HAARLEM'S DAGBLAD
OM ONS HEEN
FLITSEN
ZATERDAG 14 FEBRUARI 1925 - TWEEDE BLAD
No. 3427
Waarom de vrouw zich tegen levens
verzekering verzet
Men zou zoo zeggen. Jat wpn-
siter getrouwde man tot waar-
'borp van do toexomst van zjn ge/ju,
voor het geval dat hij vroogtijdig
komt to over!ijdeu«.-en leveusvwzeke-
ra»e sluiten wil, alleen de vraag hoe
veel iiij daarvoor van z.ju inkotue-i kan
missen» «ti punt van overweging uit
maakt. Da», in het algemeen de kost
winner «li© verzekering aangaat, staat
zou men meunen, vast. De dood ie
zeker, hot ©ogenblik van eterven niet
en de gedachte dat dit zou komen
wanneer vrouw en kinderen zijn
verdienste noe niet kunnen missen,
moet voor een goed huisvader onver-
d.ngcüjk xiit*.
Toch ;s er nog een andere belem
mering die inspecteur* en agenten
van leveneverzekering wel kennen en
dat ia de terepstand van de vrouw.
Over dat onderwerp iseeu belangrijke
beschouwing te vinden in het Maand
blad van ,,de Nederlanden van 1845",
naar men weet een van de beete
maatschappijen in oria land en wel in
d<ri erryten jaargang No. 7 eu den
tweede» jaargang No. 1.
De redactie van dit maandblad, dat
uit don aard der zaak voornamelijk
bestemd is voor inspecteurs eu «gen
ten vau de maatschappij- haait tot
staving van haar betooir. drie deskun
digen nan. Mr. van Schevichaveo in
x in at and aard werk „Van Leven en
Sterven", mevrouw Hylkema—Cou-
perns in haar brochure „de Vrouw
en de Levensverzekering" eu Disi (J.
M van Hoogstraten» die in de Nieuwe
Kott. Courant enig© feuilleton» over
b*.t onderwerp schreef.
Wieeliik heeft de redactie de mea
ning va» een vrouw :r. het debat ce-
bracht. liet is namelijk niet ronder
e»-voar. ale man een corded uit te
•pieken over eigenaardigheden van
de vrouwelijke ziel. Hij krijgt ai heel
eauw te hcoren, dat hij anti-feminist
ii. waarmee men dan bedoelt. dat hij
den vooruitgang van de vrouw in de
maatvhapojL tracht te belemmeren.
Het andere verwijt dat men tegen
hem aanvoert is dat hij generaliseert
er. de eigenschappen van eonimige
rouwen toepast op de geheele
eekse«en zonderlinge grief, omdat
van den anderen kant wel collectieve
gebreken van ..den" man in het de
bat worden gebrachtIk geloof niet,
dat een man zou willen ontkennen,
dat itieciole karaktertrekken, goe<le
ot slechte, eigen zyn aan de mannen
in 't nlgomecn waarom moet daar
tegenover hetzelfde ten opzichte van
dv vrouwen ifi 't algemeen worden
ontkend
Van S- hovichaven zegt, dat in trer
vale «evallen men kan wel zeggen bij
minstens do halft der verzekeringen
die afgesloten worden, die tegen den
wil der vrouw geschiedt. Dikwijls zelfs
i» dia afkeer van do vrouw te^m le
vensverzekering ziSü hevig, dat zij er
zich met hand tnnd tegen verzet en
alle middelen te baat neemt haar m»n
van het sluiten van een post af te
houden.
Mevrouw Ilyikeina schrijft; ,.ook
tnijn eigen ervaring op vrouwelijk
terrein dat elechts enkele vrouwen
deze voorzorg als noodzakelijk be-
echonwen velen liet sluiten van een
levensverzekering met geen vriende
lijke oogen aanzien ca dat er nog
zeer velen zijn. die al het moge
lijke doen om de zaak tegen to wer
ken."
Dili eindeiiik beeft iufonnaticn in
gewonnen bi' wie iiet weten kunnen
en ondervonden, «lat zijn vree* maar
at to gegrond gebleken, ja overtrof
fen is. ..Men beeft ons meegedeeld,
dat ieder jaar «ie onderhandelingen
over duizenden contracten, die door
zorerzam.- ntsnnen en vader» zouden
kunnen worden «(gesloten, en waar
voor zji ziet- -i .<nJijke opofofingpn
zouden wilton getroosten uit de ver
diensten vul iiun dagelijktchen ar-
beid, afspringen op iiet verzet vau de
vrouwen."
Van Scheviohaven ziet ais oorzaak
van don toestand wantrouwen en
teergevoeligheid.
Mevrouw Hylkema noemt als oor
zaken onkunde en misplaatste gevoe
ligheid.
Diai spreekt vau starre, onverzette
lijke tegenwerking, de levend gewor
den st-llingik wil niet en wat ik
,0101 wil, zo! niet geschieden.
De redactie van het maandblad is
door deze verklaringen niet geheel
bevredigd en zeker is vooral de
laatste totaal onvoldoende. want
waarom zou de vrouw niet willen
tenzij wij moeten aannemen, dat het
allee» om onberedeneerde tegenspraak
te doen is, een veronderstelling die
zeker tot onbillijkheid zou leiden.
D» tegenstand van de vrouw tegen
lever-.yerzekering wortelt., meent de
BCbr/,er \.i» h«t artikrJ, in hare
zie': i ij citeert daarbij Prof. Heymans
en dien» werk „psychologie der
vrouwen".
Voordat ik daaraan iets ontleen,
wenseft ik te herinneren aan ©?n
jn«*rkwunjrdigo discussie tuoschen
twee hoagleer.tivn over vrouwelijke
studenten; de cru Amsterdainsch
professor, wiens naam mij ontgaan
i», klaagde over den stort riool \an
vrouwelijke studenten (zijn kinder
kamer. noemde hij die' zonder ware
belangstelling in de wetenschap. De
ander, die het goed recht van de
stu«ici-rende vrouw in Nederland ver
dedigde, was prof. Heymans. zoodat
men niet kan zeggen, dat het volgende
dc mccning zal ziju van ieman«I dm
aan de vrouw haar moderne positie
in Ac maatschappij misgunt.
Prof. Heymans dan, betoogt dat
vrouwen op vet! zwakkere prikkels
emotioneel r«igeert-u en op gelijke
prikkels v«.-l sterker emotioneel
.'■•.lé'eeren. dan mannen. Deze be
grippen dienen met ecu voor
beeld te worden aangetoond. Wanneer
vrouw hoort, dat bijvoorbeeld
een vau haar kinderen ©en gevaar
heeft beleefd maar daar ongedeeld
doorheen gekomen is, ten bewijs©
waarvan hij geheel ongedeerd vóór
haar staat, dan ral zij toch noe eon,
zii het dan ook korte, periode van
angst en schrik doormaken bij de ge
dachte over w-iit had kunne»
gebeuren, terwijl de vader zal
informecron naar het ontstaan
van het gevaar, met de intellectueels
bedoeling, dat zijn kin«l zich daar
voortaan voor z-d kunnen wachten.
Een ander aiitour. Marion, is van
oordeel, dat bij kinderen het ver
schil al duide'.tjk te zien is; de jon
gens gevoelen bij het zien van iels
nieuws intellectueel© belangstelling
en vragen wat het I* waar hef
vandaan komt en waar het voor
dient, terwijl «Ie meisjes dadelijk haar
oordeel geven: leuk. vervelend, snoe
zig.
Prof. Heymans nu meent, dat als
gevolg van deze groot ere emotiona
liteit de bewuttziinAsfecr van de
vrouw enger en beperkter is. dan van
den man. Sterke aandoeningen hebben
zonder uitzondering de strekkine het
bewustzijn tijdelijk te vernauwen.
Daardoor is ook hare fantasie weel-
den ge r en rijker. dan die van de
mannen. De redactie, uit deze wija-
gecrige begrippen tot do practijk van
hare beschouwing komende. citeert
opnieuw prof Heymans; de vrouwen
kunnen zich het komende lijden of
ongeluk dank zij hare rijke en
«'.c-eiLs werkzame fantasie veel
Ji\iaJicl It.Lu-.ieVftr vger:lellen,
dan «Ie mannen.
„Wordt nu eon vrouw", zoo co»
cludeort de redactie van het maand
blad, „over levensbeschouwing gespro
ken, dan stellen wij ons den gang van
zaken aldus voor: emotioneel als zij
aangelegd en beperkt als dientengevolge
haar bowustzijnskring is. denkt zij
in dit verband onmiddellijk aan het
met het idee levensverzekering zoo
nauw verbonden doodsgevaar, aan den
dood van haar man."
pit is de eerste schakel, de tweede
zou dan zijn dat «Ie vrouw ..dank zij
haar rijke fantasie maar al te zeer
geneigd is, alles te vergrooten. haar
zorgen, hnar vreezen, haar verwach
tingenneemt dit schrikbeeld. n.l.
<i>- dood van hanr man, met al «Ie
ellenden daaraan verhonden. haar
I/owiurtz.ijnskring die, toch a! neiging
heeft zich sterk te vernauwen, zoo
zeer in beslag, dat er voor haar. geen
plants meer in haar bewustzijn is. om
ook eens te denken aan de gevolgen
van den dood van haar man".
Dit i« de tweede schakel en met den
derden sluit de redactie den cirke1.
Mocht nu de nijvere verzekeraar wil
len trachten, door ka'me redeneering
liet liecld van de gezinsverzorging in
de bewtutzijnsafeer der vrouw te
hreneen. dan zal hij op den meest
energischen tegenstand moeten siu;-
ten en mecht hef hem ook al geluk
ken. het beeld der levensverzekering
toch nog in de» bewust ziinskring in
te voeren, dan zal toch weer de zrroo-
tere «motion ah teit der vrouw al zijn
pogen vruchteloos doen worden".
Is nu eenmaal vastgesteld wat de
aanleiding is voor de houding van
de vrouw tegenover de levensverzeke
ring, dan moet liet geneesmiddel voor
bet kWttiii! gezocht worden. Van
Schevichaveu en Dixi willen «ie ver-
zokering buiten de vrouw om tot
stand brengen, maar dat zal in vele
gevallen onmogelijk blijken te zijn en
wanneer al de man overgehaald
kan wórden buiten zijn vrouw om,
op den duur kan hij het feit van de
verzekering toch niet voer haar ver-
l-crgen. waardoor de voortzet
ting der verzekering weer gevaar
loopt. Mevrouw Hylkema is er meer
toe geneigd, de bezwaren van de vrouw-
door «ie rouw zelf te laten ontzenu
wen. /ij bedoelt daarmee, volgens de
redactie, een goed corps gooi ge
schoolde agentessen, die b?ter dan de
manoen haar zusteren tot rede zullen
kunnen brengen. vMaar de ervaring
heeft geleerd, da', in het algemeen ge
sproken de waarde der vrouw als
agentes van levensverzekering zee-
probiematisrh gilleken i?. waar«loor
ook deze oplossing veel van hare
practiscbo waarde verliest".
De redactie doet da» ook een an
der middel aan do hand. uamelük
om wat zij noemt in den bewustzijn»-
kruiff -der vrouw een ander beeld in
te schuiven, dai onder een zoo hel
licht kan binnendringen, dat bet de
eersto beelden inoet doen verflauwen.
Namelijk de zorg voor do kinderen.
„Wij zullen een weg moeten zoeken
naar liet moederhart".
Natuurlijk is «iezo methode heelwat
beter, dun een veizokonng to sluiten
met den man buiten <le vrouw om.
tills met al du kleine geheimzinnig
heden. knoeierijtjes en onwaurlioden,
die dezo manier van doen meebrengt.
Mot do bescheidenheid die den leek
past zou ik willen vragen, of er nier
nog een beter middel is. namelijk in
«Je vrouwenbladen betoogen te geven
geschikt om de vrouw te wijzen op
«ie onjuistheid van hare iuziehten. Is
het niet wat krenkend voor de vrouw
in het algemeen, haar als kind
to behandelen en haar voorzichtig toe
to spreken, in verband met wat men
meent dat zij verdragen kan'? Is het
dan niet beter, haar te zien als per
soon, volwaardig zonder twijfel, maar
ni«t voldoende opgevoed in het besef
van de gro»t« beteekenis der levens
verzekering"? Dan zijn foefjes onnoo-
dig en ka» «ie vrouw als menach
de waarheid hoerenniet als een
»ort van groot kind worden gevoerd
m«t «lo pap. die voor een kind ge-
yhikt is.
J. C. P.
VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 222
SNE r'JWRUIMF; N
Ja nou, 't ia goed lioor
vader is nou vermoeid
en zooveel sneeuw, is er
niet gevallen, dat beetje
is morgenochtend weer
verdwenen
kreunt, plotseling ai;
hij hoort, hoe een paar
huizen vorder op onmis
kenbare wijze over het
trottoir geschraapt
wordt
kijkt naar buiten en
mompelt: natuurlijk
Jan Kommer die bederft
het. altijd voor de aude-
legt uit. dat. hij dat
toch niet. kan doen. dan
moeten ze allemaal in
de straat ze zouden
het hem erg kwalijk ne
en hou nou maar op
met dar. gezeur, hii
doet het. niet, basta, of
de, anderen zoo gek zijn
of niet; het leven is al
kort genoeg
kijkt twee minuten la
ter naar buiten ja,
nou zijn de anderen er
ook al, allemaal door
Jan Kommer
en nu zal hij er ook niet
meer aan ontkomen,
maar in ieder geval zul
len ze niet kunnen zeg
gen, dat bij gauw toe
gegeven heeft
«•li over twee minuten ts
hij weer binnen, want
het is toch de moeite
niet waard
komt een uur later te
rug met de bekentenis,
dat het inderdaad wat
langer geduurd heeft,
Kees Krans lag ziek in
bed en toen heeft hij
meteen daar 't straatje
maar gedaan.
(Nadruk verboden)
Vervolg Stadsnieuws
EEN TENTOONSTELLING.
De tentoonstelling georganiseerd
door hot „Nationaal Reizend Museum
voor Ouders en Opvoeders" van vrij
on spontaan Kinderwerk, die van
717 Febr. in den Haag gehouden
wordt, zal, op initiatief van het
„Haarlcmeche Huis voor Ouders" en
<io veroeniging „K. eji O." begin
Maart ook in Haarlem gehouden
worden.
LEGER DES HEILS.
In de afgeloopen week werden in
do tehuizen voor dakloozen aan hel
Spanrne 92 en 102, telef. 12485. por-
'ios voed sol 1456 en 361 nachtverblij
ven verstrekt.
R. SMIT.
Men schrijft ons:
Don Ibon Februari is op verzoek
eervol ontslag verleend aan den heer
K. Smit als agent van politie, met
toekenning wui pensioen. Ruim 2*2
jaar heeft hij in die betrekking de
gemoonte gediend. Dien tijd gc-noot
hij do achting en het volle vertrou
wen van zijn collega!» en was de
vraagbaak voor velen. Ook op orga
nisatorisch gebied was hii geen on-
bekende. Van 1907 tot 1918 was hij
bestuurslid van do plaatselijke ver-
eeniging voor agenten van politie
..Verbetering zij ons streven". Toen
de centralisatie kwam. waarmede hij
zich niet kon vereenigen, nam h!i
ontslag als bestuurslid, doch bleef
lid tot nu toe. Naar zijn adviezen
werd met aandacht geluisterd. Bij de
oprichting van de politie-muziekver-
eeniging welke voor Haarlem een
nieuwigheid was, nam Smit eitting
i» het Ixstuur. Ju beide gevallen wa
ren de financieele belangen aan hom
toevertrouwd. In zijn optreden als
agent, behoorde hij tot de gematig
den, alleen als het rooddg bleek te
zijn, was zijn optreden onverbidde
lijk en wist hel gezag te handha
ven. Zijn devies is: „tracht de men-
schen te verliet ei-en en verbitter ze
niet". Do herinnering aan hem, zal
bij zijn collega's blijven voort le-
\V E LD AD IG HEID NAAR VERMOGEN
Maande]Ijkscli overzich van de ver-
eeniging Weldadigheid naar Vermo
gen. In Januari is uitgegeven:
Brood 240.92
Wekelijksche ondersteuning 522.55
lx>sso giften 403.50
Diversen 18.
Totaal;
1184.97
VOOR DE OOSTERKERK. De col
lecte, gehouden aan de deuren der ker
ken op Zondag 8 Februari, ten behoe
ve van de Oosterkerk heeft opgebracht.
125.05. Verder deelt in Haarl. Pred.
blad d6. Van Pa assen mede. dat door
hem voor die kerk twee giften, ieder
van 250 zijn ontvangen.
PLUIMVEETENTOONSTELLING TB
CASTRICUM.
Deze w^c-k is de inschrijving geëin
digd voor de pluimvee- en konijnen-
tentoonstelling te Castrdcum. welke
gehouden zal worden op 21, 22 en 23
Februari in de zalen van ,,De Rusten
de Jager" en „Vriendschap" aldaar.
Reeds het programma, dat het, vol
ijverige bestuur der plu im vee vereen i-
ging en de tentoonstellingcommissie
had weten samen te stellen, deed de
verwachting wekken, dat velen zou
den inzenden, omdat het bestuur van
de vereeniging zoo'n groote collectie
fraaie eereprijzeu kon uitloven.
Die verwachting is dan ook ten volle
werkelijkheid geworden.
Ingeschreven zijn bijna 600 num
mers. De tentoonstelling zal dus een
mooie verzameling van allerlei scha
keeringen van pluimgedierte te zien
geven. Reeds daarom is een bezoek ten
volle aan te bevelen en voor liefheb
bers een waar genot.
In de hoenderklassen zijn ingeschre
ven in de enkele nummers 200, in de
toornen groote dieren 23, krielen en
kele nummers circa 100 in de toornen 9.
In do duiven klasse on ere veer 50 num
mers sierduiven en 120 postduiven,
konijnen 61 nummers en nog eenige
nummers watervogels en kalkoenen.
INCfcZONDEN MEDEDEELINCEN a 60 Cts. per regel.
UaarlemmBr Halletjes
EEN ZATERDACAVONDPRAATJE
Een van dc lexers hoeft mij op de
vinger# gelikt cu niet ten onrechte.
Jn miju vorige Zaterdagavondpraatje
heeft namelijk van Stuiteren aanmer
king gemaakt op den titel •Brand
meester". dien hij in oca van do na
burige gemeenten gevonden had. maar
verzuimd er bij te zeggen, hoe dc
functie dun naar zijn mccning wel
moest worden genoemd. Ik heb daar
bij van Stuiteren naar onderzocht en
vernomen, dat de titel behoort tc wc
zen ..bluseiimcevtcrv an Stuiteren
is som# wat eigenwijs. Men moet hem
dat maar niet al te kwalijk nemen.
Ik meen in den geest van dc n»blieke
opinie gehandeld te hebben door hem
te antwoorden: ..maar Stuitertje. hoe
haal je het in jo hoofd.Bluschmccs-
1 terWie heeft daar ooit van gehoord.
Jaren lang is het brandmeester ge
weest en waarom zou dat nu op eens
in b'u«ehmee#ter veranderen i" En
wat zegt me «laar die van Stuiteren
Zonder blikken of blozen geeft hij mij
ten antwoord ..wanneer iet» heel lang
geduurd heeft, dan zal het zeker wel
noodie wezen om het te veran
deren Maar toen vroeg ik
hem-,hoe zou het dan moe
ten gaan met allerlei duffe instel
lingen. verouderde manieren, metho
den opvattingen en inzichten. die
hier nog bestaan van den Dollard tot
aan de ScheldeDaarop nam hij
een bezem die juist in de kamer
stond en blijkbaar van een pos afge
loonen kamerdag vergeten was- maak
te oen bewering over hef karnot en
zei„wegbezemen Toen ben ik
maar heengegaan. want ik hou er
niet van om op Maandagmorgen aan
't schrikken te worden gebracht
dat bederft mij de heeje week
Eén voordeel had toch dit gesprek
opgeleverd, nnmelijk dat. hij met zijn
woorden Dollard en Schelde de aan
dacht op on.« vaderland - Ggd
jind, Nu ben ik niet van pi.::, '..ior een
beschrijving te geven van dc meer
dan duizend gemeenten, die ons land
hezit, want de lezer# zouden v«Sórdat
ik halverwege waa gekomen uit pure
verveling of uit andere natuurlijke
oorzaken gestorven zijn ca ik zou liet
ook niet lang nicer maken. Wat heb
ben wij, vraag ik u_ aan doode lezers 1
En dit doet mij denken aan dc ge
meente Dode waard in Gelder
land. waaraan do volgende legende
verbonden i#heel in 't begin, toon
d<; gemeente nog zóó klein was dat
zij zelfs geen naam bezat, waren al
do inwoners op ecu dag vcreenigd in
dc eenige herberg. Op «ons viel do
waard dood neer en daar hij geen hel
por of plaatsvervanger had cn ook
niet gctiouwd wa», noch een zuster of
een tante of een grootmoeder bij zich
had inwonen om het huishouden tc
doen. was aU ik zoo zeggen mag het
hek van den dani en maakten dc gas
ten (hoe L de uit«Jrukking ook weer i)
o ja. goede sier. dat wil zeggen
dronken al zijn flcssc.hen en karaffen
leeg en alen alie eetwaar op en gin
gen toen. zonder betalen, naar huis.
De politic ;n het dorn bemooüie zich
met het geval en wilde proces-verbaal
opmaken wegens verduistering, het
geen evenwel op niets uitliep omdat
in oen proces-vcrbanl vooral en in
de cerate plaats staan moet waar hot
feit gebeurd i* en het dorp nop gc;n
naam had. terwijl een graadbepaling,
op zooveel graden Oosterbreedte en
Nonrilerlengtc afstuitte op het gebrek
aan kennis van de zeevaart bij den
pe.neente veldwachter. Om deze moei
lijkheid te voorkomen kreeg het dorp-
ie den naam Dodewaard. waaruit
"blijkt dat men ook in die dagen al
moeite had met de spelling;
Deze wetenschap der etymologie of
naamsafleiding is een onuitputtelijke
bron van kennii. en fantasie. Schiet
de eene tekort, dan is de andere er
nog en «le degelijke onderzoeker
komt altijd wel tot. een resultant. Per
soonlijk ben ik een tegenstander van
fantasie en ga liever te werk volgens
ile eenig aannemelijke, streng weten
schappelijke methode, Als ik bijvoor
beeld in een boek lees, gelijk mij
overkomen ts, naam Noe 1
S c h a r w o u rl o ontstaan is door
de omstandigheid, dat dit dorp in
Noordholiand zoo genoemd is naar de
vele hcngcUars. dio daar naar buit
komen zoeken, dan ben ik daarover
verontwaardigd, omdat deze bezoc
kers toch niet naar schar konten hen
gelen cn bovendien de uitdrukking
woudc nog niet vorklaard is, daar dc
schar immers nooit in wouden voor
komt. Men moet geen aardigheden
maken van woordafleiding. Noem bij
voorbeeld het dorp Voorschoten
in Zuid-Holland. Wie dat afleidt van
voorschoot" is oppervlakkig cn de
ware afstamming is dan ook liccl an
ders. Vroeger heette het dorp V ooi-*
schotten en wanneer wij dc
aardrijkskundige omstandigheden
nagaan. blijkt duidelijk genoeg
waarom. Het ligt iusschen Leiden
en den Haag. Leiden is een studen
tenstad. Studenten zijn meestal plat
zak. dringen dus vaak bij vader of
voogd op een voorschot aan. Aan den
anderen kant den Haag, een stad. die
sedert onhcugelijkcn tijd bekend
staat als een gemeehte, waar velen
hoven hun stano leven, omstreeks de
helft van de maand al geen rooden
«lui! meer op zak hehben en hun toe
vlucht du» moeten ne.men tot.... ja
natuurlijk, tot een voorschot. Daar
mee is Voorschotten verklaard-
In den loop van d«- jaren is de
tweede t er uitgevallen, zooals dik
wijls voorkomt.
Het is zoo moeilijk niet. Wat stu
die- wal gezond verstand en het moei
lijkste wordt spelenderwijs verklaard.
Zoo is bijvoorbeeld Beverwijk
hierdoor ontstaan, dat het in vroeger
in ren vooral op Zondag of in den
kermistijd wel eens wat al te gauw-
tot. vechten kwam. Vreemdelingen die
daar toevallig verzeild r« akten, beef
''en dnn en namen de wijk.
Wie eenmaal aan deze taalstudie
h»gonnm is. Von fa*t evenmin 'aten
dnnnnep door Ie gaan als e"n lief-
lint-hpr* vu '••ni'sraadse's. Z®Rs ge
loof ik, dat de leZ"T wanneer ik hem
oen beetje voorthelp, al heel gauw
op eigen boenen zal kunnen staan on
dus zoiista.idig zijn concludes kan
trekken. Hpe zou laat ik zeggen
Aalsmeer wel zijn ontstaan? Wij
denken aan do droogmaking van het
Haarlemmermeer. Naarmate die
voortgang had werd al de visch op
een hoop gedrovon, zoodat ze in de
laatste weerpartijen die overble
ven, met. do hand kon worden ge-
grepen, Dua ook de aal. Ouders ccn
bijzonder glibberig beest. Maar de aal
is een onaangenaam dier in dc
band, wegens zijn als ik zoo zeggen
mag sliimerigo huid. Men kreeg er
dus vuile, of zoonis Noordhollanders
plegen ie zeggen smerige handen
van. Ziedaar, de oplossing is gevon
den. Aalsmeer heet de plaats en zal
zij hl ij ven lieoton tot in een verre
lockomal. wannier de. oorsprong a!
lang vergoten zal zijn. Om dit te
voorkomen heb ik dien eens voor al
tijd Vastgesteld en vertrouw, daar
mee aan onze provincie een goeden
dienst io hebben bewezen.
Wij gaan verder. Er is een plaatsje
in Zuidliolland dat niet zoo heel
groot is en ook rooit geweest is.
Op dit Oogenblik bijvoorbeeld heeft
het volgens de ófficiee'e opgave in
den Staatsalmanak 2564 inwoners,
namelijk (want ik wil niet op de vin
ger» getikt Worden) op 1 Januari
1923. Daar kwain op z-keren dag een
nieuwe burgemeester. Een beste man.
een brave inau. een solide man in
ieder opzicht, maar ja, het hooge
woord moet er dan maar u t. een
man die een beetje geaf'ectee d sprak.
Bijvoorbeeld: de led n van den Raad
hadd?n de gewoonte om wanneer zij
tegen een voorstel waren, u- stemmen
teugen. Op zichzelf is daar niets
tegen, ofschoon het geen hoog-Xe-
derlandsch is. De voorzitter, die te
vens lid van den Raad was. zei dan.
tegc.n met een e:genaerdg klank
je in de eerste e. Dat leek kun al
vreemd, maar nog verbaasder waren
de leden van den Raad als de buree-
me,ester voor een voorstel stemde.
De meuïchen uit. den omtrek kwa
men er naar luisteren, het. was een
publieke vermakelijkheid geworden
om dat bij te wonen. En zo"- wordt,
sinds vel© jaren dat dorpje Vetir
genoemd en raakt, dien naam, aan
vankelijk als spotnaam bedoeld, nooit,
meer kwijt.
Men moet niet denken, dat dit
.=oort vun coquetterie ook niet in an
dere gemeenten voo.kwam. De meu-
schen zijn eenmaal ij del cn voelen
zich spoedig in hun trots gekwetst.
Waarom is anders het dorp Oss met
twee a geschreven, terwijl één ge
woon on bovendien voor liet doe) vol
komen toereikend isl De zaak was,
dal do ingezetenen loon de plaats nog
0 s heette, altijd do Ossen werden
genoemd en daar aanrtoot aan na-
inen. De verdubl-cling van de e heeft
daarin geen verbetering geb acht.
Sommigen probeeren het woord Osch
te schrijven, maar die vlieger gaat
niet op. Men schrijft toch ook niet
gemeentekasch of bestelt een ge
kleurde dnsch? De bewoners van het
dorpje B®est waren vet-1 slimmer,
die hersrhicpen hun gemeente in
Beesd en ofschoon h'-t bijna onmo-
•-•elijk is. dit v. oord goed te spreken,
zij entgingen daarmee toch het ge
vaar. dat z i in de omgeving de
Beesten werden genoemd.
Er ziin gemeenten, die bun naam
aan de snort io danken hebben. Bij
voorbeeld Boxmeer. In vroeger
daecn bestond er niet alleen vijand
schap tusechen verschillende provin
ciën van ons vaderland, maar boven
dien ook tusschen aangrenzende dor-
pen. zoodat er door heel het vaderland
M-chtpari n voorkwamen, wanneer
de toorn was opgewekt, omdat bij
voorbeeld een jongeling uit Zwam-
merdam met succes het hof maakte
aan een jonge schoone te Bodegra
ven. Zooals men tegenwoordig zegt
Amerika voor de Amerikanen, Italië
voor do Italianen, zoo waren de leu
zen in dien tijd: Roodeschool voor
do Roodescholiorcn, Grouw voor de
Grouwenieten. Op zekeren dag dan
werden in een dergelijken twist tus
schen twee dorpen de jonge mannen
in een daarvan zóó grondig door de
weerpartij verslagen, dat in het beele
overwonnen dorp de leuze weerklonk
boks meer" als tniddel om aan een
herhaling van dio schande te ont
komen. Ecii klerk op de secretarie
ver onderdo ks in x cn ziedaar de
oorsprong vun don naam Boxmeer.
Men zeg!, .dat dc jougelui uit do.
I>laa!s na dien lijd onoverwinnelijk
geworden zijn en elkaar met Carpen-
f.er, Demp.-ey, Harry Wills en Firpo
begroeten, tot groot verdriet van
hun tegenstanders. Deze bijzonder
heden kan ik evenwel niet bevestigen,
zoodat i:k niet voor de waarheid in
sla, gedachtig aan do leus, die ik al
tijd in mijn wapenschild heb gevoerd:
waarheid of niets.
Deze verzekerdheid geeft mij dan
ook liet recht, gewag te maken van
een ander voorval op sportgebied. Er
is (het klinkt misschien vreemd,
maar is onloochenbaar waar) een t.ijd
ceweeet, dat de voetbal werd uitge
vonden. Sommigen denken dat die
althd befctfian heeft cn dat dc Egyp-
tenaren hem al gekend hebben, maar
dat is een vergissing. Nu dan, toen
de voetbal pas uitgevonden was (ont
dekt is misschien een beter woord)
kregen do jongens in een dorp er de
lucht vau dat die uit een naburige
gemeente er een bezaten en begrij
pende. well; <?en omwenteling het
voetbalspel mettertijd in het maat
schappelijk leven teweeg zou brengen,
trokken zij er op uit. om
het bruine monster machtig te
worden. De aanvallers waren
drie en dertig jongens sterk,
de bezitters twee cn twintig, de
strijd zou dus te ongelijk zijn en de
laatsten schreeuwden elkaar toe:
.berg liem berg hem Het liep droe
vig af. Dc bezitters lieten den bal
leegioopen en verborgen hem ia hef.
veld, waar een koe. met wie zij
hun sportterrein deelden, hem ver
slond wel stierf hot dier kort daarna
aan indigestie, maar de eigenaars wa
ren hun schat kwijt. Sinds dien heet.
het. plaatsie B e r g h e m en gij kunt
liet op iedere goede kaart, in de pro
vincie Noordbrabant vinden.
Ik moet nu eindigen, m^r hoop
harteliik volgelingen in deze nieuwe
methode van naamsafleiding te heb
ben gevonden. Niets is voor een stich
ter aangenamer dan gelijk gestemde
zielen te vinden, die in ziin -voirtap
"pöD weusóMöi te treden,
ÏTD^ËLIO,
