HAARLEM'S DAGBLAD
Brieven uit Parijs
Het debat over „ontwapening
door dienstweigering".
FLITSEN
SCHULDIG?
DINSDAG 20 JANUARI 1925 TWEEDE BLAD
(Van onzen correspondent.)
Comédie frangaisa
>'u is er toch ten! werkelijk een revolu
tie uitgebroken. Weliswaar jiiel 'lie waar-
rne'lo we van communistische of van fa»
clstiscbe tijde werden bedreigd en waar
over zooveel te doen is geweest, maar een
(evolutie in.... den smaak \an het pu
bliek. En da mees: gemodereerde mes;
m «icfa zelf» vetbeugd
laa
•nigte
langen
i traditie*, bet oude, stof
fige itfim*.
We herinneren ons san jaren her een
'gesprek dit we een» hadden met den heer
Kmile Fabre, secretarie .eneraal van de
Comédie fraii«;«iee die weer eens met z'o
troep op touméo gin? in het buitenland en
wederv:n in Dea Haag re Amsterdam en
kele gast voorstellingen r-u geven. Teen
wij hem naar het repertoire vroegen, dat
het beroetn le gezelschip uit het Molière-
huis het Sederiandarhe publi-k zou bren
gen, kregen wa ten aAw«w>rd:
Misanthrope, lx» Femea S»» antes,
lx Oendra da Mr, 1'orrUr.
Mais, mon ober directeur.aliraer
met die oude, ouda stukken, die iedereen
kan droomen, die onza grootvaders al niet
meer kondm vermakenhebben Ju!
lie dan hcclrmaal geen modern reper-
jawel natu.
heb ik
rlijk.maar dat
niet snappen
na nog al boos
genaakt over -lat d imm.- antwoord. Maar
er Spoedig achterkomend, «lat do fameusa
l'omédie fxanvaisa in werkelijkheid niet
««er een modem s|ewlpUii bep.liikt an
lang desa artistiaka instelling een regee
ringsbureau is, vonden wa hel antwoord
we', aardig. De Cacnédie frasgaise is wer
kelijk gaen toonaalgazelschap. liet I* liet
doorgangshuis .van de talentvolle teerlin
gen van da tPoaeaUchoot dia al spoedig
het Mollire huis verlaten om hun kunst
elder* ta dienen. Au retour d'ige et... au
retour du sur<-s komen z« er som» terug
En juist daartegen heeft het Parijiclie pu
bliek eindelijk geprotesteerd: ons eerste
ijd dat
Ifda
«foor de grimmige „ude garde onder wor-
«ten gehouden. En daarbij nog san an
der gevaar. De artistieke leider I».d«
minuter van Onderwij*, Schoone Kunsten
en andere schoone zaken, die niet* met
hebben uf: te'rtaa^Hij^m.^
eenmaal. Onder die conditie hoeft mer
zich niet over le verwonderen dal de
tistii'iteit van het eersie theater niet op
een bijzonder hoog peil staal.
De Parijaenaar» hebben er al jaren
lang tmu spot over uitgestort en behalve
wal vreemdelingen, wsi kostschoolmeisje*
mand meer in bet theatre francais. E«i»
van de l>ekendst« mopje*, al» hwn over de
..jongste1' dramatische kracht san het Mo
llire-huis spreekt, over de fameuze Cé
eile Bore', is: je weet toch dat haar zoon
gesneuveld i* al» kolonel ia den oorloT
.van 1870J Waarop de ander dan antwoordt'
mais non. mais non.je bedoelt haar
kleinzoon".
De minister heeft een iijdje geleden
ree»!» een order, uitgevaar!igd waarbij
wordt Wpaald. dat de sociètalres na (win
„bei
of ze npg mee kunnen m't andere woor-
den, maar tot nu toe beeft «fe admini.-tr»
tie aich doofgehouden. En dio avond (eer
gisteren) wa» «Ie umédie franjaue plot
fling stampvol. Het was d<> 303 jarige
sterMag van Mollire en men voerde na
tuurlijk de „Malade imagii
ieder
Dat
hei
da
(Sjrlvi
oude gyl
Kerst kw
wa* al eociétaire torn m'n eroot
jonge uian naar de Comédie lm
périaio ging) en van alle rengen klont
getmori en gefluit. Toen de actrice die.
meen ik, nog eamen met Talma heeft ge
epeeld en 't gejoel verdubbelde In krachU
Enfin, het wer«l een waar r'handsal. Men
gilde, men schreeuwde, men floot en de
troep oude hoeren en dames stond daar.
uflgehoond, niet txg.'ijpend wat deze de
moristratie moest beteekenen.
Pluit men Mollire ui'.r Klonk de
in van Pylvatn door het geroetemoe»
Men wa» genoodzaakt om het doek te
laten zakken en werd stil in do zaal. -
Maar niet zoodra ging het doek weer om
lioog of opnieuw began de herrie, twinti»
minuten duurde hett.»rii /v; men
maar van het défilé van de artiesten af.
Alv dat ge.-ri l-ewijs i* dat «r iets niet
deugt aan de oude OüftfOM
De «rustere opent iaat fritsche Inch
binnen s'.romenallee, place aux jeu
ue»t roepen nu ook de couranten In koor.
dar
t zou t
opgevoerd en o
ook of de 'ede
doende talent h
•t begin vso d
goed l
propaganda voor Frankrijk kunnen pra
ten wanneer de troep op tournée gaat.
Want. Iieu»cb. m«zn eb er directeur, die
Nederlander# begrijpen dat wel.... dat
j«*]g leven niet kan worden gesmoord. En
1»-. jonge leven l er gelukkig. De revo
Vervolg Stadsnieuws
Betooning van buitengewone belangstelling.
Optreden van Ds. N. J. C. Schermerhorn en
Majoor K. E. Oudendijk.
De vergadering had een rustigen loop.
Er wa» een buitengewone belang
stelling voor de debatvergadi ring die
d«* afa. Haarlem en het landelijk o
mité van de Internationale anti-mili-
tairislische verceniging Maandag
avond hadden uitgeschreven, over het
onderwerp .,Ontwa{>ening door dienst
weigering
De grootc zaal tan het gemeentelijk
concertgebouw en de gaanderij was
geheel bezet met belangstellenden.
Op het {sodium hadden met de bestu
ren van bovenvermelde organi«atie*
plaats genomen de sprekers: d«. N.
J. C. Schermerhorn van NiruWc Nie-
dorp en majoor K. E. Ouden
dijk. van Den Haag. onder voor
zitterachap van het Hoofdbe
stuur van Hc Kon. Ned. Vereeniging
,-On» Ixger".
De leiding van de vergadering was
in handen van den heer J. Klauw. De-
re opende haar om ruim 8 utir. Hij
deelde rnede. dat beide spreker* ieder
eerst drie kwartier zouden kriigen en
dAt zii daarna van rrplirk zouden die
nen. Voor heide sprekers verzocht
*i>r. evenveel aandacht. Hij hoopte
dat iedereen daaraan zal medewer
ken en dat allen zich ordelijk zullen
gedragen.
Toespraak Ds. Schermer
hom.
Het eerst is daarna aan het woord
Ds. .Schermerhorn. Spr. zegt
dat hij hierheen i» gegaan in het volle
vertrouwen dat hij onder beschaafde
ui'-nsehen en dat .an dezen het eerste
kenmerk is zich zelf te beheerschen.
Het gaat hier niet om aardigheden
te tappen, maar hier zijn twee spre
ker». die een ernstig woord wenscnen
te spreken. Laat dan een ieder zich
ordelijk gedragen (Applaus).
Dan op zijn onderwerp komende,
zegt spr. dat de gedachte der ontwa
pening meer en meer veld wint en
dat de oorlog zedelijk veroordeeld
wordt Een man als Emanuel Kant
reide dat dc oorlog een primitief mid-
«Ir! is om zijn rechten te handhaven.
Maar waarom voert men oorlog? In
1010 reide Wilson dat 't in den oor
log niet gaat om idecele rechten te
handhaven, maar om zuiver financi
eels belanden, om industrieel© en
handelsdoeleinden. Vandaar dat San
ne» reide dat groote volksgroepen
ge«-n belang bij den oorlog hebben.
Trof. Slofemaker dc Bruine zeidc dat
de oorlog niet een rechta-. maar een
machtspositie zoekt rn daarom dan
is de oorlog veroordeeld.
Na den wereldoorlog kwam
inecr en meer een anti-oorlogsgedach
te. De volkeren veroordeelcn tien oor
log, In H'lb schreef J)ct Ji.K. blad ,.De
Voorhoede" dat de volgeren den oor
log niet w illen, maar naar den vrede
snakken. De oorlog is op zedelijke
grondslagen veroordeeld, omdat, hij
«en ontkenning der menschenliefde is.
Dc oorlog is do absolute ontkenning
van waarachtige menschenliefde, van
menschelijke solidariteit. De oorlog
moet immer gemeeuer en onmenscbe-
lijkcr worden. Wie eenmaal den oor
log erkent, gaat daarmede op een
hellend vlak. Iedere oorlog moet
no«)dwendig ellendiger en onmensche-
lijker dan een vorige zijn. Van een
hutnaniseering van den oorlog kan
geen sprake zijn.
Hisman k erkende dat reed*, zeg
gende dat «Ie oorlog van 16T0 slechts
kinderspel bij eiken volgenden zou
Jin die. profetie is uitgekomen,
r den oorlog inliet, leger wordt
dc mensch hoe langer hoe me- ver
automatiseerd. Kant, sprak dan ook
van een chennis van de menschelijke
waarde en alle schennis van die waai
de is onzedelijk. De o«,rlog is onzede
lijk mede omdat hij den volksgeest
rpest. In den jongsten oorlo- zag
en dat is getracht dien geest ou
n verkeerd spoor t«' brengen. Bij
den mensch worden de laag-
driftcn wakke- geroepen in
oorlog. Bekend ook is hoo een
Icugencampngno wordt gevoerd wan
neer eenmaal een oorlog is uitgebro-
Verdi-r i» Je oorlog te veroor«l«'c-
len omdat hij in economisch opzicht
c« n ramp i». daar veel vernield wordt.
De oorlog i* in zijn gevolgen een to
tale economische ontwrichting. En de
vcroordeeliug van den oorlog geldt
ook het militairismc. Voor de volks
uiassii kan <lc oorlog nimmer anders
bcteekeuen dun ellende ook in eco
nomisch opzicht. Zedelijk en econo
misch is daarom de wereld gebaat
wet ontwapening. Ontwapening kan
niet ander» brengen dan in beide op
zichten vooruitgang. Ontwapening i*
niets dan een zegen voor de menscb-
heid. Maar daarom dan tegen het ini
litairiaue.
•n algcheele ontwapening op eens
is niet te verwachten. De enkelen zul
len moeten voorgaan. Ken natie die
er voor gereed is moet den moed Leb
ben oin tot de daad der ontwapening
er te gaan. Lord Robert zei-
in IlnS o,i ren vergadering van
Jen Volkenlxjnd dat het gaat om ont
wapening of ondergaan. De volkeren
zelf moeten gaan ontwapenen en zelf
moeten zij kiezen, dc keuze doen. Te
tneer zullen de volkeren dut doen
wanneer zij begrijpen, dat zij geen
belang hebben bij don oorlog. Ken
ontwapend volk staat niet zwakker
in de wereld dan een gewapend volk.
Maar zelf# dan. indien men zou kun
nen aantoonen dat een volk zijn on
afhankelijk volksbestaan zon verlie
zen bij een ontwapening, dun nog
zou spr. de ontwapening kiezen om
dat hij zijn volk met aan een oorlog
il wagen.
De drang van het volk alleen kan
het militaii ivne vernietigen. Muur nu
dc vraaghoe moet het volk ontwa
penen I Gorki reide-, laten alle aoj
daten op d«- wereld de wapen» neer
werper.. Dat is doodeenvoudig. De
dienst, kan worden geweigerd. I# er
n re van dieritweigering? Velen
erneti «l il nmn doen moet wat «Ie
rrhei-1 wil. Maar spr. meent dat
niemand het recht heeft over dc ge
weten» 'Ier mcnschrn te heerschen.
Vóór alles worde gehandhaafd het
recht op gewetenstrouw. Laat men
nimmer sceptisch staan tegenover de
dienstweigering en zeggen: Wat wil
len «le onkelen? Want nimmer begint
een beweging maasaal.
Indien maar de idéé goed «-n zui-
•r i», dun zal er een opleving komen,
dan zal de beweging die nu nog klein
over dc wereld is grootcr en machti
ger worden. Oorlog en mililairisme
zijn voor het mcnschclnk geweten
'Cfoordeeld geworden. (Applaus).
Rede majoor Oudendijk.
Majoor O u d e n d ij k begint in«-t
en '-eresaluut aan den tcgeustander
te brengen, die een eerlijk man i» en
met eerlijk*- middelen streel. Te bo
non i* ook «lat wij beiden elkaar aan
't eind van «Ion «vond de hand kunneu
drukken, aldus snr. verder. (Applaus).
Voortgaande doet spr. opmerken
dat de geduchte van ontwapening al
eeuwen oud is en dat de drang naar
wapening zieh nu ook weder open
baart. In ons vaderland stemmen ve
len uit alle stonden daarmede van
harte in en die dat niet doen. doen
dat. omdat zij het niet kunnen. Maar
ziende buiten het vaderland, kan men
ontwaren, dat daar de gcestctoo-
stand niet van dien aard i«- «lat «laar
sprake is van een zóó veld winnen
van d«- vredcRgedaehte dat op dien
grond een vredelievend volk kan ont
wapenen.
Zeker de oorlog is verschrikkelijk.
Maar niet i* vol te houden dat de
oorlog immer een ontkenning van het
VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 200
DE AFSCHAFF ER
Op 31 December
heeft vader ge
zworen het heclo
jaar niet meer t«
rooken, alleen wat
hij nog had, zou
hij nog opmaken
portret van vader
op den derden
<lag nadat de
laatste reserve-si
gaar in rook is
oj.-gegaan - - hij
vraagt zich af,
luie
hij ooit zulk een
roekeloos besluit
heeft kunnen ne
men en wordt
zieh bewust van
oen geurig aroma
uil de richting
van zijn com pa S-
vorzekert zichzelf,
dat hij den dag
tiiet kan besteden,
rnet erover pieke
ren, laat ie nou
maar aan hes
w erk gaan
nu denzelfden
brief driemaal ge
lezen te hébben,
komt hij tot het
be^éf dat een jaar
belachelijk lang
wa», als hij nu
eens een maand
fctaat op, ijsbeert
somber heen en
weer en gaai voor
hc-t venster staan,
zonder naar iets
bepaalds te kijken
keert naar zijn
schrijftafel terug
als een vriend
wordt aangediend
die heon onver
wijld een sigaar
aanbiedt
vertelt zijn bezoe
ker haarfijn alle
martelingen, die
hij 6iuda zijn
manhaftig besluit
reeds heeft door
staan, tot deze
ontsnapt
vindt bij het ope.
een vergeten kist
je. dal nog eenige
sigaren bevat,
kijkt er weemoe
dig naar
vraagt- zich
wat er tegen kan
zijn. om zieh in
iwier geval een
..droge" smook
te gunnen
als het nu voor
zijn gezondheid
was, zou het hem
niet kunnen sche
len, maar hij is
volkomen iu orde
besluit dat dat
plotseling geheel
afschaffen niet
goed is. hij moet
liet langzamer
hand doen en
steekt vergenoegd
op.
(Nadruk verbod an.)
recht i». De oorlog is een reebts-
strijil. Hij is echter' een onvolkomen
iniiidt-1 oui het recht tc herstellen. In
de erkenning van den oorlog ,i!s een
rechtsmiddel is te zien een middel om
den oorlog te beperken. In vele op
zichten is dc oorlog in strijd met dc
menschenliefde. Hij is een rcchtsver-
sehijimel. Door het vele leed komen in
den oorlog de edelste menschentrek-
ken nan het licht. Dc oorlog vernie-
liut niet alle jzc-ébelen» van men-
•hcnliefde. Hij is echter 'eèn gevolg
an dc menschelijke onvolkomenhe
den. van dc zonde, zooals het cal-
inismc zegt.
Indien men den oorlog al# een 011-
cimijdclijk kwaad beschouwt. dan
is het leger een onontbeerlijk instru
ment. Van het leger gaat e«-n opvoed
kundige kracht uil. Aan den tijd van
zijn luitenant zijn heeft spr. dc aan
genaamste gedachten. De tucht in
het leger is niet onteerend. Ken goe
de gehoorzaamheid is dat nimmer. De
oorlog een ramp, maar hij kan ook
zijn een noodzakelijk element. Naar
een beperking en naar een vermijding
van di n oorlog moet echter worden
gestreefd. Met alle geoorloofde mid
delen arbeidc men voor «len wereld
vrede.
Niet geriicden, maar gearbeid voor
den wereldvrede. Onder dc leuze dc
wapen» neder, kan de kla««cnrijd niet
vallen. Door geweld kan nimmer de
vrede worden verkregen. Alléén door de
vrclelievendhcid van de volkeren kan de
wereldvrede komen. Daar met 'e g«-
looven aan de vredelievendheid van
alle volken, moet men rekening houden
met dc mogelijkheid van t'en oorlog.
Indien niet alle volken tcge'ijk ontwa
penen. dan loopen, die wel ontwapenen
gevaar door anderen tc worden over
weldigd.
If nu een dier. ft weigering het mid
del «>m te maken dat er geen oorlog
meer zal komen? De S. D. A. P. wil
geen individueele maar een matfale
dien-1weigering de communisten den
ken er weer anders over. De gedadhien
loopen aldus uiteen. Het i- onwaar
schijnlijk dat in een tii'l van oorlog men
er toe zal kunnen komen door een mas
sale dicnflweigeting te maken dat er
geen oorlog komt. Van die dienstwei
gering is geen wereldvrede te wach-
Dienstweigering in strijd met de wet
kan een tamp voor hei volle worJen.
/ij leidt tot eert ondermijning van het
Staatsgezag. Bij ecu dienstweigering
kan de Staat niet anders doen dan
straffen. Zonder gezag geen orde en
zonder orde dc chaos, de ellende. En
gelen ziin er eenmaal op aarde niet,
maar wel incnscben met verschil van
meening. En indien er is een anar
chie, dan leidt dat tot het recht van den
sterkste. Van de doelmatigheid en van
de toelaatbaarheid van de dienstweige
ring om ie komen tot onlwapening, is
Jpr. niet kunnen worden overtuigd.
Spr. eindigt met een woord van dank
aan» allen, die, iioewcl niet met h«mi
eens. hem toch kalm aanhoorden. Hij
heeft dat wel ern; ander- gezien. (Ap
plaus.)
Replieken.
Ds. Scherm erbo rn dient daar
na met een enkel woord van repliek. Hij
brengt hulde aan dc Haarlemmers voor
hun correcte houding, waar men in Dea
Haag een voorbeeld aan kan. nemen.
Komende op het' betoog van den beer
Oudendijk zeg: spr., dat men steeds
maar de oorzaak van den oorlog ver
geet.. Oorlog is niets dan maakwerk
van menschcn die er belang bij heb
ben. Oorlogen worden gemaakt voor dc
belangen van de enkelen.
De tijd is voorhij dat een volk belang
had bij den oorlog. Dat was alleen in
dc primitieve tijden. Thans hebben de
volkeren elkander wederkeerig noodig
en daaruit ontwikkelt zich de interna
tionale gedachte, een internationalis
me. Ken reden te meer 0111 op te bou
de elkander tc bestrijden. Want wij kun
nen elkaar niet missen. Het volk moet
toonen dat het dit gevoelt. Met nadruk
ontkent spr. dat er van het leger een
opvoedende kracht uitgaat.
In het leger moet niets gedaan wor
den dan gehoorzamen. .Maar wat blijft
er dan over van de persoonlijkheid?
Het eigen denken en het eigen oordee-
len is niej geoorloofd. Het gaat om
een verminken van de menschelijke
persoonlijkheid en dat is de grootste
zonde in dc wereld. Spr. is 't cr mede
eens dat dienst weigering zeer ten na-
decle van den Staat is maar hij zal dat
niet betreuren. Want hij heeft geen be
lang bij den Staat.
Feuilleton
Amerikaanscho Roman van
OTTO HOECKER-
Angstvol zag zij heui aan. Hij ech
ter lachte slecht» vroolijk.
Ongetwijfeld kostte hem dit lachen
zeer veel moeite, want ongemerkt
kropto het hem in de keel op. nis een
rcusachtigo schaduw dook het voor
hem op, ru andenntuil hoorde hij Wal-
don's aanklacht. Maar neen een
blik op Ethels gelaat moest hem het
schaamrood op dr wangen jagen? lioc
durfde hij ook slecht# een oogrnblik
erns'icr tan baar twijfelen... weg
met dien afsehuwclijken argwaan
Toen wa# hij zich weder gehe-1 mees
ter en nu ldonk zijn lacb oprecht.
„Ethel. laat ik het je zeggen, van
daag had Ralph Waldon de bratali-
feit mij papieren te laten zien, die
dergelijke ongehoordheden zouden
bewijzen. Neem hef mij niet kwalijk
maar ik kan «le zaak niet ernsltc op
vatten. Kr mag een grenzenloozc laag
heid, mi.-."-hien ook een geraffineerde
Jioging'tot. afpersing aehtcr steken...
maar dat Is ook allesT'
Een korte zucht klonk van Kt hels lip
pen.
,,Nad. jc maakt mij zoo gelukkig...
het is zoo mooi van je tegenover al
deze trues en listen zoo kalm tc blij
ven En tochik heb de papier' met
eigen o.«gen gezien, ik heb d«»> een
bekwamen detective de echtheid «lier
stukken laten onderzoeken zij z.iin
echt. N.kI? Zonto-I hier in «le 1
Hall als in de fi<>ek«:n der gevangenis
bureaux te Sing Sing bevinden zieh
dezelfde opgaven en er is hoegenaamd
geen vergissing mogelijk. De geboor
tedatums. de namen mijner ouders,
de plaats mijner herkomst, alles komt
haarfijn uit Wie mijn meisjesnaam
kent. moet ook na een blik in deze
papieren mij voor schuldig aanzien
Dat is het vrccsclijkste. O Nad. hoe
heb ik geleden, hoe gesidderd reeds
weken lang! Ik dacht-dat iedereen 111
't geheim alles wist, ieder oogenblik
verwachtte ik schimp r spot on dacht
ik dat ik zou gemeden worden door
ben, die mij nu nog als kunsten 1 es
hoogachten. Het verwondert me, dat
dc vele slapeloozc nachten mij nog
ui krankzinnig hebben gemaakt!"
Arme. lieve Ethel".
Ontroerd sloeg bij zijn arm om
baar heen rn trok ha.r naar zi«-b to«'.
„Maar waarom heb je mij niet aan-
wtond» vertronwdl In zulk een wes
pennest moet men met ruwe hand in
grijpen. Zulke boeven hooren in het
tuchthui» thuis. Ik znl dien Hunting
ton niet ontzien, al is hij mijn neef,
evenmin al# Ralph".
Dreigend balde hij de vuist.
Ethel echter zag hem met een droe
vig lachje aan
,.Ach Nad. jc weet nog niet alles.
Al mag ik je ook getroost in de
«■ogen zien zoo heb ik toch veel schan
de tc verbergen, die mij zeer aan
gaat. Ja. zie mij maarniet zoo
verwonderd aan. niet voor niets heb
ben kommer cn verilriet, mij reeds
lang tenteer gedrukt.Je weet niet,
wat, het mij al deze weken gekost
heeft jou cn dn beole wereld een on
verschillig. vroolijk gezicht tr laUm
zien, terwijl mijn hart vol vertwijfe
ling was".
..Maar wat l»3u je zoo tcrnecrilruk
ken, schatjeriep de advocaat.
„Deze zoogenaamde bewijzen zijn
toch reeds uit hun aard zwak cn be
lachelijk, terwijl jij toch gemakkelijk
bet tegenbewijs kunt. leveren, dat de
een of andere misdadigster, die jou
familieverhoudingen goed kent, jou
naam misbruikt heeft
„Dat is hef juist", antwoordde de
kunstenares droevig.
„Als ik 1111 «le misdmligStcr
niet. opsporen kan. omdat... zij mijn
zuster?"
Fluisterend, slechts als een zucht, ivo
ren die laatste woorden over haar lip
pen gekomen.
De jonge man was bleek geworden
verschrokken z.-ig hij haar aan.
„Is dat zool"
Ethel knikte.
..Maar spreek niet verder. Nad. je
moet eerst allcg hooren".
De hand aan het voorhoofd bleef
zij eenige oogcnblikkcn zwijgend na
denken.
,.Je weet eivenlijk nog heel weinig
van mijn verleden", begon zij toen.
..Vroeger bob ik je wel eens gezegd,
dat ik in Dubuque in de staat, Iowa
geboren ben en mijn reeds lang over
leden vader Geo H. Minkers, een
even gezien als welgesteld koopman
was. Zooals ik je verder zei, wat in
onze kringen tok a gemeen bekend
is, bracht ik de laatste tien jaren
door in Europa, eerst twee jaren op
liet niet ver van Londen gelegen land
goed van een broeder mijner moeder
en nu diens dood leefden wij iu l'a-
rijs, waar mijn stem geschoold werd.
Sinds drie winters ben ik bij do opera
hier doch dat, weet jp, even goed
als het je bekend is. dat ik mijn meis
jesnaam Nellie Minkers in 1 tln-1 Has
tings veranderde, «laar ik dncht «lat
bet voor het sip:ces in mijn tooneel-
loopbaan raadzamer zou zijn, een
goe«Jklinkenden naam ie dragen. II,
heb dan ook tegen niemand ooit ont-
Dc heer O u d e n d ii k zegt die vraag
paar opmerkingen. Hij is bier gekomen
omdat óók hij den wereldvrede wil en
omdat hij meent dat egen discussie als
de/c kan bijdragen tot een vriendschap
pelijke stemming, waaraan veel waarde
is te hecihien. Maar nadat hij eenmaal
zijn meening heeft gezegd, heeft hij'
daaraan niets meer toe te voegen. Ten
slotte drukt spr. de hand van ds.
Schermerhorn.
Een jongmensch klimt op 't podium.
Het ri J. Schuurman. Deze zegt dat ds,
Schermerhorn niet de gev«>elens van
alle anti-miliiairisten heeft vertolkt en
hij viaagt of de heer Oudendijk bereid
is met een jong arbeider eens te óe-
batteeien.
D heer O u d e n d ij k zegi die vraag
nu niet te kunnen "beantwoorden.
Nadat de voorzitter heeft medegedeeld
dat beide sprekers bereid zijn nog een
debatavond te houden, wordt om half
elf de vergadering gesloten.
TERAARDEBESTELLING L. H.
BARTELINK.
Maandagmiddag werd op «fe Begraaf
plaat» Wcsterveld ter aarde besteld hel
stoffelijk overschot van den tieer iL. H.
BarteTïuk. in leven oud-directeur van het
Postkantoor te Haarlem. Voor deze plech-
iigheul bestond zeer veel belangstelling.
Talrijk..- ambtenaren cn oud-ambtMiarea
woonden de begrafenis bij.
Onder -inderen zagen we Dr. K. B. Efvl-
kema, predikant der Doopsgezinde ge-
ineente en de overige leden van den ker.
keraaó de/er gemeente, de heeren S. P.
ten 1 a:e. Sybrands en L. A, Springer.
Verder merkten we op de oud-directeu
ren vim bet Postkantoor alhier de heeren
Hilling en Naulu Lempke en den oud-di-
rccleur van het telegraafkantoor alhier den
heer Tjebbes. Voorts den Oud-controleur
bij de posterijen, den heer J. C. Pull. den
waarnemend directeur van hel postkan
toor alhier den heer P. F. F. Vries, den
waarnemend controleur bij" de Posterijen,
den heer J. Bethe, den heer C. W. C. van
van Rietschoten oud-directeur van het
postkantoor ie Bloemendaal. De Vereeni
ging „Welen en Werken" waarvan de
overledene penningmeester w;as, werd door
den lieer P. H. Craandijk vertegenwoor
dig'].
Mr. J. B. v. d. Vlugt. was aanwezig na
mens de Maatschappij tot Nut van Airs
meen. De heeren J. H. Wenthoh cn Stolp
vertegenwoordigden do commissie van de
..En wïo wilde je hiervan een ver
wijl maken, liefste?"
Juist bij het, theater beteekenfc liet
uiterlijke reeds het. halve succes, de
amlere moeilijker helft moge dan al
leen zeker slechts door bet genie be-
réikfokunnen worden".
Ethel «knikte telechts »ersfrooid.
„Zie. nu komt, wat ik je tol dus-
verre verzwegen heb. Tusschen den
dood van mijn vader, die mij, toon ik
nauwelijks eenige maanden oud was,
reeds ontviel en de -volle zeventien ja
ren later sinds ik met. mijn moeder
naar Londen ging, ligt (ie tragédie
van onze familie. Ken jaar 11a den
«lood van mijn vader hertrouwde
mijne .moeder cn wel met den zaak-
elastigde, dien mijn vuder zelf, toen
hij door een spoorwegongeluk, maan
den lang hulpeloos op het ziekbed
was geworpen, zorgvuldig onder ziin
menden had uitgezocht. Robert Wal
ker zoo heette hij, was tot- dat
oogenblik voor een eerlijk mensch
doorgegaan, hij verstond de kunst,
zich algemeen bemind te maken en
daar mijn moeder wegens dc zeer
•1 lucbrc-'le zaak iret zonder raads
man cn bPM-liennri- kon blijten voort»
l'-vi-n, haw«lé zij hem Maar van
-lien dag af begon ons ongeluk. Dio
man bracht schando en oneer over
moeder en mij".
..Arme Ethel!" onderbrak Nad me-
ben" moet J0 eeleden heb-
d;'?iÏÏ£ we,ni5 in„ver"c,l'iki'!.- met
knnUfl maanden antwoordde de
Kunstenares weemoedig
Maar luister. Tot dusverre waren
m', <'er voornaamste families van
Dubuque. Zooals ik zei. hield ook
lm r' V'-i J,et l)egln zcer SOM:
hoe dikwijls heeft mijn moedertje dit
onder tranen verzekerd! Hij werd
eerst ruw en verkwistend, toen hij
z'ch door het huwelijk verzekerd
wist en hij meende dat liet niet lan
ger noodijr was, een huichelachtig
masker te dragen. Ik was nauwelijks
twee jaren toen mijn zuster Li se te-
wereld kwam en van dat ooirenblik
af Kan ik mij moeilijk herinneren,
mijn moeder ooii andeis dm wee-
nend en treurend gezien to hebben.
Dit werd al door erger, hoe lichtzin
niger uujn stiefvader werd, de fami
lie. het huis en do zaak steeds meer
verwaarloosd cn ons door spel en
drank aan den rand van algehcc-Ien
ondergang bracht.
(Wordt vcrrolcd.l
