S DAGBLAD
Belangrijk nieuws over de
T. B. C.-bestrijding.
42e Jaargang No. 12758
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Woensdag 21 Januari 1925
I I
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd III ADVERTENTIENVan 1 tot 5 regels f 175iedere regel meer 35 cents Reclames 60 cents per regel. Bij
is fkom der gemeente) I3-57H-Franco per posi door Nederland f3.87}-;. Afzonderlijke nummers (0.15. Geïllustreerd I abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentifin van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
Zondagsblad, voor Haarlem en Omstreken (0.57H; franco per post 10.65. I 3 per plaatsing, elke regel nicer 15 Cents a contant; buiten het Arrondissement dubbelen prijs.
Oirecfie, Redactie en Administratie: Gr. Houtstraat 93, Post-Giro 38810 UITGAVE DER N.V. LCURENS COSTER Bijkantoor voor Santpoort, Velsen, Velseroord, Wijkeroog, IJmuiden,
Tolofoonnummors: Directie 13082, Redactie 10800 on Administratie 10724 0,reeleUHooidrfdac»«EuRr"?'C?PEtREBOOMREB0°M Beverwijk, enz., enz. Oriehuizerkerkweg 2, Velsen, Telefoon 3521
DIT NUMMER BESTAAT .UIT
TIEN BLADZIJDEN.
moet zijn, dan in elk ander land. Eon
brief van hier naar het buitenland I
EERSTE BLAD
:u!den
nd!
Eu.
i toch
Voorjaars
bloemententoonstelling Ie
Een interview met den heer
Jac. W. Bijvoet.
\V. Bijvoet.
l" n nuo Bij
I» van zelf te
lieer Bijvoet
enalj bijna
men wel goed brjef:, wat «-en derg
e. te 0*«t-
lijk gvbouw aan onderhoud en explo
»;<i* in dii
t.;ii« /al -.-aan kW". da! voor
Bvenal» «i«
beur* di«> »!e*-h'' eênmsal. hoogste
k»er p«r «rek zal gdioudeu «o
het bloem-
den. Ook beu ik van meeuing fhoew
Haarlem mi»chien niet iuiet een ini
'Iclptint van d» ldoembollenculrtiui-
«ia: <l«z« stad toch de meest geaclük
rtanSSS
plaats voor do bloembolleubcurs
oor de ok» -.
c.-ndat die voor alle vakAeiiooten
blijkbaar
makkelijk t« le-reiken is. Zien de Hon
lemmer» xèlf voldoend.- l.et gro.
belang, dat dezo h/turs in hun ets
kan WtttCU,
blijft 1", aldus eindigde «In heer B
e-U
t .li den vorm van
loor. do oniï'iuidig-
dwonsen. Eetwaren
deur. Mrt M«»n»oo au d»i
Dt'
jaar
yt! !<n kan
lijn. dat ze in d;o jaren" wat duurder
waren, maar men kon ze tocli bemach
tigen. Een andere reden is de straat
verkoop, die leer i.i toegenomen. De
liefhebberij voor bloemen ie daardoor
ook mot weinig aangewakkerd: ook
bij hen, die er vroeger geen g«ld voor
De
rd. En^Wo
nrrb,
vit het i
Amerika en Scandinavië zijn tijden*
den oorlog afnemer* gebleven. Na 1918
tijn Amerika en Engeland de grootje
afnemer» geworden. Dultochiand is
eerst verleden jaar weer begonnen;
dit droeg natuurlijk zeer veel lot ver
betering van den toestand in ons vak
bij. Dat ral u duidelijk worden, als
ik ij vertel, dat I)uit**hland in I9t?t
Ha.
Dagl
;c«d
v-Id !><v|roetr «Ie
totale afneming uit het Iniilenland
verloden janr dertig millioen gulden.
Dat is voor Nederland natuurlijk h«-ol
mooi, want voor de teelt der bloembol
len hebben we ongeveer niets uit het
buitenland noodig Misschien «en klein
beetje kunstmest. maar dat mag geen
naam hebben. Alles
land.
lebbe
De
inest en ill
bloembollen zijn het voortbrengsel
van on/en eigen !»odcm".
Komende op de aanstaande tenloon-
stelling, merkte de heer Bijvoet op,
dat In I doel van een dergelijke fen-
toonatelllpg ook i«. om <i" Ih-fheBb©-
ien in het algemeen on
der
pu
l:ng". aldus do heer Bijvoet. ..goed
ten voorbeeld vinden, hoe de bloemen
in eigen tuin geplant moeten worden,
vooral ook wat de kleurschakeerlngen
betreft. Daarom aclit ik een druk I«c-
zoek uit liet buitenland zeer gc-
wcnscht"
„Wie w-enacht gil het liefst op dc
tentoonstelling te 7>nt", vroegen we.
„Zooveel mogelijk particulieren",
antwoordde de heer Biivoet; ..zoowel
her binnen-, al* uit het buiten
land. De vakmannen komen vanzelf
wel. Het hoofdbestuur van de Alpe-
ultiiur heeft t roti wem tn het buiten
land reed* veel reclame gemaakt".
,.Tn welken vorm!"
..Met het plaatsen van artikelen in
de kranten' en het verspreiden van
mooi" kleurrijke biljetten, ook' in
Amerika. De loeüchting op deze bil
jarten i* voor elk land in zijn eigen
taal gedrukt. Deze biljetten zijn zóó
doelmatig ingericht, dat men zich gv.
makkelijk kan orbntccren. Bijna al
les is er op te zien. o.a. een achet;
van de z<-e-, land- en luchtroutcs naar
lho-matede, enz."
We vroegen den heer Bijvoet, of er
nog wat. ie wenschen was tot verbe
tering van de toestanden in zijn vak.
..Te wenschen? 0. ja: F.r i* altijd
i postpakketten in ons land
nigc jaren zooveel duurder
Daar koft een 5
•nder lani slechts 12!ó
hebben ze daar voor iniUioenen over-
gehoudcu. Ook de port der posipakket-
is daar goedkooper. Een brief uit
ikrijk kost. slechts ongeveer tien
uit Italic elf cent. En zoo gaat
met alle landen. Alleen hier moet
duurder vegen: IKt Is «lu^ u er te
K"h> n. da; hierin verandering
i. En dan ondervinden do ."ol
den uitvoer naar Frankrijk. Elke
moet bij den Franechen consul te
lerdam gelegaliseerd worden- Dal
f - .70. En kon dat nu nog maar
Ha:
Ictn
Het
dat men niet dadelijk ge-
ilpen kan worden; dan mort men don
'.gouden dag terugkomen. Dat is
<1- en geldverlies. En dan do wegen,
daar zal ik maar niet over sivok n.
,nt daar behoeft niet meer ov-r ge.
leiirerd te worden, omdat ieder ioch
IN MEMORIAM Ï1F.VR. W. SCHEL-
TEMATl DEM AN.
Hoevelen stonden niet verslagen bij
het vernemen van het overlijden mui
mevrouw Willy Seheltcma—Tideman.
Allen, d:e het groote voorrecht heb-
l*n gehad, hetzij als collega inct
leerling den gezegenden invloed tan
liuer onderwijs en omg.'ing te mogen
ondergaan, brengen zeker met mij
dank cu hulde aan bare nagedachte-
Dat
en hulde: dank i
rij
liet
meisjeshnrt aankwc? t
waar tiet nop al ui morde, hulde voor
het steeds in piactijk brengen van de
groote y.aarhetd, «lat men meer met
va.-litli- - .J dan met strengheid b. /e;-
k'-n kan. Zachtheid g-paard wet ge
duld en ei nst was hot wapen, waar
mede zij streed en meestal zegenrijk
l»o 1 .zatste vijf jaren voor haar hu
welijk van 1911—1916 was Wiüv Ti-
demati deerares aan de Middelbare
.- hooi voor meisjes alhier. Grom w»
ed.
verbroken. Voor velen is zij steeds de
coede raadgeefster en trouwe vrien-
NIEUWE PARTIJ
Als 't komt tot verkiezing, dan locs
je in dc krant:
„Het gaat lang niet goed ui ons lief
lijke lond.
En weet Jc wel wat er nu werkelijk
aan schort?
Er i» iu het land één partij nop te
Dus i
met de stembus vink vóór
Evn nieuwe partij
sticht.
I zij? Het 1
liefde v<jor haar
Stichtershulde
e vciK|mkkeli>ke aard-
ifdiud, met den grond
werd, kerft teu van de
he steeds het gevolg van
ramp zijn, de groove
de in dc
isdcr dan
gingen.
ten
dit teusacbt'gc aantal is
door de giften van Jap
mdelingen. Teneinde nu
het ontbrekende aan
Amcrikaanscbe Maecenas Rockefc'
Jr. het Japan:(.h« instituut een gift
jr::. welk som :n dc c«r.-:c piaats
worden aungewrr.J om de bcscber-
Ij- :rgrn brand ia de gebouwen der
i-eld sjs dat van
»*rriip,:dfl en
vol toewijding
Hngen in dankbaarheid in onze zie!
Voor z1 'li zelve vroeg zij noc.it: zij
paf sited- njt haar rnuitputtelijke
schal, v»n liefde.
Zij, die zeker nooit «vu onvriende
lijk, woord sprak, zal altijd gemist cn
noo.t vergeten worden.
til. J. FARRET.
De moord in den trein
op Mr. Wijsman.
Geen verband met het misdrijf
in Amsterdam.
In d« geheimzinnige briovea die de
Amsterdam v-he rechercho cn justitie
ontving die inderdaad belangrijke
uauw ijzingen bevat ten die leddcn tot
ontmaskering van den moordeuaur
M., is cok gewag gemaakt van con
nieuw spoor alth uis renin verband
met den nog steeds niet opgcloeten
rnadselu'htie-n moord op Mr. Wijs
man in deu trein nabij ILiarkm ge
pleegd.
Wij hebben in dit verband nader
onderzodit. Daarbij vernamen wij,
dnt er geen gegronde redenen zijn
om t«« veronderstel! ,-n dat door hot
onderzoek in Amsterdamse!)*
misdaad iets naders zal uitkomen
au den moord in den trein. Tot he
llet
«Ut
bet
ndvche vo*k een beroep wordt
om golden bijeen te brengen
teneinde dc sud New-York ter gelegen
heid van haar joo-jarig beslaan ecti
gevhenk aaa te bieden. In u>:6 toch
ral he; drie eeuwen geleden zijn dat
onr- voorouder» Nieuw- Amsterdam,
thans New-Yoifc. stichtten. He: is een
goed ptan en een goede gewoonte om
een jarige, vooral een driehonderdjarige,
op den feestdag een presentje te geven.
En net catj"" krijgt iet» blonder pi
kant» wanneer bet aangeboden wordt
door de nakomelingen van dL- ouders
der jarige. Moge deze opzet du» .«la-
maardheid van rijkdom heeft, maar in
werkelijkheid op zijn financieel» tand-
vleesch loopt maakt zich belachelijk,
wanneer het ko-tbare radcaur gaat
brengen aan de rijkrte Stad in den rijlt-
slen -.'aat der wereld, een stad, die on
der haar burgers mentchen telt.' die uit
hun particuliere middcle.n millioencn
kunnen weggeven.
Een cadeau dus. maar van besehei
den omvang, binnen onze kracbtcn. F.n
«i cii'. hebben. .tan zouden -••• i: be»t
een- een dividend)» van oprirhtersian-
dcelen kunnen gebruiken. Wat drom
mel. als wij New-York niet gertieht had
den, was het er misschien nog niet.
Stadsnieuws
DE BIOSCOOPVOORSTELLING
VOOR DE WERKLOOZEN.
Naar wij vernemen zal tijdens de
bioecoopvoorotelling, die gratis aan
do werkloozen der bij den Haarl.
Best. Bond aangesloten organisatie»,
door «Ie directie 'au het Th t r „Dc
Kroon" 's mingeboden b. Unee'ooz»
medewerking verleend worden door i
de nfdceling Haarlem van tien Nod.
Toonkttnstcnrarabwl
t«! De lest vu
de rij
Heeft lang met zoo prachtigo pionnen
nis zij.
Als men héér mnar s'eun tril. dan
zal liet. wel gaan
En komt een der stichters op 't Bin
nenhof aan.
Daarna blijft hel alles zoonis het
al was,
Gij keut wel het spreekwoord van 't
glas en do plas.
Geen huid waar zoo n aantal partijen
bestaat
Als hier bij do keus w e: ik werk-
iijk geen raad
En neem dan ook kloek dit besluit
maar meteen:
Een nieuwe partij van mijzei ven al
leen.
Stuurt m ij naar de Kamer --u wordt
(lelt
n op to m i!
De aangekondigde loons
verlaging voor het
personeel der
N. Z. H. T. M.
Voorloopig niet toegepast?
We vernamen, dar de door de di
rectie der N.Z.H.T.M. voor het per
soneel alhier aangekondigde loons
verlaging, die a s. Vrijdag zou wor
den toegepast, voorloopig is uitge
steld.
l)e directie, aan wie we daarom
trent nadere inlichtingen verzochten
deelde ons mede, dat daarvan niets
i«kcnd is.
Verkeersongevallen in
Haarlem en omgeving
In Haarlemmermeer.
Do bestuurder van ccn uit Den
Hung komende auto, waarin twee hce
re n waren gezeten, geraakte .Maan
dagavond op den Hoofdweg door on
bekende oorzaak cenigc oogenblikkcn
de macht, over het stuur kwijt, niet 't
gevolg, dat de auto in deri waterkant
reed en plotseling in den modder vlak
aan 't water bleef steken. Een <lcv
inzittende herren bekwam door den
schok oen lichte wond aan een zijner
handen. Do andere, die zelf chauf-
fcurde. kwam er ongedeerd af. Met
vereende krachten gelukte liet dc
auto weer op den weg to krijgen,
waarna de rrU kon worden voortge
Zf t.
Uitgaan
BIRGITT ENGELL.
Het volgende abonnementsconcert
van de Hollandsche Conccrtdircctie
li:-. G. Koo-, 7nl door .ie c. vieidc
icensclie zaïigercF Biigit Eneell wor-
rn sezeveiu op Vrijdag 30 Januari
:i den Stadsschouwburg.
AutobusseT afgekeurd
Het wepriiden door de
politie belet
De passagiers uitgestapt
Uit Let poliijcupport wordt meege
deeld, flat cc Hurtemscbc poliiie. herft
dora keuienr twee :iutohui!«»u r.m de
iirma'» B. en H., die een a-jtobu iienrt
onderhouden ep Noord vrij k. Hoewel
deze bussen werden afgekeurd, wilden
de bestuurders toch met partagiars van
de laadplaats aan de Julian&traat
.-ertrekken. Dit werd evenwel door de
politic belet. De br^tuurders :nn daarop
met de ledige bussen naar Noordwijk
vertrokken. De politic zal nauwkeurig
toezicht houden.
Uit de S D. A. P.
Wethouder Reinalda over
de grensregeling.
Vliegen partijleider?
Dinsdagavond werd door do federatie
Haarlem -Ier 5. D. A. P. oen good bnoch-
vergsiterii'ig gejioiiden in liet gebouw
,.De Centrale", onder voorxittcrscliap van
■1 en lieer J. A. Gctooll.
Na een kort openingswoord werd mede
gedeeld, dat waarschijnlijk "p 6. Februari
de heer J. W. Albania uit Den Haag, hier
ter Mede een spreekbeurt zal vervullen, de
gjulrlo datum zal nog nader worden bc-
:nd gemaakt.
B>j de bespreking der t« stellen C3ndi-
»:en voor het partijbestuur werd hot
MuursvooHtel- orn deu heer Mr. G. W.
d. Bergh als candidaat voor voorzitter
m het partijbestuur en den lieer W. H.
Vliegen, die in verband met zijn verhui
zing van Amsterdam naar den Haag, geen
zftter kon blijven, in de plaats van
den heer Troelstra als partijleider lo stel-
aangenomen.
'Oris werd besloten om voor het strijd-
ram een voorstel tot toevoeging dor
vaststelling van een rechtspositie voor het
rerheidrperïoneel hij do wet in te da
rn, althans de 8 urige arbeidsdag hij de
et t« doen vaststellen, zooals ook al in
e program* der 8. D. A. P. van vorige
Hierna werd het woord verleend aan den
r M. A. Koinalda. die een inleiding
hield over de grenswijziging. Kpreker gat
duidelijk overzicht van hel oogenblik
af. dat deze grenswijziging in 1895 aan de
orde kwam tot aan hel huidige oogenblik,
rtiij hij al de aan de orde geweest
-Ie voorstellen met kaarten toelichtte.
rrder werd door hem een overzicht
ïven van verschillende plaatsen met
ongeveer even zoo groot zielen aantal
llnarlem, waaruit bleek, dat Haarlem
een binnenkort vanwege het Gemeen-
tebcsluur te verschijnen brochure vnn dc
tnd van den heer Heinalda. z»l een i-n
ider omschreven worden.
Duidelijk stelde de spreker in hit licht
it alleen liet groot» plan Haarlem ujl de
impasse kan halen, terwij! hij er zijn te
leurstelling over uit»prak, dat dit urgent»
raatrs'.uk niet meer door do bevolking
:it wordt besproken.
De heer Reinalda was van mcening, dat
bkinoukort het wetsvoorstel den Raad van
Staten znl passee.ren.
dit overzicht, dat met applaus
Steeds tneer wordt het paard door
de auto verdjongen. De partijen zijn
dan ook ongelijk. Een auto werkt
naar keuze- cn koopkracht van den
koopermet een aantal puarde-
kj achten varieerend van 8 tot 100.
Een paard kan het. ook al efpant he:
ol zijn spjeren tot ber>'« ns toe. niet
verder dau rot 1 paard«kracht hren-
oen. Bovendien vraagt de machinale
trekker minder teerkost, alleen ben
zine on olie als hij wi-rkt. De collega
van vleeecli cn bloed wil haver en an
der duur eten, als hij werkt en
ook als hij op stal staat!
De motor wordt nooit moe. terwijl
het paard ook van e»a 8-urigen werk
dag weet.
Inderdaad do strijd Ls ongelijk.
Daarom do ltise-auto in plaats van
do equinaRc, «Je expeditieauto voor
den vr/ichtwogen, d,c vuilnis-auto voor
de Vllilöiékir.
1 >ver. e'-r.Lee jaren, zal ltet paard
nll»»n tn het circus of in Artis te zien
tijn
Maar nu heeft Bruin weer eens ge
triomfeert! I
Een paard heeft. w^J eens nukken,
ir.inr «en verstandige voerman weet
die wel te bedwingen.
Al is de aiftb technisch bijna vol
maakt nukken houdt hij Dan hel
pen geen zweep cn geen lieve woor
den.
Zoo had de motor van de viech-
auto uit IJmuiden Dinsdagmiddag
ook een kuur.
Een bevlieging van solidariteit met
de stakende viaecherf f
In elk geval de auto stond stil, er
was geen bewegen aan. De chauffeu;
probeerde- het met een extra rantsoen
olie en benzine (toen hij nog voerman
was toonde zijn paard zich gevoelig
voor een lekker hapje maar geen
succes. De auto werd toen gevoelig
onder handen genomen inet Engelscho
sleutels en audero werktuigen. Oos
geen uitwerking.
Toen werd Bruir'ïe van stal ge
haald om de'rtak.'ude auto naar de
garage t e riiden.
Het, gebeurde had. op de Park laan
veel bèkijks.
Vele toeschouwers stevpeldea het
komische in de situatie.
Het wae of Bruin het ook voelde.
In ziin oogeri. anders zoo irouw en
eerlijk, tintelde nu eên l'iaps van
triomfeeren en ook iets van wraak
Maar daarop had versmade Bruin
voor zicli en ziin rasgenooten ook wei
een beetje r«:lit;
Verbouwing en uitbreiding van de lighal in Schoten
Eventueele verplaatsing.
Een nieuw kinderherstellingsoord, met boschschool op
beperkte schaal.
Een district Haarlem voor t. b. c.-bestrijding.
CT.lcil
Ger-
ergaJcrins werd gejloten.
Er is belangrijk nieuws op het gc
bied dor tuberculosebestrijding.
De Haarleiusche vercenifpng toi
t.bc.-b-'iirijding zal baar arbeidsveld
uitbreiden.
Dit geschiedt op aandrag van 't rijks-
loeziclit. Haarlem wordt dan een
district, dat zich uitstrekt ten Noor
den tot Spanrndam en Schoten, ten
Westen tot O verveen lm Bloemendaal,
ten Zuiden tot (Heemstede en Benne-
broek en ten Oosten tot Haarlcmmer-
liedè en Spaarnwoude.
Van het bureau in Haarlem uit zal
het werk der t.b.c.-bestrijding in dit
geheels district geleid worden.
Daaraan zijn natuurlijk belangrijke
ooi-doelen verbonden, hoewel hoogere
uitgaven daarvan natuurlijk liet ge
volg zullen zijn.
liet zal all«yeersb noodig zijn om de
lighal te Schoten te vergrootejj. Daar
toe bestonden reeds lang plannen. Er
is namelijk de behoefte gevoeld om
gelegenheid te maken, dat de patieit-
tcn die te ver van de lighal afwonen
in de inrichting kunueu overnachten.
Eerst iiebben Gedeputeerde Staten
van Noord-Holland tegen die plannen
bezwaren gemaakt, omdat zij' daarin
liet begin van een sanatorium zagen,
terwijl zij'juist geen voorstanders zijn
van sanatorium verpleging, indien liet
lighal-svsteem mogelijk is. Nu heb
ben Ged. Stalen hun bezwaren tenslot
te laten vervallen indien duidelijk
blijkt, dat liet niet dc bedoeling is
van de lighal een sanatorium te ma
ken. Er zullen nu slaapgelegenheden
komen voor 12 patiënten, die te ver
van de lighal afwonen. Nu Haarlem
een district wordt., en de patiënten
dus niet alleen uit Haarlem komen,
is deze wijziging dringend noodig.
Reeds nu wórd ondervonden', dat som
mige patiënten minder lia-rt bij de
Iignalkiuir vonden, omdat zij rich d-s
morgens e:i 's avonds door di reis ie
veel vermoeiden.
Ook i> nog een uithiciding van de
lighal-ruitnte noodzakelijk. Het bou-i
wen van een tweede lighal op hetzelf
de terrein wordt overwogen.
Tot nu toe spraken wij van ver
bouwing van de ligkal te Sc-ioten
Het is evenwel no? niet bcsüst zeker,
dat het daartoe kouien zal. Er is na
melijk reeds lung gezocht naar een
geschikt, terrein om dc lighal te ver
plaatsen. Toen die in Schoten werd
gebouwd, was liet omliggende terrein
nog eeliocl onbebouwd. Dc laatste
jaren worden op oud-Sclioten sleede
meer wegen en straten aangelegd en
huizen gezet, zoodat de tijd wel nic-t
ver meer zal zijn, of de lighal is ge
heel ingebouwd.
Dat is eigenlijk ongewenscht. Het
ideaal ie een stuk duinterrein te be
machtigen om daarop een nieuwe lig
hal on ook een dag-kinderkerstellinga
oord to stichten.
Daarvoor zou ongeveer 10 H.A.
'noodig ziin. De vereeniging heeft
veel moeite gedaan om bezitters van
duinterreinen te bewegen zoo'n duin
gebied aan de vereeniging te schen
ken, maar daartoe werd niemand be
reid gevonden.
Nu zal alsnog moeite gedaan wor
den om een duinterrein te koopen.
Indien het bestuur daarin slaagt,
zal natuurlijk niet overgegaan worden
om de üglial te Schoten ',o verbou
wen.
Integendeel, «laii kan het terrein
ongeveer 1 H. A. als bouw
grond verkocht worden, opdat daar
uit geld verkregen wordt om de
groote koeten voor de nieuwe lighal
cedeeltelijk althans te dragen
Siangt het bestuur er niet in om
z o'u groot duinterrejn machtig re
worden, dan zal niet de verbouwing
in Schoten begonnen worden, want
liet plaatsgebrek dwingt daartoe.
De vereeniging heeft ook haar plan
otn ecu daghemelliugsootd voor kiu-
dccen op te richten, niei opgegeven
Indertijd heeft „Thalatta" veel dienst
