Stadsnieuws Het feest der Arbeiders-jeugd-centrale 42e Jaargang No. 12633 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Maandag 25 Augustus 1924 HAARLEM S DAGBLAD ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd III ADVERTENTIENVan 1 tot 5 regels f 1.75; iedere regel meer 35 cents. Reclames 60 cents per regel. Bij is (kom der gemeente) f3.57)4- Franco per post door Nederland f3.87)4. Afzonderlijke nummers f0.15. Geïllustreerd I abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents Zondagsblad, voor Haarlem en Omstreken f 0.57)4; franco per post f0.65. g per plaatsing, elke regel meer 15 Cents contant; buiten het Arrondissement dubbelen prijs. Directie, Redactie en Administratie: Qr. Houtstraat 93, Post-GIro 38810 UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER Bijkantoor voor Santpoort, Velsen, Velseroord, Wljkeroog, IJmuiden, Telefoonnummers: Directie 3082, Redactie 600 en Administratie 724 D'reCteU"ootdrfdact^iTr"0(CMpEEREBOOMREBOOM Beverwijk, enz., enz. Driehuizerkerkweg 2, Velsen, Telefoon 3521 DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN BLADZIJDEN. EERSTE BLAD AGENDA Heden MAANDAG 25 AUGUSTUS. Luxor Tearoom. Middag en avond concert. Bioscoopvoorstellingen. DINSDAG 26 AUGUSTUS. Grooto Kerk. Orgelbespeling 23 uur. Luxor Tearoom. Middag en avond concert. Cinema-Palace, Groote Houtstraat: BiosciJOpvoorsulling 8 uur. Theater „De Kroon" Groote Markt: Bioscoopvoorstelling 8 uur. Luxor-Theater. Groote Houtstraat Bioscoopvoorstelling 8 uur. Scala-Theater. KI. Houtstraat 77 BioscoopvoOistelling 8 uur. Atlanta-bioscoop. Zijlstraat, Bios coopvoorstelling 8 uur* Schouwburg Jansweg. Bioscoop voorstelling 8 uur. Militaireschouwspelen Het dagelijksch bestuur van de Kon. Nedorl. vereenigfng ..Ons Le ger" heeft aan den Minister van Oor log verzocht, aan het publiek gele genheid te geven, iets te zien van de groote troepenoefeningen, die in Sep tember zullen worden gehouden ui Brabant en Limburg, bijvoorbeeld een interessante gevcchtsperiodo of een opraarsch, voorbij- of door- marsch. De screcnigine betreurt liet namelijk, „dat dergelijke militaire schouwspelen, evenzeer als de door- mazvchen van grootcro troepcnrifdoo- iingen hier to lande tot zeldzame verschijnselen zijn geworden". Toen wij dit bericht lazen, hebben wij onze oogen eens uitgewreven. Is cr dan in do laatsto jaren niets ge beurd'? Hebben wij maar g o - drnomd van den verschrikkelijkcn oorlog, dio vier jaar lang de halve wereld heeft geteisterd en nu noe. zes jaar later, zijn verschrikkelijks gevolgen doet gevoelen? Moeten wij maar weer voortgaan rnet van een le- gor een geïdealiseerde voorstelling te geven, al-of oorlog voeren hestona uit in keurige orde voorbijtrekkende troepen met wappcreude vaandels, slaande trommen en muziek? Als het leger geen kijkspel is. maar worden kan een bittere werkelijkheid •in een zee van ellende, bloed en tra nen. dan moeten wij hot publiek niet uitnoodigen om er naar te komen kijken, maar de suggestie aan de massa van dc-n oorlog als onvermij delijke noodnakeliiHiJeid vermijden, veel eerder bevorderen wat de mo derne denkbeelden kan doen groeien: geen oorlog meer, nooit oorlog meer. maar beslechting van geschillen op vredelievende wijze, door den Volken bond. De Noderlandseha Regeer ine gevoelt voor deze gedachte, zij heeft zich daarbij aangesloten en wij hopen en vertrouwen daarom, dat de Minister van Oorlog het verzoek ral afwijzen en niet toelaten, dat de denklün der mas=a in verkeerde richting zal wor den doorgetrokken. Niet met militai re schonwspelen wordt, de schoone ge dachte van den algemcenen vrede ge diend. Kindersterfte nu en vroeger Een van onze lezeressen vraagt naar aanleiding van de opmerking, dat in 1858 („Uit de Groene Doos' de kindersterfte zoo groot was, of wij daarover geen vergelijkende cijfers kunnen geven. Volgens den redacteur van „Haar lem's Weekblad'' in 1858 stierven van de kinderen die destijds in Haarlem geboren werden, meer dan 28 pro cent, vóór dat zij den leeftijd van een jaar hadden bereikt, Hij voegt daar aan toe, dat dit volgens En^c-lsche onderzoekingen een maatstaf is voor de zuiverheid van de lucht, waarin zij leven en vraagt aan 't slot van zijn beschouwing: ..Zou liefc niet goed zijn, als wij onze ramen wat meer open zettoden?" Nu de cijfers over 1923. Er worden in dat jaar te Haarlem geboren 1584 levende kinderen. Daarvan overleden er beneden het jaar 57, dus nog geen vier procent. Blijkbaar „zetteden" wij na 1858 de ramen wat meer open. •.'Onze fraaie forensen belasting Een deskundige op het gebied van deze fraaie heffing vestigt er. naar aanleiding van ons artikel in de ru briek „Om Ons Heen" de aandacht op, dat handelsreizigers wel degelijk in deze belasting kunnen worden aangeslagen. Namelijk, wanneer zij meer dan 90 dagen in een andere ge meente aanwezig zijn, ..hetzij tot uit oefening van een beroep of bedrijf. hetzij tot vervulling van een betrek king". (Art. 244). Met onze opmerking is dit evenwel niet in strijd. Zij betrof immers, zoo als er letterlijk staat, .Handelsreizi gers, uie het heele jaar door het land zwervenniet personen die het groot ste gedeelte van het jaar of regelma tig een of enkele stolen bewerken. De handelsreizigers die wij op het oog hadden, zullen dus nooit meet dan 90 dogen in een en dezelfde ge meente aanwezig zijn. Intusschen blijkt bij nadero'be- fichoowing van dit onderdeel op nieuw, tot welke dwaasheden de fo rensenbepalingen aanleiding geven. Er is namelijk een uitspraak over deze aangelegenheid van 12 April 19C3 dus nog vrij jong. dat art. 244 van toepassing is op hem. ..die op meer dan 90 dagen van liet belastingjaar en gemeente buiten 7iin hoofdver blijf aanwezig was, om als handels reiziger instructies te halen en zijn reizen voor te bereiden". Als wij ons nu oven losmaken van de dwanggedachte der noodza kelijkheid van de forensenbe lasting, begrijpen wij, dat een ge meente dus belasting heft van iemand die langer dan 90 dagen als handels reiziger op het kantoor van zijn firma aanwezig is om instructies te halen en zijn reizen voor te bereiden. Met welk zedelijk recht? Heeft zit onkos ten voor hem te maken? Moet zij op hem passen of hem bewaken'? Het is immers dwaas en ongerijmd. Tenzil. zooals in ons artikel bctooed werd, het verouderde „poortgeld" in eero erd hersteld. De forensenhelasting is een chaos van wonderlijkheden en onbillijkhe den en zal dat altijd blijven, zooals het vernuftigste gebouw wrak blijft, wanneer het op een wankele fundee ring is opgetrokken. Daar kunnen een paar nieuwe vensters 'de laatste wijzigingen van den Minister) niets aan veranderen. Weer een ongeluk met de tram Haarlem-Amsterdam Geen persoonlijke ongelukken De oorzaak nog niet bekend Voor de tweede maal in liefcrekke- Jijk korten lijd is er op de lijn HaarlemAmsterdam een tramonge luk gebeurd. Was het vorige ongeluk bij Slo- terdijk, dus niet ver van Amsterdam, thans was liet dichter bij Haarlem, in do nabijheid van de Vinkebrug, tusschen Haarlem en Halfweg. Met de train die om 1 uur uit Haarlem vertrekt, had hot ongeval plaats. De tram reed met een gewonen gang, 35 a 40 K.M. langs den weg, toen plotseling de tweede motorwagen uit do rails raakte. De bestuurder van den eersten wagen bemerkte dit da delijk door het lievig lawaai van de bovenleiding en het moeilijk rijden van de tram. Dit laatste kwam door het out spoorde rijtuig, dat nog 60 M. mee reed en natuurlijk in het zand smoorde. Toon do tram stopte bleek, dat twee kabelpalen kapot waren ge reden. Vrij zeker heeft do linker bo venkant van den ontspoorden wagen de palen geraakt. Want dat deel slak het verste uit en was ook bescha digd. Eigenaardig is. dat de passagiers van bet -ontspoorde rijtuig geen heel grooton scliok hebben gekregen. Er word dan ook niemand gewond. Het onderstel van den wagen is nogal be schadigd en hoe het met den motor staat moot nog worden uitgemaakt. Verder zijn enkele lantaarns en rui ten vernield. De oorzaak van het on geluk is nog niet bekend. Wel zijn vermoedens. Dat het aan den wagen zelf zou liggen is moeilijk aan te ne men. Want" een week geleden ia rijtuig pas teruggekomen van de genaamde groote revisie. Dan worden de wagens "heel nauwkeurig nageke ken en deze had bijvoorbeeld juist nieuwe wielen gekregen. liet vermoeden is, dut de regen schuld aan liet ongeval heeft. Door den ontzetteuden regenval loch is liet welinogeijlk dat de rails pp die plaats wat zijii gezakt. Hierdoor kan de wagen zijn gederailleerd. Maar offi cieel is nog niets vastgesteld kunnen 'orden. Dadelijk na bet ongeval werd met het opruimingswerk begonnen. Dit heeft den heelen middag en een ueel van den avond geduurd en om half negen stond het rijtuig op de kleine hulpwagentjee. Eerst werd de wagen naar Halfweg gesleept om des nachts naar de remise aan de Leidschefaart te worden vervoerd. Daarna zal de wagen in de werk plaats worden hersteld. DE HEVIGE REGENVAL. Zondagmiddag zijn door den he igen regenval gaten in de straat ge zakt in de Hazopaterslaan en op dec lleerensingel. Do dienst van Oponbare Werken is onmiddellijk gewaarschuwd, daar beide gaten gevaar opleverden voor liet verkeer. EEN BOK DOOR HONDEN VERSCHEURD. Op een land aan de Leidschevaaxt, achter de Kathedraal ct. Bavo, is Zondagochtend een bok 'door honden aangevallen en zoodanig verminkt, dat hij door den dierenarts K. moest orden afgemaakt. De politie stelt een onderzoek in naar den eigenaar van de honden. Wegverbreeding in de Haarlemmermeer De Kruisweg naar Heemstede Het uitdiepen van de langs den Kruis- •eg naar de Cruquius liggende vaart, omtrent het d-oel waarvan onlangs in een „Hoe staal 't met....?" mededeelingen werden gedaan, heeft zich thans ook uitgestrekt tot voorbij den Spieringweg. Met de baggermachine werd het uitdie- pingswerk zelfs verricht tot vlak bij het stoomgemaal de Cruquius en is men weder de brug bij den Spieringweg ge naderd, na ook op de terugreis een groote hoeveelheid hagger aan den wa terkant te hebben opgespoten. Zoo wordt het veel tijd vercischend werk geleidelijk voortgezet en is men weer een stap genaderd tot de verwe zenlijking van het groote plan „de ver breeding van den Kruisweg in de rich ting naar Heemstede". Een uitstekend geslaagd feest De aankomst van de A. J. C.'ers voo- het gebouw „De Centrale" aan het Sp aarne. Voorop een deel van de tientallen vlaggen, die In den optocht van het station af werden meega/oerd. Voer „De Centrale" werd stil gehcudo.n. Er werd dadelijk In afzonderlijke groepen naar de verschillende pleinen gemarcheerd, waar de dans-en zouden worden uitge voerd. Tegen half vier Zaterdagmiddag •crzainelden zich de HaarlerOsche A. J. C.'ers bij het gebouw „De Centra le" aan bet. Spaarne, om vandaar naar 't station te gaan. Want tegen vier uur werden honderden A. J. C.'ers ver wacht, uit alle afdeelingen van Noord- Holland, Utrecht. Zuilen en Leiden, in het geheel 1100 jongens en meis jes. De meeste jongelui kwamen om vier uur aan en met de vlaggen voorop ging het naar „De Centrale". Later kwamen nog meer groepen en ■erschillende afdeelingen verspreid den zich door de stad, om op enkele pleinen en straten dansen uit te voe- •n en te zingen. Er gingen ook een paar afdeelineen naar Schoten. De jongelui trokken overal waar ze kwamen groote belang stelling met hun aardige dansen. Vervolgens vertrokken de groepen naar het „Brongebouw", waar de jcugddemonstratio van 79 uur ge houden zou worden. Het was er druk in den tuin van het „Brongebouw" tegen een uur of zeven. Behalve de 12<X» jongens en meisjes waren vele ouderen opgeko men om de jeugddemonstratie bij te wonen. Precies op tijd opende de heer J. A, Seholl, voorzitter van de Federatie Haarlem der S. D. A. P., de bijeen komst. Hij sprak een hartelijk woord van welkom en wees vervolgens op de betcekenis van de jeugd in verband met het opbouwen van de toekomstige maatschappij- De jeugd zal tot taak hebben op te bouwen, wat in «iei. oorlog verwoest Hierna voerde een groep A". J. C.'ers mooie dansen uit. zeer tot. ge noegen van de talrijke aanwezigen. Met eigen, aardige muziek begeleid den de A..T.C.'ers de dansers en dan seressen. Eenige zangnummers werden goed uitgevoerd en ook het declaroee- ren van enkele jongelui was heel goed. De heer P. Rchuhmacher. bezoldig de der A. J. C voerde hierop het woord. We zijn hier om onze vredes- week te houden, zeide hij. Met ons wordt deze demonstratie gehouden in 5 andere plaatsen van ons land. Ook daar zal de jeugd verteld wor den van onzen wil tot den vrede. We kunnen elkaar feliciteeren, dat er thans reeds 11.000 A. J. C.'ers zijn. De niensc-hen kunnen uit deze demonstra tie zien, dat we niet alleen mooie din gen kunnen doen, maar ook, dat we weten te organiseeren. Dat heeft den laatsten tijd de afdeeling Haarlem ge toond, die onderdak heeft weten te verschaffen aan die honderden jon gens en meisjes. Deze demonstratie, aldus de heer Schuhmacber, moet zijn het begin van jullie zending in het land. Deze demonstratie moet getui gen van onzen onverzettelijken wil tot den vrede. We moeten een macht trachten te vormen, die den oorlog onmogelijk zal weten te maken. Dat kan als ieder als een zendeling het land ingaat en ka meraden tracht te winnen. Dan kunnen we zeggen, dat we niet alleen zijn gegroeid in wezen, maar ook in aantal. Een aantal zoo groot, dat we de macht krijgen, den oorlog tegen te houden. Laat ons zijn menschen met warm kloppende har ten en klare koppen en trachten an deren te helpen en mede te deelen, wat wij willen. Laten we allen propa ganda maken en anderen met ons doen deelen in een schoon le ven, zonder ruwe genietingen. Spreker besloot zijn rede met nog een opwekkend woord aan de jeugd, om zooveel mogelijk propaganda te maken. Hierna werden weer enkele möole dansen uitgevoerd. Enkele jongelui declameerden en daarna sprak de heer C. van der Winden, voorzitter van den Haarlemschen Bestuurdersbond, het slotwoord. Het tuinfeest was ten einde. Toen stelde de optocht zich op. oorop een honderd vlaggen, een mengeling van allerhande kleuren, die een schitterend effect gaven, verlicht als ze werden door de fakkels. Daar achter de honderden kinderen met hun fakkels. Zoo ging het de stad door naar „De Centrale". Dit gebouw was met roode lampjes verlicht en toen de stoet voorbij trok en rood Bengaalsch vuur werd ontstoken, groet ten de organisaties de jeugd met haar vaandels en vlaggen. Het was een schitterend, een indrukwekkend schouwspel. Duizenden menschen wa ren op de been om den optocht te zien voorbij trekken. Het was sprookjesachtig, die lange rij van fakkels in den donkeren avond. Vooral als de optocht een lrug pas seerde en het geheel kon worden over- De Haarlemsche jeugd roerde zich, trachtte zich bij den stoet aan te sluiten, hossend en zingend. Steeds weer drongen jongens bij tientallen van achteren op. Maar po litie. A. J. C.'ers en enkele geleiders verijdelden dit pogen en de optocht trok voort, ongehinderd en in uitste kende orde. Het bleek dat de polifie uitmuntende maatregelen had geno men. Te niim tien uur kwam de stoet op het Wilsonsplein aan en heel orde lijk stelden de A. J. C.'ers zich om het plantsoen van den Stadsschouw burg op. De vlaggen op den stoep, er om weer de honderden fakkels. Opnieuw kon genoten worden van een schitterend, fantastisch schouwspel. In deze sprookjesachtige omgeving sprak de heer P. Voogd uit Amster dam, voorzitter van de Jeugd-interna- tionale de jongelui en de honderdeü belangstellenden toe. We zijn hier zoo begon hij sa mengekomen om onze vredesdemon stratie te houden, om enkele plechtige oogenblikken te beleven en even te herdenken de ellende, veroorzaakt door den wereldoorlog, die achter ons ligt. Wij moeten alles in 't werk stellen om te maken, dat een derge lijke ramp niet weer kan komen. Er ia reeds een vredesdemonstratie ge weest van de burgerlijke jongelui. We hebben daaraan, zoo ging spreker voort, niet meegedaan, omdat we onza eigen vredesdemonstratie wilden heb ben. Want de arbeidersjeugd is eed doel van de arbeidersklasse. De noo- den der arbeiders zijn ook onze noo- den. De strijd van de ouderen is ook onze strijd en daarmee staan ook wij in den heerlijken klassenstrijd. Een strijd, die eens de wereld bewoonbaar zal maken. Toen we straks voorbij ,.Da Centrale" trokken, groetten ons de vaandels der vakvereenïgingen. En het licht straalde met een rooden! gloed. Toen hebben we gevoeld dat De landbouwgewassen in den Haarlemmermeerpolder van do tram HaarlemAmsterdam ontspoorde Zondagmlddng de tweodo mo torwagen. We zien hier duidelijk hoe ver de wagen bulten do rails staat. Toen onze fotograaf deze kiek nam was men reeds bezig, het rijtuig weer In hel rech te spoor te brengen. Het onderstel van dit rijtuig werd vrij ernstig beschadigd. Ven den wagen cp den achtergrond zijn een paar ruiten en de lantaarn ver nield. Groote schade door het onweder en de plasregens In den Haarlemmcrmcerpoldcr waren de verschillende landbouwgewassen door den frisschen wind cn de nu cn dan te voorschijn komende zon weder zoo goed afgedroogd, dat men met den ko- renbouw kon beginnen en zelfs Zater dagavond nog werd „gemend" en liet het gebrom van de dorschmachine zich nog hooren. Een grooten tegenslag ondervinden de boeren echter nu weder opnieuw door de hevige onweersbuien die Zondag nacht boven deze streek hebben ge woed en gepaard gingen met zware plasregens. Van het graan liggen heele stukken plat tegen den grond geslagen, terwijl ook de erwten, die noodig moe ten worden binnengehaald, veai van Ixt natte weder hebben te Een groep A. J. C.'ers op het Kastanjeplein te Schoten. We zien hier de Jeu kinderen staan In een kring en moeten den leider, die In het midden staat, sües s

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1924 | | pagina 1