HAARLEM'S DAGBLAD
Van een reisje naar Portugal
Buitenlandseh Overzicht
Onze LacMoeK
bINSDAG 16 SEPTEMBER 1924 - DERDE BLAD
Verhaal van een Schilder
iit
Mörlcwaanlie Is 'do manier, waarop
Lissabon van water voorzien wordt,
namoiiik tlcor een aquaduct van 180
Kilometer lengt© mot ecu jrroot aan
tal botten, waarvan die welke ïiefc dal
van Alcantara overspannen de ïiiooi-
ste zijn.
Do Ktedelingen 2ijn vriendelijk en
hulpvaardig jetreus vreemdelingen, die
bij oen kort bezoek aan Lissabon a!
kunnen opmerken, dat zii oen harts
tocht hebban voor politick en die,
leunend of hangend in ramen of er zit
tend voor koffiohuizen, op levendige,
echt zuidelijke manier bespreken tot
diep in don nacht. Hot loser geeft
op politiek gebied de lakens uit.
Nog pos hebben d«> communisten weer
geprobeerd een etaatstrreep to doen,
maar het avontuur is .weer mislukt en
de aanvoerders zijn gevangen gezet.
Is het misschien daarom, dat ej- al
tijd veel soldaten eu agenten van po
litic op straat üijn? Men ziet hen in
groepjes van twee of orio bij elkaar,
de meest verschillende typen (zelfs
negers zijn er onder) in grijelinnen
pukjes. Meestal zijn ze klein van stuk,
maar zonder uitzondering beleefd en
.voorkomend.
Dronken menschen hebben wij er
haast niet gezien wel hebben wij
meermalen gowenscht. dat dozo voor
treffelijke bewaarders van de orde wat
meer aandacht schonken aan een ge
woonte. die do vreemdelingen bijzon
der hindert. Dat is het nachtrumoer.
Do mannolijko LissaLonners scheppen
er oen kinderlilk vermaak in, tot
dic-p in den nucnt in optocht Over
straat te gaan met reusachtige lam
pions aan stokken en daarbij voetzoe
kers en zevenklappers af te steken,
terwijl de stoet omzwermd wordt
door motorfietsen met zijspan, dio
men in Lissabon kan huren, zooala
bij ons een taxi. Merkwaardig is het,
dat de vrouwen bij dat lawaai ontbre
ken. Die blijven in het algemeenook
overdag, moor dan do mannen bin
nenshui».
In den omtrek van de haven zijn een
paar goede hotels, do befte liggen aan
den hoofdweg, o'e Avenida da Liber-
dade. ofschoon wnt men in Lissabon
een hótol eerste klne-s noemt, bij ons
in do tweede of derde gerangschikt
zou worden; deze hötels zijn wel zin
delijk, maar rommelig.
Het is merkwaardig, Hat rlc bezoe
ker wanneer hij mueea wil gtaan zien,
die veelal gesloten vindt; wie toegang
wenscht. moet dat vooraf por brief
aanvragen. Waarschijnlijk durven do
autoriteiten zo niet laten zien, omdat
se elecht onderhouden zijn. Op dit
oogenblik hebben do Portugeezea
geen eigen schilderkunst. ofschoon
hun land er door zijn schoonheid wel
aanleiding toe geven zon. Het kwaad
zal wel hierin liggen, dat Portugal gc-
eiiropaniseerd ie, of liever te interna
tionaal geworden, zijn eigen karakter
Verloren hoeft.
Vroeger zijn er wel schilders pc-
W<v*t. evenals dichter -var, de Inat-
sten ia de naam van Camoens in onze
herinnering gebleven. Herhaaldelijk
komen we bewijzen tegen van do aan
raking. die er in vroctrore tijden tus
schen Nederland en Portugal is ge
weest: Hollandecho tegel make.s heb
ben hier vaak geworkt, want in vel©
kerken vinden wij omvangrijke H©1-
landr-cho tegel tableaux. En wij krij
gen opnieuw eerbied voor do Holland-
Fcho zeevaarders van vroeger, dio mot
hun kleino scheepjes dan tooit maar
do Taag opvoeren, dio feitelijk «en
breedo zeearm is en waarin, oen srer/co
et-room gaat. De jee was clan ook het
verbindingfiteoken tusschen Portugal
en Nederland. Waar 13 de tijd van
Vases di Gama. den grooten zeevaar
der gebleven 1 Portugal ia in den loop
dor eeuwen achter geraakt in den
wedloop dor volkeren. Zijn mecftto en
grootste koloniën heeft het- verloren,
toch worden die in do verschillende
werelddcolon nog door 6 millioen in
boorlingen bewoond.
i Do inwoners van Lissabon doen hun
inkoopen in een paar overdekte rt'mrk-
ton, van ijzer eu glas die een zeer
slordigen iudruk maken.Er zijn vooral
groenten en vruchten te koop, uien,
olijven on vijgen.Toen ik op 'n schip in
do-haven kwam, werd ik hartelijk uit-
genoodtgd. hot inaal to deelen dut uit
dio are:kolen en verder -uit aardap
pelen bestond ik motst ovenwei bo-
daukeu, omdat m-ijn dool was er te
uekc-nen. Do invitatie was evenwel
een bewijs van Portugeesche gomoc-
dolijkhoid. Wil men nog een ander 1
Aan den overkant van de Taag, in
hot dorp Almftdn, worden wel stieren
gevechten gehouden, maar veel min
der bloedig <Un dio in Spanje. Het
blijft een 6pel, zonder verwondingen.
Gc-cn slier, geen paard wordt daarbij
gedood.
Het verkeer met A lm ad a wordt on
derhouden door een stoomboot, die ge
bouwd is op de werf van de firma Pot
te Krimpen nan do Lek, hetgeen op
een plaat te lozen etaat. Vroeger deed
dezo boot dienst tusscheJi Rotterdam
en Zicriksee, rmiar zoo rein en zinde
lijk als ze toen was. is z« niet meerde
witte verf wae door een bruin eopjo
vervangen. In ruil daarvoor lachte
de kapitein goedmoedig tegen ieder
een op het sloopimdok, wat zijn yoor-
s-unger tuswhen Rotterdam on Zierik-
sco wol niet zal hebben gedaan.
Nederlandsche zindelijkheid is bok
met tie trams niet biizonder ingeno
men. Zii onderhouden hot verkeer mot
voorstad Belem en dat tusfehen
do etadskwartioron onderling, Som9
loopen er wel tien of,twaalf achter
elkaar, allo stampvol. Allo motorwa-
ir. ris hebben een soort van ijzeren
schepbord .om te voorkomen, dat de
mmschen or onder raken, een maatre
gel van voorzorg, die niot overbodig
irc. want er wordt in Lissabon hard
gereden.
De theaters zijn in don zomer geslo-
ton. <i« bioscopen niet en dio .worden
druk bezocht.
In liet .-.bs-meen leeft do Portugees
zeer eenvoudig. Hij is met weinig te
vreden. al gebruikt hij geregeld den
landwiin. die bijzonder goedkoop is.
In do lxltcls lijkt het menu op 't ge
wone kóteleteu, dat de reiziger overal
in Europa krijgt, mot uitzondering
van do talrijke olijven on do rigenaar-
dige toespijs. Prachtige visch wordt
«r"opgediend en een grooto soort anr-
iinterwijl olijfolie on vijgen een
grooto rol spoloil in het volkevoedsel.
Wanneer men ten noorden van Lis
sabon i>er tram door de voorstadjes
gegaan is en do reis langs den laud-
weg voortzet, komt men ia Cintra.
Hi-:r zijn stoffige wegen van prijsgo-
len grond, vol met kuilen, niets dan
een humuelaag ovor de rotsen. Br ligt
oen el rotsblok, verder wat kot-
steone.i. Wo gaan door een schamel
dorp. Woningen en tuinen zijn om
ringd door hoog© steenen muren, als
(ii-scherminc teven stof en zeewinden.
Enkele plnateen zijn prachtig be
groeid met 'den meters hoogen
eucalyptus, die «en heerlijken geur
verspreidt.
I)it platteland herinnert eferk «an
de Romeinen en aap do Mooretnvele
waterputton aeO er uit als kleine for
ten. soms zijn het zuiver© bronnen,,
soms wordt het water van den
aquaduct er in overgestorfc door «,«n
molen met acht wieken. Wij zien
sotrto vier van die molens achter
'elkaar. Merkwaardig is h'-t, dat die
aquaducten zoo lanjr geleden ge
lijk oen bezoek te brengen aan het
platteland van Portugal, omdat geen
reisbureau er inlichtingen over geeft.
Een voortreffelijke gids is do Fransch-
mnn Buisson, die te Lieeabon woont
en veel over paleizen, kerken en kas-
tcelen weet te vertellen. Omstreeks
lflfiÓ ia hij kampioen-wielrenner ge
weest, naderhand hoeft hij een aufco-
i mobieWiaiüdël in Amerika gehad en
later vestigde hij zich te Lissabon als
gida en verhuurt er auto'a, die hij
zelf bestuurt. Buiseon ie een aange
naam mensch on eon vlot verteller. j
Het terrein op dit .platteland ia
heuvelachtig. De 6tecneu woningen
hebben weinig licht. Nu en dan zien
wij oen landbouwer-, die don karigen
oogst binnenhaalt met de hulp van
zijn muildier. Dit ia ooit 'het vervoer
middel in de streek t w-ij ontmoeten er
vrouwen dp muildieren, some mannen
to paard, die goud© ruiters zijn. De
menechen hebben mot hun fijne, mat
te kleur zeer gtei'k het Mooxsche
type.
Weinig -bosch is hier in do buurt,
hoogstens wat cypressen. Don dag dat
wij er waren, was 't markt in Cin
tra, een oud 6tadje uit den tijd van de
Romeinen. Het ligt wol aau «oh
spoorlijntje, maar wij waren er niet
zéker van of de trein wel iederen dag
ging; in,elk geval waagt men heb er
niet op. Cintra ligt op een groot rots
blok. honderd meters hoog, door
vu cl tropische gewassen tegen dampen
beschut. Do bossohen beet aan er uit.
kurkeik en plataan, liet plein waar
de jaarmarkt wordt gehouden, ligt op
een heuvel, ondor dicht geboomte.
Van "heinde en ver komen de bezoe
kers on bieden er vee, aardewerk, tui
gen en heel© kudden muildieren te
koop aan -. als wij de vrouwen met
baar kinderen op die muildieren voor
bij zagen gaan, inowten wij aan Rem-
brandts „Vlucht uit Egypte" den
ken.
MOORSCH KASTEEL TE CINTRA*
INCANC VAN HE?
MOORSCH KASTEEL,
Wij bestijgen door prachtig bescha
duwde lanen eenigc benauwde steilten
en etaan dan op eens voor hot paleis
des konings. Buïason, die er als oud
chauffeur van den vroeger..-n koning,
toegang heeft, wordt er door 'jen
aarder vriendelijk ontvangen. Hij
..eet veel vhn het paleis. k'-ut als het
ware alle Voorwerpen uit, do kamers,
liet paleis met zijn poorten cn torens
is meer eigenaardig dan mooi. Men
hééft hét in den toestand gelaten,
waarin hot verkeerde, toen de ko-
ninklIjke familie er uit ging. Zeer een
voudig is het gemeubeld, zonder ecni-
gen opschik. Enkele schilderijen harL
ger er, ook Ilollandsche. dik onder
vernis en vuil.Er is een prachtige col
lectie majolica, oud Moorsch, Ita-
lioansch en Portugeesch, zooalt? men
dio tu Europeescho must-a zelden aan
treft daarbij heel mooie oud-Hol-
landsche kaften met smeedwerk, be-
nevens Moorsche kisten, vernuftig
van sluiting en smeedkunst.
Dier, in Cintra, staat ook nog een
prachtig Moorcnpaleis van tamelijk
intact gebh-ven v.-itten bergsteen, hier
en daar inin of meer oordeelkundig
horeicld. De toegang tot, het bad
gaat. over bedriegertjes zonula wij dip
kennen te Rozcndiuil. bij Arnhem. De
Moorsche te gets zijn prachtig vau
kleur en eenvoud, wij.zien er zitban
ken van tegois met ranaen in drie kleu
ren. In de omgeving van het kasteel
ziin er Moorsche bronnen en fontei?
nen, men denkt aan do sprookjes uit
den Duizend en één Nacht en zou niet
verwonderd zijn, wanneer plotseling
een Arabier in deze omgeving te voor
schijn trad. Do keukon is van ge
heimzinnige pracht, eon gewelfde
vierkante zaal. waarin nog 25 ovens
staan, geheol vnn tegels gebouwd,
ware stukjes fraaie bouwkunst, met
marmeren aanrecht. Do schoorsteen
hooft een middellijn van veertien me
ter on ziet er in ziin verweerd hoi d uit
aïs een gobelin, hetgeen iets myste
rieus geeft aan liet gewelf.
.(Wordl, vervolgd.')
DE KLOET.
Sedert vijf jaren is men in het Win-
gische, Blitnrischo en Tocloeng
Agoengsche in de weer. om de wïeede
gevolgen van enkele uren werkzaam
heid van den kolossus Kloet uit te
wisschen, schrijft men aan het ,,Soe-
rab, Hbld."-
Een rit door het landschap aan den
voet van het breede berglichaam
leert, dat men nog wel vijf jaren
zwoegen en ploeteren zal, alvorenB
daarin to zijn geslaagd. Wellicht nog
wel twee maal vijf jaardus tot den
dag, waarop de Kloet volgens den
volksmond zich weer gaat roeren 1 In
1922 heeft men in het Taloengsche en
Gandoengssarische ruimzes duizend
gulden verwerkt a^in irrigatie in die
gebiedon, welke de lahnrs verwoest
ten. Leidingen, sluisjes, duikers, dam
men werden aangelegd.
Doch de kalis bleven groote -hoe
veelheden zand afvoeren. Zij ver
woestten veel van het tot stand ge
brachte oi legden 't werk stil. "Van 't
jaar gaat men het weer met ver
nieuwden moed en volharding pro-
beeren. Nieuwe ontwerpen zijn ge
maakt, om twintij mille te gaan ver
werken aan de bevloeiing en afwate
ring van 't Taloengsche en Gandang-
sansche.
Do volgende maand zal het steun-
comitié te Blitar vergaderen, tenein
de de voorstellen te bespreken. Er is
nog ruim een ton in ka3op geldge
brek behoeven ze dus niet t-c stran
den. Het particuliere bedrijf heeft
zich ook kranig geweerd. Do suiker
fabriek „Kenongo" wist twintig a
dertig bouws, doof lahars verwoeste
gronden, opnieuw te ontginnen. No^
dat de geweldige steenblokken met
ontzaggelijke moeite verwijderd wa
ren, en de kleiner on bij. karrevrach-
ten waren weggevoerd, ging de ploeg
door het verwoetse land.
't Was als de arbeid van öude pio
niers in nog niet geopende gebieden!
En 't had resultaat; do oogst laat
zich goed aanzien.
VERDERE PLANNEN VAN DEN VOLKENBOND.
OVER DE MARITIEME MACHT VAN DEN VOLKENBOND.
DE SCRULD-QUAESTIE AAN DEN OORLOC.
Nog is er eonig belangrijk nieuws
over
de Velkenbondsplannen.
De permanente consultatieve mili
taire Volkenbondscommissie is ge
reedgekomen met de opstelling van
het ontwerp-schema der organisatie
van het toekomstige Volkenlmndson-
derzoek in de vroegere vijandelijke
landen, welke de controle der inter-
geallieerde commissies zal moeten ver
angen.
Het is waarschijnlijk, dat de Raad
voor heb einde dezer week met het
ontwerp in kennis zal worden ge
steld. Naar verluidt, zal de Volken
hond permanent hot reöhfc van onder
zoek kunnen uitoefenen, en wel in
dien zin dat de Itaad, wanneer hij
zulks noodig oordeelt zal kunnen la
ten overgaan tot daadwerkelijke con
trole.
Uit Geneve wordt verder gemeld,
dat lord Parmoor, het hoofd der
Engelsche delegatie, heeft verklaard,
dat de Engelsche vloot niet onvoor
waardelijk ter beschikking kan wor
den gesteld van 'den Volkenbond, om
een slaat die handelt in strijd met
het pact, te dwingen zich aan arbi
trage to ondonveipon. Het voorstel
om een dergelijke verplichting op de
Engelsche vioot te leggen werd oor
spronkelijk gedaan 'door de Franschen
Sir Cecil Hurst heeft nog dezer da
gen uiteen gezet, tot welke ingewik
kelde moeilijkheden zulks zou leiden.
De „Daily Telegraph" wijst er op,
dat volgens hel Volkenbondsverdrag,
bij een ignoreeren van een arbitrage-
uitspraak de te nemen maatregelen
eenstemmig door 'den raad goedge
keurd moeten worden maar dat het
beschikbaar stellen van strijdmachten
om dio maatregelen uit te voeren in
laatste instantie aan iedere mogend
heid wordt overgelaten ter beslissing
aangezien de raad alleen de bevoegd
heid heeft aanbevelingen in die kwes-
tio te doen.
Wanneer dc- Rritsohe vloot onbe
perkt ter beschikking van den Volken
hond zon worden géplautet zou dat
beteekeneu, dat waarborgen voor do
Briteche souvereiniieit over 'de vloot
en voor do onafhankelijkheid er van
belichaamd in de noodzakelijkheid
van eenstemmigheid in den Raad en
derhalve in de toestemming van Groot
Briltanniü, en do bevoegdheid van
dat land, zijn eigen bijdrage wat be
treft de zeestrijdlkraohten vast te
stellen zouden te loor gaan. Zoo zou
ook 't voorstel betéèkcnen, dat do
verantwoordelijkheid voor het in
werking stollen van een economisch
boycott, of een blokkade zou blijken te
zijn een absolute verplichting voorna-
molijk voor 'de Engelsche vloot, zoo
niet, uitsluitend. Mot andere woorden:
Engeland zou moeten optreden als de
politieagent voor de zoëcn bij eenig
conflict.
Hot blad vreest,, 'dat, 'daaruit be
halve financieel© n ft deelen ook ern-
slige internationale verwikkelingen
kunnen voortkomen bij een geschil,
hetwelk Engeland zelf in 't geheel
niet raakt.
Ook de andere bladen zijn van
meening, dat Engeland niet alleen als
politieagent der zeeën kan optreden.
oor Vrijdag zal 'waarschijnlijk geen
plenaire zitting van de Volkenbonds
vergadering worden gehouden, opdat de
commissies haar arbeid kunnen" voort
zetten.
Maandag kwamen de tweede commïs-
e voor de technische instellingen van
den Volkenbond en de zesde commissie
(politieke kwesties) bijeen.
Tn de tweede commissie begon het
debat over het aanbod der Fransche re.
geering om te Parijs een instituut te
stichten voor de internationale intellec-
tueelc samenwerking. Prof. Bergson,
leider van de Volkenbondscommissie
voor die samenwerking zette de redenen
uiteen, welke do Fransche regeering er
toe bewogen hadden, dit aanbod te doen.
Te Parijs, zeide hij, is beter dan in elke
andere stad het milieu aanwezig, dat
voor een dergelijk instituut het gunstigst
is, terwijl daarbij nooit gevreesd be
hoeft te worden voor een te grooten in.
vloed der Fransche regeering, daar toch
de Volkenbond heer en meester over
het instituut blijft. Hij sprak dan ook
de hoop uit, dat de Volkenbond het
Fransche aanbod zal aanvaarden en dat
de andere regeeringen het door Frank
rijk gegeven voorbeeld zullen volgen.
De Nederlandsche gedelegeerde prof.-
Van Eisinga, wees op de noodzakelijk
heid, om de jeugd in den geest van den
Volkenbond op te voedenen niet al
leen de academische jeugd,
De rapporteur prof. Murray vestigde
da aandacht op de bezwaren, die tegen
het plan bestaan. Men is bevreesd voor
een overwegenden Franschen invloed
op het instituut en denkt eveneens aan
de kosten er van, al draagt Frankrijk
i millioen er toe bij. Er zijn drie voor
waarden gesteld. In de eerste plaats
moet- 't instituut werken volgens een
door do Commissie voor de Intellec-
tueele Somenwerking opgesteld pro
gram. Vervolgens moet het door de
Fransche regeering ter beschikking ge
stelde geld door de algemcene adminis-
tratie van den Volkenbond worden be
heerd cn ten slotte moet de Volken
bond ook de andere regceringen uitnoo-
digen dergelijke instituten te stichten.
De debatten over deze kwestie worden
Vrijdag voortgezet.
De zesde commissie hield zich bezig
met het rapport van Nansen over de
slavernij. Zij nam de voorgestelde motie
aan, maar sprak het vertrouwen uit, dat
de commissie haar onderzoek tactisch
zal voortzetten zonder de autoriteit
van bepaalde regeeringen te kwetsen.
iDo Belglsoh-Duitsoho
ond^rhan dolingen.
Maandag is te Berlijn do Belgische
«HTvmóssie aangekomen, welke besprekin
gen zal voeren over het Duitsch-Belgisclie
handelsverdrag. (Leider der commissie is
de directeur-generaal van de Belgische in-
du6trieele centrale commissie Giirard. Te
Berlijm hecht mem aan deze onderbande-
Hingen groot gewicht, omdat men ze be
schouwt ate het voorspel van de onderhan
delingen wc-Iko nog in den loop van dit
Jaar niet Frankrijk en Engeland over
nieuw© handelsverdragen gevoerd zuilen
worden. Volgens de „LtVkal Anzeiger" zul
lcm kwesties van het hoogste belang tei
sprake kennen. Voornamelijk wenscht BeL
giê een vlotte samenwerking met de Rijn-
lmidsoh-IVesrf&alsche groot-industrie. Iq
België zou «en sterke streaming bestaan
om te kamen tot een Europoegche ©taal
conventie. Tnescheri de Belgische, Frau-
Echo, Engelsche en Dultscho staalindus
trie zou een overeenkomst toe mand
ten kounen naar hot voorbeeld van dc
Fra/nsoh-JDuitsche kali-overeenkomst. Voor
België neamt ook aan de besprekingen deel
de voorzitter van de Bclieepvaartafdeelimg
van de Aiutwerpsche Kamer van Koophan.
del Van Dooeselaere. Dit wijst erop, dat
de Beigen ernaar streven, Antwerpen zijn
vroegere l>eteekenis als scheepvaarthaven
voor de Rijinlamdsch6 en Zuid-Duiteche in
dustrie terug te geven. Juist op dit gebied
wij men van Euitsche zijde geen conces
sies doen tenzij men ook van België groote
tegemoetkomingen ondervindt.
Over de sohuldvraag.
.Rijkskanselier ifarx is Maandag uit Sig
maringen te Berlijn teruggekeerd. Daarop
werd een ministerraad gehouden, welko
door velen met zooveel spanning was
gemoet gezien. Ijj de eerste plaats omdat
men een conflict tusschen den rijkskanse
lier en den minister van Buiienlandsche
Zjkcn, Stresemann, verwachtte en
tweede, omdat men rekende op een beslis
sing inzake de notificatie van de verkla
ring itn zulke de schuld aan den oorlog.
He: bleek t>mridde<!lijCe, dat alle berichten
der laatste dagen over 'm oneenighcid tua-
sclion Marx en Stresemann gelanceerd, de
strekking hadden gehad, een kabinetscrisis
te forceeren, die zoowol door de tn&tnbna-
Heten als door de- 60eialisten wordt ge-
wemscht. Daar een dergelijke crisis oP het
oogenlhllk onoplosbaar aou zijn en
Duitsche actie op internr-tionap.l terrein
zou verlammen, doet men van verantwoor.
dolijkc zijde wel pogingen om de tegen
woordige regecrimg in haar ambt te hand
haven. Vandaar dat Mars en Stresemann
tot het besluit kwamen, door het Wolff-
bureau een offioiecüe verklaring te puhll-
ceeren, waarin wordt gezegd, dat na do ge
houden besprekingen duidelijk is aange
toond. dat tueschen den rijkskanselier en
den minister van Buïtenlandsohc Zaken
noch over het regeertngebeleid in het alge
meen. noch over dé schuldkwestie of de
toetreding tot den Volkenbond in het bij
zonder c-emig verschil van meening be
staat of bestaam heeft.
Wat voorts betreft de nota in zake <h
schuld aan den oorlog, de ministerraad
besloot deze van de agenda af te voeren
totdat de rijkspresident naar Berlijn zal
zijn teruggekeerd. Dit uitstel kan gemak
kelijk afstel worden. In ieder geval betee-
kent dit besluit, dat de naar rechte ge
richte leden van het kabinet er mee ao-
coord gA.sm, dat de notificatio opnieuw
wordt uitgesteld, en wel tot den tijd,
waarop de rijkspresident, die een tegen
stander var. de notificatie is, gehoord tol
worden.
Meer en mec-r begint men hier in te
zien, dat deze notificatie Duitschland in
geen enkel opzicht vam nut kan zijm
op ieder gebied moet schaden.
Volgens een bericht van het „Berliner
Tageblatt" hebben ook de Amerrkaameohe
hankic-rs zich met de kwestie besnoeid.
Zij gaven de regeering te verstaan, dat
het slagen van de internalionalo leening
'door do notificatie slechts ongunstig kam
worden beïnvloed.
Rijkékamsolier Mars vertrek Maandag
avond' opnieuw uit Berlijm, zoodat voor-
ioopig op geen enkel gebied beslissingen
gewicht (e verwachten zijn. De na
tionalistische pers. die de betaekenis van
het nieuwe uitstel niet misverstaat, pro
testeert in heftige bewoordingen tegen
tacl.iok en is voorn.1 pijnlijk getrof
fen door het haastige vertrek vam don
rijkskanselier, hetwelk alle politieke in
triges tijdelijk doelloos maakt.
Verspreid Kleuws
De politieke toestand in
Bulgarije
De correspohac-nti van het Persbu
reau Vaz Diets te Weenen meldt:
Do President van d© Sobranjo dr.
Kulew, een van de pioniers van het
nieuwe Bulgarije, heeft een Weensch
journalist; een iang^interview toege
staan, waarin hij ach irnet de bin
nen-'en huitenlandsclie politiek van
Bulgarije bezighoudt.
Kulew, die direct van Geneve lew
zeide dat binnen den Volkenbond een
gunstige stemming voor Bulgarije
heerschte. De President van do So-
branje betreurt het levendig, dat in
het buitenland steeds weer alarmee-
reude geruchten over Bulgarije ver
spreid worden, geruchten, die Van
opstanden, revoluties en burgeroorlo
gen spreken. Al deze berichten zijn
onjuist. In het geheele land hoerscht
rust en orde. Echter kan niet verzwe
gen worden, dat het Communistisch
gevaar nog niet verdwenen is. De Bul-
gaarsche Communisten staan geheol
onder het commando van Moskou en
gedeeltelijk onder hevel van het Com
munistische Balkan-comité, dat zijn
zetel in Weenen heeft. De Bulgaarsch»
regeering echter is op haar hoede en
treft de meeat energieke maatregelen.
Aan een Communistische revolutie go-
looft niemand.
Ook de inacht van 'de 'Agrarische
Partij wordt in het buitenland sterk
overdreven. Ilc kan echter naar mijn
beste weten mededeelen, dat van doze
zijde hier ireen gevaar dreigt.
Onder <J_e boeren leeft natuurlijk het
idee van den klassenstrijd, het parool
dorp tegen stad. De Agrarische Partij
echter is gedesorganiseerd en takelt
bij den dag af. Het is oen vaststaand
feit, dat het grootste gedeelte der
boeren naast de regeering-Zankov
staat en het andere deel een afwach
tende houding aanneemt.
Overigens heeft de boerenbevolking
HET VRAAGSTUK.
Een landeigé*
naar had een
ouden boer uitge
nood igd voor eert
pleatierrittje ia'
zijn. nieuwe auto*
Het was jaren ge-
d leden en de boer*
ri dia nooit een
auto had gezien,
was zefer onder
den indruk. Om
Item nog meer te
overweldigen gaf
.'ol gas" en zij vlogen
ala de wind eenige kilometers over den
weg, zonder besef van Itu^ snelheid.
Plotseling haperde er iele aan de stuur-
inrichting en zij botsten tegen een boom.
Maar wonder boven wonder bloeik er niet©
le zijn beschadigd en de inzittenden kwa
men op her zachte gTas terecht.
„Da's fain," zei de boer, terwijl hij op
etend en zijn pijp stopte, „maar hou
stop-de nou asder keen boom etnot?"
5NCEZ0NDEN MEDEDEELINCEN'
a 60 Cts. per regel.
de automobilist
geen enkele reclen om onïovreden té
zijn met het tegenwoordige regime,
want het nieuwe kabinet heeft een ge
heele reeks -van wetten geschapen, die
den hoeren, vooral den kleinen land-
houwers ten goede komen. Zoo werd
de wet over den aïbeidsplicht geheel
veranderd, de progressieve inkomsten
belastingen, door de grondbelasting
vervangen, proefstations opgericht en
een gehec-ie reeks andere hervormin
gen doorgevoerd.
Een van de onaangenaamste kwes
ties van de Bugaarsche politiek is de
z.g, Macedonische kwestie. Het H&ce-
donisch probleem heeft voor Bulgarije
niet alleen een politieke, doch ook een
groote economische betoekeuis. Wat
den politieken kant van deze kwesti«i
betreft, is de regeering vastbesloten
alles te verhinderen wat do rust en
orde in het binnenland in gevaar zou
kunnen brengen en onze goede betrek
kingen met de nabuurstaten zou kun
nen verstoren. Sedert het oogenblik,-
dat de nieuwe regeering aan het ba-
wind is. hebben de Macedoniërs zich
rustig gehouden en alles vermeden
wat het' kabinet in ongelegenheid zou
hebben kunnen brengen.
De leiders der Macedoniërs zijn tot
het inzicht gekomen, dal. de z.g, pro-
paganda_ van de daad noch aan de
Macedonische noch aan do Bulgaar-
sche zaak ten goede komt. Do regee
ring is vastbesloten geen enkele bewe»
ging van de Macedonische handen te
dulden.
Het nieuwe kahinet-ZankoV is te
vens vastbesloten met de nabuursta
len de beste betrekkingen te op der-
houden en met. hen in vrede te leyen.-
Wij kunnen ook reeds een verbetering
in onze betrekkingen met Yougo-S!a-
vië constateeren. sedert "daar de re
geering Dawidevïo aan het roer is.-
Ook met de andere Balkanstaten wiï-
len wij tot overeenstemming geraken*
De President van de Sobranje komt
met het verzoek om zich door do agi-,
latie van de Bulgaarsche emigranten
■ui van de Moskousohe agenten niet te
laten misleiden. De regeerlng-Zankov;
zal er V6rd6r voor zorgen, dat in Bul
garije normale toestanden heerschen#
dat orde en rust niet verstoord wor
den en dat Bulgarije ook in dc too*
komst een element van vrede blijft.
Nader wordt gemeld, 'dat ïn Bulga"-
rije verschillende leiders der Macedoni
sche revolutionnaïren vermoord zija.
De daders zijn gearresteerd.
MIJNWERKERS IN DE BORINAÖE*
Woensdag wordt onder de mijnwer
kers in de Borinage een referendum ge
houden. Men verwacht een meerderheid
voor arbeid shervatting.
KET ROERGEBIED'.
Gemeld wordt, dat officieel van Fran
sche zijde is medegedeeld, dat de ont
ruiming van de stad Oberhausen zal
aanvangen. Men neemt aan, dat binnen
zeer korten tijd alle Fransche troepen
verdwenen zullen zijn.
DE 0_0STENRIJKSCHE FINANCIËN,
De financieele Volkenbondscommis
sie is overeengekomen dat de Oosten-
rijksche begrootingsuitgaven tot
millioen kronen mogen gaan, doch dar
er voorloopig geen wijziging komt irt
de Volkenbondscontróle,
DE REVOLUTIE IN CEORGIS, -
UITBREIDING VAN DEN OPSTAND?
De Georgische legatie te Parijë
deelt mede, dat de luninels tusschen Ba-
toem en Tiüis verwoest zijn.
De opstand breidt zich naar Noord-
Kauikasië uit.
Dit Constamtinopel wordt geméld, dat
volgens a!da3r ontvangen berichten alle
zes provincies van de Republiek Georgië
waar de bewoners in opstand zijn gekomen:
tegen de tyranm.ïo van do Sovjets in han
den van de opstandelingen zijn.
De verovering van Koutais, wordt be-
vüiegeniers werden gedood toen hun water
den spoorlijn. De rebellen hebben de tun
nel tusschen Tiüis en Batoem vernield.
De toestand in Oost Georgië is duister,
doch van overal komen beriohten dat de
opstand zïoh heeft uitgebreid in de omge.
ving van de Republiek Azerbeidjan es
dat Bakoe bedreigd wordt.
DE BURGEROORLOG IN 'CHINA,
Er wordt dezer dagen een beslissend
treffen van de Chineesche generaals
Isjang Tso Lin en Woe Pei Foe ver
wacht. Soen Yat Sen is uit Canton naaï
het Noorden vertrokken.
Het nieuwbenoemde ChineescHe kabi
net bestaat o.a. uit
Dr, Yen, premier.
Dr. Wellington Koo, Buitcnlan'dsch'S
Zaken, - -- Z.
Wang-Keh-Ming, Financiën.
Generaal Loe-tsjin, Oorlog.
Admiraa* Li-Ting-Hain, Maria*}
