven posten der bolsjowiki en worden
door den Russische» staat onderhou
den. Eerst hebben de bolajewiki hier
voor den Russischen goudvoorraad
opgebruikt, daarna werden daarvoor
do heiligdommen geschonden. de
heiligenbeelden beroofd, de kloosters
leeggeplunderd; toen ook deze mid
delen uitgeput raakten, word de
Russische boer gedwongen een go-
decile van zijn oogst af te slaan om
hot naar het buitenland te kunnen
uitvoeren en het geld aan de propa
gandisten van de wereldrevolutie in
hot buitenland te kunnen overdragen.
Deze hoeren, die tot nu too van het
zweet van den Russische»» boer heb-
ben geleefd, zullen hot nu doen ten
hoste van het bloed van de duizenden
kinderen en vrouwen, aan wie hel
laatste «.tukje brood wordt ontnomen
t.m don communistischon propagan
dist. in liet buitenland in staat te
stcll'-n een onbezorgd loven te leiden
en zijn kinderen goed te voeden. Hij
ziet niet dat ieder© boterham die hij
aan zijn kinderen geeft met geweld
aan de ongelukkige si akkers ontnomen
is, wier voder het gewonnen heeft,
dat uitgemergelde handjes zich naar
dc/.en boterham uitstrekken, omdat
hij van ben eigenlijk is. Geven de
biii;ciilandscho communisten er zich
pec-n rekenschap van op welke wijze
het goud verkregen wordt dat m
hun zakken vloeit? Weten zij niet
dat zij ten kosie van hongerlijdende
bedelaars leven,wicn bet laatste ont
nomen wordt om aan weldoorvoede
vreemdelingen een lui lekker leven tc
bezorgen 'Of willen zij liet niet
B. RAPTSCH IN'SKY
De
vereenipg „The Tank.1
Kampoeren in Ommen
Deelnemen aan internationale
Padvinderswedstrijden te Kopenhagen
Woensdagavond half zes vertrekt
de Bloemendaalsehe Padvmdersver-
ceniging ,,T-ho Tank" naar Ommen
voor hun jaarlijkse!* kampement.
Hieronder zijn twee. patrouilles, dio
van 8 tot 26 Augustus door dc X.P.V.
afgevaardigd worden naar Kopenha
gen, om daar deel te nemen aan
internationale padvinderswedstrijden.
Voorwaar eon succes voor de Bloe
mendaalsehe padvinders, die met
Pinksteren, na een zwaren omleidin
gen strijd (BloemendaalUtrecht
Rot.terdam—Moppel Wagen i ngen) er
in slaagden als No. 1 en No. 2 uit
■jpfi strijd tc komen, dank zij de
groote toewijding van hun hopman,
den lieer De Vries. Zoo rust op hen
dun de taak, in Augustus op waar
dige wijze de padvindersbeweging in
Nedfcrland Ie Kopenhagen te vejrle-
gen-cooBdigen,
Een goede verbetering
Doze foto Is genomen vsn den omloop van den molen d6 „Adrlaan". Eerst nu Is t8 zien welke goede verkeersverbe-
lortng hier verkregen Is. In plaats van het smalte brugje 18 een hreede brug gekomen met breede opritten naar den
kant van do Nieuwe Cr&oht en van do Hoolmarkt.
Da 6traatmakers zijn bezig de taluds ln orde te maken.
Over enkele dagen zal do brug ook voor rljverkeer geopend wordea
Jongens met lange haren
Een machlno waartusschen de haren
van eon jongen verward werden.
Maandagavond vond de vcrvolgver-
gadering van de nieuwe Vereeniging
voor Vakonderwijs in de Typografie
plaats. Hot in de vorigo vergadering
benoemde bestuur verdeelde de functies
als volgt13. F. Enschedé, voorzitter, H.
C. Verkiuyscn, zde-voorzitter. D. L'.
Roosekrans, secretaris, Jos. G. v. d.
Berg. ade-socrctaris, P. W. Peereboom,
penningmeester. Verder hebben nog de
hecren C. J. Pieters en W. Sterk Jzn.
zitting in het bestuur.
Na discussie werden de statuten en
het huishoudelijk reglement, eenigszins
gewijzigd, vastgesteld,
Sohlffmann) dat Zaterdag 26 Juli a.s. hier een concert komt geven In het Brcr.gebouw,
Het Provinciaal Zieken
huis nabij Santpoort.
Bijzonderheden uit het verslag
over 1923.
raffia. Een 4-tal patiënten leerde het
weven van katoenen en wollen stoffen,
Cocos en raffia wordt thans in de inrich
ting geverfd. Aan den arbeid in den
moestuin door vrouwelijke patiënten
werd aanzienlijke uitbreiding 'gegeven;
Ook op het laboratorium en de kantoren
werd door verscheidene verpleegden ar
beid verricht.
In de twee vleugclafdeelingen van het
Oude Gedeelte werd de verwarmingsin
stallatie vernieuwd, waarvoor bij supple
toir begrooiing van 1933 een crediet van
f 7500.door de Provinciale Stalen
werd verleend.
Zooals reeds in het vorige jaarverslag
is vermeld, verkeert de verwarmings-
insiallatie van het Oude Gedeelte ia een
zeer slechten toestand en staat deze
het treffen van verdere bezuinigings
maatregelen reeds gcruimen tijd in den
weg. Aan den Hoofdingenieur-Directeur
van den Provincialen Waterstaat werd
verzocht, in overleg met dea ien-Genees-
heer-Direcleur van ons Ziekenhuis een
plan te ontwerpen tot reorganisatie van
deze installatie. Dit plan met uitvoe
rige toelichting, waarin op "net gevaar j
en op de ongunstige exploitatie nadruk
kelijk wordt gewezen, werd aan Gede
puteerde Staten gezonden, met het ver
zoek het voor deze werken benoodigde
bedrag bij een suppletoire begrooting
over 1924 aan de Staten aan te vragen.
Eveneens werd door onze Commissie
ingediend een plan tot Centralisatie der
twee keukenbedrijven, waarvoor een be
drag van f 24.000 is geraamd,
In de bestaande Predikants-vacature
is nog niet voorzien.
Op 31 December werden in het zie
kenhuis verpleegd 856 vrouwen en 340
mannen, totaal upó patiënten. Het in-
cn uitwonend personeel bestond uit S97
personen, 388 vrouwen en 209 mannen.
Uit Haarlem waren 133 patiënten 3de
klasse afkomstig.
Ontslagen werden wegens verbetering
of herstelling 158 vrouwen en 63 man-
De gewone uitgaven voor 1924 zijn
geraamd op f 2.071.422, waaronder een
subsidie der provincie om de begroo
ting sluitend te maken van f. 647.000.
Vee! zieke en stervende
hoornen.
Niet in Haarlem.
Kunnen Radio-golven da
oorzaak zijn?
In den laatsten tijd duiken hier
en. daar berichten op over zieke
boomen. Ook hier in de buurt, na
melijk bij 't Oude Slot te Heemstede
en aan den Ringvaart te Haarlemmer
meer, zijn boomen gestorven.
Verschillende deskundigen louden
zich bezig met liet zoeken 1 aar de
oorzaak van deze ziekte; o-a. zijn er
een paar van meening, dat het aan
nadeelige invloeden van Radio-golven
zou kunnen liggen. Ook zoekt n.cn in
overvloedige stofplaag de oorzaak.
We hebben hierover eens inlichtin
gen ingewonnen bii den heer J. L.
1 Bouwer, den directeur van den dienst
van den Hout en Plantsoenen. Ook
hij had van dit verschijnsel verno
men en zélf hier en daar de ziekte,
die voornamelijk de iepen aantast,
geconstateerd, Vooral het vorig jaar,
toen hij eons een fietstocht in de om
geving van Delft maakte, zae hij
heele rijen doode iepen ln sommige
gemeenten was men zóó bevreesd
voor de uitbreiding van deze ziekte,
dat men niet meer tot aanplanting
van iepen durfde overgaan. Er werd
zelfs gesproken van ..iepenziekte".
In Haarlem heeft de ziekte slechte
heel weinig slachtoffers gemaakt. In
de laatste vijf jaren slechts hoogstens
zeven. En dit jaar is het. al bijzonder
gunstig, zoodat gezegd kan worden,
dat hier geen ziekte heerscht. De
aangetaste of reeds gestorven boomen
heeft de heer Bouwer dadelijk doen
verbranden. Het vorig jaar. toen er
veel regen viel, waren er minder
zieke boomen. De ziekte k&n dus met
te groote droogte in verband staan.
Dat Radio-golven de oorzaak zou-
'den kunnen zijn, had de heer Bouwer
De Jongen, op het heefd is een toto
plok te zien, daar werden de haren
uitgerukt.
De directeur van het Veiligheids-
museum te Amsterdam heeft er de
aandacht. op gevestigd dat de mode,
die tegenwoordig eischt dat dc meis
jes kort en dc jongens lang haar
dragen, gevaar oplevert voor jongens
die in werkplaatsen on fabrieken werk
zaam zijn. Zij kunnen immers zeer
gemakkelijk, zooals niet meisjes trou
wens ook wel gebeurt, met hun lange
haren in draaiende machines of werk
tuigen blijven zitten, hetgeen tot
zeer ernstige ongelukken aanleiding
kan geven.
Daarna vervolgt de directeur;
..We zullen spoedig zien gebouren,
dat niet alleen de. meisjes, doch ook
r-n misschien wel 111 grooter aantal de
jongens door de Arbeidsinspectie ver
plicht worden mutsjes of haarnetjes te
dragen
Zoo belachelijk zullen zo zich wel
niet laten maken, doch deze waar
schuwing for harte nemen.
In deze weck kwamen mij twee ge
vallen in Amsterdam ter oore. waar
bij de haren van jongens door draaien
de machines werden gegrepen en
uitgerukt. Van een dier gevallen heb
ik een fraaie foto, Z
Ongel 00 vige
Thomassen kunnen die foto bij mij
Tot zoover de directeur, wicn wij
gevraagd hebben of hij ons de foto
in leen wilde geven om haar in ens
hl- af Ie drukken, aan welk verzoek
wei vM-mrl wrid voldaan. Wij ontvin
gen zelfs twee foto's. Op de eene ziet
men de machine, waarin heb haar van
den jongen, dat. door een draaiende
machine gegrepen werd, noch zicht
baar is en op het andere den jongen
niet de kale plek. veroorzaakt, door
hel uitrukken der haren, oji hot hoofd.
Wij hebben bij de Arbeidsinspectie
geïnformeerd of zieh dergelijke geval
len. nis waarvan de jongen op de
folo het slachtoffer geworden is, wel
eens te Haarlem hebben voorgedaan
en vernamen daarbij, dat wel eens
meisjes mc| de haren in machines of
werktuigen blijven zitten, maar met
jongens is dat bier nog nooit voorge
komen.
Aan het jaarverslag over 1923 ontke
nen wij
Do overneming van het gesticht te
Medcmblik door de Provincie en het
besluit van Gedeputeerde Staten om die
inrichting uitsluitend tc bestemmen
voor dc verpleging van mannen, had
voor ons Ziekenhuis grooto gevolgen.
Een aantal mannen moest naar Medem-
blik worden overgeplaatst, terwijl de
voormalige manncnafdeeifng in het
Oude Gedeelte in een afdccling voor
vrouwen werd omgezet. 87 mannelijke
patiënten werden naar Medcmblik,
20 naa r Duinenbosch overgeplaiast,
terwijl 26 verplegers naar het Zieken
huis je Medcmblik werden ovcrgeplaaist.
Hierdoor .was het mogelijk bet -getal
yan bet maximum aantal jiatiënten, dat
in ons Ziekenhuis verpleegd mag wor
den, tc verhoogen van 1277 tot 1334, na
melijk 974 vrouw-en en 3Ó0 mannen.
Het aantal open plaatsen voor vrou
wen bedroeg aan het cindo van 1923
pl.m. 130,
Met behulp van patiënten werd een
aanvang gemaakt met den aanleg van
de elcctriscbo- tcrreinverlichting. Reeds
een zeer groot gedeelte van dit werk
was aan h'ct einde van bet jaar voltooid,
ln het gebouw „Meerzicht" werd een
maticniuakerij voor vrouwen ingericht.
.Eveneens werden in dat gebouw onder
gebracht de boekbinderij, de tegelma-
kcrij en de bciongietcrij, waarbij voort
durend een groot aautal patiënten werk
zaam is. De werkverschaffing in de
maiicnmakerij, Oude Gedeelte, werd uit
gebreid met bet vervaardigen van bor
stels, aanvankelijk met een 4-tal, later
met een ro-tal patiënten.
Voor de weverij werden in de werk
plaatsen door de patiënten een aantal
kleine weefgetouwen vervaard-igd voor
het maken van kleedjes en tasschcn van
Het muziekkorps van
het Leger dssH ïi! s.