ALLERLEI UIT VELSEN
Nederland in het jaar 1924
DE GEM EE NT EB EC ROOTING. - HET MELKKOETJE. DE CATASTROPHE
DER WONINGBOUWVEREENICINCEN. - LAGERE BELASTING. - SPREKEN
DE CIJFERS. - EEN STILLE OUDEJAARSAVOND.
Pat de gemeeniebegrooiing er door ge
Jakk-erd is, kunnen we nu niet bepaald
zeggen. Niet minder dan 12 uur had de
raad noodig, om er doorheen ie komen.
En toen na een serie algemeene beschou
wingen, op- en aanmerkingen ens. de
voorzitten Maandagavond de begrooting
in stemming bracht, werd deze mei al
gemeen# stemmen aangenomen, bijna ge
heel sooals ze. den raad was voorgelegd.
Bij monde van den heer Groeneveld
werd namens de Chr. Historische raads
fractie bij de algemeene beschouw ir ;on te
kennen gegeven, dat het niet de volle
sympathie van zijn fractie heeft, dat de
winst van het gasbedrijf ongelimiteerd ia
de gemeentekas vloei:. Toen hij deze
woorden sprak vermoedde de heer Groene
veld zeker niet, da: het standpunt van
hem en zijn fractiegenooten reeds bij deze
begrooting zou zegevieren. Het voorste:
Grceneve!d-ten Broeke om de aan de ge
meente uit te keeren winst te limiteer-?:-,
tot 1 et. per M.3 kon genade vinden bij de
meerderheid van den raad. Voor he:
oogen blik geeft dit voorstel geen noemen»
waard verschil met dat na het coUcec
m*xt voor de toekomst kan het een soort
veil.cheidskrep zijn en een eventueel ver
'«en van den gasprijs bevorderen. Vol
ledigheidshalve zij hierbij nog opgemerkt
dal de betrokken wethouder, de heer L.-
deweert, op het s^ndpuni staat, dat de
gemaakte winst moet ten goede komen
aan de verbruikers.
Een ander belangrijk voorstel kwam van
den kant van de Soe. Dem. fractie, n.l.
om een bedrag van f 3X0 op de begrooting
uit Ie trekken voor steun aan vereenigingen
tol arbeiderswoningbouw, ten einde aan
deze vereenigingen een bijslag te verlee
nen op de huren van die woningen, waar
voor de vastgestelde huur niet te innen is.
Het loopt spaak met onze woningbouw-
vereenigingen. En leelijk ook. Zoo lang
zamerhand wordt het voor de besturen der
vereenigingen een onmogelijkheid om de
eindjes bij elkaar te krijgen. De meeste
bewoners kannen de hooge huren niet
meer beialen. Dit geldt natuurlijk ooi
voor de nieuwe woningen, door particulie
ren gebouwd, waarvan de meeste zijn
verhuurd voor 6 a 3 gulden en meer per
week- In verband m>.-: ~ie omstandigheid
zijn wij dan ook va:: meening, da: de
huurccmmissie, ofschoon wij principieel
vóór het behoud van dit instituut zijn,
we", kin worden opereren. De huiseige
naar* zullen onmogelijk een hcogere huur1
kunnen vorderen, want de huurders kun
ren c:« meer betalen. Het spook der uit
zetting dreigt aan allen kant.
Het gaai er nog om, wie er veer de brok
ken komt te zitten, het rijk of de gemeen
te. Het voorstel van de Soc. Dem. fractie
werd aangenomen. Het amendement Slui
ter» maakte er echter een memoriepos:
van. Het voorstel was lang niet naar don
rin van den heer Dunnebier, wethouder
van O. W.
Aan ons melkkoetje, het gasbedrijf,
het ongetwijfeld voor een groot deel
danken, dat het vermenigvuldigingscijfer
kan worden verminderd van 1.80 op 1.65.
Voor de kleine inkomen» is dit een ver
laging van weinig beteekenis, zoodat deze
met een verlaging van den gasprija beter
gehaat zouden zijn. Hetgeen duidelijk
blijkt uit onderstaand staatje. Koloi
vermeldt het belastbaar inkomen, kolom
b den aanslag bij een verm, cijfar van t-30
en kolom c den aanslag bij een verm. cij
fer van 1.66. De aftrek voor gehuwden be
draagt f 700 plus f 75, voor elk minder;
rig kind, dai niet ze'.f is aansealagei
Voor ocgefauwden is de aftrek f ÜO.
300 12.73
4C0 17.54
SCO 22.72
23.17
3.36 f 3.53
3.19 7.51
11.3»
16.17
20.33
2SJ0
7C0 33,75 30.94
t 800 f 39.55 f 36.26
900 45.72 41.91
1000 S2.Ce 47.69
1100 53.32 53.46
1200 6S_3t 59.90
1300 72.- 66.-
1400 79.33 T2.77
1500 86.40 79.20
1Ö00 93.42 85.64
1700 101.56 83.06
1300 108.90 99.83
1900 117.19 107.42
20CO „124.92 ',.114.51
2250 145.53 133.40
2500 167.01 153.12
2750 188.19 172.51
3000 209.34 181.90
3500 255.2» 233.97
4000 299.54 274.40
4500 317.94 318.96
5000 333.81 361-Oe
5500 439.74 4G5.10
6C0O 485.64 445.1T
6330 53:.3l 487.25
TOCO 536.44 537.57
75CO 631.14 531-30
3>XO 681.31 eÜS-CS
35CO 729.54 668.75
9010 777JU 712.47
9600 821.91 756.20
100CÖ 353.41 306.82
Van belastbare bedragen boven f 16000
t betalen 9.075 in plaatsman 9x0
Daar onze Gezaeentcbelaztir.g steeds
doorgaat voor hoog, is d«te verlaging na
tuurlijk een slap ia de goede richting;
het gemeentebestuur zal wel niel nalaten,
hiermede propaganda te maken, ten einde
den trek van de „upper ten" te bevorde-
W» zien in onze gedachten in onze
binnenlanden al prachtige reclameborden
beschilderd met een fraai zeegezicht en:
Bouwt te Velsen, bij zee cn duin,
Lagere belastingen. Goedkoop gas.
Tegen die „lagere" belastingen kan geen
enkele gemeente op; als vetgtooterwle trap
„lage" is het immers het maximum
wat men kan bereiken. Hel is maar te
hopen, dat de eandidaat-Velsenaar nie:
te voren informeert naar <lon prijs
van het elecirisch licht, want als hij ver-
eemt, dat het P.E-N. hier 42 ets. per kilo
watt laat betalen plus een tr.eterhuur van
50 c:s. per maand, dao zal hij zich zeker
nog wel eren bedenken, alvorens hij zich
hier gaat vestigen.
Met een onbegrijpelijke laakmoe lighesd
dragen wij ons let. een stoicijnsche
kalmte gaat het P.E.N. door. ons een Ne
handeling te doen ondergaan, welke jub:
deze dagen aan zoovele gevederde twe?
voeler» te beurt valt. Ui: eigen ervaring
n wij, dat een gezin, dat de eer heef.
tot de afnemer» van het P.E.N. te behoo-
voor licht alleen circa 50 meer be
taalt dan een gasverbruiker voor licht- en
koobgas samen
We stappen hierbij van de begrooting
af. maar niet, alvorens nog even een paar
interessante cijfer» te hebben genoemd.
Het onderwijs in onze gemeente kost
zeer zeker meer dan 7 ton; do gemeente
zelf betaalt hiervan f 289.253.06. De open
bare veiligheid kost ons f 157.297.25, de on
dersteuning aan behoeftigen (met inbe
grip van do verpleging van armlastige
krankzinnigen) f 122.160.25.
Over de staking valt niet veel te zeggen.
Zooals men weet, heeft de rijksbemiddelaar
gesproken, maar diens uitspraak heeft de
oplossing nog niet veel nader gebracht.
Evenals in andere jaren tegen het eind
van het jaar, ligt ook thans -te vLwchers-
fcaven rel trawlers. Maar wij zullen
als in andere jaren, als Woensdag het
middernachtelijk uur *en eind b-eft ge
maakt aan der, plech'.igen Sylve»lerarend
en het oude jaar. -I middernachtelijke
uur hoeren verkonden dcor de «-v-mflc!
ten van de taüooze trawler». Dn a-hepen
liggen stil en verlaten daar en de sto
fluiten en sirenen, welkomstgroet i
het Ni-ruw© en het Onbekende zullen wij
ditmaal niet hooren.
Het voornaamste gebeuren op politiek, sociaal-
economisch, litterair, sportief en ander gebied
Het jaar dat heaengr-'ngr is, wat aan
gaat ons land, noch op politiek, noch
op economisch gebied, rijk aan groote
gebeurtenissen geweest.
Öp bet terrein van de politiek :s we',
het belangrijkste dat, nadat herhaalde
pogingen om tot een andere kabinets
formatie te komen, om onderscheidene
redenen waren mislukt, het kabinet-
Ruys, dat verleden jaar, nadat de Kamer
het ontwerp-Vloot wet had verworpen,
aan de Koningin zija omslag had aan
geboden, ten slotte cp verlangen der
Koningin is aangebleven. Het bad den
schijn gehad dat eeaigea der miaisters
er genoeg van hadden. Had niet reeds
minister Aalberse aangekondigd dat hij
de redactie van het „Katholiek Sociaal
Weekblad" weder aanvaarden zou? En
had ook niet verluid dat minister De
Visser zon heengaan?
Maar het einde was. dat al de leden
van het Kabinet aanbleven. Toch, naar
de meening van velen, was de aard
van het Kabinet veranderd, was ook
zijn verhouding tot de Kamer een an
dere geworden. En, hier en daar werd
geoordeeld dat, al bleef bet dan ia naam
het Kabinet-Ruys, feitelijk een ander,
en wel Colijn, er zijn stempel op drukte
Bekend is hoe, toen het ministerie an
dermaal voor de Kamer kwam, de heer
Troeistra het aan der. tand voelde en
een interpellatie hield die de Kamer
dagen lang bezig hield.
En opmerkelijk is dat het ministerie,
dat had willen heengaan omdat zijn
ontwerp-Vloot wet was verworpen, na
zijn weder aanblijven. reeds in de
maand Februari een nieuw oatwerp-
Vlootwet aankondigde, maar dan een
op beperkter schaal. Het kwam a! in
den Indischen Volksraad, die bet. rij
het dan met een kleine meerderheid,
aanvaardde. Onze Kamer had 't echter
nog niet onder de cogen. Of er nog wat
van komen zal ia deze parlementaire
periode?
De politiek van bet ministerie bleef
nog steeds op bezuiniging gericht.
Vooral 't vraagstuk van de salarieering
van het Overheidspersoneel was een
zaak, waarmede 't zich bezighield. In
middels deed 3e salarispolitiek van het
Kabinet in den lande in de kringen
van de ambtenaren een storm van
ontwaardigiag opgaan. Dc houding
vac den minister van Financiën ten
opzichte van art. 40 van het Bezoldi
gingsbesluit werd niet goedgekeurd.
Een gevolg is dat verschillende proce
dures tegen den Staat aanhangig ge
maakt zija. Ea nog is de storm niet
geluwd.
's Lands financiën kwamen er heter
/oor te staan. Op dat gebied begon het
:e lichten. Er is au zelfs eea sluitend
Staatsbudget ir. uitzicht gesteld. Om
de financiën te kunaen versterken is
eea ontwerp nieuwe tariefwet ingediend
dat reeds door de beide Kamers der
Siatea-Generaal is aanvaard. Tot stand
kwam de Rijwielbelasting. Over de ma
nier van heffing dezer belasting is reed»
veel critiek uitgeoefend. Ook daarom,
omdat het rijwieiplaatje zoo gemakke
lijk is na te maken.
Met de ontwerpen van wet die het
ministerie de Kamer aanbood, leed het
meer dan eens een klein échec. Het is
nog maar kort gelden dat het slechts
heel weinig heeft gescheeld of het was
weder tot eea gedeeltelijke minister
crisis gekomen naar aanleiding van het
afstemmen van de subsidie voor de
Kweekschool voor Vroedvrouwen te
Heerlen. Maar er kwam nog een com
promis tot stand. De minister van On
derwijs deed in 't midden van het jaar
opzienbarende voorstellen op onderwijs
gebied. die echter naar aanleiding van
de critiek die zü deden ontstaan, weder
gedeeltelijk werden teruggenomen. Even
wel. ia de L. O.-wet werd het nieuwe
instituut van assistenten opgenomen.
De minister van Arbeid kwam met een
voorontwerp Ziekte- en Ongevallenwet-
verzekering, dat bi: zeer velen bezwaren
ondervindt omdat daarin de ziekenkas
zijn uitgeschakeld. Ook werd inge
diend een wijziging van de Arbeidswet
en plannen zijn er om den nachtarbeid
in de bakkerijen feitelijk weder gedeel
telijk ia te voeren. Van de bindend-
verklaring van dc collectieve arbeidB-
1 overeenkomst men herinnert zich dat
een vorig jaar het rapport va- Com
missie XII uit den Hoogen Raad van
Arbeid zooveel stof deed opgaan
kwam nog niets.
Te memoreeren valt nog, vóórdat wij
op een ander terrein dan dat der poli
tiek komen, het heengaan van Jhr. Mr.
A. F, de Savornin Lobman, den man
die eea langen politiekea kamp met
eere en ridderlijkheid heeft gestreden,
die heeft gearbeid tot aan het einde
van zijn leven in de laatste maan
den dat zijn longen 't voorovergebogen
zitten niet meer duldden, schreef hij.
naar eigen verklaring, op het gevoel
zonder het geschrevene te zien wiens
verscheiden kort daarna werd gevolgd
door dat van zijn getrouwen vriend mr.
W. K. F. P. Graaf van Bylandt. oud-
voorzitter en oud-lid der Tweede
Kamer.
Een ander die heenging is het Twee
de Kamerlid de heer F. W. N, Hugen-
holtz, de marineapecialiteit der S. D.
A. P., iemand in wien die partij veel
heeft verloren. Nadat deze oud-predi
kant. die eerst de ideëen der landnati
onalisatie wij herinneren ons nog
dat hij daarover eens een verhaal deed
aan mr. Troelstra nu jaren geleden op
een vergadering in een geheelonihou-
derskoffiehuis in de Kleine Houtstraat,
waar Van Erkel sprak had aangehan
gen, tot de S. D. A. P. was toegetre
den. was hij een der getrouwste partij-
gen00tea geworden, die vaak met vu
righeid van temperamen: voor haar
denkbeelden het pleit voerde.
Laat zija heengaan in 't midden van
die partij een leegte achter, van grooter
beteekenis voor haar, en wellicht ook
/oor de plaats, die zii in het politieke
leven zal innemen in de toekomende tij
den is, dat mr. Troelstra. de tacticus en
opportunist bij uitnemendheid, aan het
einde van deze parlementaire periode het
lidmaatschap der Tweede Kamer zal
neerleggen. Indien iemand dan heeft hij
van ce S. D. A. P- wat gemaakt. Zwaar
was menigmaal zijn strijd in 't parle
ment. Vooral toen hij daar nog alléén
stond. Dat al heeft van zijn krachten
te veel gevergd. Ia den dienst van de
partij zijn zij verbruikt. En het i< dc
groote tragedick in een menschenleven,
die hij nu moet onder/inden, dat nu de
partij in macht en aanzien is toegeno
men, een ar.der zijn plaats zal moeten
innemen, hij he* parlementaire tourcoo:-
veld zal moeten verlaten.
Feitelijk hield hij bij de laatste
P-egrootingsdebati.in zijn laatste po-
l'tieke rede In het parlement door
beat niet dan nret groote ontroering
uitgesproken het Iaat zich inden
ken door eon ieder die gevoelt voor
zijn levenstaak en werk. daaraan
gehecht is en daarin geheel en al
opgaat - er. door hem betiteld ale
zijn politiek teetamenl".
Pogingen die werden aangewend
om te komen tot een fusie van den
Vrijz. dein. Bon.! en de Democrati
sche Partij mislukten, omdat men
het niet een» kon worden over den
naam te seven aan de nieuw te vor-
men partii. De R.-K. Staatsparty die
bij de laateto Kamer-Verkiezingen
had te kampen met. de N.K.P., on
dervindt nu moeilijkheden met de
democratische stroom ingen in do par
tij. Opgericht is het Verbond St.
Michael, waarvan in een aantal
plaatsen van het land afd. tot stand
kwamen. St. Michael echter beweert
dat het haar om eenheid in de partij
ia te doen.
Op economisch gebied kwam er
weir.:K verandering. Van een grooten
opbloei van handel en nijverheid
werd ook nu weinig vernomen. al
gaan dan eeniae takken van nijver-
iseid een eenig^zln* betere toekomst
tegemoet en valt met name in de
scheepsbouw en metaalindustrie ©eni-
ge opleving waar te nemen. De in
zinking in de vakbeweging, blijkende
nit ren vermindering van het aan
tal leden var. do Vakcentrales h\d
cog geen einde. Het groote conflict
in de Textielindustrie in Twenthe,
waarvan wij in een vorig Jaar-over
zicht schreven, dat hat einde <-r vin
nog niet was te overzien, bleef nog
maanden voortduren.
N'adat onderscheidene cOnferer.'.i-s
hadden plaats gehad kwam In Mei
san de uitsluiting eer. einde. Er was
overeenstemming tusschen de confes
sioneel* organisaties m de fabrikan
ten gekomen. Maar de andere orga
nisaties aanvaardden nog grer. com
promis. Do leien 'dio bij hen waren
aangesloten zetten, nadat op Maan
dag 5 Mei dc fabriekspoorten
opengezet, de uitsluiting In e-vn «ta
king om. Er ging maar een gei'
aantal arbeiders aan het werk.
duurde nog tot ?f> Juni eer dat de
modern georganiseerde en de leden
der Federatie de:i arbeid hervatten.
Tonnen gouds heef» dit conflict aar.
de arbeiders gekost.
Van de andere conflicten noemen wij
dat aan ..Werkspoor", dat ook lang
aan hield. Overigens h'cr en daar
schermutselingen van minder algemee
ne beteekmi*. voornamelijk ter zake
van loonsverlaging en verlenging van
werktijd. De onderhandelingen in bet
havenbedrijf leidden er nie» toe, dat
bef. tot pen nieuw contract kwam. In
dit bedrijf staat een contractions tijd-
nerk aan te breken. Het spoorwegper
soneel zag zich genoodzaakt een
loonsverlaging zich to laten welgeval
len. Het lag in het voornemen van
de Directie der Ned. Spoorwegen een
personeel raad in te stollen, maar, na
dat de plannen daartoe openbaar ge
maakt waren, stelden de onder
scheidene organisaties eischen en
voorwaarden, die do Directie meen
de niet te kunnen aanvaarden. Zij
nam haar voorstellen terug, zoodat
van dien personoeleraad niets zal ko
men.
De ontvangsten van hefc Sj. oorweg-
bedrijf namen toe, zoodat in het voor
uitzicht is. dat het nu al sinds eenige
jaren ieder jaar wederkeerend te kort
op de spoorwegen, waarin dan de
Staat moet bijpassen zal verminderen.
Gehoopt wordt dat dit het personeel
zal ten goede komen. Inmiddels zal,
dit leerde een rapport van een Staats
commissie dat pas is openbaar ge
maakt, van een verlaging van de ta
rieven, noch voor het personen-, noch
voor het goederenvervoer voorloopig
niets kunnen komen, omdat dan te
vreezen is, dat instcde van af te ne
men de tekorten op de spoorwegei
weder zullen toenemen.
Wat aangaat de vakbeweging wer
den er onderscheidene pogingen aan
gewend om te komen tot een een
heidsorganisatie tot éénheid van alle
niet-confessioneele vakorganisaties.
Vooral Stenhuis. wien het ideaal
der Engelachc Trades Unions voor
oogen zweeft en toelacht, verkondig
de in dezen zijn ideecn met_ klem.
Een grootsch plan van een Verbond
van den Arbeid werd opgemaakt.
Daartoe zouden dan twee vakcen-
tralen het N". V. V. en het A. N. V.
moeten worden vereenigd. Maar.... de
onderhandelingen daartoe slaagden
niet.
Trouwens een nieuw idéé dat wordt
gelanceerd heeft niet in ééns kans van
slagen. Ideeën moeten groeien en
maken zich eerst langzaam baan. Dat
is de les der historie en der ervaring,
waarmede een ieder die zich op het
standpunt der werkelijkheid plaatst
moet rekening houden.
De Xcd, Voreeniging van Spoor-
en Tramwegpersoneel wendde ook
pogingen aan om te komen tot een
heid mot andere organisaties. Doch
evonmiu met ettccèa. Op de quaestie
van al dan niet aansluiting bij eea be
paalde vakcentrale stuitten zij af.
Inmiddels zal, naar luid van de laat
ste berichten, het comité uit de Ned.
Vereeniging de pogingen voortzetten.
Tot stand kwam een fusie tusschen
..Mercurius" en den Ned. Bond van
Handels- <-n Kantoorbedienden. Maar.,
niet ten genoege van alle leden van
„Mercurius". Hier en daar gaf het
aanleiding toi cenige wrijving.
Verschillende acties worden nog ge
voerd om te komen tot nieuwe col
lectieve contracten. Voorstellen
voor een nieuw contract in de typo
grafie zijn reedadoor alle part yen
aanvaard. De Nederlandsche Schil
dersgezellonbond leed een gevoelig
verlies door het heengaan van zijn
voorzitter, den heer J. W. Jenach, een
man die veel voor dezen Bond deed
en aan wien het mede 13 te danken dat
er een contract in het schildersbedrijf
kwam.
Van wat plaats had op het gebied
in de Vader'.andsche letterkunde
valt te vermelden en dat als een wél
te memoreeren feit, dat den voorman-
van tachtig, den sterken zich
door proote kracht bezield gevoel
den leiders van de nieuwe beweging
in onze litteratuur, die een einde
maakten aan het conventionee'.e, alle
r werd bewezen van de zijde der
Regeering.
Het begon al met een hooge onder
scheiding aan Willem K!oo» op den
31en Augustus en daarna bij de hu!
diging van Lodcwijk van Devsael. den
mi»:t die. zooals Frans Erens het
reide, „het eigenlijke nieuwe geluid
in de Nederlandsche litteratuur heeft
gebracht" bii gelegenheid van zijn
SOen verjaardag werd het voortgezet,
door de bevordering van dezen tot
ridder ia de orde van den Ned. Leeuw.
Een ander feit van beteekenis is de
benoeming van Albert Verwey tot
hoogle/.raar te Leiden als opvolger
van Prof. Kalff.
Maar naast dat tot blijheid stom
ende ook dat wat weemoedig aan
doet. En dan denken wij in de eerste
plaats aan het heengaan van C. S.
Adam» van Scheltema. den dichter
van ,,Van Zon en Zomer", var. ..Uit
Stilte en Strijd" ei. van zoovele an
dere liederen nog in de kraeht zij
mr jaren. En daarnaast aan het ver
sheiden van Horman Heijerman» Jr.,
den man die de waarheid heef», o
dervonden van het woord van di>
anderen groote, wiens levensweg ook
niet op rozen is gegaan, die ook meer
dan eens in kommervolle omstandig
heden vcrkcordc van Willem Bilder-
dijk „Leven, ja is lijden".
Maar die daarnaast de vreugd©
•maakte dat zijn werken opgang
maakten, wien* „Op Ho*p vaa Ze
gen" op vele wantoestanden de aan
dacht vestigde, zoodat er groote
invloed van is uitgegaan, evenals
eenmaal van „De Negerhut van Oom
Tom" van Bcecher Stówe en .-De Wa
pens neder" van Bertha von Suttner!
Op sportief gebied valt te herintse
rer: aar. het Slier.'-, dat Ned. Officie-
ren hadden hij Olympische Spel«-n
Pari;*, vooral bij het schermen. Bij
hun wederkomst in ons land werd«-n
de deelnemers luisterrijk ontvangen
"n door den minister van oorlog waar»
•Ierrend toegesproken. Iemand, die
veel aan sport heeft gedaan. F.
W. baron van-Tuyll van Ferooskerken,
voorzitter van het Nederlandse!»
Olympisch Comité, kwam t? overlij
den. Verseh ligt nog in aller geheugen
hoe do vliegtocht naar Indië met sue
ces in volbracht.
Aan het handelsverkeer is daar
mede uitzicht op het betrede.-! van
nieuw© banen expend, en gebleken is,
dat ook Nederland op luchtvaartge
bied wat durft te ondernemen. Do
koene luchtvaarder» hebben den nanrn
van Nederland hooe gehouden.
In het begin van het jaar verscheen
het rapport van de Scaatscommïn
inzake den poatchéqu© er. girodie/vit
De samensteller er van mr, A. Tak.
had er een romantisch verhaal van ge
maakt .dat om die reden dan ook <tr.<
vriezen werd in topensteilinv met an-
dere officieel© rapporten, die meestal
dor en drcoe zün samengesteld. Hoe
de chaos bj dezen tak van dienst ij
ontstaan kwam er duidelijk door nan
het lidbt.
Vetwchillend© denkbeelden wa»den
daarna aan de hand gedaan om to ko
men tot ©en reorganisatie ran de.l
dienst, die zoo geruimen tijd ha-l etop
vestaan. Eindelijk, in de inaarij Octo
ber volgde oerst *en gedeeltelijke en
daarna een al geheel e wederopons'.e!-
;ir.g van aer dienst.
Voor rampen van zwaren ornr uig,
die liet buitenland zoo inenigmvii
troffen bleef ons land gelukkig ook nu
wedar gespaard. Toch hadden ook, in
ons land een naar ongelukken van
wnstigen aard plaats. Wij noemen do
ramp op de Schelde, die aan eemgo
personen heb leven kostte en het auto-
ous-on~rii>k bii Zwolle, waarbij 5 1-1
sonen omkwamen, door het n!»->nd
geraken van een autobus. Vooral do
autobussen blijven een dreigend ge
vaar, omdat ze niet altijd aldus inge
richt zijn, dat de veiligheid van da
passagiers is gewaarborgd.
Nog een paar belangrijke gebeurte
nissen in het kort aangestapt. De Ned.
Handelsmaatschappij, oen instituut
voor den handel van zooveel beteeke
nis en de N. en Z. Hollandsche red-
dioesmaatschapp jen. dio zich een
eeuw verdienstelijk hebben gemaakt,
roet het reddingswerk or> onze kosten,
jubileerden.Tiet instructiebatali«n, dat
s-'nd? onheugelijke tijden Ie Kamp-n
was eevestigd. i-- uit dm gemeent-1
verdwenen. Dit jaar had in ons land,
fe Amsterdam in do m-tnd Juli het
internationaal eucharistisch congres
plaats, dat velen uit alle deel en der
weroid naar ons land deed toestroo-
Yerder dient nog melding gemaakt
van het ontwapeningsdebat tusschen
Srof. mr. Van Embden en generaal
nijders, dat een rumoerig alot had.
Veel is ia het land nog over het
vraagstuk van de ontwapening tc doen
geweest. In de Tweede Ktuner ia er
mede over gesproken. Bij de behan
deling der Begrooting van oorlog zei-
de de minister toe, dat een Staats
commissie zal worden benoemd om
de regeering te dienen van advies ter
zake van bet programma der ontwa
peningsconferentie en daarna bij bet-
ontwerpen eener reorganisatie van de
weermacht.
Benoemd is tot lid van den Itaad van
State, de heer A. W. F. Idenburg,
het lid der Eerste Katner. Met hem
verdwijnt uit dat college een figuur
van beeekenis. iemand die een eervol
lo loopbaan achter zich heeft.
Van hen die aan ons land kwamen
ontvallen noemen wij tenslotte no«
behalve de reeds vermelden mr. F
L». Graaf Sohimmelpewiinck. oud-
Commussaris der Koning-.n in Utrecht
mr. F. S. van Nierop oud-lid der Eer
ste Kanier; rnr. E. J. Korihnip Altes,
bestuurslid van „Volksweerbaarheid"
A. B. li. Verhey, musicus - A. E, Du-
dok van Heel. voorzitter van ..Volks
weerbaarheid" mr. M. J. C. M Kolk
man, oud-minister van financiën
?ep. vioe-admiraal M. C. ten Bosch
G. W. Djraselhof. schilder - ewrav
Van Heutsz. oud-gouverneur-gencraal
van Ncd.-InJié; mr. R. Macalestter
I/Oup: oud-hoofdredacteur van Het
Vaderland.
Verder: Jhr, J. A. R^ell. oud-mi
nister van Marine: H. G. Goedewae-
een. oprichter en mede-direct«ur_ der
Inca.vobankprof. mr A. C. Vueer
van IJzendoorn, oud-lid der Tweede
KamerG. J. C. A. Pop, oud-directeur
nml <1 P. T. m.T.s ?u«w»4
nrof. rnr. J Oppenheim dr. WA
Bron «veld. Bernard Zweer», musicus
en mr. H. Louis Israelsom uit de
bingo rij van dooden de voornaamste
te vermelden.
het kapitalisme bestaan, dan zs! ook blij-
Ten beslaan het oorlogsgevaar en hierte
gen helpt geen preek. luiar alUxa de so-
elalisatie. en al ral dit nog een-gen tijd
duren, komen zal het. Uitvoerig behan
delde spr. de verschillende stroomingen in
de Internationale ëoeiaal Democrat:», in
take landsverdediging en crXwapenLn
Als bij eeu eerstvolgenden oorlog, de mo
derne arbeidersbeweging en sociaal-dé.
mocratle nte* machtig genoeg is dezen te
gen te houden, ia dit do schuld van hen
die ons tegenwerken.
De redo werd herhaalde malen door
applaus onderbroken.
Voor debat gaven zich op do heeren
Sefcweitser e:i van der Broek, waarbij de
eerste zei niets te verwachten van het par
lementarisme ia hei algemeen cn van de
sociaal-democratie in het bijzonder, waar
bij door hem een brochure van Domein
Nieuwenhuis werd geciteerd, terwijl hij
ook afkeurde dat de tb D. A. P- de prin
cipieels dienstweigering nlot ia bescher
ming nam.
De heer v. d. Broek zou graag willen
at er onder de vakorganisatie wal rueor
sr-.fcei 1 en ondvling vertrouwen kwam.
Daar de tijd, om de debater» t-s beant
woorden tekort wut, is een vervolgverga-
derin? vastgesteld op Zondag 4 Ja
nuari 1925.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Herdershond, huissleutel, handschoen,
ketting, rozenkrans tn étut, armbandhor
loge. porteinaansie niet inhoud, par.tof
feitje, lasch met inhoud R.K. kerkboek,
aantelceintuur.
lilt de Omstreken
Burgerlijke Stand
HAARLEMMERMEER
Bevallen: M. va. Tol—Breedijk
zoon J. van der BijlBraaderhorat.
dochterA. M. van der Üccst—
Kragtwnk, dochter. E, il. van den
RaaatDuivenvoorden, zoon.
Gehuwd: H. licmtnerswaal en M.
BeljaardsA. van Biutk ca J. Lodde-
ota, J. Verbaden et» E. C. Slootcn, C.
Baas en T. Slooten.
OverledenHenricu» Blommostein,
71 jaar. ongehuwd Reijer Kok, 56 j.,
gehuwd met C. W. J. Brcdooiozcr,
Joanna WilhelmiitA van der Geest. 1
dag. dochter van C. A. v. d. Geest.
velsen
GEVONDEN VOORWERPEN.
PolitWhurtzu Umuiden: lipsaleuUl. pot
lood in étui, silTeren broeh» m«t p.rtret
ten. zwart zijden muts, fietspomp, hond
:wr«p. alpaca beursje, harxltchoea.
bankbiljet, k:p. steekwageo, manieleein
tuur, huissleutel, heeren rijwiel.
Politiepost Ve'.seroordpet. W manden.
2 handschoenen, 2 sleutels.
Politiepost Wijkeroog: huissleutel, hand
schoen, slinger van een auto, kralen cein
tuur.
beverwijk
OPENBARE VERGADERING 8. O. A. P.
Voor de afd. Beverwijk der rt. D. A. P.
spr uk Zondagavond iti café „Gentrum" de
lieer A. de Vries te Zaandam, lid van do
Pro*. Staten van Noord-Holland, met het
onderwerp „Ontwapening".
Na een korte Inleiding vsn den voor
titter, dn heer J. Visser, was het woord aar.
den spreker. Deze begon niet tn zeggen
dat h«t spreken over ..Vrede op Aarde
:ot voor weinige jaren het monopolie was
van het Christendom. 8pr. zal niet» zeg
nadeele der vervh:!!ende pred;
kanten en bun preeken over den vrede,
mar alleen met een predikatie komt er
—Ti eeuwige *rede. dit door d« P"'*
k Tol doend# beweren- Ondanks alle pi«
ikatiSn zijn wij rerder van den «rede
af dan Ooit. Spr. brengt eren tn hermr.e
r-.ng den VYereMoorloj dis ontbrand wis
r.a 19 eeuwen tan Christendom, en als del
v00rte«kanen niet bedriegen, stast Euro
den TooraTor.d *sn «en nieuwen
oorlog, die teel Tteeselijker tal zijn dan
de oorVg tan 1914—'13. En de toorbereld
se'.en worden getroffen door partijgangers
ran hen die in de kerken over den *rede
spreken.
Met spreken komt er geen Trede, er
nu*: heel wst gebeuren, en in de eerste
plaats moeten Je oorzaken worden weg
genomen. Elke moderne oorlog heef: een
economisch# oorzaak, do rninler waarop
de productie geregeld, deugt niet, cn
li'. i« de oorzaak van den oorlog.
Niemand, zeg*- «Pr" wil
socialist en ge»n christen, geen arbeider
en geen kapitalist, en toch komt er oorlog,
le.l-r neemt zich *oor, alle» te doen wat
mogelijk 1» om den oorlog te voorkomen
en toch I» tiIJ niet tegen te houden. Welke
kraeht si» hier achterI
D« Christenen noemen het de zond#,
m-s-sr dit i» het niet. er zit heel wat ander-,
achter, wat »pr. aantoont m»t Tooriw!
den uit den Torigea oorlog. Waren hel de
socialisten geweest, die da touwtje. In
handen hadden, dan waa hiervoor voor de
Christenen een goed# aanleiding
maar het waren de politieks Christenen
di# de regeeringea vormden.
Het kapitalisme is de oorzaak en dit
zal opnieuw de oorzaak zijn van een niets
wen oorlog- Uitvoerig zet spr. uiteen het
deel der sociaal-democratie, dit Is oi«t
een cent meer en een uur minder, dit zijn
slechte middelen om komen tot de
groote zaak, me. een gedemoraliseerde ar
beidcrsklass# kan men niet den kleaaen
«Irijd voeren.
Alleen ala het kapitalisme In het nauw
gedreven wordt, etaat het leta af voor de
arbeiders, doch als dez# geproefd hebben
smaakt dit naar meer en wil men verder,
Spr. deelde «nkel# staaltjes van uitbui
ting mixlo uit den tijd toen het kapita
lisme nog ongebrijdcld heerschte. Nog is
do toestand niet ideaal, maar «r is toch
wel lei» verbeterd, dank zij don strijd der
arbeidersklasse.
Dc bewering, dat het socialisme luiaards
zou kweken, zegt spr., (s ccn absolute
leugen, er moet door allen worden ge
werkt en niet door enkelen, doch daar de
grond en dd productiemiddelen in ban-
•ten lijn der kapitalisten, moet de arbe:
der zich daar aanmelden en naar g»lsn?
de vraag cn aanbod, is het loon hoog.r of
Izger zonder eenige medexeggincs'h.sp.
Heeft nu het kapitalisme voor zijn pro
duct gen afzetgebied meer. too worden
de fabrieken «top gezet, du* i* het noo-
dig dat do grond en productiemiddelen
komen In handen van allen. Onza strijd
gaat niet tegen ds personen, maar tegen
bet ttelsri. zegt daar dit niet alleen
werkloosheid en crisis tengevolge hééft,
maar door do concurrentie ontstaat In 'Ie
verschillends landen tusschen d» kapita
listen, het imperialisme, do zucht nasr
afzetgebied. I9 dit afzetgebied niet goed
schik» te verkrijgen, dan moet dit maar
met geweld, de zroo'. kapitalisten zijn dus
ie-vens de ml'itaristen. het een vit onver
biddelijk aan het andere vast. Blijft dus
•Sport en Wedstrijden
Voetbal
Leidsche XI Haarl. V.B. XI (1-3)
Op Eet zeer gladde en moeilijk te b«-
jpeten -A. S. C.-'.erreia te Leiden stelden
zich onder gering© pubi.oke beUns-
itelling de volgende elftallen op:
Haarl. V. B.
Doel; Nijgh (E. D. O).
Ach le r: Zoet (E. D. O ea Bui-
sink tl. V. O.).
Midden Jonkman (E- H. S.J, Paap
(Zaadvoort), Bonhof (E. II. 5.).
Vóór: Koning (R. C. li.), hinderen
(E. H. S-). Bcelen lUcanebroek), Oomo
(T. H. B.). Bonk© (E. H. S.J.
Leldech# V- 8.
Doel: Blom (N'orvlcus).
Achter: Bekkering .(lAigdunum),
Pikaar (L. V. C.).
M id den; De Valk (Quick Boys).
Verbiest (Lugdunum), Van Leeuwen
(L. F. C.}.
Vóór: X. N. (Norvicui). Bouwmees
ter (Nor.leu»). Hoven (Li -i, Woud
(Quick Boys), v. Leeuwen (L. F. C.).
Reeds dade rit r.a den .aftrap zijn do
Haarlernmert ia de meerderheid, maar
de gastheeren blijken over eec goede
verdediging te beschikken, zoodat auc-
litblijft. Langiamerhaod werken d©
Letdenaars zich los en ondernemen ea-
kete goede aanvallen, mcc>t geleid door
Hoven. Dere prima speler ziet kans,
vóór de rust zija elftal de leiding ie
bezorgen, ronder dat de bezoekers een
tegenpunt kunnen maken.
Ook na de thee rijn de eerste aanval-
'en voor Leiden. Dit overwicht is echter
slechts van korten duur, want dan no
men de Haarlemmer» het spel in han
den. De kwaliteit van den weditrijd, die
door herhaaldeliik mi*«en en slecht
plaatsen, niet veel te beduiden had. ver
betert nu wel iets. De Leidsche achter
hoede moet tenslotte voor den hevigeo
druk berwi'ken cn Van Sinderen maakt
gelijk (i—t).
S'echts kort hierna komt he» tweede
doelpunt, als Oome ©en voorzet ineens
in 't net werkt. De gastheeren komen
dan weer flink opzetten en er ontstaan
eeaig' r-rr gevaarinkc momenten voor
het II. V. B.-doel. Een bijna niet te
mi'sea kan? wordt hopeloos verknoeid.
De Haarlemsche voorhoede verplaatst dan
'net spel en r.a fraai opbrengen brengt
Bcelen den eindstand op 1—3. waardoor
de H. V. B.'erz een welverdiende ze go
bevochten.
OE KLACHTEN TEGEN V. 8. V-
Do heer P. Pa pc, secretaris der H.
G. S. C-, ver/eek: on-> plaatsing -oor
het volgende.
„Naar aanleiding van de klucht
van Hortus tog-n V. S. V. I - hrljft
de heer v. d. Pol «enig* feiten over
V. S. V. II. wan mee ik het volko
men eens Don. Alleen geeft hij ccn
verk'crdo lezing '.an het eerst© voor
beeld H. G. S. C. I-V. S. V. II. Het
verloop van deren wedstrijd was als
volgt: Even na rust werd een II. G.
S. C.-mjtn op unfair* wijze hespron
gen door een V. S. V..speler. Hoor
den scheidsrechter werd 'oon de II.
G. S. C.-spclor uit het veld gestuurd.
De twee spelers van H. G, R f', ver
lieten toen niet uit protevt. hei veld,
maar konden niet verder spelci we
gens blessures.
Biljarten.
B .C. „VRIENDENKRING".
Heden, Dinsdagavond 7 uur. zal in
café Lunenburg. Sni.dejtraat. Vrien
denkring haar Inatsten neder!<vagwed
strijd spelen tegen Haarlem".
Tot nu toe is aan „Vriendenkring"
in deze wedstrijden geen nnderlaag
toegebracht en Haarlem heeft dus
nog een mooie kans den beker te
veroveren.
Het zal dus we! een mannende
wedstrijd worden daar, als Vrienden-
king wint. zij zelf eigenares van den
beker wordt. Dit zou "een aardige her
denking aan haar 5-jarig bestaan blij'
ven. Het zal dus wc! spannen I
