iQP
tówtfeii
rooipiy
3Ê
A
HAARLEM'S
DAGBLAD
OM ONS HEEN
Rubriek van den Arbeid.
MAH JONGG
4
01
A
VRIJDAG 24 OCTOBER 1934
VIERDE BLAD
No. 3385
Uit de Groene Doos
Bladeren in oude geschiedenissen is
een troostvol vuruiuak, omdat er
do eerste plaats duidelijk uit blijkt,
dat de mcnschea altijd zorgen hebben
gekend, zoodat het niets buitenge
woons is, wanneer wij eveneens daar
mee belust zijn. Moeilijkheden on ver
drietelijkheden behooren nu eenmaal
tot de menschclijke nutuur, die zich
ook wel zwarigheden schept, wanneer
zij zich een poos niet van zelf voor
doen. Kr wordt verhaald van een
man, die wanneer hij gebukt ging
ouder zwarigheden, voor zijn raam
ging zitten en de voorbijgangers mon
sterde, tot zichzelf zeggende: d man,
die daar gnat, heeft ook moeilijkhe
den al weet ik niet welke do vrouw
die achter hem aan komt, heeft stel
lig haar tobberijen, al zet zij een
strak gezicht waarop niemendal te
lezen 'staat. En zoo voorts en zoo
voorts. Wanneer hij on die manier
een poosje had zitten philosophccren,
had hij weer vrede met zijn eigen
zorgen gekregen en ging getroost met
zijn werk voort.
Dit is de ccne ervaring van wie
oude histories leest, de andere komt
hierop neer, dat er weinig nieuws on
der de zon is en allerlei gebeurtenis
sen, prettige en sfndere, meer in vorm
dan in werkelijkheid verschillen. Op
dit oogenblik bijvoorbeeld is de Fran
sche regeering bezig met bezuipigen
op d.- uitgaven rn gebruikt «Is een
van dc middelen d:
Har
Wj
Weekblad i
t lee:
ik in
3 Ja-
evoerd budget en
en schuldenlast al-
lig gestemd" De
artikel schijnt dat
■ti (den Derde) toe
verwijtend zegt
ling I.ouis Phiün-
,t had van 12 mil
•<-r Napoleon met
vindt pit
i het
zijn
i keizer uit die dagen
i besteedde.
iaao staat een post persoonlij-
<«k*-l4>. iK-.MO f'.»~
ibüotheek. boeken en kaarten
waaruit blokt dat de keizer
kerken,
Rn m
Ei
nderei
1.1
i kostt-n
schilde-
i. muziek,
bouwwer
eld staat
Natuurlijk zullen
iliend hebben 'er
licing van
Dol
e bedrager
ijfhonderd
vorderden,
te zeggen.
i hij
wordt
lijk© personen)
nd* Danes
:i den ir-
el artikel
,rV en be
de Krirn-
mUlioenaa
■ld
kar
-J!M Napoh
heefj. ..Mogt Napoleon dit zelf i"-
zien en hierin voorzien, dan zou 1663
nog eenmaal met gulden letter* in
zijn geschiedenis staan aangeteekend".
I»e verzuchting wa* zek-r goed be-
doeld. maar Nanoleon III was niet
geabonneerd op Haarlem'* Weekblad
kunnen lezc-n. Zijn heerschappij na
derde reeds baar einde. Zeven jaar
later zou hij van den troon .vervallen
verklaard worden.
Overigens is er wel vaker goede
raad van Haarlem uitgegaan in ver
band niet de wereldgeschiedenis.
.Iiadden de groote mogendheden
naar onzen raad geluisterd..." schreef
nog geen vijf en twintig jaar geleden
- - journalist in zijn weekblad, dan
zou dit en dat schrikkelijks niet
beurd zijn. Helaas, dat de groote
gendheden zich om het advies uit
Haarlem niet bekommerd hadden 1
Wil men weten, wat het inkomen
van andere vorstelijke personen was
In hetzelfde jaar werd in 't Engelschc
Parlement besloten den prins van
Wales, ter gelegenheid van zijn hu
welijk met prinses Alexandra van De
nemarken, een jaargeld van veertig
duizend pond sterling 460.000) toe
te Kennen en aan de toekomstige
prinses een jaarlij'xsche dotatie van
tienduizend pond, die tot dertigdui
zend verhoogd zou worden, wanneer
zij weduwe werd.
Genoeg van die vorstelijke inko
mens, waarvan een burgerman toch
geen hoogte kan krijgen, omdat hij
niet weet. wat er aan de eischcn vnti
een hofhouding zoo al verbonden ie.
Wij kecren dus tot dc bescheidener
stervelingen terug en teekenen op,
dat in den nacht van Dinsdag op
Woensdag, dus tusschen 30 en 31 Dc
comber, de stedelijke nachtwacht in
Haarlem haar laatste ronde deed
met de klep; ..onze oude nachtwacht-
dienst, die sedert onheugelijke jaren
met goede trouw zorgde voor dc vc
l.ghcid der stad. opgeheven".
Fo.nmigen werden aangesteld a
agenten der vierde klasse, belast nu
den nachtdienst en om in te vallen bij
ziekte. Anderen. oude mannetjes,
die door hun leeft.,J niet meer vod
die betrekking in aanmerking kon
den r omen, werden mee een gratifica
tie naar hu:s gestuur l.
D'A uas rui:n zestig jaar geleden.
Sedert dien tijd is de bewaking
nachts aan dc politie opgedragen
en toch-keerde men, eenige jaren ge
leden. weer tot de nachtwacht* terug.
Niet meer met den r.itel, want dc
Pothovianen dragen een fluïde. en
ro03!» dc openbare racbtwakcra in
dtr'.ijd de burger» met hun ratel een
gevoel van vei-igiioid trachtten bij
.1 Cf, dat de mannen
zetten. Vijftig centen! Zeker, men zal
rekening gehouden hebben met de be
langen ran de industrie. Maar hoe
veel zou do tegenwoordige Raad
Haarlem per vierkanten meter aan
de firma Beijues willen betalen, wan
neer zij haar fabriek aan de stad wil
de vc-rkoopen en daardoor het Sta
tionsplein kon worden verbreed!
En nu ik dan toch van geld spreek,
mag herinnerd worden aan een won
derlijk geval, dat in die da?en
hoofden warm en de pennen scherp
maakte. Het Noordzeekanaal zou
worden gegraven. Amsterdam had
daarvoor demonstratie op demonstra
tie gestapeld, gevlagd, gewimpeld,
geïllumineerd en gepetitionncerd. Het
hadt doordringende vertoogen.den
Koning overtuigd, dat de doorgra
ving een lovcnsijiiuestio vooi; de hoofd
stad tvas en daardoor 'fi Konings me
dewerking verworven. Maar ziet toen
dc wet er dcor was onthield Amster
dam zich van inschrijs ing op de lee-
nin, dat- wil zeggen: van de 18 mil
lioen gulden die noodig waren, kwa
men niet, meer dan 7 millioen binnen,
waarvan nog tweo buiten Amsterdam.
Er ontbraken dus niet minder dan elr
millioen. De Koning was daarov
zoo verontwaardigd, dat liH aan den
burgemeester van Amsterdam s?inde,
dat zijn bezoek aan de hoofdstad
worden uitgesteld totdat Amsterdam
betere bewijzen had gegeven van be
langstelling in do nationale onderne
ming der doorgraving. Inmiddels ver
dubbelde M. liet bedrag van zijn
persoonlijke inschrijving.
Rijmelaars van dio dagen fbij ge-
legenlioden grijpt men liefst n
den gebonden stijl) jpjden daarover
o.a.
Doch de uitkomst heeft nelaa:
geleerd.
Dat Amsterdam wel blot-i l-egee«c
Doel» niet daarvoor wil geven,
Mild was 't met vlag, geschreouv
en gas,
Doch wat betreft do duitenkas.
Die ia op slot gebleven.
dei
adie
particulieren
door van tic
het
da.-I
i he
c-er niet misgunnen
■rbc orden b
>litie en aan de verscherping v»n do
palingen op <i.- li ling, die gemaakt
hebben, dn» dieven hun buil bijna
meer van de hand weten te
doen.
istbo
niet be
rij ge:
i goedi
i voorzien. Loon f 50.-—"
Zlill lil Jl. I - .-TH. II ]<l-
uidcr .Ie d< rug jaar zeker
er en een loon van i 50.
t geheel niet meer voor:
wij bedenken, dat in dier.
u gulden allicht meer t©
dan in onzbn lijd voor
llo>. i* hei finders te vciklnren. dn!
n de Raadsvergadering van 11 Maart
8G3 nan J. J. lieijne» verkocht werd
r-n strook grond aan do oostzijde van
ijh fabriek, groot 52 en een halve ej
oor 50 cer.ts de vierkante cl en hem
irgnnd. daarop een gel
i he
i H.
ook naderhand blijkbaar
In Juni werd een voor-
n W. \nn Amsteraam om
e DOgOCleeran en daar-
ncmen in de associatie
iving. verworpen: men
- aangeboden was. het
voprdediger voorwaar-
16 millioen
der doorgl
zc.de. dat
kapitaal o|
den te leve
In dien zelfden tijd komen voor het
eerst plannen op tot sticht in.- van
een spoor f.,railroute", zegt onze re-
dacleur tot verduidelijking) naar
Zandvoort, om Zundvoort beter met
Haarlem en Amsterdam in betrek
king ie biengen en de badplaats al
daar dus meer toegankelijk te ma-
Mijn Haar].
Weekblad v
neiigd© gevoeler
feld ten belunzri
de Amsterdi
ijke beletsel blijven,
igezotencii van Haar]
die onze si
•10 one
zeldzaam naar Zandvoort koroon".
n gaat lii i met beschouwen
voort. „Ware liet mogelijk, Zand-
u het. strapd.
over het dorp Overveen of aldabr.öno
tïng daar to stollen, niet
'Cg
séht.ii
rl-tl Plui
middenduin, dan zou dc nfswind vnn
Haarlem tot aan het Mnmd onga-
r een uur ïiy» lum Haarlem naar
hei hadhuis ie Zandvoort is de af-
J nu 2 uur), terwijl wil© aanpa-
naino wandeling door het. liekoorli'ke
dorp Overvecn en do duinstreek h-i
de Brouwerskolk velen zou uitlokken,
d. badplaats ie bezoeken. Overvecn,
Rloemendnol en do duinstreek bij dc
Knik zouden cr voorzeker veel l i)
vinnen en mocht de nieuwe badplaats
J poen Srhevoningon worden. d«
inmiddellijko nabijheid van Amstcr-
l.nn cn Haarlem zoude haren bloei
va-irl orpen. torwM alle kunstmatige
middelen om de tegenwoordige bad
plaats Zontlvoort uit haren afgezon
derd®»» toestand to verheffen, steeds
vruchteloos bleven".
Zoo dacht men «lus in 1*03 over
do toekomst van Zandvoort. Niet ce
lled ten onrechte, want de pogingen
Amcterdamschen bankier
bloei te brengen, zijn mislukt. Onze
redacteur van 1863 heeft «venwel de
fiets en de auto niet, den Zeeweg van
Bloemeridaal bijna voorzien. Finan
cieel succes is daarmee evenwel nog
altijd niet behaald.
Wat in die oude lectuur altijd min
of meer treurig stemt is, dat allerlei
voorspellingen, met groote zekerheid
gedaan, nog altijd niet. verwezenlijkt
zijn, Carthageua-olie belet niet al
leen, gij kunt er op rekenen, liet uit
vallen van het haar, maar ook het
grijs worden, dat volgens den uitvin
der van de olie een soort van verdor-
ringsproces ia. Zoo was het ook, in
1863. uit rnct de kwellingen van de
rheumatiek. „Duizend© middelen zijn
daaraan zonder vrucht beproefd", zoo
lamenteert de ontdekker van het nieu
we middel, „alles sluitte af or.
barre rotsen van liet Kumatismo".
Maar nn is dan tn.-li. zoo roept, b
in triomf, in de Abshaubbïn's o( Anti-
Rumalische watten „liet reddings
middel voof lijders aan ruïïïatiek ge
vonden".
Meer dan zestig jnar geleden. Hoe
komt liet dan. dat. er nocr nltüd kanl-
hoofdigen. grijskoppen en rheumatiek-
lijders 7.iin? Het eenige antwoord voor
wie de fabrikanten vnn dez heelmid
delen niet van overdrijving beschuldi
gen wi], is dat do aanwezigheid on
der ons van kaalhoofdigheid, eriis-
heid en rheumatiek een vergissing is
dat zij er dus niet behoorden te
wezen.
J. C. P.
Spart an Wedstrijden
Zwemmen
N. Z.-Hollandsche Reddings Mij.
en Z. H. Mij. lot redding van
Schipbreukelingen
Een straatcollecte
end wordt
Lovcuge-
Novembcr
e Eltzbnchcr om Noord Zandvoort tot zullen trekken.
Men schrijft ons:
iooals langzamerhand b<
iu den lande, lieidenkei
noemde maatscliappiieu ii
s. naar 100-j«rig bestaan,
in dat tijdsvorioop \au oen eeuw
zijn 'jJ reddingstations langs de kust
opgericht, liebben 500 maai de be
manningen der booten iiun leven ge-
d en velen hun h-v.-n geoficrd.
omdat van anderen te ivddeu en ziin
dapper.- jiogingeii bekioond door
eveer 5JC<J juensehcnlgyi-ns voer de
familie en de mautschappii te behou
den.
Dat do Rcd'iingmaatschappijen de
rkeniciijkhe:d en dank verdienen
tn aile naties der wereld., :6 hoven
vljfel verheven.
Weet uien nu dat de niaat?cl)ap-
jen bijna geheel moeten beslaan vm
particuliere bijdragen, dan moet bet
elk duidetïik zijn. dal nu. bij liet 100-
jarig jubileum, een extra bijdrage
word', gevraagd, (en oerslc nni het.
eddingmatcriaal uit te breiden, leti
tweede om dp „Helden der zee", op
hun ouden dag ie Meunen.
Door hel Plaatselijk ConiitA te
riarlem zijn He hoeren A. .1- Meiie-
rink on F. Joh. Rohlfa uitgenoodigd
om een slrantcollcrtc voor bovenge
noemd doel te orgnnisocren.
Op 25 October kan in <len schouvv-
btirg .-i.iii het Wilsonsplein slechls
een klein de:-l van Hanrlem's bevol
king offeren voor bet ineusc-hlievend
werk: bij een straatcollect© kan ieder-
zljn penning6ko tóhenken.
'o kunnen thans modedeelen. dat.
goedkeuring der autoriteiten, de
strnateoilec'.o zal plaats vinden op
Zaterdag 1 November van 1 tot 5 uur.
De Commissie Iieefi gewend tot (at
m vereenigingen te Haarlem tot liet
verkrijgen van collectanten en collec-
aangenaam is liet-, te melden,
elen zich beschikbaar heblien
gesteld. W© kunnen reeds berichten,
dat een bemande reddingsboot en een
muziekkorps door Haarlem's straten
INCEZONDEN MEDEOEELINCEN ft 60 CtS.
Overtuigt 1/1
In eiken prijs het beste.
Hier zijn enkele van onze
succes-merken.
Van hier en daar.
DE NEDERL. AAN N E M ERSB 0 N D
OVER DE ARBEIDSWET 1?1B.
liet periodiek „De Christelijke Pa
troon" mejflt
Het hoofdbestuur van den NederL
Aanneinersbond had een commissie be
noemd, aan welke was opgedragen hei
itbrehgen van een rapport inzake de
eiking der Arbeidswet 1919- De com-
issie, bestaande uit de heeren B. van
Eesteren, C. Elfferich en H. A. Looyen.
met mr. Ph. J. van Vliet tot secretaris,
komt in haar aan den Bond uitgebracht
apport tot de conclusie, dat de Ar-
le-.dswet 1919 in hare werking ten zecr-
tc nadeeüg is voor de Aannemersbe-
iiijvcD, voornamelijk doordat zij een
ermindering van den productieprijs
tegenhoudt, hetgeen één van de voor
naamste redenen is van het gebrek aan
in de laatste jaren. Ook de na-
dceligc werking van deze wet voor de
gehecle Nederlandsche industrie doet
de aannemersbedrijven haar terug
slag gevoelen.
De grootere intensiteit van den arbeid
bij de invoering van deze wet in voor-
cht gesteld, is een illusie gebleken,
arbeidsprestatie is integendeel in
het algemeen verminderd, mede tenge
volge van de wijze, waarop de arbeiders
van hun vrije uren gebruik maken. Zelfs
is hierdoor een concurrentie ontstaan
lusschcn patroons en arbeiders, die in
hun „vrijen tijd" aangenomen werken
uitvoeren, tot schade van de bedrijven
:!cr patroons.
De door de wet toegelaten vergun
ningen tot langer werken, blijken in
dc practijk haar waarde te verliezen en
kunnen nauwelijks gelden als eeltige
compensatie voor het nadeel door de
ei veroorzaakt.
Om een beteren toestand in de aan
nemersbedrijven te krijgen, zal het in
do allereerste -plants noodzakelijk zijn,
dat (desnoods tijdelijk, en dan voor
eenige jaren) elke beperking van den
arbeidstijd voor alle bedrijven worden
opgeheven.
Slechts door dezen maatregel kan een
-.icuwe opbloei der bedrijven warden
ngeluid.
De erkenning door de overheid, dat
ierlits d'-or een langeren arbeidsdag
-tan worden gekomen tot verlaging van
den productieprijs, brengt als eerste
consequentie mede, dat gelegenheid tol
langer werken onbeperkt worde open-
gesteld-
DE STAKINC BIJ DE „BIJENKORF"'
TE 'S-CRAVENHACE.
Het Ilaagsche Corr. Bureau meldt
Dc Alg. Patroonsvereeniging in de
bouwbedrijven heeft het conflict van de
.Albatan" aanhaDgig gemaakt bij de
volgens artikel 23 van het Collectief
ract, samengestelde arbitragecom
missie, welke te Amsterdam vergaderd
beeft onder voorzitterschap van mr. Van
Zanten.
De commissie oordeelde naar dc Pa
troonsvereeniging ons mededeelde, dat
het conflict niet een uitvloeisel is van
de niet-naleving van de bepalingen ia
dit contract en achtte zicji alzoo niet
competent een uitspraak te doen.
De directie van de „Albatan" deelde
roede, oat zij thans =5 man in dienst
heeft, ongeacht het uitvoerend perso
neel.
Van werknemerszijde wordt verno
men, dat een vijftal timmerlieden bij
dit bouwwerk, die te Wassenaar wonen
en gedurende de staking aan het werk
waren gegaan. Donderdagmorgen niet
meer aan het werk zijn gegaan.
Heden zou de bespreking plaats heb
ben tusschen tie besturen van het Ned.
Verbond van Vakvereenigingen en het
Verbond van Hoofdarbeiders inzake de
evemuccle samenwerking in een Ver
bond van den Arbeid. Naar De Tel.
verneemt, gaat deze conferentie niet
door. daar het V. v. H. bericht van
verhindering en verzoek om uitstel
heeft gezonden. In de betrokken 1 rin
gen aldus het blad acht men
tbans, na de mislukking- van de fusie
tusschen „Algemeene" en „Mercurius"
de totstandkoming van samenwerking
van N. V. V. cn V. v. II. en dus n.ede
van het Verbond van den Arbeid hoogst
onwaarschijnlijk, zoo al niet geheel van
de baan.
DE ARBEIDSTIJD IN HET H6TEL-
EN RESTAURANTBEDRIJF.
Op de te Rotterdam gehouden olge-
mc-ene vergadering ran den Bond van
Hotel- en Café- en Restaurantpersoneel
is een motie aangenomen, waarin er
bij ag Regeering op aangedrongen
wordt onverwijld uitvoering te geven
aan de motie-Schaper betreffende de
uitvoering der Arbeidswet, zoodat voor 't
hotel-, café- cn restaurantbedrijf de
wettelijke regeling van den arbeids
tijd in toepassing wordt gebracht, en
waarin de organisatie zich bereid ver
klaart er toe mede te werken, dat de
controle op dc naleving der Arbeids
wet zoo goed mogelijk zal geschieden,
WERKLOOZENVERZORCINC IN
DE CROOTE STEDEN.
Naar „Het Vad." verneemt, heeft
wethouder Drees Cs-Gravenhage) bij
den Minister van Arbeid, namens zich
en zijn collega's in de groote steden,
een onderhoud aangevraagd.om te komen
tot de verzorging van de werklouzen,
welke minder drukkend is voor de ste
den dan thans. Plan is voor te stellen,
dat de werkloozenkassen een langere
uitkeering dan gedurende 90 dagea zul-
IN CHINA EEN EEUWENOUD SPEL. - IN EUROPA EEN
MODERNE RACE. - ZIJN GESCHIEDENIS EN ZIJN BE-
KORINC. INCEWIKKELD EN TOCH EENVOUDIG.
U heeft, na alle reclame die er den
laatsten tijd voor gemaakt ie, nu
eenig idéé van het beatoan van
al lor nieuw*: o en al Ier populairste der
gezelschapsspelen, het spel dat
•n«-o*t verstokte bridgespelen zoowel
ai-, de meest constante apelhaters be
keerd heeft. Mal» Jongg. Misschien
■■preii u bel zelf reed*, maar ook dan
kunnen wij er u wellicht nog eenige
bijzonderheden van vertellen, die de
bekoring van het spol slechts voor u
kunnen verhoogen.
Een behoorlijke introductie dient te
beginnen met den naam cn, zoo noo
dig een verklaring daarvan. In de ver
taling van het woord Mah Jongg ligt
mis? rivier» de eenige teleurstelling vat»
he; spel. Het bei eekent namelijk: Mufi-
schen. De woorden Mali Jongg teU
zijn de door Chineasoche koelie* aan
den vogel l'e I.ing gegeven bijnaam.
Een oei» Po I-ing 1* een musch. afge-
1 een der eteenon van het spel,
bamboe soric. Maar danr-
óver later. Uw
veronderstelling
dat deze Po
Ling, do naam
gever. ook de
voornaamste
sl een vat: het
spel zou zijn
Onjuiste ver
onderstellingen behooren tot dc char;
me van Mah. Jongg. Omtrent den oor-
pornnv van het snel i* niets met zeker
heid te zeggen. Waar wij Europeanen
onze geschiedenis in ©©uwen afmeten,
doen de Chinoezen het in duizendtal
len van Jaren, maar men neemt aan
dat Po J.incr rood* ongeveer 500 voor
onze jaartelling g^poöld werd door
den toen levenden keizer en zijn hove
lingen om de vele uren van verveling
te verdrijven. Niemand anders speelde
het toen. niet omdnt men er niet
hield, of er geen tijd voor had. maar
omdat het niet mocht. Het
jaar geleden een autocratisch régime
in China, slechts d© k«-izer en zij»»
mandarijnen mochten zich wijden aa»i
het spel, genoemd naar den heiligen
vogel. Aan overtreding van het spcl-
verbod dacht niemand, want daar
stond d© doodstraf op en dat was zelfs
Pe I-ing niet waard voor een volk, dat
nooit om variatie van spelen verlegen
geweest is.
Zoo bleef intusaciien het Mah Jongg
spel eeuwen lang achter de muren
het Keizerlijk paleis in do heilige stad
Peking vcrl-orgen. Later werd verlof
tot het beoefenen van hot spel als een
soort keizerlijk privilege, en naar wij
verwachten mogen niet. voor niets, aan
rijke kooplieden gegeven.
Toen het eenmaal zijn weg buiten do
paleismuren gevonden had. wekte hot
spelprivilege natuurlijk den afgunst
op van het minder met oardscbe goe
deren bedeeld© deel der bevolking en
zoo kon het geschieden dat een van de
concessies tot beëindiging van den
Taiping opstand in het midden der vo
rige eeuw bestond uit het verlof tot
Mah Jong ge 11 voor de geheele Chinee-
sche notie.
Het Chineosche rijk ï.s onmeielijk
groot en het is dan ook geen wonder
dat het nu algemeen geworden spel
op zijn triomfantelijke reis door net
geheele land nogal eens onderweg van
uiterlijk veranderde. Het gevolg was
dat toen de Europeanen zich in groo-
ten gei ale in Clüna gingen vest igen
'■n niet Mah Jongg kennismaakten, zij
het in de verschillende provincies in
tal van verbasterde en onderling sterk
uiteenwijkondo vormen aantroffen.
Een
Het zij:
sn.
an die vormen werd reeds om-witto en groen© draak.
r"-.-.s 1"N) naar Europa overgebracht Dan zijn cr verder nog vier eeizoe-
s Kanhoo. een kaartspel, w-aaraan de- nen
groepen vorm ing
Ho© .moet hij die ooit uit elkaar hou-ten aan den gelukkigen ronde-winnaar
Hoofdspel ten grondslag lagen. Voor
het in Europa opgang kon maken,
werd dc fabricatio vnn de speciaal
Chineezulio kaarten om de een of an
der- duister© raden gestaaktwaar
door het weer verdween, om ©enigszins
gewijzigd :n het begin van deze eeuw
opnieuw geadopteerd te worden als
Coon-Can, dat ook tegenwoordig in
Amerika en Europa nog wel gespeeld
wordt.
Nu heft, -en tweetal jaren geleden,
h-t origineei© Po-I.ing, of zooals het
•dan tegenwoordig heet. Mah-Jongg
*I>e! zijn triomfale intrede in Amerika
en Europa, aanvankelijk Engeland,
gedaan.
Aangezien d© monschheid veel beter
dan hot geslacht van 18SO weet, hoe
een reclamecampagne moet aangepakt
worden, heeft Mali Joncg zich bijnti
dadelijk stevig ingeburgerd. Bij do
Oosterscho bekoring van liet spel zeif,
i.s volop gebruik gemaakt van legen
den en iuiecdoten, die ermee in ver
band staan. Eon klein voorbeeld hier
van.
Tot de Mah Jongg-nitrusting bohoo-
r-ii minuscule dobbelsteentjes. Snoe
zige klein© dobbelsteentjes. Do punten
zij 11 liifrrop zwart, aangegeven, behal
ve do vier, die rood is. Daar is een le
gend© aan verbonden van een keizer,
dio onveranderlijk verloor, tob hij op
een goeden dag een vier wist te gooien.
Toen koerde zijn geluk. Van dat
oogenblik af zijn de vieren op Mah
Jongg-dobbclsteonen op keizerlijk be
vel rood aangegeven.
Historisch Juist, of niet, liet is aardig
nietwaar. Zoonis ook de vreemde Oos-
tersche sleenon hun koning hebben.
Wij beelden er hier een van elke gewo
ne serie af.
a van links naar rechts tee-
ken. banüoe, kring of cirkel, roode.
vier bloemen
en vier winden.
w
De voorstelling wijkt bij verschillen
de fabrikaten nog weieens af. De Po-
Li ng of Dam'boe No. 1 wordt zeer ver
schillend voorgesteld, het. tnusschen-
geslacht is blijkbaar iu China nogal
gevarieerd. Ito seizoenen en de bloe
men echter zijn in het geheel niet ge
normaliseerd. Do seizoenen zijn geheel
de bloemc-n bijna even symbolisch, de
fantasie van den Chineeschen kunste
naar is te dien opzichte dc vrije
loop gegeven.
Het totaal aantal steonen is 14-4,
maal 9 cirkels, bamboes cn lenkeus,
dat is samen 108. Vervolgens driemaal
ier 'draken, viermaal vier winden,
eenmaal vier seizoenen en bloomen.
Hel materiaal wordt, vorder voltooid
door fiches, natuurlijk in vorm ook af
wijkend van do onze, een doosje met
wanden, die als aanwijzers dienst doen,
vier latten, waarvan drie zwart en een
rood. wat meer bijzondere beteekenis
heeft in de reeds genoemde dobbelstee-
r. toch do aspirant-speler.
den, 144 steenen en dan al die andere
poespas. Ja en het is nog veel erger.
Luister maar. De ronde gaat tegen
de zon in, zooals een Chineesch spel
betaamt, het openmaken van de eerst
gebouwde muur ook, de Oostenwind
begint ais wind van de ronde, maar
later kan die overgaan, dc roode lat
reist eerst geheel rond en gehoorzaamt
daarna weer aan andere wetten, eer
serie opvolgenden is een chon, die al
leen van den voorganger gemaakt mag
worden, behalve ter voltooiing var
Chon-Mah Jongg, een groep van gelij
ken is een pung, dio van ieder ge
maakt mag worden, van de lat ge
trokken telt een pung meer aan uit
het midden, een kong kan slechts in
bepaalde omstandigheden gemaakt
worden, paren tellen soms in de afre
kening maar soms ook ni-
zoen of een bloem levert wat op en het
dubbele als het een eigen seizoen of
bloem is, een draken-pung of winden-
pung is mooier dan een andere, een
pung cn een kong kunnen open
dicht zijn, hetgeen verschil maakt iu
de puntentelling enz. enz.
Wel moet dit relaas u afschrikken,
oningewijde lezer of lezeres. Maar la
ten wij u geruststellen. Mah Jongg is
werkelijk een eenvoudig spel, ook al
duizelt het den beginneling aanvanke
lijk wal. Niet langer dan een half uur.
Daarna chowl en' pungt en kungt
hij naar harlenhist mee en schreeuwt
opgewonden Mah Jongg als zijn serie
compleet is.
Wij leggen het u niet uit, Mah
Jongg, Jiot spel der duizend mogelijk
heden. Vroeg of laat bezwijkt u voor
zijn lokstem, dan koopt u er een boek
je bij dat eenige lien t allen pagina's
bevat om alles duidelijk uit te leggen.
In de practijk leert u ditzelfde in een
half uur. En daarom onthouden wij
ons daarvan.
Slechts, en dit dient vermeld te wor
den, de berekening na afloop van iede
re ronde is wat ingewikkeld. Meestal
beperkt, een Mali Jonggmaker zich
tot het innen van enkele honderden
punten, maar er is een combinatie mo
gelijk, die elk der deelnemers nood
zaakt eenige honderdduizenden pun-
te voldoen. Dit is intusschen waar
schijnlijk sinds de dagen van keizer
Woe en zijn mandarijnen. 2500 jaar
geleden, niet voorgekomen, wat maar
goed is, want elkt krijgt slechts 2000
punten in fiches.
Vergaten wij nog te vermelden, dafc
het om geld, om grof geld zelfs ce-
speeld kan worden? Dau vergaten wij
ook erbij toe te voegen, dat het zon
der geld niets aan aantrekkelijkheid
weruest. Dat op zichzelf is een testi
monium.
Er is geen twijfel aan. Mali Jongg
zal niet zoo spoedig weer verdwijnen.
Daarvoor is het t© aantrekkelijk en de
rabricage van de aardige, kleurige
steentjes te goed opgezet. Het is nog
tamelijk duur van aanschaffing, een
facior die de populariseering neg wat
tegenhoudL Zelfs het eenvoudigste
spei van hout is nog vrij prijzig,
niet voor de waarde van het gelever
de, maar als gezelschapsspelletje. Én
in den prijs is ook het suobbisme er
niet vreemd aan. Gewoon bamboe is
vrij billijk, bamboe niet 2 m.M. been
en een houten kistje is duurder, voor
l m.M. been komt. er weer tien of twin-
ig gulden op; nog twintig gulden en
net kistje is met. koper beslagen, het
been op de bamboe steenen S m.M.
dik Enzoovoórts tot het millionaim-
spel van 2000 g|i>]den, ingelegd met min
of meer edele steenen
Maar u en wij zijn tevreden met
bamboe met waar. en wij zijn al voor
de verleiding bezweken, voor u is het
slechts een kwestie van tijd.
Binnen verloop van tijd zal de ge
heele wereld wel Mah Jonggeu en de
Cmneesc-he keizer Woe. die het 2500
jaar geJeden reserveerde voor" zichzelf
en zijn mandarijnen, zal zich blijvend
in zijn graf omdraaien, zich bewust
van zijn onmacht om ons allen ter
dood 1e brengen.
