.^S\
ïfl
Brieven uit Berlijn
[Van het Politieke Tournooiveid
{van onzen correspondent).
BOUWPLANNEN
Berlijn, 22 Februari 192;
\V« beginnen bier, ondanks alle
klachten over armoede, werkloosheid,
Jiooge prijzen, crcdietuood en kapi
taalbehoeften, die voor oen goed deel
nog steeds worden geuit, omdat ze een
tijd geleden werkelijk recht Van be
staan hadden, toch langzamerhand
naar normale toestanden terug i
koeren. Dat blijkt hot best tilt dc 1<
êndige werkzaamheid in de bouwval
kon. Een bekend spreekwoord zeg
Als het economische leven kraakt,
l.-ouweu do banken. Dat hebben
hier in de iuflatiejarèn kunnen waar
nemen.Nieuwe banken rezen als pad«i-
stoelen uit den grond en alle oude be
kende bankinelitut. n vergrootten hun
bedrijf. De werkelijk groote bank
Deutsche Bank, Disconto Geseüsci
en andere zetten twee of na- r vc-n
pingen on hun centrale gebouwen
ab uien nier door do financieel© wijk
liep, zag men overal schuttingen en
steenhoopen. Maar overigens lagen do
bouwvakken stil. De een of andere
groote speculant liet zich in het Grö-
newald een villa bouwen, maar noch
voor particuliere woonhuizen, noch
voor huurkazernes cn zck«-r niet voor
openbare gebouwen was geld beschik
baar.
Thans bouwen de banken al
meer, maar probeeren. fillaU-i
hureu voor andero doeleinden
groote centraten kan men door de eens
overvolle hallen nu-t paard en wagen
rondrijden, hetgeen hoogstens een paar
slapende employés zou opschrikken-
Daarentegen zijn belangrijke open
ï-itrc bouwplannen in voorbereiding et
i.- men bezie of zal binnen zeer korten
tijd beginnen met d- n bouw van k-l«
i bureauhui
zen, terwijl zelfs weer woonhui
den gebouwd. Bij d©z© laat.-to
l ie moet rekening met het feit worden
gehouden, dat de 11111*11 luer nog
steeds zeer laag zijn in verhouding tot
de tijden vóór den oorlog, al zijn ze
voor Hollands-Che begrippen geenszins
laag te noemen. Ik heb op de dorde
verdieping van een dicht bij
t rum van de worcldstad gel-
«•en woning van zes kamers, w
twee van 27 rv-Jp- 31 vierk. M. en be
taal daarvoor per -maand 03 mark
huur. Vroeger d« ed dezo woning lSéW
mark por jaar. Dat komt. omdat het
huis is gebouwd vóór den oorlog en
dus rekening wordt gehouden met de
aflossing voor zoo goed als niet© der
hypotheek. Voor zulke oudero huizen
geldt do bepaling, dat de eigenaar on
geveer 40 percent, van do vredeshuur
ontvangt, terwijl bovendien een hui
Itolasting wordt geheven, zoodat do to
tale huur iets mink..
«'.«huur bedraagt. Zij, dio dut* in zulke
huizen wonen, hebben een lage huur
<-n deze drukt natuurlijk op den prijs,
dien bouwers voor nieuwe woningen
kunnen eischen, waarvoor vrijheid
van huurbepaling bestaat. Daarbij
komt, dat do groote meerderheid der
bevolking Jieuèch nog geen vredeehu-
ren, laat staan meer zou kunnen beta-
jen. Da«vr echter de bouwkosten véél
hoogt-r zijn, dan tien jaar geleden,
vvordt alleen maar zooveel gebouwd,
«lat zij, die het betalen kunnen of ge
dwongen zijn, een eigen woning te
hebben, er nj«-t. eenigo moeit»; oen kun
nen vinden. Een vriend van mij heeft
dezer dagen zulk een woning betrok
ken, bestaande uit Mlljkvlotni s n
flinko cu een kleine kamer mot keu
ken en op de tweodo verdieping nog
«ons twee zolderkamers. Met gebruik
van oen kleinen tuin moet hij hier
voor 150 mark p«-r maand totalen cn
woont daarvoor vijftien K.M. uit het
centrum.
Dat or dus nog stoods weinig woon
huizen worden gebouwd en do woning
nood nog nijpend i--;, komt door bij-
zondero omstandigheden en kan niet
worden toegeschreven aftn den feite
lijke™ tegenwoordigon econotnkchen
toestand. Want winkolhuiz-n •«•orden
wél gebouwd.
Berlijn heeft drie centra van groot-
Bteedsch vorkeer, do AltxanderplaU
met zijn omgeving, do stralen in de
huurt, van het station Zoologischer
Darten, Kurfürstondamm, Tauonzien-
etraaf o cn de vierhoek E ried richat ras
se-1 .ei pzi gerst rasSe- Jiud apesteratraatft-
Untcr don Linden met aangrenzend
stuk <lcr Königgrützenrtmsso tot hot
Anhalter station. Het eerstgenoemde is
volkomen volgebouwd en ia moer knoop
punt van verkeerswegen. dan groot
zakencentrum; in de belde andere
vinden wo do mooiste winkels en de
bcsto restaurants en deze zijn dan ook
in de uren van boo&vchappcn doen en
middags op het theeuurlie een corso
voor slenteraars en voor kijkers cn
Icoopers der winkelhuizen.
Toen nu door de inflatleperiodo do
vroeger beroemde Berlijnsche dieren
tuin in financieels moeilijkheden was
geraakt en een goed doel van zijn
meest waardevolle dieren had verlo
ren. vatte men hot plan op, om een
deel van het aan de Kurfürtrtcnst rass©
gelegen terrein productief te maken,
door er een winkelgalerij te bouwen-
Hoewel de stabilisatie ook den dieren
tuin ten goed© is gekomen, worden
de plannen toch uitgavoord en op het
oogenblik zijn nijver© banden druk
tozig, daar het nieuw© Westen te ver- j
rijken met 28 groote winkels. De huur-!
dors voor dezo winkels zijn reeds gc-i
vonden, wel een bewijs, dat de han-
del met de teruggekeerde koopkracht |!i
der bevolking rekening houdt cn daar.
van de beste verwachtingen koe.-t<rt, jij
Ook in het. oude middenpunt, de zoo- ?jj
genaamde Fricdrlchstadt, zullen nleu-
we wankels verrijzen. Achter do reeks Ijl
van ministeries aan de Westzijde der |j|
Wilhclmstrasse «trekken zich grooto si|
tuinen uit. die aan de Budajiester-
strasso eindigen. Deze straat wordt fjj
aan één kant begrensd door een muur.
waarover dc boomen en heester* van ïjj
de ministorstuincn hun takken uithrc-i- j|[
den, terwijl aan den anderen kant zich jjj
nagenoeg over d« geheele leng:-* van |:|j
de straat de Tiergartcu, bei mooie -..
park dezer met groen zoo weinig geze
gende stad bevindt. Sedert jaren Pre
ken allerlei officieel© en nict-officieele
stedenbouwkundigen on verkeerespc-
cialiteiten het hoofd over het. vraag-
stuk. de barrière dor Wilhelmstra.- -
t«- doorbreken, die tusschon het Oosten
en Westen der stad aLs uitsluitend© ver-
keersweg dc Iz-ipzigerstrass© aanwijst,
daar dc landen uit oud© traditie geit
straat voor trams is. welke ook moei
lijk door d© Brandenburger Poort zou
den kunnen en de aangewezen tweede
boc-fdverkeersweg, de Französische
st.ras3e, doodloopt. Er wordt thans
sterk propaganda gemaakt voor ver
lenging uezer straat door ©cn door
braak der Wilhelmetrasse, desnoods
door een tunnel er onder door en daar-
bij is tevens hel plan gerezen een
strook van de ministerstuinen mat een
winkelgalerij te bebouwen. Daar de
ambtelijke molens langzaam malen
een z<- r groot aantal van deze mo
lens in beweging moet worden gc-
braolit, voor <x-n resultaat kan worden
ton-ikt. zal het nog wel een poosje du
ren, eer het zoover is
Echter is dezer dagen aan een an
der groot bouwwerk begonnen. Een
deel van den tuin van het voorma
lige paleis des prinsen Albrecht van
Pruis-en, dat tegenover het Anhalter
station over eeu breedte van een
kwart kilometer aan de Königgrat-
zei strasse lier, is verkocht en daar
zal een reusachtig gebouwencomplex
komen 1 staan met een front van
220 M, naar hot station en een van
CO M. in de Anhalterstrasse. Oor
spronkelijk was liet plan, er don eer
sten Beril; 11.sehen „wolkenkrabber" te
bouwen. Wel geen bouache volgens
Amerikaansch© begrippen, maar toch
©cn gebouw van Hen verdiepingen,
'ien prijsvraag werd uitgeschreven
11 verle-lcn jaar heb ik een aantal
iiteressaute inzendingen daarop ge
ien. Ten slotte is er echter van af
gezien en nu komt er een groot bu
reau- en winkelhuis; Het ,,F.uroj>a-
hiits", zooals het ral heel. 11. zal een
bebouwde oppervlakte van 10.000 vier
k ipten M. hebben. Benijden zal hei
50 winkels bevatten en de vier ver
diepingen zullen vyonicn ingericht
oor magazijnen en kantoorlokalen
net ©en mtzomenlijke oppervlakte
au ruim 30.000 vierk. M. Nog in dit
jaar hoopt men het onmiddellijk te
genover het station gelegen gedeelte
in gebruik te kunnen nemen en het
geil cel zal het volgend voorjaar ge
reed zijn.
In do onmiddellijke nabijheid van
dit terrein ligt h:t groote hotel Ex-
'-«•lslor, een dor beste hotels van Ber
lijn en zeker het grootste. Ook daar
zullen weldra do stellages voor do
metselaar* verschijnen. Want do di
rectie 1 iceft het plan. vier of vijf ver
diepingen op het huis t<- zetten. D©
bomv poli tie moet de plannen nog
gedkeiireu. Is die echter geschied
hel gaat alleen nog maar om het
aantal verdiepingen. I of 5 dan
wordt onmiddellijk begonnen. liet lio-
f-o-1 zul na voltooiing der verbouwing
dan 1000 kamers met 1300 bedden be
vat mi en liet modernst ingericht©
hotel van Berlijn cn geheel Duitach-
land zijn, o.a. met do vèr-sehrijfin-
ri bring volgens model van liet Penn-
sylvaniahotel t© New-York voor allo
kamers cn bureaux.
Zulke plannen voor winkelhuizen
en hotels wijzen op de verbetering in
dc economische toestanden der prir.
ticulieren in Duitschlnnd. Do verbe
tering der toet» andon wat de open
bar© geldmiddelen betreft, kllikt uit
viTsciiilb-ndo bouwplannon der stad
Berlijn.' Een eer belangrijkste dair-
mdvr i-. \\<-l de funnel, die onder liet
zehcelo emplacement van het Pots-
dammer station zal worden gebouwd,
Jtn een totere verbinding tusschon
het Westen cn het Anlmlfer station
verkrijgen. De tunnel zal een klei-
300 M. lang zijn cn vcrcischt, dat
do spoorbaan hooger wordt gelegd.
Hiertoe is de medewerking van 'tHiJk
en van do titans particulier© maat
schappij tot exploitatie der Hijks-
spoorwégen vorkregon. Voor dit laar
wil men beginnen met een milliocn
mark uit te gffven voor boYtingenoem-
<lo w.-rki-n aan de spoorbaan, terwijl
<ie geheele tunnel in. drie jaar gereed
znl zijn on 5 milliocn zal kosten. Een
mar geleden zou niemand in het
Bec]ij 11 sc110 gemeenteliestuur er ann
hebben gedacht, om ook maar een
iendo deel -van dezo som voor nood-
zjik'elijko werkzaamheden a-'ut te vra
gen. Thans voteert men nff-t genoe-
11 dergelijke bedragen voor welis-
aar nuttige, maar geenszins onont
beerlijke werken.
liet gaat weer bergopwaarts in
Duitschlondl En de bouwplannen z.ljn
hiervoor een der duidelijkste bewij
zen.
Tf. Bf.. KOELENSMID.
biedt voor de gezondhdd
groote gevaren. ele ziekten
door kouvatten ontstaan, zoo
als griep, influenza, rheuma»
tiek, jicht, hoofdpijn, tandpijn
zijn dan aan de orde van den
dag. Gij kunt U daartegen
behoeden door het gebruik van
de alom bekende cn zeker
werkende
Aspirin-
tabletten ,,'Sayet".
Let op dc origineele verpak
king met den oranje band.
TWEEDE KAMER
3 MAART
De Drentsche en Overijsselsche verten
Vele raadgevingen Twee gebleven
moties Geen oplossing
De vorig© week Dinsdag hebben wij
het reeds gemeld; nog acht sprekers had
den zich doen inschrijven om over den
toestand in de Drentsche en Overijssel-
si-he venen te spreken. En daar bijna
e-en geheele week voor s-iudie gelaten werd
waren de redevoeringen duchtig voor
bereid, dus lang, veel langer dan wanneer
,-oor de vuist zouden zijn uitgesproken
op den dag der interpellatie van den heer
Weusarap. Niet onbegrijpelijk is 't, da:
vele beschouwingen parallel liepen.
Voord de Kamer echter begon aan hei
in gelid settcn van de turfjes zijn er van
de voorziuersZafel enkele mededeelingen
gedaan, die afzemderfljk© vermelding ver
dienen. Bij monde van den heer K. TER
DAAN sedert jaren de militaire speciali
teit van do sociaal-doniocmtische fractie
heelt deze fractie een initiatief-ontwerp
ingediend tot het voorbereiden van do ont
wapening van ons land. Ter adstructie van
dit indienen verwees hij naar de spoedig
ie verschijnen memorie van toelichting.
Een ander belangrijk feit was «ie intrek
king var» het initiatief-ontwerp van Mej.
VAN DORP, die een geheel eigen regeling
van do verkiezing tot leden van de Tweede
Kamer had voorgesteld, een zoodanige ie
geling, dio meer direct verband tuseaben
kiesdistrict cn gekozene zou gebracht heb
ben. De Kamer was vrijwel geheel, blij
kens het voorloopig verslag, tegen dit ini
tiatief-ontwerp gekant. Het is bijgevolg van
de agenda afgevoerd geworden.
Ten der-le moet vermeld worden, dat het
•-nterpe'.latio-verzock van den heer KLEE-
REKOPER omtrent de arrestatie en de he
handeling door do jiolilio van verdachten
van brandstichting to Schoten, werd toe
gestaan.
Dan kwam de urf woorden-stroom over
is. De heer KBEIJ3 vers-achtte niet voel
loceg van de oprichting ecner electrische
centrale, wilde van de regeering, dat zij
- evenals hei Rijk de Maas kanaliseerde
- tot kanalcnverbc-tering ia het Noorden
•verging, dat zij de hoofdkanalen in Rijks-
beheer zou r:«mon. Alleen verbetering zou
bet oorde--l van den heer EWs kun-
komen wanneer steeds rekening wordt
gehouden inet hel altijd voortdurende van
economische schommelingen in liet veen-
bedrijf. Deswege propageerde hij bij de ro-
geerïng d« gedachte, het land- cn tuin
bouwbedrijf tot regel te maken en het werk
in de ver-nderijvn tot aanvulling. Dan de
heer VAN BAVESTEIJN, die niets goed
rond, die sprak van de machteloosheid
der regeering en van het kapitalisme, die
de werkverschaffing precies gelijk achtte
ine', hec uitdenken van elavenkolonies. De
heer ïIIEMSTRA was c-c-h'.er evenmin tc
spreken over wat in de venen van regee-
ringasvege thans wordt gedaan „de mi
nister had niet me' minder toegekund"
hoopte maar, dat er gpoodig iets ge-
prestoeid wordt door ©on flinke veencam-
pagne. Voorla wilds hij <;en kleine com-
missie instellen, dio alle durende moge
lijkheden van welvaart onderzoekt. Een
motie kwam ter tafel de tweede in het
debat luiden-le: „De Kamer van oordeel,
dat naast do hulpverlcening door tijde
lijke werkverruiming, maatregelen noodig
zijn, dio den toestand der Dre.ivtscha be
volking blijvend kunnen verbeuren, noo-
fligt re-coring uit onmiddellijk te on-
derz- k.-n, welke maatregelen da&rtoo kun-
(iirèkken en «leze zoo noodig tö stcu-
DE MINISTER zat onder het betoog
dea hesren Kiemen» gestadig het hoofd tc
schudden. Uit zijn redevoering aan 't eind
der vergadering bleek, dai <le mi-nister be
doelde, dat hij reeds sedert hing alle mo
gelijke blijvende middelen heeft overwo
gen. Ook heef', de hoer Hiemstra nog ge
pleit voor voortgaande Inpoldering in Gro
ningen en luin den aanvang zij-ner rede
mot verscliillend© gegevens doen gevoelen
hoezeer de F. D. A. P.-frnclie steeds heeft
gevoeld cn gewerkt voor de «noodlijdenden
in de venen.
Dan kwam dc heer VAN VOORST TOT
VOORST «venals zijn partijgenoot van
Vuurcn op ontginning aandringen, op
emigratie. M'ant in dc turf ziet hij geen
toekomst. Do heer BIF.REMA poogde weer
hot veenbedrijf in normale banen te leiden 1
zulks moeilijk is, beweest hij met
eigen woorden. Van een Centrale verwacht-
hij niet veel, immers do kostprijs van
do electricueii word', te weinig beïnvloed
door den prijs van d© brandstof. Kleine cvu-
traks gaf hij evenmin waarde: er is zoo
weinig vraag in Drente naar clectriciteit.
Steun verleenen voor gebruik vaar turf?
A'di zeide do Vrijhcidsl.onder men
weet wel, waar men begint, niet waar men
eindig:. Do eenigo uitweg is. dal turf
algemeen gebruikt wordt in de stioo-
carlonfabrieken. En daartoe moeten de ka-
naalrecliten verlaagd worden. Zoolang
«liter de overbevolking nog niet is afge
nomen, zal de werkverschaffing nog niet
kunnen «rndigon.
Eenige aandacht wijd<l« deze Vrijheid;-
bonder ook aa.-i den financiwlen toestand
r'.-mmige Drentnclio genreen ten. Een
e rvas daarvan het govolg, de der «I e
t io in dit veen- en turf-lebat. Zij luid-
„De Kamer van oordeel, dat de finan-
cieclo toestand van verreheódeno in de
nabijheid der venen gelegen gemeenten
zoodanig ie, dat niet kan worden gewacht
tol de definitieve regeling van de finan
cieel© verhouding Ursschcn Rijk eu Ce
meento is tot stand gekomen, noodigt de
regeering uit, maatregelen te nemen tot
verlichting varr den financieclen toestand
di«r gemeenten."
De heer VAN DER WAERDEN vervol
gens drong ondanks dc cijf«jrs zijns voor
gangers», toch aan op bouw- eener centrale
voor elwirieiteit, onnl.it de koeten die de
demoralisaUo van thans medebrengt, veel
veel meer geld zullen vergen. Nadat
nog do heer DE BOER op ontginning had
aangedrongen, omdat steun voor afvoer
van turf niets doeltreffends uitricht, was
do minister weer aan bod.
Op de woorden van den heer de Boer
sloten zich direct des ministers eerste
woorden aim. Wanneer men aldus had
•ninisler bereikend door recht stTocl:-
11 steun den grond zou ontrenen, om'
daardoor goeden cultuurgrond te verkrijgen
dan zou dat f 2000 per Jl.A. kosten 0:11 1
11. A. dalgrond van f 'M waarde te be
komen. Wordt 't dan niet to duur voor de
gom eenschap t Rechts! rooksehen steun aan
het turfbedrijf zal do minister niet gaven.
Wat dan bouw ©ener oloetiischo Centraio
aangaat, deelde de heer Ruys do Boeren
brouck mode, dat zoodon i go bouw roods
sodort jaren onderwerp van dudio uit
maakt. Sedort jaren is bekend dat aan
dien bouw groote economische bezwaren
zijn veibonden, dat da rentabiliteit alleen
Drente uiterst gering is. Toch wordt
door de regecring een oplossing, door de
levering van eleetri-'-hen stroom aan de
omliggende provinciën niet geheel onmo
gelijk geacht, omdat do economische op
heffing van Drente van groot belang is.
Een commissio ter zake wil dc minister
wol instellen. Een proefstation voor turf
wees dc minister niet ten «enenmale of.
Hij overweegt voorts, dc kanaalroobton op
«ie Hoogoveensehe vaart, voorzooveel dat in
dn macht «io re?coring ligt, (c verlagen.
Van kunstmatige pogingen tot het vesti
gen van niouwo industrieën verwachtte de
minister «niet veel. Economisch© opheffing
van Drente zal jaren en jaren vragen. Rij
bet werk daarvoor zal «le provincie, er
Drent sch «3 gemeenten vooraan nio
staan. Voor emigratie voelt do Drentenaar
niet. Men moet zoido de minister
vaststellen, dat er in Drente le voel r
schen zijn, die men niet steods met werk
verschaffing helpen kan. Do minister zeide
steeds do economische ontwikkeling van
Drente in hel oog te willen houden, doch
in wcüco lijn dit zou moeten gaan heb
ben wo van den minister niet vernotr
De MINISTER vroeg den heer Biorcma-
of hij niet bevreesdis voor consequenties
van zijn motie. Is 'n gemeente aan 't eind
van haar financieel f.arijn, dan is c;
den om hulp to vcrlccncn f Do rnotie-
Hiomstra acht dc minister ahsoluut
bodig, de minister wil geen onderzoek, hij
wil maatregelen. En do rnotie-Weitkiurip
achtte de minister algeheel overbodig.
Dan nog de repliek van den heer WEIT-
KAMP. dio zijn motie introk. En de in
terpellatie was beëindigd 1 Morgen stem
ming over de nog gebleven moties.
INTIMUS.
tegen de Belgen trok hem aan en men-
schen die ihcm van nabij Jcennen als de
leiders en de ocfenmeester van zijn club
weten hoe hij cr meer dan ooit naar
hunkerde om zich voor de nationale
ploeg te geven.
Deze speler, die volgens de commissie
zelf de beste voorwaarts vhn zijn land
vordt gepasseerd, omdat men
meent, dat het hem aan geestdrift ont
breken zal."
DE NEOERLANDSCHE CORINTHIANS
In Den Haag is onder voorzitterschap
au den heer E. Cremera do j.-Larvergadc-
ring <ler Nederlondsche Corinthians ge
houden.
•t bestuur werd voor 1925 als volgt sa-
mcngOïJé-MK. Crerners (Noonlwijk aan
Zccj, voorzitter, mr, if. A. .1. Kesslor (Den
Haag)vicc-vooreitter, K. M. la Ohapelle
(Den Haag), lo secretaris; K. J. J. Lotsy
(Dordiecht), 2o s.sorc<nris; E. G. Mond-.
(Schevcniugen). peimingmeestér; H. M.
Lugard (Deventer), J. G. Poter (Den Haag)
T. A. Tromp (Ft. Mi<ïhels-Gcstel). rnr. A.
<1. Wildo (Rijswijk) coiamissarisren.
He', jaarveréliig -.an den siseriataris werd
goe»igckourd cn den samensteller, den heer
I.a Ohapelle dank gebraclit. Ook het jaar-
■relag van den penmmgsneeslor, den heer
G. Mnndt, wordt goed gek ernrddo staat
van ontvangs/en en uitgaven geeft een be
drag aan van f 14.625.511/2 en een ealdo
van I 1736.68 1 - 2.
Do vergndering besluit hel aan hot be-
,uur cn de Ixjireffende commissie over te
iten, het aantal gewone leden te compl©
teeren.
Bij do rondvraag werd een voorstel van
«Ion heer Lugard beliandeld, om in den zo
mer een tennis^oumooi tc organiseeren
(in samenwerking met de N. I,. T. B.).
leden der Ned. Corinthians en een
bepaald of onbepaald aantal leden van de
vereen igingon, die met «Je Corinth lans-ge
dachte sympathisceren. Het voorstel be
oogt den oivderlingcn clul>t»and cn ook
met de talrijke bevriende verecnigin-
n ie versterken, juist in hot jaargetijde
t er niet gevoetbald wordt. Tenslotte
•i«l besloten, aan het bestuur over te
laten, om te onderzoeken, of het plan
order dient te worden uitgeweritt.
Dc steeds verbeterde en thans prettige
ortiouding in«-t «le Zwaluwen is oorzaak.
Int aan do aanvankelijk© plannen lot een
jaarlijksolien Wedstrijd verder aandacht is
gegeven; ter vergadering was een fraaie
aanwezig, welke namens de Nod. Cor.
den lieer K. Lotsy (behalve bestuurslid
der Zwaluwen ook Corinthiam-besluurslid
Ier finnd werd gesteld met verzoek m de
vergadering der Zwaluwen deze cup
!-.- bieden voor een jnarlijksche out
ing Ned. Cor. tegen de Zwaluwen.
Dammen.
COMPETITIE 2o KLASSE (AFD. NOORD)
VAN DEN NEDERL. DAMBOND.
Maandagavond speelden in het clublo
Ikanl der „Huarlemeohe Damclub" voor
bovengenoemde competitie de „Haarhsm-
- Damclub" II tegen <!o Duinvereenl-
ging „ZnterdcgmidUag" I uit -Amsterdam.
De gedetailleerde uitslag volgt hier-
„Haarl. Damclub'.'- II Damvereeniging
„Zaterdagmiddag" 1
Bor«l Nr. Amsterdam.
1. \V. J. TcunisseD. Dillo 1-1
2. J. Poppen—IL van Dc-ldon
3. F. M. Mons-W. Henschel
4. H. G reeuw—1C. C. Kubaeh
5. .T. Wic-.lcngaD. H. Pidksma
6. A. Slinger—.1. J. Pioksma
7. .1. C. van Waard—M. Gaarkeuken 0—2
8. N. J. ZoelemaaiP. Wayer 0—2
9. P. MolloinaJ. de Bree 0—2
10, J. P. van Eyk—K. Lundalil 2—0
Totaal 11-9
voor Haarlem.
SIMULTAAN SEANCE J. W. VAN
DARTELEN, TE CASTRICUM (N.-H.)
Dondordagiivond 12 Maart a.s. zal door
don lieer .1. W. van Dartelen uk Haarlem
een simultaanvoorstelling gegeven wcrdi
in Hotel „Do Rustende Jager" te Casti
cum (N.-11.) voor de leden en genoodigdt
«Ier „Caetricumsohe Damclub".
Sprt en Wedstrijden
Prijs 75 ets.
Voetbal.
Het Nederlandsch Elftal
en De Natris
Verwondering in de pers over
het passeeren van De Natris
In ons „Sport cn Spel" van Maan
dag hebben we er reeds onze verwon-
dering over uitfjesprokco, dat Jan dc
Natris niet in het Nederlandsch Elftal
as opgenomen.
Vrijwel alle dag- cn sportbladen rijn
dezelfde meentn^ toegedaan. We laten
hieronder een paar persstemmen vol
gen
Het „H bid"
„De voorhoode lijkt ons niet sterk»
Waarom is De Natris niet gezet op de
plaats van Sigtnond? Deze heeft de
taaiste jaren veel van zijn snelheid in
geboet. Maar, behalve dat, Jan de Na
tris is toch een speler, die men, nu hij
weer volkomen in genado is aangeno
men. eenvoudig niet passeeren mag. om
zijn groote sjieelqualiteiien. waardoor
hij reeds roo menige verdediging tot
wanhoop heeft gebracht."
„Het Volk";
Het is onze gewoonte, op de keuze
der elftalcommissie vóór den wedstrijd
geen critiek te oefenen- Ditmaal echter
moeten wij wel onze groote verwonde
ring uiten over de bezetting van ds
linksbuitenplaats. Waarom staat daar
Dc Xattis (Ajax) niet? De keuze van
Sigmond (D. F. C is o-i. volkomeo
ongemotiveerd uit een ocgpur.t van
speikracht. Wij kunnen niet goed aan
nemen, dat de N- E. C. zonder meer
ieze keuze zal geven, een keuze die
heel voetbal-Nederland vreemd zal
voorkomen en zien dus met belang
stelling naar een verklaring uit."
1 ,.H et Vaderland":
„Dat De Natris niet is gekozen, of
schoon hij wel beschikbaar bleek te
zijn, verwondert ons te meer omdat dc
Ajacied toch nog altijd een onzer
merkwaardigste cn beste voorhoede-
spelers is, ca in staat is alleen een wed.
strijd tc winnen. Dat Sigmond zijn
plaats moet innemen, lijkt ons een ge
vaarlijk experiment, dat de sterkte van
dc Ncderlandsche ploeg niet ten goede
zal komen."
De „Nieuwe R 011. Cr t."
„Dit elftal heeft ons slechts één ver
rassing gebracht en dat is wel het pas
seeren van De Natris. Ongetwijfeld zal
do Nederlandsch Elftal-commissie daar
haar reden voor hebben cn wijl zij den
laatstcn tijd niet meer zoo geheimzin
nig is met de argumcntcering van haar
besluiten, zien wij die met verlangen
tegemoet. Tot zoolang zullen wij dus
wachten met onze critick."
De sportcorrespondent van de N. R.
Crt. te Amsterdam schrijft het volgen
de
„Nog een enkel woord naar aanlei
ding van de verklaring van den heer
Hirschman over het passeeren van De
Natris. Do heer Hirschman zag De Na
tris in «.nkele wedstrijden van Ajax min.
der geestdriftig spelen- Zou hij dat voor
het Nederlandsch elftal doen, dan kon
dat een uiterst ongunstigen invloed
hebben, meende de voorzitter der elftal
commissie en dit risico wilde men niet
loopen.
De heer Hirschman heeft gelijk. In
derdaad heeft De Natris in de laatste
wedstrijden voor zijn club niet alles
gegeven waartoe bij in staat is en dit
heeft zelfs het bestuur van zijn dub
dermate gehinderd dat men eens met
den linksbuiten is gaan pralen. En
toen is wel gebleken dat De Natris
evenals b-v. Volkers j 1. Zondag te
Haarlem rekening hield met een ver
kiezing voor dc nationale ploeg, dat nii
DE TOEPASSING VAN DE AR
BEIDSWET IN DE ZIEKEN-
INRICHTINGEN.
Men schrijft aan het persbureau
Vaz Dias:
Toen in 1919 de arbeidswet werd
ingevoerd, was men in den lande al
gemeen van meening, dat bet juist
was de ziekeninrichtingen daarvan
uit te sluiten. Wel werd bekend ge
maakt, dat na 6 of G jaren ook voov
bedoelde inrichtingen een regeling
daaromtrent getroffen zoude worden.
Het onlangs vereclienen vooront
werp betreffende deze aangelegenheid
heeft terecht bij besturen der kleine
ziekenhuizen en verplegmgsinrichtin-
gen bezwaren doen rijzen. De direc
ties van verschillende in Amsterdam
gevestigde kleinere inrichtingen zijn
dan ook in vergadering bijeen geko
men om l>edoeld voorontwerp te bc-
spreken. Men kwam daarbij tot de
conclusie, dal door de invoering van
de 55-urige arbeidsweek de beslaan;
mogelijkheid van kleine ziekenhuizen
en vc-rplegingsin rich tingen ernstig be
dreigd wordt.
Dit ontwerp is bovendien zoowel
voor verplegenden als voor vei-pleeg-
deu in booge mate onwenschelijK.
Immers niet alleen wordt voor de
eersten bet verantwoordelijkheidsge
voel door de onophoudelijke wisseling
der verplegenden bij één en denzelf
den patiënt ondermijnd maarook gaat
daardoor de bij de opleiding der ver
plegenden zoo noodzakelijke ontwik
keling van het tactgevoel onvermij
delijk te loor; voor de laatsten, de
lijders zelf, bestaat alle mogelijke
kans, dat de voorschriften door den
geneesheer noodzakelijk geacht, niet
met de noodige zorg worden opge
volgd, of bij de wisseling van den
dienst wellicht verkeerd word:» over
gebracht, afgezien nog van het feit,
dat, een zieke terecht door zoo wei
nig mogelijk verplegenden veTzorgcf
wenscht te worden.
De in bovengenoemde bijeenkomst
benoemde commissie om de actie te
gen het voorontwerp te leiden en to
voeren, heeft reeds een groot aantal
directies van kleine ziekeninrichtin
gen in den lande bereid gevonden om
aan bedoelde actie deel te nemen.
Het is dan ook naar de overtui
ging van deskundigen dringend
gewenscht, dat in bedoeld vooront
werp zoodanige wijzigingen zullen
worden gebracht, dat aan de bezw-
ren hierboven genoemd, tegemoet ge
komen worde.
Biljarten
De prijzen voor bovenstaande wed
strijden ziin geëtaleerd in het Sigaren
magazijn Barleljorisstraat boek Krocht.
daarom zoo min mogelijk risico loopen
wilde, want voor het Nederlandsch elftal hangig gemaakt, waarov
wilde hij „fit" blijven. Vooral dc strijd rentic gehouden zal worden.
Rubriek van den. Arbeid
Van hier en daar
PENSIOENRECELINC SPOORWEG
PERSONEEL.
Doordat een der hoofdbesturen zich
zelfstandig met de directie der Ncder
landsche Spoorwegen in verbinding
heeft gesteld inzake de ynsioenrege-
ling, ii de samenwerking tusschen dc
vijf spoorwegpersoneelorganisaties op
dai punt verbroken.
Het hoofdbestuur van de Ncderland
sche Vcieeniging van Spoorwegperso
neel dringt thans in een brief bij de
directie er nogmaals op aan, het aan
hangige ontwerp in tc voeren, het is
bereid, nadat de Tweede Kamer zicii
over de pensioenregeling voor de amb
tenaren heeft uitgesproken, te onder
handelen over dc onderdeden, die het
personeel raken.
Dc hoofdbesturen van den Bond van
ambtenaren bij de sjroorwegen en
den Neutralen Bond van Spoorwegper
soneel hebben een brief aan de directie
gezonden, waarin zij een aantal eischen
stellen inzake dc toe te kennen pensioe
nen zij vragen ie. overgangsbepalin
gen voor het inmiddels reeds ontslagen
personeel«ze. een behoorlijke regeling
tusschen cc wachtgeldregeling en het
pensioen 3c. het inlasschen van bepa
lingen ten gunste vaa het personeel bij
overneming van een deel van het be
drijf, en 4e. maatregelen, dat aan wedu
wen en weezen reeds aanstonds de ver
beterde pensioenen zullen worden uit
betaald. Indien aan deze voorwaarden
wordt voldaan, zullen genoemde hoofd
besturen bereid zijn, verder over de
pensioenregeling te onderhandelen.
Dc hoofdbcsuiren van St. Rafael en
den Prot Christeliiken Bond van
eg personeel hebben eveneens
■chrittclijk wenschen bij de directie aan-
confe-
PAPBC PPOOCAMWA.
WOENSDAG 4 MAART.
Amsterdam 2175 M.
10.15 v.m. Tijdsein Vaz Dias (Off. Am
sterdamsohe Tijd.)
4.30 a.m. Tijdsein Vaz. Diss (Off. An>
sterdamsehe Tijd.)
Hilversum S. F. R. 1050 M.
8 mm. Speciale Radio-avond, afgestaan
door do Ned. Christelijke Radio-V<2reeni-
ging aan de Ned. Christelijke Beisvereenï-
ging. Programma: 1. Allegro «uit Trio IV
van Jos. Haydn (viool, cello en piano)'
door het Trio „Steinz", 2. Am Heer van
fr. v. Schubert (cello en piano). 3. Z. Ex.
Generaal Th. Wober van 's-Gravenhage,
Adj. i. b. d. van II. M. de Koningin: „Pro-
pagandawoord". 4. Largo con Expressions
uit Trio I van L. van Beethoven (viool,
cello en piano) 5. Mej. Minke Mooy (mez
zosopraan) o.a.: J. Wilhelmus. 2. Hon-
gaarsch Volkslied. 3. Reislied. 6. de heer
H. W. .T. van Deventer van '-s-Gravenhage,
lid van de Commissie voor de Reizen,
over: „Ons Programma voor 1925". 7. Ave
Veram van Moznrt (cello en piano) 8.
Adagio uit het Trio van Gurlitt (viool,
cello en piar.o). 9. De lieer J. Westecbone
uit 's-Gravenhage, voorz. van bet alg. Be
stuur der Ned. Chris!. Reisvereenïgmg.
Slotwoord.
Londen 2 L.O. 3G5 M. (Nsdorl. tijd.)
4.20 n.m. Tijdsein van Greenwich.
Concert. The „2 L. 0."-trio. Sopraan.
7.20 n.m. Tijdsein van de Big Ben.
Weerbericht.
7.50 n.m. Programma van muziek van
Sullivan. The Wireless Orchestra, o.a.
„Ouverture di Ballo". Suite van „The Tem
pest".
10.20 n.m. Vervolg van het Concert.
Chelmsford 6 X. X., 1600 M. (Nad. tijd)
j«e(t bel (cheele programma van Lon-
Birmingham 5 I. T., 475 M., (Ned. tijd)
3.50 n.m. The Station Prang-forte Quintet.
Bournemouth 6 B. M. 3S5 M. (Ned. tijd).
3.20 n.m. Concert v<x>r de zieken, sopraan
Cardlft 351 M. 6 W. A. (Noderl, tijd).
3.20 n.ra. Fa'.kman met xija bioscoop-
Manchester t Z. IJ. 375 M. (Nadert, tijd).
*3.20 n.m. Muziek van het Piccadilly Pio
ture Theatre.
4.20 n.m. Concert door het orkest the Pi-
codilly Picture Theatre.
Abcrdeon 2 B. D. 495 M. Nederl. tijd).
3.50 n.m. The Wireless Trio. Tenor.
Glasiow 6 S. C. 420 M. (Nadert, tijd.)
3.50 n.m. Telefonie voor de scholen.
Parijs Radiola-Parls) S. F. R. I7M M.
(Ncd. tijd).
12.50 n.m Concert door het Tziganeorkcst
van Radio-Paris.
6.05 n.m. Concert met medewerking van
da -raste solisten van Radio-Paris.
O.a.1. Mazurka, trio, (Chopin). 2. Ber
ceuse, viool (Fauré). 5. Allegro du Con-
ceto cn Si Mol. piano (Dussek). 4. Menuet
Allegro, cello. (Loeillèt-Salmon) 5. Les
Chanteurs (Thtnei) Poema Hongrois.
viool (D. Lederer) Adoration, trio (Filip-
puccï). Mennetto, piano (Diemer). Hurno-
resque, cello, (R. Julien) Sonatine, trio
(Schubert).
9.20 n.m. Fragmenten de „La Tosca"
(Puccini).
Leipzig ongeveer 400 M. (Ned. tijd).
11.20 v.m. MiddagconcerL
7.25 n.m. Der Rundfunk Hsnskapeile.
Hamburg 392 M. (Nederl. tijd.)
7.50 v.m. Theater-kroniek.
5.20 n.m. Der Kinder Wurulergarien, me
dewerkenden Carl Pündter en het Norag-
Orkest, o.a. Pupperaspiele (Lederer) Bre
mer Stad Ira us ikan ten (Volksvertelling).
Der gesliefelte Kater (Tsehaikowsky).
7 20 n.m. Concert. Puccïni-avccnd. Solis
ten: Erna Kroll-Lansre, Ferdinand Schnei
der. aan de piano Kapellmeister A. Seeker
o.a. Bohème (Fantasie), Wals van Nusetlr
(uit Bohème) gezongen door Erna Kroll-
Lanc-e, Fantasie uit „Tosca". Fantasie uit
„Buüerfly".
Berlijn 330 en 505 (Nederl. tijd.)
3.£0 n.rr. Concert.
6 n.m. Causerie.
