HAARLEM'S DAGBLAD
Bij Schoten's vroede vaderen
DE ONTWIKKELING ONZER GEMEENTE
BEDRIJVEN
VRIJDAG 17 OCTOBER 1924 - VIERDE BLAD
Nalezing van de raadszitting van Donderdag
„Contrasten" eens vóór jaren iet
opschrift van een jaanang, die een zeer
geecrd collega, die den predikanten
stand had vaarwel geiegd, om. iu de
journalistiek te gaan, voor „Trou"
maakte.
„Contrasten" kan k worden gezegd,
V,anneer een vergelijking gemaakt wordt
cusschen de laatste raadszitting en die
van Donderdagavond. Toen spande er
v.ai in den raad bij'het aan de orde stel
len van de Bouwverordening en duurde
het lang eer dat de kalmte weder tn
öe.-i raad was, thar.s werkte de raad
vredig aan de behandeling van die ver
ordening. Naar Vondels' woord 't was
al pais en vieê. De werk-stemming zat
er in
De heer Bies, de eenige technicus in
de >oc.-dem. raadsfractie er werd al
gefluisterd dat om hem ©en vorigen
keer een uitstel van behandeling was
bepleit was er niet. Er werd mede
gedeeld dat hij niet ingang van den
•izden dezer ontslag als raadslid had
genomen. Motief was drukke werk
zaamheden. cLe maakten, dat hij niet
genor-g aandacht aan 's raads zaken
kon wilden.
De Voorzitter herdacht in eenige traar-
«Jeereruie woorden den heer Bies als
Taadslid. Vele jaren heeft de heer Bic*
aan de werkzaamheden van den raad
deelgenomen. Hij was ook eenige jaren
wethouder en fungeerde in die duali
teit als voorzitter van de commissie van
Georganiseerd Overleg. Bij de laatste
wethoudersverkiezing werd hij niet als
wethouder herkozen. Opvolger van den
heer Bies ah raadslid is de heer H. de
Vos. insistent bij de posterijen.
Bi; de behandeling van de Bouwver
ordening allerlei technische quae-tie».
waar-;.er de raad lang beraadde. Staan
de de vergadeung weiden een aantal
amendementen ingediend, een beden
kelijk© methode. Was het niet burge
meester BoreeL die telkens leger, dat
wat hij placht te noemen „rauwelings
indienen van amendementen" op
kwam?..
Een paar amendementen namen B.en
W. ove»; andere vielen. Bij een der
voorgesteld© artikelen plaatste de heer
Cobelens de opmerking men kan wel
wat in een Bouwverordening zetten
maar de hand wordt er toch niet aan
gehouden. Nou. nou. deed de Voorzitter
opmerken, indien eenmaal iet» in de
Verordening staat, dan moet dat wor
den gehandhaafd. Om daarop toe «e zien
i* er de Bouwpolitie. Voor het overige
b-j een.ge bepalingen bleken de deskun-
digen in den raad het niet een» te zijn.
Wanneer i« het gezien dat deskundigen
het wèl zijn?....
Fen der raadsleden wilde niet knab
belen aan de palen! Een opmerking
gedaan bij het artikel handelende over
de paalfundeeringen. De raad wat daar
bij wei zwaar op de hand. Te midden
van at die technische termen was het
voor den leek, naar het woord van den
dichter in raadselen wandelt de mentch
op aard! Inmiddel. ©n dat was maar
goed ook. want de materie was taai en
gedegen te midden van die zwaar
wichtige discussicn ontbrak de note
gaie niet.
Het was bij art. 74, dat van bed
steden spreekt, dat de heer Visée in het
vuur kwam om zich te kanten tegen een
bouw met bedsteden. Bedsteden, zeide
de Voorzitter. Ik heb jaren lang in mijn
studententijd in een bedstede geslapen
en nooit zoo lekker als toen, Ja, maar de
studenten nemen wel eens wat in, riep
d-s heer Heidstra uit, onder gelach der
ergadering.
Tegen die bedsteden heeft ook de
heer Wentink gefulmineerd, zeide de
heer Klein. Besloten werd door aanne
ming van een amendement van den heer
Laerakker, in het artikel de bepalingen
an de voorwaarden waaraan bedsteden
QOeten voldoen, te handhaven, maar er
in op te nemen dat hel zonder vergun
ning van B. en W. i» verboden bedste
den in een woning aan te brengen.
Daarna was de stof gtooiendeel» uit
geput er kwam gang in. Reeksen van
artikelen passeerden ongehinderd des
ïorzitters hamer. Voor de discussie
er enkele quaesties z:i naar het raads-
islag verwezen. In een volgende sit
ting zullen nog de aangehouden artike
len en eventueele wijzigingen behandeld
orden.
Van den heer Loerakker een stoutig
heid. Hij wilde dat de commissie die
de mogelijkheid van ren pensior.tice-
ring van de wethouders zal ondetzoe-
ken, uit 4 leden zal bestaan. Laat het
Reglement van Orde niet toe, zeid; de
Voorzitter. Dit spreekt V^l 3 lederi. Ik
ben de laatste die het Reglement van
Orde niet wil handhaven, aldus de l eer
Loerakker. Maar ik meen dat wij inden
laatsten tijd tegen oat Reglement stereo
tiep zondigen» Dat Reglement zegt dat
de Raad des Donderdags vergadert.
Maar :k ken den tijd niet dat wij des
Donderdags vergaderen.
't Was een stoutigheid. Maar de heer
Loerakker vergiste zich. Ia 't reglement
«taai niet dat de raad des Donderdags,
maar „zoo mogelijk des Donderdags
vergadert". Doch het schrijft impera
tief v oor dat een commissie uit drie le
den bestaat.
Van dat Reglement van Orde ge«i>rn.
ken er was nu eenmaal de aandacht
op gevestigd bit het begin van de agen
da later in-den avond bij de verdere
behandeling van de Bouw ceroid-.ving
zeide de Voorzitter, toen de heer Heid
stra over een amendement aan het
woord was 1 laten wij tot het Reglement
van Orde terugkeeren en dat zegt dat
over een amendement eerst de vooi-
«te!!er< aan het woord zijn. Zoo. daa
had dus toch de heer Loerakker van zijn
stoutigheid voldoening.
Voor het overige valt alleen van deze
raadszitting te rnernoreeren het oproer-
Velijke feit. dal hoewel de raad aiders
aan de adviezen van de Gezondheids
commissie alle waarde hecht, nu vet ze.
kwam tegen zulk een advies. Het gold
een bouwaanvrage van Kok aun de
Preangerstraat, die de Gezondheidscoin-
r.:<«-e en B. en W. wilden tcestaaa en
roe-ge leden van den laad nic*. om
dat naar huu meening tr niet genoeg
open ruimte bleef.
Er is oar.r in die buuit een sloot cr.
als die sloot gedempt wordt, dau zal
de driehoek die daar na is, tot een vier
hoek uitdijen, zeide de Voorziter. Ech
ter.over den eigendom der sloot
schijnt een verschil te zijn. Mag dan
naar aanleiding daarvan de heer
Van Schiede raad over de open luebt
over eens anders terrein beschikken?
De raad besloot de aanvrage nog eens
aan te houden, opdat nader kan worden
overwogen of aan die quaestie van de
open ruimte nog een oplossing kan wor
den gegeven.
Gemeenteraad van Schoten
DE HEER BIES HEEFT ONTSLAG ALS RAADSLID GENOMEN.
BENOEMING EENER COMMISSIE TOT ONDERZOEK VAN DE
GELIJKHEID VAN WETHOU DERSPENSIONNEERING.
BEHANDELING VAN DE BOUWVERORDFNING,
Donderdagavond kwam de rand van
Scholen bijeen onder voorzitterschap
van den waarneinenden Burgemeester
mr. Heerkens Thijssc-n.
Mededcelingen.
Van den heer Bies is een brief in
gekomen inhoudende dat bij naar
aanleiding van zijn drukke werkzaam
heden met ingang van 12 October
ontslag als lid won den raad neemt.
De Voorzitter gedenkt den
heer Bies als een verdienstelijk raads
lid en uit den wensch dat hij nog
lang getuige moge zijn van de ont
wikkeling van de gemeente, wier be
langen hij als raadslid zoo geruimen
lijd behartigde.
Ingekomen is een adres van de afd.
Schoten van d,. Nederlandsche Ver-
ceniging tot afschaffing van alcohol
houdend© dranken, om subsidie.
H. en W. stellen voor dit te behan
delen bij de bcgrooting voor* 1925.
Aldus besloten.
PUNT 2. Behandeling verzoek-
lirift aangaande ontheffing van be
palingen der Bouwverordening,
B. en W. stelden voor op een
bouwaanvrage van Kok aan do Pre-
,11 gerst raat ontheffing te verleenon.
Daartegen komt verzet van don
heer Krijnders die daarin bij
den heer Klein ondersteuning inde
omdat cr t< weinig open ruimte zal
blijven. Nadar nog een enkele op
merking is gedaan wordt besloten *t
nunt aan tc houden, opdat n«g eens
kan worden nagegaan of a»n bet be
zwaar nog is tegemoet te komen.
Wciheudersper.slcnneerlnp.
PUNT 3. Voorste! tot in-' Hing
eener Raadscommissie tot onderzoek
der mogelijkheid van de pensionnee-
ring van Wethouders.
De voorzitter zegt dal alleen
do mogelijkheid van een pension nee-
ring zal worden onderzocht en dat,
indien de rand dit voorstel aanneemt,
annsraande de zaak zelf nog niets
wordt beslist.
Het voorstel van R. en \V. _wordt
aangenomen, nadat de voorzitter
aan den heer Loerakker, die dc com
missie uit 4 leden wilde do-n be
staan, heeft geantwoord dat het Re
glement' van orde dit niet toelaat.
Benoemd worden als leden van tie
commissie dc heeren Locrakker,
Visée en Algra.
Bouwverordening.
PUNT 4. Voortzetting van de be
handeling van de Bouwverordening.
Ken amendement van den heer
Cobelens om te bepalen, dat elk©
woning o-a. minstens twee instcde
drie slaapvertrekken rr.oct hebben
wordt verworpen nadat van verschil
lenden kant is uiteengezet, dat voor
«en gezin met kinderen ten minste
drie slaapvertrekken noodig zijn,
Gehandhaafd bieef het verbod van
het maken van spaarbogen. Bij art.
74 kwam de heer Visée er tegen
op, dat de verordening nog van bed-
teden spreekt. Het mogelijk maken
an een bouw met bedsteden gaat
niet aan. Spr. wilde een verbod van
bedsteden;
De heer Loerakker stelt een
nendcinent voor om te bepalen dat
zonder vergunning vpn B. en W. het
"crboden is in een woning bedsteden
ian te brengen.
li. en W. hebben het dan in de
hand om bijv. wel, maar dan onder
bepaalde voorwaarden, in het art.
opgenomen, te vergunnen in een
boerderij bedsteden aan te brengen.
Ken subamendement van den heer
Visée mn uit het amendement te la
ten vervallen, „zonder vergunning
"au B. cn \V.". wordt inet 4 stemmen
óór verworpen waarna het amen
dement z. h. s. wordt aangenomen.
Bij art. J.%, dat gewaagt van het
beroep op den raad. verdedigt de
lieer V i n e de gedachte om ook aan
den raad ambtshalve de bevoegdheid
toe te kennen tegen een beslissing
van 13. en W. op te komen, zonder
dat d>- aanvrager van een vergunning
bij den rand vnn een beslissing van
B. en W. iu beroep komt.
De lieer Loerakker oordeelt
d:t denkbeeld practisch onuit
voerbaar. Kunnen echter H. en W.
niet i>;j een raadsvergadering aan
den raad overleggen een lijst van
«tukken van gevallen, waarin B. en
W een afwijkende beslissing van be
palingen der verordening namen? De
raad blijft dan op de hoogt,» met de
afwijkingen die worden verleend.
Met dit denkbeeld van den heer
Loerakker verklaart de heer Visée
zich bevredigd. Dc voorzitter
zegt toe. dat B. en W. dit. in overwe
ging zullen nemen en dat zij den raad
het resultaat van hun overweging
zullen mededeelen.
Behandeling van aangehouden ar
tikelen en ©ventueele wijzigingen
zullen in de volgende zitting aan de
orde korncn.
Rondvraag.
De heer Antonissen drukt den
wensch rut d.it indien cr werk is te
begeven bij voorkeur dat zal ge
schieden aan de ingezetenen. Nu we
der is een Haarlemmer te werk ge
steld.
Spr. hoopt dat voortaan de Scho-
lenaron zullen voorgaan en dat B. cn
W. daaraan ook zullen denken bij
r.mstclling van jiersoneel voor den
Ophaal- en Storingsdienst.
De voorzitter antwoordt dat
B. en W. iiu-t deze opmerkingen re
kening zullen houden.
Om half twaalf wordt de raadszit
ting gesloten.
INCLZONDEN MEDEDEELINCEN
a 60 Cts. por regel.
Hebt Gij pljtl in
rug en lendenen
Blijf daarmee toch niet loopen. Akker's
Kloosterbalsem zal Uw pijn onmiddellijk
tot bedaren brengen, U snel behaaglijke
verlichting, kalmte en rust bezorgen.
Kloosterbalsem
verdrijft de pijn
Dit de Omstreken
HILLEGOM
DE VERKOOPINC BIJ INZET VAN
HET JAN VAN ZANEN'8 EN LOK
HORSTER OUIN.
Jn oub nummer vnn Dondcidug ga
ven wij al een overzicht van üe ver-
kooping bij inzet van het Jan von
Zonen s c-n Lokliorsler duin, gehou
den in het ..Wapen van Friesland"
er de eerste 29 pereeelen.
Zoóals we reeds zeiden irok de vei
ling zeer veel belangstellenden. Zij
os te ongeveer kwart over vi:-r
ndigd. 68 pereeelen waren geveild.
Na do pauze werden bijzonder lioo-
ge prijzen niet gemaakt.
II'eronder laten we volger, de uit-
llag/.i mui de verknoping hii inzet:
zoonis die gehouden werd 11a de pau-
Perceel 30.
OpzichterswoDm:-', schuur en bol-
lengrond inet bosch, gelegen aan den
Hcerenweg, had. groot ongeveer
1.30.2 II.A. Inzet op f 8300. H. Luij-
ken, Amsterdam.
Perceel 31.
Eenige pereeelen bosch, bollenuron4
en weiland, 'gelegen aan de l.eidsche-
vaurt, kad. bekend eet». Hillegoni.
Groot ongeveer 0.93 38 II.A, Ingezet
op f 28000, P. li. Smit, voornoemd.
Perceel 3?.
F.enig-; pereeelen bosch aan den
Heerenwég. Groot ongeveer 2.46.31
H.A. Ingezet óp f 10.003. De Clercq.
Perceel 33.
Eenige pereeelen bosch gelegen aan
den Heerenweg. groot ongeveer 0.9735
H.A. Ingezet op f 4400. De Clercq.
Perceel 34.
Eenige pasauje-p bosch en weiland,
gelegen aan de Leidsclievnart. groot
ongeveer 1.23.97 II.A. Ingezet op
f 3800. Knopmans, Heemstede.
Perceel 35.
Eenige pereeelen bosch en weMand.
gelegen aan de Leidsthevaart. Groot
f 17200. Gehoogd met f 300. Rauue-
mati. Heemstede.
Perceel 36.
De boerenhofstede. genaamd .."sGra
venmade" inet sc ur n. erf en eenige
pereeelen weiland. Groet ongeveer
0.70.54 H.A. Ingezet op f 5100. Ge
hoogd «net f 4ÖJ. Koopnians voor
noemd.
Perceel 37.
Een pe-.ceel weiland en houtwal.
Gelegen ten Ocsicn van perceel 35.
Groot ongeveer 3.24.93 H.A. Ingezet
op f 9400. Koopmans. voornoemd.
Perceel 38.
Twee huizen onder één dak met
schuren, erf en tuin. gelogen aan den
Heeren weg. groot, myjeveT 0.1059
H.A. Ingezet op f 2700. W. v. Zan
ten. voornoemd.
P''rceelv39 a.
Een perceel water gelegen in de
gemeente Hillegotp. Oosteindervaart.
Groot f 1.37.70 H.A. Ingezet op f 320<
Gehoogd met f 50. W. de Ruyter,
Noord wijk.
Perceel 40.
Een perceel weiland, gelegen nabil
de Zandlaan, Bennebroek. groot on
geveer 0.67.90 H.A. Ingezet op f 2000.
v. d. Akker, voornoemd.
Perceel 41
Een perceel weiland gelegen ten
Zuiden van perceel 40. Groot onge
veer 0.67.90 H.A. Ingezet op f 1600,
gehoogd met f ftO v. d. Akker, voor
noemd.
Perceel 42.
Een perceej weiland, gelegen ten
Zuiden van perceel 41. groot onge
veer 0.65.30 H.A. Ingezet op f 1800.
gehoogd met f 100, v. d. Akker -voor
noemd.
Perceel 43.
Een perceel weiland, celegen ten
Zuiden van perceel 42. groot onge
veer 0 58,80 H.A. ingezet on f 1500.
gehoogd met f 100. v. d. Akker, voor
noemd.
Perceel 44.
Een perceel weiland, gelegen aaj
de Zandlaan groot 0,65.30 H.A. Inge-
■t op f 2100. G. Warmerdam.
Perceel 45.
Een perceel weiland met uitweg ge
legen aan de Zandlaan. groot onge
veer 0.87.50 H.A. Ingezet op f 1050.
gehoogd met f 150. De Ruyter. voor
noemd.
Perceej 46.
Een perceel weiland gelegen ten zu!-#
den v an perceel 45. Groot ongeveer
0 95.50 H.A. Tnsezet op f 1020. ge-
hon-d met f 100. v. d. Akker, voor
noemd.
Perceel 47
Een perceel weiland geleien aan de
Zandlaan. croot 1.16.90 H.A. Inge
zet op f 1600. A. Riinsveld.
Perceel 48.
Twee nerceelen bosc'i. gelegen aan
de Zandlaan. Groot ongeveer 2.17.70
H.A. Tn gezet op f 1051). Gehoogd met
f 100. De Ruyter. voornoemd.
Perceel 49.
Twee pereeelen bosch. gelegen ten
Zuiden '.an perceel 48. Groot, ongeveer
1 42.91) H.A. Ingezet 00 f 500. Ge
hoogd mc-t f 203. De Ruyter. voor
noemd.
Perceel 50.
Eenise er©°elen bos'h. water en
.-•an de Zandlaan. ptoot once-
veer 2.01.76 H.A. Ineezet op f 2500.
gehoogd met f 309. j Siizener.
Perceel 51.
Eenige pereeelen bosch. water en
dijk, ten zuiden van perceel oO.
Groot ongeveer 1.99.44 1I.A. Ingezet
op f 1800, gehoogd met f 300-
Syzener voornoemd.
Perceel 52.
Eenige pereeelen weiland, water en
dijk, gelegen ten zuidenvan perceel
51. Groot ongeveer 0.92 59 H.A.
Ingezet op f 1200. G. Teeuwen, Hil-
iegenv.
Perceel f3.
Eenige pereeelen weiland en water
ten zuiden van perc-e! 52. Groot on
geveer 0.98.63 H.A Ingezet op
f 1600. Gehoogd met f 200. Teeuwen,
voornoemd.
Perceel 54.
Eenige pereeelen weiland, water
en dijk, gelegen ten zuiden van per
ceel 53. Groot, ongeveer 1.07.69 H.A.
Ingezet op f 1103. Gehoogd met f 150-
Perceel 55.
Eenige perceel:n weiland, water
en dijk, gelegen ten zuiden van per
ceel 53. Groot ongeveer 2.05.29 H.A.
Ingez;-! op f 3003. v. d. Akker voor
noemd.
DE DUINWATERLEIDING
..Op het perron va" liet spoorweg
station alhier aldus het Verslag vau
den t<>«.«tand der gemeente Haark-m
over liet jaar 1918. „waren op den
morgen van 29 April e«-n groot san-
tal pe/r-men bijeen om per extra-trein
naar het terrein van de duinwater-
icitlin». in de duineu achter CKerveen,
Ie gaan.
Het terrein leverd© een v rooi ijken
aanblik op. Van alle gebouwen wap
perden de vlaggen en keurig wa© al
les met groen cn bloemen versierd.
Voor don ingang van het hoofdgebouw
waren tropecén aangebracht van vlag
gen in nationale on'HJarlemsche kleu
ren
Toen allen in het machinégebouw
vcrecnigd waren nam de Burgemet--
i-r Jhr. Mr. J. \V. G. Boreel van
ilogelanden, het woord d bracht in
d« eerste plaats dank aau allen voor
liun tegenwoordigheid. Hij noemde
het v r Haarlem een gelukkigen
dar. een dar waarop een van zijn dier
baarste wenschcm. om ia liet bezit te
zijn van een eigen waterleiding. er-
vuid werd. Wel was <1© Amiterdarn-
-he wnterleidiru* ,.!.-c-U met de meest
mogelijk'; welwillendheid bezield se-
weest ren opzichte van Haarlem, maar
uit. den aard der /aak ou deze Maat
schappij niet. voldoen aan alle cischen
door Haarlem gesteld."
Het verslag vermeldt verder nog.
dat de burgemeester Mr. Farncombe
Sanders herdacht. Haarlems voorma-
ljgen afgevaardigd© ter Tweed» Ka
mer. wiens naam hij onafscheidelijk
verbonden achtte aan de Haariein-
eehe waterleiding. Met den wensch
dat Haarlem van deze inrichting goe
de vruchten mocht ©lukken besloot
d^ lieer Boreel z in red».
Do wethouder van Onenbare Wer
ken i"T Jobs. d© Breuk. zett»
daarop eie'nhandig d© zuigers in wer-
kin- en biermedo werd op dien ge-
denk'.vaarfii"on 29en April van het
ianr 1898 de eigen waterleiding van
de gemeente Haarlem in gebruik ge-
nomen.
Do hoer Dc Breuk onthulde bij die
r'- -o-T e- iv ©edenksteen
di« in het machinegebouw geplaatst
wis: hierna werd den aanwezigen het
«-erste ©las water uit de nieuw© leiding
aangeboden-
Heel wat voorbereiding wa? er non-
dig geweest vóórdat de stad Haar
lem in staat was dit. eerst© gias ws««r
t© schenken.' Herhaaldelijk was -©••lo
ken dat de Amatcrdamschc Duinwater
leiding Maatschappij van 1854. waar-
van de Lekende Mr. Jacob van Len-
neo vele jaren voorzitter is gewecet.
niet a'.t-.jd in staat wa*. ook Haarlem
geheel naar den ©i»ch te bedienen en
officieel kwam hel verlangen naar ten
oigrn waterleiding tot uiting in dc
zitting van den geineooteraad van
14 November 18F8. Toen gaf de Raad
nl. aan B. ©11 W. opdracht „tot het
do«u van de noodige vcot «tellen ter
voorziening in de Ijehoefte van water
binnen de gemeente Haarlem."
II. en W. kre-cSi f 5000 crediet voor
het doen verrichten van onderzoekin
gen ten behoeve van wal toen deftig
r©n avant-projet werd genoemd. Het
College gaf de opdracht door op
20 Februari 1889 - aan den lieer J.
Schot-I t© Rotterdam, die bii het ver
vaardigen van ziju ontwer- nioce'
samenwerkeu mei den architect en
den opzichter over d© gemeentewer
ken ©n -gebouwen cn den opzichter
•an de gasverlichting.
In liet verslag over 1S89 kunnen
V en W. nog g*©n nadere medede©-
lingen doen maar in dat over 1890
wordt gemeld dal op den 9©n Juli van
dat iaar de Rand Insloot B. en
te machtigen tot hét doen van de
nondige slappen om tot ont
eigening te geraken vnn de
noodt ©e pereeelen onder de gemeen
te BloemendaaL Van nadere mededce
lingen kon toen alweer geen sprake
Onteigeningszaken duren altijd
lang. net wa© dan ook eers'. op den
Jen Februari 1894. dat de wet tot
stand kwam. verklarende het nut der
onteigening van eigendommen in de
-emeente Bloemendaal voor den nan-
-2 eener duinwaterleiding voor Haar
lem en het werd 26 Februari 1896
eer de Raad besloot over te gaan tot
nankoon voor de gemeente van dc
Brouwerskolk e.11 het. water, zich uit-
"-•' kende ten Noorden van de per
eeelen tins, 100 en 1547 tot aan den
Korte Zijl we- voor de som van
f 10.000" Inmiddels woe reeds 4
\nril 1894 bovengenoemde lieer .1.
Schotel benoemd lot deskundige voor
het opmaken van dofinitdeve plannen
en. indien de uitvoering van het werk
tot stand kwam. ook voor de uitvoe
rige.
En de uitvoering kwam tot eland,
doch niei ot> dat aangekochte terrein.
P- eigenaresse van de natiieelegen
buitenplaatsen was er niet bijz.onder
on gesteld, daar een pompstation te
zien verrijzen, met stoomketels en een
schoorsteen en dus.... met rook.
Het gevolg was onderhandelen met
de gemeente Haarlem en bij overeen
komst. e «do ten in 1896. werd be
paald. dat het gekothie torn-ni aan
genoemd© eigenaresse werd afgestaan
terwijl deze daan-oor oldcre ©en stuk
duinterreiii afstond voor den bouw
•an liet pompstation en een water
toren; voorts enf zij in eeuwigduren#
den erfpacht een duinstrook van ongc
veer 100 Meter breedte cn 5000 Meter
lengte ton behoeve van tl© prise-d'enii.
Bij Raadsbesluit van 24 Juni 1896
..crd het ontwerp 'van den aanleg der
waterleiding eoedgfk«'urde t-11 op 5
Augustus d© jaarwedde van don di
recteur bepaald op het bescheiden be
drag van f 2500. vri e woning ©11 kce-
teloos gebruik van duinwater.
Iu ©nel tempo ging het nu voort met
den aanleg, den houw et: do verdere
voorbereidende maatregelen1<
Maart 1897 werd de lieer I.. Ha-
velaar. te Namen, tot directeur bo-
noüind c-11 <.ok een overeenkomst met
Bloemendaal inzake waterlcvenng ge
sloten. Op 10 Noovcmber van hetz. lt-
d«; iaar sloot Haarlem een regel mi'
met Amsterdam betreffende cunigC
zaken, die met het oog op don over
gang der exploitatie voorziening ©inch-
%ok met de H. IJ. S. M. werd over
leg gepleegd over de spoorweg ver
binding van den spoorweg Haarlem—
Zandvoort niet het pompstation dor
nieuw© gemeentelijke «luinwjterlei-
dine.
Het bureau van het eerst© Haai
lenische eemcentelijkc bedrijf wei l
©eveetigd in het perceel Koning-
6traat 2.
Den 9©n Maart 1898 stelde de. Rand
,rdcr. voor de levering van
duin
ater vast en in dezelfde vi-tg i-
deu H. en W. -gem, i Ir.tg'.l
dering - -
tot aanschaffing van de Ct.',mjtsuo
watermeters voor een bear «p van it-n
hixigste f 100.009.
E11 acht weken later acnmk de ge
nie het eerste glas utt d«* ineuwc
11d r i£
cemto vcrelag. «lat dit «11 vrij aan-
zienlijke vermindering had onder
gaan.
Gedurende de eerste week na de
opening der waterleiding was het ver
bruik gemiddeld 3048 M3 per dag;
twee maanden later was hel gedaald
tot 2258 M3 een vermindering van
ruim 25 pet. Et] dat in de zomer
maanden Dc directeur schreef deza
vermindering toe aan heb feit dab door
liet aanbrengen vau watermeters ver
spilling was tegengegaan.
fT.-t grootste verbruik op werkda
gen w as gcwe«.*L op 21 Mei4389 M3.
het kjt-if.ete op 5 December: 1421 M3.
He: gemiddelde verbruik op werkda-
"©11 was 2240 M3 en op Zon- ©n feest
dagen I'.'js M3. Eenigszins na'ef
Aiinkt de mcdcdeeling. cat het nacht-
verbru'k zf-r gering was m verhou
ding tut liet. dngverhruik. ,.l)it lileit".
aldus het verslag. ..voor het dient ziin
der hoofdleidingen".
Het. totaal waterverbruik van 1 M;-i
tot cn mot 31 December 1899 bedroeg
53058 M3. Op laabstgenoemden da
tum bestonden 6168 verbintenissen
voor v.atL-rievcring252 aanvragen
waren toen nog in behandeling.
Aan watergeul werd ontvangen
f 66733.70. aan meterhuur f 4523.48.
E11 nu het verslag over 1911. der
tien jaar later!
Er valt «en groote groei t© consta-
teeren. Het i.iarverbruik voor Haar
lem was 1.255.473 M3. heb lioofde-
liik dagverbruik 49.1 L. (hierin is ook
begrepen hel water voor den publie-
ken dienst). 4.9 L. meer dan in 1910.
Op 31 December 1911 waren in ge
bruik 12803 meiers Degen 12439 op
31 Dec 1910.). De balans sloot
met '11 bedrag van f 1.701.174.65 1/2!
Cijfers epreken buitengewoon dui-
dclük en 'lub volgende overzicht van
'b waterverbruik per hoofd «m per dag
gedurende dertien opeenvolgende
jaren geeft een helder beeld van de
voortschrijdende ontwikkeling van het
bedrijf, met slechts een kleinen rijde-
üiken teruggang in de jaren 1907 en
1909.
JIc; waterverbruik per hoofd en per
Jag bedroeg in
Is de ssensch van br.'-' u-r
Boreci ..dat- Haarlem 1. di-ze in
richting goede vruchten mo'ir junk-
ken". in vervulling gegaan)
Laat ons om deze vraag te beant
woorden. in gronle trekk— 1 ce ont
wikkeling van heb bedriif volgen en
daartoe beginnen «net op tc s-'mu het
eerste verslag van de èkpl.' loo-
1,0,1de van 29 April 1893 tot 1
Januari 1999. dus over acht nnrmden
en twee dagen
Op het kantoor werd in dien eer
sten tijd de directeur, de heer Havo-
laar. bijgestaan door de heeren G.
Spaan, boekhouder, W. Boutnan. Ie
klerk- J- Verkoren. 2e klerk en twee
looDC-rs- Spoedig bleek de aanstelling
van een assistent-boekhoud©:- noodig.
Als zoodanig werd benoemd de heer
\V. C. Penis.
Over het waterverbruik zept het
1899
22.1 L.
1 DQp
30.5 L.
1901
34.9 L.
1902
36.3 L.
1903
37.5 L.
1904
40.6 L.
1905
43,2 L.
1906
43.8 L.
1907
41.5 L.
1908
43 L.
1909
41.7 L.
1910
44.2 L.
1911
49.1 L.
Doen wij nu een «reep uit de versla-
een over de beide laatete jaren, uitge
bracht door den tegenwoordigen direc
tenr. F. Graaf van Randwijck. die op
1 Juli 1921 in functie trad.
In 1922 werd in totaal 1.835,624
M3 water gebruikt, in 1923 1.783.625
M3. net gemiddelde waterverbruik
per dag en per inwoner bedroeg in
1922 60.05 L,. en in 1923 56.6 L.
Op 31 December 1922 waren 18,925
meters in gebruik en op 31 December
1923 wa» dit aantal 20118. Aan wa-
tergcid werd in 1922 f 370.294 ont
vangen en in 1923 f 490.754.94.
Over 1922 was het batig ©altlo #ntt
cle stoning in het reserve fonds iu ren
de cijfers f 27.000. over 1923 f 33.000.
Het in 1923 geldend tarief is lager ge
weest dun dat hetwelk in 1922 aold en
zou dus een veel lager winstcijfer heb
ben gegeven indien niet uitbreiding
van hei debiet groot ere ont
vangsten en vereenvoudigingen in
het bedrijf te Ovcrveen benevens het
vereenvoudigde tarief minderuit-
gaven hadden veroorzaakt.
Vooral in verband met dc leatsie
winstcijfers mag met gerustheid ge
zegd worden, dat de wensch van bur
gemeester Roreei is vervuld en de ge
meente Haarlem van haar waterlei
ding goede vruchten pluks.
Nog eenige losse opmerkingen, alle
verband houdend inet de ontwikkeling
an liet bedrijf, mogen hier een plaats
inden.
De tarieven ondergingen nnluur-
i-ik wijziging. Zij steunden van net
begin der exploitatie af op eenzelfde
baeisde prijs van hei water per
kub. in«?ter voor de minimum te beta
len hoeveelheid van 30 M3 per jaar
(het meest gangbare contract) was
•eel hooger dan vooY grootere gecon-
radeerde hoeveelheden. De prijzen
zijn sedert 1898 wel opgeloopen. doch
dit is een algemeen verschijnsel.
Voor die genoemde hoeveelheid van
30 M3 was de prijs tot 1 Januari
1919 25 cent per Kub. Meier; daarna
tot 1 Januari 1921 30 cent. vervol
gens tot 1 Januari 1923 38 cent, in al
die gevallen verhoogd met meterhuur
en leidinghuur.
Met. genoemde basis is e-edert 1 Ja
nuari gebroken, en voor alle Kub. Me
ters. behoudens bij zeer groote leve
ringen. wordt één nrijs berekend nl.
40 cent. zonder extra kosten voor den
watermeter en de dienstleiding.
De sedert het begin van de exploi
tatie voortdurende daling van den
waterstand in de prise-d'-eau was
oorzaak van ongeruelheid omtrent het
watergevend vermogen van de prise-
d' eau. Daarom werd een technische
commissie benoemd in 1910 om na tc
gaan of dc toenmalige prise d' eau
voor dat 00 gen blik en voor de toe
komst voldoende was en wat er even
tueel voor de toekomst. Ie doen stond.
Door bijzondere omstandigheden werd
het rapport, niet uitgebracht.
Na het zeer warme jaar 1911 is de
watertand wederom gestegen doch
in 1921 en 1922 was liii zóó sterk da
lende. dat de prise d' eau zeer in het
bijzonder de aandacht vroeg en blijft
vragen.
Het kantoor van de waterleiding
werd in 1904 overgebracht naar het
Spaarne, zcodat het nog wat verder
werd verwijderd an fitterij en me-
terwerkplaats.
Deze zullen zooals zeer te wen-
echen is nog dit jaar overgebracht
kutu^n worden naar het buitenter-
'ein en magazijn, achter den Kamper
singel. waar de nieuwe fitterij eu me-
terwerkplaats in aanbouw is. En zoo
dra dan het kantoor kan worden
overgebracht naar het gebouw, waar
thans de Stads-apotheek. en tijde
lijk de keuringsdienst ziin onderge
bracht. komen ten minste drie onder
deden van het bedrijf bij elkaar, het
geen ongetwijfeld van gunetigen in-
.ioed zal zijn.
D© uitbreiding van liet personeel
hield in het algemeen verband met
de toeneming van het aantal verbrui-
kensde invoering van den achturigen
werkdag heeft zijn invloed doen gel
den. Doch nadien bleek het mogelijk
het. aantal werklieden m de machine
kamer met 2 Van de 6 te verminde
ren.
De wijziging van het tarief, inge
gaan 1 Januari 1923. beoogd© 0.111.
eenvoudiger administratie dus minder
personeel. En dat doel werd bereikt.
Ook in het duin kon het toezicht
houdende personeel worden vermiu-
derd.
Sedert een begin is gemaakt met al
le meter-reparaties in eigen werk
plaats te deen plaat© hebben is daar
het personeel uit"ebreid.
Boven werd vermeld het sluiten van
een overeenkomst voor de waterleve-
rinc te Bloemendaal. Haarlem 6loot
ook een contract voor de levering van
water in Bosch en Vaart. Doch sedert
Heemstede haar water koopt van
Amsterdam, voorziet Heemstede
Bosch en Vaart Piet duinwater van
Amsterdam.
In 1912 ging Haarlem een-overeen
komst aan met Schoten en sindsdien
wordt het duinwater geleverd recht
streeks aan cle particulieren aldaar
1 alsof het Haarlemmers zijn.
Tenslotte iet6 over de laatste jaar
cijfers.
Deze wijzen uit een vermindering
van waterverbruik in 199"? vergeleken
met dat in 1922 Deze vermindering
van waterverbruik is slechts schijn
door gebrek aan betere gegevens wer
den, naar de directie van het bedriif
ons meedeelde, over beide jaren de
e' fers gegeven, wollte op dezelfde,
doch minder juiste wijze werden ver
kregen. Van de gepompte, theoretisch
berekende, hoeveelheid water loopt
een deel naar den reinwatcjfkeldc-r
terug.
Door verbetering der pompen in
1923 in die teru.Kgeloopen hoeveelheid
belangrijk verminderd, hoewel de
juiste hoeveelheid niet bekend is.
Plannen om te komen tot vertrouw
bare cijfers omtrent het gepompte
water zijn jn bewerking.