Haarlem's Dagblad | 1925 | 2 mei 1925 | pagina 19

HAARLEM'S DAGBLAD

UIT DE WERELD

ZATERDAG 2 MEI 1925 -

ZESDE BLAD

NANSENS TOCHT IN DE POOLSTREKEN.

Poolxss-rcixlgars uit vroeger tijd. Ouzo Willem Barendtsr. Het treurig lot van
ilu Jenny. Nansens theorie omtrent driftetroomen. Hot nieuwe poolzoesohlp de
Frani. Het vertrek, de treurigste dag van de reis. De uitorsto grens van de
vrijo xoe bereikt. Hot leven aan boord. Een avond van ongeevonaardo
schoonheid.

Nu 'in toebereidselen voor den vliegtocht
naar de Pool door de expeditie Amundsen
Eüeworth do algemeen© belangstelling
wekken, gaat de verbeelding onwillelct
terug naar do vroegere poolreizigers. Door
de eeuwen hoen hebben do poolt:teken een
geheimzinnige aantrekkelijkheid gehad

te te uw reeds waagden lieli de Noonchc
viking* ver buiten .Ir» knet, rij ontdekte»
IJsland en daarna Groenland, cn leerde»
ijsvlakten cn ijsbergen kvouen; de Kon-
gvspeü <Konir.e«-vié.gel) een geschrift »ii:
do 13*. eeuw bevat reeds een nauwkeurige
beschrijving van deze ijrgovaartcn. En na
do Noren, geen zeevatend volk ter wereld
of het heeft zijn poolzeo-reizigero geleverd.
Ons land mag o.a. roem drsgm op Willem
Darendtsz., dio op zijn derden tocht 01
lange bet ijzig Noord het zengend Zuiden
op to tjiona tISöö) het door hem ontdok:
Spitsbergen omzeilde en don 80i!o graad
Noorderbreedte bereikte. Er zouden ra«
dar. twee eeuwen vetloopao. voordat h<

m-*n (ISCfcj.

Een der merkwaardigste «itdekkingr-
tovhten ia het hoog* Noord co is ongetwij-

Den lilcu Juni 0631 zonk ton Noo:
van do Nieuw-SiberUoho eilanden hot «chip
de Jenny, «va vroeger jacht, dat door he
Amerikaans» l:o blad de New-York Herald
wax uugtiondcz» ten «indo van Êau Fr

toaschen N'oordoo»

booten tri

«ie .- 1' l.

•ir ïleehte »i:i deel van 1*n

mocht Jit

jr.'kikk'.n: -ri «I«.r b-vsten weid

door do g

,!von verzwolgen, ccn tweede

Isnddo ln

een onh«rbetgzams streek in

U «n teen

h«t «io heldhaftige, ter nauwer-

nood zeil

geredde bemanning «Jer derde

jool geluk

e hun ongelukkig:0 makkers te

b« reizen, waren zij «der; dri* dagen ern-
gekootn van honger en kou. De bcm-.n
rting d.r dorde boot was geland aan oen
ie a mond var; do Lena ea no
juiai bijtijd» door do kustbewoners (Tei
g-cxen) van een gewiste:; dood gered. Van1
•'.e ovcrlenetnleu vernam men het lot dur;
Jenny. Welnu, ilrio jaren later vond men
wrakstukken, di« onmiskenbaar afkom
stig w-irer» van dit ecliip, op cu Ijsschots
in nabijheid van het ruidweetelijk uit»
«irwto Van Groenland, bij Julinne.-l'.n-.b
(liaab b^tccki at haven). N'aar allo waar-
•-■'hijnlijkbeid. aldn» redenTdo do Ik-
r'-o.-nd* N'ooracJto ï'e.vaarder Natieen, it de
echote, waarop zich do wrakstukken lx»
vonden, afgedreven in noordwestelijk*» rich-
t.'tig door de NoordeJijko IJszee, .ir noord»
jk va:i F rans- Jozef lar.J cn Spitsberg
dicht langs de pool door den stroom n-.:-
gevoerd tot bij dc Oosiku.; van Groenland
«■n 1» vervolgens hl een atroom, die van
da pool naar hei zuiden gaat, gedreven
n-.ar westelijk Groenland. Do tocht van «!c
Nkuw-fiheriscbe eilanden naar Juliar.es-
hsali hoeft 1100 dagen geduurd, Wat cn
gemiddeld.» snelheid betecktut van 4315
prter per etmaal.

Hei V- taan Tan eon scolroom van «le
h:M;l*eh® watoren oasr Groenland word
o.a. ook bewezen door het aanspoelen van
Stherivho lorkcboomen op do Groe:i!a.i-i-
ach* kust.

Op al ziezo fel'.ea bouwde Nanwn zijn
theorie der ■iroomtngen m de Pooiiee
(drifisiroomeu) en xoo kwam bij cp het
denkbeeld do pool to bereiken door «cn
chip denzelfden weg te later» afleggen,
dien do wrakttukkca van do Jenny geno
men hadden; dus: eerst de Xieuw-Sibcrl-
-ho eilanden bereiken, van daar docr het
drijfij» heou zoo ver mogelijk noordelijk
vsren, en ten «lotte als het schip was ingo
vroren, zich ln Ncord-Wc-'.eüjko richting

laten meerooien door den stroom
do po-1. ln 1831 ontwikkelde hij zijn plan
'■-■or het Aardrijkskundig Genootschap lc
ChristUaU (too heette Noorwegen» hoofd
stad toen nog) cn vond la do gohcelo we
reld heel wat tegenkanting, want zijn
iheori- w» in strijd met enkele als onom
stooteüjk vaststaand b«#ohouwdo deakbool
den. Maar do regeering en do volksverto-
genwoor-hging. vol geeetdrift voor Nonsens
pion, kenden hem de sabridio to* van bij
do iwco ton, terwijl do k-ming en eenige
mcleburz.het ontbrekende dor benoo.
digde golden, ongevcor driemaal honderd
duizend gulden, op onbekrompen wijze
aanvulden.

Geleerd door het tragisch einde van de
Jenny en strdero schepen, koos Kanton
voor het vaartuig, dal bij liet boawen een
brrondeictj vorm en buitengewone eigen
•«•happen. Gemr fnalvarsnd schip behoefde'
do Kram te zijn, haar allereer:-» verciacbte»1
waren hechtheid en geriefelijkheid. Het
.- hip klola om gemakkelijk t»> kun-
ara wenden KiMcfcen de vele Uindcmisf -r.
het mat niet moer daa <£C toa bruto, 307
nero, de breedte bedroeg e«n derdo van
de lengte; romp, voor cn achtersteven en
kiel, alles was goed afgerond, do uiteinden
V-i.-itengewoce» versterkt, do w.v.tJen 70 a 89
c.M. «lik. Do maehln.» va, v.vi 220 paar
denkracht, b«t 5< hip werd eleotrtécii v. r-
licht door middel van «en dynamo die in
werking gootold weid door do machine ais
het voer en door «cn windmolen cp b«t
dek ais het 6tilbg. A Ilea w.-a r op inge
richt om bet verblijf van dc leiders en van
de manschappen zoo worm e» zoo gezel
lig mogelijk to maken, do Noorscho itigo
aicur Collo Archer had alle «er van zijn
ari-t-id, aan welken dan ook Nanoen 'f
voor een deel het succes van zijn
neming toeschreef.

al- orecs den beroemden pool-
zijn gevaarvol"

«ogeaWik

bij

Fridljof Nan ren
den lCdca O.-tober 1351 !«j Christlsnia g
-■o. Zijn vader, een advocia*, liet hein
decren cn reeds op 20-jsrfgen leeftijd werd

do jongeling bevorderd lot doctor in

i jaar daarna be-
van het Museum
to Bergen. Aan

natuurwetenschap, cn c
not-md tor conservatoi
van Natuurlijke Hlslor
liefde voor do kennis der natuur pa
hij een hartfiioühtclijko voorliefde -
lichaamsoefeningen; hij was tevens eer

u-cldig Jager: op e- n Groenlandsche

.«.'iioot li ij behalve honderdtallen robben
stiet minder dsn 14 ijsberen. Hij in,t dri.
-mi Ure Noren ra tweo Eskimo's waren de
etrsien, die bcc eilatia Groenland door-
kmisun vi!' Oc»:. :nar \V<,Lkust, van
Umtvik naar Godthtnb (1388), over een
glctseher v..-.1 niet minder dun 3000 rncu-r
hoogte en bij «cn temperatuur, dio ofivis
i-lo tussolien 40 cn 10 graden onder nul.
Do toehi over den gletscher duurde 42 d^-
gen van schier boveumenschelijko inop
ninig cn steeds dreigende doodsgevac

Zoodanig was do man, die zich den Sten
Juni 18S3 te Chrir.iania insohoepte op de
I rani tea cindo to trachten op nog nooit
beproefde wijze «ie Noordpool ic bereiken.
Te midden van d«i olgenvene bciar.g.-idling
vn de geestdriftige hciigroc.cn val
groote menigte to<echouw«rs llchi
Kram cc; naicr cn gloed langzaam de
fjord -"f. de onbekende toekom-1 te gemoeu
Nog een laatï'.cu groet toegewuifd asn zijn
woning, waar zijn beminde vrouw achter
bleef roet zijn kindje, to zamen het liefste
w.v. hij op do wereld bezat, en do jaren-
1-uigo t."lieiding was begonnen. „Do dag
van vertrok" schreef Nenscn 'n'.tr, „is de
ireurigsre gew<c.-t vau de gehorle reis".

Heel Vroeg in
Auguj-.us kwam do Kram i.» Jo Rsrisclie
Zoo (oostelijk van Nova-Zembla). <-d na r.o;

i va hij den naam Kverdrup-eiland gaf naai
Sverdnrp, den kapitein van bet schip, cz
i van zijn mc:g«ell«n op dc« tocht .los:
Miilaml, kwarn.u rij ra een mcciliik.
van:'. tuKsdren talrijke eilanden cu dicht
Irljiij-. den 20.1 on September voorbij kaap
Tejclocskicu, dc noordelijksto landpunt
v.vn de Oudo Wereld. Onder luid gejuich
werd dc nationale vlag in top gclioschoo,
vóór hen lag open zee. dc- we™ was vrij tot
aan dc Ijsvelden hij de Nieuw-Sibeiifcho
lloaden. Hen 2C-«!en September gaf
plotselinge schok onder water tc k<
da: zij het roorloopig doel, de ijsvelden
bereikt hadden. Na ;iog tw.-e dag.--:
men» in r.oordelijke lichting kwamen
ion do uiterste grens der vrije zoo: vódr
:cn r.iel» dor. «n eu:afzieabaro stages!,
dokte van pakijs. Nanoen meerde het schip
vast ain den ijsrand cn reed» den
genden dag sa', hel ao» al'.-» z-.jdcn
kirmd :u.-; d.cii Kc«d» dikker wor
jEr ble*f ;iu niets ander» over dan af:
wachten tot d6 Frnm door don drifh
i'.Tuom in nourdwcslolijko richting sou
voortgedreven worden tot in do nabijheid
pool. Het ij-dek a.in do noordpool nl
irz»Alcldt zich van dat aan de zuidpool
hierdoor, ca: terwijl h<t liatrto ru>'. «"-p
c-n uitgeetrekt vastland, zich onder he:
oerrto ccn diepo ze» bevindt met t.asr
ctmomingen, zoowel in noordelijke als in
zuidelijke richting.

Do toebereidselen !-n getroffen ">t
:n overwintering. Op het voorschip aan
bakboordzij werd de windmolen opgoéMd,
die do noodigo elec'.ricitelt voor do ver-
lichting moe*; leveren. Verder werd alles
in gereedheid gebracht voor do weerkun-
waamemingcu, dio bij dag en bij
n-iriit orn do vier urm jilaa:.-. hadden. Voor
geregelds tijd indeel ing werd gezorgd,
ie', minder voor een gezonde «ui krach-
voedng: om 8 uur morgens ontbijt
-J. kzo.*, corned beef of geconserveerd
- hapevleesc3.:, ham, toeg of epek. eclio'.vis-
:*v!»ar, ansjovis, havermeel of schecpebo-
rcJiuït, jam of e«»mi>o".c; driemaal per
vrek vertel» brood; .vl» drank thee, koffie
>f chocolade. Na afloop van tiet ontbijt
'oc'Jing d-»r honden: elk ccn hslven »tok-
risch of c»njgo beschuiten. Daarna werden
lij losgelaten cn do kleine iiolonio ver-
'ptvidda zich tot n.»n het midd-igihaal,
om ifr. uur. Dezo maaltijd bee'.ond uit soep
.of ook wel visch, daarna vlcesch, «ardsp-
n en groenio of macaroni, rncc'-n!
dc«jert. Na het middagmaal bleven de lief
hebber» wat zitten roaken in dc kombuis
daarna ging men weer aan he; werk to;
li»; avondmaal :e zes uur. (hetzelfde menu
al» het ontbijt). De* avond» wos het roo-
ken in do kombuis, of wel lezen of ccn
spcüetjo kaart in do longroom, terwijl «en
h«.a h«: orgel beepeeldo cf de thans
wtreldberoomdo Joiianscn op zijn harmo
zijn Éuceesnummer» ten beste gaf:
„O. Suzanne" of „Napoleons tocht ia «n
roeiboot over du Alpen".

Om twaalf uur naar bed, behalve <l» man
van do wacht, dio om hot uur werd n/gelost
Ieder zonder onderscheid kreeg zijn hour:,
evenals ook ieder zonder uitzondering op
zijn tijd do week bad om al» koksmaat of
h'jfmecitcr den kok behulpzaam to zijn.

Vc- r dtger.cn. dio gever! hi Jen voir
atuuTKhcon, was er des avonds ge».n groo
:<r g»r.oi, d:n c-a wandeling op he; ijs.
„Er teureef N"os:ea ia zijn dag-

twek, „niets dat do wondervolle rchooaheid
van <ca poolnacht evenaar:. H<*. lijk; cn
droomcnland met do :scr.«»e '.in'.cu, die
kan bedenken; dn kleursehakeeringen
ben «amott in wooderbaro h/irmonie.
beu.cl i» eet» onmetelijk koepeldak,
r.v aan den top, een lauw da', bij den
horizon overga»; in groen, in lila, ln vloleL
Op do ijsvelden teckencn zich donker-
blauwe fj«naM4'é af, cn hier ca daar gloeit
de roso weerschijn van het verdwijnend
daglicht tusoehea do «pitso kanten der ijs
bergen; daarboven schitteren in etillc
pracii'. do «r-rrrcn als symbolen van den

:.odachtige gloed omhoog, omcirkeld door
goudgclo wolken, dio zweven over den
blauwen aehtoxgrond. Tegelijkertijd «prcidt
het noorderlicht zich uit als een draporie
dvvlssolend van kleur, nu zilverwit, daa
geel of groen of rood, Ieder oogenbHk ver
andert do vorm. een oogenblü: breidt het
rich utt, vervolgens krimpt het ineen,
daarna verdeelt bet zicli in zilveren krin-
g: i» me: uitsehleicudc vlauiniendo etralen,

Maar, «ven dmrna, vlammen vurige ton-
ge:i aan den hemeltop, terwijl var. den ho-
:.--on cm schi'.trrendo streep opstijgt
'eaincnsmelt met het licht der maan. U

lang s'raali het liohtverschijnsel- in
verglans boven do ïjswoestenij al» iets
wezenlijks, icie bovenaardaoh; te midden
m do indrukwekkende diepo e til te."
Hen Oden October begon de drukking
:t iis. En nu bleek de -voortreffelijkheid
var. den bouw der Kram. Het ijs, dat door
stroom tegen het schip gedreven werd,
gleed langs dc-n afgeronden romp onder
h-:: schip zonder va; to krijgen en lichtte
he; langzaam op.

een volgend artikel zullen wo i
hoe do Prsm zich gedurende den verderen
,.:lit hielt).

üaorlpraatje

De 29ste voetbalwedstrijd
en

zooveel spanning tegemoet gezien als do
2£te-.ö ontmoo!mg tuesaien Holland
België, dio »no:gc-n in het Ameterdamscftc
btadion plar^s Heeft.

Men heeft ons verleid, dat er meer d-ui
honderdduizend toegangö1>ewijzen zijn aan-
gevraagd, zoodat er vele duizenden lief
hebben» teleurgesteld zijn, want er kun
nen hoogstens 35.000 mcmtchon een plaa:
vinden.

Een vingerwijzing dus, dat h»'. Stadion-
vergroot moet wurdou, want ook bij
dr.-e gelegenheden blijkt het wel «en

Zooals nu-n weet, werd do laatste wed-
sttij 1 op 15 Maart j-1. door Nedezlaml m«
1—0 g«^onnen, een uitslag, dio weg^n6 d
onjufc-to b*slifjingen van den scheid,
reehtcr in België nogal aangevochten werd

enwordt.

He; is '.lus te begrijpen, dat men in Ttel
gi.; op re.vaneho hoopt. Onzo duidelijke
buien zullen tiet aio een groote eet- bo-
«chouwvn, den Hollandt-dn-n „Itaaekop-
pet»" in huu eigen land klop to ge-.eu.

Z j ver is het intu-schen nog met en
we hopen, dat liet zoover niet zal komen.
Wel moeten vu toegeven, dat het Helgiich-
ilfial ditmaal bijzondrr sterk is. Alle f pe
ers zijn ice-lo eerder in do Belgische ver-
egenwoordigendo ploeg uitgekomen. Voor
al de voorinl'.jkt one sterk met den go
vaarlijken Lsenoe op do iui<Mo:ivoori>laaLf.

Ir. liet Nvlorlozidfch elf:al zijn, zooaio
men weet, drio jtieuwe spelers opgc-noi

«lijk do etooro Wichort van Haaien, «Je
U. li. S.'or Kuohlin en.Van dem Brook

N'. A. 0. Do laatste,heeft evenwel
zijn plaats bodankt, om redenen, die men
i oh» nummer van Hondeidag heeft kun

ln het !aat;'.e r.ummcr van de ..Sport
kroniek" 1.ebben wo nog de volgende bij
zonderheden over di; eigenaardige geval
gek:.-u;

„Naar men ons van N. A. C.-zijdo mede
oe'.t, bc-.ft 'ie l7-;arigo v. d. Broek v.-Ot
ija plaats ia he; Ned. Elftal bedankt, om
it hij van oordeel ds; hij ate: ge-
rink. daarvoor i». N. A. f. heeft daarop
mi den N'. V. B. aangevraagd den wed
strijd N. A. f.—(io Ahead niet ui', to stel
len, waarop echter door den N. V. B. nl-
voorwaarde gcetcid werd, d"t ln d-it gevo
I. Broek niet zou mogen tnccopelQi.
Haar N. A. O. daatmeo niet .iccoord
i.i to gaui. heef; N. V. B. den
wedstrijd N. A. C.—Go Ahead titsgeeleldJ
Wij Lebben «e-s naar c-inleiding hiervan
het Bor.dsbureau gewend, waar ro-n
mcieicelde, da; de indruk beetond, d«
het bedanken van v, d. Broek onder orci
ste van tl- N. A. C.-'oc-'.uur liad plaa.
gehad, daar X. A. C. er blijkbaar prijs op
u-.-ldo den wedstrijd N. A. C.—Go Ahead
tc doen doorgaan. Haar in dit geval N. A.
C. het clubbelang zou stellen boven hei al-
gomeen belang, meende da N. V. 13. daar-
-i-iTi ni«: to moeten medewerken, zoodat,
»!!o moeilijkheden te omzeilen, tot uit
cn van den wedstrijd beriotcn weid,"
tooi-er do „Gporktcn:.'»".
zaak Sb dus ingewikkelder geworden,
dsti reien nitJtchira gedacht zullen hebben.
On cogctiblik, dat tit: ,-Sponpraatj.
hwvou wordt (Vrijdagmiddag dtie
het nog riiet bekend, wio do p'
Van den Brook zal innemen. ïfieschlsn
kunceo wo di; eldeis in dit nummer a
og mcdedeclen, wit» de ut'.vcrkorena a
ijn. H«-; zou ons evenwel in de gegevi
om stand igheden niets verwonderen, alf
Van den Broek op zijn bedanken terugkom!

Wo laten hieronder nog eens de samen
stelling van de elftallen volgen:

Nederland:

Vsn «ter Meuien,

DcnU, TeUntr.

Lsfèvre. Van Haaien. Van Heel,
Giclcr.i, KuchHn, Buitenweg, N. N.,

Da Xairiï.

P. Bra ine. Kieren?, Pelsmaeker,
Do Mol, Swacrtcnbroecks
Ho Bie.

Do tota.vl rcsultftten van «Ie reeds gespeel
de wedstrijden luiden nis volgt:

Nedcrlot
Belgiè

II-.cror.dc: -
uitlegen;

im II i I

nl: men dc gedctaillscrdt

In Nederlan-l:

14 '5, a". Ko:terdam, Nedcrlan.i—België 4—0

13/5'03 2-3

07 ITaarlcin 1-2

26'4/0^ Itoücrd.un 3-1

K/4/09 - 4—1

10/4/10 Haarlem 7—0

2/4'u Dordrecht 3-1
53/4/12 4-3

20 4,'13 Zwolle 2-4

£'4/14 Amsterdam 4—2

7/5'22 1-2

29/4/25 1—1

23/3 '24 1-1

ln België

-50/4;05 An'.wcrpan, Belgiö— Ne-Jeiland 1—4

9/4/(£ 5-0

14'4/07 1-3

29/3/03 1-4

21/3/09 1-4
13/3'10

10/3/10

10/3/12
'3/13

31..7

5-3

3-0
1—1

4-0
1—1

0-1

Scheidsrechter i» de Oostenrijker Ret-
schury; Nederlands«h grensrechter 'ie heer
Bo».

He wedstrijd vangt te half drie nan.

Zooals gewoonlijk zullen we weet' draad
loos verslag van dozen wedstrijd jmblicee-
rsn op onze nicuwabordep, Groote Hout-
et rant 93, en bij den lieer P. J. PRENEN,
Cenoraal Cronjéstraat 164, Schoten. He
errete mededeelingen zullen to ongeveer
2-35 uur worden opgcsclixevcn.

BinnenlaM

Onttrekken ven water
aan Staatswaler

De retributie-regeling

Toen iu liot bcjvin vau Let voii»'
jaar do minister vau FïnanclGu voor-j
neniens was een rctribut-ie tó vorde
ren tot vergoeding van liet onttrek
ken van water auu SLaatswatcren
heeft do Nijvcrheidsraad weteu tc be
werken, dat-, indi n do veroenigingen,
waaruit hij is samengesteld mochten
besluiten een procf-proces over u«2
aangelegenheid met den .Staat to voi
ren, gedurende den loop vau dat pit
ces do betrokken vergunningen niet
zouden worden ingetrokken iu vei
band met wanbetaling:.

Door verschillende omstandigheden,
o.a. door het bijeenbrengen tan de
daarvoor benoodigde gelden, ds du
proces uitgesteld, Intusschen heeft de
minister eeiiigen tlj'l geleden do rege
ling iu zooverre gewijzigd, dat de
\:i.-:'-c»tö!d-. !'™r-.- .ingt-n vor-r «Ie wa
ter onttrekking l>clangTijk waren
perkt, n.l. «Jat de retributies alleen,
zouden worden gevorderd, indien w.
ter zou worden onttrokken aan kana
len, gekanalis'jerdo rivieren cn ande-
n kunstmatig op peil to houden
Mantswateren, cu daarbij tevens be
sloten, do gewijzigde regeling onmid-
dellijk in werking te doen btelleu.

Andermaal is het den Raad, al was
aan dezen maatregel reeds een begin
van uitvpering gegeven, gelukt een
tijdelijk uitstel to verkrijgen. Na inct
den minister van Financiën en diens
ambtenaren over dc gewijzigde r
liug overleg te hebben gepleegd, mocht
do Jlaad tot zij a voldoe uilig uit «en
aan hem gericht schrijven van dien
minister verncjni-n. dar, deze heeft be
sloten voor de gelegenheid tot ont
trekking van water uit Staats wateren
iu den vervolge niet meer een Oven-
ledige vergoeding to vorderen, doch
slechts een retributio voor het gebruik
of genot van des Staats eigenaam iu,
door of op hetwelk dc werken tot wa
teronttrekking worden getnaukt en
wel ecu dadelijk vast te stellen retribu
tie, varieerendo vau 2.50 af tot 100
per jaar. al naur gelang van den
omvang en de betetkenis van <le ver
kende vergunning.

„Mijnbouwkundige
werken"

Wegens gebrek aan bestellingen
gesloten

Uit Heerlen wordt van i Mei aan De
Tel, gemeld:

Ingaande beden h bc: geheelc perso
neel ia diens: van .Mijnbouwkundige
Werken tc Heerlen ontslagen- De fabriek
wordt dan wegens gebrek aan bcstcIHn.
gen voor goed gesloten.

VERLACINC VAN TELEFOON.
TARIEVEN.

.Naar De Tel. verneemt zal binnen»
kort bet leiefoontarict voor gcsjirckkoa
tiiischen niet meer dan 15 KM. van
elkaar gelegen plaatsen, dat üians be
draagt 33 cent per 5 minuten, veria;
worden tot ;o cent.

TWEEDE KAMER
VERKIEZINGEN

CANDID A TEN DER R.K. VOLKS
PARTIJ.

..Do Rooins.Jic Democraat" meldt
liet verkiezingsbureau kwam op 26
April ie Utrecht bijeen ter voststel-
Ü112 van den ï^slu® van de stemming
voor de offiei'vic lijst der R. K. Volks
partij. De volgorde der gekozen
didaten is alt* vol#t

1. Mr. P. AI. Arts :e Tilburg, 2. W.
S. Selteur tc Utrecht-, 3. Al. J. (J.
Kuypors te Rotterdam, 4. F. A. C.
Donders te Tilburg, 5. Mevrouw E. AI.
RobertW'olff te Amsterdam. 6.
J. van Steden tc Hengelo. 7. J. II.
Grejjorie to Maastricht; 8. P. M.
Beyorabergen van Henegouwen to Am
sterdam; 'j. J. D. Brad a to Warga; 10
C. P. van Oostvecn te Utrecht-, ll.O.
.1. H. Alhrink te Denekamp ,12. W.
E. II. 11. Verpalen te Breda; J3.
Oemmel te AmsierdnmJ-1. A. C. .1.
Router tc- Amsterdam, 13. \V". Th.
A alders te Nijmegen.

Een vlieger bekeurd

Te laag gevlogen

Er zijn al vele spotprenten gi
maak», op poliuetliuaren, dio op een
hoogen mast, peroten, de maximum
snelheid der vliocmochines contro
leerden. aldus de Nieuwe Cl..

Thans heeft ecu agent, pwes-ver
baal opgemaakt; legen een ndlilair
vlieger uit Soesierbei'2, die ec.11 Ilaag-
Scho verordening overtrad. Het is nl.
verboden lager dan 300 M. boven onze
si ad tc vliegen. Hoede agent consta
teerde dat deze machine lager vloogt
Hij zag van de slraat af- dat de ma
chine maar «ven boven een kerklon n
uitvloog en dal moest dus Lieer ge
weest zijn dan 300 Aleter. Hel zal ons
benieuwen wat dc kau'om'Cchler daar
van zeegen' zal. In ieder geval is het
ot'oCee-verbaal een waarschuwing aan
"oesf.erberjr otn in het vervolg Haag.
'dio verordeningen te respecloeren.

DE FATRF.VVLIEGTUTGEN.

«men lig; dc toesvllcn a.?,
an Humble nmr Nederland
icrvliegen.

Verkeersongevallen

Eert auto-ongeluk.

Bij den oprit van de schipbrug te
Deventer Jiad een ernstig auto-ongeval
plaats.

Een personen-auto bestuurd door
mej. De loinge aan den Rielerweg al
daar en komende over de Welle in de
•hting van de schipbrug, reed, door
dat mej. Do L. een oogenblïk het
stuur kwijt raakte, tegen een dwars
staande 11 paal aan, welke afknapte en
den oud-postbeambte J. W. van Om
men teeen het- hoofd viel. De heer Van
O. werd ernstig verwond, naar gijn
nabij gelegen woning gedragen «n
daar onder heelkundige behandeling
gesteld. De auto Jtotate tegen een hek
langs den 3J«el aan en Werd daardoor
waar Jxtschadigd.

DE TEGEMOETKOMING AAN
ZU i D ER7.EEVISSC HERS.

In de Memorie van Antwoord aan
de Tweede Kamer betreffende het
wetsontwerp tot regeling der tege-
moet-koming aan de Zuiderzee-vis-
scheröbevolking, wegens de schade
welke de afsluiting der Zuiderzee hun
mocht berokkenen, merkt de minister
van Waterstaat op. dat hij aan den
aanvankelijkcn opzet trouw gebleven

Directe schade door uitvoering van
werken gelijk rnen zich destijds
dacht in althans in beteekenende ma
te, niet geleden.

Het inzicht, dat dc bevolking in de
eerste plaats door eigen initiatief den
nieuwen toestand onder de oogen zal
hebben te zien, c-n met eigen energie
:euwc wegen en bronnen voor een
•erkkiing zal bchooren te zoeken,
komt geheel overeen met het stand
out-: van den minister in «leze aange
legenheid. Alaar de regeeriog behoort
harerzijds niets onbeproefd te laten,
wat tot het. welslagen van het streven
ir bevolking iu uit opzicht zal kun-
sn bijdragen.

Dat de voorgestelde regeling de be
trokkenen geenszins versdiaft, datge
ne, waarop in billijkheid aanspraak
zou bestaan, kan de minister bezwaar
lijk toegeven.

Thans tegemoetkomingen in eventu-
eeie waardeverminderingen te verke
nen, acht de minister praematnur.
Iu sommige bijzondere gevallen zou
j evenwel tc verdedigeu zijn, met
dien verstande dat niet, zal worden
besloten tot uitkeerinjf van een bedrag
ineens.

Over heb bedrag der waardevermin
dering zou een rente kunnen worden
vergoed voor ten hoogst© 20 jaren wel
ke rente, aanvankelijk 5% bedragen
de. na iedere vierjarige periode tel
kens met 1"', zou afnemen.

Wat dc credietverlecning betreft,
meent tie minister, dat men de rege
ling moet omringen met zoodanige
waarborgen, dat voor den staat zoo
goed mogelijke zekerheid wordt ver
kregen. F-.ti rente van 5".> is naar
's ministers oordeel geenszins te
hoog. De gedachte aan rentelooze
voorschotten moet worden uitgescha
keld.

DE COMMUNISTISCHE PARTIJ.

liet orgaan van bei N. A- S- „De Ar-

rid", publiceert thans den tekst van
de beslissing, die de Executieve van de
Komictern-ie Moskou heeft genomen
aanzien vaa dc moeilijkheden in de
Communistische partij Holland.

V/ij geven van deze beslissing de con.
clusie, die afwijkt van de dezc-r dagen
door o;;s aan „Het Volk" ontleende bc»
slissing:

a- Krachtige doorzctiing der bolsjewi-
leering- in alle onderdeden der partij
door uitvoering van de opdrachten van
het Ve Wereldcongres cn der vergroote
Executieve.

b. liet gewone partijcongres der C-
P. H. moet ia de eerste week van de
maand Ai-i in Amsterdam gehouden
worden.

c- Dc partijdiicjssie ter voorbereiding
va:; den partijdag moet in de partij-or.
gaui;3lic cn in De Tribune vaa beide
kanten zakelbk ea niet persoonlijk ge
voerd woidcn. Xa het j»artijcongres i:
icdeic liaeiicvorming' en fractie^irbeid
ontoelaatbaar.

a. Bij dc opstelling van dc candidates
'ijst bij dc komende verkiezingen voor
het parlement moet de meerderheid van
het partijcongres de eerste, de minder
heid de tweede candidatuur bepalen. De
Executieve zal overigens op geen wijze
in de c.mdidaatquaesrie dc handen van
het partijcongres binden. Zal echter de
meerderheid van het congres hc; v
stel in dc commissie genoemd aanne
men, dat cc partij slechts arbeiders als
candidaicn zal stellen, dan heeft de
Executieve tegen een dergelijk besluit
niets aan te voeren.

e. Dc pnriemcntsfraclic is ja haar gc-
heele werk aan dc partijleiding onder-
worpen. Alle vragen van politieke bc«
teekenis moeleu vooraf in do pariijcen-
trale besproken worden.

f. Dc samenstelling vaa de door het
partijcongres tc kiezen nieuwe centrale
moet proportioneel geschieden.

g- Dc partijccntralc zal in act partij
secretariaat (reeds onmiddellijk) als
tweeden oigar.baue-secrctaris een door
de minderheid der Centrale voor te stel
len kameraad benoemen.

h. In dc redactie van De Tribune zal
naast den leidenden hoofdredacteur "en
door de minderheid der Centrale voor te
stellen tweede politieke redacteur, be
noemd worden. De lijn van de redactie
zal vanzelfsprekend door de Centrale
bepaald worden?

i. Deze icsolutie moet dadelijk in de
paitijpc-rs afgedrukt cn aan de afdcelin»
gen toegezonden worden.

BRUTALE OPLICHTING.

D Tel. meld!

Een juwelier te Rotterdam, is het
shiclsroffet' vcworden van een brutaal
r-nii'.-htc;-. Donderdag vervoegde zich
:me'ri|< i'. ?-A. iukel iemaud ge
kleed in de uniform van lste-luite-
nant, bij het, Nederlandsohe leger. Door
allerlei verhalen wist hij bii den win
kelier den indruk te vestigen, dat hij
no? familie van hem was. T> z.g. of
ficier kocht daarop voor f 250 aan
gouden en zilveren voorwerpen en be-
ioaldc h'.m een c'-'èuue. Toen de juwc
ii".- de ol.c'iu.' wilde i-.-.nen. bleek deze
a(koni--t:ri v.'.i een als vermist opgese-
vcn eiièque-boek en bovendien waar
deloos te zijn. De poliiie is er noe
niet in srcslaagd, den oplichter te ar-

INGEZONDEN MED~EDEELINGEN.
4 60 Cts. per regel.

Mannen!

Indien bij het scheren uw huid pijn doet
of stuk gaat, kunt gij dit voorkomen door
uw huid vóór het inzeepen eerst in tc
wrijven met een weinig Purol.

MR. J. J. SCHOKKING.

In den toestand van mr. Schokking
is verbetering gekomen. De longont
steking kan als geweken worden be
schouwd, en het laat zich aanzien, dat
spoedig algc-heele verbetering zal ziju
ingetreden. Hij zal echter niet aan de
verkiezingsactie kunnen deelnemen.

De gratis autorijder.

Ter beschikking van de
Justitie gesteld.

Dc politie te Helder heef; oj> verzoek
van die te Baaru aaDgthouden P- A. F.
K., afkomstig uit Bussum, cie als gratis
hotelgast en autopasagier eeaigen lijd
het land doortrok en zich intusschen ook
aan verschillende oplichtingen schuldig
maakte- Op last van den burgemeester
van Baarn is bij overgebracht naar
Utrecht en ter beschikking van dc Jus
titie gesteld.

BOND VAN GEMEENTE AMBTE
NAREN.

Tot. lid van het, hoofdbestuur van
den Nederl. Bond van Gemeente-amb
tenaren heeft de afdeelfng Overijscl
bij «-ukele candidaatstelling benoemd
in «ie vacature-Marsman, den lieer
II. Bakker, commies ter secretarie van
Kampen.

TE WATER GERAAKT,
Woensdagmiddag is aan den Ara*
©tel te Amsterdam, waar eenigo kin
deren op den zolderschuit aan het
epelen waren, een vijf-jarig jongetje
te water geraakt, doordat, hij va 11
andere jongens een duw kreeg. Dez©
jongens, kinderen van S c-n 9 jaar.
schrokken zoozeer, dat zij liet op een
loopen zetten; en aan niemand heb
ben durven vertellen, wat er gebeurd
was. Eerst Donderdagavond hebben
zij dit aan de politie, die bij haar on
derzoek naar het vermiste kind ook
hen ondervroeg, meegedeeld. Toen
men ler «plaats© ging dreggen haalde
men spoedig het lijkje van liet kind
op.

OPHEFFING SPOORAVEGWERK-
PLAATS.

Naar liet llbld verneemt zal eerlang
de werkplaats der Ned. Spoorwegen
aan de Moreelselaan te Utrecht ge
leidelijk ogoheven worden. Het daar
werkzame personeel zal ingedeeld wor
den bij. andere centrale werkplaatsen
iu ons land.

liet hoofdbestuur van de Ned. Vc-r.
van Spoor en Tramwegpersoneel zal
zich lot de directie r Ned. Spoorwe
gen wenden in verband met dc aan
dio opheffing verbonden persóneelbe-
langen.

WIJZIGING KIESWET, PROVINCIALE
WET EN GEMEENTEWET.

A.-.n het voorloopig veretag der Eerste
K.nier over het wetsontwerp <0; wijziging
van <ie Kieswei, van de Provinciale We;
en vxn de Gcnieen'.ev.-e; ds het volgende
or.'-leend

Onderschc-iJene leden verkaarden zich
tegenstanders van den stemplicht, lietrij
ui; beginsel, hetzij om practisehe rede-

Zij, wier bezwaren voortepro! en uit
principieels gronden, achtten, krachtens
hun etaatrechtelijke opvatting van het
i.icereeht stemplicht verwerpelijk en oor-
deelcn het gewenseht, <ia', de stemplicht
ficiiecl verdwijn:- Daar echter net voor
stel, wet geworden, een verscherping -. aa
den stemplicht tee» gevolge kan heblvn,
.•Klitten zij aanneming van het ontwerp
nipt wen-scheiijk.

Zij, die op »iacl:s'.-he gronden bezwaar
bidden, wezen er op hoe duidelijk dV
onmogelijkheid was gebleken om over
treders te nehtcualen.

Vele andere leden betuigden hun in-
etemming niet he: ontwerp. Algemeen
6temrceht oordeeldein deze leden slechts
aannemelijk bij handhaving van den
stemplicht.

Sommige leden verklaarden. dat zij
gaarne hadden gezien, da; bij het ont
wei p nog krachtiger maatregelen waren
genomen, otn hc; vormen" van kleine"
partijen tegen te gi3n; zij echten deze
iu ieder opzicht voor eer. g:zxnd stast-
kundig leven ongewenscht.

Eerri™e leden waren van oordeel, dat
het ontwerp, zooals het thans luid:, noch
voor voorstanders Jioe'.i voor tegenstan
ders van den stemplicht, van overwegend
belang is. Of het wordt aangenoenen
verworpen, de stemplicht b!ijf beet aan;
do vraag gaat ieitelijk alleen thans
hierover, of men een nieuwe proef wil ne
mc.'i met de pracl iselio uitvoerbaarheid
van een sanctie-regeling in cake «do niet
nakoming vnn den stemplicht.

Enkéle leden, die l-.uii instemming b&-
(oigden me; het ooispronkeiijk ontwerp
c:i do strekking «1 larvsn, spraken hun
tecdwezen uit over de aanneming vaa
he; amendement Winterm arsYai; Sasse
van Ys;el; in de Tweede Kamer en hun
verwondering over het fek, er. de Mi
nister een zóó gedenatureerd ontwerp
als het onderhavig© niet heefi ingetrok
ken.

OPENING FERDINAND D0MELA
NIEUWENHUIS MUSEUM.

Dc opening van het Ferdinand Do.
mela Nieuwenhuis Museum, in perceel
Alberdinkk Thj-mstraat No. 7, te Am-
steraam, een huis met bel-étage en twee
verdiepingen, za'. onvoorziene onistan.
digheden voorbehouden, omstreks 1 Au
gustus kunnen geschieden.

ONDERSCHEIDINGEN.

Dc Nederlandsche regcering heeft
aan den heer Tenu PopKersteff, chef
van den Bu'gaarsohen vüegdienst. het
commandokruis van de orde van Oranje.
Nassau, e aan den heer George Vassi-
'ieff, directeur van de Bulgaarsche
Vlicgsehóol, het officierskruis van voor
melde orde verleend, als blijk van waar.
aeenng voor de zeer biïzondeie diensten
door hen bewezen aan de Nederlandsche
vliegers gedurende hun oponthoud in
Bulgarije, op hun tocht van Amsterdam
Batavia.