Van het Politieke Tournooiveld
Buitenlandsch Overzicht
JLLIrGRAK.Hl5t
TWEEDE KAMER
18 September
Het openingswoord Nieuwe commissies-
De Tariefwet op de agenda
Zooals mocht vroraen verwacht, heeft
H. M. de Koningin den heer Kooien,
de eerste van de voordracht, die de Ka
mer opmaakte, ioc voorzitter van de
:Tweede Kamer benoemd.
De volijverige voorzitter aanvaardde
zijn taak voor het komend jaar met een
speech, die zeer sympathiek aandeed.
Omdat niets zóó vleiend is als een lof
tuiting op ijver vnn iemand die zelve
volijverig is. Zjj was daarenboven een
opwekking tot gestadige® arbeid ten
bate van het gemeenebest.
De heer Kooien zeide toen hij zijn
mei applaus beloonde redevoering aan
ving dat hij met een groot gevoel
van erkentelijkheid het voorzitterschap
aanvaard: voor het laatste zittingsjaar
der loopende parlementaire periode.
Dank bracht de heer Kooien aan H. M.
de Koningiu voor zijne benoeming,
dank aan de Kamer voor hare voor
dracht. Vol vertrouwen op de bereid
willigheid van alle Kamerleden hem te
helpen des voorzitters taak te verlich
ten, zeide de heer Kooien' met opgewekt
heid en frisschea moed zijn werk op
nieuw op zich te nemen. Om dan onge
veer als volgt voort te gaan
Veel zal gevergd worden van ieder
'der Kamerleden, zij het niet van ieder
evenveel. Maar toch een belangrijk
deel der werkzaamheden treedt niet naar
buiten. Echter, uwe voorzitter, die zoo
van nabij bekend is met den arbeid der
Kamer, heeft grooten eerbied voor het
werk, dat in gestadige werkzaamheid
wordt geleverd. Hoe menig gewijzigd
•wetsontwerp brengt door de regeering
gaarne voorgestelde wijzigingen aan,
naar aanleiding van de in da versla
gen gemaakte opmerkingen. Wat zou
den de openbare beraadslagingen niet
veel aan waards inboeten, wanneer de
grondstoffen in moeizame bijeenkom
sten der afdeelingen en eiders niet wa
ren verzameld. Wie afgaat alleen op wat
hij in het openbaar waarneemt, zou me
nigmaal kunnen ontdekken zich schro
melijk te vergissen in den arbeid, die
werkelijk wordt verricht.
Met een beroep op wederzijdsche
waardeering van elkanders bedoelingen,
sprak de heer Kooien den wensen uit,
dat de Tweede Kamer onder Gods ze
gen vruchtbaar mocht werkzaam zijn in
het belang van het gemeenebest4
Toen het applaus verstomd was, ging
de Voorzitter aanvangen in ononder
broken eentonigheid velerlei formeele
besluiten te doen nemen over inge
trokken moties, gewijzigde ontwerpen,
vergeten interpellaties etc.
Van dit veie formeele is alleen van
belang, dat de commissie voor de bui-
tenlandsche aangelegenbeden evenais
verleden jaar werd samengesteld uit de
heerea Nolens, Troelstra, Marchant,
Schokking, Rutgers en Dresselhuys. De
commissie voor de Staatsuitgaven
kreeg eveneens dezelfde samenstelling
als het vorige jaar en bleef onder het
voorzitterschap van dtn heer Van
Va uren.
Dan werd de heer Weijkamp wiens
naain verwarring ui kunnen geven met
die van den heer Weitkamp en wiens
persoon veel gelijkenis vertoont met
die des heeren Juten geïnstalleerd
als Kamerlid, opvolger van wijlen het
Kamerlid Hugenholtz.
Ia de huishoudelijke commissie wer
den bij eerste stemming gekozen de af
tredende leden, die met den voorzitter
die commissie vormen en wel de heeren
Dresselhuys en Van der Voort van Zijp.
Ook de commissie voor de Stenographic
gaf geen moeite de heeren Schokking,
Van Vuuren en Marchant werden
nieuw gekozen. De commissie vo<
verzoekschriften werd ditmaal samenge
steld uit Mevr. BakkerNort en de
heeren Zijlstra, IJzerman, Feber en
Rutgers van Rozeaburg,
Een kleine pauze was noodig dn de
afdeelingen in de gelegenheid te stel
len hare voorzitters en onder-voorzit
ters te kiezen. Om nadien als Kamer
weer tezamen te komen voor de rege
ling van werkzaamheden. Als wij nu
dadelijk mededeelen, dat bij die re-
geiing de plaats op de agenda voor de
komende weken, van het ontwerp der
nieuwe Tariefwet aan de orde werd ge
steld, dan begrijpen onze lezers ook,
dat er zoo eenig verschil van meening
ontstond. Van elk der vier oppositie
partijen kwam dan ook tegenkanting
tegen des voorzitters voorstel om te
gen ongeveer 14 October de Tariefwet
aan de orde te stellen. Vóór dien tijd
zouden dan een aantal kleinere ontwer
pen worden afgedaan en de Staatsbe-
grooting met andere wetten in de af
deelingen worden onderzocht.
De oppositie ging natuurlijk tegen het
vroeg aan de orde stellen van de open
bare behandeling cler Tariefwet, tegen
behandeling vóór de begrootingsdis-
Eevste opposant was da heer Dres
selhuijs.
Do lieer Dress al h u ij a deed 't
'oorstel, n a do begrootingen de Ta
riefwet te behandelen, omdat liij het
ontwerp niet voldoends voorbereid
achtte. Immers eeu nota van wijzi
gingen w as gekomen, .'8 'blz. grofbt,
waarbij tal van posten werden leran-
derd, en de strekking vau verschil
lende artikelen werd gewijzigd, maar
niec immer duidelijker geredigeerd.
Noodzakelijk achtte de heer Dressel
huijs het -dus zéker, dat de indus
trieën gelegenheid krijgen zouden als
nog hunne meeuing kenbaar te ma-
.'r de wijzigingen: 'zij konden
er immers mee staan of vallen. Een
ruchtbaar debat achtte de heer Dres
selhuijs. ook niet mogelijk door die
wijzigirigen op zoo korten 'terruijn in
openbare discussie te brengen en hi]
•rklapte dan ook, dat nij het met do
meerderheid van de commissie van
rapporteurs, waarvan hij deel uit
maakte met eens had kunnen wor
den, dat de weg tot de openbare be
handeling vrij gemaakt was.
Dan meende de heer Dresselhuijs
ook, dat de bedoeling van de wijzi
ging der Tariefwet niet gelijk geble
ven was bij den jmrlemenlairen loop.
Eerst noemde de liaer Col ij n het een
technische herziening zonder meer. in
de Memore van Antwoord bestemde
hij de meerdere opbrengst voor ver
laging van drukkende belastingen, nn,
bij de inillioenen-nota noemde hij do
lö millioen, die uit de tariefsherzie-
.g komen moet, noodig als laatste
middel om de sraltsbegiopting slui
tend te krijgen. M.a.w. de tariefwet
is een sluitpost geworden. Maar
aldus de heer Dresselhuijs de mid
delen kunnen ruimer vloeien, wij
w eten thans niet, wat nog aia
sluitpost noodig is: vijf, tien of vijf
tien millioen. Én heeft de Standaard
ook niet gesproken van 25 a £0 mil
lioen Legér bezuiniging? Wordt dat
doorgevoerd, dan is. de wijziging van
de tariefwet in het geheel niet noo
dig! De heer Dresselhuijs za? dus alle
reden om dc tariefwet eerst na de be
grootingen te behandelen.
De heer Schaper was het in hei
algemeen volmaakt eens met zijn voor
ganger. Hij ging in zijn voorstellen
echter verder: hij wenschte de behan
deling zelfs uit te stellen tot na de
verkiezingen van 1925. Waarom? Om
de teden, die ook de heer Oud mei
overtuiging aanvoerde, dat de tarief
wet niet anders is dan een wagen om
de beslissing van de Kamer dat de
handelspolitiek in protectionistische
richting zal worden gewijzigd. Do
heer V a n G ij n, de bekende strijder
vqor „free trade", mengde zich hier
mede in het debat om te doen gevoe
len, dat alleen reeds uit het feit der
vermeerderde opbrengst het protectio
nisme duidelijk sprak. Welnu, waar
dit het geval was, was het h.f. een
cisch van billijkheid, van eerlijkheid
en van democratie ora met de bespre
king te wachten tot n a de verkiezin
gen van '25.
De Voorzitter wees er op, dat
van do regeering de beer Schaper
memoreerde de houding van Baldwin
een wensch om te wachten niet kon
gehoopt-worden, omdat de_ regeering
meent, dat een protectionistische
strekking het ontwerp vreemd is. En
den lieer Dresselhuijs antwoordde hij
dat er nu tijd genoeg is om te discus
sieeren. later bij de begrootingen niet
meer, en dat er niet op behoefde ge
rekend te worden, dat f-r van de be
grootingen veel zou afgaan, dat het
eindbedrag der begrootingen merk
baar zou beïnvloeden: de begroetingen
wijzigen zich immers gemeenlijk niet
veel.
De heer Oud meende nog, dat et
niet de minste haast hij de ontwern-
tariefwet was omdat hij geloofde, dat
er absoluut geen gevaar meer is voor
de Staatsbegrooting: over eenigen tüd
zoo zei hij zwemmen wij in hei
geld.
En tot slot vond de heer V a n R a-
vesteij.n dat de meerderheid in
het bewustzijn van haar macht, vroe
ge behandeling wilde doordrijven en
de linkerzijde maar wilde laten pra
ten in de ruimte.
T-Tet v o o r >-1 e 1-S c h a p e r (uit
stel tot na de verkiezingen van '25)
werd verworpen met 513? stemmen,
rechts stemde tegen links. Het voor-
s t e 1-D r e s s e 1 h u ij s (dat nog
eens aanbevolen werd door den heer
Van Gijn) viel volkomen gel:;k lot ten
deel.
De Kam*r is daarop tot 9. October
uiteengegaan.
Gelijk hef ontwerp luidde is het adres
samengesteld geworden. Niet langs een
0lledig vlakken weg liep 't, aooals vroe
ger gewoonlijk hei geval was.
Het was in de eerste plaats Mevr. POT
HUISSMIT, dio over de algemeen®
strekking iels wilde zeugen. Zij geloofde
dal de redactie alleen vormelijk
Onmogelijk kon zij en zij sprak
daarbij namens hare geheele fractie
..dankbaar" en „erkentelijk" zijn voor de
bezuiniging, voor de aankondiging van
lieuwe vlootwet. Die wet vervulde haar
ontzetting, nu een betere geest,
0 van ontwapening gaat doordringen.
Stemming zou Mevr. Pothuis niet vragen,
r liaar fractie wilde geacht worden
hebben tegengestemd, tegen het geheel en
gen de onderdeden.
Met één dior onderdeelen de vierde
verklaard0 ook de heer DF. VEER
kunnen instemmen. Ook hij kan niet
dankbaar zijn voor de bezuiniging.
Maar de lieer HAAZEVÖET de
zilter der redactie-commissie betoogde,
da: het antwoordadres slechts een v
slag is on de troonrede, geenerlei u
dcerin^soordeel inhield, niet in de
rites vs-n de troonrede wilde treden, juist
omdat dö redactiecommissie er angstval-
1 g naar streefde een redttotie to vindei»,
die niemand treffen kon, een reda
waartegen niemand iets zou kunnen heb-
bgn.
liet bleef bij deze uiteenzettingen:
ïand sprak ten tweeden male.
Tegen den heer DE VE1CR voerden
heeren BUOMJOU5 en DE CilJSKLAAR
aan, dat niet de Kamer dankbaar is voor
do bezuiniging, maar voor het feit, dat
do volkawetvanrt daardoor zal kuausen
hersteld worden.
De heer De Veer vroeg over de vierde
zinsnede stemming, dewelke aangenomen
werd met 25—10 stemmen. Tegen waren
•ie vrijz. dem., de soc. dem. en de heeren
Janssen (R.K.), de Jong (R.K.) en dc
Veer (a. r.)
Voor hot geheele adres, was geen stem
ming noodig.
Tot nader order is ook de Eerste Ka
mer uiteen.
INTiMUS.
OVER ARBITRAGE EN ONTWAPENING.
DE INTERNATIONALE CONFERENTIE.
k 60 Gis. per regel.
INGEZONDEN MEDEDEELINCEN
Hebt Gij f)ÊJH in
£HM.en
lendenen
Blijf daarmee tocb niet loopen. Akkcr'3
Kloosterbalsem sa; Uw pijn onmiddellijk
tot bedaren brengen, U snel behaaglijke
verlichting, kalmte: en rust bezorgen.
Kloont er balsem
verdrijft de pijn
Stoommrtliericliten
EERSTE KAMER
De Eert:e Kirner was hedenmorgen bij
eengekomen om fce: aarsa van antwoord
samen te stellen. Natuurlijk was het door
de commleeie van redactie dewelke be
stond uit de heeren Haazevoet, Slcteroaker
de Bruine, Wijiert van Hoogland, van
Eau schot en de Vos van Steen wijk —.op
gemaakte ontwerp de leiddraad.
Dit ontwerp luidde a'.due:
Mevrouw,
L De Eerste Kamer der Staten-Generaal
stelde hei op hoogen prijs Uwe Majesteit,
vergezeld van Zijne Koninklijke Hoogheid
den Prins der Nederlanden, weder te mid
den der Volksvertegenwoordiging te zien.
2. Hei was der Kamer aangenaam van
Uwe Majesteit te mogen vernemen, dar,
hoewel alle zorgen nog niet zijn weg
genomen, gehoopt raag worden, dat d®
economische crisis thans haar diepste punr
heeft bereikt en dat zeif3 voor het oogen
etic in sommige opzichten eenige, zij het
geringe, opleving van handel, landbouw en
nijverheid vak. waar te nemen.
Erkentelijk is zij voor Uwer Majesteit
verzekering, dat, indien de bij de Sfcaien-
Generaal nog aanhangige maatregelen van
jfinamcieelen aard tot stand komen, het
vooruitzicht gewettigd 13, dat de gewone
Het adres van antwoord
uitgaven en inkomsten voor het diens:jaar
1925 in evenwicht zullen zijn;
4. Dankbaar ia zij voor da raededeeling,
dat, wanneer me: onverzwakten ijver naar
verdere bezuiniging wordt gestreefd, mede
daardoor de voor het herstel van de volks
welvaart onmisbare voorwaarden kunnen
worden geschapen.
5. Zij verheugt er zich over, dat de be
trekkingen met da andere Mogendheden
van den meest vriendschappeiijken aard
zijn..
6. Van de gewichtige mededeelimgen
trent den financieren en economischer,
toestand der Overzeesche gewesten nam
de Kamer met waardeering kennis en zij
spreekt den wensch uit, dat ook in Suri
name de nog steeds moeilijke tijden wel
dra een einde mogen nemen.
7. Zij vernam met belangstelling, dat
belangrijke voorstellen van verschillenden
aard, het Rijk zoowel binnen als buiten
Europa betreffende, aan de Staten-Gene-
iToa: ter overweging zullen worden aange
boden.
3. Van ganacher har'.e dankt zij Uwe
Majesteit voor d® bede, dat God zijn zegen
schenk® aan den arbeid der Staken-
Generaal.
Almelo, p. 17 Sept. de Azoren,
Amsterdam n. Chili,
Alchiba 16 S_epr.. te Montevideo,
Rotterdam n. Buenos Ayres.
Aldabi p. 17 Sept. Finiaterre, Rot
terdam n. Buenos Ayres.
Athena st. 17 Sept.' ie Kilin'dini v.
Amsterdam.
ARvabi 17 Sepfc b. Bnhla.
Ayres n. Rotterdam.
Batoe, p: 16 Sept. Perim, Amster
dam n. Batavia.
Boeroe 17 Sept. te Vladivostok v.
Kobe.
Breda, 17 Sept. v. Valparaiso,
Amsterdam n. Chili.
Bengkalis 18 Sept. te Antwerpen
v. Amsterdam.
Calcutta, 17 Sept. v. Calcutta
Java.
Deucalion 17 Sept. v. Monrovia
Freetown.
Gaasterland, p. 16 Sept. Las Pal-
mas, Dakar n. Amsterdam.
[Jseisrroom 17 Sept. v. Bordeaux,
Wi st-Afrika n- Amsterdam.
Lombok, iG Sept. te Port Sudan
v. Amsterdam.
Meerkerk 18 Sept. v.m. ie Rotter
dam v. Calcutta.
Pollux 18 Sept te Amsterdam v.
Hamburg.
Ridderkerk, 17 Sept. v. Marseille,
Br.-Indiii n. Rotterdam.
Soerakarta, 18 Sept. te Hamburg
v, Rotterdam.
Schiedijk 17 Sept. v. Genua, Rot
terdam n. Japan.
Saparoea, 16 Sept. te Panama v.
Tquique.
Waterland p. 18 Sept. Dover,
Buenos Ayres n. Amsterdam.
Ares 15 September te Panama v.
Mejilones.
Abbckcrk 17 Sept. te Albany
Rotterdam.
Bennekom 10 Sept. v. Buenaventura
n. Guayaquil.
Boetoen 17 Sept. v. Penang, Japan
n. Amsterdam.
Dinteldijk 16 Sept. t© Colon, Rot
terdam n. Vanvouver.
Eemland 18 Sept. te Babia, Amster
dam. n. Buenos-Ayres.
Grootendijk 17 Sept. v.m. 11 u. 10
m., 400 mijl West v. Valentia, Rotter
dam n. New-York.
Gelria 18 Sept. v. Southampton,
Amsterdam n. Buenos-Ayres.
Hoogkerk p. 17 Sent. Gibraltar,
Rotterdam n. Br.-Indië.
Insulinde 18 Sept. v. Colombo, Rot
terdam n. Java.
Kambangan 18 Sept. te Suez, Java
n. New-York.
Lochmonar 15 Sept. te San Fran
cisco. Pacifickust n. Rotterdam.
Palcmbang 13 Sept. te Londen,
Java n. Rotterdam.
Rofcti 19 Sept. v. Suez, Amsterdam
n. Java.
Sal land 18 Sept. te Anfcwerpei
Hamburg.
Sitoebondo p. 33 Sept. Suez, Java
n. Rotterdam.
Tjisondari 17 Sept. v. Batavia n.
Hong Kong.
Tjilefyet 17 Sept. te Kobe v. Yoko
hama.
Toba 18 Sept. v. Amsterdam n. Ant
werpen.
Tjisalak 17 Sept. te Batavia v,
Kobe.
Volendam p. 17 Sept. n.m., Sable-
eiland. Rotterdam n. New-York.
Veendam 18 Sept. n.m. 1 uur_ v.
Southampton, Rotterdam n. New-
York.
Waterland 18 Sept. te Amsterdam
7. Buenos-Ayres.
De tekst van het ontwerp-protocol
irtzake arbitrage on be-
perking van bewapening,
dat door Benesj in opdracht aan de
commissie van Twaalf aan den Volken
bond is voorgelegd en dat te Gcnève
sedert dagen het onderwerp vaa allo
belangstelling en voortdurende bespre
kingen is geweest en nog is, werd thans
gepubliceerd. Zooals vanzelf spreekt,
is dit protocol nog slechts een 0:11-
werp, maar het s:aat wel vast, dat het
in hoofdtrekken door de Franschc en
Engelsche delegaties wordt gebillijkt.
In den aanhef wordt o.a. gezegd
Om een blijvende" wereldvrede te
waarborgen en de veiligheid van de
volken wier beslaan of gebied bedreigd
zou kunnen worden, ie beschermen, en
om tegemoet te komen aan het verlan
gen, eén systeem vast te stellen dat een
vredelievende oplossing van alle con
flicten waarborgt, welke lusschen de le
den der internatioDale gemeenschap
kunnen rijzen en ter onderdrukking van
internationale misdaden, alsmede van
het streven naar vermindering der be
wapeningen op grond van art. 8 van
het pact ie verwezenlijken, verklarende
vertegenwoordigers der onderteekenen-
de staten de volgende bepalingen le
hebben aangenomen
ie. Wordt vastgesteld de verplichting
an het inroepen van arbitrage door
middel van het permanente Internatio
nale Gerechtshof met behoud van uit
zonderingen, welke voortvloeien uit art.
28 par. 2 van het statuut vau !.et hof.
Het artikel zegt verder, dat de onder-
teekenaars zich bij de uitvoering van
art. 12, 13 en 15 van het Volkenbond s-
pact, verplichten alle conflicten, wclkr
niet onder het pact vallen en waarvoo:
arbitrage niet verlangd wordt, toch voor
den Volkenbondsraad te zuilen breng'
onder 't voorbehoud, dat uitsluitend dc
Volkcnbondsvergaderng recht van uit
spraak heeft en zich over de noodza
kelijkheid van een herziening van be
staande verdragen kan uitspreken.
Daarbij zal de Raad als hof van arbi
trage fungeeren en beslissingen nernen
met eenvoudige meerderheid van stem
men. De geïnteresseerde partijen heb
ben het recht om. al; de haar aangaan
de kwesties behandcid worden in den
Raad vertegenwoordigd te zijn. In het
geval dat zij niet reeds in den Raad
rijn vertegenwoordigd, zullen zij worden
uitgenoodigd daarin zitting
2e. Dc Volkenbondsraad kan bij het
onderzoek van een conflict met meer
derheid van stemmen aan de partijen
alle maatregelen voorschrijven, welke
een gewapend conflict kunnen verhin
deren.
Bij een onmiddellijk dreigend gevaar
en in het algemeen it. dringende Kn
allen, kan de Raad met meerderheid
van stemmen binnen een termijn van
dagen (de duur van dezen termijn is
nog niet bepaald) aan partijen da ver
plichting opleggen, onmiddellijk alle
maatregelen te nemen, om te verhin
deren,'dat het conflict zich verscherp:
of verdér ontw'ikkélt. De door den Raad
leien moetfcn alle er
toe dienen, de vredelievende afwikke
ling van het conflict mogelijk^ tc ma
ken, maar zij uiogen niet prejudiciee-
ren op dc behandeling van het conflict
zelf.
Bij de maatregelen van het In
ternationale Ilof in .revi'lea wc.k
de jurisdictie vaa dit Hof behoor.:,
gens art. x, of 00 gron i van afzonder
lijke verdragen der partij:*., waaroi; zii
aan een ander orgaan zijn onderworpen,
heeft de Volkenbond triad «die :n de vol
machten, welke arc. s vas: stelt.
Deze vohnach'ea heeft de Raad even
eens in dringende gevallen,
scheidsgcrechtsorgaan zich niet bet con
flict bezighoudt.
4e. Om de uitvoering van de voor-
loopige maatregcica te verzekeren, c:e
bedoelen een conflict te verhindcrco e:>
om de nauwkeurige vaststelling van den
aanvaller mogelijk te maken,
Raad of het competente gerecht uit
eigen initiatief, alsook op verlangen
vaa een der partijen, onmiddellijk bij
het begin van het geding of op ieder
ander oogenblik internationale controle-
commissarissen uitzenden, wier taak het
is, dat zij zich zekerheid zullen
schaffen dat tijdens den duur van bet
geding geen der partijen voorbereidin
gen voor een economische of militaire
mobilisatie zal treffen. Deze commissa
rissen zullen reeds te voren door den
Volkenbondsraad worden aangesteld,
waarbij eveneens hun taak wordt om
schreven. Zij zullen zijn militaire
civiele experts, benoemd volgens
lijst, welke door de verschillende rcgec-
ringea is opgesteld. Zij moeten uiter
lijk acht dagen nadat het gerechtshof
tot de noodzakelijkheid van een derge
lijke controle besloten heeft, ter plaatse
zijn.
Se. Elke staat, die zijn conflicten niet
onderwerpt aan het hierboven om
schreven vreedzame geding, en die zich
niet aanpast aan de voorloopige maat.
regelen van art. 3, die verder de uit
spraak van het gerechtshof niet binnen
den "aangewezen termijn opvolgt, zal, als
deze daad van ongehoorzaamheid ge
vaar in zich sluit, den vrede te versto
ren. als een aanvaller worden bestem
peld en buiten de wet worden gesteld.
Ieder lid van den Volkenbond is ge
houden loyaal en krachtig mede te
werken, om de naleving van het Vol
kenbondspact te bevorderen en aan
iedere aanvalsdaad tegenstand te bie
den, Volgens art. 16 verplichten de on
derteekenaars zich afzonderlijk en te
ramen bij een aanval den bedreigden
staat te helpen en ook elkander onder
ling te steunen door faciliteiten, door
onderlinge verzorging met grondstof
fen en levensmiddelen van allerlei aard,
door het openen van credieten en door
transport en transito-verkeer.
Als beide bij het conflict betrokken
partijen tot aanvallers worden ver
klaard, zullen de sancties zoowel op den
eenen als op den anderen staat wor
den toegepast.
De toepassing der sancties mag er
niet toe leiden, dat de politieke of ter
ritoriale onafhankelijkheid van den be-
treftenden staat, die tot aanvaller is
verklaard, wordt aangetast.
liet protocol voorziet er ve.rder In,
dat de opderteekenaars zich verplichten
ontwapeningsconferentie, welke door
den Volkenbond zoo spoedig mogelijk
zal worden bijeengeroepen. De Raad
zal op grond van het Volkenbondspact
een algemeen program voor de ver
mindering der bewapeningen opstel
len, hetwelk aan die conferentie zal
worden voorgelegd)
Indien binnen een termijn van da
gen (duur van dezen termijn is nog
iet bepaald) na de onderteekening hier
in deze conferentie nog niet is bij
eengekomen, of de ontwapcningsplan-
nen, welke die conferentie ontwerpt,
niet zijn aangenomen of uitgevoerd, zal
de Raad dit feit consiateeten, en alle
contracteerende partijen krijgen dan
haar volle vrijheid van handelen terug.
Als binnen dezen termijn een conflict
mocht uitbreken, dan zullen de in dit
protocol voorziene bepalingen geheel
ten uitvoer worden gelegd, wat het ge
rechtshof en de plichten der contractee-
reade partijen aangaat.
Duitschland en de
Volkenbond.
In een interview met Jeu verte
genwoordiger van den sociafil-detno-
er-atisehen parleroentsdienst te Gene
ve verklaarde de gedegeleerde Nan-
sen het volgende
De Volkenbot I is voor »en Duitsch
erzoek on: toelating. Jion eventueel
•erzoek van Duitache zijde om toela
ting zou op een voor Duitschland eer
volle wijze wordc-n ingewiliigd. Het
zal een bewijs zijn van den verzoe
ningsgezinde» geest, die op het oogen
blik door de wereld gaat. Zooals. Bul
garije bewezen heeft is de. militaire
eoatrole geen hinderpaal. Noch van
Frunsch0 zijde noch van die der klei
ne entente is tegenstand te verwach
ten. Een permanente zetel in den
raad zou voor Duitschland worden
geruimd. Het psychologisch gunstige
oogenblik voor Duitsch lands toetre
ding is thans gekomen. Amerika zou
het Duitsche voorbeeld volgen.
In diolomatieke kringen wijst men
op dc heftig" agitatie in de laatste
dagen door de Sovjet-regeering tegen
den Volkenbond gevoerd in verband
met den opstand in Georgië. Tc Mos
kou stelt men allo pogingen in het
werk om te voorkomen dat Duitsch
land tol den Volkenbond zal toetre
den. Rusland doet het voorkomen
dat aU Duitschland op het oogenblik
tot toetreding mocht hesluiten zoiv
ler door Rusland tc worden gevolgd,
lit zou leiden tot een breuk van de
•net zooveel moeite herstelde Duitseh-
Ru-^sischc betrekkingen. 7.00 zou on
bet oogenblik dc Duitsche politiek
tusschen Moskou en Gcnève staan.
AGENDA
Heden
.VRIJDAG 19 SEPTEMBER.
Stadsschouwburg. Boefje, met
Annie van Ees. 8 uur.
Gebouw Stads-Doelen. Gasthuis
straat. Tentoonstelling „Het Kind",
111 25 en van 7,3010 uur.
Pr. Plantenga over het kind van
—3 jaar. S uur.
Kunsthandel F. II. Srnit, Groofe
Houtstraat; Tentoonstelling van por
tretten door J. C. U. Legner, 106 u.
Bioscoop vooretell in gen.
ZATERDAG 20 SEPTEMBER.
Stadsschouwburg. Drie wijze gek
ken. Het Sehouwtooneel. 8 uur.
Schouwburg Jansweg. 13" Spaarne-
spelers. Feesthal en Balalaïka-orkeet,
3 uur.
Gebouw Sfads-Doelen. Gasthuis
straat. Tentoonstelling ,,Het Kind",
n 2—5 c-n van 7.30—10 uur.
2.30 uur: Openbare les van mej.
Sn ze "VV in tershoven.
Kunsthandel F. IT. Smit, Groote
Houtstraat: Tentoonstelling van por-
'retten door J. C. U, Lugner, 10—6 u.
Ciuema-Pa!ace, Groote Houtstraat.
Bioscoopvoorstelling, 2:30 eu 8 uur.
Theater „De Kroon", Groote Markt
Bioscoopvoorstelling, 2.30 en 8 uur.
Scala-Theater KI. Houtstraat 77ï
Bioscoopvoorstelling, 2-30 en S uur.
Atlanta-bioscoop. Zijlstraat, Bios
coopvoorstelling 2.30 en 8 uur.
Luxoi-Theater, Bioscoopvoorstel
ling 2.30 en S uur.
Schoten: Gebouw (Pretoria.-
Opening. Danseeizoen. 8 uur.
Verspreid Nieuws
DE 3URCER00RL0C IN CHINA.
De troepen van Tsjc-Kiang. die
Sjanghai moesten veidedigcn, zijn naar
de tegenpartij overgcloopen. De stad
wordt thans onmiddellijk bedreigd.
DE OPSTAND IN CEORCIé.
De opstand in Georgië is door do
roode troepen onderdrukt, Zij zijn o.a.
meester van de voornaamste spoorlijn.
ENGELAND EN RUSLAND.
De liberale leider lord Grey heeft in
zijn aangekondigde rede te Edinburgh
gezegd, dat hte Lagerhuis de verant
woordelijkheid voor het Britsch-Russi-
schc ontwerp-verdrag niet moet aan
vaarden.
REUTER. HAVA5. WOLFF. STEFAWI,
rs.T.A. BELQA VAZ PIAS.
deel te 1
EEN ARCHAEOLOulSCHE ONTDEK-
KINC.
CAIRO. (Reuter.) Bij Cairo werd «en be
langrijke archaeologieche ontdekking ge
daan, bestaande uit twee grafkapellen, bc-
hoorend to: de derde dyr.aatie. Men heeft
hier vermoedelijk me*, de eerste steenen
getouwen deen.
CEEM KOLENAANVOER MEER.
TIENTSIN. (Reuter.) Bij het stopzetten
van den treindienst heeft dc kotenaanvocr
to Tientsin opgehouden. Gevrocsd wordt,
dat do stoomschepen spoedig niet meer
kurmen bunkeren en dat de rivier, ten-
gevolge van h«: atilliggon van het bagger
werk zal verzanden.
GEEN GRATIE VOOR ZEIGNER.
BERLIJN. 18 Sept. (V.ü.) Do
Saksische regeering heeft het ver
zoek om gratie voor den voormaligen
Saksi&chen minister-president Zeig-
ner, die door dc Dresdensche recht
bank weeens omkoopinp tot drie jaar
gevangenisstraf veroordeeld werd, af
gewezen.
EEN D.ER MOORDENAARS VAN
ERZBERGER G EVAT
EERLIJN, 18 Sept. (V.D.)
Naar uit. Boedapest gemeld wordt,
heeft de Hongaarschc rechter van in
structie aan do hand van iicm door
het Offenburgscho gerecht toegezon
den ©tut-ken den onlang? gearres
teerden Förster als den moordenaar
van Erzberger Schulz geïdentificeerd.
AMNESTIE IN VOLLEN CANC.
BERLIJN (N. T. A., draadloos). 19
September. Volgens een offtcicuse
Duitsche mededeeling is de in de over
eenkomst van Londen bepaalde amnes
tie, zoowel aan Duitsche als aan Bcl-
gisch-Fransc'ne zijde in vollen gar.g:.
Men verwacht, dat de amnestie tot de
twijfelachtigste gevallen zal worden
doorgevoerd.
EEN BLOEDBAD IN BULCARIJE.
MOBILISATIE CELAST.
SOFIA, 19 Sept. (V. D.). De
moord op Alexandroff heeft een ven
detta-oorlog veroorzaakt, welke Bulgarije
naar den afgrond van den burgeroorlog
drijft.
Drie dagen na den dood van Alexan
droff vermoordden zijn vrienden 50 h
too Macedonische Communistische lei
ders in geheel Bulgarije, waaronder
Dirno Dimoff, den leider der Commu
nistische afgevaardigden. Zij zworen
zoo verder te gaan totdat de geheele
Communistische beweging in Bulgarije
in het bloed gesmoord zou zijn.
De Communisten maken plannen om
dc regeering omver ta werpen en de
Communistische Republiek uit tc roe*
pen, doch het kabinct-Zankoff heeft
gisteren de mobilisatie gelast van het
geheele leger oin een staatsgreep tc
verijdelen.
E en strenge censuur wordt uitge
oefend. Patrouilles doorkruisen de stra
ten van Sofia, teneinde e.cn Communis-
aan een internationale tischèn opstand den kop in tc drukken, veroorzaakt werden.
EEN VERGADERING VAN HET.
DUITSCHE KABINET.
BERLIJN. (N. T. A. draadloos.)- A.s.
Din- lag zal het Kabinet bijeenkomen om
zijn houding :e bepalen ton aanzien van
do v:u-aetelling der Duitf-Jw rogceringsver-
klaring omtrent do schuld nan den opr-
i'-g. Naar ho: „Berliner Tageblau" ver
neemt, zal ook het toetreden var. Duitsch.
land Kr, den Volkenbond worden lieban-
tk-NL De partijleider* zulIon door den
Rijkdkaneelier worden ontvangen.
FASCISTISCHE CE WELDDADEN.
ROME. (V.D.) Do Fascisten verwoeel-
ten in den nacht d® loges der vrijmetse
laars to Rome cn de Katholieke clubge
bouwen tc Napels en Venetië benevens het
Republikeinse)» clubgebouw «e Bologno,
TOKIO IN PANIEKSTEMMING.
TOKIO. (V.D.) Omtrent do aardbeving
wordt nog gemeld, da', de geheele «ad
gealarmeerd werd. Vo'.kainnrna'B door
kruisten in paniekstemming de straten.
De huizen schudden op hun grondvesten.
Do oorsprong van do schok ligt 54 mij! ten
uobrd-posten van Tokio. De zon scheen
den geheelen dag net als bij de groot®
ramp van het vorig jaar.
DB MIJNRAMP IN WYOMING.
BERLIJN. 18 Sept. (V.D.»
Naar o«neld wordt zijn 12 der te
Subeth in den Amcrikaanschen staat
Wyoming omgekomen mijnwerkers
eered. Tot do$ver zijn reeds 11 liikcn
geborgen.
BEZETTIN CSCE'ÉfiED
ONTRUIMD.
BERLIJN (N. T. A., draadloos). *9"
September, liet aan den rechter Rijn
oever, bij Limburg, door do Franschen
bezette gebied is door dc hezelii/'.gstróe-
pen ontruimd.
DE BURCEROORLOC IN CHINA.
BERLIJN (N. T. A., draadloos). 19
September. Volgens berichten uit
Sjanghai hebben da regeeringstroepen
'net front der opstandeiiogen vcor
Sjanghai verbroken. Er hccrscht in de
stad groote opgewondenheid. Buiten-
landsche vrijwilligers zijn gemobili
seerd,
DE O VERSTRO O NOEN IN
Br.lTSCH-INQJÖ.
Gemeld wordt, dat oeu derde gedeel
te van do stad Bharatpoer door do
.oversbroomingen ia vernield. Een
groos aantal menschenleveus is verlo
ren gegaan.
DE TYPHOON IN JAPAN,
Omtrent de typhoon, welke Woens
dagavond Tokio heeft geteisterd,
wordt nog nader gemeld, dat de elec-
trische centrale defect raakte, zood»t
de stad in duister is gehuld.
Een aardverschuiving, wnarbii een
vrouw werd gedood, verwoestte een
gedeelte van de hoofdspoorlijn, ter
wijl een trein dérangeerde, zonder,
dat evenwel persoonlijk© ongelukkeif
