HAARLEM'S DAGBLAD
UIT DE NATUUR
Van hef Politieke Tournooiveid
Een meevaller te Grootebroek
WOENSDAG 18 FEBRUARI 1925 - DERDE BL AD
De wind en de kust
Met ltet stormachtige weer,
in <hl Beu© n telkens terug komt,
denkt menige n aan do zocvarendo'i
en aan hu gevaar dat zulk weer voor
hen meebreng;, maar minder wordt
aan oiue kust geslacht, aan da
vaiMviillemio plaatóen rear smal!*
ruinen rij, die ook veel van de ze© t«
verduren heelt en die het weeten
ons land tegen overstrooming bevei
ligt.
Want ©vn dijk van Hoek van Hol
land toi den Helder is zoo kostbaar
dat aanleg en onderhoud alleen bij
belangrijk grooter welvaart do>r on*
volk bekostigd zou kunnen wohLn.
Zoo zijn onze duinen niet alleen een
prachtig oord voor naluurliefhcbb si*
en een gezonde onUpanningplnaü
voor do stadsmenschon, maar ook
6<mi nuttige en door geen dijk al*
wattrkCoring overtroffen walerk**-
ring. Want een dijk is een dood
voorwerp, dat nooit groeit en voort
durend beschermd mort worden te
gen afslag. Maar wanneer de kust
voor ue duinenrij door een of Andere
oorzaak ondieper wordt, verzamelt
zich bij wee ten wind, die in ons land
overhe-rschond i». het stuifzand aan
de voet van do zoelooper 'r.ooals men
do eerste duinenrij noemt -aan het
•trend) en ook honger op tegen de
holling aan. En dan doet de nuttigste
plant van oils land haar werk. de
helm maakt lange worle'a f- i de
«pnotigo bladeren, die togen de #nij.
donde ©n uitdrogende zeewind he-
stand xijn bedekken het foas-opresto.
ven zararl. on het duin is versterkt
en verbreed en «om* zelf* Verhoogd.
B-j Zand voort L de zeelooper bij
zonder hoog. omdat men daar voort
durend met helm beplant heeft
Ie het duinzand tamelijk vrucht
baar. wat in onze Kennen»<rr!*nd*;he
karkrijke duinen het geval is,
dan veivehljnt «porelig op den top
van de zeelooper de dttindoom
r-jrn s zelf» bramen <-.n al die Planten
werken mee aan do opbouw van het
duin. Alleen overvloed van menrcheo
of konijnen kan xoo'n duin weer doen
t' t:ven. Bep'«nttng aan de landzijde
nv' denr.o-, (Wük r-an Zee") of po-
pillieren IJmuldon» i» natuurijk het
meeet afdoend* middel om de z»«-
looper voor eeuwen vaat te legjjro.
Ik xcsie hier boven dat de vorming
van nieuwe duinen of de ophoi-mp
van bestaande al Icon plaat» voti-J
een ondiepe kurt. d't» bij c«n bi
strand. Nu wiiaelt dit dikwijl» nf.
Waar het strand vroeger breed v
komt cons om tijd. dat hot smaller
wordt (peer duidelijk op Schiermon
nikoog maar overal in min of meer
dere mate waarneembaar) en dt
ree bij hoogen vloed do duin voet rn-
den daar beg Ir. t te kalven". Na
een Weeter «tonn ia het tnteiwaant
om een» van Wijk aan Zoo naar
Camperduin of beter nog naar den
It !-•!•• r to fictson. Ik kan leder lezer
dit tochtjo luinrnden. Wanneer men
met laag water met don wind in den
rug hij Wijk aa» op hot stran I
komt i* men two® uur later 1>!J
r-.j-i-vm. vandaar gaat de tocht over
d- te-roemde Honds boaecho Zeoweri.nf
en later door en lang» prachtigs
duinen met mee ren en moeraad n
a's li-t Zwan»water. We zien dan op
vervhlllnd* plaatsen, dat mei'. «te
duinenrij t« rmal acht otn meer Ie
kunnen verlieren, met het oog op het
p«-\*.'ir van doorbrriern on dat over
al hoofden ne-ngclegd zijn op het
atraod. Tum"tir i die hoofden ver-
zamelt rich rand ©n de nee ia niol
in staat daar veel van de duinen af
te slaan.
1% de xrelc-oper hoog (zooels bij Val-
krni-^ op Walcheren) of zijn de dui
nen breed zooaJ» bij Haarlem. don
hindert het niet zoo erg wanneer de
duinen wat af»laan. IT«rt zand hoogt
hrt strand op en waait In den zomer
w*pc t-prn het duin of waar dl
helm haar werk doet.
Onze ktutverdedlffir-* tegen de ree
la dus een waterbouwkundig "probleem
boe taande uit het aanleggen van
hoofden indien cie duinenrij zoo
smal is da', er nioU moer af maz, en
een „duin "-Bouwkundig, we zouden
evengoed kunnen zoggen een boscli-
tiouwkundig, ten opzichte van het
voorzien van den zèelooper van
«en zoo goed mogelijke begroeiing
En dat i» een begroei
ing met houtgewa*. Nu is hot wvl
meestal practisch onmogelijk oro
houtgewa» lo laten groeien aan de-
wcat-jcant van de zoelooper. Tocli hoi>
ik dit op één punt op Terschelling
p«-zien. Daar was op dat punt ren
zoo breed etroiid dat de zee Jaar
nooit tot aan de duinen kwam en
jong© dennetjes, van -l tot 5 jaar on
geveer, hadden zich al tot aardige
stniikjre ontwikkeld.
Dat echter de zcelooper zich aan
de landzijde e»> met iets minder kaas
op succes op den top laai bep'antcn
heb) «in e-n eerie proeven. tusschen
Walchenn en Schiermonnikoog reeds
lang I* wezen. Daarom is hei jammer
dat W'atomant zich beperkt tot liet
pjanten van helm en onze wetge
ving het niet mogelijk maakt dat
«ieenoaw van duinen aan zop ver.
•plicht worden hun aeeteopor mot
houtgewas te beplanten. Waar <le
Staat duinen bezit, worden deze
voortdurend bebowht on der© Sta ite-
bosechcn, die begonnen ziin aan de
landslide, gaan et«ed» Verder tot aan
zee. Sleclds cakeD d-iineigmaare
CD-v. bij Wijk aan Zee) hebben vrij
willig ondernomon wat pliclit wc/
tegenover de gemeenschap. Pe Jacht,
speciaal de konijnenjacht is nu oer-
maal moeilijk te vereeniKen met
aanleg van boeclten in da duinen.
Maar o-p tamelijk minderwaardige
liefhehlxwij van enkeier. mag niet
hooger ge«teld worde® dan het be-
lamr van vier millincn Nederlanders.
Wart a1 la de afslag van onze
kust vrijwel tot staan gekomen, we
moeten (och ook voor oog»n houden,
dat alle zeedorpen sitid» onze geochie-
rfer.l» honderden meters terug moes
ten voor liet 8t«*<Js meer opdringende
strand En wanneer we de kaart van
Nederland bezien, dan ziin er vooral
in het noorden on zuiden zeer veel
onderbrekingen in onze kustlijn, hoe
wel al die inhammen op een enkele
die^e peul m. toer ondiep ziin.
Zoowel do Wadden-Zee als de
Zeeuwieha etreomen liggen even wei
nig of minder diep onder A. P. dan
do pnovjnrten Noord- en Zuid-Hol-
Inno. 't 1» bekettd dat het veaehi!
tusschon eb en vloed tnssehen Hoek
van Holland en don Helder minder
in dan ten noorden en ton zuiden ©r.
var. Maar luist daarom moeten w*
do duinenrij, voor zoover zij nog in
tact is, zoo gaaf mogelijk houden.
Hoe moer de plantengrooi bevorderd
wordt in de zc-duiiwn, hoe vnater
komen doze to liggen, hoe minder
kans hebben ui naar het oosten to
stuiven on hoe grooter iis hun aan
was. Daarom is natuurbescherming
in d" duinstreek niet uitsluitend ren
IsdeClo zaak, hot is ook één van kil-
maatavorbotering, van voUasgeaond-
'eit'. <u ten «lotte een van kus; ver-
nodi:,:ng tegen de zee.
Zoo'ri ctorni&rhtigo dag >s een 1<-.
Ur:k aan het strand overwaard. De
zei is zoover liet oog rijkt niel gol
ven b'dokt. Ala we <!o pieren v.m
Umuiden kunnen zien, zien we de
spatten om de liehtiorentjes vliegen,
liet water komt met vlood bijna »an
het dtiin en vlokken schuim Jagen tot
aan ór ertvte helmpolten.
Hij laag water stuift het zand in
wolken vink over het strand. On het
duin stuift h-t dan ln ons g~(.iciït.
zoodat het pijn doet. Het is een
beeld van de krachten van de na
tuur. het is een spanning, rem even
wicht tuaoehen water en land. F.n als
bewoners van het laatste weten we
wol waarvoor we partij moeten
kieceu.
C. SIPKES.
TWEEDE KAMER
Véór d« Kamer **n het t
«te onderwerp van de •loaur^eiing voor
Ned. lndu OogoTi. iiod lij ren tw««!Al
korulureiMto pmetudia aan te hooreri. Al
lvreontf het veri.«i van don heer Wed
kamp, die den minteer van Binnenland-
ael.o Zakon en Landbouw ir.Urpdleemn
wil ovre den 'y*etan«l in «te venen van
QwirijeeJ en DrwnUw- Dan de unleano-
etom van de Kamer, die do inolteste B««t
snoder afnxplog van namen heeft aan .-O
nomen. «Ie motte die den mtniaier van
Water/aat «iel» in hei onnetlen
van huippoitlcanteien in poeletatione Ie
beperken.
Dan bet groote onderwerp, dat de Ka-
mor gedurec.de ««ruimen tijd sal Wig
houden: «te heitiening ven het rog tarnen i
op het beleid ren de N«d. Ind. regooring.
Het heeft langen tijd «Ion ectiijn ttebsd,
alaof dit onteerp van de agemla tcai wot-
«irn aigevoer.l. oro naar <*-n ataatereeii-
n>t"ia opnieuw te worden vee*on-!<ei. Zelf»
tot op liet laatste moment! Kigenlijk rve-
roand i* er, die algeheel voelt voor bet
totaal der vre re lellen, die mini>««r «Je
Gr.iaf Instuurde. Den tén gaan «te
stellen te ter. den ander komen slj.
veol te kort, gaan »ij niat ver genresg. Het
is niat onmetelijk, nu ondank» allertel
bezwaren toch do Itehandolbig van het
wcUon'.werp een feit rs geworden, «lal ïlch
cccnpücattea cash voorjloen. vorsehi"
lend* ziensv.-i.iron toon heblw.n zich welt
in amandemonteii «ouit en nu is hot seker
ntot uitgosloien, (lat door allerlei combi-
(Tvali-os van groojien vorsohillentlo wmon-
dementen niet wordeu aangenomen en ten
ntetta hot gaheele ontwerp geeri «ter Kn-
morlodcn vo'lcdig bcvrclivn zal. En b
17 FEBRUARI
De Hervorming der Indische Grondwet
Veel verschil van meening Weinig
instemming voor de regeering De eind
uitslag in het onzekere.
zal dan de beslissing lijn! Do rochtacho
«roepen sullen voor een moeilijke beslis
sing dan staan. Zulten zij de voranlwoor
«lelijkheid willen <lr*««n vo<>z een aftro
den van «W> kolonialen minister vlak voor
«le verklesingenf
De weinige Intlcmminsr iQ3.nifee« eerdo
sich el direct in de woorden van de eer
ole spreekster, M«J. van Dorp- MEJ. VAN
DORP er »u blijkbaar onder «!e Ka-
me»telen weinig geneigdheid zich inspan-
nad )«zi( te houden met de lndi»o!ie
litaaterrgeltn*. van zoo heel groote betee-
keni* voor het land van o-rertee, rutnoe-
rlcheld maakte M«J. vaa Dorp haast on
verstaanbaar Mej. van Dorp dan heeft
rorr ernstig do Indisch* materie txwtu-
«teerd: rerel» bij de menrorie d<r bijzon
dere cotruni/rie van voorbereiding roeg.te
sij een «parie nota. En d® aanvang van
haar rr-te «trvr helaas, ja helaas in bet
gebruikelijke stemmen ;oratel verloren.
De aanvang harer rede had eigenlijk
groolen indruk moeten maken. Zij eprak
van den diepen ernst, van «te geweldige
beteekeois voor toekom«t er. geluk van de
Indische volken, «He aan het voor'üggccite
ontwerp moe4 wordea toegekend. Het
breDfit immers dc staatsrechten ij ko cr«le-
ning van ccn w-»rel«lrljk, het bedoelde
voc<rtK*Ar>'lon bouw op dien grcuvlsla;. Zij
gevoelde de «liepe b'üeokcnis zeer,
Ih-s to meer gewicht hadden haar uit
sproken, toen zij zicéi afwijzend tegenover
nieuwe ontwerp ging plaatsen. Zij gevoel
de het dot zelfbestuur good is, «lat daar
heen gestreefd moet worden maar zelf-
bestuur moet geleidelijk benaderd wor
den en n!e! moe* het ln alle volte ineens
'geschonken worden wanneer het Indische
volk «imuioe nog jiiet rijp is. Zij wilde
doen waken tegen het ontijdig verbreken
van dun b:ui<), «Jie er met het moederland
is. Als doel stelt ook juffrouw van Dorp
ste'fbestuuT, maar do weg daórtoe moet
jii<* te onel worden afgelegd en zeker
«lanig, dat het zelfbestuur een gulden toe
komst kan tegemoet gaan.
Welnu, groote bezwaren opperde de Li
berale nfgevoareMgile. Zij achtte 't verteerd,
wjiruieor liet regeoring sent werp niet vol
doende rekening houdt met de verschei
denheid der IndUcfae volken en groepen.
Wur.iieer ns-n teveel gelijk he* ontwerp
dio verscheiilenheïd uit het oog ver-
dan gaat men fout- Bén groot In-
moet zwak rijn, omdat één volksbe-
lar ook l»og ofgcricn van leehrüsche
cel «eken gcroe'de zij liee! weinig voor
'."•rgretelde samenstelKng en de voor
side betevkenis van den Volkeraad.
die zij onaanvaard!-aar noemde. De samer.-
Melling gaf Wijk vun een tweeslachtig
heid: er blijkt r-iet bij wien het gezag is,
l-i] bet inoed'-rlaxvd of bij dt-n VoHcsrsa«l,
draag: 'te vor«a*woordelijkheidf He:
isme inanifestoerde naar baar inziet
wel voornamelijk in de regeling var
hel budgetrecht.
Ook vreeede JJej. van Dorp voor «le ver
edterping «ter jiumnaliteiteif-tegenstoUi:»
gen. Zij gaf alle eer aan wa: de heei
wua van Kek )>c«Joe,.de c« wilde. Vee
genoegen vc-irepelde zij den minister nte
zij geloofde a-vn toleurstellinsen, aan
«matige teleurstellingen wanneer het ont
werp wel geworden ia.
Hoe geheel ander' het gcluül van den
heer 8CHBÜHEHI Hij kon ziel) niut te
gen des ministers voorstellen verzetten er
hij wilde het niet. Hij achtte bet than'
gevraagde ccn noodwendige ocoeeqaentie
do ««dort 20 Jaar gevolgde politiek in
IndtC, «en noodwendige consequentie
do toezeggingen dio do Grondwet heeft
gedaan. Eu bovendien «1 gevoelde ook
hij voor do federalio'.Lsche gedachte hij
apte over do uogatie van die gedachte
r do voorliggende voorstelten heen,
met tc zeggen dat do weg nur d« uitei.l-
delijko scaaisrogeling voor IndiS, nog lang
ni'-ï af«clc.- I was, «1st wij nog aan het
begin Van li ten vrog staan- Bezworen had
de heer Bohourer wel b.v. tegen do re
golitig na hei budgetrecht maar hij
mecixte, dat ar gein andere weg overbleef
thans, om niat reactionair to zijn.
En: Indié sou wanneer l:e'. eigen belang
gr^d begewp. op prijs stollen, wat titans
godaan werd. De keer ünbeurcr ia opti-
I-. I.ecr ALBARDA. de nieuwe leider der
S. D. A. P-, rnsalne de retesing op voor
•li n tntn'.oMr, tnaar ook h:j kwam niet ioi
oen duidelijk slot. Wat al vraagteekens f
l)e hoer A Hondo, evenmin als ieder an
der. Is het dsn ook niet waar, «1st nczger.s
ijlicwl is, dat overal onvoldaanheid, on-
.•'-niadteid gcretK ii »t Orerni in do Kamer.
Ilij ciko groep, alk* fractie f
De heor Ail<srda had do verklaring voor
iteze onvoldane gevoelen» bij de Iiand. De
weinig» «yrupoUUe reetd oorzaak in
halfslachtigheid van lu< tla.uat'.uk,
do duflield «taarvan, ln hc< lapwerk, da:
het doet geboren wonten. Waarom heeft
du minister niet algeheel me; het oude
gebroken, alle» niouw opgeze:Dat do mi
nieter 't ntet dool, gaf blijk van groo'.
gebrek aan »'.Bat-«niar»kunsi. Niet «UIoen
do opzet critfaoerdo dor sociaal-domooWfetl
niouwo leider, ook hut elolseL Zijns
«Sen» boa «terk weer «Jo lagonsteUmg
Mej. van Dorp, die het volmaakt
met wat do heer Colijn en do heer
Trc-ub ia brochurevorm rewls hebben go-
ecfuoven over. Indié'» staatsregeling
zijn* inkten» hoeft do niouwo Volksraad,
voider voel aan diens huidig karakter te
veranderen, nlete «lui a>lvLi«crend« waar-
het Nederland»che bewind houdt alle
touwtje» in haiidrei. Hel budgetrreht te
erk»«ir>l pereweUl, het Iwoliuingsreclit oror
dc DwSUche finanoita kom* ztiot voUodtg
In h»4nen vaa den Volksraad. Evcneen»
gevoelde do heer Albania ante.aming van
herrekent» aan dan Totaud ln -te iascha-
kaling van don Wetgorenden Roa/l, g«d«-
losreerfcn van den VoKsud, die 't rneret
aa) besllason. Dc volk-ravi wordt uitge
sehakskl. mede dror dat ln deer Wctge
venden Raad. waar veel minder li«errn lid
zijn, verschillende groepen niet zullen
«reepre-'ii'.eenl zij.x
«Vik vrlliio do heer Albarela den Roo«l van
lndl* afschaffen, die volgens be* nieuwe
onlwerp louter advtererend zal zijn. Aan
oen advteecrende „Raad van &:ato"' hoeft
Itwh- geen boh'-r?;-, mre-nt hij. WaaroBi
nie* een ndvlsecrend oollogo, samengesteld
!e departomentidioofden f Evenals de
lieer fichourcr gevoelde de set. dexn. In-
diocho specialiteit uit opa Lagerhui» >a>or
t<x-kenning van het recht van tnler-
pellatio aan don Volksraad. Doch waarom
oie* loven* h* enquêterecht f Voort»
roeg hij allo ezliorbiUnte rechten van den
Gouverneur Oen oraal af te schaffen.
Maar wat voor don lozer van hel
ireote belang is over de houding zij-
er fractie hij do eind «temmii^ 'iet
d» hoor Albarda zlcli nid uil. D« frswtio
voorntemmon, zij kan ook tegen
stemmen. Hol zal allen afhangen van «5cn
ulteindalijkan Inhoud van het ontwerp en
van da richting, waarin do dtecussiee zich
bewogen zullen of dcv.o vooruitgang
of reactie slz grooto lijn van bedoeling in
houden.
r>0 heor GF.RRITZEN bcteog.te ten slotte
a's grondslagen van een goede Indische
«taainoge'.ing lo moten aannemen, dat
hd NwWrlandsch intact moet blij
ven, omdat het Nodsrlanetech gezag het ge
heel van Indié bijeen houdt, daarna dot
geheel Indié ren conglomeraat v.m vrel en
velerlei volkoren betoekent. Waarom hel
ook zoo noodsake'tjk i». dot men voor
zicditig zij met hel ovorplanien van Woe
leredvo instellingen ln Ooetersch» landen.
Geleide! i ikheid is zeker gebod an. Waar
de heer Gerrllzen hoi gcl«i«lclijko door het
ouWworp niet l>etra^.t zag, pleitte hij voor
en nieuwe 8taaicre-rjmi«si« vaa oiwkr-
Waarvoor do hrer Sclicurcr ni<* reel
«roeide, otn den irulnik dia ;ulks «n ln
dif zou maken.
Zijn bezwaren tegen de eigenlijke rege
ling het etclsel der herziening illusticcr-
de de liter Gerritsen aan drie dingen- Ate
moeilijk zag hij «en jutsle omschrij
ving van wat „inwendige aangelecrcnhe-
•len" w.\rcn, nog onjuleter achtte hij het
opnemen van «en Wetgcvcnden Baad
ivn bezwaar dus. dat de hrer GcrrHzen,
lie: ontwerp te ver ging deelde m«
don heer Albarda, wion he'. ontwerp aiet
ver genoog ging. cn bovenal in de ults<As
kaling —-viijw- van don w«geven«ten ar
beid voor Ind" van do Neder lands olie
Slaten-Gonoraal, De lioUngstelling voor
Itvliü i» toch al niet groot bier lande
zei hij en zal nog verminderen, wan
neer alles wat mot zeggenschap, mot be
houd van het gezag aan ons lan-d, uit do
volksvertegenwoordiging wordt weggeno-
en. Do aarnonnteUlsg van den Volks-
i) was den heer ALBARDA niet broed
genoeg, do heer Oerrllzcn vrocwlo voor hel
ontstaan van twe'o soorten Volksraadsle-
den, de goede die lid van «ten Wetgeven-
den Itoad zulten zijn en de „bijwagen»"
de Volksraadledcu-niet-walgovere.
Welnu heel voel aooeptabels zag de
heer Gorritzon en met hem de Vrijlieide-
d noe niet dn injt nieuwe ontwerp.
Grondig zal het z.i. gewijzigd moeten wor
den en wel voornamelijk op de punten van
de bevoegdheden van den Gouverneur-Ge
neraal en de samenstel ling van den Volks
raad.
Zoodat de oogst van he<len nog slechte
is, dat alleen de heer SclieurCT (maar hoe-
vtu! medeatanders heeft hij in zijn frac
tie t) zijn iuv.«znming heeft betuigd. Maar
de heer Bcheurer etaat dan «y>k bekend
als een zeer gouvernementeel man.
M-orgen gaat «Ie revue van meeningen
cor. D i t ton alreeds vandaag worden
gezegd, dat het zwaartepunt d<r discussie»
in de beharxJeJing der artikelen zal lig
gen. in do bespreking van de positie der
vewchilieode organen van staatsmacht.
INT! MOS.
Binnenland
Vijftig pCt. der belasting
terugbetaald.
De burgemeester deed in <le raads
vergadering inedodoeüiig,. dat avc-i
l'J2ó—'2-i abii.-i-, velijk 20.000 tö veel
aan gemecuUjlijko iiikoumiaubelosUug
was geheven. Do raad besloot 50 pCt.
der belasting to rêstiiueeren aan ben
die u> boog waren tuingotilagen.
NA EEN BAL.
Na oen bul bad lu Kcrkrade een
hevige vechtpartij plaats, waarbij de
mijnwerker G. den coiffeur Q. een
diepen messteek toebracht in den
hals. Per auto word liet slachtoffer
naar oen gem-sluxr. gobraebt; de
toeetand word lcventgovaarlijk ge
acht. In den nacht werd de dador
door de politie gearresteerd. Hij was
nog: in hot bt-r.ii van het mee. la don
toe6t«nd van Q. ia ©enige verandering
to bespeuren.
EEN MOOIE GIFT.
Een echtpaar, dat onbekend
v.enscLt te b-ijven, beeft door bo-
«niddelling van <Lr. Kuiper, genees-
rieer-dircctêur van hot Wilelmina-
gastbuis te A ma ter dam, aan den Ne-
derlaiidsciien Hond van Ziekenverple
ging een Tehuis voor Oude Ver
pleegsters aangeboden.
DE „DOOFSTOMME
IWt Hbbi. deelt roede:
De ongelukkigo 53-jarigo zamelde
geld in in do Parkbuurt te Amster
dam. Hij kr.-c^r nogal wat, want men
had medelijden mot den man. die ver
telde.... Neen, hij vertelde niets, hii
loomlo een brief, waarin hij had ge
schreven doofstom ie zijn. De po'-lie
was zoo wreed aan 'e mans inzamel-
Partij oen einde l" maken cn het
bleek haar, dat hij terdege kon pra
ten en hooren uls hom dat zoo te
pas kwain.
DE RIJKSMIDDELEN.
Dp rijksmiddelen bobben over dc
afgeloopen maand" f é.88 millioen
meer opgebracht dan ovor Januari
van het vorig Jaar,
Het Institut Colonial
international
In 1926 in Nederland een
bijeenkomst
Op de zitting van hot Institut Co
lonial International jpïhouden te Ro
me in 192-1. werd met inccnoiitenlieid
lict-rcx-t het voorstel, gedaan door liet
Ncdorlandidbo Jid Mr. J. H. Abcnda-
non. namens al do Nodorlandscbe
leden, out do vol gen do zitting in ons
land to houden. Met algemeen© stem
men werd Inloten aan deze uitnooói-
ging gevolg to geven. 1)© volgende bij-
«enkomzt zal plan te hebben in Neder
land in 1326, alwaar in 1909 even
eens Oen zitting werd gehouden.
Van he* ijjdporlc 1924—1926 is
het bestuur van het Instituut- aldus
«amonecveldvoorzitter, Z. K. H.
Prins Hendrik dor Nederlanden eer
ste ondervoorzitter: Jhr. Mr. Dr. H.
A. van Karnebeek, minister van bui-
teiilandscaio zaken verder on dervoor-
littersL. Fedorzoni. minister van
Koloniën in Italië cn Rafaël Altamirn,
senator en hoogleeraar nan do Uni-
•ereiteib te Madrid, algemeen secre-
aris Cnmillo Janssen en secretaris
Jules Jansecn, boi«lon tc Brussel.
De rijwielbelastingmerken
De opbrengst gaat achteruit
Do Nieuwe Crt.. schrijft:
Naar wij vernemen zijn van 1 De
cember 192-1 tot 1 Januari 1925 voor
1.866.888 gulden rij wieiplaaijes ver
kocht, dus voor 622,296 rijwielen. Van
Januari t«>», 1 Februari bedroeg dit be
drag 2,417.670 gulden of voor 805
rijwielen.
In totaal zijn du* 1.428,186 rijwielen
belast voor een bedrag van 4,284,558
gulden.
Men zal zich berinnoren, dat do mi
nister van Financiën, bi id© invoering
van dezo nieuwe belasting, de op-
hrengst heeft geraamd voor oen geheel
jaar op 3 millioen gulden. In Augustus
1924 begon d© verkoop van de rijwiel-
belastingplantjes voor 1924.
Over bet geheole Jaar 1924 bedroeg
do opbrengst 6,300.031, dus voor
1.766.677 rijwielen.
Men vraagt zich af. hoe het komt,
dat thans 338.491 rijwielen minder aan
gegeven zijn dan verleden jaar. toen
de belasting over slechts 5 maanden
liep. Een veronderstelling, die het
meest voor de hand ligt. is. dat vele
eigenaren van rij wiéion wachten mei
het koopen van een plaatje tot het
•oorjanr,
Immers het is niet aan ie nemen,
dat oneens zooveel rijwielen zijn opge
ruimd en niefc door nieuwe vervangen
Qf zou er misschien minder scherp
worden toegezien of allo rijwielen wel
een plaatje hebbent
Een
kop
auto over den
geslagen.
Verscheidene gewonden.
Onder Lakemond (gem. Randwijk) is
Dinsdagmorgen hallzefi een autobus
van de Kunstzijdefabriek te Ede waar
in 13 meisjes uit Oplieusden zaten, bij
een scherpe bocht van den Rijndijk
gereden. De auto rolde driemaal over
den kof» en werd grootendeels ver
nield. Do chauffeur bleef ongedeerd.
De meisjes werden allen gewond, een
van baar brak een arm.
HET ONTWAPENI.MGSVRAAG-
STUK.
Uit liet Regeerings:-ntwoord op het
Voorloopig Verslag der Eerste Ka
mer aangaande «o A'gemeene Be-
schouwin. en over de Staatabegrooting
voor 1925 het volgende:
He» vraagstuk der ontwapening fs
ook door de regeering btz en niet al
leen van den linancieelc-n kan», maar
vooral ook uit een o ogpunt van vre
de beveiliging. Da re gee ring is van
oordeel, dat eenzijdige nationale ont-
wapeuing een gevaar voor den vrede
zou kunnen zijn en Nederland de be
veiliging zou doen derven, die liet
mede aan de nationale weermacht
dacht.
Ook de logee ring is van meerling,
dat de ligging van Nederland tusschen
democratische staten geen beveiliging
icjgen «len oorlog biedt, alleen dan,
wanneer de democratische staten
ovencens zouden ontwapenen maar
dan is ook aan de meermalen gestel
de voorwaarden voldaan, dat er zl)
algemeen en gelijktijdige ontwapening
zou althans van relatieve veilig
heid kunn-n worden gesproken.
De be toeken is van den Volkenbond
wordt geenszins onderschat wanneer
geoordeeld, wordt dat dit instituut
nog niet de oplo sing van do veilig
heid van d«-n Individueelen staat
heeft gebracht.
De meeniug, dat Nederland toch
machteloos f u staan, wanneer de
rampen'van 1914 zouden terugkc«men
wordt door de rege^ring geenszins
gedeeld.
GOED AFGELOOPEN.
Maandagmiddag 2 uur klaagden
een aantal meisjes op de Zwolsche bis-
quitfabriek over hoofdpijn, terwijl zij
ongesteld werden. Z i werden naar
buiten gebracht, wair haar melk te
drinken werd gogeyen.
Aangezien de directie aan gasver-
gifiiginv daciit. werd een onderzoek
ingesTold en bleek, dat een gedeelte
van een gasleiding, welke veranderd
zou worden, afgebroken was. terwijl
de opening roet een ping was dicht-
.•ro-hrrH-fd en tevens neg een buis
van een kraan wns afgeschroefd en
d<ce kraan gesloten.
F.en en ander, was door een smid
dio de verandering zou uitvoeren op
Zaterdagmiddag, toen de fabriek stil
stond, gedaan, zonder de directie of
de bedrijfscbef ervan in kenn's te
stellen. Dit, dichtsluiten is blijkbaar
onvoldoende geschied, zoodat toen de
fabriek word aangezet, bet gas door
beide lekken naar buiten is gestroomd.
Door liet toedienen van zuurstot
verbeterde do toestand van de meis
jes zeer spoedig, zoodot Dinsdagmor
gen allen, met. uitzondering vaa een
drietal, weer aan het werk konden
paan. De tosstand der drie afwezi
gen is zonder gevaar,
HET OUD-EERSTE-KAMERLTD
VAN KOL.
Het oiid-Üd 'ter Eerste Kamer de
heer II. van Kol liei-ft Dnsdagino gen
in het gemeente-ziekenhuis in Den
Hang een operatie ondergaan, welke
uitstekend verloopen is. De patiënt
znl echter nog ec-nige dagen in het
ziekenhuis moeten blijven tot volledig
horstel.
EERSTE KAMER.
De leden van de Eerste Kamer zpn
in openbare vergadering bijeengeroe
pen tegen Dinsdag 24 Febr. a.e.. de6
avonds te half negen.
BEëEDIGING STAATSRAAD
I DENBURG.
In de vergadering van den Raad
van State van Dinsdagmiddag heeft
de vice-president het nieuw-benoem-
«le lid, den Minister van Staat A. 4V,
F. Jdenburg, beëdigd als l d van dien
Raad, waarna de vice-president in
een korie toespraak Staatsraad Ie en-
burg mot zijn benoeming geluk-
wenschte.
PLATTELANDERSBOND.
Te Almelo is een afdeeling van den
Plat.tolandersboud opgericht.
BESCHERMING LANDARBEIDERS-
ln een brief aan de Tweede Kamer
doet de Mnistor van Arl>eid. Han
del en Nijvcrlicid mftdedeeling van de
intrekking van het Wetsontwerp, hou
dende bepalingen tot b sChorming
van de Landarbeiders, daar het in
Verband met de gewijzigde inzichten,
omtrent de grondslagen van een wet
telijke regel'ng d;-zer aang-legenheid,
eerst geheel mo:t worden omge
werkt.
DOODGEVALLEN.
Te Rojsum (G.) is de 76-jarige C. v.
d. B., die op het dak van zijn huis
ecnigen arbeid verrichtte, naar bene
den gevallen en dood opgenomen.
GEZANT PLEYTE NAAR MADRID?
Naar uit diplomatieke kringen ver
nomen wordt zou voor den rost van
Nederlnndseh Gezant te Madrid ver-
inredelijk in e'irmerking worden ge
bracht de "U.l-minister van Kolo
niën. nir. Til. 15. Pl©yt\ thans gevant
van Nederland fe Rio de Janeiro
(Brazilië).
Verkeersongevallen
Eon motorongeluk.
Maandagmiddag omstreeks 5 unr
reed zekere Mcenhcret rhet een mo
torfiets op. den Hilversumschewec te
Bussum, met als duorijder den lieer
Hermans, beiden u't Busstim. Plot
seling stond het molorrijwiel door een
of ander defect stil, mot h f gevolg,
dnt de duorijder van zijn zetel sloeg cn
op don weg bleef liggen. Per bran
card is de man in ernstige» feest and
en met een diepe hoofdwonde naar do
Majellnafcichting overgebracht
Onze taG-iliosk
SPELEH OP VERZOEK.
Het gebeurde
in een van die
restaurants, wel
ke uitsluitend
in goud en wit
beschilderd zijn.
De jazz-band
speelde er lus-
lig op los en
men kon dus
niets anders
ll/iuf meer hooren daa
de saxophone en wat erbij behoort.
Toen de muziek even ophield, riep een
der bezoekers den kapelmeester bij zich.
„Speelt ook op verzoek, mijnheer,"
vroeg hij.
„Ja, zeker mijnbeer," an'.wo'drdde de
groote musicus verheugd.
„Doe mij dan het plezier en speel «a
part ij schaak, totdat ik kia3r ben met mijn
diner/te luidde daarop het lakonieke ver
zoek.
INCEZO ND E N MEDE DEELIMGEN
a 60 Cis. per regel.
Over de weeldebelasting
Verzet van verschillende zijden
te wachten
Uit het verslag van de zitting van
de Kamer van Koophandel en Fa
brieken ie Amsterdam van Dinsdag
in de Tel. liet volgende:
De voorzitter deed het voorstel om
een commissie door het Bureau van
de Kamer to doen instellen, ten einde
liet. oiu erp van wet op de weelde
belasting nader te bcstudeeren.
De heer Ed. Gerzon verklaarde
hierop, dat nog nimmer naar z:;n
meeniug in den handel zoo groote be
roering is gewekt als door het on
langs verscheden wetsontwerp.
De koopkracht noemde spr. in ons
land vooral in de laatste zes maan
den schrikbarend nrhtem:"gaand. Bii
de indiening van he: ontwerp is. zei-
de spr,. slechts één lichtpunt, dat nl.-
Iief Nederlandsclie volk hierd«jor op
beêioorlijke manier zal worden inge
deeld in economische groepen.
Nog dezen morgen was spr. geble
ken, dnt tegen deze wet verzet zou
komen van verschillende zijden, waar
van spr. dit niet eens venvacht had.
Tenslotte is besloten tot instelling
van een commissie van onderzoek van
het wetsontwerp.
De (Chr.) Amsterdammer
Een procedure tegen den gewezen
president-commissaris
Men meldt uit Amsterdam aan «de
N. R. Ct.:
een gisteravond gehouden ver
gadering van het comité van obliga-
tieliouders an het voormalig christe
lijk dagblad ,.dc Amsierdammeir" is
meegedeeld, dat de voorbereiding der
civiele procedure tegen de gewezen
commissarissen cn commissarissen van
Do Amsterdammer thans zoover ge
vorderd is. dat vermoedelijk half
Maart de dnsvaarding tegen den ge
wezen president-commissaris. den
heer D. Wijnbeek, zal worden uitge
bracht.
Voorts is medegedeeld, dat het co
mité in openbare vergaderingen lezin-
-r-n zal doen houden, waarin de po
litieke. kerkelijke en financieele zijde
van de débécle van De .Amsterdam
mer zal worden behandeld.
SALARISRECELINC LEERAREN
BIJ HET M. O.
Door den heer Oud rijn aan den
Minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen de volgende vragen ge
steld
ic. Is liet juistl dat de bepalingen der
salaris regeling voor de leeraren bij bet
middelbaar onderwijs, volgens welke de
leeraren, die gedurende vier achtereen
volgendo jaren een verschillend aantal
lesuren bobben gegeven, niet mogen
worden bezoldigd naar ccn lager aan
tal dan dat van het jaar, waarin dit
aantal hot kleinst was, niet worden toe
gepast voor de tijdelijke leeraren, die
op 31 Augustus 1023 in dienst waren?
se. Zoo ja, is «lit dan niet in strijd
met de overgangsbepaling van het Kon.
besluit van 35 Mei 1533 en met de ver
klaring, door den Minister afgelegd in
de vergadering dor Tweede Kamer van
15 Juni 1933 (Handelingen blz. 3627),
dat geen der in dienst zijnde leeraren
in salaris achteruit zou gaan?
Rechtszaken
VERVAARDIGEN VAN VALSCHE
BANKBILJETTEN.
Het Gerechtshof te .Amsterdam heeft
litspraak gedaan in de zaak tegen den
37-jarigen havenarbeider G. G-, be
schuldigd van het opzettelijk nama
ken, vervaardigen en uitgeven van val-
sche bankbiljetten van 40. De vierde
kamer van do rechtbank aldaar had
befcl. tof 3 laar gevangenisstraf ver
oordeeld en de advocaat-generaal had
bevestiging van dit vonnis geeischt.
Het Hof heeft bekl. veroordeeld tot 3
jaar gevangenisstraf, met- aftrek van
drie maanden voorloopig© hechtenis.
DIEFSTAL MET POGING TOT
DOODSLAG.
De rechtbank te 's-Herfogonhosch ver
oordeelde overeenkomstig den eïseh
van het O.M., P. v. G., 22 jaar, arbei
der fo Oss, lot. 7es jaar gevangenis
straf ter zake dat hij in den nacht van
1 op 2 Nov. is binnengedrongen in de
woning van G. van Hirthum te Oss,
om aldaar Ie stolen, terwijl hij den
diefstal dood vergezeld gaan door ge
weld en bedreiging door op van Hir-
tintin mot oen geladen revolver te
schieten, waardoor dezo zwaar werd
gewond.
