OM ONS HEEN
Stadsnieuws
RADIO-AVOND
Een stofvrij Haarlem.
42e Jaargang No. 12654
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Donderdag 18 September 1924
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN pet 3 maandenVoor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
is (kom der gemeente) (3.57)4. Franco per post door Nederland f 3.87)4. Afzonderlijke nummers (0.15. Geïllustreerd
Zondagsblad, voor Haarlem en Omstreken f0.57H; franco per post f0.65.
Directie, Redactie en Administratie Gr. Houtstraat 93, Post-Giro 38810
Telefoonnummers Directie 3082, Redactie 600 en Administratie 724
per plaatsing, elke regel
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Directeuren J. C. PEEREBOOM en P. W. PEEREBOOM
HoofdredacteurJ. C. PEEREBOOM
ADVERTENTIENVan 1 tot 5 regels f 1.75; iedere regel meer 35 cents. Reclames 60 cents per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
15 Cents k contant; buiten het Arrondissement dubbelen prijs.
Bijkantoor voor Santpoort, Velsen, Velseroord. Wijkeroog, IJmuiden,
Beverwijk, enz., enz. Driehuizerkerkweg 2, Velsen, Telefoon 3521
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
den bouw der Lycea?
Christelijk Lyceum?
Het is al weer een poosje geleden,
dat we onzen lezers een en ander kon
den mededeelen over het Christelijk
Lyceum, dat naar de plannen van
architect A. do Manker door tie Heem
«teedsche aannemersfirma Gebroeders
v. d. Putten gebouwd wordt. .Sinds
dien is het bouwwerk goed opgescho
ten. De hoofdopzichter de heer II.
Meijer, die met den opzichter den
heer G? de Manker do directie voert,
was Woensdagmiddag zoo vriendelijk,
ons zoowel beneden als boven rond te
geleiden.
Do eerste indruk, dien men hier
krijgt is dat- men met 'n zeer solied
bouwwerk te doen heeft. Overal
wordt met gewapend beton en met
lood gewerkt. Boven de kozijnen lig
gen. doorgaande betonnen lateien de
Kozijnen zijn door sterke betonnen ko
lommen van elkander gescheiden en
ze krijgen granieten dorpel».
Boven de plafonds is een luchtdich
te afsluiting van een meter hoog, om
aan de verschillende temperaturen
weerstand te. bieden.
Het is weliswaar alles nog zooge
naamd ruw werk. dat men ziet,
maar onder deskundige leiding valt
toch reeds veel waar te nemen. Binnen
enkele weken hoopt de heer Meijer
het gehcclc metselwerk op hoogte te
hebben. Dan wordt begonnen met dc
dakbedekking on do houten vloeren.
Op enkele zwaar geconstrueerde bal
ken na zijn allo betonvloeren gelegd.
Men is thans bezig met het tengel-
werk en het aanbrengen van balken
en dorpels.
De rioleering moet overal nog ge
jogd worden. Overal komen betonnen
trappen met granieten treden, E zijn
zelfs betonb'alkei! met eon afmeting
van 0.60 bij 1 M.
In de aula, die boven den ingang
is ontworpen. 6 M. hoog is en een af
meting van 10 bij 20 M. heeft komt
glas in lood, evenals in het trappen-
nuir.
We herinneren er nog eens aan, dat
er een rijwielbewaarplaats komt voor
pl.m. 250 fietsen en een speelplaats,
die geheel met tegels belegd wordt.
Op de bovenverdieping heeft men
aan verschillende kanten een schitte
rend uitzicht.
Dc conciërgewoning, die aan de
Van Merlenlaan wordt gebouwd, is
reeds onder de kan. Ook bier krijgt
men dcnzelfden indruk van soliditeit.
Do concierge krijgt de beschikking
over een woning, waarop menige huis
vrouw, vooral wat inrichting en
grootte betreft, jaloergch zou wezen.
Verwacht wordt, dat de bouw wn
het Christelijk Lyceum in April 1025
gereed komt.
Het Kennomer Lyceum.
Men is nog steeds bezig aan het
binnenwerk van het groote gebouw.
Het staat thans vast dat er in den
zuidelijken vleugel een aula komt.
Sedert ons laatste bezoek is het stu-
cadoorswerk fünk opgeschoten (eem-
gc lokalen zijn al klaar). Ook staan
de woorden „Kennomer Lyceum'
thans boven den ingang. Met het
schilderwerk wordt eveneens goed
voortgang gemaakt en er zijn al heel
wat ramen in 't gebouw aangebracht.
De Amerikaansch-grenen vloeren
moeten nog gelegd worden maar dit
kan eerst gebeuren als het schilder
en stucadoorswerk geheel gereed is.
De volgende maand wordt, begon
nen met den straataanlegdan wor
den ook tegelijkertijd de kabels voor
de electrischo geleidingen on de no-
leering gelegd.
De woning'voor den concierge is op
het schilderen na gereed.
Zoonis wij reeds gemeld hebben zal
het werk begin Januari gereed moe
ten zijn
vormd is, die zich ten doel stelt
luchtreizen om de wereld in
zeventien dagen te ©rganiseeren. Op
papier is liet zoo eenvoudig. Van
Londen via Parijs naar Constant i-
riopel naar Australië per luchtschip.
Australië—Sau Erancisco met het
zelfde vervoermiddel, dwars door
Amerika naar New York per vlieg
tuig en huisloe naar Londen per
luchtschip.
Hot, is een mooi project, maar wij
moeten liet eerst eens zien gebeuren.
De eerste reis maken wij vast en ze
ker niet mee,
EEN MODERNE ASSCHEPORSTER
De koningin van Italië bezocht on
langs Piedmond en zag daar een
aardig barrevoets raeiske, dat zij een
paar zijden kousen beloofde. De ko
ningin hield woord en vulde boven
dien een der kousen met geld en de
andere met snoepgoed. Kort daarop
ontving zij hel volgende bedankbrief
je: Majesteit uw vriendelijkheid heeft
in ij voel genoegen gedaan. Vader
heeft hei gold genomen, mijn broer
het snoepgoed en moedor de kousen.
OVER EEN UITVINDING.
Een wondere uitvinding van re-
centen datum is een methode om
schrijfpapier afwaschhaar te maken.
Graficus geeft er een recept van,
Gewoon papier wordt eerst bedekt
met een vernis en dan mot een door-
schijnend lak, gemaakt van copaJ-
hars. Daarna wordt de oppervlakte
met magnesiumpoeder glad gewre
ven.
Wanneer men op dit papier heeft
geschreven en men wil liet, geschre
vene verwijderen, dan bedekt men
de oppervlakte met. een ilun laagje
speciale zeep. Dit laagje zeep mag
niet iö veel water bevatten. Men laat
hel er enkele minuien op zitten en
wrijft het er dan met een ruwen lap
af. Daardoor verdwijnt het schrift.
Daarna wrijft riten met een voehti-
gen lap over het papier en wrijft het
vervolgens droog. Dan wordt weer
met magnesium ingepocdord en het
papier kan opnieuw beschreven wol'
den.
Hoe eenvoudig, nietwaar. En boe
economisch. Een opsr.hriifboekje kan
vrijwel lot. in het oneindige gebruikt
worden, wanneer men maar een
kleine drogisterij in zijn huis instal
leert.
Mnar deze uitvinding is ook
wreed, Wreed in haar consequenties
voor 'Ie papierfabrikanten. En daar
om, alleen daarom zullen wij ons in
dit. geval aan de dure, oude gewoon
te houden eneen ander velletje
nemen.
No. 3367
Naar aanleiding van het
gemeenteverslag
II.
OM DE WERELD IN 17 DAGEN.
De Amerikaanseho luitenants
Smith en Nelson zijn dezer dagen in
Amerika teruggekomen van een reis
per vliegtuig om de wereld. Zij zijn
door hun landgenooten op grootscho
wijze gehuldigd en wie zal zeggen,
dnt zij het niet verdienen? Meerdere
malen hing hun loven aan een draad
zij verdwaalden in den smist. worstel
den togen vreeselijkc stormen, leden
floor barre koude en overmatige hit-
Ie. Maar zij zettü onversaagd door en
bereikten het doel, dat zij zich voor
oogen gesteld hadden, den aardbol
Ik omcirkelen met een en hetzelfde
vliegtuig. Een kranige prestatie van
onverschrokken vliegers.
Maar zij deden er ruim vijf maan
den over en daarom hebben wij toch
we! met eenige verbazing gelezen,
'dat re Londen een maa*s"happi.i ge
,,Dg licdcu die gij doodmaakt, va-
reu redelijk wel zegt een Fransch
spretkiV'oord, natuurlijk Ironisch
'Tot diu lieden behoort ook de
gasfabriek. Hoe vaak heeft haar me-
uodiugür eu doodsvijand, do eloctrici-
teit, niet voorspeld, dut de gasfabri-
cago op sterven lug en zie: telkens na
een nieuwen aanval stond zij weer op
en maakte het redelijk wel. Onze le
zers weten al, dat de fabriek te Haar
lem over het nfgeloopen juar een
winst opleverde van een half raillioen;
uil het Raadsverslag blijkt nu, dut
liet verbruik per inwoner loenain v«n
145 tot 153 kub. meter, hetgeen voor
een btonende heel aardig is. Haai
bevechter, de electrische centrale, is
met een winst van drie. (on zeker, om
in sporttaal ie spreken, een goede
tweede.
Gunstig is ook dc rekening van hei.
openbaar Slachthuis. Deze instelling
behoort tot de groep gemeentebedrij
ven, die niet zoozeer leve r I, als wel
diensten bewijst, liet bedrijf is in da>
opzicht te vergelijken met de gemeen-
terciniginc en groote winsten mogen
er derhalve met van worden ver
wacht. Kwam bet daartoe ooit. dan
zou immers dadelijk door de belang
hebbenden. de vleeschhouwers in de
oe ra te en bet vleeschetund publiek in
de tweede plaats, om verlaging van de
slacht- en keurloonen worden ge
vraagd. Toch is er winst gemaakt
Hier blijkt, wat voorzichtig begrooton
beteekenen kan: de ontvangsten wa
ren bijna f 32000 hooger. de uitgaven
omstreeks f 15000 lager, dan de ra
ming. Samen een verbetering van
f 47000 waarvan f 25000 n de gemeen
tekas gestort is tot. dekking van vroe
gere verliezen, f 10.000 bestemd voor-
resorve en de rest beschikbaar gehou
den voor extra herstellingen. Deze
financieel© operatie zal. denk ik. de
aandacht van den Raad hebben opge
wekt. Moet alles wat ;ot nu toe op
het Slachthuis werd verloren, worden
inverdiend, vóórdat 't woord ..winst"
in den mond wordt genomen? En wat
is wel het verschil tusschen reserve"
en een post voor extra herstellingen!
Mag die laatste dan g»cn reserve bet
ten? De hand van den wethouder van
financiën is in dit alles duidelijk te
herkennen.
Overigens is het aantal slachtingen
in het afgeloopeu jaar lager geweest,
dan in 1922. Bijna vijfhonderd. De re
den daarvan is niet een verminderd
gebruik van vleesch, maar de groote
toeneming van ingevoerd rundvloesch.
in hoofdzaak bevroren vleesch. dat in
1922 nog maar 320.000. in 1923 ar
800.000 kilo bedroeg. Argentinië wordt
aldus een groote concurrent, voor het
Hollandsche vee, maar daar het be
vroren vleesch van goede qualiteifc en
do prijs van ons Ne lerlandsche vleesch
nog altijd hoog is, bestaat er geen re
den om daarover te treuren, integen
deel.
Hel. onderzoek naar de varkensziek
te, bekend onder het woord „trichi
nen", werd op dezelfde wijze voort
gezet. doch nimmer werd iels gevon
den, bericht de directeur.
Vroeger heb ik er n! eens cp gewe
zen, dat het. Mausoleum, een denk-
beeld van wijlen burgemeester lor-
dens, bij de Haarlemse.he burgerij
toch niet ingeslagen is. Wij lezen nu.
dat or in 1923 vijf personen werden
bijgezet, in 1922 drie. zoodat de be
langstelling een weinig schijnt toe t*
nemen
Znonls gewoonlijk worden uitvoeri
ge mededeelingen gedaan over het St.
Elizabeths gasthuis. Men weet dat; nog
altijd jn de lucht zweeft, of dit zie
kenhuis een gemeentelijk bezit is. ja
of neen, eri wij donken er niet over,
de debul ten daarover nog eens to her
openen. Do mannen der traditie heb
ben hier de mannen der nuchtere pt'ue
lijk meermalen in het strijdperk ont
moet, muar do ware en werkelijke re
den, waarom de quaestie onopgelost
bleef is, dat de Kuad zijn gezag ovor
het gasthuis niet uit handen wilde
geven, hetgeen geschied zou zijn.
wanneer het gasthuis lot zuiver ge
meentelijke inrichting was verklaard.
Dan zou zij namelijk rechtstreeks on
der liet beheer van 11. en W. gekomen
zijn en dus niet. aan de controle, maai
wel aan het gezag van den Raad ont
trokken zijn.
Binnenkort komt het gasthuis weer
in bespreking, naar aanleiding «.van
het voorviel tot verlaging van de ver-
pleeggclden, dat door de speciale com
missie is gedaan, de fameuze commis
sie, die aanvankelijk alleen voor het
nagaan van gasthuisruimte in Haar
lem ingesteld, nu den geheelen ge
zondheidsdienst in de gemeente be
kijkt. Dan komt er dus gelegenheid,
op het St. Elizabcths-gaslhuis fceruH
te komen.
De trichinen van de varkens to ver
gelijken met de scabies voor de men-
SChen zou een al te sioute vergelij
king zijn: in een opzicht komen zij
overeen, dat ze niet meer voorkomen.
Scabies of, om bet. onvriendelijke Ne-
dorlandsche woord te gebruiken,
schurft nlthans nog maar zeer
sporadisch en alleen in lichte geval
len. Iloo kort is het nog maar geleden,
toen de gevallen zoo talrijk wan'"
dat er een afzonderlijke barak, spot
tend V i 1 1 a S c a b i o s a gelieeten,
voor moest worden ingericht!
Dc grondige en stelselmatige behan
deling. destijds door den huidarts
Dr. Kikkert toegepast, heeft blijk
baar succes gehad. Wij zijn zoo ^oecl
als verlost van een aandoening, 3ie
zeer onaangenaam en onfrisch was
en door haar groote besmettelijkheid
destijds toch wel gevaar opleverde.
Bij den dienst, van de controle op
ziekte bij ambtenaren «m werklieden
van de gemeente is blijkbaar een ver-
Hsincr ingeslopen in hel gemeente-
vi cre.lag. Bij de opsomming van het
mal ziektedagen vind ik dezelfde
getallen voor de afdeeling onderwijs
als voor het gasbedrijf, hetgeen als
toeval baast niet mogelijk zou zijn,
zelfs niet wanneer het aantal daarbij
bctrokkc-n personen niet zeer verschil
de: 4C0 bij het onderwijs, 227 bij het
gasbedrijf. Daardoor is i-en juiste ver
gelijking natuurlijk niet mogelijk
Anders zou liet wel van belang zijn,
eens na te gaan wat wel liet onge-
zondste is van onze inslellingon en
schen een belangrijken dienst bewe
zen. In afwachting van juistere cijfers
in een volgend 'jaar kan alvast ge
zegd Worden, dat de gemeente-secre
tarie do gunstigste cijfers vertoont.
Op een personeel van 101 personen
meldden 22 zich 29 maal ziek. Iïet
aantal ziektedagen was 281, gemid
deld dus nog geen drie per persoon,
liet aantal ziektedagen per melding
was 9.7. Elf personen hadden ziekte
verlof tot 7 dagen, 8 van 7 tot 30, 3
van 30 tot 100.
Sommige cijfers uit net schijnbaar
saaie gemeenteverslag geven aanlei
ding tot. waardeering. Weet men bif
voorbeeld wel, dat in het jaar 1923
niet minder dan 466 maal eerste hulp
hij ongevallen verleend werd door le-
'den van de vereeniging .Snelver-
hand?" In 76 gevallen was daar eet.
dokier bij tegenwoordig nepien
wii aan, dat hij ook present zou zijn
geweest, wanneer ..Snelverband" niet
had bestaan (een verondersteTïïfTo- die
natuurlijk wel onjuist zal ziin) dan
hebben de leden van deze vereeniging
nog in 390 gevallen aan rnedemen-
schen een belangrijke dienst bewezen.
Niets is aangenamer, dan tusschen
de critiek door eens een woord van
hulde te kunnen laten hooren. Aan de
fabrikanten van mélange kan dat niet
gericht worden, althans over 1923
niet. Wij lezen in het rapport van
den keuringsdienst: ,,daar er dikwijls
„in z.g. mélange geen boter aanwe-
„zig bleek te zijn, werd in den loop
„van het jaar een regeling getroffen,
„waardoor in mélange voortaan ten
„minste 15 procent boter ka:i worden
„geëiseht."
Mélange heteekent in onze taal een
voudig „mengsel" en waarmee zou
de waar anders zijn vermengd dan
met boter? Mengsel is, ik geef het
toe, lang niet zoo'n mooi woord als
mélange, dat visioenen to voorschün
roept van wat zacht en etherisch is
en smelt op de tong. Maar dan moet
er ook boter in zitten, anders wordt
het publiek eenvoudig misleid. Geluk
kig is dit in 1924. als gevolg van
zachtcn drang, zal ik maar zeggen,
vun den keuringsdienst, beter gewor
den. 15 procent boter werd als mini
mum voorgeschreven.
Komt de drankwet;. Strijdpunt bij
uitnemendheid. Niet over 1293 alleen,
maar ook voor de toekomst. Al wat
afgevochten ie in 't verleden zal kin
derspel zijn bij den strijd, die ons
wacht, zoodra de bepalingen over
Plaatselijke Keuze in het Staatsblad
verschenen zullen zijn en de drank
bestrijders zich aangorden, om langs
dezen weg te marcheeren naar hun
ideaalde volkomen drooglegging.
Voorloopie zijn wij evenwel zoover
nog niet. Uit bet verslag valt alleen
on te maken, dat het aantal vergun
ningen een weinig toenam: van 148
in 1922 tot 152 in 1923. Dat cijfer
blijft onder het wettig maximum van
160. maar is boven hel gekiend maxi
mum van 142. Drie minder dan in '22
voor ongesplitst en verkoop, vier meer
voor tappen, drie meer voor loge-
monts-vergunningen. Bij het nazien
van de opbrengst; zag ik, eenigezins
tot mijn verwondering, dat die pre-
ries hetzelfde was voor he' jaar 1922-
1922 en 1923*24, namelijk
f 10.048.44
Na het onderwerp dat branden
sticht, namelijk in de harten van
de raenschen, de instelling die het
vuur bluscht in hun huizen. Wii zijn
er in de laatste jaren aan gewend ge
raakt, dat allerlei gemeentelijke uil
gaven in de hoogte zijn gevlogen. Niet
aldus de brandweer: zij was goedkoop
en zij blijft ooedkoop, al vordert zij
natuurlijk wel w.ai meer dan vroe
ger. Maar is twintigduizend zeven
honderd gulden te duur voor onze
veiligheid? Voor 81 branden? Ik noem
hét spotgoedkoop en kan de voldoe
ning begriipen, waarmee de verslag
gever aan het eind van zijn rapport
berichtte..hoewel het aantal bran
den ongeveer vijf procent hooger was
Ann in 1922, waren de uitgaven ruim
drie procent lager, dan in dat jaar".
En hiermee ie nog een gelegenheid
ontstaan voor een woord van hulde
aan burgerzin en zuinigheid.
J. C. P.
Van het N.Z.H.T.
personeel.
Over het pensioenfonds.
iVij lezen ia „Het Rechte Spoor",
orgaan van „St. Raphael"
De Directie deelt middels een Dienst
order mede, ®dat de inwerkingtreding
van het nieuwe R. D. V. op i September
met dien verstande is geschied, dat
artikel 65 voorloopig niet van kracht
wordt.
Waar de reorganisatie van het pen
sioenfonds der (oude) N. Z. H. nog niet
tot stand is gekomen, was deze maat
regel noodzakelijk, terwijl tevens is be
paald dat art. 27 van het R, D. V. den
(oude) N. Z. H. van kracht blijft. Ook
blijft voor het voormalig personeel der
E. S. M. en M. E. T. de voorloopige
reserveering voor het pensioen ge
handhaafd.
De winkelsluiting.
Waarschijnlijk geen dispensatie
voor avondverkoop meer te
Amsterdam.
De Amsterdanische gemeenteraad
heeft Woensdag na zeer uitvoerige de
batten over de interpellatie-Mr. v. d,
Bergh, betreffende dispensatie op de
winkelsluiting om na acht uur een win
kel geopend te mogen hebben, een
motie van interpellant aangenomen,
waarbij aan B. ea W. verzocht wordt
de Commissie voor de Strafverordenin
gen uit te noodigen met een voorstel te
komen, waardoor de dispensatie-be
voegdheid van B. en W. wordt terugge
nomen en de verordening op dc win
kelsluiting in haar vollen omvang, dus
zonder eenige dispensatie-bepaling, voor
den avondverkoop wordt hersteld.
Zooals bekend bestaat te Haarlem
geen dispensatie. Wel werd voor som
mige zaken op dispensatie aangedron
gen door de Vereeniging van Haar-
lemsche Winkeliers, maar de gemeente
raad heeft dit afgewezen.
Onlangs (op Dinsdagavond was 't)
Kwam 'k in een vriend lijk huis te gast.
Men presenteerde thee en zoo
En had plezier met radio.
De loudspeaker boven op de tafel,
Roerde nadrukkelijk zijn wafel.
Of juistergaf terug de stem
Des burgerpa's van Nottingham,
Een stad die dit mag'mei verzwegen,
Ergens in Engeland is gelegen.
Die burgemeester, wat hij kon.
Oreerde over een slation,
Dat nieuw gebouwd was, naar de
wenschen
Van alle Nottinghamsche menschen.
'k Werd door den gastheer keurig net
Vlak vóór bet instrument gezet.
Wij allen luisterden aandachtig.
Het praatte en praatte. En dan krachtig
Klonk af cn toe na menige claus.
Een algemeen en luid applaus.
Zoodat 'k mij zelf al ging betrappen
Op neiging om ook mee te klappen,
Alsof in !t Nottinghamsch station
Men soms mijn bijval hooren kon.
Op eenswat zou dat wel beduiden?
Daar klonken leelijke geluiden.
Alsof er ginds in Engeland
Van woede werd geknarsetand.
„Och," zei met een verdrietge stem.
De gastvrouw, ,,'t is die nare trem.
Wanneer, die hier voorbij komt rijden,
Is dat geknars niet te vermijden.
Maar a propos, vind je ook niet, vent,
De spreker heeft een slecht accent."
Juist was de man het eind genaderd,
De Nottinghammers, saam vergaderd.
Die zijn toen, denkt u, opgestapt?
Neen, toen werd juist een mop getapt
Door een komiek, wiens Schotsche
grappen
Mijn Hollandsch oor niet goed kon
snappen.
Op eens, daar waren we, o spijt,
Het Nottinghamsche feestje kwijt,
En stond een heer, heel uit Wëstfalen,
Iets met veel nadruk te verhalen,
„Het kon," zoo zei hij, „niet geduld
Dat men aan Duitschiand gaf de schuld
Van d'oorlog." Waarom 't opge
rakeld
Fluks werd Herr Mayer uitgeschakeld,
Dit is 't gemak van draadloos seinen
Wie je verveelt laat je verdwijnen.
Vervolgens kwam nu België. Vlug
Ging het naar Nottingham terug.
Daar was een violist aan 't spelen
En liet zijn tonen smachtend kweelen,
Fraai begeleid door vol orkest.
't Was lijd voor heengaan op het lest.
Tk dankte dus voor thee en koek
En werd bedankt voor mijn bezoek.
Begrijp wel, 't kon mij heel niet bommen,
Dat een station ginds was gekommen.
Maar 'k hoorde met bewondring aan
Hoe ver wel het vernuft kan gaan
Van onderzoekers en geleerden,
Die met 't geluidsprobleem verkeerden.
Alsof zij, altijd op den zoek.
Het lazen in een open 'boek.
Wat ons de toekomst nog zal leeren?
Ik durf het niet te profeteeren.
Maar hulde breng 'k aan radio.
Goeie avond samen. Adio.
TOM DE RIJMER.
OPEN BRIEF VAN
KEESDEMOPPERAAR
- AAN
DE DIRECTIE DER N.Z.H.T.M.
Door de asphalteering is. dat is te be
grijpen en daarom wil ik er ook niet
over mopperen, de tramdiensb danig
in de war.
Maardoor de nu ontstane en
niet te voorkomen vertraging, komt
nog duidelijker uit, dat er steeds wat
aan den tramdienst hapert.
De trams rijden op tijd van het
Soendaplein ai. Er is 9 minuten tijd
voor het traject SoendapleinStati
onsplein. Meestal doen de wagenvoer
ders dit evenwel in 4 a 5 minuten. Hefc
gevolg is bijna altijd kleine 5 m i n u-
ten wachten op het Stati-
o n s p le i n.
Dat zijn voor de haast-menschen
en men stapt in de tram omdat men
haast heeft! hatelijke 5 minuten.
Het komt meermalen voor, dat de
tram op hefc Stationsplein komfc
als de voorganger nog staat te wach
ten. Eens wilde ik overstappen om 5
minuten te winnen, maar.de con
ducteur die zag dat ik uit de andere
tram stapte, liet mij toch nog eens be
talen. ;,Zoo zijn onze bevelen/' zoo
zei bij.
Nu de tram op den Kruisweg op en
kel spoor rijdt, gebeurt het niet zel
den. dat zoo een tram na de 5 minu
ten'rust vertrekt, maar 10 meter ver
der weer 5 minuten moet wachten,
omdat de roode vlag uithangt en eerst
een tram uit de stad moet passeeren.
Op zoo'n manier gaat wandelen veel-
manïer geducht.
Dan is er ook nog een onzinnige be
paling. dat de tram niet bij den in
gang" van het station mag stoppen.
De reizigers moeten soms met- levens
gevaar uit de tram springen. En
waarom 1 Op het Stationsplein is er
floor die gedwongen 5 minuten rust,
toch tijd in overvloed om de tram
even extra te laten stóppen
Vonr de werk'oozen.
Vrije toegang bil voetbal
wedstrijden.
Door het bestuur der voetbalvereeniging
E. D. O. is op zijn laatst gehouden verga
dering besloten aan de werklooze leden
der bij de Haarlemsche Bestuurders Bond
asirgesloten organisaties vrijen toegang te
geven bij eventueel e te spelen wedstrijden
op het E. D. O.-ierrein.
De toegang zal worden verleend op ver
toon van de werkloozenikaart san onge
veer 50 personen.
Door d© werk!00zen zal dit aanbod van
E. D. O. zeker evenals verleden jaar. op
hoogen prijs worden gesteld.
De natte en de droge methode.
Kan de tramdirectie verplicht worden de tram
baan te sproeien?
Onafgebroken wordt allerwegen ge
zocht naar de beste middelen 0111 de
vijanden van de menschel ij ke gezond
heid onschadelijk te maken. Een on
zer grootste vijanden, tegen wien het
strijden nog steeds weinig succes
heelt, is het suaatslof, welks schade
lijkheid voor de gezondheid zonder
die te overschatten, maar al te zeer
bekend is.
Vele oog-, neus- en keelontstekingen
ontstaan door besmetting met straat
stof, maar ook andere inwendige
ziekten en kinderziekten kunnen door
het stof in de steden worden verbreid.
Behalve de gevaren voor de gezond
heid, is het stof nog oen afschuwe
lijke plaag of hinder, die het leven
in hooge mate kan veronaangena
men. Vooral door het auto-verkeer,
dat zich in den laatsten tijd gewel
dig heeft uitgebreid, de zware vracht
auto's met hun dubbele wielen, do
autobussen, de particuliere auto's,
bijna even talrijk als fietsen, de mo
torrijwielen is een toestand ontstaan,
welke ondragelijk en onhoudbaar is,
en moét veranderen. De Overheid, de
hygiënist mogen niet rusten, voor en
aleer hun pogingen om tot een stof
vrije stad te komen met succes be
kroond zijn.
Op welke wijze dit moét geschieden
wordt gezocht in een sproeimiddel dat
hef. stof bindt aan den weg. om te
voorkomen dat het door trams, auto's,
e.d. straalvliegtuigen, die zich aan
geen voorschriften van snelheid sto
ren, 111 wolken wordt opgejaagd
zoo schrijft hefc Maandblad der Ver
eeniging tot bestrijding der tubercu
lose en vervolgt dan:
Wii willen deze manier van stofho
®""üding noemen „de droge metho
de".
D« vraag is echter -f dit wel de
goede weer is, Het straatvuil wordt
dan veelal een koek, vooral bii liet
nieuwe sproeimiddel gedurende de zo
mermaanden hier beproefd, die door
het zeer drukke verkeer na een paar
dagen reeds tot poeder is gemalen.
De straten worden minder geveegd,
en vuilere straten geven een grootere
stofboel. Ramen kunnen nooit wor
den opgezet aan de straatzijde.
Daags nadat portiek, .aamkozijnen,
deuren, enz. keurig waren schoon
gemaakt en gesproeid was met het
nieuwe sproeimiddel, 'ag alles weer
onder een dikke laag stof.
liet sproeimiddel van Dr. Erslev is
o.ï. wel een groote verbetering, maar
het geeft geen afdoend resultaat.
Voor de buitenwegen is het stellig
een goed middel tegen hefc meest hin
derlijke van de stofplaag, omdat het
stof belet wordt in hooge dikke wol
ken op te vliegen.
Maar is in de stad de stofplaag weï
afdoend te bestrijden? Ja zeker, en
het middel daartoe is: water. Eén
flinke regenbui, en héél Haarlem is
stofvrij en ook de ramen kunnen
open. Dat wijst op een tegenoverge
stelde richting van stofbeslrijding, op
„de natte methode".
Het water is nog sieeds het onover
troffen sproeimiddel, waarmede de
meest bevredigende oplossing kan
worden bereikt, mits de straten, al
thans de drukke verkeerswegen, nat;
worden gehouden. Bovendien ver-
frischt een wafel-besproeiing de at
mosfeer, terwijl bii de droge methode
de lucht stoffig benauwend en duf
wordt.
Om in het bezit te komen van een
..stofvrije" stad moet in de éérste
plaats w.orden gezorgd voor ..stof
vrije" straten. Men kan de straten
met het allerbeste en- kostbaarste
plaveisel bekt eed en, of met het aller
nieuwste middel besproeien, wanneer
daarbij niet voor een zeer grondige,
afdoende reiniging wordt gezorgd,
zal .zulk een weg toch niet van da
stofplaag ontheven zijn.
Op welke wijze wij meenen dat, in'
Haarlem de stofplaag'afdoende kan