HAARLEM'S DAGBLAD
Van onzen reizenden Redacteur
<p5chra/ew
<f=>uao\'^
Mpio
Van het Politieke Tournooiveid
VRIJDAG 12 DECEMBER 1924 - VIERDE BLAD
(Nieuwe raakt.)
Na. 232
TE KAMPEN
Dl «JSE't-
Wanneer je uit he; -r.aet
Kampen naar buiten treedt ca je xiel
dea broeden IJsel daar voor je liggen
met de monumentale IJacIbrug ca aaa
den anderen kant hel knus-gezellige
itadje Kampen, dan is jc eerste indruk
dat is een vergissing. Het doel je
denkm aan een klem jongetje die met
den sleepsabel van een generaal pronkt.
Die forsehc, ij teren brug over de groo-
te, statige rivier is cea al te deftig
entree voor Kampen 1 Jo vervracht bij
zoo'n brug en too'n rivier mi::-tecs een
stad als Rotterdam, waaruit lfct leven je
toedavert en tocdreun; en in plaats
daarvan tie je een rustig, vriendelijk
stedeke, waar alles schijnbaar slaapt.
Geen boot, geen schip, geen schuitje»
xelfs vaart op de rivier, geen zware
lmtauto's. geen jlceper-karren rijden,
denderend over dc brug stapvoets gaat
alteen een boerenwagen met twee big
gen mij voorbij. Het is, of alles er rust
en slaapt. Ais een gepensionneerd stad
je, ioo ligt Kampen daar aan xijn brec'-
rivier achter zijn mooie, monumental 1
hi tig.
Die eerste indrtik hat Jeciet meerks.
wanneer je door Kampen wandelt! Een
gepcasionneerd, rasrfg stadje, waar de
menichea alles op hun dooie gemak
doen en van het drukke, woelige leven
buiten hun stadspoorten nauweijks iets
hooren. O, ik hoop niet, dat ik de Kam
penaren bcleedig met dit te schrijven I
Misschien zullen de Kampenaren het
oppervlakkig gepraat noemen! Elk
n:c::-.ch vindt rijn eigen stad, rijn eigen
dorp immers het centrum van do we
reld. Om dat eene stipje op de kaart
draaien aarde, xoo, waan en sterTen!
Zoo is de Kampecaar, zoo is do Haar
lemmer. zoo zijn wij allen! Welke Kam i
per.aar ral willen gelooven, da; zijn
Kampen op dea vreemdeling den indruk
van een rustend, slapend stadje maakt?
„Hoe wilt o nu over Kampen schrij
ven, als n geen Kampenaar bent?" zei
mij een Kamper autoriteit, toen ik op
het stadhui- •-enig'- inlichtingen b'y
hem kwam vragen. Ik ben er wel zeker
van, dat alt deze burger van Kampen
ooit deze regelen onder de ocgen krijgt,
bij met verontwaardiging t-vl zegge
„Dacht ik het niet? Zoo oppervlakkig
oordeelt nu oen journalist, die even
een kijkje in onze stad komj nemen!"
Ach ja, wanneer ik 30 jaar in Kampen
had gewoond, dan zou ook ik zeker
een anderen kijk op het stadje hebben
gehad als nu, na ik het alt vreemde
ling voor het eerst bezocht. Het zou
mij dan niet zijn opgevallen, dat alles
er zoo kalm en rustig toeging, dat alle
mcnschen er ..tijd" schenen ie hebbes,
ik zou het heelemaal niet vreemd heb
ben gevonden, dat de eenige stoffeering
van de Boven Haven twee mannen wa
ren, die op een muurtje zaten te vit-
achen. ik roti mistchi-n zelfs niet ge
glimlacht hebben om den eenigen ver
keersagent van Kampen, die geduldig
5 minuten Stond te wachten op den
eersten wagen, welke passeerde, en toen
met zijn arm ging zwaaien, alsof hij
midden op het drukste punt van den
Dam stond. Dat zijn allemaal dingen,
die een echte Kampenaar nir; meer riet.
Daarvoor moet je een vreemdeling zijn,
die even „'n kijkje kom: nemen".
!>a .weede indruk, dien ik van Kam
pen kreeg, was van een riviervitch. die
ze op der, oever van den IJsel hebben
gegooid 1 Weer vrees ik, dat ik met dit
te schrijven de Kampenaren beleëdig.
maar het affront is minder erg, dan het
schiint. Het :s de plattegrond van het
stadje, die mij dere impressie gaf. Kam
pen ligt daar tussehen zijn grachten ca
den IJ se! als een naar lucht snakkende
waterbaars in een aquarium.
Deze vergelijking gaat ook in ander
opzicht op. Kampen snakte werkelijk
naar lucht. 7.66 weinig ruimte hadden
ze het waterbanrsjc gelaten, dat het niet
voor- of achteruit kon. Zoolang het vast
en rustig sliep, was dit minder erg.
doch toen dc tijd staat ook voor
Kampen niet stil de baars op een
goeden dag kuit ging schieten en er
kleine watcrbaar--;es bij kwamen, moes
ten ze uit het aquarium, of zij wilden
of niet. Maar dat was allerminst een
voudig. Het land om Kampen is zeer
laag gelegen en voor I^ouwterreia heel
ongeschikt. Daarom is men er einde
lijk toe gekomen om buiten dc stads
grachten land op te spuiten cn daar
z-il nu tegen de buurtschap Brun-
nepe een sieurr Kampen spoedig
verrijzen.
Men is in Kampen ietwat
wend tegenover joitrnali-iten. Dit bleek
mij duidelijk, toen ik ten stadhuize eeni
ge inlichtingen trachtte, te verkrijgen
over belastingen en andere zaken, die
ik voor mijn artikel van belang achtte.
Nu is dat in één opzicht wd eenigszins
te verklaren. Kampen heeft in he; afge-
Inopen jaar niet vee! ple-zter van
„krantcnschriivers" ondervonden. Er is
in verschillende bladen vooral van
militaire rijde een vrii •.Innige actie
gevoerd tegen Kampen als opleidings
plaats voor verlofsofficicTen en men i
daarbij tegenover Kampen de stad
van het instructie-bataljon en den ou
den „hoofdcursus" niet altijd even
billijk geweest, zoodat de Kampenaren
zich zelfs met brochures hebben rnee-
aen te moeten verdedigen. Zoo iets
stent; niet bepaald vriendelijk cu ik kan
mij voorstellen en «cem het ook vol
strekt niet kwalijk dat men icn stad
ia de opgedane ondervinding een
juuruaüst van buiten zoo ongeveer als
rrdadic, gevaarlijk vreemdeling"
beschouwt. Ofschoon er eigenlijk geen
reden meer voor bestaat, want geen
honderd kranten-artikelen zouden Kam
pen- zijn school voor verlofsofficieren
weer kunnen ontnemen.
Op den morgen, toen ik er was, ston
den de Kampenaren op liun stoep en
keken' met welgevallen de heldenschaar
ran 30 gewapende jongelieden na, die
met een hoornblazer aan het hoofd voor
het eerst door Karapea's straten trokj
Dat was de voorhoede van gaasche co
lonnes vcrlofsoffideren, die in de toe-
»t te Kampen zuHcn worden klaar
gestoomd.
Kampen kan ik hartelijk geluk wen-
schcn met dit succes, maar de jonge lui,
die naar het stadje ruilen trekken om
er hun opleiding tot verlofsofficier te
krijgen, druk ik ia gedachten „met
gevoelens van deelneming" de hand.
Kampen moge een ideaal oord zijn
'■'oor gepensionneerde ambtenaren en
kleine renteniertjes, die rustig vooral
ritstig willen leven en den tijd heb
ben om op een bank aan de IJselkadc
naar de visscbers op het muurtje van
de Boven Haven te zitten kijken, jonge
menschen. die nog in liet begin van hun
leven staan, ruBea waarschijnlijk wel
andere verlangens hebben. Al» jo aan
een Kampenaar vraagt, of er buiten de
chooi ook gelegenheid is voor eenige
mtjpanning voor de studeerrnde jon
gelui. dan zegt hij onmiddellijk met
volioeoing en trots .do Buiteasocie-
en je dan Vraagt t „wat
meer?" zal hij lichtelijk verwonderd,
omdat je zoo onbescheiden bent her
halen op een toon, ei» verder commen
taar overbodig maakt„de Buiteasocie-
leit!" Nu is het waar, dat de Buiten-
socirteit aan den IJsel met het gezicht
op Kampen en de monumental e, ijzeren
brug, prachtig is gelegen, maar als
eenig „amusement", dat men cjo stu
deerenden jongelui kan aanbieden, is
rij toch, laten wij zeggen, wat beschei
den!
In de brochure ter verdediging n
aanbeveling van Kampen hebben de
Kampenaren ook nog op de schoon
heden van hun stad en van het plant
soen gewezen, maar ik betwijfel, of
jongelui daar zoo het oog voor zullen
hebben als oude Kampenaren en vreem
delingen, die eenige uren in het stadje
verwijlen, la twee uur heb je Kampen
in alle richtingen geheel doorkruist.
Buiten Kampen is weinig of niets en ik
kan mij voorstellen, dat dit IJsel-aqua-
rium voor de apes patriae wel eens wat
to eng cn te benauwd zal zijn.
Maar dat Kampen het recht heeft
a trotsch te zijn op zijn oude gebou
wen. wel zeker. Ik ken geen stad in
Nederland, waar men dc middekeuw
scho poorten zoo in eexc heeft gehou
den als Kampen. In het plantsoen staan
er nog twee de Ccllebroedeié- en de
Broederspoort fo.-sch en kloek, in
ongeschonden staat. Maar Dog indruk
wekkender is aan de IJtdkadc dc witte
Korenmarktspoort met haar twee r* are.
ronde torens en do hooge pjrramidaal-
vormige donkere spitse daken. Het is
n de weinige bouwwerken uit de
veertiende eeuw, die ons nog zijn na
gelaten. De poort die wit was ge
schilderd, opdat de schippers op den
JJ<el ook des nachts konden zien. waar
zij met hun schepen moesten aanleggen
doet daar prachtig, zooals zij daar in
haar eenvoud cn stoere kracht aan de
breede rivier staat en het doorkijkje on
der tic poort van dc IJselkadc af naar
dc oude, tonigc St. Nicolaaskcrk is z66
verrassend cn mooi, dat je daarvoor al-
iwa naar Kampen zoudt willen gaan.
Niets stoort er de ilhisie! Zoo vol stem-
ng is dat gezicht op dc kerk tus-
hen de twee oude witte torens door.
dat ik in het geheel niet verrast zou
zijn gev.cest, wanneer ik daar opeens
twee oude regenten uit de gouden eeuw-
met witte kanten kragen en lubben
statig en bedaard voorbij de kerk zou
hebben zien wandelen.
Ook het oude stadhuis is een juweel
van Gothische bouwkunst. Het dateert
van 1350 en is ook inwendig met zijn
beroemden zandstecnen schorteen
iog in prnchtigen staat. Dt^rocgerc
Kampenaren mogen dan als men dc
Kamper uien gelooven wil bij het
bouwen van hun openbare geböuwen le
gendarische bokken hebben geschoten,
hun met zooveel piëteit bewaarde oude
bouwwerken geven toch maar het be
wijs. dat w ij in de „kunst van. bouwen"
stumpers zijn vergeleken bij hen.
Dc gouden dagen voor de Kampena
ren. toen zij geen belasting hadden te
betalen, is voorbij. Wel is Kampen, dank
.-ij de opbrengst van zijn bezittingen op
het Kampereiland nog altijd één der
rijkste gemeenten van ons land. maar
de crisis heeft aan dcD ouden helasting-
loccren tijd ecD oinde gemaakt. Mlfa
raag, noeveel belasting de Kampenaren
thans betalen, werd ten Stadhuizo waar
schijnlijk al» „stadsgevaarliik"
schouwd en daarom met beantwoord,
maar zooveel i» anj uit gesprekken met
particulieren wel duidelijk gewordeo,
dat heel Haarlem een rondedans op de
Markt zou doen, als de wethouder van
financiën bij de «etstvolgende "negroo-
tmg-debatten zou znededeelett, dat de
Haarlemmers voortaan niet meer dan de
Kampenaren «ati gemeentelijke belat
ting zouden behoeven te betalen.
Maar laten wij getroost ons belasting-
juk dragen! Al hebben wij niet een
eigen eiland, wij ritten in Haarlem ge
lukkig in het volle, drukke leven!
wrat dit waard is, heeft mjj een bezoek
aan het slapende stadje aan den IJsel
aan het einde van zijn zijspoortje be
wezen.
J. B. SCHUIL.
INCEZONDEN M EO EO EELINCEN
4 60 Cis. per regel.
ruwe huid.Gesprongen^L
honden.Springende lippenjp
SilCTlWit
ILi
VniJDAC 1» DECEMBER.
Amaltrdam 2176 M.
10.Is v.iii. Tijd.:<in V&z Dlai (Off. Am
sterd Attische Tijd).
4.30 n.m. Tijdsein van Vez Dine (Off.
Am.itrrdamerlie lijd).
Hilversum 8. F. R. 1050 M.
8 a.m. HilTenamzctie Draedlooae Om
roep. Spreker: De. J. A. Visechcr over; Het
werk der Vereeniging NederL Lendkolo-
uizatte en Inwendige Zending.
Londen 1 L.O. 3«S M. (Nedtrl. lijd.)
1.20 n.m. Tljdieln Big Ben, Concert, Tlie
„2 L. 0."-tzk>.
7-30 n.m. Concert. Margaret Glanville (so
praan) Ronald Oourley (piano)
10.20 n.m. Groot Concert „The Geor
gians".
Cholnnford 5 X. X., 1600 M. (Ntd. tijd)
(«ef; Lei gtheelo programma van Lou
Bournemouth 6 B. M. 475 M. (Ned. tijd).
3.50 n.m. The ,,6 B. M."-trio.
5.30 r.-tn. Kinderunrtjc.
Cardiff f W. A., S51 M„ (Nad. tijd)
3.50 n.m. Telefonie voor de «cholen.
5-20 n.m. Do ..Five o" clocks" vocaal en
toalramenteil concert.
10.20 n.m. Dansmuziek.
Manchester I Z. IJ. 375 M. (Nadert, tijd)
12.50 n.tn. Orgelmuziek door H. Fitzroj
Pngo vnn the Pfeadilly Picture Theatre.
"1 n.m. Concert dooz het „2 Z. IJ.",
kwartet.
5.20 n.m. Kfndeninrtjc.
10.20 n.tn, Concert, orkest, o.n. Ouver
ture „Di Bnllo" v. Sullivan.
Newonetle R N. O. 400 M., (Nederl. tijd)
3.50 n.m. Telefonie voor de scholen.
Partje (Radlola-Parle) 8. F. R. 17W M
(Ned. lijd).
12.50 n.m. Concert door het Tzigane or
keet van Radio Pari?.
n.m. Radio-concert mot medewet
ting van do vaeie solisten van „Radio
Paris".
Fiuitsoto, pianosolo, viool- en cclloïolo
Monoloog vnn Rndiolo.
8.S0 n.m. T-aatato wed strijd uitslagen.
0.20 n.m. Concert.
Leipzig onr.cvncr 400 M. (Nod. tijd).
11.20 v.m. MiddaeconoerL
5.20 n.m. Concert en voordrachten o.a.
me;, v. Bomm.'ilorff over: „Dio Ilcrm
der 8chöpfung".
7.35 n.m. Loipzfger Symphonic Oriart.
TWEEDE KAMER
11 DECEMBER
Vele ontwerpen Salarlsontwerpen
geschorst Landbouw
De be?rooüngsdi9CU6sies zijn onder-
JrtOken bii «hen aanvang der vergad&-
ring. Omdat het noodig was verschil
lende spoedeischende ontwerpen ook
die welks voor openbare behandeling
eercoi waren af te handelen.
Behalve over een categorie van ea-
larisontwerpen is er door d© Kamer
niet veel gezegd over de spoed-eiectiers.
Het liandeisverdrag met Polen onder-
vond treen bedenking, aan naturalisa
ties legdo de Kamer niets in den weg,
8upnletoire begrootingen gingen ge
makkelijk voort op de heerbaan naar
het Staatsblad, commissie-versla"©n
werden gehonoreerd met een hamer
slag. Verdere stoiwetLing vaii de abor
ting der iaarlijkeehe rijksbijdrage in
hei Invaliditeitsfonds voor 1925
keurde de Kamer goed. Ontoige-
nings ontwerpen vereenigden geen op
posanten.
Dan d» categorie-salaris-ontwerpen.
Toen w«-rd het anders
Er r' toch salarissen die bij de
wet worden geregeld, de salarissen
van de Rekenkainer-leden. van de
rechtere in verschillende instanties, de
militaire rechters, de leden van den
Daad vnn State.
De beer GERHARD was de eersie
opposant. Thans maakte hij geen be
zwaar tegen de salarisverlaging, maar
tegen de w ij z e van verlaging, de
mate van verjaging. De lieer Gerhard
had er geen bezwaar tegen, dat som
mige hoogere ambtenaren, voor sne-
cialo functies om den aard van hun
preslaiifcs. bijzonderlijk worden gelio-
noreerd. Doelt hij verzette zich erte
gen terwijl telkens werd opgemerkt
dat de toestand van 's rijks financiën
een of f e r vergde van de ambtena
ren «Int van de hoogere ambtenaren
die f6000 of meer inkomen hebben
niet meer dan f 500 zal worden gekort.
Waarom moet de kleine man alleen
offervaardig rijn?
De heer GERHARD behoort tot do
oppositiepartijen, onze lezers weten
hot. Maar heel veel succes bii de ro-
Heeringspartijen had de regeering ook
niet.
Zoowel de heer SCHOUTEN, als de
heer SNQECK HENKEMA/S. als de
heer NOLENS verklaarden zich tegen
do Ontworpen. Gedrieën lieten zij de
vraag buiten beschouwing of do eala-
rissr-n. die bii de wet worden vastge;
stelde, on zichzelf gezien, gelijk zij
tiiuj-s werden voorgesteld, goed zijn of
niet. Het zou zeer wel kunnen, dat zii
op zich zelf aanbeveling verdienen.
Maar er motst) door alle amb
tenaren 0«n offer gebracht worden.
Wanneer men van het offer uitgaat,
dan moet ieder offeren en geliik.
Niet op de hoogere salarissen een
mindere korting toepassen. De hoe
Nolens achtte hot moment van indï»
ning om de sfeer, die nog altijd rond
de salarissen hungt. poed gekozen. Hij
wilde dus op de een of andere wijze
een oplossing, opdat aau dc weïwehen
der Kamer zou worden tegemoet ge
komen. Do lieer SCHOUTEN poogde
die oplossing te brengen, door dc wed-
don der betrokkenen voor 1925 bii de
Overgangsbepalingen u- laten op liet
bedrag van.l October 192-1.
I)B MINISTER VAN FIINAN-
CIëN verklaarde zich. evenals de Ka
mer. over de indiening verwonderd
over de oppositie. Er waren immers
steeds. bii elk debat uit dc Kamer
klachten gerezen, dat «co uiterst-cc--
liikmaüge korting tenslotte heel on
billijk zou drukken. Daaruit ver
klaarde dc minister ziin bonding,
waarhij hij er op wees, dat ook door
het nieuwe bezoldigingslvrluit ver
schillende categorieën van lagere cn
middelbare ambtenaren rndér inkomen
krijgen, dan zii op 1 October 1924 ge
noten. Intuswhen wensebto de re-
—•erinf rekening te houden met dc
stemming in de Kamer. Een vorm van
ojdOsunK als de hoer Sc-houten bra du.
wildo do minister eerst wel eens
schriftelijk zien. Om mogelrko gevol
gen.
1 sigaxenfabriekje^, die nog niet aan d©
bepalingen van de wet op oen tabaks-
aoc 'na voldeden, is opnieuw door de
Kamer verlengd.
De begrooting van buitenlandsche
zaken ia aanvaard geworden door do
Kamer zonder hoofdelijke stemming.
De post voor liet gezantschap te Cairo
werd aangenomen door de Kamer met
761 stem. Die c-on© tegenstem
kwam van den communist van Raven-
steijib.
Do gemoederen waren natuurlijk
tot ec-11 tamelijke hoogte van spanning
gebracht door de discussie om du sala
rissen der hoogere ambtenaren, die
bij de wet geregeld worden. Jiegijpe-
lijk dus wel, dat er druk gediscus
sieerd werd onderling onder de Ka
merleden en dat de heer AMENT, die
de diecuasie over Landbouw ging
voortzetten, zich maar moeilijk ver
staanbaar maken kon. De heer
Ament pleitte voor een doelmatige en
effectieve samenwerking tussehen de
rijksdiensten en d© groot© landbouw
organisaties. Die de MINISTER in
ziin antwoord toezegde.
Do her-ren DE BOER. VAN DEN
HEUVEL en SCHAPER, drongen
«net alle kracht aan op waj, roeds gis
teren van vele redevoeringen de in
houd uitmaakteuitbreiding van
cultuurgrond, om de bevolkingstoe
name om wat nog braak ligt. Ontwa
tering was evenzeer iets, dat in bet
midden der belangstelling en der aan
beveling stond. De heer v. d, Heuvel,
overigens wilde het laudbouwonder-
wii.s coed georganiseerd zien.
De hec-r BEUMER polemiseerde
«net den heer Van Rappard over dat
punt van des beeren Vaa Rappard's
rede, waarin deze zeide dat de Chr.
partijen allen op hun program een
apart ministerie van Landbouw had
den staan, waarvan echter niete geko
men is. De heer Beumer toonde aan,
dat die wenseh alleen in tiet R.-K.
program te vinden was.
In zijn antwoord begon de MINIS
TER VAN BINNENLANDSCH E ZA
F EN' iets te zeggen over den toe-
pt.and van den landbouwltij bleef
bij zijn oorspronkelijke meaning, dat
de toestand betrekkelijk goed is in
verschillende takken van liet land
bouwbedrijf verschillend, toch de al-
gemeen© toestand veel licht biedend.
Cs'-a.v. de wenschen naar meer
zelfstandigheid van de directie vast
den Landbouw, merkte de minister op,
dat geen verandering kwam bij vroe
ger.- de minister moet toch de beslis
singen nemen, gelijk vroegere minis
ters die beslissingen moesten nemen,
toc-n Landbouw onder andere depar
tementen ressorteerde. De minister
gevoelde niet. ooit :e-e aan de prac-
tiik van vroeger te hebben in den weg
gelegd.
Critiek oefende ae minister op \vat
gezc-sd werd over de bedragen, die
voor Landbouw worden uitgegeven
Vergel''king met het buitenland gaat
niet op. immers men moet rekening
houden met uitermate veel factoren,
bevolkingsgrootte, verspreiding der
bevolking etc.
In het debat over een afzonderliK
departement van Landbouw mengae
de minister zich niet.
Moet de hoeveelheid der cultuur
gronden niet uitgebreid worden, de
waarde vermeerderd 1 Ontginning ster
ker aangevat? DE MINISTER gaf al
lerminst een ontkennend antwoord.
:t nieuwe commissie benoemde ae
minister niet. maar hij zal aan de
reds ter zake bestaande commissie
Lovink-van Lonkbuijzen uitbreiding
van haar taak en opdracht voorsullen
en daarbij tegelijk wat de samenstel
ling der commissie betreft, wijzigingen
•ooi-stellen, opdat ook landarbeiders
daarin zitting zullen krijgen.
Do minister wil niet één methode van
nginning, clko provincie beeft eigen
eischcn. Van een generaal plan voor
heel het land, verwacht de minister niet
net arcmnotll tui den minister, veimeerderin, vnn spoed. Leidini moet
ontleend iïüde middelbare en la-ere <"H»n van dn prov.nc.aln besturen,
klareen ondervond «1 divert criti-ré elke provincie b.nrt n.sen voordnnlnn.
van de heeren KCTBUAR en VAN Me. vnnl «-sevens deed de m.n.sier
DEN TEMPEL Zij wezen op de per- gevoelen, dat er al recos zoo het een
©hcnkortW. op verschil in gehuwde cn ander gedaan wordt voor de oatgta-
en ongehuwde ambtenaren, ook daar- ning van woeste gronoen. Hij wees op
op. diït niet onderscheid gemaakt is'de plannen tot drooglegging van den
russcheïi verschillende categorieën van Bicsbosch, wat 1044 H.A. uitmuntende
hoc-gi'-re ambtenaren. maar een bot grond zal opleveren. En waarbij het
onderscheid tussehen hoogere cn Rjjk niet blijft toezien. Het risico van
lagere ambtenaren. "Wat geen zui- cen eventueel verlies wordt gedeeld tus-
vcre onderscheidingen bracht. schen Rijk, Provincie en Dordrecht. Als
De heer SCHOUTEN diende zim werkverschaffing dus ook van beteeke-
aangekondigd amendement in. njs.
blikkejijk daarna kwam do hec-r KE-1 regccring zeide dc heer Buys
de Bcerenbrouck kan met een voor-
TÉLA AR mot eon motie van, schor
sing der oul-worjion. Waarvóór do
heer NOLENS zich uiteprak, omdat
hii de eevolften van het amendement-
Schoulcn niet ptnnte pede kon door
zien. Evenmin als de minister dat
kon.
Daarop vroeg do heer COLT.TN zelf
srhorseng, opdat do rogecring do
portee van het amendement-Schouten
zon kunnen toetsen. De schoonste af
tocht voor de regeering.
Van d« nconda afgevoerd bo-
doot de voorzitter.
stel over het pachtvraagstuk niet
men, omdat het rapport der Staatscom
missie-Diepenhorst bij de landbouw-'
organisaties in onderzoek is,
Geld zal dc regccring niet ge\-en aan
opleiding van vakarbeiders tot land
arbeiders. om hen na opleiding te doen
emigreeren.
Een aantal artikelen werden daarop
afgehamerd, zonder dat 'opmerkingen
van bijzonder gewicht gemaak- wer
den.
De overgangstermijn voor kletr.o
Avondvergadering
en P&rsoneel
Marine Materieel
Het was vanavond niet de heer Duys,
die over „Marine" sprak, zooals verle
den jaar, de heer Duys als opvolger
an den soriaal-dcmocratischen marine-
specialiteit Hugenholtz. Dc heer Duys
heeft dezer dagen ziin candidaut-examen
afgelegd in dc rechten, zal zich daar
voor hebben moeten voorbereiden.
Waarom de heer Brautigara ditmaal te
gen de Marine opponeerde namens de
D. A P.
De heer BRAÜTIGAM dan. legde
ee! nadruk op dc ontwaprringsgedaca-
dagelijks voedsel kriigt. dagelijks
ia omvang toeneemt. En ondanks dc
groeiende ontwapeningsgedachte dient
i.ra. Do Vcrscwiewuny, blijspel In de regeering toch een nieuwe V'ootwct
door H. Behnken. ij,. Onbegrijpelijk noemde dat de s.-d.
spreker. Nieuwbouw dewelke de re
gccring thans weer vroeg bij de Marine-
begrootingachtte de heer Brautigam
volkomen indruischend tegen den volks
geest. Ware er een referendum, niets
zou van de aanvrage terecht komen, üol-
Innd heelt, zeide deze !de afgevaardigde,
immers toch ;,ccn geld genoeg, om een
zeemacht bücen te brengen, die iets bc-
teekent. De heer Brautigam vergeleek
het vlootje van ons land bij een opge
tuigde jongensklorap in de Schevening-
sche haven. Elke vloot geldverspil
ling een maritieme macht van betceke-
n:s is voor ons land onmogelijk, dus
onverantwoordelijk. On verantwoordelij
ken nog. nu te Genève de internationale
ontwapeningsgedachte veld won.
De heer Brautigam noemde en hij
critiseerde tegelijk de verhouding
tussehen minister en personeel heele
maal niet god. Daarvan zijn de sa-
botage-pogingen het gevolg. En cm-
stemming! Mede cen gevolg van de lage
loonen. Een herziening van de salaris-
regeling is dringend noodig. Grootelijks
bezwaar had de soc.-dem. spreker ook
tegen het verbod voor marinepersoneel
deelneming aan de salarisbetooging
in Den Haag in uniform- Die maatregel
olie op het vuur. Aan die ontstemt
ming heeft ook de met-goedkeuring vart
de statuten van enkele vereen-gtngen:
bijgedragen. De heer Brautigam zag do
ontstemming in de sabotage-pogingen
zich uiten.
Hierover sprak ook de heer TER'
HALL. Hij Wenschte uitgebreide inlicht
ringen over de pogingen tot sabotage,
over wat aan boord van de „Bever" ge
schiedde, over de olievernietiging, over
het waaien van een roode lap op do
mast van dc Gelderland.
De heer VAN RAVESTEYN zag dio
sabotage als een zeer ernstig verschijn
sel, dat van onwil, ontevredenheid
sprak, welke sabotage-pogingen de
communist toejuichte.
De heer VAN DE BILT echter niet,
Hij ziet evenmin de sabotage-pogingen
als een gevolg van de salajrisreg^lingcnj
overigens noemde hij nog niets be«
wezen.
De heer v. d. BILT zag in de Mariae-i
begrooring niets nieuws. Van een vloot?
daarin nog geen sprake. Overi<
gens wilde hij er toen wel op wijzen, dat
blijkens de stemming in den Volksraad
Ind-'é zich voor cen Vlootwet heeft uit?
gesproken.
de regeering nu aanvroeg bij do
marinebegrooting heeft geen andere be?
doeling meende de heer v. d. Bilt
dan het materiaal, dat slecht is, te ver-
•angen door nieuw materiaalbehoud
•an het huidige is wat gevraagd wordt.
Vat volkomen verantwoord is. Waart
rnede ok de heer SNOECK HENKEt
MANS instemde.
De salarisregeh'ng droeg 's heeren:
d. BILT's geestdrift niet weghij
rilde vaste salarissen met toelagen voor
gevaarlijke reizen.
Vlagvertoon beval de heer v. d. Bilt'
aan, mede om zeerooverij tegen, te gaan
De heer SNOECK HENKEMANS uit
nationalistische bedoelingen.
De heer VAN RAVESTEYN keurde
natuurlijk alles af, sprak van imperia?
lisrae ia heel de wereld. Vioolbouw en
Vlootwet is „misdadig" volgens dea
communist.
Mevr. BRONSVELT—VITRINGA
betwijfelde of de regeering wel beseft
dat er in dc Marine immoreele toestan
den voorkomen. Versterking van het
godsdienstig bewustzijn is broodnoodig,
door uitbreiding van de toelagen aan
de militaire tehuizen. Onzedelijk leven
wil de R.-K. spreekster straffen.
Deze vrouwelijke afgevaardigde drong
3g eens verleden jaar deed zij 't
ook aan op vereeniging van de bcido
defensiedeparlementen.
.Maar de heer VAN DER VOORT
VAN ZIJP zag daarin niet veel bezui
niging hoogstens spaart men één mi
nister uit. en één inspecteur van den
geneeskundigen dienst, .Langzamer
bouwen" was ook aangeraden. „Kan
men nog langzamer bouwen, dan voor
de Nederlacdsche marine gebouwd
wordt?" vroeg de burgemeester van
Maartensdijk onder hilariteit van alle
(weinige overigens) van alle aanwezige
Kamerleden.
De heer OUD sprak van wat aan de
vloot gebeurt als van geld-verprutsen,
Voortarbeider, aan het vlootplan noem
de de heer Oud in scherpe tegen
stelling tot den heer Van der Voort van
Zijp ergerlijk.
De heer VAN DER VOORT VAN
ZIJP verdedigde den nieuwbouw als
noodzakelijk om het afgewerkte te ver
vangen, de heer OUD noemde het aan
vragen van nieuwe gelden niet anders
dan een binnenhalen van het afgestemde
vlootplan. En dat vond hij allesbehalve
goed, keurde hij :n scherpe woorden af.
Ook de heer OUD kiaagde over de
houding des ministers tegenover het
personeel, de houding bij de salaris
meeting. En de heer v. d. Voort van Zijp
klaagde met hem over de salarissen van
het personeel, waarop te veel gekort is
geworden.
De beer SNOECK HENKEMANS
poogde de opposanten te overtuigen van
de noodzakelijkheid van handhaving
van het Nederlandsch gez2g in Indië.
Een vreemde macht zou Indië doen ach
teruitgaan. Met den Leer v. d. Voort
Zijp waarschuwde hij minister Wcs-
tervcld niet cen vlootbasis uit te scha
kelen. Ook de c.-i. spreker waarschuw
de voor onverstandige maatregelen te
genover het personeel.
Des heeren SCHAPER's rede bleek
iet ongelijk aan dïe van den her
Brautigam. Vioolbouw je reinste
gcldwegsmtjtertj I De sabotage keurde
de heer Schaper ten ecnenmale af, doch
hij" vroeg toch of daarvoor de schuld
niet ook bij den minister moet
gezocht worden, om zijn salarismaatre
gelen, om zijn houding bij de salaris-
meetingen.
Ook de heer VAN SCHAÏCK mengde
zich in het debat, om tegen den heer
Oud op tc merken, dat hij indertijd niet
tegen cen vloot plan was, hij waardeert
cen systeem. Als daarin de gevraagde
torpedo-jagers passen, heeft hij daarte
gen geen bezwaar. Doch zijn zij nood-
zakelijk? Dat wilde hij wel gaarne be
wezen zien; Zou het niet kunnen, dat
andere eenheden beter waren?
Bovendien wenschte hij een antwoord
op een vraag die een officier eenigen
-nd geleden stelde, of er voor dc ma-
•me in Nederland nog wel een oorlogs-
taak is.
Dp regeering feliciteerde de heer
an Schaïck dat de Vlootwet was ver
worpen, omdat nu de regeering de kans
had, maritieme, financieele en techni-
ohe eischen weer te overwegen, gelijk
zj, ook moet doen met een vioolplan,
«nt mogeliik is zonder vlootwet.
Als de regeering een vlootwet achter-
cge laat, heeft de heer Van Schaiek
daartegen geen bezwaar, want voor cen
zich vastleggen aan een achtjarig bin
dend Martnebclcid.
De heer VAN RIJ CKEVORSEL be
toogde de noodzakelijkheid van een
vloot On grond van Genève.
Dinsdagavond dc minister.
INTIMUS
