HAARLEM'S DAGBLAD 1?
Van het Politieke Tournooiveid
FLITSEN
ZATERDAG 4 APRIL 1925 - TWEEDE BLAD
TWEEDE KAMER
Kam
er]lep. I
I)e !saie!« dag v!
ra-M-.href. V be:i
moer, een dag, d!
gebeurt niet dikwijl» voor een ««ces.
Itecfte. De Kamur komt «ia Paschen- weer
bijeen c.f> Dinsdag 21 April tot liet trekken
,u relingen en tot biet onderzoeken
van verscbilloode ue-jon-.werpcn, dis de
K snier nkan of doen in d<xc ïittinKe
periode. Du openbare vargadcr'.niteu be.
gInnen don weer op Dinsdag 23 April.
Als eerste gorecht liet x1j »ich dan voor.
gelegd de befTOOïlntten van iruriuame en
Curasao voor 1026, die nog a'tijd op af
doening wachten.
Do wijzigingen fat de Pensioenwet
hebben vandaag haar beslag gekregen. Het
wiiaigings-oowetp rae* 57—20 iftemtnen
atnvaard geworden. Tegen eteorden de s.d.
fractie, do v.d. iraetic, de r.k. heer Bul
ten en Dr. Korsten, wiens beswaren tc.
gen elk «7 vu rrek c ring van algemeuno be
kendheid «Ijn Dr chi.-hist. fractie legde
oog een verklaring af, waarbij zij vast.
stelde, dat zij voor do militaire pensioen
wvf't. r. ti consequenties aanvaardde
van de vandaag aangenomen wijxigirv
)>V' in o t i c.V *n Rtvoatoijn dewelke
de loonsverlaging voor do mijnwerkers
weer ongedaan wenoch'.o to maken, viol
>net 65—H stommen: de lieer Vwi Rave,
tiiutja mei de 6.d. fractie br»clit«j vóór
eionmon uit.
Nu wij -h allerlei feitelijke mededee-
lingen doen, vermelden wo tevens hier.
(lat de :.d. fra«ie oen imüatief.voowel
heeft ingediend, ondorteekend door den
hoer van der Waerden en de overige le-
,:en van do e.d. fractie, to'. het invoeren
van oen compromisvoorstel in xako den
zomertijd en wel het mcer.ierheidsroor-
s e! var. de Tijdeommisele. Kortoe duur
vac dool wwwnijd. riet «n uur. maar
40 minuten vervroeging per dag. Dit ont.
werp vraag*, dit compromis voor 1Ï05.
De Kamer heeft gisteren de Kieswet
gewijzigd. Drie dingen waren baar voor
gelegd door de reg. .ring. door mimet er
Ruije 'le BeerenbroucJt. Ten eerwo de
•ti-Jrtcbte'ij'tc vervolging bij niei na
koming van der. startplchi uit de wet
to doen vvrrallen. Ten tweede «en andere
verdeelinc van de z.g. ovewchotxctcle
aan te brengen. En ten derde een ver
eenv mdigü* in do werkzaamheden tc bc.
wi-rksUlligen,
Het iaatüo vond bij <lo Kamer algcmccno
fc-sernmijw, h« tweede voorstel alleen
<tcn tegenstand der klrino fracties, maar
het eerste U do regeerlng niet gelukt: etc.-n
plicht en straf rechtelijke sanctie rijn in de
kieswet bohcuden. Ongebroken.
Die st.tr.'i punten violen tc onderkennen.
Jlot ,.r« vulpur.t, d.vt van .ion heer
VLIEGEN", van den heer VAN" RAVE-
STEUN" en van don hoor KERSTEN, die
volledige afschaffing van dgp «ftsnp'.ich*.,
volledige s-h rapping verdedig den. Me'.
voorstanders van de afschaffing de? ime-
tie hadden x.j gomoen dat s!J de uitkom-
eten van de naleving van den stemplicht
siio'. schitterend noemden, dat xlj hel doen
vervolgen van do niet nalevcrr. als volko
men ondoenlijk zagen. Bore ad teil «en stom
plicht ronder «aóotb achten rij nuttelooi
3 APRIL
Wijzigingen in de Kieswet De
nakoming van de stemplicht De
sirairechtelijke sanctie niet geschrapt
Overschotzetels De Pensioenwet
aangenomen
mede om <le door hen c-rk«nde onmogelijk-
r vóór het
behoorde mei d.-n
ctie, wier mond de
>exe groep «rilde
d naleving van den stemplicht l« be
werken do strafrechtelijke sanctie weg
nemen, innar de stemplicht op ziehzelve
als een zedelijke eisch in de wet handhaven.
Prof. HUGO VÏ66CHER verdedigde heb
telfde op den grond, die eigenlijk niet te
gen d«n stemplicht, maar tegen het alge
meen kiesrecht pleitte, dal niet ieder ge
schikt is oen aan de staatsrechtelijke ver
plichtingen van hel kiezen goed te voldoen,
dat nut ieder zich bewust ia van zijn
hooge tank, dat maar weinigen de geschikt
heid tot kiezen hebben.
En dan de derde groep de meerder
heid der Kaïner: vrijz. dom. fractie. Vrij
heidsbond, R.K. fractie en c. h. fractie
die stemplicht met een strafrechtelijke
tie wilden behouden, naidit stemplich
evenredige vertegenwoordiging door
hen - de heeren SNOECK HENKEMANÜ,
OUD on STAALMAN als oawfschoide-
lijku grootheden werden beschouwd. Do
lieer Snoeok Hcnkemaris herinnerde er nog
eenaan, dat destijds alleen de tf.tan der
Chr. Hbtnriscfaeo voor het alg. stemrecht
was mogelijk geworden, toen rij zekerlieti
had-kn, dat de stemplicht tou worden in
gevoerd en gehandlinafd.
Deze derde groep verweet dc regcoring
<tv. zij niet beter op de naleving had aclit
geslagen. Slap regiem had het
nalovor.i van den stemplicht sedert 191.8
steeds doen •-tijgen. Wanneer de huidige
sanctie niet voldeed, dan had de legeu.ing
me*, andere voorstellen moitcn k«m-
.lat nio: geschiedde, kwamen 'van ui', de
Kaznur zelve voorstellen.
De heer OUD, die de belnMlng.autoritolten
in de <iuac»tie mengen wilde, trok al spoedb.
zijn amendement in, (en bate van een ninen-
dcment.WlNTERMANS, dat een flinke
meederheid op rich vilt te vereenigen f13jo
stemmen)De* heer Winterman» heeft een
eenvoudiger procedure in de Kieswet gebracht.
De zaak tegen een kicter. die aan den stem
plicht niet voldeed, wordt ter terechtzitting
van het Kantongerecht ri, ler woonplaat»
aanhangig gemaakt bij oproeping door deo
burgemeester der woonplaat», welke oproeping
der kiezer? wordt uitgereikt n te versehij.
nm voor het kantongerecht Inhoud en strek
king der oproeping wordt mondeling toege
licht. De kantonrechter doet dan uitspraak
volgen» liet derde en vierde lid van artikel
jc: C Wetboek van Strafvordering. Een soort,
gelijke sanctie du» alt de bestaands, maar
gemakkelijker en korter.
Een amendement. Vliegen, dnt de stem.
plicht Colaal wilde afschaffen, viel met 4$—
:S stemmen.
Thans de overschot re leb.
Mm weet dat het aantal totaal uitgebrachte
stemmen wordt gedeeld door loo. Een be
paald aantal Kamerzetels kan dan worden
toegedeeld naar hel aantal c.p de lijsten uil ge
brachte stemmen. Er blijven echter altijd een
paar r.-v nverschouetels over. Voor dr toe
kenning van oen «vsersrhotzetel komen al di.
reet niet In aanmerking de C'
■ctjle
pet.
den kiesdeeler. D4n gaat men na welke lijsten
de cr-.re«lo stemmen hebben. Hierbij komen
ook Iri aanmerking de lijsten, wlen reteen
zetel word toebedeeld en wier testen mee»,
tmtijd» minder dan 75 pet. Van den kievdrelor
zijn. Om nu hier rechtvaardigheid te be
trachten. stelde de minister voor, de over.
schotzetels te verdetïrn, d.vt elke partij
kreeg zij een zetel, al of niet bij reeds in
eerste verdeeling toegekende zetels, het gemid.
delde aantal stemmen minsten» 75 pet
den kiesdeelc-r moe
torwaarden sverde
ite der kleino fractirs
De heer V. I). HEUVEL vond echter,
dat het evenredigheidsbeginsel nog niet vol.
doende tot uitdrukking was gebracht en
wenschte 75 pet. in 90 pet. te veranderen. Wat
de oppositie zeer wekte van de vertegenwoor
digers der kleine (raclics, dc heeren -VAN RA-
VESTE1JN. It RAAT en KERSTEN Een
meerderheid behaalden de$ heeren v. d. Heu
vel» pogen niel. Wel echter het voorstel van
de rrgreering.
De Kamer is op reci». Vóór de verkiezingen
heelt zij de Kieswet nog gewijzigd.
INTIMUS.
Vervolg Stadsnieuws
Het Tooneel
Het Ned. Tooneel
HeiJerman"' „Uitkomst".
Geen applaus na het pathetisch
alof. van het werkelijkheiaegedeelte,
zwellend en lang aangehouden ap
plaus na liet droomgod eel te. Dat
nandgeklap gold vooral de gast van
het Nefirlandsch, Tilly Lus. die een
fijne uitbeelding gaf van Jan, den
wildebras, nu, na zijn val, gokluisterd
aan het ziekbed dat zijn sterfbed
wordt. Want hij kan niet meer beter
worden, de arme jongen en zijn broer
Jacob, de scriajenslijper, heeft gelijk,
als iiij. het laken over het gelaat van
den dooden knaap trekkend, met door
tranen verstikte stem zegt: „Hij
beeft nu uil komst!"
Maar vóór die uitkomst, er i s: wat
een heerlijke fantasieën beleeft hij in
dien nacht vóór zijn sterven en hoe
heeft de meesterhand van Ileijermans
dio fantasici-n toch binnen de perken
weten te houden der verbeelding van
een jongen uit dut milieu, waar de
ellende u van alle kanten aangrijnst
en ïoorloopig geld alleen redding
kan brengen.
..Dit. Spel-van-Droomlen-Leven doet
het niei op hot tooneel!" is er ge
zegd. ..Het is meer literatuur dan
tooneel; 't is t c mooi!" Dit kan alle
maal waar zijn, maar een feit is het,
dal „Uitkomst" toch e«»n flink bezette
zaal heeft kunnen pakken, dat ieder
toeschouwer onder «'en indruk kwam
zoowel van de werkel ij klteid in het
eerste als van do rijke fantasie in het
tweede gedeelte.
Tilly Lus hoeft prachtige dingen te
zien gegeven: ïooals Jan in I telkens
zijn ziekte vergat en dan uitschoot in
jongensjool en jongensgijn. zooals hij
in II mei groote, verheerlijkte droom-
oogon voor zich ntlslnard genietend
VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 263
DE OPLOSSING.
Vader is nog steeds zoekendel de oplossing in liet nummer van
naar de oplossing van hei, kruis- vanavond staat nee zoo doet
raadsel van eenige dagen gele- hij het niet. dan is er niets aun,
den als moeder opmerkt, dat hij zal het zelf wel vinden
vervolgt zijn studie, maar raakt
bijna onmiddellijk vast op: een
houtsoort in vijf letters
na alle soorten Lout die hem te naar de oplossing, die moeder
Linnen schieten verworpen te heeft laten liggen, nee, dat is
hebben: eiken, vuren, grenen,kinderachtig: worielnoten, no-,
mahonie, gluurt hij zijdelings i icn, palisander
beseft vijf minuten later dal het
toch niet liinderl om dat eene
woord na te kijken, maar dan
ook alleen dit eene
door l.Iélénc Troep-Vink vervuld.
Zij liet door haar wijze van zeg
gen de aan den eenen kant zoo on
gebreidelde en nan de andere zijde
zoo beperkte jongensfantasie goed
uitkomen.
Dat, Kreeft van Lammersen, den
waachbaaa, een levend (schilderijtje
van het spel van zijn zieke verheel- i maakte, spreekt van dezen fijnen ar-
ding.,.. het was alles subliem. 1 list vanzelf.
En goed gevoeld was het van Tilly Het was een uitmuntende voor-
Lus' confrat rossen en confraters dat stelling, die niet alleen den schrrj-
zij tenslotte hoar al'ëcn op 't tooneel i ver, maar ook den spelleider, Dr.
"1:~ Royaards en den „tooneelschikker',
schrijft neer: ebben, mompelend,
dat hij da|. al lang gedacht had
en schuift de oplossing weer van
zich af
ziet dat hot volgende vraagstuk
een Romeinsche godheid is in ze
ven letters en trekt de oplossing
weer naar zich *pe
beëindigt tenslotte op zijn ge
mak de puzzle met de oplossing
in zijn hand ernaast.
(Nadruk verboden)
lieten om met een gelukkigc-n gil
lach te danken voor een hulde die in
derdaad hair in de eerste plaats gold.
De steeds meer doorvretende ellende
en armoede in het zwaarbezochte gezin
van den kruier Thijs Banes is door
Ileijermans, uls in een lange Falk-
land-schets, den toeschouwer duide
lijk voor den geest gebracht en zoo-
wel M au rits Parw-r (Thijs Banes)
en John («obau (zijn zoon Jacob,
de Hcliarenslijper) ala Magda Jans-
sens die er niet jong genoeg (Sieu
is immers „oen» meid van nog geen
achttien jaar!") en Marie Mounier-
N'agtegaal die er voor de afgesloof
de, gebroken Bet to jong uitzag,
hebben door hun realistisch en toch
niet overdreven spel den schrijver
uitstekend terzijde gestaan.
Want dit is wel het sterko en het
boeiende in dit korte stuk van
Heijennans: dc realiteit in liet eerste
gedeelte, die gehandhaafd blijft
óók in liet zoo rijk-fantastische
tweede deel.
Wegens ongesteldheid van me
vrouw Jacqueline Royaards-Sand-
berg werd nu de rol van de zwaan
Louis Saalborn alle eer aandeed.
E.
KENNEMER LYCEUM.
De Rector van -het Kennemer Ly
ceum heeft de inschrijving van nieu
we leerlingen dit jaar vroeger open
gesteld, teneinde deze inschrijving
(beter te kunnen overzien. Nu het
'Lyceum door het betrekken van zijn
nieuwe gebouw in geheel andere ver
houding is gekomen, tegenover ver
schillende lagere scholen, met name
in Haarlem, bestaat de kans. dat de
inschrijving anders verloopt dan vo
rige jaren. Reeds in 1924 was de in
vloed merkbaar van de toen nog aan
staande verhuizing van het ten noor
den van Bloemendaal gelegen „Ael-
bertsberg" naar dc nieuwe vestigings
plaat© op de grens van Haarlem toen
werden drie eerste klassen geopend.
Dc mogelijkheid bestaat dat dit jaar
slechts twee eerste klassen zullen wor
den gevormd. Ten einde teleurstelling
tc voorkomen is het dus noodig, de
inschrijving tijdig te kunnen over
zien.
HET HANDELSREGISTER.
Blijken» mededeelingen in Handelsberichten
hadden in Haarlem en omstreken de volgende
nieuwe Inschrijvingen in het Handelircgis.
J. 1". Dollé, Burwal 4j, Eigenaar J. 1?. Dol-
1£-, Amsterdam.
Eersto Haarlemschc Suikerwerken Hal,
Burgwal 66. suikerbakkcrij, nougat, enz.,
Eigenaar J. Dieelcmann.
A. Geluk, Turfmarkt io rood, koopman in
draineerbuixen en aanverwante artikelen en
assuradeur.
Hotel Longwood, Velsen, Duinweg 15a,
pension, restaurant, enz. Eigenaar K. Hert.
Ier, Velsen.
Maison de Paris, Groote Houtstraat 168,
damesmodemagazijn. Eigenaar A. C. van
Beek.
A. van Rïgteren, Kennemcrplein 5, make
laardij in vaste goederen, assurantiën en hy_
po'heken. Eigenaar A. van.Rïgteren IH.V.)
Stoomwasschcrij „de Lelie", Schoten,
Kloosterstraat 64, 66, 68. Bch. venn.: V. E.
II. Ronncn, Schoten. Venn, bij wijze van
geldschieting: twee. Bedrag der ingebrachte
gelden I 10.000.
W.
En de volgende wijzigingen:
N. V. Algemecne Export en Import Maat.
schappij voorheen P. C. André dc la Porte
en Co.. Nassaupicin 1. Uitgetreden proc..
houder: C. H. J. Mommers.
Fa. H. A. Baars, Nnglzaamstraat 32, huis.
houdelijke artikelen en ijzerwaren. Uitgetre
den eigenaar: H. A. Baars, Handelsnaam ge
wijzigd in „A. Baars". Nieuwe eigenaar: A.
Baars.
Van Basten"? Woninginrichting, Wagen,
weg 10:. rieubclhnndel. bchangcrij, stolfeer.
derij. Handelszaak omgezet in een N.V. ge
naamd „N'namlooze Vennootschap Van Bas.
Haarlemmer Halletjes
EEN ZATERDACAVONDPRAATJE.
Dit is <H-n wereld vol tegenstrijdig
heden. Als je een toestel \oor draad-
loozc telefonie in je huiskamer hebt,
dan luister je do zonderlingsu toeqjra
ken af, waar je niets moe tc maken
hebt en wanneer je als toehoorder,
misschien we! als getuige, op een
rechtbankzitting verschijnt- dan mom
pelt soms dc griffier het bevelschrift
van verwijzing, zoo snel af tusschen
zijn tanden, dat jc er geen letter
greep van verstaal. Toen ]c in dienst
trad bij de mobilisatie heeft de ser
geant majoor je de krijgsartikelen
voorgelezen op een manier, dat jc er
maar één woord vnn verstond, aldus:
,.hm hm h:n hm ko
gel. hm hm hm hm...
kogel", telkens het woord op ons af
vurende, alsof het ccn werkelijke ko
gel was. Gelukkig, dat de miliciens
van toen meestal jonge kerels waren
die in dc luchthartigheid van de
jeugd er van overtuigd waren, dat
het mei die kogels zoo'n vaart niet
loopen zou. daar zij toch niet van
plan waren om te deserteeren, naar
den vijand over te loopen of tien hun
aangewezen wachtpost te verlaten.
Op die manier worden er veel rede
vooringen gehouden, waarvan de toe
hoorders niet veel tc weten komen en
ze zijn er niel ongelukkiger om. .,!loe
komt hc-t. toch", is wel eens gevraagd,
«lat 'oüicieele voorlezers zooals ser-
geant-majoois. griffiers en gemeente
secretarissen zoo onduidelijk lezen
„l'it gewoonte", is dan gewoonlijk
net antwoord. ,,Ze. hebben zóóveel
te lezen Maar dut is toch'geen ant
woord- dat alles verklaart. „Zc smok
kelen" zegt een scepticus en daal
mee wórdt de zaak al vrat duidelijker.
Ik heb van mijn leven iemand gekend,
die in zijn functie welke ik niet nader
zal noemen. lange notulen voorlezen
«noest, waarin niemand belang stelde
omdat die al ter visie gelegen had
den. Nauwelijks was hij met de voor
lezing begonnen, of de vergaderden
begonnen luide gesprekken. Geen
sterveling toonde eonige aandacht. In
de verte zag je hem, nog wel in rok
en wirre das. happen. hm hm...
hm hm en de bladen v m het
notulenboek ;nsln.".n met verbazende
snelheid. l»e lange notulen van een
urenlange vergadering werden aldus
voorgedragen in don tijd van vijf mi
nuien: d:in greep de voorzitter den
hamer en gaf daarmee een harden
tik. Onmiddellijk hielden alle gesprok
ken op. Heeft een van de heeren
aan- of opmerking op dc notulen V'
le zouden hc-t niet gewaagd hebben,
daar immers niemand geluisterd had.
,.Zoo niet, dan zijn ze goedgekeurd en
gearresteerd". Een tweede hamer
slag. Het werk begon.
„Wat knn die nian snol notulen lc
zen!" moet eens een jong lid. nieu
weling in de vergadering gezegd heb
ben. Zijn collega's lachten hem uit.
„Och nee. hij nnpt op iedere bladzij
maar «-en paar woorden op, roef. roef,
hij leest geen enkelen zin voluit."
,.Ik kom wel graag in gebouwen
van openbare besturen", zei Hupstra
toen de krans den lnatsten keer bijeen
kwam.
Laat ik dadelijk zeggen, dut de
kring ditmaal heel klein was. Tante
Koosje was er niet. te vermoeid van
het schoonmaken, had ze laten we
ten. „Ik begrijp niet waarom", ver
klaarde Wouter, de liefelijke, dc hup-
schei'de vriendelijke. „Om mij hoeft
het zoo hard niel. ik zou best slapen,
wanneer de heele schoonmaak een
jaar overgeslagen werd. De schoon
maakster wil nok met plezier wat
langzamer, als het nief anders kan.
Waarom werkt Koos zich dan eigen
lijk overstuur, in een buis «net twee
menschen. dat eigenlijk niet vuil
wordt! Ik begrijp net niet!"'
„Ach nee", zei mijn vrouw, „je
zult hot ook wel nooit begrijpen. Jul
lie mannen begrijpt dat nooit. Hoeft
ook niet. Als w ij het maar begrij
pen. Koos kan het ijverig schoonma
ken niet laten omdat ze een echte,
fvisschc. Hollandsche buisvrouw is".
..Bon", zei Wouter met het gezicht
van een martelaar. „Waar is van
Stuiteren?" Want die schiet hem bij
zulke gesprekken nog wel eens tc
hulp.
In zijn bed met griep", z.ci Hopma
,.cn zi)n vrouw pust hem op".
,.Is het zóó erg?"
„Het hoeft nog niet erg te wezen
als een zorgzame vrouw haar man op
past", zei mevrouw Hoprna. ..Ondank
baar zijn jullie. Liever zouden jullie
gezond wezen, dan in je bed door een
goede verzorgster te worden opge
past
..Wel. als ik kiezen raag"', zei Wou
ter droogjes, ..dan ben ik liever ge
zond. De mannen lachten, de vrou
wen keken sip. Ik vertelde een ver
haal waarbij een vrouw echtscheiding
had aangevraagd omdat haar man
al le gezond was: ze kon hem nooit
ten's Woninginrichting." Dir. G. vap Bas
ten, Heemstede. Maatschappelijk kap. 25.000
waarvan geplaatst en gestort 10.000.
Coöp. Vereeniging „Nooit Gedacht", Heem.
stede, Edisconstraat 15, cxploiteeren van wo
ningen. Uitgetreden bestuurders: S. Water,
drinker, voorz., C. Tromp, secretaris-, J. P.
Steenbergen, penningmeester; M, van Zurk,
A. D. Kalf en D. S. Veen, nieuwe bestuur-
ders: J. F. Iloogerbeets, voorzitter, H. Bak.
kcr, secretaris, J. Jonkei;, penningmeester,
II. Fictoor en G. W. Sabclis, Heemstede,
Fa. Geldorp en Sabelis,' Zocherstraat 69,
schildersbedrijf. Uitgetr. venn.: H. G. Geldorp
Handelsnaam gewijzigd in „L. Sabelis".
Nieuwe eigenaar L. Sabclis. Zaak verplaatst
naar Patrimoniurnstraat 4.
N. V. Houthandel voorh. J. E. A Kaub,
Lange Heeren vest 114/118. Functie A de Bas,
proc.-h'oudcr, gewijzigd in „directeur",
F. Leman en Co., Brouwersvaart 112, pels,
bereiding en ververij. Uitgetreden eigenaar,!
J. A. C. van den Nieuwenliuysea. Nieuwe
eigenaar: M. L. W. van den Nieuwcnhuysen,
's.Gravenhage.
W. Peereboom, Schoten, Overtonweg 4, dro.
gerijen en huish. artikelen. Uitgetreden eige
naar W. Pecreboom; handelsnaam gewijzigd
in ,,S, Sanders" CF.) Eigenaar: S. Sanders,
Amsterdam. Filiaalhouder W. Peereboom,
ij'zigd in Overtonweg
PERSONALIA.
Te Leiüeu werd bevorderd fcot arts
onze stadgenoot -J. G. H. van Wat-
sem.
vond
mijn
eens oppassen
„Flauwe aardigheid"
vrouw.
Maar Hupstra protesteerde. Hij had
gezegd, dal hij wel graag in gebou
wen van openbare besturen kwam en
niemand was op die mededeeüng in
gegaan. Dat kon Hupstra niet goed
verdragen. „Dat kunnen mannen
nooit goed hebben", pleegt mijn vrouw
te zeggen. „Jelui poseert graag voor
eenvoudig en bescheiden, en oprecht,
maar o wee, wanneer iemand van
Jelui opmerkingen geen notitie
neemt!"
„Wat bedoel je eigenlijk. Hup?"
zei Hopma lusteloos, terwijl hij zijn
pantalon optrok om te voorkomen
dat er een plooi zou raken in de knie
en zijn eene hemelsblauwe been over
zijn andere legde want op het
stuk van moderne sokken wordt Hop
ma door niemand in of buiten dc
krans overtroffen.
..Ik bedoel dit" antwoordde Hup
stra. ..Er heersebt in die gebouwen
zoo'n waardige stemming".
„Ei", zei Hopma mei, dezelfde on
verschilligheid.
„Kip", zei Hupstrn on eens.
„Hoe, wat. wat kip?" vroeg Hop
ma opschrikkende uit zijn sloomheid.
„Natuurlijk. Als jij op zoo'n luien
toon zegt..ei", alsof jc bedoelt
..zeur maar verder", dan mag ik toch
wel zeggen kip".
„NnéuurUik mag ic" antwoordde
Hnpmit. ..Monk je niet boos. Hunnie.
zeg voor mijn part „kalkoensche
haan" en vertel verder. Ik ben ge
heel 001'.
Daarop draaide bii zich zóó, dal hij
precies in den grooteu oudervvetschen
spiegel in het penant kon zien en be
keek met welgevallen zijn nieuwe das
speld, een mooien, grooten parel.
„Er wordt in zoo'n gebouw niet
hard geloopen, niet geroepen, niet
geschreeuwd, je hoort hoogstens er
gens een schrijf machine heel beschei
den ratelen. Naast elkaar zijn een
heele boel deuren. Achter die deuren
wordt de gemeente, de provincie, of
het rijk bestuurd. Ik vind daar iets
plechtigs in, leis waardigs, zoo iets
van Nederland is nog niet verloren.
Zei je wat. Wouter?"
„Ik!" vroeg Wouter, die een won
derlijk geluid had gemaakt in rijn
keel. „Niemendal".
..'k Dacht zoo", zc-i Hupstra, strijd
lustig,
,„Te vergist je. man. Maar als je
soms weten wil, wal ik in die stille
plechtige bureaux denk? Uier verdwij
nen dus mijn centen!"
,,Ik heb het wol gedacht. Altijd
schimpen, altijd zoowat afgeven op de
ambtenaren. Man. wanneer de amb
tenaren er niet waren, dan zou het
heele Rijk «net zijn tien provinciën
en zijn bijna twaalfhonderd gemeen
ten, geen week langer bestaan".
„Tien provinciën?" vroeg Hopma
verwonderd. „Waar zijn mijn jas.
mijn hoed, mijn stok?"
„Waar moet je heen, man!" zei zijn
vrouw verwonderd.
„Onmiddellijk naar den gemeente
ontvanger. mijn schoolgeld terug vra
gen. Daar hebben' ze mij toch altijd
wijsgemaakt, dat ons land elf provin
ciën heeft!"
„Bijna twaalf", zei Wouter.
„Wat is dat nu weer?" vroeg Hup
stra, des te 1;norrijer; omdat hij op
een fout was betrapt
„De provincie Flevo. vriend, als
straks de Zuiderzee droog gemaakt
zijn zal. Maar jelui moei "geen ruzie
maken. Jij bent vanavond een beetje
uit je humeur, Hupstra. Ga je ook
gebukt onder de schoonmaak? Of heb
je pas een belastingbiljet thuis gekre
gen? Luister, ik zal jelui zeggen wat
i k denk. als ik iti een gebouw kom
van een openbaar bestuur en lanps al
die gc-eloten deuren wandel. Dan denk,
„Wal. geheim!" zei Hupstra, de ver
dediger der openbare besturen.
„Tempelen des geheims, zeg ik ja",
zei Wouter met verheffing van stem.
„Klop jij eens aan een van die deinen
en vraag er hc-l een of het ander. T.on
tegen een, dat de man die er zit, ten
«uitwoord geef:: „ik kan het u niet
zeggen, «naar probeert u het eens op
kamer No. li, aan 't eind van de
gang". En leb dan eens op, wat de
meneer zegt in kamer No. 11! Die
stuurt, je zeker naar kamer No. 27. En
zoo voorts en zoo voorts".
„Malligheid", bromde Hupstra.
„Nee. geen malligheid. Daar heb
je nou den gemeenteraad van Heem
stede. Anders een vergadering, waar
wel zaken worden afgedaan zonder al
tc veel gepraat, Non, daar koopen ze,
op voorstel van liet dagelijksc.h be
stuur," voor f 210.000 een buitengoed
en waarom dat is wordt bespro
ken in geheime zitting? Ik vraag jei
Waarom mogen de belastingschuldigen
dat niet weten. Geheim, geheim In
dc- gemeenteraden: vertrouwelijk, con-
itc'f-ntieel, geheim, in de twoede Ka
mer, geheim, kabinet, gesloten dou-
reu. De minste geheimen vallen voor
in het bestuur van de provincie, maar,
daar komen ze ook maar een p.-Ar
keer in 't jaar bij elkaar".
„Dat is van oudsher al zoo ge
weest zei Hoprna', die een beetje
aan heraldiek doet en uitgevonden
heeft, dat zijn familie na te sporen is
tot in de- vijftiende eeuw. „Jullie
weet, dat ik wel wat aan archiefwerk
doe en zpo heb ik onlangs ontdekt, wat
de oorsprong is van die neiging tot ge
heimhouding"
„Dwaasheid, al dal geheimhouden",
viel zijn vrouw hem in de rede. die
bekend staat als een echte flapuit. .Als
;e iets in de stad bekend wilt heb
ben. dan vertol je haar .maar iels on
eer geheimhouding en floep bin
nen tweemaal vier en twintig uur is
hef, bekend van de A.nisterdamsche
Poort af tot liet goedereustalion en
van het Zuid er Buitenspaarne tot de
fonrad. Je hoefl er geen omroeper
voor aan-te stellen."
„Vertel op Hopma". zei Wouter.
„Je moet dan weien," vertelde Hop
ma, „er was in de zestiende eeuw aan
het Hof van Holland in den Haag een
raadsheer, die heette Hemparius".
Begin 1 als een sprookje", spotte
Hupstra. „Die Ilemparius had een
••celdsc.hocne dochterhij zweeg
en dook, om oen kussen Ie ontwijken,
dat Hopma hem naar het hoofd zou
hebben geslingerd, wanneer de Gast
vrouw het hem niet. kalm uit de hand
had genomen.
„Neem mij niet kwalijk", zei Hopma
en verleide verder: „Die Hemparius
had een collega en vriend, die Gam-
busius heette".
„Gambusïus evenwel", zei Ilupstra
voor zich heen, alsof hij in den droom
sprak, had een bijzonder vertrouw
den bediende, genaamd .lanneman-
nius".
Opnieuw greep Hopma het kussen
en alweer nam de gastvrouw het hem
uit de hand. „Pardon", zei hij en ging
verdei- met zijn vertelling. „Op zeke
ren dag ontmoetten Hemparius en
Gambusius elkander in het gebouw
van hei gerechtshof. Hemparius zag
bieek van aandoening 011 fluisterde
::ij 11 vriend Gambusius 10e: „ik heb
belangrijk nieuws," waarop deze rood
van belangstelling werd".
„Net griesmeelpudding met bessen
sap", zei Hupstra. Hopma tastte al-
neer naar het kussen, maar het. was
er niet meer, de vrouw des huizee had
het bij voorbaat weggelegd. „Ik
vrang wel om verschooning". zei hij
tn ging verder
Toen zij in de kamer vuil Hemparius
gekomen waren en Gambusius dade
lijk weten wou. waf er voorgevallen
:s, legde Hemparius waarschuwend
den vinger op den mond. riep den bo"-
do en gelastte dezen alle personen,
die zich binnen een straal van twin
tig meter van zijn kamer bevonden,-
onmiddellijk te verwijderen. Toen dit
gebeurd was, keek hij de kamer zorg
vuldig rond.
Onder de tafel lag de kat van deü
concierge. Ook die werd verwijderd.
Een tabakspot met een hondekop
aau weerskanten van het deksel werd
weggebracht.
Twee muggen die op de ruiten krij
gertje speelden, werden door den bode
gevangen (de waardigheid van de
Raadsheercn liet niet toe, dat relf te
doen) en dood naar den afval ton ge
voerd.
Eerst toen 2ctte Hemparius zich neer,
wenkte zijn vriend en collega Gambu
sius nader bij te komen en fluisterde
hem m het oor. zóó zacht alsof er een
zucht door het vertrek ging „Een
Staatsgeheim van het hoogste gewicht.
De president van ons hoog College,
Flimflammius
„Ja?" vroeg Gambusius, hijgend van'
verwachting.
..Die draagt een pruik."
„Een prvroeg de ander, te
ontzet om het schrikkelijk woord uit te
spreken.
Nog een half uur daarna kekea zij
elkander vol ontzetting over hel schrik
kelijk Staatsgeheim aan. De schemering
viel in. Buiten sloeg het zeven uur
(want de zomertijd bestoud :oen nog
niet), de bode klopte bescheiden aan de
deur, vrcezenclc dat den heeren iets
overkomen was. Opschrikkende deden
zij open, stelden den braven man gerust
cn vertrokken naar hun woningen,
elkaar plechtig belovende, het ijseüjk
geheim te zullen bewaren.
Maar een houtluisje in den stoel -.an
Hemparius had het gehoord en vertel
de het aan zijn vriend de muis en die
zi-i het san de rat en die vertrouwde het
aan de maan toe en die projecteerde
het nieuws in een helderen nacht (want
bioscopen waren er óók nog niet) iu de
ziel van de babbelachtigste jufrouw van
de stad en zoo wist iedereen een week
later, dat de president van het Hof van
Holland een pruik droeg.
„Sedert dien tijd," besloot Hopma,
„rij 11 alle openbare besturen er van
overtuigd, dat je niet geheim genoeg
kunt wezen. En daarom wordt de ópen-
bare zaak iu het geheim bedisseld."
FIDELIO.
