FLITSEN
SCHULDIG?
HAARLEM'S DAGBLAD
Donderdag 29 januari 1925 - tweede blad
OM ONS HEEN
No. 3420
Het eigen gebouw van Bloembollen
cultuur.
Op dit oogenblik is het niet zoo heel het
gemakkelijk, een goed overzicht te
krijgen van den stand van zaken in
de quaeslie van het eigen gebouw der
algemeene vereeniging voor Bloem
bollencultuur. Wat «ij zeker weten
is. dat hot gemeentebestuur van Heem*
stede een voordeelige aanbieding
heeft gedaan en dat van ITillegom een
nóg voordeeliger wat wij vermoeden
is. dat de mededinging tusschen deze
twee gemeenten t t nog srooter din
gen iu staat zou zijn. Wat wij zoo
hooreu is dat niet ieders particuliere
bereidwilligheid tot bijdragen zoo ge
heel en al onbevangen zou zijn; het
verluidt, dat sommige inschrijvers de
opvordering van die bijdrage niet ver
wachten. Met andere woorden zij
vermoeden- dat er niets van korat en
wanneer dit waar is, za! een .tanbod
in de werkelijkheid kwalijk kunnen
gedijen. Dit ten gunste van Haarlem
uit te «pelen is inijn bedoeling aller
minst. wel di- aandacht te vestigen
op de onzekerheid, waarin het plan
daardoor komt tc vorkeeren. Blijk
baar is er e s p'r it de c 1 O h e r in
het jgiel. een uitdrukking die met
dorpi«me het best vertaald kan wor
den. Heemstede voelt zich (en wie zal
het haar kwalijk nemen) als gastvrouw-
van de liiittunde groote tc:it«tonstel
ling op de:i voorgrond en llillegom
beweert, niet ten onrechte, dat er op
haar terrein veel meer cultuur beoe
fend wordt, dat op dat van haar mede
dingster. dir het grootste gedeelte
van haar bollengrond als bouwter
rein heeft afgegeven.
In doze stemming zou een oplossing
in een derde gemeente de beste kan
een hebben, ook wanneer e/ voor de
stad Haarlem niet nog andere motie
ven pleitten. Wij «reten het allen: die
zijn er wel. En bij menigte. De lig
ging van Haarlem voor de vakgenoo-
ten uit het overige gedeelte van
Xoordholland. de aantrekkelijkheid
van de «tad zelf. waar exporteurs en
kweekers toch ook om andere reden te
maken hebben, evengoed al» de le
den van hun gezin, de traditie van
Haarlem niet in de laatste plaat: Men
zegge nietdeze reden geldt alleen
of voornamelijk voor Haarlem, want
daarmee zou de groote kracht van het
zoolang betreden pad miskend wor
den ook de piëteit ;egens den man
die de vader -..ui de algemeene verec-
niging mag heetcn. wijlen den heer
Krelage, die te Haarlem gewoond en
Sewcrkl heeft. zoodat de stichting
ie zijn naam zal dragen nergens el-
der» dan te Haarlem moet worden
gevestigd. Mochten dexr redenen bij
elkander nog niet voldoende zijn. dan
is er nog deze algemeene waarheid:
centrum van de bollenstreek kan nooit
een dorp zijn. boe - boon óf edelmoe
dig mik. maar moet een stad wezen.
Ook hierom, dat strak* de Krelage
stichting, eenmaal tot stand gekomen,
dient te worden geëxploiteerd, het
geen alleen in een stad met haar
veelzijdige behoefte aan vergader- en
ontspanningszalcn mogelijk is.
Het denkbeeid van de Haarlcmtche
afdeeling om de Krelage stichting ::i
Haarlem tot stand tr tirengen, 1# Jus
in goede aarde gevallen. Ook het ge
bouw. dat zij op het oog heeftHet
kapitale huis van dc familie Beijne»
aan den Raaxnsiugel, hoe groot ook«
lijkt voor het doel toch minder ge
schikt en ofschoon van deu cenen
kant verzekerd wordt, dat de onder
handeling'-» voortduren. vernemen
wij van den anderen t<« h >k. dat dc
ruimte te kort schiet zoowel voor
Beursgebouw als voor berging van
vele auto's en motorfietsen. Natuur
lijk kan niemand een gebouw- ver
wachten. dat Op de eeuwigheid groot
gerfneg zal blijken te zijn. maar wan
neer een vcreeniging van deze betee
ken is tonnen goud» gaat uitgeven
voor haar gebouw van samenkom"'-
moet z:j niet beginnen met nauw in
de kleeren te zitten. Op een zekeren
groei dient al bij voorbaat te wor
den gerekend. Moet de vcreeniging
zich nu al behelpen, dan is haar h«:«
klaarblijkelijk te kleiner wordt ons
verzekerd, dat dit het geval Het
gaat goed in dc bldenbollencultuur,
over ae geheeïc wereld nernit^ de
liefde voor bloemen toe en de Neder-
landsche cultuur krijgt daarvan haar
aar.de.-1 mee. Wij weten het wel: :n
ieder bedrijf komen momenten van
stijging en van daling voor. maar
waarom zouden wij zwartkijkers be
hoeven te vrezen in een gezond vak.
dat nu al eeuwen bestaat en nog nim
mer gev.-varlijko concurrentie uit het
buitenland ondervonden heeft Op en
neer zal liet wel blijven gaan in de
bloembollencultuur, toch zit er merg
er. pit genoeg in om na ieder- daling
teiker.s weer te klimmen. Heeft men
bic* tijdens den oorlog gevreesd, dat
ak zou ondergaan en beeft het
liet staande weten te houden tot-
dat wind en tij weer gunstig werdeu?
Daarom is in de naaste toekomst
der uitbreiding dan inkrimping
cultuur te verwachten, al mogen
nieuwe menschcn die zich er in ko
men te begeven, wel bedenken, dat
alleen een ervaring van vele jart-n
den goeden kwccker en den bekwa
men handelaar maakt.
Maar-laat ons niet afdwalen. Wan
neer deskundigen vreozen. dat bet
perceel op dcu Raamsingel te klein
is of dat weldra zal worden, dan
moet de vcreeniging zich daar
tuuriijk niet in begeven. Waar danï
is een vraag, die gemakkelijker te
stellen, dan te beantwoorden is. Op
twe.- plekken valt het meest de aan
dacht: het middelpunt van het bouw
plan op do gronden aan den Kinder
nuiasinge! en altijd weer op het Bron
gebouw. Het eerste komt ook al in
aanmerking voor gebouw der Provin
ciale Staten en het tweede verkeert
in een eigenaardige» toestand, daar
hel te krijgen cn niet te krijgen is;
ik bedoel, dat het bestuur van do
Maatschappij tot exploitatie van
Staalwaterbronncn er klaarblhkrlijk tc
veel geld voor vraagt. Onderhand e
lingen met het gemeentebestuur heb
ben vroeger ook a! geen resultaat .op
geleverd, men kan als koopman ook
te vee! eiscbcn. En dan komt een
zaak niet tot stand. Andere gebou
wen of terreinen zou ik op dit oogen
blik binnen de tegenwoordige gren
zen van Haarlem met weten aan tc
wijzen, misschien doet zich een ge
schikt terrein op. zoodra de grensre
geling tot stand gekomen za! zijn.
Een andere vraag van belang is
deze: hoe denkt tu«chen dc stroomin-
gen en legcnrtroomingen de leiding
van de vereeniging. het hoofdbestuur
van dc algemeene vcreeniging voor
bloembollencultuur er over?
Hen ik goed ingelicht, dan heeft dit
college nu renparig de voorkeur ge
geven aan Haarlem als plaats van
vestiging.
Wanneer dat juist is (en ik meen
dat het too is) dan wordt de zaak
hiermee belangrijk vereenvoudigd.
Een «chip waarvan dc stuurlieden ver
deeld zijn over den koers, komt niet
in de goede haven, maar veel eerder
op klippen terecht.
Derde vraag van beteekenis: hoe
staat het gemeentebestuur van Haar
lem tegenover de plannen? Daarop
kan geantwoord worden: zoo gunstig
mogelijk Blijkbaar had de burgeinces
ter ook den »teuu van do wethouders
Baad achter zich. toen
hij in de Raadsvergadering van Don
d< rdag -{ December te kennen gaf.
...I hij ten aanzien van den zetel
v.ni Bloembollencultuur gaarne de be
langen van de gei. ente Haarlem zou
behartigen cn dat dc kamer van dm
burgemeester open was voor een ieder
die hem wensente te spreken".
Hoe dit overleg moet gaan is waar-
hijn'.yk niet moeilijk tc begrijpen.
Het gemeentebestuur van Haarlem
niet klaar ataan om een aanbie
ding te doen, vóórdat het precies
t wat de vcreeniging wenscht. Wat
'niï.tcde en llillegom gedaan heb
ben is mooi cn goed, maar de bedoe
ling kari niet zijn een wedloop tc be
giunen. een soort van officieuze in
srhnjving naar het voorrecht de Krc-
lage stichting tc huisvesten. Dat zou
zijn. ik zee niet iu strijd met de waar
digheid van de gemeente, want die
uitdrukking i« een holle phrase, waar
mee goede dingen alleen maar be
lemmerd cn nooit bevorderd kunnen
orden maar dan toch wel in strijd
met hot gezond verstand cn ccn prac
tuche onderhandeling. Zoodra het
hoofdbestuur weet wat het wil. in
dit geval blijkbaar vestiging in Haar
iem en weet waar het die wil «n
elk gebouw, op welk terrein, zoodra
et "iu* ook de koafc-n kan berekenen,
1 dc tijd voor een bespreking met
gemeentebestuur gekomen. Wij
eten nu wel zooveel van dc stemming
1 den Raad. dat deze bereid is tot
financieelen steun, natuurlijk binnen
zekere grenzen. Dezelfde «temming,
waarin de Raad voor een kleinigheid
lokalen in huur afstond aan dc vcree
niging heerscht er nog; laat ik het
zoo zeggen, dat die teruggekeerd is
na een peri<»de van geprikkeldheid,
waarvan het geen nut heeft de oorza
ken te ontwarren en waarover de
Raadsleden noch R. en W. meer *pre
ken willen. Dit wil dua zeggen, dat de
rrtegrnwoordiger van de algemeeno
erceniging van Bloembollencultuur
ten Stadhuizc op dc mee»t heuachc
ontvangst za! kunnen rekenen. De
heer Kreiage (want hij zal natuurlijk
zijn) vindt dus de deur van dc burge
meesterskamer open en tegelijk het
oor van het college.
Er gaau verhalen, dat de eeue en
de andere der partijen niet ,.de
minste" zou willen wezen. Wat dat
beteekent kunnen wij ons niet voor
stellen. De minste zou zeker zijn.
die uit persoonlijke overgevoeligheid
niet met anderen in aanraking zou
willen komen na een corresponden
tie, die voorbij en vergeten is en
waarvan wii, als van zoovele andere
schrifturen kunnen zeggen, dat zij op
dit oogenblik auders of in het geheel
niet meer geschreven zouden worden.
De stad Haarlem en de algemeene
vcreeniging voor bloembollencultuur,
dus ook de Krelage stichting, behoo-
ren bij elkander en tusschen deze twee
kan een tijdelijke gekrenktheid geen
verwijdering brengen. Zeker niet op
den duur. Het is dan ook bijna een
affront, te veronderstellen dat raen-
schen die de belangen van anderen
hebben te behartigen, die zouden op
offeren itan bun particuliere geraakt
heid ik wensch dit noch van het ge
meentebestuur van Haarlem, noch van
iet hoofdbestuur der vereeniging te
•eronderstellen.
Binnenkort mogen wij dus het be
gin. van nuttige besprekingen te ge
moet zien. AllicL niet in de eerste
maanden, tl ie het hoofdbestuur ge
heel in beslag zullen nemen voor ziin
tentoonstelling; wel daarna, in de
stemming van een (zonder twijfel ge
slaagde) expositie en van een voor
spoedig vak. De kansen van de Kre-
lage-stichting staan bij uitstek goed,
beter dan ooit te voren en ik weiger
te gelooven. dat zij in deze stemming
c.n optimisme en wedcrkeerlge
riendeehapnelijkheid nog zou kunnen
mislukken. Onen beurzen, open deii-
uitge«token handen wat kan
men mqer verlangen?
J. C. P.
Vervolg Stadsnieuws
De Koninklijke Liedertafel
„Zang en Vriendschap".
Haar 95-jarig bestaan
Koe snel leven wijl
Het schijnt nog maar zoo kort ge
leden dat in ons blad «en artikel ver
heen, go-M breven 'u* a-anl i<l '«i«r
ui het feit, dat ..Zang e.i Vi eud-
schap" negentig jnar bestond.
En nu zijn wo al weer vijf jaar ver
der en er wordt al over gedacht door
Jict bestuur der Lied< rlafel, op wel
ke w ij ze haar eeuwfeest waardig kan
worden gevierd.
Vijf en negentig Jnar is het dus nu
geleden dat op den 2üen Februari
1830 icn huiz-.- van den lieer Nivan
<l«-r Eist, do hoeren J. H. Schinitz.
Bakker. M. van der Eist. A. van
der Eist, I'. van der Elft. J. J. van
sii Eijbcrgen, J .an Gel-Ier, J. M.
hrogt en A. Gerbei «-en bijeenkomst
hielden cn „met elkaar goedvonden
en besloten om een Zang-Gezelschap
binnen deze stad op te richten, ho
ttende dut deze oprichting «enigen
toegang zoude vinden. opdat men
daardoor -«vide en kwam* leden
tot voort W-ing van voornoemd gezel
•hap zoude kunnen bekomen".
„Zang en Vriendschap* heeije de
recniging toen nog niet o'a 'olijk:
dien mam kreeg zij eerst later. Waar
echijnlijk ia die naam langzamerhand
vanzelf outstnan uit dcor ««n der
bovengonoemde oprichters den heer
Jacob Mariinus Krngt, lio fd ccner
school t« Haarlem, voor do zangver-
ecniglng gedichte zinspreuk:
„Het doel van on* vorcenigd pogen
Is Zang door Vriendschap t<- v. -r-
Jioogen".
In een voralag van "-n watertochtje'
naar Zaandam, op 4 Juni 1844 door
e leden der vereeniging gemaakt,
'ordt voor bet. eerst de na.-un „Zang
en Vriendschap" genoemd. Maar of-
cleel werd dip naam eerst in 1850.
Een kleindochter van den niao die
in een paar versregels zoo kort cn
..krachtig" wist te zeggen wat de
Liedertafel beoogde, mej. Joh. C.
Kragt. 1* than» wis gediplomeerd
murirklecrnres in onze stad werk
zaam.
Johan F.ngelbert Sclimitz. de smid»
v>n uit de Jacobijncstrant, in het
beroep van zijn vader opgeleid en
wietis oenige opleiding voor do mu
ziek had bosman in tien (zegge:
tien) lf-icen op de fluit van den mu-
ziekondorwijzer Sabel overigens
had MJ zijn veh»e'e muzikale onf-
v i'-.keling te dan'-en oan eiren oefe
ning «-ri studie J, E. 8-' m 't. «i.m
was do eer.vtc directeur van het klei
ne, maar dappere troepje dat zang
door vriendschap ging verhoogen en
hij behield de leiding gedurende 30
achtereenvolgende Jaren. Talrijk wa
ren de compositie* van Schmifz, die
door ..Zftii" en Vriendschap" wer
den uitgevoerd.
In Deoemlier 1839 word de hoer
VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 208
de schuifdeur
Moeder kondigt den
gasten aan. dat het eten
klaar is cn of iedereen
haar nu maar vólgen
wil naar de eetkamer
maar wacht even. die
deur gaat wat stroef
ach vader, wil jij me
even helpen
vader arriveert met de
geruststelling dat j'e
even een flinke ruk
moer geven maar dit
blijkt niet te helpen
kijkt door een spleet in
den bovenrand en con
stateer!: das mooi, hij
is van do rail af en dat,
moest nou juist vandaag
gebeuren
instrueert moeder te
trekken, terwijl hij het
andere eind wat, optilt,
dan valt ie misschien
weer op zijn plaats
uit een onderdrukte
kreet: schei uit, mijn
vingers zitten ertus-
sclien ik -was wel
voorzichtig, maar jij
moet niet trekken voor
ik het sein t
probeert verschillende
methoden, wringen,
langzaam voorzichtig
trekken, plotseling ruk
ken, terwijl moeder
zucht dat het eten
koud wordt
slaagt er eind-lijk na
bovenmenschelijke in
spanning in de deur
ren decimeter verder
open le krijgen waar
ze totaal onbewegelijk
wordt
constateer ea dat ope
ning juist groot genoeg
is om allen door te la
ten behalve tante Mar
tha. die te dilc is en
dus maar via de keuken
moet gaan<
(Nadruk verboden)
oorzittcr die vertegenwoordiger Sohmiiz opgevolgd door den heer
R. Roosdorp. De Liedertafel ging het
in dio Jaren met voor dcc wind', de
slechte opkomst en hel gering aantal
tenoren hadden den lieer Schinitz
trouwens al tot aftreden genoopt. Op
20 Juni ISO? word besloten het ge
zelschap, dat rich hier ter stede on
der den heer W.ll. C. oehmólling had
gevormd, te verzoeken, zich hij
,,/mng en Vriendschap aan tv slu.-
t en
Aldus geschiedde en de heer
Schinólling werd dire, f ur; de heer
Roosdorp werd tot e re-lld benoemd.
Er waren toen 35 werkende leden, dio
onder leiding van den nieuwen di
recteur met ernst streefd. n naar goe
de uitvoeringen met solisten.
Do Liedertafcl nam nkole malen
deel aan zangwedstrijden m r lot
1878 werd dc inspanning van direc
teur en leden niet beloond. In dat
jnnr echter verwierf „Zang n
tiduchap" bij een concours ie Am
sterdam con v.-rguld Z 'veren medail
le. in 1879 bij een wedstrijd te Rot
terdam weer c-n verguld zilveren
medaille en in 1880 te 's-Gravenhage
nog een als 2on prijs.
Het aantel leden nam steeds toe.
Op I September 1882 bestond de ver
eeniging uit 57 werkende leden. 27
«ereleden en 219 kunstlievende leden
•n in 1883 wuren er reeds 07 wer
ende en 259 kunstlievende leden.
Inmiddels had de heer Schmójling,
die ongeveer 15 jaar directeur was
rr-wecst zich genoodzaakt gczii n wo-
:<-dm gezondheidsredenen af to treden;
op l i Juni 1883 word «ie heer NV.
Robert in zijn plaats benoemd.
rv- ..Zang cn Vriendschap" zich
onder diens hoogst bekwame en la-
zelendo leiding heeft ontwikkeld, is
beken»!.
Op 17 Augustus 1881 leidde Robert
de Liedertafel ten triomf op lier cor.-
to Brussel: „Zang en Vriend
schap" keerde terug uit België'»
hoofdstad met twee eerste pn zeu en
Haarlem's burgerij bereidde haar een
schitterende ontvangst.
Nog aan menig conccurs werd on
der Roberta leiding de? 1 genomen (wij
herinneren aan Luik. Keulen. Am
sterdam) maar ook weiden geregeld
eoncorten gegeven. Robert bracht do
Liedertaf»-! op een tot nu toe door
haar ongekende hoogtë; <ic vamen
„Zang en Vriendschap" en Robert,
zijn voor altijd onafscheidelijk aan el
kaar verbonden. En het, overlijden
an den heer Robert op Zondag 1
Maart 1914 was een zw.-ir»! slag voor
de Koninklijke Liedertafcl.
In het begin van Ociolier 1913 werd
een gedenktecken op Roberts graf op
do begraafplaats te Heemstede ge.
plaatst.
Na den dood van den heer Robert
werd tot, diretceur benoemd de lieer
Frod. J. Roeske, te Amsterdam. Niet
overwinningen op concoursen w as hes
nu gedaan. „Zong »-n Viiendscliap"
ging aan de instrumentale muziek
een L i-r otere plaats op de program
ma s inruimen en ric .tte onlder
d<* bekwame leiding \au Roeske
haar kr.-icinén verder uitsluitend op
de concerten.
14 Juli 1915 was een gewichtige
dag voor „Zang en Vriendschap",
toc-n werd nl. het eigen gebouw in de
Jansstraat ingewijd, wat juist samen
'•.el met den 70 n verjaardag van
den len secretaris, den heer T. C.
Vuphaus, thans overleden, na een
I-' nge r. e s van jaren als ijverig en
toegewijd 1 estiiriial d van „Zang en
Vriendschap" werkzaam te rijn ge-
we.-st.
Op 1 Januari 1923 trad do heer
Roeske als directeur af, wegens ver
meerdering \an ziin w ikzaumhedtn
le Amsterdam; tijdelijk werd toen
eerst do heer Gerharz directeur, la
ter. eveneens tijdelijk de heer Nico
Hoogt-rwerf.
Op den 3en Januari van het vorig
jaar zag de heer Lieven Duvosel., te
's-Gravenhage, zich den dirigeerstaf
v.-n ,.Zang en Vriendschap" toege
wezen en deze ernstige en hoogst be
kwame kunstenaar heeft thans nog de
leiding tot aller tevredenheid.
Hoe nu het vijf en-negentig jarig
beslaan der Koninklijke Liedertafel
zal gevierd worden?
Vrijdag 20 Februari zal een jubi
leum concert worden gegeven met me
dewerking van de li. O. V., waarbij
als soliste zal optreden mevrouw
d'Hondt. Er zullen uitsluitend werken
van Nederlandsche componisten wor
den uitgevoerd, nl. van Zweers, Wa-
genaar, Hol. Willem Landré en Ph.
Ixiots. -
Na afloop van het concert volgt een
gezellig samenzijn van de werkende
leden met hun dames in de bioscoop
zaal van De Kroon.
En op 24 Februari- des avonds te
half zeven, heeft in De Kroon een
feestdiner voor de werkende leden
plaats.
Een luisterrijker viering heeft men
gemeend te moeten bewaren voor het
eeuwfeest over vijf jaar dat de oude,
maar zich steeds verjongende Konink
lijke Liedertafel ongetwijfeld met
moed en opgewektheid mag tegemoet
Het Tooneel
OVER KRELIS LOUWEN EN DE
SCHOOLVOORSTELLINGEN.
Krijgen wij op de schoolvoorstellin
gen niet wal te veel van de oud-Hol*
landsche stukken? Waarom altijd weer
Bredere, Hooft «u Langend ijk en waar
om nooit eens moderne schrijvers als
Heyermans, zoo werd mij vóór de voor
stelling van gisteren gevraagd. Ik
hoorde de kflacht over eenzijdigheid der
schoolvoorstelling ook van andere zijde
cn het lijkt mij daarom w«l goed in deze
rubriek «a- eens op in te gaan.
Allereerst is de klacht onjuist! Wan-
n»*r ik de stukken eens naga, die op
dc schoolvoorstclkrgen x:n gegeven,
dan vind ik daarbij ae Warenar, De
Spaar sche Brabander, Elckcrlijc, Lan.
setoet ende Sandcryn, Het Wederzïjdsch
Huwelijksbedrog. Don Quichotte, Ma,
rieken van Nimwegen, Hamlet, Bela
chelijke Hoofschc Juffers, Dokter tegen
Wil en Dank, De Ingebeelde Zieke. Nier-
cadet, llet Kind van Staat, Vriend Frïts,
een voordraditmiddag over Adama van
Schritcma enDe wijze Kater, van
Hev-crmans.
Ik meen tc mogen zeggen, dat het'
een liist van stukken die voor de
schoolvoorstellingen van andere ge
meenten als voorbeeld kan worden ge
steld. Ik weet, dat geen enkete ge
meente op zulk <sen uitgezochte keuze
van voorstellingen voor de jeugd kan
wijzen als Haarlem cn het leek mij
goed om nu er geklaagd werd
dit eens met dc titels «Ier stukken te
bewijzen. Dat voor schoolvoorstellingen
in dc eerste plaats een keuze wordt ge
daan uit klassieken als van Hooft,
Bredero, Shakespeare en Molière,
spreekt toch eigenlijk wel van zelf. De
schoolvoorstellingen moeten een aan-
.•ulling zijn van het litteratuur-onder-
vijs op de scholen. Nooit zulleii de leer
lingen beter van de schoonheid der
klassieken worden Overtuigd dan wan
neer zij jicze in goede opvoeringen op
het :oon»*?l zien. Dan pas zal het hun
goed duidelijk worden, dat die oude
werken nie- vervelend en „taai" zijn.
zooals zoo veten, die ze nooit tot leven
zagen brengen, altijd nog raecnea. Zij
Bullen zich later, nis t.ij ouder eijn
geworden, die middagen in den schouw
burg met Shakespeare, Molière, Hooft.
Bredero en Langend ijk herinneren en
zij zullen er misschien toe komen om
ook dan naar den schouwburg te gaan,
als werken van Shakespeare, Molière,
Feuilleton
Amerikaansche Roman van
OTTO ilOECKER,
15)
Do r-'liter u Keuno maakten ccn
af«-ml K baiu*.
„Waar HcJikt -..ui!" nep ■-« «er.
$te op lm ,i< ruptou tOOILr
„Mies Hastings ia een hooggeacht*
flame".
„Best, 't kan zijn. Maar voorloo-
pig geloof ik niet am -lo schuld van
dozen Mr. Whistler. Hij mag i«-'s van
de daad weten, ook den <Mid«-r - ennen
maar 7» if /al hij 7- n>t :olbra- iit heli
1-en Ik zeg u. er zijn v el ie teel
toevalligheden in h t spel. d e zijn
berekening van t<? -or-n geiu-el on>-
gaan zijn. Zulk 'n daad o1.-- l.gt men
eerst voorzichtig en k.ilm".
„Mij dunkt wij morsten Mr. Whist
ler eens heimelijk on crvragen".
meende Keane en ging naar do voor
kamer.
..Mr. Whistler komt u als 't u blieft
eens even hi- r"
Bij deleft had er wederom reactie
plants gnhad.
De hoofdpijn van nachts was in
hoviaer mate tenuzg-komen en plang-
it,, li-m vervhrikkeTijk.
Hij voelde zirh al» versla cn en wo»
niet in staat helder t<« denken.
„Wat verlangen de herren?"
„Zog eens", begon de detective-
agent „had uw neef een goed ge
hoor.'"
Nad schudde van neen.
„Integendeel. rce»i» van zön jeugd
af was bij hardhoorig".
En 1 lier aan schrijf ik voor «en groet
-i'- i zijn ondergang toe. Den Inutsten
tijd kon men ach bijna niet meer
•verstaanbaar voor hem maken. En
zoo heelt ook d« hallboy bisteren zijn
Mcrn tot buiten op de gang kunnen
ltooren", voegde hij er na een weinig
nadenkm nan too.
Crout liad ondcrtuaachen den dolk
in do hand genomen en bezag hem
naiiwkeurg. lie- vernuftige voeren»
mechaniek van h»-'- wapen ontging
zijn seoofendtru i-lik niet. HeihnalrJe-
lijk «luwde hij het mes in den heft
en liet liet or dan weder uit springen.
Aan den knop was een geciseleerde
ring bevestigd cn hieraan zaten nog
twee schakels van een dunnen gou
den ketting, waaraan do dames ge
woonlijk lorgnetten en dergelijke kle:
ihghedcn dragen. T'e bovenste sehn-
kei was open: dc d-inraon bevestigde
dolk moest zeker ergens vast gezeten
hebben, zooda' daardoor <le ketting
waa stuk gerukt, indien de draagster
onwillekeurig dacht de detective
aan iemand hem niet zelf er had
afgetrokken.
„Hebt u deze snuisterij voor u zelf
gekocht?"
Whistler keerde zich om. Hij kon
een zonuwachtig trillen met de oog
leden niet onderdrukken, toon hij het
onzolukswapen in do handen van
Crout gewaar werd.
„Waarom vraagt tt dat?" zei hij in
plaats vun te antwoorden.
,,Ilm, dat is tooit dameswerk. Of
draagi 11 gewoonlijk zulke kettin
gen? Ho dolk is nl. toevallig of met
opz.et van een ketting losgeruki".
Het sierlijke wapen ging van hand
tot hand. -Men gaf algemeen den de
tective gelijk.
„Inderdaadmeende Keane", dat
is gewichtig. Droeg n deze dolk nan
een ketting en waar?"
Zonder verschooning te vragen be
tastte hij Nad's v«f en halskraag en
overtuigde zich daardoor, vóór dal
N'ad het verhinderen kon. dat er g«n
ketting aanwezig was.
„Naar ik hoor. hebt, u den dolk
eerst vóór eenige dngen gekocht?"
wendde zich nu ook de rechter tot den
advocaat.
„Dan moet gij u toch kunnen her
inneren. wat rij er jnee gedaan heht.
of gij hem zelf oedragen en bii welke
gelesenheid gij hem verloren hebt.
gelijk g?J straks meendet; of wel, of
hem hebt weggeschonken en aan
wie n?"
..Dat is in 't geheel niet noodig!"
stotterde Nad, om toch iets t»v zeg-
gen.
„Wien zou ik zoo iets schenken?"
,,Nu dar. is nog al gemakkelijk te
raden", zei Crout schijnbaar onver
schillig. „als men een brui»! heeft,
zootds u: in zoo'n goval bewijst men
gewoonlijk kleine attentie*'.
..Gij ijlt, dat alle» is reine in!"
voer Nad hein zóó heft g tegen. <int
hij or zelf van schrok. Wat zouden
dio n.enschen nu van hem dc ifrnr
Hat was nu juist hun verdenking in
een bepaalde richting sturen, cn dus
juist datgene doen. wat hij in leder
geval wilde vermijden.
„Gij vergist U, ik voel mij heel wel"
meendo de detective kalm." maar
uwe opwinding zcu u wel eens scha
lie kunnen d en Naar »iie heden
daar", hij w»-.» op de bedienden <je.
huizes", ons zeiden was in:s» Hastings
gistermiddag uren lang hier op het
kantoor. U heht zo waarschijnlijk
hierboven nog aangetroffen?"
„Ik zei u daar straks immers nl
van neen!" onderbrak hem N'ad ruw.
„Laat toch don naam deer dame
a's 't. u blieft buiten het «p-
„Wat had miss Hustiivs nfVlens uw
afwezigheid hier zon lang doen?"
De detective stoorde zich niet aan
Nad's gezegde.
„Ik weiger ieder antwoord en her-
haal, die dame kan en mag u niets
aangaan!"
„Nu, dan ben ik van een andere
meening", gïnz Crout onverbiddelijk
verder.
„Uw neef is vermoord
Zoekend wendde hij zich om.
„Wie van jelui zoi zoo juist, dat de
man reeds in den vroegen namiddag
hier kwam?"
„Ik, .Sir".
Een der negers trad naar voren.
„En mijn kameraad heeft hem ook
gezien".
He andere hallboy zou gezien heb
ben, dat do vermoorde in gezelschap
yan een anderen oud>n man, evenals
hij in twijfelachtige kl einer, onge
veer om tw o uur hri gebouw be-
rad. Volgens hom waren beiden met
de lift nunr boven ge va an. De be-
diende der lift bestreed dit; twee an
deren mengden zich er tusschen. die
zouden ge ien hebben, dat de onbe
kend gebleven begeleider van Hun
tington langs de trappen naar boven
Fegaan was; dit was bun des te meer
opgevallen, daar zij, bo'nst met de
bediening der liften, minstens d»»t.
zr-iul maal den kin denden ki mmtr
voorbij waren gekomen.
„Nu. ii.it l;:.n voorloopig blijden
rusten", sr.ccd Crou' den laais - n be
diende liet. woord af. terwijl hij zich
andermaal tot den advocaat wendde.
„Uw neef is derhalve vóór miss
Hasting op het kantoor gekomen, die
eerst na drie uur kwam. Toen kon hij
toch niet vermoord zijn geweest, an
dei's zou de dame wel om hulp hebben
geroepen".
„M ie zegt u dan, dat mijn bruid
de da/id zelfs maar heeft kunnen
zien. Mijn neef is hier in deze kamer
verinoord, de verbindingsdeur was
echter afgesloten. Miss Hastings i:on
derhalve deze kamer in t geheel niet
betreden en tevens ook nic-is van de
daad waarnemoti, die misschien reeds
uren te voren gepleegd was!"
„Hat zegt u; de reenter is van een
ander© meening. Nu, daarover zal
miss Hastings ons waarschijnlijk het
best kunnen inlichten".
Nad kon zijn hevige ontroering niet
verbergen.
,,U kunt et* toch niet in ernst aan
deuken
„Hola. Mr. Whistler! L'it u spreekt
do verliefde en niet de jurist. Ik meen
dat. het onze plicht is helaas. Volgens
mij kunnen slechts drie personen in
aanmorking genomen «orden: eerst
uw boekhouder, dan miss Hastings
en u
„Maar dat, is de tastbaarst^ onzin!"-
•iiet Nnd uit, w :n het voor d.- oogen
^egon te schemel en.
(Wordt Vervolgd.jj
