HAARLEM'S DAGBLAD
WOENSDAG 15 OCTOBER 1924
DERDE BLAD
OM ONS HEEN
No. 3381
De stand van de grensregeling
Do uitvoerige mtedodeeling over
den stand vari de plannen tot grens
wijziging in ons vorig nummer heeft
aangetoond, dat er wel voortgang be
sloot. maai niet in do richting van de
Haarlemsche belangen.
I)o oitdo strijd tusschen Gedenu-
te<*rde Staten, dia het kleine plan
wilden en do gemeente Haarlem, dio
het groots plan vasthoudi, is voort
gezet tnssclien de Regeerin» en ons
stadsbestuur. Alleen met dit verschil
dat men m den Haag het kleine plan
verankerd lieeft 'loor de toe
zegging van een afstand zonder sclta-
d«d'»—'«-Hing. Ret wordt nu wat de
Duifsrners schilderachtig ..Kuh-
h ar del" noemen, tvaarbi) verkoop'-r
cn kooper elkaar in de handen slaan,
totdat de som die beiden past, be
reikt la; met dit verschil alleen, dat
do gwneento Haarlem haar han.l te
rn cl!.'Irokken heeft zoodat de I.e-
rti-ring in do lucht slaat. TVrscht
reeft ons stadsbestuur het nienA'o
aanbod afgewezen. Het ia te duur.
Haarlem zou dus den zwanen tjalk
"an de gemeente Schoten te «Iepen
krijgen, plus hr-t kleinere, maar toch
nok half zinkende huikje Spaamdani.
En als «lc-ploon nh-ts anders dan een
klein gedeelte van Overveen, dat due
weinig opbrengt rn de parken van
11-. mstede, JTaar'ornrr.erhontpark,
7uiderhoutpark en notch en Vaart.
F>n stuk van Haariemmeriiedo telt
financieel niet mee. al »!fj wel
m<»*r kosten dan opbrengen.
\Vie> dat zoo zie', kan zich moeilnk
aan don indruk onttrekken dat dó
Re^eering moor het l<c!ang van de
tciialkist cp h«- vog ltoe/t, dio de re
kening vau Scliotón en Spaarndasö
aanvullen moot, dan dal Van do ge
meen to Haarlem; die hoeft immers
ju.g ii hoe! ander belang bij de
zaak, dal door oen benepen grons-
ui tl egging In liet geheel niet gediend
wordt.
Soms wordt deze gansclio grens-
verandering zóó voorgesteld, a!»of zij
enkel en alleen een financieel® trans
actie wezen zou; op dio toe teen slaan
bij voorkeur «te 1 e*tuurdors van de
bul tongemeenten, welke daar hun
lol aag in «ieö, Haarlem Is de groote
Uw loenste^ dio inpalmen wil
wat haar niet toekomt; een van de
bestuurder* van ten buiten g«*i»®en-
te pleegt zdf» het woord diefstal in
d«-n mond te nemen, zonder het ver-
•ebil te gevoelen tusechen publiek
rechtelijk en privaat rechtolijk begrip
Niemand» eigendommen souden
hem toch door een vervanging van
grens worden ontnomen, alleen ont
vangt het terrein waarop zij go-
voflUgd *i;n oen andonni naam en
komen do Ingwebmen die er wonen,
in ander® verhoudingen ten aanzien
van openbare laaton. Ala het ver
weer 1Mb bepaalde tot de opmerking
dat de ingezetenen van het dorp,
«iwlra zij stedelingen geworden zijn,
misschien of zelfs waart diijnlijk nvr
lelastin® rullen moeten betalrti, dan
zou d«.»r t<-j«-n weinig in te bron-
p.fi Tiin- de beschuldiging van ..dief
stal" klinkt ietwat komiek. omdat
immer» de pr-n'vnte nieta anders i*.
dan een phtlosophiech begrip, in het
S-i i--v. rband onmisbaar. maar te
ven» vaag en door historisch©
ontwikkeling economisch Inkeken
r/jf, onjuist geworden dat er nfet® te-
g«'n i*. do grenzen van do gemeente
te veranderen.
Zóó is inderdaad do trwwUnd en
al gebruikt men voor do wijziging
daartoor nu ook al eon woord, dat
op geheel ruidoro gevallen slaat, het
rus t i ge oordcel gaat naar geheel an
dere elementen in de qnaeerie, die
niet voorbij mogen worden ge
zien.
Moe', een stad als Haarlem in haar
groei word*n belemmerd I
Neen, ral men zeggen. Al wat leeft
wil groeien, zich uitzetten. In geln-el
Kennernerland is Haarlem de e»*nisw
gemeente, aan wie dat zal worden
bejel, wanneer men haar een uit
breiding wil onthouden, dio zij noo-
dig heef» of, zooal* in dit geval, die
inricht op een wij» wannloor do
aanvaarding onmogelijk wordt.
Is het billijk, dat IIc-cmAtcde kan
beschikken ovy ruinilo tot v.rgroo-
ting. nu t alleen op haar eigen gobiod,
maar ook op dat \an Bennebrook. een
gemeente, dio geen reden heeft van
z.;!fstan«iig besteen en haar zal wor
den toot"wezen, zoodra zij er maar do
hafld naar uitstrekken wil? In liet bil
lis;. dat Bloemend aal wijden arm
slag heeft op een rtiim terrein en in
verschillende richting! Is het logisch,
dat Velsfn. Zandvcort, Haarlemmer-
h'-io ?.;ch allen vrij kunnen bewegen I
Terwijl Haarlem ai leen binnen haar
grenzen va^tgckneld zit. «la een
m*n»ch. wien armen en boenen ge
boeid zijn! Niemand misgunt aan de
kleinere gemeenten de ireiegenhcii
tot groei en «rergrooting. (waarom zou
dat ziin?) rnaar waarom moet dan die
van Haarlem door do khóno gemeen
ten met do hulp van Gedeputeerde
Stat«-n (althans een doel van dat Col-
lot") en do Regeoring worden tegen
gehouden 1
Meermalen zijn er beschouwingen
gegeven over den toestnnd. waarin
vooral Heemetede zou komen te ver
korren, wann«tcr deze gemeen;® tot
ongeve r bij de Kco iiefL-ian gean-
xioteerd werd men hing daarbij de
soinl>ero «afereelen op van een te duur
perkbezit en ©en onthoofd ea«b©dri*f;
ik geloof dat dit overdreven is, daar
d" uitbreiding van Heemstede den ge-
ZM 'ien. da' te den zuidkant, al op
gaat en daarin dus weldra compen
sate zal gevonden worden vnn het
vrr i's aan de noordzijde. Gezwegen
Hoy van den Aerdenhout. waar vel"
jrrfnrtun«>enden wonen. Maar heeft
iemand zich wel een* voorgesteld, hoe
di- toeeland van Haarlem ziin zal.
zoodra. de plannen toi grensregeling
van do baan zullen zijn en de toe
stand ongewijzigd gebleven is, zooals
Jammer, dat no" altijd de publieke
zaak veel te weinig in het openbaar
behandeld wordt. Heeft men wel op
gemerkt. dat de besprckiugen tij de
belanghebbenden nu al jarenlang met
dichte deuren gevoerd worden, alsof
men kwaad in den zin had en daar
niet voor durfde uitkomen 1 Alleen
wanneer de wet openbaarheid voor-
eenrijft gingen de deuren der verga-
derkamiire open, zoo gauw mogelijk
sloot men ze weer dicht. Zoo ging bet
bii Gedeputeerde Staten, die voor in
lichtingen verwezen naar het gemeen
tebestuur; zoo ging het bij het ge
meentebestuur. dat geheimhouding
oplegde of trachtte op te leggen, ge
lukkig zonder baat. omdat er to voel
personen bii de zaak betrokken wa
ren over w;e men geen zeggénscliap
beeft.
Op deze wijze kon er geen pub!i« ke
opinio ontstoau in Haarlem. Mis
schien verwondert men zich in Den
Hnag erover, dat er niet eens een»
flinke, i» <«tdrif:ig« vergadering komt
van d« Haarlemmer» vóór do grens-
uitbruding. zooals die er in Heem
stede en Hlocinendaal wel gyWeoet
zijn togen de plannen. Als daaruit do
Rogeering en do Kanier misschien do
conclusie zouden trekken, dab Haar
lem er onverschillig voor in, dj»u zou
den zd zich vergissen althans
hierin zouden zit verki-ord zien, dat
er geen HaarUm&ch belang is.
Meermalen heb ik vernomen, dut er
n ver^adoriug van B. en \V. van
Haarlem voorbij gaat. of men heeft
de moeilijkheden vau «lt- greuaregcling
uitlorondeu. lloo kan liet anders!
Men kan den groei van een gemeen
te wel kunsUnaiig tegenhouden, maar
niet beletten, dat zij zich uitzet over
haar grenzen heen. Dannu^i is Haar
lem nu bexijp in het zuiden het meest,
waar baar ingezetenen over do grens
gejaagd Worden, in het Wee ten waar
zij haar arbeiders huisvoet, vlak bil
ll«-emet«vl«\ in hel noorden, waar eif
grond bezit over do grens hoon voor
woningbouw en in het ooafen, waar
min of meer bij toeval in of bui
ten de sta<l komt Ui wonen.
Tot wcl -ie moeiliikhedt n dat n a!
leidt, op het gebied Van politic-toe-
richt, brandweer, nllorlci andere »er-
houdingen, kan iedereen zich gemak-
kei"'»» voorstellen. Dat die bezwaren
geducht zullen toen»;nen. zoodra de
plannen tót grenswijziging Van de
baan zi>n. «preekt van zelf. Haarlem
zal steeds mee.* opgesloten raken, go-
vangen gelet binnen haar eigen
grenzen.
Men zou dus aldus kunnen r-de-
nceren; ..laat het getob maar ophou
den. laat het gemeentebestuur maar
liever naar Den Haag schrijven dat,
het zijn verzoek om grensregeling In
trekt; na een Jonr of wat zal de Re-
geerinp toch inzien, dat. groote grene-
uitbreiding noodznkcliik is cn die tot
«tand brengen". -»'anr hotwoel bezwa
ren moet Haarlem zich «lan intus-
achen nog getrtvieten! Neen, de theo
rie van in de war l.iten loopen om ir
tet ontwarring t« komen. i« niet ge
zond. Beter op het oogenblik hande
len. Fr is toen al veel te lang ge
talmd.
Maar kan het niet ander». I* de
Regeering ni»t tot c«n goCde regeling
to vinden, dan büjve Haarlem sterk
en wijze een slechte regeling af. Maar
dan i* de Rcgcerin? ook Voor den
toestand aansprak*]ijk.
J. C. P.
VAKOURSUS VOOR BAKKERS.
Door de ttfdeeling Haarlem van do
R.lL eu Christelijke bonden van bak
kersgezellen is, zooals we reeds meld
den een bakkerscursus georganiseerd.
Deze cursus zai gehouden worden ia
de bakkerij Patrimonium, onder loi-
diug van den heer J. Nedereticht.
Dinsdagavond is de cursus in deze
bakkerij officieel geopend.
De voorzitter van do commissie, de
heer S. Stevens sprak een opeuings-
woord en heette in het bijzonder wol
kom den heer H. J. Sprokop uit
Utrecht, voorzitter van den K.h. bond
van Bakkersgezellen en den heer A.
Hancincycr, uit Rotterdam, voorzit;
ter van den Christelijke!» bond. J lij
wees er op hoe in den tegenwoordigen
tijd door de arbeidswet, het proces in
het bakkersbedrijf zeer vlug moet
gaan en hot gevolg er van is, dab er
geen tijd overblijft om den gezellen
net vak voldoende te loeren, opr. uit
te de beste wenschen voor het wel
slagen van den cursus eu dankte het
bestuur vnn Patrimonium voor het af*
stnan van d« bakkerij.
De keer Hprokop sprak vervolgens
en zei, dat men van den cursus geen
te homie verwachtingen moet hen
beu. Maar als dc cursus goed wordt
gevolgd cn als «*r met vlijt wordt ge
werkt, dan zal het blijken, dat do cur
sisten inderdaad ieta hebben geleerd,
wat htm in hel latere leven vat veel
waarde kan zijn.
Het is. vooral ook in hon eigen
belang, gewenscht. dat de cursisten
den cursus geregeld bezoeken. Na de
hoop te lubben uitgsproken dat de
cursus mocht slagen, verklanrdo de
heer Sm'okop «len cursus voor geopend
Ti nslotto sprak do heer Hanomeyer
nog enkele woorden, waarin hij zeide,
dat de bakkerspatroons thans een
vrooto h omte laten in de opleiding
drV gezellen. En hoewel het haar task
niet is. hci-'t vakorganisatio dit
werk op zich genomen.
Ook do heer Hanomeyer uitte de
bote wenschen voor den cursus.
De heer Stevens dankte daarna de
■eren Sprokop cn Hanomeyer voor
htin woorden cn sloot, na cc» naar
modedeelincen van hoi>houdclijken
aard, dc bijeenkomst-
TE WATER.
Dinsd.-^aviril to ongeveer 10 nur Is de
3-jarige ft. ff., bij hst op zijn rijwiel stip
pen, ir. M water van do Bakonrswenjraoht
gereden. 11. H. keek om en moest uitwip
n v .ar f.-tl ander voertuig. Door hand-
ikiiur 1» tiij op het rtrv.- gebracht cn
igcnomcn in peroeel Bakcnejeergriiclit
81. Ken dokter vond opneming »n 't fhnt-
Kl:sahc<het'ii*'.hnfv wrnschelijlc. K. II. is
niet bulten hemietsijn gewreet. Levens
gevaar is nfet sanwezla-.
Dl STILL EERTOESTEL IN BESLAQ
genomen.
^»or do recherche Ss in aanwnwetfcing
de rijksataUenarva ia tw-Sag geno-
nivJl, -en haizs van P. J. O., «.mende al-
bier. MB compleet, buiten w«rksng «ïjnd.
'1 iet»'-leaitoratel cn cenig (edisrillecrd. Bij
de bvlaxoakinf bleek nog d*t gas bui ten
den zoeter otu werd gebruiku
Van san en audwr werd procea-vcrbsnl
opgemaakt.
Stadsnieuws
FA1LISSEM ENTEN.
Bij hssdiikking der Arronditsc-
m«(iu-Rvchtl>snk to Haarlem d.d.
in October lugl wvni Mr. J. li. Mon
nik, vroeger advocaat eu procureur
bij deze Rechtbank vervangen door;
t. WÜMMBl vsu M. BUnk
beek, hvr. van 11. Smakman, wonen-
do to Velecroord, Mr. Bruch.
2. Failiisaomcut van L. J. Vor-
kooy. wonend» to Haarlem, Mr.
Bruch,
3. Faillust-rncnt van P. J. P.
Spronk, Hotel „do UI kolommen",
wonendo to Aalsmeer, Mr. J. 11. J.
Simon».
4. Faillissemnt van do N.V. onder
do firma vat» Soest eu van der Wijst
en hare ind. leden A. M. vim s«x*t
en U. J. van der Wijst, to Bever
wijk, Mr. Simons.
5. FaUlUmrnent van A. do Ridder
wonendo te l.ieserbro"k, gem. Haar-
leminorme-r, Mr. J. H. J. Simons.
C. Faillissement van P. Molenaar
Jzn. wonendo to Wtzienau, Mr. J.
li. 2. Simons.
7. Faiiliaat ment van O. Kramer,
wonendo to Heemstede, Mr. T. A. M.
A. van lAbon Seis.
8. Faillissement van C. van der
I-ons, wonende te Lisoe. Rooverbrod;
Mr. T A. M. A. van IjOl^en Seis.
Faillissement van S. Leijncs,
wonende te üdam. Mr. A. Bruch.
10. Faillissement van R. l.ucas.
wonendo te Haarlemmt-rliedo cn
Spaarnwoude, Mr. T. A. M. A. van
L'dwi Solo.
11. Faillissement van M. Huls
kamp, wonendo te Haarlem, Mr. A.
Bruch.
12. FailluMment van K. Jonge-
waard, wonende te iJmuiden. Mr. T.
A. M. A. van Ldben Seis.
13. Faillissement van P. J. van
Rijswijk, wonende te Haarlem. Mr.
T. A. M. A. van Lóben Seis.
14. FaUliseement van de Naarn-
loow Vennootschap Zeevisscherij Mij.
„Caotricutu 1" gevestigd te Ca*tri-
cnm, kantoorhoudende te IJmuiden.
Mr. A. Bmch.
Beëindigd werden door het verbin
dend worden der uitdeelingslijst de
faillissementen van:
1. W. Tb. van der Wijden, koop
man cn behanger to Haarlem.
2. F. P. Hokker, bloemkweeker,
wonende te Overveen.
3. H. van Asten, meubelmaker en
winkelier, wonende te Haarlem.
4. Fr. Swecrte, grossier ©n koop
man, wonende te Haarlem..
CEVONDEN DIEREN EN VOOR
WERPEN,
Terug te bekomen bii
M. Kronenbctjr, IDelstraat to. Sifln-
band C. van Gog. La.oge Wiir.gaard-
straat 33. atmbandS. Berketneijer,
Brouwer*-tzas: 57, lijwielbelaitingplaat-
jc; Jt OWematkt. Westergradn 1)5,
broek»piipcn G. Bosm.i, Tuchthoiiltr,
a, brocheM. van Koning-sbrdggc,
Soj>hiait:aat »C, broche K. Ri», Kruis
weg ijzwirt. ceintuur; H. J. Mohr, Gr.
WUleBi <iisat 0. ceintuur; A. H. Kelf-
kenj, TcJ .ik van Derkhoutstraai iSrd,
ceiniu'irJ. M. van Waveren. Lombaid-
-t«eg zo, ceintuur Albcrs, Gierstraat 37.
hcetcnh.ir.dichoenen J. van Evsen, H.
v. AlphstuDi.at so, damcshandsclioen
P. Beukers, Paul Krugerstraat 47, bruine
takshond F. Kerkhof, Toeterstraai 3'.
ja»; A, Olvers, Rcitzstraat 10, giijzo
poes. Kennel Haerlem J. Jonkman, Hoo-
gewoerdd wars Straat 37. witbruine poes,
Kennel Haerlem j T. Puts, Colcnsostraat
31, leerboek (stenographic) J, Klein,
Ken r.emcr i-eg 3, medaillon hanger F.
Tljdgaat, Bannestceg 5, medaillon; A.
Teimaat, AlUn-traa; 78, portemoanaie
met inhoud j J. Bouwman, Waldeck Pyr-
mónmnat «l kinderportemonnaie L.
\V. Wilker, Kleverlaan n, portemonnaie
met inhoud A. \V. Nijssen, Brouwers
vaar; 13, portcinonnaie met inhoud Bu-
:c-iu van poUlie, Smcdestraat, rtjwielbo-
lastingplaatjcj. Jasperse. Lango V'a-
mingstiaat 33 rood, rijwielsleutel j J.de
Bruyn, LeMschestrtat ut. stang van
een kinderwagen G. Terhorst. Scho-
tereitigel 87, boodschappentaschJ. C.
Smit, Sophlastrnat 0, tasch met potlood;
C Wingbermcul. God. Oude Gracht 30,
za'kme-.J. Weber, iroerenslnge! 43rd,
autogercedschap F. H. Keldennan, I>i-
ven\ oordestraat 110. armband; H.
Kniyt, J"h. de Breukstraat 8, bankbil-
jet; I». WIUusm, Oranjcboomstraat 167,
r ijvdclbela-ting plaatjeG. R«*>sma,
Spijkermanslaan 17. breiwerk f M. van
Zomeren, Bmowersstraat 37. rflwielbe-
bstingplaatjeE. f>chut, Amsterdam-
sche vaart ti, bril; If. de Wit, Oliesla-
gerslaan s. ceintuurJ. Wempe, Voof-
zorgstraa: 73. ceintuur; M. Rijntjes,
Schalkwiikerweg 43. collier; J. Haver-
koorn. Groot Heiligland 73, ceintuur;
C. Schrander, Brouwersstraat a, cein
tuurtje H. Bank, Vaartstraaf 7. duim-
tok Bureau var» Politie, horlogeket
ting en handir.hoon Sprong, Brouwers»
straat 6, herdershond. Kennel Faunh
J. J. Huver, ht, v. Heemskerkstraat 17 rd,
hond; Smlnia, Oranjestraat 1138. ge-
;tr<xm;dc hond, Kennel Fauna; Van
Room, Harmenjansweg 83, zwartwitte
poes. Kennel Fauna v, Ecdcnplcin
3, zwart poes, Kennel Faunav. d.
Sandc, Zijlweg 03» «wart® poes. Kennel
Fauna; C. Kggcrmoat, Hazmojansstraat
46. mar.telco uium B. IL v. d. F/rm,
Oranjeboomstraat 3Ó, oorring; J. Tim
mermans, Reguliexsstraat io. por>emon-
aaie met ir.houd 5 K. hleijcr. Nieuwe
Gracht 48, por.emonnaie met inh«rad
M. Th"'co, Kleine Houtstraat 6z, por-
tcmonnaie met inhoud P. J. Benader.
Pcpijnstraat 11. rozenkrans; J. Hooge-
vecn, Graaf Willcmstraat 35. ri.iwiel-
pomp A. H. Kelfkcns, Tcding van
Berkhoutstraat 18 rood, gymnastiek
schoen II. v. d. Lee, Oosterstraat 54.
Schoten, echoentjeD. Adelaar, Paul
Krugerstraat 3ZW., schoen L, S. Laar
schot, Julinnapark 15, Schoten, viool
stokken en kistG. C. Post, Harmcn-
jansweg '113'rood, werkpak.
De ingebruikneming van het orgel in de
Gemeentelijke Concertzaal
Wat onze muziekverslaggever en eenige andere
recensenten schrijven
De Inleidende rede van den burgemeester
De genoodigden
ONZE MUZIEKVERSLACCEVER
AAN HET WOORDw
Cher het ozgcl dat in 1875 door den
wereldberoemdcn orgelbouwer Cavailló-
Coll in het Paleis voor Volksvlijt ie Am
sterdam geplaatst werd, en sindsdien
als „l'alcisorgol" beroemd werd ,is in
den laatstcn tijd zoo veel in dagbladen
geschreven, dat men zijn geschiedenis
wel als algemeen bekend mag verondcr-
;ellen. Vele ouderen hebben nog cca
prachtige herinnering aan de concerten
die de fameuze organist J. B. de l'auw
jaren lang in het Paleis voor Volksvlijt
gaf. Na een tijdperk van verwnnrloozing
en dreigend verval is door de bemoc.iri-
gen van onzen vroegeren stadsorganist
Louis Robert, een van De Pauw's beste
leerlingen, en door de milde medewer
king van een tweetal kunstzinnige man
nen, wier namen ik niet meer behoef te
herli&kn, het orgel naar hier ge
bracht t*a tot nieuw leven, jii«m-
luister gekomen. Men weel,
dat technische moeilijkheden bij
dc opstelling de ingebruikneming
crtraagden. Maar gaandeweg naderde
de restauratie haar voltooiinghet pro-
■arische gordijn, dat langen tijd een
ir van artistieken achtergrond in de
zaal vormde en de werkzaamheden daar
achter in een waas (bet woord is voor
aan katrollen opgehangen stuk zefh
doek wel wat te mooi) van geheimzin
nigheid hulde, dat gordijn verdween
eindelijk en zco koa dan op het aange
kondigde tijdstip het orgel in gebruik
orden genomen.
Dit tijdstip, dc veertiende October v«n
het jaar 1934 zal, zooals de Burgcmcos-
ter het uitdrukte, met gulden letteren in.
de annalen van het Haarlemsche mu
ziekleven geschrcviin blijven. Dc ver
maardheid van het „Haarlemsche or-
d. w. z. het orgel in de Groote
Kerk is al zeer oudvan nu af aan zul
len wij er ons op mogen beroemen dat
wij nevens een der mooiste kerkorgels
het allermooiste concertorgel bezitten.
Voor de gracieus® wijze, waarop het
Dagelijktch Bestuur onzer gemeente
een groot aantal genoodigden ia de go-
genheid had gesteld om getuigen te
zijn van het eerste concert waarop het
instrument na zijn verjongingskuur zou
meewerken, brengen wij gaarne een
woord van lof en dank. Bobaiv® de toe
gang tot de zaal, die nu eenmaal niet
verbeteren schijnt te zijn, maar vet re,
zéër verre van onverbeterlijk genoemd
mag worden behalve die toegang had
alles cadhet. Ken plamenversiering van
het podium hadde wellicht den achter
grond der zaal nog wat feestelijker aan
zien gegeven. Dc ornamcnieering be
perkte zich nu tot het proscenium, waar
door liet wegnemen van enkele stoelen
rijen een open ruimte was verkregen,
door sobere bcklceöing wat behaaglijker
gemaakt. En hier zalen eenige officiccle
personen, de Stedehouder van oos Ge
west, de Jchcpc&cn onzer stad, met hun
dames. En toen Burgemeester me:
eenige welgekozen woorcen de aanwezi
gen welkom heette om vervolgens enkele
historisch® data te mcmorccren, toen
zal het menigeen cis hem gcipcten
hebben dat wij aiet in de gelegenheid
1 waren door een grootscho ovatie onzen
dank t® uiten aan de beide milde ge
vers, die niet aanwezig waren, ni
zullen den fijnvoelendcn tact, waarmee
zij zich aan elke openlijk huldebetoon
onttrokken, des te meer waardecren. En
éën ontbrak er helaas ook, die, hoe te-
ruggetrokken zijn leven de laatste jaren
was, toch de wedergeboorte van zijn
kostbaar instrument zeker zou hebben
bijgewoond, ja misschien bereid ware
geweest de nieuwe inwijding persoon
lijk te verrichten do man, die liet orgel
indertijd tot zijn hoogstc-n luister voer
de en er als geen ander de schoonheden
van wist te op«mbaren de man, die na
genoeg alle jongere Nederlandsche or
ganisten van bc.eekenis heeft gevormd,
en aan wien die allen met de grootste
liefde en eerbied terugdenken, maar die
vóór eenige maanden door den dood
werd weggenomen.
Men vergeve mij deze weemoedige
herinnering zij kwam zoo onwillekeu
rig bij dit gebeuren op. Doch nu willen
wij in de tockorpst zien het Feeslcon-
cert heeft een nieuwe Aera in ons mu
ziekleven ingeluid, nieuwe perspectieven
geopend. En wc kregen daarvan ter
stond een proeve. De groote Passneagiia
van Bach waarmede George Robert bet
concert «>pende, is ons van de orgelcon
certen In de Groote Kerk natuurlijk be
kend, maar wio heeft d£4r ooit het fijn
contrapunctiscb figurenwcefsel dat op
dca basso ortinato is opgebouwd, zóó
duidelijk kunnen volgen? Inderdaad do
acousiiek der zaal bleek zóó fijngevoe
lig dat het orgel aldaar waarlijk een
proefsteen voor organisten kan wor
den, van wier spel geen deugd, geen
schakccring. ge«n fcile den opmerkza-
raen toehoorder behoeft te ontgaan.
De eerste samenwerking met ons or
kest vernamen wo in het Orgelconcert
"an Enrico Bo»6i, waarin het orkest na
tuurlijk in hoofdzaak begeleidend op
treedt, maar waarin wo toch de virtuosi
teit van den organist cn de slagvaardig
heid van Gcrharz cn zijn orkest hoogc-
lijk waardeerden. Het zou mij voor 't>
oogenblik te ver voeren op de eigen
schappen van dezo compositie en de ver
tolking nader in te gaan, evenals die van
bet groote slotnummer in C min. Sym
phonic van St. Saüns. Misschien doet
zich weldTa d® gelegenheid voor om
op dit werk, het meest grootsdie dat de
•ruchtbare componist schreef, cn zeker
een der meest grandioze orkestwerken
van den nieuweren tijd, terug te komen.
Trouwens, bij de programma's was
een beknopte analyse gevoegd, in hoofd
zaak aan Kretschmar's Fiihrer durch
den Konzertsaa] ontleend. Laat ik dus
't oogenblik volstaan met mijn
vreugde uit te drukken over het feit,
dat dit schoone werk hier nu ook zijn
intrede heeft gedaan, cn Gerhar^ geluk
te wenschen met do mooie auditie die
hij er van heeft gegeven. Daar zat vuur
C majeur een schitterend slot van dit
fcestconccrt, dat voor ons muziekleven
geheel nieuwe petspeclieven heeft ge-
opend.
KAREL DE JONG;
De rcdB v
1 burgemeester.
De zede die do burgemeester, de lieer
Maarechafk uuepridc luidde als volgt:
Mijnbeer de Commissnrio der Koningin
i deze Provincie eu Mevrouw Bóel! en
Mijnheer de Oml-Borgc-meeoter van Ilaar-
ïtiï en Mevrouw Boree' tot» HegelObdcn.
Gij allen dauiev en heereo, die gevolg
hein willen geven (uw onze uitnoodiging
hedenavond hier tegenwoordig te zijn.
heet u aden hartelijk welkom! Het
ik tiet Gemeentebestuur tw gro«e
'vreugde dat Oij izt zoo gr ooien getale zijl
opgekomen om getuige t0 zijn van de iai-
vv ij ding van ons aetüoooe orgel, c«n ge
beurtenis die ir» de annalen van 't Haar
lemsche muziekleven met gulden letteren
zal worden geboeketaofd.
Ons orgel, inderdaad veel zijn nu
trotech op dut bezit I
12B nu gaan onze gedachten met groote
erkentelijkheid uit naar hen die gedre
ven joor vrijgevigheid en voorbeeld igen e-
moencehapezin onze stad verrijkt hebben
me! ij:", k et'.,oar instrument!
Wij mogen het hc<reuzen dat noeh dc
heer Stoop, noch de heer Bange hier «ui-
wesigt zijn. deze wegen® ukste-*glieid,
tn« uit andere redenen wij hebben dit
1 aanvaarden!
Ir.ruescben, ik had hier zoo gaarne ge
iroktn van de dankbaarheid van de
aariemeefce Buigerij voor hel vorstelijk
g«.-s«henk dankbaarheid die niet zal tn-
die za' blijven voort-beetaaa ook
bij lien die na ome komen, omdat zij, even
!s wij, zullen genieten van de klanken
•celde van hel schitterend kunstproduct
an Cavoille Co',!! Maar mu lk de
dankbaarheid van Haarlem's ingezotc
de belde tcliervkers persoonlijk
kan verwik cel, weerx'inke hier des te
nier, dcc ie hartelijker de wen sol 1, dar zij
nog hing geinige mogen zijn van de groote
roi, die hun g«-ohe«nk in h« muziekle
ven van Haarlem zal vervullen 1
spare nog een uitweiding ovei
!- tn»>ei1i)kli««len die zich voordeden
dat het orge' kan worden geptaaiet.
Onze Lacfiloek
teveel gevebgd.
Een tooncc-1-
epeler meldde
zich aan loket
van een theater,
even vóór 'den
aanvang der
middagvoorstel
ling, en vroeg
can twee, vrij-
kaartje®. De bu-
reauliet her
kende hem niet
en informeerde
op grond waarvan de arteur Tech» op vrij
kaarten meende te hebben.
„Op grond van rnijn beroep," antwoord
de «ie tooneelapeler.
„Bent u aan het tooneelf"
„Ja."
„Hoe heet u?"
„Meneer Blank."
„Oh. meneer Jan Blaakt"
„Juist."
„In welk gezelschap bent uf"
„Het gezc!«»:hap Ziisen-Zoo".
„Hoe i:ing lier* u al is dienst vao daf
gezelschap 1"
Teen keerde de acteur zi«!h om en mom-
pclde. terwijl wegliep: ..Kom eea® bij
mij thuis om inlichtingen f Mijn levensge
schiedenis is meer waard dan twse vrij-
ktortjeer
Zij 1
1 ter
De voorbereidingen vooj de opstelling
en de d«an"or rxMdige vooraieningi-n
li.-.-u meer tijd gevorderd dam wij zelf
hadden kunnen denken. Maar nu b<* or
gel is geplnatvt uit ik gaarne een woord
van waardeering voor d« beide mu
die dien arbeid verrichtten, voor deer heer
George Robert voor diene nauwlettend
bekwaam loezieht en voor den heer Ad«lia
die aan liet orgel orlvoidde mot d«s piëteit,
van toewijding vnn don grijsaard, dio zelf
retdfl lange jaren meester, nog eens mocht
beschouwen het kunstwerk dat hij waar
deert en waaraan hij al» leerknaap zijn
eerste onzekere pisingen mocht wagen.
En Zoo nllen dan aanetoD-Ie de totv
van ons beroemd Paletsorgei, klinken dooj
deze zaal t Moge 1»« nu en in een verre
toekomst innemen de plaats die de schen
ker en wij ia«t hem het zoo gaarne
toedenken I
Lijst der genoodigden.
Vele autoriteiten hadden aan de
uitnouiligiug vuii het gemeentebe
stuur om daarbij tegenwoordig tó
zijn gehoor gegeven.
Daaronder waren:
Do Commissaris der Koningin in
de provincie N'oordholl&nd.
De leden der Staten-Geueraal Wo
nende in Haarlem of omliggende ge
meenten.
De leden van de Gedeputeerde Sta-
teu van Noordholland cn de 'Jrifti
der Provinciale Staten.
De loden tk*r Provincial Staian
van Noorditolland, wonede iu Haar
lem of omliggende gemeenten.
De leden van den Gemeenteraad
van Haarlem.
Jhr. J. \V. G. Boree] van Hogelan-
den, Oud-Bui-gemeeeter van Haar
lem.
De heeren J. F. Hulswit en
Modoo, Oud-Wetliouders van Haar
lem.
De Gemeent«?bcetur©n van omlig
gende gemeenten.
De heer Mr. W. F. C. C. Pijn-
acker Hordijk, Oud-Secretaris van
Haarlem.
Kerkelijke Autoriteiten.
Leden van de rechterlijke macht.
Deken van do Orde van Advocaten
ie Haarlem.
Belasting- en Registratie 'Autori
teiten.
Do Hoofdinspecteur van den Arbeid
te Haarlem.
De Rijks- en Provinciale Water
staat»
l>e Rijksarchivaris.
De Commissaris van Politie en de
Hoofden van Takken van dienst der
gemeente Haarlem.
De Hoofden der afdeellngen van de
Provinciale Griffie.
De Hoofden van afdeelingen der
Gemeente-Secretarie van Haarlem.
Do Hoofden van inrichtingen voor
Middelbaar Onderwijs te Haarlem,
Afgevaardigden vnn;
De Kamer van Koophandel.
De Middenstandsvereenijfing te
Haarlem.
De Alg. Vereeuiglng voor Bloem
bollencultuur.
De Maatsdlappij van Nijverheid en
Ilandel.
Do H. 0. V.
De Bachvereeniging.
De Maatschappij tot bevordering
der Toonkunst.
De Volksuniversiteit en de B-K
Volksuniversiteit.
De Maatschappij tot Nut van 't Al
gemeen.
Do Vereeniging „Haerlem".
De Sociëteit ,,Trou moet Elycken"
De Sociëteit ..Vereeniging".
Do Onderwijsorganisaties en Or
ganisaties van gemoento^ersonecl.
Eon n au tal zan;»vereenigingen l:e
Haarlem.
De Nod. Toonkunstenaarsvoreeni-
ging.
De Commissie van beheer voor den
Stadsschouwburg.
De Afd. Haarlem der Ned. Mij. tot
bevordering der Geneeskunst.
De Mij. tot bevordering der' Tand
heelkunde.
De Oud-Stadaorfranist W. Ezer-
man.
Do Vereeniging van Notarissen.
De Vereeniging Vrexrmdelingenver-
!»eer.
Muziekverslaeeevers der plaatse
lijke bladen en der Groote Pers.
Verschillende vooraanstaande per
sonen uit de Muziekwereld.
WAT ANDERE MUZIEKRECENSEN
TEN SCHRIJVEN.
De heer \V. Landré schrijft in de
Nieuwe Kotterdam&che Courant o-a:
Wij kennen het orgel dat thans m
de Haarlemsche concertzaal prijkt,
reeds lang, weten dat het een van do
edelste instrumenten is, en hebben dat
ook gisteravond weer ondervonden,
niettegenstaande hel feit dat do in
druk thans nog niet iu alle deelen vol
komen geweest is. Soins was de klank*
ie machtig voor de zaal die onge
veer de afmetingen van onze Doelen
zaal heeft knapte het geluid af, ge-
het wel meer gaat. wanneer het
klankvolume ie groot is voor de ruim.
te. Met ziin nieuwe instrument zal de
stadeorganisT, de lieer George Robert,-
wel spoedig geheel vertrouwd zijn;
«lan zal hij nog beter rekening kunnen
houden met de zeer gevoelige acous
iiek van de zaal, waardoor zuiverder
verhoudingen zullen ontstaan.
Do macht van het orgel, de schoon-
heid van -ziin klrmkk de volkomenheid
van het m eerendeel van de registers,
hebben intusechen gisteravond sterk'
gesproken. Met een bewondering af
dwingende beheerscliing heeft Robert
een Passocaglia en Fuge van Bach in
c klein gespeeld; dnt was "3e voorna
me kunst van iemand die Bach in het'
hoofd maar ook in liet hart heeft, en
in de vingers! De duidelijkheid in de
polyphonic, die het volgen van stem
men en tegenstemmen waarlijk ge
makkelijk maakte, is een sprekend be
wijs geweest voor Robert's bijzonde
re talent, voor zijn muzikaliteit en
fijne kunst tab rc-gistreeren.
In het Concert van a klein met or
kest van Enrico Boesi. vermocht de
organist een denkbeeld van 2ijn fa
meuze technische vaardigheid te ge
ven. Het werk zelf is hier en daar
een beetje op het uiterlijke berekend,
wat zwaarwichtig, wat hol-pompeuB.
Met het orkest gaf het orgel een klank
massa die zooals wij reeds zeiden meer
dan eens ie geweldig werd, tot nadeel
van den totaal indruk.
Na de pauze is de 3e symphonic van
Saint-Saëns ten gehoore gebracht,
door het Haarlemsche orkest onder
leiding van Nico Gcrharz; de compo
niste van mooie liederen mevrouw
Bertha Frensel WegenerKoopman
en de begaafde vertolkster der liede
ren mevrouw Muriel Koolhoven
Eyre Ashe, speeldfn met talent do
piano-partij die in dit werk „a la
rnémoire de Franz Liszt" niet; ontbre
ken mocht terwijl de heer Robert
met den schoonen glans van het orgel
her geheel luister bijzette.
Voor de uitvoering van deze sym-
phonie wel het compleetste kmret-
werrk dat Saint Saëns geschreven
heeft gevoelen wij oprechte bewon
dering. Welk een kranig dirigent, die
Gerharz! Er zijn voel orkesten beter
dan het Haarlemsche wat samenstel
ling en bezetting betreft, en die ons
toch minder boeien. Want dit ensem
ble wordt geleid door een musicus vol
temperament, die steeds de gloed er
in houdt die lauwheid bant, die her,
geheel leven in te blazen weet; met
het gevolg dat men zich afvraagt; hoe
kan dat met «?en betrekkelijk klein
-ne-mMe bereikt worden?
Technisch is het orkest, dat wil se
dert eenige Jaren niet gehoord had
den, aanmerkelijk vooruitgegaan en
ook liet klankgehalte is al beter ge
worden; thans wordt er gemusiceerd
op een wijze die genietbaar' mag hee-
ten; door spanning, eezonde rhyfh-
misohe kracht, hartstochtelijken
drang is do weergave van Saint
Saëns' echoone werk, waarin vorm
en inhoud elkaar volkomen deleten
zoo boeiend geweest dat er ter
nauwernood tijd bleef om op kleine
oneffenheden te letten. Levendig
applaus is welverdiende belooning
geweest voor deze kranige-prestatie
van Gerharz met zijn orkest dat in
het Concert van Boesi handig met
den organist samenging, hoewel do
vertolking als geheel bij die Van de
symphonic achterstond; de hoorns
hadden nog al eens een paar ongo
lukjes, doch de gewikste dirigent
wist overigens alles uitstekend bij el
kaar te houden.
Voor het muziekleven te Haarlem
is het een gedenkwaardige avond ge
weest; de concertzaal van de bloemen
stad is thans een orge! rijk, zooals e»r
niet veel te vinden zijn; den nobeler»
gevers hulde!
In het Alg. Handelsblad schrijft
Herman Rutters:
„Het was een avond van JSoolq
