DEVEILIGHEIDSSPELD
HAARLEM'S DAGBLAD
ENGELSCH ALLERLEI
FLITSEN
De gemeenterekening over 1923.
DONDERDAG 16 OCTOBER 1924 TWEEDE BLAD
Er mag aan getwijfeld worden of de
eerste ernstige politieke crisis voor de
Labour-regeering» zoo vlug zou zijn ge
komen. indien de minister, die verant
woordelijk ;s voor de zaak van de ver
volging van de ..Workers Weekly", rich
met had gedragen, zooals hij he>-ft gr.
daan. De redacteur van dat blad,
Campbell, werd op een gegeven oogen-
blik gedagvaard voor der: rechter te ver
schijnen, wiit hij een artikel had gepu
bliceerd, dat opruiend moest worden
geacht. De vervolging werd echter niet
doorgezet, naar beweerd werd en de
waarschijnlijkheid van de juistheid der
bewering werd door niemand buiten
Labour-kringen betwist omdat de ex
tremistische. elementen van de arbei-
dersbeweging druk op de regeering uit
oefenden en omdat bij doorzetting der
vervolging huidige ministers van de
kroon als getuigen zouden worden op-
gerr-epen. Men heeft in deze aangele
genheid een ernstig vergrijp gezien te
gen het groote beginsel dat het recht
zi'n loop moet hebben en dat geen in
vloeden van politieken aard zich bij de
uitoefening van rechtspraak en rechts
procedure mogen doen gelden. Dit is
duidelijk. Wanneer er zooals hier
door de" regcering termen aanwezig
werden geacht om een rechtsvervolging
in te stellen, dan behoort de zaak voort
gang te hebben en op haar merites en
op den grondslag van de feiten, welke
het gec.ng oplevert, te worden beoor-
deeld. Elk ander proces maakt van
rechtspraak een paskwil. Toen dus hei
Far Jeinent bijeenkwam, eigenlijk alleen
me* hei doel de maatregelen in verband
met de lersche grensregeling door te
zetten, maakte dc oppositie terstond
gebruik van haar recht tijd te vragen
voor een interpellatie over dat geval
van lie „Workers Weekly". De betrok-
Ven minister, de „Attorney Genera!" gaf
een verklaring van dn omstandigheden,
waaronder de vervolging was ingetrok
ken. Hij was in zijn rede de eerste,
welke hij in het Parlement hield niet
gelukkig. Er was iets tartends in zijn
houding en hij kon niet best zijn gram
schap over een landsvergadering, die
verbcr
;a dit Parlement, dat in
oen regel verdraagzaam is ten op»
lichte van spreker', ministers of leden,
aMe'leggen weniehte met de afgeleg
de verklaringen geen genoegen te ne-
men De achterdocht werd door bir Ia-
trick Hastings verdediging van de zaak»
van >:c Worker» Weekly" niet wegge,
nomea. En roo kon het gebeuren dat
^in„(n erv. paar dagen édn man een
crisis te voorschijn kon roepen, waaraan
eep oppositie acht maanden tevergeefs
bad gewerkt.
De proefvluchten voor lichte vliegtui
gen te I.ympne zijn Zaterdag geemd-.gd.
■jr. wekten algemeene belangstelling en
verdienden dat ook. Men hoopte dat ze
een type vliegtuig zouden opleveren,
,1,. -vi' kunnen worden aanvaard door
ht. Er
tel i
i bebos
t per
tchaffïog
houd"dat de clubs ter beschikking
zouden kunnen stellen van hun leder.,
om het vliegen er op te leeren. De hoop
bestaat dat in de toekomst— die men
zich niet al te nabij moet denken de
vliegerij het motorrijden zal vervangen
aiv sport voor 'ic welgestelde jongeling-
schap van het land. dal deze jonge men-
schen hun eigen vliegtuig zullen be-
zitten. Maar voordat dit mogelijk zal
worden runt: men een veiliger type van.
toestel ontwikkelen dan men tot nu toe
in de lucht heeft gerien. De schrik van
het vliegen is de gedwongen landing,
In de proefvluchten te. I.ympne kwamen
herhaaldelijk voor. zelfs onder dedes-
kundigen. die or.drr de tamelijk ongtin-
omstandigheden, waarin de proef
vluchten plaats hadden, al htm buiten-,
,.-r handigheid moesten aanwenden
om ongelukken te voorkomen. De mo
toren. welke bij deze vluchten werden
gebruikt. s< henen tegen hun taak niet
voldoende opgewassen. F.en betere en
ook sterkere motor rehijnt voor deze
lichte toe «tellen-voor-twee noodzaketijk.
Zelfs de winner van den prijs van twee
duizend pond sterling, uitgeloofd door
het mini'te-ie voor Luchtvaart, die met
een Beardmore „Wee Bee" eendekker
vloog, had moeilijkheden met zijn mo
tor. toen hij met een snelheid van bijna
130 K.M. door het luchtruim joeg; hij
moest landen en alleen rijn handigheid
redde hem. maar het toestel kon niet
irver de lucht ingaan. Indien een ama
teur tegenslag van dezen aard had ge.
had. dan zou het hem waarschijnlijk
noodlottig zijn geworden. De snelheid,
Crlslsdagen.
Oe proefvluchten te Lympne.
Massaproductie van huizon.
Draadlooze verscheidenheid.
e Dierentuin roept.
Lange afetanden door de lucht.
'van dc machine, die de eerepalm weg
droeg. varieerde van 70 tot 30 mijl per
uur het was een handig, gemakkelijk
te besturen toesteL Die variatie in snel
heid is uiteraard een groot voordeel
voor landen in een beperkte ruimte,
waartoe elk toestel, dat aanspraak wil
op
ihght
zijn. Een ander toestel, dat rich goed
gedroeg, was de „Bristol Brownie".
Maar verscheidene veelbelovende ma
chines bezweken reeds bij de voorloo-
pige proefvluchten, die aan den wed
strijd voorafgingen. De meeste toestel
len waren zeer stabiel in de lucht, zoo
dat de conclusie gerechtvaardigd is dat
het vliegtuig zelf betere vorderingen
heeft gemaakt dan de motor. Dat is dus
nog het oude liedje. Het lichaam is,
goed. raaar het hart de motor wil
nog te vaak tekort schieten. Resumec-
rendr kan men niet zeggen dat d*
proefvluchten te Lympne dit jaar een
groot succes zijn geweest.. En zoo lang
me:i geen zeer betrouwbare machine
heeft gemaakt, kunnen de plannen der
regeeiing met de vliegclubs, niet ge
zond groeien.
Hct tekort aan huizen neemt hier
met het voortschrijden van den tijd nog
toe. Het ligt hoofdzakelijk aan he tekort
aan materiaal en aan de hooge arbeids-
loonea. Men schat het tekort op het
oogenbtik op 2 1/2 millioen. Sleenen
zijn drie maal zoo duur al» voor den
oorlog en de kwaliteit is slechter. Deu
ren en ramen, die als massa-goed van
overzee w6:aen ingevoerd, rnn van on
gelegen 'nout gemaakt, dat krom trekt
wanneer het droogt. Men kan hirt geen
huis meer huren. Men moet het koopen
voor te veel geld met behulp van een
hypotheek, die in gelijko termijnen in
vijftien of twintig jaar wordt afgelost.
Men heeft var. alles beproefd om den
bouw van huizen goedkooper tc ma
ken. Huizen van hout et. asbest hebben
gefaaldze bleken niet duurzaam ge
noeg. Maar betonblokken en kunst-
steen rijn met tamelijk succes voor den
huizenbouw aangewend het was alleen
immer dat de met c:t materiaal opge.
okken huizen niet veel goedkooper-
azen dan die van metselsteen. -V',
ref: men weer een ander idee. huizen
ID «taal. Er is op de teneoons telling
Wembley een prachtig stalen huis te
en. Maar dit is ecu „show"- en rc-
amestuk. dat stel ik me voor veel
uurder is dan een stecnen huis van de-»
Hfde afmetingen. Maar het kan ook
lindcr mooi ca dan zeggen de
.oorstanders der nieuwe plannen
heeft staal het voordeel van snelheid in
tstructie en goedkoopte. Glasgow-
v..1 ar het tekort aan huiren grooier is
dan in ecnig ander deel van liet er-
eenigd Koninkrijk, werd passend ge-
koren als het to on eel van werkzaam
heid van dc regeering«commi»Mc. wel
ke opdracht heeft stijl, bouw en mate
riaal voor de massaproductie van hui
ren te onderzoeken. Het optieken van
Malen huis. nadat de fundeenng is
gd. duurt van tien tot veertien da-
Maar de hertog van Atholl heeft
stalen huis ontworpen, dat hu be
ft jn zeven dagen te kunnen bou
wer. Het een huis van drie kamers,
ke iken en badkamer, dat met eemg
va", meubilair slechts 4JO pona
terling zou kosten.
Het zou ideale rechtvaardigheid n;s
jd-.en dc metselaar, die op last van
ijn vakvereeoiging de helft minder
teenen legt dan hij zou kunnen leg
gen. zijr. werk zou verliezer. al« gevolg
van de invoering van een nieuwo con
structie-methode.
De drandlooze omroep wint nog
leeds aan populariteit en de maat
schappij, aan wie de „broadcasting -
diensten zijn toevertrouwd, zoekt sleeas
naar nieuwe attracties voor de luiste
raars. Verleden jaar verboden opera-gc-
zel'chappen en agentschappen hun
artiesten in de microphoon van de
draadlnoze te ringen. Do maatschappij
zich door den tegenvaller den moed
ber.emcn en engageerde voor haar
doel bekende, vocale kunstenaars, die
niet aan de' onera of het concertpo
dium waren gebonden. Vele vooraan
staande redenaars hebben er in toege
stemd dat hun redevoeringen werden
verspreid op de golven van den ethe-
ten behoeve van de menschcn. die «hui*
met bun ooren aan het ontvangtoeste'
raten. De programma's rijn zoo ver
scheiden en afwisselend dat men kan
zeggen dat iedereen er iets van zijn
gading in vindt. Men i« ook niet te
ruggeschrikt voor buitenissigheden. In
het voorjaar heeft men niet zonder ecnig
goed resultaat het gezang van den nach
tegaal opgevangen. En da', is het mis
schien geweest dat dc ingenieurs en pro-
igramma-maVers van' 3e „Broadcasting
Company" heeft geïnspireerd tot hel
dierenconcert.
Wie er niet op voorbereid was en
argeloos zijn ontvangtoestel in functie
stelde, moet j.l. Vrijdag zijn geschrok
ken van de vreemdsoortige en wilde
geluiden van het instrument. Door
middel van een klein maar dapper ver-
zendstation op wielen, speciaal voor het
doel vervaardigd, werden de geluider,
van verscheidene dieren in den Lon-
denschen Dierentuin draadloos uitge
zonden. Het ging eigenlijk zoo het toe
stel op wielen, dat de kooien naderde,
voorzien van batterijen van 409 volt eu
elf zendlampcn, ving de geluiden op en
gaf ze door aan ren ontvangstation in
den Dierentuin, dat de geluiden door
gaf, lang' een telep'noondraad, naar
het'groote Londensche verzendstalion,
dat weer voor de verspreiding door het
gehcele land zorgde. De dierenkooien
werden om beurten bezocht en met lek
kere beetjes aangespoord schreeuwden
en krijschten de beesten er lustig op
los. De lachende jakhals, de ijsvogel, de
zeeleeuw en de hyena bleken gewillige
solisten. Maar de walrus, wijs en min
achtend, liet zich zelfs niet verlokken
door een emmer vol malsche mootjes
kabeljauw. Hij keek zijn would-be ver
leiders eens aan, rolde zijn dikke lijf om
en ging slapen. Maar ondanks 's wal
rus' onvriendelijkheid en onverstooH
baarheid, kon het dierenconcert als
een schreeuwend succes worden gctiua-
lificeerd. En de „Broadcasting Com
pany" heeft zelfs den moed om de proef
neming binnenkort nog eens over te
doen. Nederlanders, die „inluisteren"
op Londen, zijn hiermede gewaar
schuwd.
Als een gevolg van het succes van de
AmerikaDeo, die de wereld zijn rond
gevlogen al deden zij het ook zeer
zoeijes aan begint mer. ernstiger te
deuken aan de toepassing der aviatiek
r passagiersvervoer over zeer groo-
-.e afstanden. Onzo-landgenooteh volgen
met gespannen aandacht de vorderin
gen en avonturen van onze Amsterdam-
Bataviav]ieger«. Het Britsche ministerie
voor Luchtvaart overweeg: een vlieg
route welke Engeland met Egypte, In-
diè en Australië verbindt. Een deel van
deze voorgestelde route bestaat reeds ia
den vorm van de Britsche luoht-ex-
press naar Zurich, die den dienst het
volgend jaar waarschijnlijk zal verlen
gen tot Konstantidopel. Vandaar is het
niet moeilijk een verbinding tot stand
te brengen met den bestaande militairen
dienst nmchen Cairo en Bagdad, die
kan worden uitgebreid tot Calcutta.
Kir het traject Calcutta—Rangoon
ontwerpt men metalen vliegbooten. De
route gaat dan verder over Singapore
naar Port Darwin, in Australië, waar
de reiziger* ampel gelegenheid zouden
hebben zich in alle richtingen door de
lucht over <iar werelddeel te verplaat
sen. want de Australische luchtvaart
ondernemingen bedienen reeds tweedui
zend K.M. luchtlijn. Wanneer deze lucht-
route tot stand i« gekomen en goed
werkt, moet men binnen honderd uren
post van Engeland naar Australië te
kunnen vervoeren. Velen achten het
luchtschip voor zulke ondernemingen
meer geschikt dan het vliegtuig. Dc
proefvluchten van dc nieuwste Zeppe
lin. welke dn Dtntschers voor de Ver-
eenigde Staten hebben gebouwd, heb
ben met het oog hierop in Engeland de
grootste belangstelling gewekt; en een
deel van dc dagbladpers pleit voor de
.„«lulline «"O bchudW
of zou toestemming willen hebben van
de Zeppelin-maatschappij zulke lucht
schepen in Engeland te bouwen ten be
hoeve van den vóorgestelden dienst
naar Australië.
Stadsnieuws
LOCE „EXCELSIOR" No. 13.
Loge „Excelsior" no. 15. afdeeling der
Internationale Orde van Goede Tempe-
heren, geeft a.s. Zaterdag haar jdenpro-
paganda-kunstavond m het gebouw
„Zang en Vriendschap".
Een zeer uitgebreid programma op
muzikaal gebied is opgemaakt.
liet propagandistisch gedeelte is op
gedragen aan den heer T. Vleeming, di
recteur van het consultatie-bureau voor
drankzuchtigen te Rotterdam (algemeen
voorziter der 1. O. G. T. .11 in Neder
land) die het onderwerp zal behandelen:
„Aanpakken",
SERENADE.
Woensdagavond werd aan het gouden
echtpaar Rijnders, in dc Castclcynstraal,
een serenade gebracht door de muziek-
vereeniginj Laurens Jansz. Coster. Ver
schillende opgewekte nummers wer
den ten gehoore gebracht. De straat had
•er. feestelijk aanzien gekregen daar
elc bewoners de vlag hadden uitgesto
ken. Fakkels waren niet noodig omdat
er een electrische booglamp was aange
bracht. Het gouden echtpaar en de ver
dere familie stelde deze serenade op
hougen prijs. Een groot aantal toehoor
ders was getuige van deze huldiging.
Dc politic zorgde voor een goed ordelijk
'crloop.
VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 121
TIEN MINUTEN VOOR HET ETEN
geeft den gasten stoelen
en begint de gebruike
lijke introductie hoe
gaat het mei henzelf,
met de kinderen en wat
een weer toch tegen
woordig
vraagt zich af. of het
bij Jans in do keuken
vlot en zou zij eraan ge
dacht hebben, om net
vleesch op tijd cp te zet
ten
kijkt tersluiks naar de
eetkamer om te zien of
de tafel goed gedekt is
wenschte dat de
mensohen niet zoo vroeg
waren gekomen
beseft plotseling 'da.t
meneer Bakker iets ge
vraagd heeft en geeft
een antwoord, dat met
die vraag niets te ma
ken heeft
tracht mei haar gedach
ien hij het gesprek te
Wijven. maar raakt
verdiept in een beden
kelijk luchtje zou er
iets aangebrand zijn
is ervan overtuigd dai
er iels niet in den haak
is, H'jhs tereluiks op
haar horloge het ie
al tijd
tracht ihet gesprek in
gang te houden en be
seft dat dit de derde
keer was, dat zij me
vrouw Pi eter sen vroeg,
hoe 'het met de jongste
ging
wijdt zich aan hef!
vraagstuk in welke
volgorde do gasten ge
rangschikt moeten wor
den. zooals 55e het zelf
zouden wenschen
Jjedenkt, plotseling ont
zet dat het ijs vast en
zeker niet. hard is ge;
worden, dat had zij
nooit aan Jans moeten
overlaten
radio't naar vader, dat
ihij hij vergissing het
glas port van mevrouw
Berkel heeft genomen
kijkt opnieuw op haar
horloge, gluurt weer
naar de eetkamer en be
sluit zioh te gaan over
tuigen van do oorzaak
der vertraging
en haar opluchting WJ
de aankondiging dat
alles lol aar is wordt be
dorven door- de herinne
ring dat de Barkels een
afschuw: Vun ijs hebben.
(Nadruk verboden ,J
Een batig saldo voor den gewonen dienst van f 361.380.64
Na het sluiten van de rekening kwamen nog baten van f 170.000.—
Het beeld dat de inkomsten en uitgaven bieden.
B. en \V. bieden den raad ter vast-
telling aan de rekening cn verantwoor
ding van de inkomsten en uitgaven der
gemeente over 1923. In het begeleidend
raadsstuk)© merken zij op
Het totaal der inkomsten bedraagt
32.853.907.70 1:2. Buitengewone inkoni-
stcn zijn Het totaal van Hoofdstuk V
12.744.587.78 1/3. Gewon© inkomsten
20.109.3t9.92.
Het totaal der uitgaven bedraagt
37.927-980.88 12-
Buitengewone uitgaven zijnHet
tcual van Hoofdstuk XI 1S.180.047.60i4
Gewone uiigaven f 19.747.939.28.
Gesplitst naar de beide diensten, wijst
de rekening aan voor den buitengewp.
nen dienst een nadeelig slot van
f 18.180.047.60/2 minus f 12.744.587.7814
5-435-459-28 en voor den gewonen
dienst een voordelig slot van
f 20.109.319.92 minus 19.747-939-28 is
361.380.64. Nadeelig saldo der reke
ning 5.074.079.18.
Daar bij de begrooting 1924 van het
(vermoedelijk) batig slot van den gewo
nen dienst 1923 werd beschikt tot een
bedrag van ƒ389.621.10. waarvan in 1923
werd verantwoord 358.351.22, bedraagt
liet voordeelig saldo van 1923
361.380.64 minus 358.351.22. is
3.029.32, dat voor den dienst 1925 be
schikbaar blijft.
Bovendien waren na het sluiten van
den dienst 1923 nog te ontvangen aan
gewone middelen voor Straatbelasting
pl.m. 15.000.voor Zakelijke belas
ting op het bedrijf pl.m. f 5.000.voor
de Schoolgelden kohier 1922/23 en over
het tijdvak SeptemberDecember 1923
pl.m. 110.000.voor Onllerwijsver-
goedingen van Rijk. provincie en andere
gemeenten pl.m. /S0.000.Totaal
a 10.000.en te betalen o.tn. aan uit-
keeringen inzake nijverheidsonderwijs
wet en lager onderwijswet pl.m. 40.000.
Tot zoover dit raadsstukje. Thans
een en ander over wat dc rekening
te aanschouwen geeft,
Er waren mêe- maar ook tegenval
lers. Bezien wij eerst de ontvangsten.
Daaronder trekt de aandacht, dat de
ontvangsten van den post: vergoe
ding Van rente en aflossing door het
gemeentelijk woningbedrijf ten slotte
geraamd op 172.303 hebben bedra
gen 242.637.33 die van het batig
saldo van de rekening van het ge
meentelijk elektriciteitsbedrijf, ge
raamd op 240.000, bedragen
300.000idem van het gcmeenteg'as-
300.000idem van 't gemeente-gas-
gen 60]. 160.06 1/2; idem «lie van de
gemeentelijke duinwaterleiding op ni
hil geraamd, bedroegen 26.000.
Andere uitkeering door het gemeen-
te-electriciteitsbedrijf geraamd op
156.050 bedroeg 126.998.12 1/2;
idem van gemeentegasbedrijf ge
raamd op f 124.178 bedroeg
j 108.330.29 1/2.
Aan opcenten op de hoofdsom der
personeelc belasting werd ontvangen
f 401.747.98 (raming f 344.000)idem
op de hoofdsom der vermogensbelas
ting 152,719.63 framing f 176.100),
idem op de hoofdsom der Itijksin-
komstenbelasting f 2,043.788.10 fra
ming 1.400.000); idem op de divi
dend- on tnntièmcbelasting 65,273.43
(raming 25.000).
Aan directe belasting haar het in
komen werd ontvangen f 810.328.71
geraamd was f 1.015.000. De ontvang
sten tor zake van schoolgelden der
openb. scholen waren f 158.681.57 1/2
ranting f 235.000)die der bijzondere
scholen voor lager onderwijs
f 58.911.01 1/2 (raming f 105.000. Aan
haten :o verkrijgen uit verhooging
der Bi'ksnitkeering volgens de wet
van 1897 was geraamd f 238.9C0,
doch.... is niets ontvangen.
De verzailleline der inkomsten biedt
het volgende beeld: 1. Ontvangsten
wegens vroegere diensten geraamd «>P
f 486.602.37: ontvangen f503.659,43è
II. Inkomsten van gemeente-eigen
dommen. bezittingen, en bedrijven,
geraamd op f 3.078.065.47, ont
vangst. f 3,013-523.42.
Ill Opbrengst van belastingen en
heffingen, geraamd op f 4.212.311,
ontvangst f 4.597.560.88 1/2.
IV. Ontvangsten van verschillen
den aard en toevallige baten geraamd
op f 15.646.8-17.55 1/2, ontvangst
f 11.994.576.18;
V. Buitengewone ontvangsten, ge
raamd or> f 22.766.679.95; ontvangst
f 12.744.587^8 1/2.
Totaal onderscheidenlijk
f 46.190.506.34 en f 33.853.907.70^
Bij era beschouwing van do uitga
ven blijkt dat voor uitgaven voor het
gemeentelijk woningbedrijf was be
schikbaar gesteld f 150.000 en is uit
gegeven f 112.241.35. Voor ^vergoe
ding aan besturen van bijzondere
scholen van dc- kosten van instandhou
ding was beschikbaar gesteld f140.000
uitgegeven is f 108.235,47voor sub-
sidiën aan hot Burgerlijk Armbestuur
onderscheidenlijk 231-702.38 en
f 406.202.07 1/2; voqr kosten van
het stichten van schoollokalen en on
derwijzerswoningen, ondersclieiden-
lijk f 250.205.27 en f 141.019.91.
Verder stippen wij aan dat voor
uitkeering aan besturen van bijzon
dere scholen voor L. O. ingeval van
stichting en verbouwing was beschik
baar gesteld f 421.530.54 en is uitge
geven f 170.490.09J; voor buitengewo
ne uitgaven voor publieke werken
onderscheidenlijk f 1.153.137.794 en
f 261.546.35J; voor voorschot voor den
bouw van arbeiderswoningen door
derden onderscheidenlijk f 1.271.944.31
en f 691.199.43.
De verzamelstaat der uilgaven biedt
bet volgende beeld: I. kosten van al
gemeen 1-estuur beschikbaar gesteld
f424.2-i6.33J eu uitgegeven f416.031.144
IL. Idem van invordering van de
plaatselijke belastingen en teruggaaf
onderscheidenlijk f 140.993.14J en
140.098,28J; III idem van onderhoud
van gemeente-eigendommen en uitga
ven voor gemeentelijke bedrijven:
f 1.240.847.914 en f 1.150.578.74; IV,
Idem der openbare veilitrhc-id. verlich
ting en brandweer f 692.507.044 en
f 684.672.01: V. Idem der plaatselijke
gezondheidspolit jp f 128.963.02J en
f 124.995.92; VI. Idem van het onder-
wiis f 2.237.041.63J en f 2.2-47.973.081;
VII. idem van liet armwezen en bii-
dragen aan instellingen en f 852.976.32
en f 1.035-410.651: VIII renten en af
lossingen f2.430.150.961 en P2.420.0lS.15
IX. pensioen en wachtgelden een be
drag van f 644.439.80 en f 6.320.789.2Ü
X. Andere uifaven enz. f 14.469.605.23
en f 10.841.724.81: XI. buitengenwone
uitgaven van allerlei aard de som
van f 22.766.680.95 en f 18.180.047.601
en XTI onvoorziene uiig. f 72.053.98
en f 53.647.26J.
Totaal onderscheidenlijk een be
drag van f 46.190.506.34-1 en
f 37.927.986.88,J.
Feuilleton
(Geautoriseerde vertaling).
Naar het Engelschvan
J. S. FLETCHER.
50)
„lx vind het niet noodig dat mijn
naam er bij genoemd wordt," merkte
Eartlett op. ..Maar dan nog iets. Als
ik het u vertel, wilt u mij dan helpen
om de tweede betooning van juffrouw
Knap te krijger.' Ze heeft tiendui
zend gulden uitgeloofd voor iedereen
die Deunt* op den avond van _den
moord gezien en gesproken heeft."
„Dot wil ik wel doen", zei Mella-
pont. „Ik heb net zoo lief dat jij het
geld van juffrouw Knap krijgt als een
ander. Naar mijn meening is ze een
beetje dwaas. Muur Bartlett, «heb jc
hem gezien en gesproken.
„Jn antwoordde Bartlett tenslot
te. ..Dat heb ik - en dat is in letter
lijken zin alle? wat ik weet. Omstreeks
middernacht kwam ik hem bii de
Noorderstraat tegen, en vroeg hii me
-w-aar Huize Askenhurst was. Twee
dagen later hoorde ik van den moord,
en"toen begreep ik dat de doode de
zelfde moest zijn als de man, die mij
aangesproken had 'de beschrijving
klopte. Vlak daarop ontmocttte ik
John Haekdale, die toen hielp bij de
politie. Ik heb hein verteld wat ik u
verteld heb. Hij smeekte, me om er
over te zwijgen, en gaf me. geloof ik,
al het geld dat hij in zijn zak had. Den
volgenden dag avond kwam hij
bij me met vijftienhonderd gulden cn
zei dat hij me nog net zooveel telegra
fisch zou sturen als ik er mee naar
Amerika wilde gaan en daar blijven.
Hij zou het dan sturen zoodra hij
hoorde dat ik in New-York was aan
gekomen. Ik beloofde het hem. Toen
hij nog maar net weg was hoorde ik
dat juffrouw Knap een belooning had
uitgeloofd. Dat bracht me andere ge
dachten. Inplaals van naar Southamp
ton door te reizen, ben ik hierheen
gegaan en hch nauwkeurig alle kran
ten gelezen. Door een toeval ontdek
te ik die geschiedenis van hot hor
loge en die t.wce mensehen uit het
('hancellorhotcl Kight en Sanders.
Daarvoor kreeg ik tienduizend gul
den die juffrouw Pretty had uitge
loofd voor het vinden van de kostbaar
heden. Toen ik voor die geschiedenis
naar Southernstone inoest. zag John
Haekdale me, en hij schrok omdat ik
niet naar Amerika gegaan was. Hij
nam me mee naar Mevrouw Champer-
nowne. en zoonis u zei. heb ik haar ge
-proken, waar hij bij was. Maar ze
heeft nooit iets tegen me gezegd, me
neer Mcllapont ik bedoel waaróm
ik m'n mond moest houden. Ze gaf me
alleen maar, door bemiddeling van
Haekdale die tienduizend gulden
en de belofte van een wekelijkscne uit
keering. En dat is alles alles!''
Mcllapont dacht nh, voornamelijk
over John Haekdale. Hij herinnerde
zich dat de zandgroeve en de omge
ving in dc wijk van John Haekdale
lagen dat John Haekdale het lijk ge
vonden had dat John Haekdale ver
zwegen had dat hij een man, Bnrtlett,
kende, die Deane had ontmoet en ge
sproken kortom het was duidelijk,
dat John Haekdale een dubbele rol
gespeeld had. En toen herinnerde hij
zich ook op eens «lat John Haekdale
toestemming van de politie had voor
het bezitten van een revolver. Dus,...
alles bij elkaar genomen
„Hm zei hij, na een poosje. „Dus
John Haekdale heeft eigenlijk de
heele zaak behandeld, Bartlett, tot
aan dat lantsto gesprek hè. En is dat
werkelijk alles wat je weet alles 1"
„Alles, meneer Mcllapont!" zei
Bartlett. „Het, is niet erg veel, vindt
u wel V'
,,Ifmmompelde Mellapont. „Dat
moet nog blijken." Hij keek op zijn
horloge. „Ik moet nu naar het stati
on. als ik op tijd in Southernstowe te-
rug wil zijn", zei hij. „Loop eens met
mij mee. ik wou je wat vragen."'
Bartlett ging met hem mee. En
.Simmons Haekdale zag hen samen.
Hij zag hen afscheid van elkaar ne
men bij den ingang van het station.
En toen Mellapont goed en wel in den
eerstvolgenden trein naar Southern
stowe zat sprong Simmons er ook in
meer in het achterste stuk. Hij vond
dat hij cr bij hoorde, nu er blijkbaar
belangrijke gebeurtenissen op til wa
ren.
HOOFDSTUK XXII.
Schaakmat.
Mellapont. was er zich niet van be
wust dat Simmons Haekdale maar en
kele meters van hem af i". denzelfden
trein zat, terwijl hij, in diepe naden
ken verzonken, naar Southernstowe
spoorde. Hij was er van overtuigd dat
Bartlett hem de waarheid had gezegd,
cn alies verteld had, wat "hij wist.
Waar kwam het op neer? Volgens Mel
lapont hierop dat hls er menschen
waren die meer-over den moord in de
zandgroeve wisten dan de anderen,
hot mevrouw Cbampernowne en John
Haekdale waren. John Haekdale werk
te blijkbaar met zijn chef samen om
Bariet,t het zwijgen op te leggen.
Bartlett scheen te denken dat John
Haekdale alleen maar een tusschen-
persoon was een bemiddelaar tus-
schen mevrouw Champemowne en hem
zelf. Maar daar was Mcllapont nog
lang niet zeker van. Het kwam hem
voor dat hij alle reden had om te
denken dat mevrouw Chambernonne
en John Haekdale samen een veel ern
stiger geheim hadden. Er was een
ding, waar hij maar steeds aan den-
kim moest. Toen John Haekdale vrij
williger was bij de politie, lag Ashen-
hurst met tuin en onmiddellijke om
geving. en ook de zandgroeve, in zijn
wijk. Wat was waarschijnlijker dan
dat hij op den avond van den moord
daar in de buurt was geweest, en ge
tuige was geweest van den misdaad,
bedreven door mevrouw Cbamper
nowne. die een revolver bezat, e:. vol
gens Mellapont net een vrouw om
zoo'n wapen goed te gebruiken liet
zou kunnen, dat het zoo gebeurd was,
en het was ongetwijfeld in het belang
van John Haekdale om de vrouw,
aan wie hij zijn baantje dankte, te
beschermen.
Hoe meer Mellapont hier over na
dacht, hoe meer hij er van overtuigd
raakte dat hij op het rechte spoor
was— dat mevrouw Champernowue
om particuliere redenen Deane had
vermoord, en ..dat John Haekdale dit
wist. lli.i begreep boe bet gebeurd kon
Uit /.e hep waarsohiriiliik in liartr
tuin met de revolver in haar zak
fhii bad al van een van zijn onderge-
Mcbikten g. boord, dat ;le reden die
mevrouw Cbampernowne bad opge
geven toen ze permissie vroeg voor
een dergelijk wapen, was, dat haar
huis eenzaam lag en dat er nogal
eens landloopers in lïaar schuren eu
broeikassen probeerden te komen): cn
toen had ze Deen© ontmoet. Ze kon
Deane gemak kei ilk meelokken nan.r
de zandgroeve en hem daar doodsêT.Ie
ten, met de zekerheid dat, men er het
schorriemorrie van zou verdenken,
dat op een marktdag altijd daar rond
zwierf. En Joint Haekdale was toen
waarschijnlijk in de buurt geweest,
had' het schot gehoord, en was ge-
loopen naar de plek waar -het geluid
vandaan kwam. Daar had hii me
vrouw Champemowne gevonden. Het
was tenslotte allemaal mogelijk en
volgens Mellapont was John Hack-
dale er echt eetl man voor om zich
over ie lalen halen over zooiets te
zwijgen.
Nu hij zooveel wist moest, hij in
ieder geval met, John Haekdale eu
mevrouw Chnmpernowno gaan pra
ten; Eerst met I-Iackdale en ai-
leen: hij had een paar gewichtige vra
gen te stellen, die niet langer konden
wachten. En dan de vronv.\ Burge
meester of niet, rijk of niet, mevrouw
Champemowne zou ook aan een ver
hoor onderworpen moeten worden.
(Wordt vervolgd.)/
