Sport en Wedstrijden
Predlkboorttn
Rubriek voor Vragen
Stoomvaarthericliten
GEMENGD NIEUWS
Schaken
HET SCHAAKKAMPIOENSCHAP
VAN NEDERLAND.
M. Euwe heefi het schaakkampioen
schap van Nederland behaald.
Athletlek
PAULEN IN STOCKHOLM.
A. Tauten heeft te Stockholm het
'nummer 400 M. hardloopen gewonnen
in 48 ji 10 sec. Het N'edcilandsch record
staat op rijn naam met 49 sec. Hij
heeft tius binnen recordtijd geloopen.
Duïtschland—Nederland
Voor deze ontmoeting, welke mor-
tin cp de fraaie sintelbaan te Duig-
urg wordt gehouden, werden van
N.A.L.-züde de volgeude athleien uit-
genoodiga
ICO MeterBroos, v. d. Berge, de
Vrieg, v. Kaïnpen 400 Meter: Paulen,
Mengo, Klop; 1500 Meter: Zeegers,
Rotteveel6000 MeterP. de Boer,
Üullaard 110 Meter horden: O. v.
Rapnard, SpelSpeerwerpen Schild,
Knol DiscuswerpenSelman, de
Keijser; Hoogspringen: v. d. Kuyp
Verspringen: Boot, 11. de Boer;
Polghorig de Keijser, Runia Es tale t-
re 4 x 100 Meterkeuze uit de 100 M.
loopers.
Als leider zal de heer J. H. de Wolf,
<le bekende N.V.B.-scheidsrechter, op
treden.
Hedenmiddag 5 uur verecnigt de
.ploeg zich te Nijmegen, om vandaar
uit do rei» naar Duisburg te onder
nemen.
Onze stadgenoot Paulen, di- met
zoovee! succes in Scandinavië toerde,
waarbij hij er o.a in slaagde om de 500
on 4CO M. te winnen in reap, wereld
recordtijd (63 8/10 sec.) en A3 7/10 sec.,
i» reeds gisterenavond van i.it Stock
holm naar Duigburg afgereisd.
Deze landen wedstrijd had feitelijk
reeds het vorige jaar plaat» moeten
vinden in Keulen, doch werd door de
N.A.l'. afgelakt wegen»'den politie
leen toestand aldaar.
Dit is do tweede inter-landenwed-
frijd, welke tnsschen Duitschland en
Nederland wordt gehouden. De eerste
vond plaats op 6 Aug. 1921 in Ensche
de. waar Nederland liet onderspit
jnoest delven niet 40 1/2 punt tegen
Duitschland 62 1/2 ru"t.
Sindsdien rijn we kwalitatief sterk
vooruitgegaan, zoodat thans r.n klei-
ne overwinning niet tot de onmoge
lijkheden zou behooren!
Zwemmen
H. p. c. 1—ij 11.
Deze voor do beslitaing in de 11de
klasse C hoogst belangrijke match
zal niet heden. Zaterdagavond 7.30
uur worden eespeold. doch Maandag
avond a.s. te 8 uur. in de zwemin
richting aan d*n Glippcnve*.
ZONDAG 3 AUGUSTUS 1924.
EGLISP WAI.LONNF..
Services a 1' Ëelise, guependus.
ifiwpT au. 7 Septombro, suite» au
foyer toua les diiiianchea h 10 h. 1/2.
Le Pasteur.
WLJKGEBOUW.
r^>idscli'-e.f.raat 20.
Church of England service, fol
lowed by Celebration of the Holy
Communion, on Tuesday 5 th August
at 2.30 p. m.
Chaplain Rev. S. Bradford. Rot
terdam.
GtRF.F, KP.RK.
WILHELM IN AKERK.
(G«<L Oud» Gracht).
Voorm. 10 uur- Da. J. Brinkman
Kam. 5 uur Dr. H. Kaajan, van
Ulrccht.
NOORDERKKRK fRWderetraafl.
Voorm. 10 uur: dr. H. Kaajan.
van Utrecht.
Nam. 6 uur* Ds. J. Brinkman.
CHRIST. GEREF. GEMEENTE.
/Raakt.)
Voorm. 10 uur: Ds. Bijlcvold.
Bevestiging van nieuwe lidmaten.
Nam. 5.30 uur: Ds. Bijlcveld.
OUD GEREF. GEMEENTE.
Parklaati 21. -
Dinsdagavond 7.30 uur; Ds.
Franke.
EV, LUTH. GEMEENTE.
Voorm. 10 uur De. d« Meijere.
Onderwerp: Eucharistiache harten
voor do Hoojr6to goederen.
KERK DER VF.RF.EN. DOOPS
GEZINDEN.
Voorm. 10.30 uur: Ds. M. van der
Veste Jr.. Enter. Dooiwgez. Pred. te
Don Haag.
REM. GEREF. GEMEENTE.
Voorm. 10 uurDs. A. Klaver,
Rem. Prcd. te Hoorn.
KERK DER BROEDERGEMEENTE
Ned. Luth. Genootschap.
Voorm. 10 uur: Ds. C. C. G. Vis
ser Luth. Prcd. t.o Rofierdam.
DEUTSGH I-VANG KIRCHE.
Broedergemeente,
Nachm. 1 Uhr: Prediger P. Hol
land. Tauffeier. Abends 6 Uhr:
Keine Predigt.
VER. VAN VRIJE. HERVORM-
DEN TE HAARLEM.
Gebouw Ned. Prol. Bond.
Voorin. 10 uur: d© heer E. D.
Spelberg van Leiden.
BAPTISTEN-GEMEENTE 1
GEBOUW SALEM.
Bakencssergracht 65.
Voorm. 10 uur: Openbare samen
komst.
Nam. 5 uur: Bediening van het
H. Avondmaal.
Dinsdag 's avonds 8 uur: Bid
stond.
VRIJE EVANG. GEMEENTE.
Jacobiinestraat 20.
Voorm. 10 uurde heer F. W.
•Bui is.
12 uur: Zondagschool.
Nam. 6 uur: de heer M. v. d.
Berg.
Maandagavond 8 uurNaaikrans.
Dinsdagavond 8 uur Bidstond.
Woensdagavond 8 uurBijbelbe-
spreking.
PINKSTERGEMEENTE
Gebouw ..Tmmanuël" Nieuwe
Kruisstraat 14.
Voorm. 10 uurOpenbare Samen
kornet.
Namiddag 6 uur: Openba. e Samen
kornet.
Donderdagavond 8 uur -. Open
bar© samenkomst.
LOKAAL BARENDSESTRAAT.
Nam. 8 uur: Deutscher Goltesdienst
DE KERK VAN JEZUS CHRISTUS
VAN DE HEILIGEN DER LAAT
STE DAGEN.
Gebouw Olympia. zaal 17. Kinder
huissingel bii het viaduct.
Voorm. 10.30 uur: Zondagschool.
Namiddag 6 uurvergadering.
Geen collecte.
LEGER DES HEILS.
Schagchelstraui 26.
Voorm. 7 uur: Bidstond.
Voorin. 10 uur; lfeiligingsdienst.
Nam. 3.30 uur: Opc-nluchtsainen-
komst aan den Klopper singel, hoek
Zoche ralraat.
Nam. 8 uur: Openbare Verlos-
ai nc wam eokomst»
De bijeenkomsten worden geleid
door de Envoys van Doorn.
Dinsdag 5 Aug. Ledenvergadering.
Woensdag 6 Aug. om 7.30 uur
Openlucbtaamenkoinst op het Leid-
scheplein.
Donderdag 7 Aug. 'e avonds 8 uur
Hciligingsdienst.
SCHOTEN.
Jullanakerk /telefoon voor h&rdboo
renden).
Voorm. lOuur: Ds. L. -T. Warners
Vloot predikant t© Den Helder.
Collocto voor de verwarming der
kerk.
8PAARNDAM.
NED. HERV. KF.RK.
Voorm. 10 uur: Ds. S. A. Baljon.
HALFWEG.
NED. HERV. KERK.
Geen opgave ontvangen.
HE E MATED E.
NED. HERV. KERK.
Voorin. 10 uur: Ds. Korff.
GEREF. KERK.
Voorm. 10 uur: De. F. C. Meister,
van Rotterdam.
Nam. 5 uur: Dezelfde.
f-ollecte voor Emoriti-prediknn-
ten, predikantsweduwen en wee zen.
BENNEBROEK.
N'ED. HERV. KERK.
Voorm. 10 uur: do lieer G. P. v.
Itterson. candSdaat van den H.
Dient* te Oude Wetering.
Maandclijkscfae collecte voor dc
kerk.
BLOEMENDAAL.
NED. HERV. KERK.
Voorm. 10 uurD*. H. A. C.
Snethlage. van den Haag.
JEUGDDIENST TN MARANATHA
Voorm. 10 uur: d© heer F. Ju
Beekman, van Amsterdam.
GEREFORMEERD F. KERK.
Voorm. Iflrnir: Ds. Breukolaar van
Zaandam.
Nam. 5 uur -. Dezelfde.
HILLECOM.
NED. HERV. KF.RK.
Voorm. 10 uur Ds. Borkelbach v.
d. Sprenkel van Haarlem.
Fondscollecte.
Nam. 4.30 uur: Godsdienstonder
wijzer I. C. 'Baas.
GEREF. KERK.
Voorm. 10 uur: Ds. van Harkfien.
Nam. 5 uur: D«. van Herkseö.
Bediening H. Avondmaal.
CHR. GEREF. KERK.
Voonn. 10 uurDs. Zwiep.
Nam. 5 uur: Ds. Zwiep.
8ANTP00RT.
Voonn. 10 uurd© hcor Kluinpcr,
Theo), candidaat.
NED. HERV. KF.RK.
EVANGELISATIE
Voorm. 10 uur ds. Hoekendijk, te
Heemstede.
GEREFORM. KERK.
(Lokaal Bethel.)
Voorm. 9.45 gur: Ds. Groencwegen
van Halfweg.
Nam. 5.30 uurLecedienst.
BEVERWIJK.
EV. LUTH. GEMEENTE.
Geen dienst.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE.
Voorm. 10 uur: De. J. D. van Cal-
IJMUIDEN.
DOOPSGEZ. GEM AFD. PROT.
DOND.
Voorm. 10.30 uur: Mevr. J- A.
Mooy—Endt. van Buasum.
ZAHDVOORT.
NED. HERV. KERK.
Gebouw Brugstraat 15.
Voorm 10 uur: Ds. N. Padt.
GEREF. KERK.
/Geref. Kerk. BrcderodestraaD.
Voorm" 10.15 uur: Ds. H. C. van
den Brink.
Nam. 8 uur: Ds. 13. C. van den
Brink.
HAARLEMMERMEER.
NED. HERV. KERK.
Hoofddorp
Voorm. 10 uur; Ds. D. Dn*.
Liinden
Voorm. 10 uur de heer T, v. d.
Hoek.
Aalemeerdcrweg
Nam 2.30 uur de heer J. Kroon.
Vijfhuizen
Nam. 2.30 uur: Ds. D. Bax.
H. Doop.
Niouwvennep
Voorm. 10 uur: do heer Hofmees
ter, van Amsterdam.
Abbenes
Voorm. 10.30 uur: de heer A. v. d.
Spiegel.
NED. PROT. BOND.
Voorm. 10.30 uur: de heer M. J.
Kosten, van St. Anna-Parochie.
VRAAG, Ik heb een zuiver inkomen
von 1400 p- j- en heb 2 kinderen,
reep. 1 en 4 jaar oud. Hoeveel be
draagt dan mijn belasting in totaal,
indien ik te Haarlem woonl
A NTWOORD: Rijksinkoinstenbelas-
ting 18.40. Gemeente inkom6tenbe-
lasting 9.
VRAAG: Ik ben woonachtig te Sant
poort, gein. Vsisen. Sinds vele jaren
weduwe, heb 4 kinderen van resp. 22,
21, 19, 16 jaar oud. Ik word door mijn
kinderen onderhouden, daar ik zelf
geen inkomen heb. Hun loonen zijn
23 10 6 7 gulden per week. Be
halve de oudste is er geen aangeslagen
ook ik zelf niet, in de Ilijkainkomsten-
en Verdedigingsbelasting II.
Ben ik verplicht om voor de drie
laatstgenoemden, welke voor hun ar
beid enn rijwiel noodig hebben, daar
dit pl.m. 3/4 uur van hun woonplaats
gelegen ie, ceu RijwielbelasUngmerk
te koopen i
ANTWOORD: Neen, die belastóng
moeien de kinderen zelf betalen.
VRAAG: Mijn zoon, 14 jaar. is ach
terlijk, heel erg zelfs. Hij kan abso
luut niet leeren. Hij ós ongeveer 1 jaar
op mijn kosten 111 de J. P; Heije-
stichting te Oosterbeek verpleegd,
maar dat kunnen wij niet aneer beta
len. Hij is vreeselijk ondeugend. Mijn
man. die zenuwlijder is, kan hom niet
langer om zich heen hebben. Kunt. 11
mij een weg aanwijzen, waar ik mijn
zoon kosteloos geplaatst kan krijgen
ANTWOORD: Wend u eens tot den
heer L. Broekhuizen, hoofd der school
voor buitengewoon lager onderwijs
(achterlijke kinderen), Gcd. Oude
Gracht 131. Persoonlijk adres Goltzius-
straat 14.
VRAAG: Is een aanslagbiljet "der Ge
meentelijke forensenbelasting over het
belastingjaar 3921/'22, dat 24 Juli 1924
is ontvangen, 28 Mei 1924 is afgestem
peld, nu nog invorderbaar? Bij inkom
stenbelasting is 't bedrag na meer dan
drie Jaar niet meer invorderbaar. Is
dit met forensenbelasting ook het ge
val
ANTWOORD: Ja. maar de termijn
nog niet om; de aanslag is dus
wettig.
VRAAG: Hoe kan men teervlekken
uit e<m rood wollen kindertrui ver
wijderen
ANTWOORD: Met petroleum-
aottier.
VRAAG: Hoe moet een inktvlek
(zwart© stempelinkt) verwijderd wor
den uit een beige whip-cord cos-
tuutn?
ANTWOORD: Stempelinkt is niet
gemakkelijk uit to krijgen vooral niet
uit gekleurd© slof, maar probeert u
't onderstaande eens. Laat een drup
peltje glycerine op de inktvlek vallen
en laat dit een poosje liggen. Haul
't er dan met 'n lepeltje af. Is do gly
cerine niet helder meer dan lost de
inkt er in op en herhaalt go tot d©
vlek verdwenen is. Do glyccrinevlek
die achterblijft kunt g© met een
sclioono doek, bevochtigd met aether
weg wrijven.
VRAAG Mijn werktijd is van 9—5
uur (met i'A uur schafttijd). In het
amusementsbedrijf wordt mij een be
trekking^ aangeboden gedurende den
avond, Kan ik dat aanvaarden volgens
de Arbeidswet en zonder de arbeids
inspectie?
AN WOORD Ja aangenomen dat
uw vaste betrekking daarmede niets te
maken heeft cn werkzaamheden in een
geheel andere richting medcbrcngi.
VRAAG 1. De deurwaarder der bt
lasting legde bij mijn patroon beslag
op mijn loon. Deze patroon geeft aan
het personeel (ten week vacantic met
extra 1 week loon als vacanticgcld. Nu
hield men dat geld af voor de, belasting.
Is dit juist2. Als men werkdagen
vacantic krijgt cn extra reisgeld (6 da
gen loon) is het dan niet dc gewoonte,
dat men Zaterdags bij het uitbelalen
(men gaat tegelijk met vacantic) 3 maal
zijn loon ontvangt, alroo het loon voor
de afgelegde weck, het loon voor de
vacantic cn het vacanticgeld (1 weck
loon)? Dc chef zegt: „Jc inoet in de
vacantic 'sZaterdags 1 week loon ko
men halen. Is dit juist?
ANTWOORD: 1. Ja. - 2. U heeft
niet eerder recht op uw weekgeld dan
na afloop van den verrichten wcck-
arbeid. In vele gevallen bekomt men
zijn loon over het vacantietijdvak vóór
men met vacantia gaat, maar recht heeft
men er niet op.
VRAAG: Ik bestelde een japon, die
:n den loop van de weck klaar zou
zijn. I oen ik 's Maandags kwam om
te jiasscn, was de japon nog niet klaar,
ik moest er voor buiten de stad gaan.
Ook sWoensdags (ik kwam tocn vol-
geus afspraak) kwam ik voor nies. Ik
zegtio toen af. (Het kledingstuk was
slechts geknipt.) Moet ik liet nog ne
men
ANTWOORD: Neen. als gij maar
een deugdelijk bewijs hebt van uw af
zegging cn van het door dc naaister tot
tweemaal loc niet volgens overeenkomst
gehandeld hebben.
Anjer, 1 Augustus van Gibrallar.
Samararig naar Greonock.
Aldabi 30 Juli van Sanios naar Rot
terdam.
Boeroe 30 Juli van Suoz, Rotterdam
naar Japan.
Brielle, 1 Augustus to Amsterdam
van Antwerpen.
Dj omber passeerde 31 Juli Perim
Rotterdam naar Batavia,
Flandria 31 Juli (0 Guthangor.
Goentocr passeerde 31 Juli Perim.
Rotterdam naar Batavia.
Gelriu 31 Juli van Pernnrabuco.
Amsterdam naar Ruenos ziyrea.
Jagersfontein, 1 Augustus le Rot
terdam van Z.-Afrika.
Meerkerk 1 Augustus Je Poudicher-
ry, Br.-Indië naar Rotterdam.
Maasland 31 Juli te Santos, Buenos
A.vres naar Rotterdam.
Madoera 30 Juli van Belawan. Java
naar Amsterdam.
Rijnland 31 Juli van Hamburg naar
Antwerpen
Rotli 31 Juli te Marseille, Java naar
Amsterdam.
Samarinda passeerde 31 Juli Pantel
laria, Rotterdam naar Batavia.
Soekaboemi 1 Aug. (e Schiedam v.
Antwerpen.
Salabangka, l Augustus van Ham
burg naar Amsterdam,
Westerdijk 31 Jul, van Sahang. Ja
pan naar Rotterdam.
Zaanland 31 Juli van T.as Palmas,
Rotterdam naar Buenos Ayres,
De familiebijslag in Frankrijk
Ha systeem van den faiuiHeloeslag dat
in Frankrijk voor 2.700.000 arbeiders wordt
Icegep&el, breidt zich meer en moer uit cn
cal wol algemeen toegepast worden in de
geheels Fransdie induslric. Op het oogen-
Wik is dit systeem bijna zonder uitzon
dering in werking in de groots onderne
mingen terwijl het langzamerhand door
dringt tot dc kleinere.
Het in voiTO van familictoesUg uit
gekeerde bedrag is zeer hoog. Voegt men
bet bij d« bedragen die door de kassen
vam bepaalds werkgevers (spoorwegmaat
schappijen, mijnen enz.) aan hun perso
neel worden uitgekeerd, dan komt men tot
een jaarlijkseb bedrag van 300 millioen
franc. Bij dit cijfer moet verder het bedrag
worden gerekend dat als familietoeslag
wordt uitgekeerd door de openbars dién
eten.
Deze officieels gegevens, overgenomen
uit de „Informations Sociales", (het week
blad van het In'.eruationan! Bureau vsw
den Arbeid), zijn door den Directeur van
do Commissie voor den familieloeelag ver
strekt aan liet 4e congres voor den familie-
toeslag, dat 2ö Mei te lJulhaueen heeft
plaats gehad.
Een natuurwonder
William Preston, een tachtig-jarig
man te Leighton Buzzard, die pas
zijn diamanten bruiloft heeft gevierd
heeft als geschenk van de natuur,
twee nieuwe snijtanden gekregen.
Tandartsen hebben verklaard, dat
er zulke gevallen meer bekend zijn.
Zoo heeft onlangB een man van zeven
tig nog een verstands kies gekregen.
Preston's geval was het derde, dat
in 40 jaar tijd bekend was gewor
den.
Over het Kanaal
In de week van 20 tot 26 Juli zijn
duizend reizigers per vliegtuig over
gestoken en werden bovendien 43
Ion goederen per vliegtuig over het
Kanaal vervoerd. Op 22 Juli alleen,
reisden 192 passagiers langs den
luchtweg tusschen het vasteland en
Engeland.
Vijftien jaar geleden, in dezelfde
week, vloog Blériot voor do eerste
maal over het. Kanaal met z.ijn 2o
paards eendekkerljo. Hij deed er ceu
uur over on moest nog een tijd langs
de Engel sohc kustrotsen vliegen daar
zijn toestel niet hoog genoeg klimmen
kon. Heden vliegen toestellen met lo
personen aan boord dagelijks bij tien
tallen malen over het Kanaal cn
gaat do overtocht in oen kwartier en
bijna ongemerkt. Immers op allo in
ternationale luchtlijnen worden por
dag te zamen omstreeks 24.000 K.M,
afgelegd, d-i.ongeveer heen en terug
Batavia.
Een oude scepter
Uit New Vork wordt bericht, dat
Hoor een toeval een metalen voorwerp
dat in 1907 te Nippur gevonden -werd
en dat in hei museum van oudheden
ie Pennsylvania werd bewaard, her
kend is als de scepter van den Baby-
lonischen koning Dungi, die 2270 jaren
■óór onze jaartelling te Ur regeerde.
Het is een bronzen voorworp, ru
15 centimeter lang. dat nu al zeven-
jaar ergens in de keldens van liet
„...„euni der universiteit te Pennsyl-
vaniö ligt opgeborgen en dat men tot
dusver hield voor een klepel van een
klok. Er staat een opschrift op, maar
de geleerden waren niet in staat ge
weest het te ontcijferen. Onlangs,
toen Dr. Leon Legrain, conservator
aan do Babylonische afdeeling van het
museum de antieke „klepel" weer
eens in handen kreeg en bekeek, keer
de hij die toevallig onderste hoven en
onmiddellijk viel loen zijn oog op een
eigenaardig spijkerschrift, waarin hij
.Dungi" las. I)o verdere ontcijfering
eau liet' opschrift heeft geen twijfel
gelaten, of men heeft hier te doen
met den scepter van een der oude
Babylonische koningen.
Dc klepel zal nu wel naar een ander
deel van het museum verhuizen.
Het dagboek van Columbus
We gaven reeds oen Ijcriobt, volgens het
welk daar het origineele manuscript zou
zijn ontdekt van tiet dagboek van Ohrislo-
pboms Columbus# met bijzonderheden
over zijn reis. Do plaatselijke autoriteiten
bcstudeeren het en twijfelen niet nan de
echtheid.
Ben nader bericht in hel Mexicaamichc
dagblad „El Universal" weet daarover nog
ie vortcllon, dat toen Columbus na de ont
dekking va» Amerika op zijn terugreis lei-
hoog to van de Actoren door eon storm werd
overvallen, hij zijn dagboek overhaast af
maakte cn twee afschriften daarvan, goed
verpakt, het cenc in een houten kistje, het
andere in een met was waterdicht gemaakt
omhulsel, over boord wierp. Een van deze
tweo zou driehonderd jaar later ontdekt
zijn, Hoe het daarna, uit den Oceaan hij
de Azoron, na drie eeuwen im Mexico 10-
Techt -kwam, wordt er niet bij verteld,
maar het fantastische verhaal maakt het
geval niet waarschijnlijker.
Het cenige wat men weet, is, dat de te
genwoordige eigenaar het manuscript acht
jaren geleden kocht.
Ter dood gebracht
De 22-jarigo Engelsche korporaal
Abraham Goldexiberg-, die, zooals in
dertijd gemeld werd, te Bordon een
filiaal van do Lloyds Bank binnen
drong en den beheerder van dat fi
liaal, William Hall, doodschoot,
waarna hij zich van een som gelds
meester maakte, is in do gevangenis
te Winchester eeëxeucteerd-
Twee persmanjnen en twee ma
gistraten van Winchester waren bij
de terechtstelling tegenwoordig.
Goldenberg, een Israëliet, werd in
zijn laatste oogenblikken' door een
rabbi bijgestaan. Met. vasten tred liep
hij naar de galg.
Toen hij het schavot opstapte, riep
hij uit: .,0 God, vergeef mij, o, God,
vergeef mij!"
Autoproductie in Amerika.
Volgons officie©)» statistische gegevens,
onderging dc aulomobielproductie van de
Vereeuigde Staten gedurende da maand
Juni j.l. vergeleken met die in Juni 192Z,
een vermindering van ongeveer 20 Hel
aantal automobielen dat in Juni geprodu
ceerd werd, wordt op 249.868 geschat, het
geen ongeveer hetzelfde aantel ia als dat
van Je maanden Januari eu Februari 1923.
Mei 1923 was, wat de productie aangaat,
e«n zeer gunstige maand en de daaropvol
gende maand onderscheidde zich weinig
van de voorafgaande, ondanks het feit. dal
gewoonlijk dan de productie vermindert,
daar de voorjaarsorders uitgevoerd heeten.
De inkrimping der productie in dit jaar
is het gevolg van den algemeen en econo-
misclien toestand. De slapte in de indus
trie doet, aldus de Tel., de vraag naar
vrachtwagens verminderen, terwijl het pu
bliek van zijn kant ook weinig neiging
lot het koopen van luxe-wagens toont.
Door een rat gedood
Te Darijs heeft zich een tragisch
ongeval voorgedaan. In de Ruo ae la
lluchette aldaar woont een familie
Veilé. L)e vader van het gezin bezat
reeds sinds verscheidene maanden
een tammen witten rat, waaraan hij
zeer gehecht was.
Dezer dagen alleen thuis zijnde,
werd hij door iemand, die hem
weneclite te spreken, naar beneden
geroepen. Niets kwaads vermoedend
liet hij zijn drie weken oud kind
alleen in de kamer achter.
Zoodra do man echter het vertrek
verlaten had, sprong de witte rat in
het wiegje van. den zuigeling en be
gon aan do handjes, de lipjes en bet
tongetje van het arme wicht
knagen
Inmiddels was de moeder thuisge
komen etn vond haar kindje geheel
bebloed.
Op de wanhoopskreten der vrouw
kwam een buurvrouw toeijlen en
verleende do eerste hulp aan den
zuigeling, die onmiddellijk naar het
ziekenhuis werd gebracht.
De toestand van den kleine v<
gerde echter spoedig zoodanig, dat
weldra de dood aan zijn lijden een
einde maakte.
Nieuw Constantinopel
De corr. van de „Manch. Guard'
te Constantinopel schrijft.: Het snelle
verdwijnen van het „schilderachtige
Turkije" uit de tijden, toen de kleine
„upper class" op ruimen voet leefde
wordt in de Turk&che pers gecoin-
mentc-erd door den uitstekenden
Turkschen schrijver Soebhi Noery
Bey.
I-Iij vertelt o.m.:
Zij, die het Constantinopel van een
15 jaren kennen, zullen zich het
groot aantal particuliere rijtuigen
herinneren.
Vandaag kan men de Turksche
eigenaars van een auto wel op zijn
vingers tellen. In do dagen van vroe
ger was er geen welgesteld huishou
den, of het had zijn eigen eerste be
diende. Thans zoekt men tevergeefs
naar zulk een bediende, naar de le-
5endari«che cuneuchen of zelfs naar
e buitenlandscho gouvernantes er
onderwijzers.
De families waren gewend er on
metelijke konaks (particuliere wonin
gen) in de stad, kiosk (zomerhuisjes)
op de hoogten aan den Bosporus en
Yalis (huizen aan hel strand) op na
te honden.
In het moderne leven heeft dit
les afgedaan. Men acht het niet meer
noodig veel bedienden te hebben. De
banden van het familielevrtn zijtn
daarmee nauwer toegehaald. In de
konaks was liet. gezin gescheiden.
De vrouwen leefden in het harem lik,
de. mannen in het selamlik, terwijl de
kinderen aan do zorg van slaven wa
ren toevertrouwd.
Al deze oude gewoonten zijn ver
dwenen. De harem is dood. liet, le
ven in flatijwoningen heeft den Turk
gemoderniseerd. Deze wijzigingen
zijn een hoofdzakelijk gevolg van
bezuinigingsmaatregelen. Wij kun
nen niet langer anderen voor ori9 la
ten werken. Oorlogen hebben ons ge
ruïneerd. Er blijft ons slechts over
van consumenten producenten te
worden.
De burgeroorlog in Brazilië
Volgens een corr. van de Times
heeft de actio ill Sao Paolo een vol
komen andere beteekenis dan die der
traditioneel© pronunciamento's, wel
ke b.v. iu Mexico of in Venezuela tel
kens voorkomen. De opstand is
veeleer een resultaat van do zeer
J'nstige ontevredenheid der arbeid
zame bevolking van den staat Sao
Paolo,, die economisch veel verder
ontwikkeld is dan de overige Bra
zilianen over do verkeerde financieele
politiek der regeering te Rio do
Er wordt veel geld verdiend in
Sao Paolo; de uitvoer uit dien staat
is drie maal zoo groot als die uit den
staat Rio de Janeiro.
Men. heeft niet alleen do groote
koffieplantages, welke de heele
wereld door bekend zijn de Sautos-
koffie maar tevens heel wat fa
brieken in do stad Sao Paolo; in den
laatsten tijd komt daar nogbij 'n
intensieve veeteelt, het land schijnt
daartoe nog beter geschikt te zijn
dan het 7.00 vruchtbare Uruguay.
Intusschen zijn die flink werken
de Paulisbas', zooals de inwoners van
den slaat Sao Paolo heeten, nooit
zeker van hun winsten daar de slech
te financieele politiek van Brazilië
belangrijke schommelingen iu de geld
waarde meebrengt, zoodat een door
eigen vlijt gewonnen vermogen tel
kens bedreigd wordt door de ge
volgen der politiek van de hoeren je
Rio de Janeiro. Dit, Ï3 waarschijnlijk
'el de voornaamste oorzaak van het
separatisme van Sao Paolo. Er zijn
echter ook andere oorzaken.
Er is namelijk ook een groot ver
schil tusschen den nationalen aard
an het volk in Sao Paolo en die 1
ran de menschen in de Noordelijke
staten. Oorspronkelijke rasverschillen
zijn nog grooter geworden onder den
invloed van klimaat en milieu. Sao
Paolo ligt bijna geheel op de vrucht
bare hoogvlakten van de Sierra do
Mar met een gemiddelde hoogte van
1000 meter boven den zeespiegel Het
klimaat is er niet tropisch en veel
meer dan het lager liggende Noorde
lijke Brazilië is Sao Paolo geschikt
voor Europeescho immigratie. In de
laatste jaren hebben Pr zich dan ook
zeer vele Italianen gevestigd: de helft
der bevolking is thans Italiaansch of
althans van Italiaaiischen oorsprong.
In handel en industrie vormen de
Italianen trouwens het leidende ele-
|rnent. In de stad Sao Paolo alleen
wonen 250.000 Italianen; de negers
en Indianen zijn aan 't uitsterven en
daar de bevolking der overige Bra-
ziliaansche staten zeer gemengd is,
spreekt het vanzelf, dat de Paulistas'
van bijha uitsluitend Europetischen
oorsprong zich als een superieur ras
voelen tegenover de andere Brazilia
nen.-
Het proces inzake de Belgische
spoorwegstaking
Dondedragochtend heeft de „boet
straffelijke rechtbank" te Antwerpen
vonnis gewezen inzake het proces naai
aanleiding van de staking bij de spoor
wegen in Mei 1923 tegen 36 spoorweg
bedienden, beschuldigd van inmenging
in burgerlijke ambten en schending van
het telegraafgeheim en tegen senator
Renier (socialist) wegens medeplichtig
heid. Deze laatste werd vrijgesproken,
evenals vijf van de 36 overige be
klaagden, De anderen zijn allen voor
waardelijk, daar do beklaagden vroe-
ger_ nooit met den strafrechter in aan
raking zijn gekomen, veroordeeld van
2 maanden tot 8 dagen gevangenisstraf
en van 200 tot 26 frank boete. Het open
baar ministerie, evenals de beklaagden,
zullen zich in beroep voorzien. Na de
uitspraak hield senator Renier een toe
spraak tot de menigte builen het pa-
l?is.
ONDER DE MAORI'S,
De Maori's zijn een uitstervende volks*
stam op Nieuw-Zeeland. Een Europe
aan, een Oostenrijker, Andras Reischek,
heeft twaalf jaar te midden van dit
belangwekkende volk geleefd en hij
verhaalt daarvan in een bode, dat thans
na zijn dood verschenen is.
Hij was geboren in 1843, de zoon vaa
een ambtenaar, te Linz. Hij bezocht de
lagere school en genoot verder geen on
derwijs. Hij werd leerling bij een bak
ker, en in 1866, tijdens den Pruisisch-
Oostenrijkschea oorlog, soldaat. Dan
oppasser bij een officier. Hij stelde groot
belang in zoölogische verzamelingen.
Hij leerde het opzetten vaa vogels en
maakte tem slotte toen hij trouwde,
daarvan een beroep. Ook verkocht hij
leermiddelen voor de lagere school en
niemand kon voorzien dat hij een
avontuurlijk leven zou leiden en een
vermaardheid worden,
Dat kwam zoo. De intendant van het
keizerlijk-koninklijk Museum, de geo
loog Von Hochstetter, was met het
fregat Novara op Nieuw-Zeeland aan
gekomen. Hij kende daar den directeur
van het Museum te Cbristchurch, sir
Julius Haast. Deze had een man noo
dig, die dieren kon opzetten,
Hochstetter beval Reischek bij hem
aan. Deze aanvaardde met geestdrift
de betrekking die hem werd aangebo
den en zijn jonge vrouw stond hem niet
in den weg. Zij zuchtte en liet hem
trekken. Hij ging te Triest aan boord.
Zijn bagage bestond uit zijn werktui
gen en een mondharmonica, waarop
hij voortreffelijk Oostenrïjksche volks
liederen speelde.
Hij zou twee jaar uitblijven. Het
duurde twaalf jaar eer zijn vrouw hem
terugzag. De jonge man, die alleen de
lagere school had bezocht, leerde En-
gelsch en de taal der Maori en werd een
der grootste ornithologen en ethnogra-
fen van zijn lijd. In de Oosienrijksche
Alpen is een prachtige gletscher naar
hem genoemd, de Reischek-glelscher.
Hij kwam op Nieuw-Zeeland aan en
trachtte kennis te maken met de oor
spronkelijke bevolking, met de Maori's,
die, naar men hem vertelde, kannibalen
waren en langzamerhand uitsiieiven.
Maar er was een gebied in het hoog
land waar de vorstelijk getatoueerde
koning Tawkrao heerschte, de hooge
beschermer van de aan de Maori's
door een geest geopenbaarde Haubau-
religie. Geen blanke mocht dit land
betreden de Maori's hadden goede re
denen om de „wiimenschen" liefst op
grooten afstand te houden. Maar om
dat Reischek geen Engelscbmaa was
of een apostel der Europeesche bescha
ving, omdat hij alleen zeldzame vogels
zocht, met de menschen vertrouwelijk
ornging,.een mondharmonica had die
hij zoo mooi bespeelde en een hond,
Caesar, die allerlei kunsten kende, lie
ten de Maori's hem vrij ronddolen in
het „Koningsland". Ja, op een mooien
dag verscheen de oom des konïngs. Te
Witiora, en gaf hem een kunstig be
sneden cassette met de zwart, en witte
staartvederen van de Huta, het tooisel
van een opperhoofd, en zeide „Ik be
groet u als onze vriend. De koning zendt
u dit als een teeken van zijn genegen
heid. Hij heeft gezien dat gij een vriend
der Maori's zijt en geen vijand, wat hij
eerst vreesde. Nu moogt gij in zijn land
gaan waarheen gij wilt. Wie u belee-
digt, beleedigt mij. Uw naam is thans
Ihaka Reiheke Tc Kiwi, Rangotisa te
Auturea. Dat beteekeni opperhoofd
Reischek, de Kiwivogel, vorst van Oos
tenrijk".
De waardigheid van opperhoofd was
bii de Maori's erfelijk en Reischek
schreef in zijn dagboek Als ik na ge
lukkig in mijn huis aangekomen ie zijn,
een zoon mocht krijgen, dan zal Oos
tenrijk een vorstenhuis te meer hebben."
Hij leefde onder de Maori's vrij en ge
lukkig. Een mooie oorlogskano werd
onder zijn oogen gemaakthij zag de
dansen bij de inwijding van dit vaar
tuig hij verzamelde allerlei zeldzame
voorwerpen. Maar eindelijk kreeg het
heimwee hem te pakken en Caesar
stierf. Dan speelde hij zwaarmoedige
wijzen op zijn mondharraonika.
Zoo bracht hij twaalf jaren door als
een opperhoofd der Maori's. Daarna
keerde hij naar Europa terug en naar
zijn huis, verouderd en arm, maar met
een aantal voorwerpen van onschat
bare waarde, die het Museum te Wec-
nen voor een prijsje kocht. Hij zelf
kocht een huisje te Linz en daar is hij
overleden. Hij krce.g geen ridderorde en
geen Academie benoemde hem tot doc
tor honoris causa. Alleen onder da
Maori's was hij een vorst.
