Buiteniandsch Overzicht
DE ZITTING VAN DEN RAAO VAN OEN VOLKENBOND TE ROME.
DE COMMISSIE VAN HERSTEL EN DE DONAUMONARCHIE.
DE TANGER-QUAESTIE.
Da Duilsohe ver.
kielingen.
Volgens den voorloopigen officieelen uit
slag vin de verkiezingen voor den Rijks
dag is de nieuwe Rijksdag als volgt samen
gesteld:
Sociaal-Democraten 130 (ICO). Duiisch na
tionalen 102 (90). Centrum 68 (85), Commu
nisten 46 (82), Duitsche Volkspartij 50 (44).
Nationaal-social. 14 (32), Democraten 32
1.28). Beiersobe Volkspartij 19 (16). Win-
schaftspartij en Beiersche Boerenb. 17 (10)
'Landbond 8 (10), Duitsch-Hannoveranen 4
(5), Duitseh-socialea 0 (4).
De tusscfcen haakjes geplaatste cijfers
was het aantal zetels dat de partijen in
den vorigen Rijksdag bezaten.
Het aantal setels bedraagt nu 439 en be
droeg daarvoor 472.
De officieels voorloopige totale uitslag
vin de verkiezingen voor den Bzui.-ischea
Landdag toont de Tolgende samenstelling:
Sccisa!democraten 113, Duitsch-na:- -»-
len 109, Ven:ram 79. Communiste:
Duitsche Volkspartij 44, Nationaal se
tea 11. Duitsch-HannoveraDen 6, Demo
craten 27, Wtrtschaftspar.ij 11, Nationale
minderheden 2. Hec totaal aantal manda-
ten bedraagt 446.
Raad van den Vol
kenbond,
De Volkenbond»raad heeft gisteren
in het paleis Doria te Rome onder
voorzitterschap van Mello Franco,
Brazilië, de inaugureele bijeenkomst
gehouden van de 32ste zitting.
Salandra. Italië, heette den Raad
namens de Italiaansche regeering
welkom. De regeering en bet^ Ita
liaansche volk. zoo verklaarde Salac-
dra. wenjchen vurig alles, wat den
vrede bevordert en gevoelen diep de
waarde van internationale solidari
teit. zonder welke het mecschdom
niet vooruit kan schrijden op den weg
der beschaving.
Mello Franco dankte spreker uit
naam van den Raad en heette Cham
berlain. den Minister van Buitenland-
sche Zaken van Groot Brittannié, wel
kom.
Chamberlain verklaarde dat zijn
tegenwoordigheid in de zitting van
den Raad blijk gaf van het verlangen
van de Enge'sche regeering om haar
respect te toonen voor den Volken
bond en voor het werk dat hij ver
richt, terwijl zij in het succes daar
van gelooft.
Vervolgens behandelde en besprak
de Raad een ganscfee serie quaesties.
Wat betreft het rapport Ishii. Japan,
keurde de Raad den arbeid, volbracht
door de hygiëne-commissie van den
Volkenbond, goed.
De sanitaire toestand der uitgewis
selde Grieksche bevolkingen evenals
de quasties inzake toekenning van
faciliteiten op speciaal gebied voor de
organisaties van het Roode Kruis,
werden eveneens zorgvuldig door den
Raad bestudeerd.
Gruneberger. vertegenwoordiger
van de Oostenrijksche regeering. ver
klaarde dat d® nieuwe regeering van
Oostenrijk trouw blijft aan het pro
tocol var-. 19-22, ten doe! hebbend de
financieeie reconstructie van Oosten
rijk terwijl zij den arbeid voor het
herstel zal voortzetten.
De Raad nam e^n beslissing inzake
het rapport van Unden. Zweden, om
5n den loop van de huidige zitting een'
commissie van deskundigen samen te
srel'r-n. !>- belast zal warden meL'-"'
samenstellen van een voorloonigc -
van zaken van intern'tionaal recht,
waarvan de oplossing langs den weg
van internationale overeenstemming
he* meest wenscbelijk is.
Wa* het rapport Unden. Zweden,
betreft belastte de Raad de commis
sie inzake den handel in opium vac
den Volkenbond, de quaestie *e be-
studeeren omtrent de wenachelijk-
heid van bet uitwerken van een pro
gram van propaganda, bestemd om
-3I van massa's in te lichten omtrent
de gevolgen var. het gebruik van ver-
doovende middelen om zoodoende
het verbruik van deze middelen te be-
perken.
Dainones de Leon. Spanje, sprak
uit naam van zijn regeering. de toe
treding van Spanje uit tot het pro
tocol van Geneve, welk zooai3 bekend
beoogt de regeling langs vredelïeven-
den weg van internationale geschil
len. Deze toetreding brengt het aan
tal staten, welke eveneens tot de on-
dertc kenaars behooren op zestien.
Dp andere staten, die op het oogea-
blik het protocol hebben ondertee
kend. zijnAlbanië. Belgic. Brazilië,
Bulgarije, Chili. Estland. Frankrijk.
Griekenland, Letland. Paraguay, Po
len, Portugal, het koninkrijk der Ser
ven. Kroaten en Sloaven, Tsjecho-
Slowakije en Uruguay.
C-hamber'.ain verklaarde. dat zijn
tegenwoordigheid in den Raad getui-
genis aflegt van den wensch der Brit-
sche regeering om den eerbied, dien
zij .koestert voor den Volkenbond, de
achting voor diens werkzaamheden
en hoop op het welslagen ervan te
toonen.
Rede van Harriot.
Herriof, die aan een feestmaal van
het Republikeinsche Comité het woord
voerde, sloot zich aan bi: de verkla
ring van den voorzitter Chaumet, d:e
zeide, dat de F rans ca en noch van c'e-
ricalisme. noch van bolsjewisme z:;a
gediend. Herriot verklaarde de verscha
lende godsdienstige richtingen, die haar
u-ting in de verschillende eerediensten
vinden, -.e willen eerhied:gen, maar hij'
eischt eerbied voor de we» ea zal voor
g—n enkele bedreiging wijken.
Ten opzichte vaa het bolsjewisme
herinnerde Herriot er aan, dat fcü zei?
het voorwerp is geweest van de nev.g-
c'e communistische aanvallen. Hij ;s
vast begieten tegen o t gevaar, dat
werkelijk bestaat, te s-rijden, doch he*
mo« niet worden overdre-.-e.n, daar hes
•e» dee'e van fccitenlandsdie oorr-prong
is ten gevolge van de scaaarschte aaa
arbeidskrachten en de noodzakelijkheid
deze te imporieeren. De minister van
binnenlandsche zaken doet alles om het
gevaar te bestrijden.
Voorts zeide Herriot, dat het nood-
:akeijk is een goede immigratie-poli-
;ck in te voeren, en alleen van de
Fransche wetten gebruik te maken om
de overwinning en het behoud der vrij
heid te verzekeren. Hij voegde er aaa
toe, dat dwangmaatregelen onvoldoende
zijn. Het beste middel ter bestrijding is
een goede politiek vaa sociale voorzorg,
ische verbeteringen en een uit
breiding van het volksonderwijs.
O* Donaumonarchia.
Naar gemeld wordt, houdt de Commis
sie vas Herstel zich thans bezig met de
quaeetie vaa de waardebepaling der rroe
ge re Ocscenrijkich-Hongaarsehe bezittin
gen. welke in he: bezi: van de Successie-
suiten zijn gevallen. Het gaat hier in de
eerste plaats om die goederen en eigen
dommen, die vroeger aaa Oostenrijk be
hoorden. Bij de tot dusverre door een der
subcommiss-oe gevoerde besprekingen zijn
de Oostenrijksche onderhandelaars erin
geslaagd, de principieels erkenning te
krijgen van de beiingrijkste Oostenrijksche
vorderingen, terwijl zij peraisteerec, da:
inzake de taxatie van te; op het destijds
van Oostenrijk afgescheiden gebied gele
gen staatseigendom een voor Oostenrijk
gunstige oplossing zal worden gevonden.
3'olgens ar. 208 van St. Germain rullen
de staten, aan welke een gebied van de
Oovtennjitseh—Hongaarsclte monarchie
werd overgedragen of die uit de ineen
ting der Monarchie ontstaan zijn. alle be
zit of eigendom, dat op hun gebied gele
gen :j, en dat aan het Keizerrijk Oos
tenrijk, lub*, bet Koninkrijk Hongarije
toebehoorde, credtteeren.
Het „Comité des Biecs Cédéa" heeft
tot taak voor de nakoming htervan zorg
te dragen. Eveneens hebben de euooessie-
s'.stert inpiaats van Oostenrijk resp. Hon
garije een deel der hersMl-betaüngen
verrichten, terwijl uit Oostenrijk en Hon
garije zelf. als gevolg van den fiaanciee!en
toestand der beide landen, binnen afzien
baren tijd nauwelijks directe betalingen
op grond van de herstelverpüchtingen te
verwachten zijn. Overigens heeft Oosten
rijk, gelijk bekend, voor zijn herstelbeta
lingen uitstel verkregen. Onder deze
standigheden houden de mogendheden,
aan welke deze herstel betalingen van de
tot betalen in staat zijnde successiestaten
rechtmatig toekomen, zich ermede bezig
de waarde van de op de afgescheiden ge
bieden gelegen staatshezirtingen zoo hoog
mogelijk te taxeeren. Onder de staten, die
in dit opzicht hierbij geïnteresseerd zijn,
bevindt zich allereerst Italië, waaraan
volgens het accoord van Spa 40 van de
herstelbetalingen zal toekomen. Deze be
langen worden geëvenaard door die van
Oostenrijk en Hongarije, welke staian bet
uiteraard gewenscht achten, dat zooveel
mogelijk van hun herstelverplicfcthigen op
do successiestaten wordt afgewenteld
afgeschreven. Onder de euccessieatsten,
die deze belangen bestrijden, bevindt zich
allereerst Tsjecho-Slowakije, op welks ge
bied bet grootste deel der betreffende
Staatseigendommen ligt.
Thans heef'., blijkens dé momenteel be
schikbare gegeven», het Parijscbe „Comité
des Biens Odé»" het onderzoek der credi-
leerirgen ten gunste van Oostenrijk in
hoofdzaken beëindigd en over de resul
taten aan de Commissie van Herstel ver
slag uitgebracht. De beslissing van de
Commissie van Herstel zat in de toekomst
van zeer groote staatknndig-financieele
bete.-ken.» rijn, daar het ver.? d* crediet
waardigheid vin den Ooatenrijkschen staat
van zeer groot Maag aal zijn of Ooswr.
rijk zal kannen rekenen op een „stille
reserve" die op een bedrag van 3 milliard
goudfranken (van de zijde van Tsjeeho-
Siowakije) geraamd wordt.
Oe Tanger quaestle.
Wat heel Tanger thans zou willen
weten. :-g- cc correspondent van de
„Times". is of de Stad een sta'.us bezi:
of niet. ea zoo ja, welken, den ouden of
den nieuwen.
Krachtens de drievoudige overeen
komst die in het begin van 1923 tus-
schen Frankrijk. Engeland en Spanje
1 werd, werden op 30 November
i.i. de Engelsche, Spaansche en Fran
sche leden der Wetgevende Vergadering
dor de respectievelijke consuls-generaal
benoemd. Op t December deed de
Mendoeh, de booge commissaris van
den Sultan, zijn plechtige intrede. De
volgende stap is de convocatie door
den Mendoeb van de Wetgevende Ver
gadering. Maar au ri; de vraag of er
inderdaad een Wetgevende Vergadering
bestaat. Want dit l.chaam in rijn tegen
woordige jamensieiling rr.i--: vertegen
woordigers van Amerika. Belgic, Ne
derland, Italië en Portugal, allen staten
die krachtens de oude Tanger-conventie
recht hebben op vertegenwoordiging in
de Wetgevende Vergadering, maar die
de nieuwe bestuursregeling niet hebben
erkend. Om dezelfde reden is het twij
felachtig of het zoogenaamde „Comité
de Contrile", bestaande uit de consuls
'er voornoemde mogendheden, thans
kan functionneer'en, onder een nieuwe
regeling die slechts door de regeerin-
gea van drie hunne.- is erkend. Over
der» en andere vraagstukken, Tanger
betreffende, wordt nu in Washington
en Rome onderhandeld. Maar intus-
schen kan in Tanger weinig of niets
gedaan worden me; een regeering;
stelsel dat geen stelsel is.,
Het moordcomplot.
De correspondent van de Dariv Ma
seinf uit Cairo aan zijn blad: '/fi»-»!
wordt, thans in de Brifcsehe reside.v -
beve«He-d da* Lord Al'enby. d» Brit-
vhe Hooge Commissaris voor Egv>e
Donderdag -en telegram heeft gezon-
d»n aan de Britsche regeerin?. waarin
seinde, dat hij in h*r bezit was S'
komen van «?»n rapport, betref'? ide .- r
nationalistcomplot om in Lood"--
een dramatische r.ioordnartij re orua
r,:seeren. iiefst op KobinetrainisJers.
Uit particulier neutrale bron, well»
in nauwe betrekking staat met de ge
heime Raden der National:sris:'-e
Pan ij verneemt de correspondent -Ut
er thans duidelijk een bepaalde ,,nihi
lietieche kliek" bestaat in het 'aait
dezer organisatie- Deze desperado's
hielden ceèeimo bijeenkomsten in do
huizen van rijke Egyptische parrijt"©-
nooten, waar zij zichzelf prikkelden
me' gesmokkelde cocaine en hashish,
Alio Egyptische ministers hebben
een circulaire ontvangen, geteekend
door het oomité van Egyptische olfi-
cieren dat onlangs uit Spedan is ver
bannen.
Ln deze eirculaire wordt meegedeeld,
dat de officieren voornemen» zijn een
militaire oostand te verwekken en al-
de Britten in Egypte te vermoorden.
De circulaire wordt beschouwd als
een vermoedelijke nationalistische ver-
valechiDg.
Verspreid Nieuws
DE ACITATIE DER COMMU
NISTEN.
Naar aanleiding van door de politie
verrichte huiszoekingen heeft het Fran
sche ministerie van binnenland sche za
ken een verordening uitgevaardigd tot
het over de grenzen zetten van ze tig
buitenlandsche communisten, namelijk
43 Italianen, zes Polen, zeven Belgen,
een Serviër, een Zwitser, een Zweed en
een Duitscher. die allen tot de organisa
toren eer communistische afdeelingen
of rot de aanhangers der Leninistische
school befcoorea. Zij werden onverwijld
over de grenzen gezet;
Havas meent te weten, dat de regee
ring voornemens is de bu -er.lapcsche
agitatoren te blijven surveilleeren en
nieuwe maatregelen te treffen tegen
hen. die aan de voorbereiding eener re-
vohitioooaire beweging zouden deelne
men.
SADOUL NAAR ORLEANS OVER-
CE BRACHT.
Kapitein Sadoul is naar Orleans over
gebracht om da3r ter b««ch:kk:ag van
den krijgsraad van het vijfde d;strict te
wordec gesteld, daar deze alleen be
voegd is om over de hem ten laste ge
legde feiten te beslissen.
DE DERDE JAAROAC VAN DEN
IERSCHEN VRIJSTAAT.
De Iersche Vrijstaat vierde den
derden jaardag van zijn bestaan-
Kevin O'Higgïnj, de v:ee-president
heeft bij afwezigheid van president
Cosgrave een manifest gericht tot
het volk. Hij vestigt er de aandacht
op dat de ooderteekemng \an het
verdrag, waarbij de Vrijstaat werd
opgericht, gerechtvaardigd is door de
gebeurteniseen en hij geeft uitdruk
king aan zijn optimi-me voor de toe
komst.
De bladen leggen den nadruk op
de normale toestanden, welke thans
in den Vrijstaat heenw.hrn. Als be
wijs hiervan dien,, het feit dat. de V.v
lern en Rnttlede, die resp. nis pre»i
dent en vice president van de „Ier
sche republiek" worden genoemd,
zich overal vrij kunnen bewegen,
Beiden waren tegenwoordig in een
openhare vergadering »«n De Valer»
nresideerde de vergadering van den
Staat der Universiteit.
DE BUITENLANDSCHE SCHUL
DEN VAN ROEMENIë.
De Roerneensche minister van i-
nanciën Bratianu heeft voor de buiten
landeche journalisten verklaringen af
gelegd over der. econoroischen toe
stand van Roemenië.
Hii constateerde, dat van de vlot
tende Roerneensche buitenlands ;he
schulden, die 1 milliard 400 millioen
eoudlei bedragen nog slechts ongeveer
50 millioen overgebleven is.
Verwacht wordt, dat ook met d«
overige schuldeischers overeenkomsten
zullen kunnen worden gesloten.
De minister van financiën meende
te kunnen beweren, dat de staats
schulden van Roemenië in binnen- en
buitenland zoo goed als geregeld zijn
en de regeering zich thans kan bezig
houden met den wederopbouw van h«*t
economische leven. D« i00pende be
hoeften van 't land worden weliswaar
door «igea in kometen gedekt, doch
Roemenië heeft de hulp van buiten-
landsch kapitaal r.oodig voor den
toekomstigea uiibouw van het econo
mische leven. Vooral heeft Roemenië
buitenlandsche kapitaal noodi" voor
de uitbreiding van het spoorwegnet,
dat voldoen moet aar. de hoogere
eischen van het vergroot Roemenië.
Roemenië heeft echter ook buiten-
landsch kapitaal noodig voor de ex
ploitatie van oe belangrijkenatour-
ecbatten van bet land. Bratianu be
treurde he-, dat men Roemenië aan
de beste geldbron. Amerika, zoo weinig
ker.t om daar met succes kapitaal te
zoeken.
Roemenië werd door Bratianu a.é
een solvent schuldenaar aangeduid.
Roemenië i» een goed afzetgebied
voor verscheidene waren.
Bratianu protesteerde tegen de be
slissingen van de Commissi# van Her
stel en hü verklaard», dat Roemenië
beeloren is uit haar bestaande reser
ves hiervoor te putten. Roemenië
moet de haar in het Vredesverdrag ep-
ffclegde schulden geheel betalen, ter-
wij! Roemenië zelf tot nu toe niet. de
haar toekomende schadevergoeding»-
beralnm-o heeft ontvaneen. De Roo-
meensche regeering overweegt wijzi-
oinc van de besli?s:ne in deze to ver-
zoeken.
HET VERDRAG VAN SALONIKA.
Uit Sofia wordt gemeld, dat, de
Jmz.ffo-Slavische regeering onderh.an-
deLinycn ie begonnen met Griekenland
betreffende een hernieuwing der al
liantie en het defensief verdrag op d"n
basis van een geheele verandering van
het verdrag inzake do haven van Sa
lonika.
Do Grieken wenschen besfendicjn?
un het vorisr verdrag inzake 3« hand
having der orde in Macedonië. Een
overeenkomst betreffende de schuld
aan de groote mogendheden, oen sa
menwerking der legeratefs en ter be
scherming van den vrede op de Ral-
Van. zal eveneens onder de oogen wor
den Kezien.
DE MUITERIJ IN DEN SOEDAN
Do ..Time»" meldt nit Khartoum
Het vuurpeleton. dat Zaterdag d
executie op de dri- ~e«daneesche offi
cieren. die gemuit èebh?n. verrichtte
beetond 111't Arabieren onder eom-
rmndo van e--n Brit?e!i officier
De doodstraf van den 4'icrden
f]"~eT werd op bet. "aa'sfA oocenldik
opgeschort nadat h reede v-.-r he*,
vuurpeloton was geplaatst.
BELGIë LEENT IN AMERIKA.
De „Times" meldt uit Brussel:
De Belgische regeering onderhandelt
over eeu Amerikaanarhe leening ten
bedrage van 25.000.000 dollar. Dit
geld is uitsluitend bestemd voor de
economische ontwikkeling van de Bel
gische Congo, met name voor den aan
leg van spoorwegen. Verwacht wordt
dat de le>eniug vóór 1 Jan. tot stand
zal komen. Een andere leenine zal
worden gesloten in het begin van 1925
voor de consolidatie van de Belgische
vlottende schuld.
HET WEENSCHE SOVJET-
CEZANTSCHAP.
Het bericht over een aanstaande be-
---iming vaa Joffe tot gezant van de
Russische Sovjet-Unie te Weenen, heef»
daar sterk te aandacht gelrokken. Er
wordt op gewezen, dat Joffe niet alleen
als diplomaat maar vermoedelijk tevens
als bolsjewistische agitator te Weenen
ral optreden, om de propaganda van
Moskou te leiden. Een benoeming va»
Joffe zuu voornamelijk in de hoofdst»-
den van den Balkan sterken indruk
moeten maken, wijl sinds iang beweerd
wordt, dat Weenen een centrum van de
bolsjewistische propaganda voor den
Balkan is.
Men gelocft dat de Oosiecrijksche re
geering de benoeming van Jnffe niet
zender meer zou eikeczea.
Persoverzicht
OE STAATSLOTERIJ.
Over het regeeringsvoornemen tot ge
leidelijke afschaffing vaa de Staartlo
zer ij merkt De Maasbode onder
mcr op:
„Wij geiooven niet te veel te zeggen,
als we verklaren, dat deze aanzegging
van overlijden van dit instituut van
meer dan aanvallige» leeftijd, al wordt
er de troost der geleidelijkheid aaa toe
gevoegd. zeer velen in den lande wat
rauw op het hart zal zijn gevallen. En
om tot d:e velen te behooren behoeft
men volstrek: neg niet een voorstander
van een uitbreiding der Staatsloterij te
zijn.
Vooral lijkt ons het tijdstip slecht ge-
koren."
Het blad vraagt, hoe die plotseling
opgekomen verscherping van het stand
punt kan worden verklaard. Dienaan
gaande wordt het vegende gezegd
„Er zijn misschien neg andere rede
nen en oorzaken, maar de aanleiding
moet ons inziens worden gezocht, in
bovengenoemd door 's Ministers ambtge
noot van Justitie ingediend wetsontwerp
tot aanvuling der Loterij wet 1905. waar
mede het vraagstuk der loterijen ac
tueel en. blijkbaar als niet te voorkomen
sequeel, ce kwestie der Staatsloterij
brandend is geworden.
Wij gelooven. dat de Staatsloterij ook
onder deren minister van Financiën wel
rustiglijk in stand zou zijn gehouden,
ware het niet, dat in het voorloopig
verslag op het ontwerp Loterij wet re-
kere principe-vaste leden eea soort ul-
imatum aan het adres van den Minister
hadden gesteéd. Daarbij werd blijkbaar
tevens van de idee uitgegaan, dat het
niet aangaat, dat de:e Regeerir.g de
Staatsloterij handhaaft en tegelijkertijd
de niet door den Staat uitgegeven !o-
lerijen beperkr,
Dere opvatting, wij herhalen het, is
niet juist. Immers de bedoeling van de
wijziging der Loterijwet 1905 beteekent
ia werkelijkheid niet veel meer. dan door
middel van een ander systeem, n.l. door
invoering van een preventief toezicht op
premieleeningen, het bestaande verbod
van het houden van premieloterijen (an
dere dan premieleeningen) beter dan tot
nog toe te kunnen handhaven. De hou-
tf:og van de wet tegenover loterijen
blijft na het verheffen van het ontwerp
tot we; geheel derelfde. Geldloterijen ia
eigenlijken z:-n zi;n en wordec r.u verbo
den en waren al sinds 1905 verboden. Er
dus geen bepaalde reden thans meer
dan tot nog toe is geschied tegen de
Staatsloterij van leer te trekken.
Men moge nu wi-r»n op den aandrang
van principieele zijde op den minister
uitgeoefend, doch gelieve daarbij in het
oog «e houden, dat voor consequenties'
als dere op dit moment een bepaalde
aanleiding niet bestaat.
Eindelijk mag toch. ook al voelt men
niets voor een uitbreiding der Staats
loterij ten dienste van een vermeerde-
nag der inkomsten, niet worden voor-
biigezien, dat met het verdwijnen van
dat instituut in dezen tijd vaa «preek-
woordetjke bezuiniging op de Staats
uitgaven een post. die niet zonder be-
teekenis kan worden geacht ronder
doorslaande redenen aan de Staats-
ir.komsten wordt onttrokken
Het blad betwijfelt ren slotte, of in de
Kam»r. waar de afschaffing der Staats
loterij toch in een of anderen vorm zal,
moeten worden goedgekeurd, wel een
meerderheid zal te vinden zija.
BEPERKING VAN DEN CONTINU-
ARBEID.
D Werkgever, orgaan van de
Ver. v. Ned. Werkt?, en van het Centr.
Ind. Verb., uit do klacht, dat „do nij
verheid do voor haar gedijen zoo noori-
zakelijko zekerheid ni*t deelachtig
schijnt to mrgen worden".
I>ó beide Kamers dor tSaten-Gece-
raaJ hebben het- wetsontwerp tot wijzi
ging dor artikelen 22, 25, 74, 75 en 83
van do Arbeidswet 1919 aangenomen
en daarmede oen voorloopigen toe
stand voor onbepaalden tijd vastge
legd. De industrie wist nu weder voor
«enigen tijd waaraan zich te houden.
Dit besluit was nog niet koud de
Eerste Kamer had het, nog niet een?
bekrachtigd of wij vernamen, dat
de minister van arbeid een algemeenen
maatregel van be»tuur voorbereidde,
waarbij aan sommige bedrijven of ge
deelten van ondernemingen, die thans
nog met e?n gemiddelde 56-urige ar
beidsweek in 3 ploegen-stelsel mogen
werken, die bevoegdheid zou worden
ontnomen, Zij zouden aileen nog met
een 3-ploegen stelsel met Inval-ploeg of
in 4-p!oegen»telse! mogen werken.
Voor bét continu-bcdrijf stond nu al-
s weer op loese schroeven. Niemand
had kunnen voorzien, dat h»t zoo juist
bij de wet vasrgelegde 3-ploegensteIsel
(ten aanmerkelijke wijziging zon onder
gaan rn wij mcenen. dn de ministei
'n het or^ubsar niet voldoende -e k»r.
-.»n gegfven heeft, dat deze vijzigHlg
n zijn voornemen lag Integendeel kon
men uit ziin memorie van antwoord
b-j genoemd wetsontwerp geen andere
slotsom trekken, dan dat de minister
voor de eontlnu-bedriiven het drie-
ploegenstelael voorstond.
Het tijdschrift licht dit nader uit
die memorie toe en zegt naar de motie
ven van dien omkeer slecht» te kun
nen gissen. Het heeit des indruk, dat
de minister bij iedere gelegenheid voor
de eischen der vukvereenieingen
zwicht, een indruk, welke ook tot
uiting kwam in het adres van de Ka
mer van koophandel to Delft aau den
minister. Voorts wordt op den nog
zeer treurigen toestand van het Neder
landse he bedrijfsleven gewezen, al mo
ge er hier en daar een vleug van ver
betering te bespeuren zijn, en zet de
redactie uiteen, wat de toestand iu het
continubedrijf in België, Frankrijk,
Duitschlnnd, Engeland en Amerika is
Het artikel eindigt met het volgende:
Minister Aalberee verklaarde zelf, 1)
dat voor een internationaal voorschrift
van het 4-ploogenstelsel te Washing
ton geen meerderheid was te vinden;
integendeel werd daar met vrijwel al-
gemeene stemmen besloten, het drie-
ploegenstelsel in het vol-continubedrijf
mogelijk te maken.
Nog eens, wij kunnen den omzwaai
van den minister die zoo sprak, niet
verklaren. En allerminst is ons de mi
nisterieels uitval begrijpelijk tegen de
werkgevers, wie hij verweet dat zij
„door de wijze waarop zij vaak op
treden" het hem veel moeilijker maken
dan de arbeiders, om ten bate van de
industrie te doen wat hij noodig acht.
Het is wèl vleiend voor h#n. die hun
bezwaren zakelijk in een adre» uiteen
zetten, vergeleken te worden met de
demagogen, die de Si a ten-Genera al
toespreken als «en volks menigte en
die waar zij kunnen getuige het
Twentsch textjelconflict den strijd
door woord en daad verscherpen 1
Tot de onzwchtvaardige verwijten,
die de werkgevers thans naar het
hoofd krijgen, behoort ook, dat zij
den ZondagNsrbeid willen vermeerde
ren. Dit berust op een volkomen mis
kenning van d»n toestand. Uiteraard
is Zondagsarbetd onafscheidelijk van
continu-arbeid. Maar dat de nieuwe
wetswijziging zou voeren tot vermeer
dering van ZOndagsarheid, kan men
alleen in onncoxelheui of met kwaden
wil bewereo. Hoe talrijker de ploegen,
hoe grooter natuurlijk het aantal ar
beiders, wien men hun Zondagsrust
ontneemt. Stahl und Eisen haalt het
argument van meer Zondagsrust zelf:
ten gunste van het zoogenaamde
Vfilkhnger 2-pJoeger.«t»l<e! aan, waar
bij de arbeider gemiddeld 5 uur Zon-
dagsarbeid verricht tegen 8 uur bij het
3-ploegenstebeL De heer Stenhui* nu
wil een compagnie van „Zondagsrc-
eervisten" vortnen o«n den Zondags
dienst over «en groot aantal ploegen
te verdee>n. 2) Daardoor komt m»a
van kwaad tot erger. Het'ministerieelr
stelsel van 4 ploegen of 3 ploegen met
een invallers-ploeg ontneemt evenzo©
de Zondagsrust aan een grooter aantal
monschen, dan bij het zuivere 3-ploe-
genstelsel het geval is en bet dus een
systeem, dot al heel weinig overeen
komt ns«t de beleden overtuiging van
een kabinet, dat de zoo groot moge
lijke Zondagsru-t op zijn programma
heeft
Om nl deze red'"-n«n zou men geneigd
zijn te gelooven, dat wij on» over de
voornemens van den minister, die zoo
sfrk ingaan An tegen zijn nog kort
geleden uitgesproken overtuiging -vn
tegen de beginselen van het geheel#
ministerie, noodeloos ongerust maken.
Maar bij minister Aalberse kan men
nooit weten.
2) Hondelinzen Eerste Kamer 20 No.
vember blz. 75i
1) Handelingen Eerste Kamer 20 No-
vember blz. 78.
Rubriek voor Vragen
VRAAG: Hoe moer. men linoleumzei!
goed houden zonder het met was te
wrijven I
ANTWOORD: Neem g»ii|ke d*«!»n
rauwe lijnolie en terpentijn, roer dit
goed door elkaar en ace daarvan heel
weinig op een doek. waarme» ge het
met zeep*op goed schoongemaakte li
noleum flink inwrijft en met schoon*
doek nawrijft.
Voor ge begint te wrijven moet het
linoleum goed droog ziin.
VRAAG- Hoe olievlekken uit e»n
bruin wollen crêpe japon te verwijde
ren 1
ANTWOORD: Met petroleum ncher.
VRAAG: Een Duitsch» henLrshond
Is suf en triestig. Het beest heeft geen
eetlust. Wat te doen!
ANTWOORD: Natuurlijk een dieren-
arts co n wil tee ren; ofschoon dokteren
van uit de verte niet ges». een der-
gelijke vraag voor beantwoording
wegens onduidelijkheid niet geschik*.
VRAAG: Hoeveel belasting moet ik
betalen over het jaar 1922—1923 f Mijn
inkomsten zi;n 1930 ter jaar. (k b»n
gehuwd en heb 2 kinderen van 11—13
jaar. Ik werk te Bloemendaal en woon
te Haarlem.
ANTWOORD: Rijkslnkomstenbelo»-
ting 43.82 Verdetiigingsbelmim 4,
Gemeente.inkomstenbelasting 19. Fo-
rensenhelasting 22.
VRAAG: Hoe kan men een ndvo-
caatvMc uit een groen laken Japon
verw ijderen
ANTWOORD: Zeer voorzichtig af
wrijven met een lap van dezelfde stof
of schoone witte doek, gedoopt in zui
vere spiritus 90 (goen brandspiri
tus)
VRAAG: Hoe moet ik vlokken van
modder, en ontstaan door transpire
ren uit een lila sarin japon verwij
deren I
ANTWOORD: 1. Maak wat tarwe
stijfsel met koud water tot een dikke
masea cn Ie* oen flinke lang op de
vlokken. I.nat stil drogen (niet bij de
kachel) en haal do stijfsel, die hard
droog moet, zijn or af en schuier mot
zachten schoonon schuier na.
2. Vlekken van transpireoren kunt
e heel goed op do volgende Wijze ver-
ijderen:
Maak de vlekken met schoon koud
•ator kletsnat en strijk, doch leg een
doek er over om schroeien te voorko
men.
VRAAG: Rubber Ls zonder bijvoegsel
gesmolten. Hoe moet ik er vormen van
maken voor bijvoorbeeld borstplaat?
Het rubber wordt niet vast.
ANTWOORD: Vermoedeliik "hebt ge
te hoog verhit en is het rubber niet
meer goed te krijgen
Rubber, indien ongevulconiseerd. is
onlesbaar in zwavelslof en tetra
cbloorkoolsiof.
Ovulcaniseerde rubber is onoplos
baar.
Waarom neem' se niet liever blik
ken vormen, die zijn veel geschikter. 1
VRAAG: Een kleeaingstuk dat gA«
verfd is, geeft af. Wat te doen I
.ANTWOORD: Haal het kleedingstuie
door water (lauwwarm) waarin een
flink© 6cheut ammoniak is gedaan en
laat stil drogen. Hebt ge dó verf wel
volgens voorschrift gebruikt?
VRAAG: Wat is evn goede handlei
ding voor liefhebberij-tuinieren (groen
tetoelt) bemesting, gras-gazone, enz.
Waar verkrijgbaar?
ANTWOORD: Die boekjes kunt UI
in eiken boekhandel koopeu.
VRAAG: Welke ia de kortste weg
voor een vrachtauto van Haarlem
naar Hengelo?
ANTWOORD: Haarlem, Amater.
dain, Weesp, Hilversum, Baarn,
Amersfoort, Barneveld Ap Idrn rn,
Deventer, Holten, Delden, Hengelo.
VRAAG: Een zwarte jonge Kater
wordt kaal boven oogen en oofen, Is
dit schurft? Het beest krabt zich
voortdurend. Kan de ziekte besmette
lijk zijn voor huiegenooten 1
ANTWOORD: Waarschijnlijk schurft.
Consulteer eea dierenarts.
VRAAG: 1. Een meisje dat per maand
gehuurd was werd na 14 dagen zon
der opzegging ontslagen en op straat
gezet. Mag dat! Waar heeft dat meis
je recht op?
ANTWOORD: 1. Dat mag alleen als
er daartoe dringende redenen beeton-
den. die een dergelijke handelwijze
wettelijk rechtvaardigden.
2 Als die redenen niet bestonden en
de uitzetting dus onrechtmatig is ge
schied, ©p een maand loon.
VRAAG: Is er in Indie gelegen
heid om geplaatst te worden als po
litieagent? Tot wien moet men zich
wenden
ANTWOORDWend u tot het In
formatiebureau der Vereeniging Oost
ea West, Heulstraat 17, Den Haag.
G. M.. alhier. Wend u tot eea
effectenhandelaar.
Th. D. Jr., alhier. Handels-
adressen worden door ons niet ver
strekt. Elke kruidenier kan u daar
aan helpen.
Een lezer deelt ons mede, dat
oranje marmelade gemaakt wordt van
oranje-appelen en niet van sinaasap
pelen en citroenen.
DINSDAG S DECEMBER.
AimUrdam Z175 M.
10.15 u.m. Tijdsein vsn Vsz D!;- (Offl-
cieeie Amaterdomsche Tijd).
4J0 a.m. Tijdsein vza Vsz Dist (Off.
Ami'.erdamxche Tijd.).
Londsn 2 L.O. 3LS M (NsdSrt. tijd).
I.20 n.tn. Tijdsein vsn Greenwich. Cos-
cert di^ir the „2 L_ 0."-trio.
7.S0 r.m. Concert. The Wireless Orchestra
Arthur Slackness (tenor) Sep» in us Hunt
bariton) Percy Merr.man (voordrachten).
10.20 n in. The Wireless Orchestra.
Chelmsford (1800 m. S xx) Geeft het
geheel* programma van Londen.
Birmingham S I. T. 475 M. (Nederl. tijd.)
3-50 n-m. Leze"* Picture House Orches
tra.
ff.ïö n.m. Symphony Concert. fB:j utt-
1r.dfziDf ral d:-. e r. ert wor-l-n uitgezon
den door hei krschtatstion 5XX (Chelms
ford)) o.a.: Ouverture „Euryanfbe" We-
ber. 2. Symph-my No. ZJ m E flet. Miisrt.
L Balie Muz.ek uit „Rotamuade", Schu
bert.
Cardiff S W. A. 3SI M. (Ned. tijd).
3.23 n.m. Telefonie Toor de echolen.
520 n.m. ,A W. A.'#" „five O C".coke".
t-.-aai #c tcitrusseniaal concert
Manchester Z. IJ. VS M. (Nederl. lijd).
1150 n.m. Orgelmuziek door H. Fitcroy.
Pas# van the Picadilly Picture Theatre.
3.50 n-zn. Conceit door he'. ,2 Z. U."
quartet.
"JO n.m. Concert. Orkeet o.a. Ball*:
Ejyp'.ien. Lnfgini, Baltartllo, Gounod.
Ouverture „Piqué Dame".
Aberdeen 2 B. D. 4*5 M. Nederl. fljd).
J.ifl a.m. Operamuziek- The Wireleea Bep.
let. Bella Wright (sopraan).
Claeaew 420 M. S S. 0. (Nederl. tljd).-
3.50 n-ta. The Wireless Quarts*-.
Parijs (Radlo-Pirle) 8. f. R. 1710 M.
(Ned. tijd).
12.50 n.m Concert door het Tziganeorkest
van Radio-Paris.
5-Oj n.m. Concert ast medewerking van
Mej. Eva Vieyra en )f. Belliztcourt. (r«»p.
zang rn klarinet). O.a. L« Derr.zer Bou
quet (poev.e door Radiolo). Bcberzinn van
Padrtywakl (aan de piano: Marcel Brice-
lot) Romance (fluiteolo) A. Bruneeu.
5 20 n.m. Concert, o.a. Drixirme Qualor,
Beethoven. Premier Quator. Beethoven.
on» Fleur, monoloog door Radiolo, Air
d'Acis Galathee.
Brutetl 263 M. (Nederl. tijd).
5.20 n.m. Concert.
8.20 n.m. Concert.
Leipzig, ongaverr 400 M. (Nederl. tijd.)
II.20 r.m. Middagconcert.
7.50 n.tn. Concert o.a. Pisno. Andante ft-
vori (F. dur) Beethoven, Viool en piano:
Sonate (O. dur) Grieg.
9.20 n.m. Sportuitslagen.
Hamburg 392 M. (Nadtrl. lijd),
X n.tn. Moderne dansmuziek. Concert
met medewerking van hat orkeat van het
„Bachihealer".
2.35 n.m. Voordrachten.
5-2T) n.m. Kamermuziek, Bach.
8.50 n.tn. Populair concert.
10-20 n.m. Wcdstrijduitalager.. Sportbe
richten.
Berlijn 330 tn 505 M. (Ned. lijd).
10.20 n.m. Wedstrijduiulagen. Sportbe-
-tehten.
Operamuziek uit Brussel door de Engel,
•che zenders.
De B. B. C. zal den IScn dezer uitvoe
ring geren aan cn red» larg gckocst-rd
voornemen door n.1. de Belgische „draad-
re"- Opera's op te vangen cn weer uit te
renden. Gedebuteerd zal worden met de
"pera „Pince Igor", die dien avond door
ie Brusselsche Opera opgevoerd wordt.
