c
Het ongeval bij de Doeistraat
Wetboek der Mannenmode
De grootte vanschoollokalen
De fietsers zonder rijwieibelastingplaatjes
42e Jaargang No. 12637
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Vrijdag 29 Augustus 1924
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per 3 maandenVoor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
is (kom der gemeente) I3-57M- Franco per post door Nederland f3-87H- Afzonderlijke nummers f0.15. Geïllustreerd
Zondagsblad, voor Haarlem en Omstreken f0.57J4; franco per post f0.65.
Directie, Redactie en Administratie: Gr. Houtstraat 93, Post-Giro 38810
Telefoonnummers Directie 3082, Redactie 600 en Administratie 724
ADVERTENTIENVan 1 tot 5 regels f 1 -75; iedere regel meer 35 cents. Reclames 60 cents per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
III per plaatsing, elke regel meer 15 Cents a contant; buiten het Arrondissement dubbelen prijs.
UITGAVE DER N V. LOURENS COSTER
Directeuren J. C. PEEREBOOM en P. W. PEEREBOOM
Hoofdredacteur: J. C. PEEREBOOM
Bijkantoor voor Santpoort, Velsen, Veiseroord, Wijkeroog, IJmuiden,
Beverwijk, enz., enz. Driehulzerkerkweg 2, Velsen, Telefoon 3521
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
AGENDA
Heden
VRIJDAG 29 AUGUSTUS.
Bioscoopvoorstellingen.
Schouwburg Jansweg: Professor Ro
land en het Balalaika orkest, 6 uur.
Luzor Tearoom. Middag er avond
concert.
ZATERDAG 30 AUGUSTUS.
Cinema-Palace, Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling 2.30 en 8 uur.
Theater „De Kroon" Groote Markt:
Bioscoopvoorstelling 2.30 en 8 uur.
Luxor-Theater, Groote Houtstraat
Bioscoopvoorstelling 's middags voor
dames 23.30, voor heeren van 3.30—
b uur. Voor dames en heeren 'a avonds
9.30 en 9.30—11 uur.
Scala-Thoeter. KI. Houtstraat 77
Bioscoopvoorstelling 2.30 en 8 uur.
Atlanta-hioscoop. Zijlstraat, Bios
coopvoorstelling 2.30 en 8 uur.
Luxor Tearoom. Middag en avond
fconcert.
Spaarndam: Gemeenteraad 7
KRABBELS
Wij zijn er nu wol aan gewend dat
onzen ex-stadgenoot Laurens Janszoon
Cosier de eer van de uitvinding der
boekdrukkunst wordt onthouden ten
gunste van Gu'entwrg. Wij hadden
er ons bij neergelegd en kijken er,
als goede Haarlemmers het stand
beeld op <le Groote Markt niet scheef
om aan. Maar wij moeten ons toch
wel gaan verzetten tegen den Deen-
schen doctor, dio nu tracht te be
wijzen «lat. onze goede oude vriend
Chri stoffel Columbus, met wiens
naam alleen wij op school a! zoo'n
laat hebben gehad, \merika hele
maal niet ontdekt heeft.
Dr. Sofus Laeen wil wel aannemen
'dat Christoffel er geweest, is en z«lf6
wel dat het jaartal 1-492 juist i-s,
maar ©en Deen. Johan Scolus is de
eigenlijke ontdekker, in 1472. De
prententies van Columbue (Clumbum-
bus zeiden wij op school, toen wij
hem nog minder goed kenden), zijn
volgens den Deenschen geleerde op
niets gebaseerd. En hij zal het bewij
zen. Nog «leze herfst zal het verhaal
van de reis van Scolus verschij
nen.
Als Dr. Laeen erin slaagt den ar-
fnen Christoffel te ontronen (hij is in
deze potringen niet de eerste en zal
ook wel niet de laatste zijn) is dit
nieuws een zware slag voor de scho
lieren, die er juist in ceelaagd waren
Christoffel en zijn jaartal te onthou
den. Een dubbel zware slag nu hij
komt in do laatste «logen van een te
snel voorbijgevlogen vacantia.
Stadsnieuws
WEER WERELD RE IIICER8.
Donderdag werd onze stad bezocht
Hoor een echtpaar in middeleeuw&ohe
dracht, relfs de ouderwetacbe hou
ten kin jertrekwagen ontbrak niet.
Hun doe] is een voetreis door ons
land te maken. Door het verkoopen
van prentbriefkaarten worden de on
kosten hof reden. De reiziger» trek
ken veej belangstelling van het pu-1
bliek.
Het graan in de Haar
lemmermeer.
Groote schade door „het schot'
in de tarwe en de haver.
Door de vele regenbuien oudervin
den de landbouwers met de werk
zaamheden op het land groote stagna
tie en wordt bovendien groote schade
toegebracht aan de te velde staande
gewassen, waarvan nog nagenoeg
niets is binnengehaald. Met de tarwe
en de haver. die eeraaaid en
hokken op het land staan, staat 't er
op tal van plaateen wel het bedenke-
lijkst voor, wijl in deze gewassen
,.het schot" zich reeds op ernstige
wijze openbaart. Het bederf zit er
hier en daar reeds vrij diep in, het
geen voor vele landbouwers een groo
te schadepost bet eekent. omdat de
handelswaarde vermindert en de op-
i.rengst peen bevredigende resultaten
zal opleveren. Voor de erwten die <>p
ruitere en andere gewassen, die
nog grondvast staan, kan een drietal
weken droog weer nog veel goed ma
ken.
Muziekvereniging
Laurens Janszoon Coster
Een feestconcert bij het 25-jarig
bestaan
De muziekvereeniging „Lourens
Janszoon Coster", directeur de heer
J. A. Meng, zal Woensdag 1 Oct. den
dag herdenken, waarop zij vóór 25
jaar geleden werd opgericht
Op den herdenkingsavond z.-.l voor
«Jonateurs, begunstigers en kunstlie
vende leden een foestconcert met 1ste
rangs «disten in <!e Gemeente Con
certzaal worden aangeboden.
ONGEVALLEN'.
De Doeistraat is het tooneel ge
tveest van enkele kleine ongevallen.
Want behalve het ongeval met den
verhuiswagen, waarvan we Donder
dag reeds schreven, zijn er nog een
paar ongelukjes gebeurd In de Doei
straat reed een met kisten beladen
wagen. Een viel er af en kwam door
een ruit van perceel 41. Er kwamen
geen persoonlijke ongelukken voor.
Van een wagen, met zakken kalk
beladen, brak het lemoen. De wi
kwam het trottoir oprijden en tegen
het Proveniershuis. Maar ook dit on
geval had geen ernstige gevolgen.
Een witte paling.
Zeldzame vangst in den Haar
lemmermeerpolder.
De vieecher v. d, P. te Hcfofddorp
had liet geluk in zijn netten een
grooten witten paling te vangen een
zeldzaam m<x»i dier van meer dan
twee pond. zooals voorheen in den
Haarlemmer-meerpolder nog niet- werd
?evaneen, Wordt op hc-t aanbod van
den eigenaar ingegaan, dan stal het
prachexemplaar over eenige dagen in
een van de aquariums in „Artis" te
Amsterdam luetig rondzwemmen.
Eenige jaren geleden had zich in
dezen polder ook eens een klein wit
palinkje laten verschalken, hetwelk
ook naar ..Artis" werd overgebracht,
doch deze vangst heteekeude nog
maar weinig in vergelijking met het
prachtexemplaar, zooals nu door v.
P. werd bemachtigd.
Een bruine schoen bij zwarte jas
Komt niet te pas.
Een smokine met een dubbele boord
Is ongehoord.
Bij pandjas 't overhemd gekleurd
wordt afgekeurd.
Bij een colbert een hooge hoed
Staat nimmer goed.
Een dubbele boord met vaste das
Nooit mode was.
Noch voegt bij officieel© rok
Gekleurde sok,
Een stroohoed moet bij ©en jacquet
Niet opgezet.
En smoking mot. een slap manchet
Is ook niet net.
En alle kleuren, rangschik die
In harmonie.
Een man die dit maar goed
bedenkt
Heeft zijne Mode nooit gekrenkt.
TOM DE RIJMER.
Twee meisjes in de
Haarlemmermeer
aangerand
Dader door de Marechaussees
gearresteerd
Donderdagavond bevond zich op
den Vijfbuizerdijk nabij fort dc Liede
alhier een man, zekere H. uit Am
sterdam, die niet veel goeds in z'n
schild voerde. Hij begon met een
ongeveer 15-jarig meisje aan te ran
den en te trachten haar op den groDd
te werpen.
Het meisje wist door zich krachtig
te verweren uit de handen van denman
vandaan te komen en holde weg om
de marechaussees met het gebeurde
in kennis te stellen. Deze begaf e.- zich
onmiddellijk heer en slaagde er in
den man die inmiddels nog een
ander meisje had aangerand, appelen
en peren uit een boomgaard weg
kaapte en zich onder een koe aan
melic had te goed gedaan te arres
teeren. Hij werd naar Amsterdam
overgebraent.
Het ongeluk met een
revolver.
Nadere bijzonderheden.
De begrafenis.
Donderdagmiddag I uur nam do be stuurder van een vrachtauto van den
expediteur Smit uit Don Haag de bocht tekort toen hij \nn de Gierstraat
de Doeistraat in wilde rijden. De wagen raakte, zooals we Donderdag
reeds meldden. onder het balcon van een tapperij bekneld en werd door
onzen fotograaf gekiekt, toen men bezig was den wagen vrij te maken.
Dit is een voorbeeld van de moeilij khetTen, waarmee het verteer door de
asphalteering op d; plaats te kam pen heeft.
Wij hebben nog nadere inlichtin
gen ontvangen over de toedracht var
liet ongeluk met een revolver, dat
den heer N. Blauw, die hier bij zijn
ouders woonde, in Friesland is over
komen.
De lieer Blauw was verleden week
Vrijdag vertrokken. Hij was in gezel
schap van den anti-militairist lier
man J. Schuurman, vroeger te Haar
lem, thans te Amsterdam. Zij gingen
met de nachtboot naar Do Lemmer
vandaar per fiota naar de faznjlie
Hof, in Terwispel, met welke familie
de lieer Schuurman bevriend is. Na
het ©ten stonden zij met nog een be
kende achter een schuurtje te praten.
De heer Blauw liet toen aan de an
deren een nog ingepakt (dus blijkbaar
nieuwe) revolver zien met het bekende
gevolg. Niemand weet hoe het schot
is afgegaan en niemand wist, ook dat
een patroon in de revolver zat.
Onmiddellijk na het ongeluk is een
oom van den getroffene uit Wijnjeterp
(die den heer Blauw voor het houden
van ©en spreekbeurt had uitgenoo-
digd) gehaald en de heer Schuurman
fietste naar Beetsterzwaag (hoofd
plaats der gemeente Opsterland waar
toe ook Terwispel behoort). Spoedig
waren de burgemeester en de wacht
meester der mareohaiissées ter plaat-
Betreffende den levensloop van den
heer Blauw vernamen wij titans dat,
hij opgeleid is aan de Rijkskweek
school te Deventer. Zijn ouders woon
den toen te Hilversum. Na het beha
len van de onderwijzersakte was hi]
achtereenvolgens tijdelijk werkzaam
te Amsterdam, Bussum en Hilversum.
Toen kwam zijn dienstweigering,
waarvoor hij tien maanden gevangen
heeft, gezeten in fort Spijkerboor en
te Scheveningen. Daarna werd hij
weer tijdelijk onderwijzer te IIilVér-
Toen zijn tijdelijke diensten voor
deze betrekking niet meer noodig wa
ren wilde hij geen onderwijzer in <le
gewone lagere school meer zijn. Hij
voelde meer voor het Mont essoin -on
derwijs. maar kon bij «li: onderwijs
zoo spoedig geen bctrekkino krijgen.
Gedurende den laatsten tijd was hij
anfi-militairistisch propagandist. Van
een conflict met autoriteiten is ge
durende zijn onderwijzersschap nooit
sprake geweest.
Woensdag had te Wijnjeterp de be
grafenis plaats. Er waren velen naar
dit afgelegen dorpje gekomen om hun
vriend de laatste eer te bewijzen.
De met een rooden doek gedekte
baar werd door een aantal kameraden
grafwaarts gedragen en gevolgd door
de familie en een stoet van ongeveer
250 geestverwanten.
Aan de groeve werd o.a het woord
gevoerd door Herman J. Schuurman,
die bij het ongeluk tegenwoordig was
en voorts door verschillende anti-mili-
tairisten.
Het antwoord van den minister
op nadere vragen van
Mr. Slingenberg
Wij hebben medegedeeld het ant
woord dat minister De Visser op vra
gen van mr. Slingenberg gaf en de
v ragen die naar aanleiding daarvan
weder anr. Slingenberg stelde aan
gaand© de grootte van schoollokalen.
Op die nadere vragen heeft nu de
minister aldus geantwoord:
De becijfering, aan den voorzitter
der Eerst© Kamer toegezonden bij
schrijven van 6 dezer, waarbij de on-
dergeteekende de onjuistheid in het
licht stelde van mr. Slingenberg's
mededeeling, in de vergadering dier
Kamer van 27 Juni, dat volgens liem
verstrekte gegeven te Haarlem „geen
enkele school ruimte voor meer dan
36 leerlingen per klasse heeft", is
slechts voor een gedeelte niet uitslui
tend op liet 5de, Ode en 10de lid, maar
tevens op het 11de lid van art. 17 van
het Bouwbesluit 1924 gebaseerd. Ver
scheidene dezer schoollokalen toch
kunnen 48 leerlingen bevatten ook
zonder dat de inspecteur er aan te
pas komt, maar het is juist, dat voor
sommige andere lokalen de ontheffing
bedoeld in dat 11de lid van art. 17,
verleend zal moeten worden.
Ditzelde geldt natuurlijk evenzeei
ten aanzien vau de berekening om
trent andere gemeenten.
In hoever het vorenstaande de ge
volgtrekking zou wettigen, dat ..de
Staten-Generaal ter zake onvolledig
zijn ingelicht", is niet duidelijk. De
bevoegdheid toch van den inspecteur,
vermeld in dat 11de lid van art. 17.
om van de in het 5de. 6de en 10de lid
voorgeschreven afstanden tiïdelijk
ontheffing te verkenen, is uiteraard
evenzeer een integreerend deel van
liet Bouwbesluit als de evengenoent-
de leden zelf.
Niet. alleen kan de ondergetekende
dan ook allerminst toegeven, dat er
een onderscheid zou zijn te maken
tusschen „wettelijke 1 "malingen van
'net Bouwbesluit" ©n niet-wetteliike
voorschriften in dat besluit, en dat
hij zijn conclusie uitsluitend had mo
gen baseeren op eerstbedoelde bepa
lingen. maar bovendjen acht hu het
in dezen tijd van dringend noodzake-
bezuiniging vanzelfsprekend, dat
de inspecteur, overal waar dit moge
lijk bin kt. van zijn bevoegdheid tot
het verleenen van ontheffing ook met
terdaad gebruik maakt. Daar. waar
-lit eventueel niet zou geschieden, zou
de ondergeteekende niet aarzelen den
inspecteur te wijzen op art. 17?. ?de
'id. der Lager-onderwijswet 1920.
krachtens welke bepaling het toez.ichf
over lmf lager onderwijs in het ge
heel© rijk o.a, door de inspecteurs on
der s ministers bevelen wordt uitge
oefend.
Een zoodanige verwijzing is echter
lot dusver niet noodig geweest, en zal
naar hij vertrouwt, ook niet noodig
zijn, vermits het rijksschool toezicht
volkomen van de noodzakelijkheid,
om bepericing op de onderwijsuitga
ven t© verkrijgen, doordrongen ie
De staking in Haar
lemmermeer
De stakers besloten tot
opheffing
De staking van grond- en heiwer
kers aan het, werk der Amsterdam-
sche waterleiding, die 12 Mei uitbrak,
is thans opgeheven, zonder dat door
partijen tot een vergelijk is gekomen.
De stakers zijn tot het besluit om
de staking op te heffen gekomen na
dat, zij 11 weken lang gepoogd hebben
werkwilligen van het werk af te hou
den. maar tenslotte i8 het den .aanne
mer gelukt een aantal arbeiders uit
Haarlemmermeer het werk te laten
verrichten.
De postdienst op
Koninginnedag
Een beperkte dienst
De directeur van het Postkantoor
deelt mede dat in verband met de
feestelijkheden ter herdenking van
den geboortedag van H. M. de Konin
gin op Maandag 1 September e.k. de
navolgende wijzigingen in de uitvoe
ring van den postdienst zullen wor
den aangebracht:
De 3de en 4de briefpostbestelling
vervallen.
In Aerdenhout vindt slechte één
bestelling plaats.
Te Spaarndam, Schoten, Haarlem-
meriiede en Schalkwijk wordt alleen
do 1ste bestelling uitgevoerd.
De bestelling der pakket,post zal
alleen 's morgens plaats vinden.
De 3de en 4de buslichting verval
len.
Het kantoor zal voor den post
dienst te 2 uur worden gesloten.
Een jongetje te Heem
stede verdronken
Een 3-jarig knaapje in de
Zandvaart gevallen
Woensdagmiddag werd het 3-jarig
zoontje van N. v. d. L. wonende al
hier Raadhuisstraat, vermist.
Het vermoeden bestond dat het
kind onopgemerkt in de achter de
Raadhuisstraat gelegen Zandvaart
was gevallen.
Door de politie werd gedregd en
het jongetje spoedig boven war
ier gebracht. Door de leden van de
Reddingsbrigade werd onmiddellijk
getrach' de levensgeesten op te wek
ken onder toezicht van den spoedig
ter plaatse verschenen Dr. Huber.
Het mocht echter niet gelukken de
levensgeesten bij het kind op te wek
ken en de dood werd geconstateerd.
Viering Koninginnedag
Men verzoekt ons mede te deelen,
dat de leden van Koninginnedag" dit
jaar in den Hertenkamp tijdens de
kinderfeesten vrijen toegang hebben
op vertoon van hun diploma.
e wlelrenwedstrljd.
Het gereserveerd© gedeelte voor be
talende bezoekers van den wielren-
wedstrijd op de Dreef op Maandag 1
September a s. van 67.30 uur n.m,
is uitsluitend toegankelijk langs «ie
Paviljoenslaan.
Ophaffing winkelsluiting
B. en W. van Haarlem mak&n bekend,
dat zij tem aanzien van alle winkels ont-
heffing hebben verleend van de verbods
bepalingen der verordening op de winkel
sluiting in dier voege, dat de winkels op
1 September na 8 uur m.m. mogen ge
opend blijven, daarin mstg worden s
kocht en het verkochte i
VAKCURSUS VOOR BAKKERS
GEZELLEN.
Door de R.K. en Christ, bondein vaa
ikkeregesellen zal dezen winter een cur
sus warden gegeven in het bakken vast
groot, klein en luxe brood. Door eenige
firma's zijn welwillend hun bakkerijen
daarvoor disponibel gesteld. Een bakwaazn
Ieeraar heef' zich beschikbaar gestild
voor het onderwijs. De cursus zal aan
vangen half October en eindigen hali
Maan. Aan hel einde van den cursus zal
een onderlinge wedstrijd voor de leer
lingen plaats hebben, waarvoor eenige
prijzen beschikbaar worden gesteld. De
cursus ie opengesteld toot leden vaa
beide
HET ORGEL IN DE GEMEENTELIJKE
CONCERTZAAL.
Nader vernemen wij dat het orgel ia
de groote gemeentelijke comoertzaal niet
op 15 maar op 14 October in gebruik zal
worden genomen op een bijzonderen «con
certavond, waarvan de nadere bijzonder-
1 sden ongeveer half September geregeld
iHen worden.
De eerste bekeuringen te Haarlem
Hoe met de „slachtoffers" gehandeld wordt
In Haarlem zijn thans 26750 plaatjes verkocht
AANBESTEDING.
Heden, Vrijdagmorgen, had in het
bureel Kruisstraat 3 van dep Rijks
waterstaat in de directie Noordholland
do aanbesteding plaats van het ma
ken van zes ducdalven in de haring-
haven te IJmuiden. behoorende tot de
werken tot verbetering en uitbrei
ding van de Visschershavcn aldaar.
Laagste inschrijver was de lieer G.
Schermers te Ntcuwendijk (gemeente
Almkerk) voor f 9.795.
De raming was 9500.
AANGEHOUDEN.
Door do recherche is aangehouden
de 43-jarige timmerman P R. v. G
alhier. Tegen hem zal proces-verbaal
worden cpgemaakt. terzake overtre
ding van art. 239 I van het wetboek
van strafrecht.
Onze fotograaf kiekte hier één der velen, die toch nog zonder rijwiel-
plaatje aangetroffen werden. De man, die hier bij 'de Houtpoort werd aan
getroffen, trachtte te ontkomen, maar de agent was hem te vlug af.
men. Menschen, waarvan de ambte
naren vrij zeker zijn dat ze hun boet©
zullen betalen, mogen bun karretje
meenemen. Maar heel wat fietsen gin
gen naar het Klein Heiligland. Een
der lokalen had veel van een rijwiel
bewaarplaats en aan iedere fiets was
een kaartje bevestigd, waarop naam
en a'dres vau de eigenaren stónden.
Verschillend© karretjes werden later
weer opgehaald, nadat de boete be
taald was. In het lokaal troffen w©
een klein kereltje, dat bezig was bloe
men te verpakken uit een groote mand
op een fiets in een andere.
Donderdag reeds werden vele perso
nen aangehouden en kregen een ernsti
ge waarschuwing, zich zoo spoedig mo
gelijk van rijwiel plaatjes te voorzien.
Waarschuwing op waarschuwing
verscheen in de bladen. Maar zie, er
zijn altijd menschen, die niet luisteren
willen. Die meenen dat het nog wel
een dag kon wachten en dat het met.
de bekeuring wel zoo'n vaart niet zal
loopen. Maar zij, die zoo dachten, heb
ben tot hun sell ad e moeten ondervin
den, dat er wel degelijk bekeuringen
werden gemaakt. Op heel wat, plaat
sen waren hedenmorgen belastingamb
tenaren en politie in de stad bezig met.
menschen aan te houden, die nog niet
een rijwielplaatje op hun fiets hadden
bevestigd. En dat waren er, we zeiden
liet reeds, heel wat. Om half twaalf
vanmorgen waren er zeker al wel 30
a 35 bekeuringen gemaakt.
Het is niet nltij'd gemakkelijk 'dade
lijk lu zien of iemand al dan niet een
rijwielplaatje heeft. Sommigen hebben
het op een zeer onopvallende plaais.
Een aardig moment was liet, toen bij
de Houtpoort een paar menschen wer
den aangehouden, die geen rijwiel-
plaatje aan hun fiets hadden. Toch
hadden ze er één. maar het kwam uit
hun zak te voorschijn. Ze moesten het
plaatje cr toen op de plaats zelf aau
bevestigen. Een andere wielrijder, een
man zonder plaatje rook lont,. Bemerk
te dnt het er niet. heelemaal veilig was
bij de Houtpoort, althans voor hem
niet. Hij nam de beenen, of liever de,
pedalen en .-on er gauw vandoor gaan
Er,, een» v»n HM W M Een jongedame. die zonder rijwiel,
snoode plan tot ontvluchting. H:j ach-
terhaald© den man en ook hij 'kreeg pl.af 'e wer? aangetroffen. Haar rij-
©en bekeuring wrd in beslag genomen en zó
Niet alle rijwielen werden meegeno- moest te voet haar weg vervolgen.
