HAARLEM S DAGBLAD
OPROEPING
Stadsnieuws
Het Middelbaar Onderwijs
voor Vrijwillige Bijdragen
voordeOlympische Spelen
van 1928
Inschrijving van Haarlem's
Dagblad voor de Olympiade
in
DOET HET NU!
42e Jaargang No. 12850
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Maandag 11 Mei 1925
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
Is (kom der gemeente) f3-57M- Franco per post door Nederland f3.87^. Afzonderlijke nummers f0.15. Geïllustreerd
Zondagsblad, voor Haarlem en Omstreken fO.57^; franco per post f0.65.
Directie, Redactie en AdministratieGr. Houtstraat 93, Post-Giro 38810
Telefoonnummers: Directie 13082, Redactie 10600 en Administratie 10724
ADVERTENTIENVan 1 tot 5 regels f 1.75; iedere regel meer 35 cents Reclames 60 cents per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-artvertentiën van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
per plaatsing, elke regel meer 15 Cents k contant; buiten het Arrondissement dubbelen prijs.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Directeuren J. C. PEEREBOOM en P. W. PEEREBOOM
Hoofdredacteur: J. C. PEEREBOOM
Bijkantoor voor Santpoort, Valser, Velseroord, Wijkeroog, IJrmiiden
Beverwijk, erfz., enz. Drlehuizerherkweg 2, Velsen, Telefoon 3521
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
Electrische blikken
Wie -.3 er zi*h aiet weieens onbe
haaglijk-van bewust dat iemand naar
hem zit :e kijken, zonder dat hij het
zelf bepaald ziet? Dat «ten als het ware
een paar oogen op zich gericht voelt.
Ler. Britscbe dokter beweert, dat hij
bewijzen kan, dat de oogen, wanneer zij
op ji
lenbundel deeltitel
ie energie
looze golf
den. En om za:gumenten kracht bij
te zetten heeft hij een instrument ge
construeerd, cat zóó gevoelig :j. dal het
reeds in werking wordt gesteld, wan
neer men er van een afstand van vier
meter door een binocle naar kijkt.
In de hersenen zegt deze medicus
wordt de electrischc stroom opgewekt,
die het lichaam door de oogen verlaat.
En men hoeft slechts op onver -chtllige
wijre naar zijn .vg;s:rccr_apparaat te
kijken om de naald aan het dansen te
krijgen.
Dit maakt de macht der c<-gej, zoo
dikwijls en zoo lang reed-, br-zor.gen.
tot een koud wetenschappelijk feit-
Schooljongens hesbon hiervan natuur
lijk reed» lang een vermoeden gehad en
deze wetenschappelijke bevestiging van
bun overtuiging, omtrent den invloed
van <'e» directeurs strengen blik, zal
voor hen geen verrassing zijn.
De gevoelige naald doet echter meer
dan con*.'.ateeren van hel feit alleen, hij
geef:
when 1
tngen
regel niet verder
dan tot i i graden.Ma.ir uitvinder ver
zekert dat hij de naald 'nr de volle wer
king van den tooneelglitnlach van een
actrice heeft zien draaien tot 6o graden.
Men vraagt zich onwillekeurig af, hoe
van den
schijn lijk
doormaak
t de naald met
rfwoeinrmir.grn met een »«*earwiu.
joor, die joo juist ontdekt heeft, dat een
reenrut zijn schoenen niet behoorlijk
heef: gepoetst, *Ijrr haar te lang-draagt,
eer ..b-.itc" in den kolf van zijn geweer
heef; er» met zijn linkerhand salueert.
Waarschijnlijk heeft hij dit. 'uit zorg
TOM DE RIJMER.
Door bijzondere ormundigheden ont
breek: vandaag de bijdrage van dezen
medewerker. Morgen neemt bij zijn
iijmerstaak weer op.
Uit het loodgieters-
bedrijf
Verlenging van het collectief
contract
Het collectieve contract in het lood-
gietersbedrijf in de te klas gemeenten,
xjJ. Amsterdam, Rotterdam, Den Haag
en Haarlem, is wederom met een jaar
verlengd tot i Mei ifjaG-
De reorganisatie-voorstellen in
den gemeenteraad
In verband m<: den 'taal van voorbe
reid injr. waarin 'ie v-<oi«d!oft tor rvor-
ginsriu w» van he-. Middaibaar Onderwijs
in Haarlem zich thans beirindce» en wid-
k> in do eerstvolgorvio v<-r;.viering van
dm Ovme-r^Taad in MimuIc-.jiw zuüen
Je«non. Sil dtaa -ft. r.-.i l-rir.g gehouden
worden op Wocr."l»g 27 Mei a.s.
ORGELBESPELING.
Programma van.de orgelbespeling in de
Grootfl of St. Bavnkcrft te Haarlem op
Pined w: 12 Mei I"i» de» namiddag- van
2-3 utir, door ilc:t heer George Rol^rt.
1. Toeoat* Muff.v.
2. Pastorale s -Bach.
3. Prelude Abt Vogler.
i. t' neert F gr. t. G. F. Handel.
Allegro moderato.
Atriüante mae*o:o.
Adagio.
Allegro.
5. a. In Paradisum Th. Dubois,
b. Toccata.
KIND TE WATER.
Zaterdagavond bracht eon survcil-
leerend agent van politie van de rij
wielbrigade met, de dreg, die op het
rijwiel is bevestigd, een 7-jarig kind
op het droge. Het kind was spelender
wijze in het water van het, Zuidcr
Buiten Spaarne gerankt. De drenke
ling is naar huis gebracht en had
geon letsel bekomen.
Een bloembollenschuur
te Overveen afgebrand
30 konijnen en een hond ver
brand, een paardje gered
Zaterdagnacht omstreeks half een
werd door eon caféhouder de politie
gewaarschuwd dat or brand was uitge*
broken in een bollenschuur aan het
Binnenpad van Mej. Wed. X. J. Fan-
seKorstenbroek. Binnen weinigen
tijd was de politie met haar stangen-
wagtn aanwezig, en geholpen door een
paar burgers werden de slangen op de
waterleiding gezet en kon met blus-
schen worden begonnen.
Den heer E. van Leuven dio dc-n
brand het eerst had ontdekt, en wien
bekend w-s dat het benedengedeelte
van de schuur verhuurd is aan den
groentehandelaar Dekker, die zijn
paardje en wagens daar heeft gestald,
is het met groote moeite mogen geluk
ken het s!ot te verbreken en zoodoen
de hét paardje te redden. De bloem-
bollensehuur waa van hout gebouwd
en is totaal verbrand.
De schuur grensde aan hel, woonhuis
dat door het vuur reeds was aange
tast, zoodat besloten werd, het woon
huis door het water daarop te spuiten
tc behouden, wat hun dan ook is mo-
gelukken. Ken paar bedden en ec
meubilair zijn verbrand. Kr is veel
waterschade. Daar de wii»d uit Ooste-
richting kwam, werden de woon
huizen gespaard, anders ware de ramp
niet te overzien geweest.
De heer Heemstra, commissaris van
Folitie en de heer J. de Jong, comman
dant. der brandweer, waren spoedig
op het terrein. Er was veel publick.
vooral van diegenen die het feest van
de Bloeincndaalschc Reddingsbri
gade hadden bij ge wool J.
Om half drie kon de brandweer in
rukken. De brand is vermoedelijk ont-
n door een cierbroedmaohine die
met petroleum werd gestookt en be-
dekt was nu-t kleed rn. die vlam heb
hen gevat. Assurantie dekt gedeelte
lijk de schad'-. De groentehandelaar
laag verzekerd.
N oord -Zuid-HolL-T ram weg Mij.
De invloed dar tentoonstelling
op de ontvangsten In April
Uit bet overzicht der vervoeropbreng.
item gedurende Anril 1935 (vergeleken
met cie van dezelfde maand in het vo
rig jaar) blijkt weer duidelijk welk een
belangrijken invloed de tentoonstelling
te Heemstede op het tramvervoer heeft
gehad.
De opbrengst der plaatsbiljetten op
de lijn Leiden—Heemstede bedroeg in
gulden-, in April 1935 37770 en :n April
1954 <-945 en op cc stads lijnen te Haar
lem (daarbij inbegrepen de lijnen naar
Heemstede, Bloemendaal en Overveen)
77740 in 1923 en 54317 in 1924-
Op de lijn Amsterdam—Zarfdvoort
113665 'n '925 tegen 58028 in 1924.
liet totaalbedrag op alle lijnen voor
plaatsbiljetten ontvangen was in April
1935 317169 «a jn April 1924 181053.
Een nieuw conflict bij
de tram?
Welke eisch aan de directie
gesteld zal worden
Wij bobben reed-» modeceVKi. da:
de Nederiandsche V.-ter.igius van Spoor.
cu Tramwegpersoneel cautorad -.* over
bet (xdnit der directie om de :n do vo
rige conferentie gedane toezegging om
trent de verhooging van d
Dinsdagmiddag heeft opnieuw een con-
ferctttle met >1" directie plaaJs.
I>oor de Ned. Vertoniging zal alsnog
aan do directie gewaagd worden om die
toerecgmg na te keener.
Rij weigering daarvan zal de Ncd. Vér.
eo'i-.ging nader h--.nr houding bep*>ei.
I-, 4c ;r.arverp».icrjrig van de Ned.
Yr.retnigisg Amsterdam gvhemden
heeft dc bondsvoorzitter de h«*r P. Moli-
maketr in zijn openingsrede gezegd:
,.I»o teamwegpewoneelen ondervonden
ook do nadoelen viui de teruggaande
conjunctunr. Dc organisatie Vw.vm daar
tegen in verzet rn"-. wiet mirwfor dant ze-
vim sM&ihgen, «WHO vijf een overwin
ning brachten. Dc werkgevers ia dit bi-,
kunnen or op rekenen, dat de ver.
teniglng ook in do toekomst pal za".
etnan voor de rechten en belangen der
peraoneclen".
De weg Haarlem-Leiden
De verbeteringen bij Hlllegom
Nabij de Steenfabriek te Hillegom
is een groote verbreeding van den
weg afgepaald: aan de Oostzijde is de
strook grond vooral bij den bocht
zeer breed, maar aan de Westzijde
slaan in de tuintjes voor de huizen
ook roede paaltjes. Het kan daar
goed worden als de weg zoo breed
wordt als met paalijes is aangegeven.
Verkeersongevallen te
Haarlem en Omgeving
Weer een serie ongelukken In
Haarlemmermeer
Te Haarlei
Op dc-n hoek van de Smedestraafe
cn de Kruisstraat had Zondagmorgen
te half elf een aanrijding plaats ttis-
schen een tramwagen en een auto, die
uit de Smedestraat kwam. Dc bestuur
ders merkten elkander te laat op.
Hemmen kon geen aanrijding verhin
deren. De treeplank van den auto
werd beschadigd, de vooras verbogen.
Do wagen is ondergebracht in de ga
rage der firma Brinkmann.
Des avonds te 7.30 uur luid op den
Kleine Houtweg ccn aanrijding plaats
tusschen een tramrijtuig en cc-it auto.
die in dezelfde richting reden,
autobestuurder moest, uitwijken 1
een wielrijder, die links van den weg
van tegenovergestelde richting
derde. De wielrijder werd zen 11 yraêL..„
en was oorzaak van de aanrijding tus
schen tram en auto.
De treeplank van de tram werd be
schadigd, drie handen van den auto
.sprongen, een spatbord werd ontzet.
Zondagmorgen te ongeveer 11 uur
overkwam een fietsrijder op het Hout
plein een ongeluk. Onder het rijden
brak de voorvork van zijn rijwiel,
waardoor hij viel "en bleef liggen.
Door een paar voorbijgangers werd
hij opgeludpen en in een sigarenwin
kel gebracht, waar verder voor hem
werd gezorgd.
In Haarlemmermeer.
Nabij den Spieringweg geraakte een
uit dc richting Haarlem komende
auto te water. Mevrouw M.. die chauf-
leerde, had do tegenwoordigheid
geeat er uit to springen cn kwam met
tien schrik vrij. Het motorrijtuig,
met l wielen 111 water etoud, werd
met vereend® krachten weer op den
kant getrokken.
De arbeider B. had Zaterdag bet
ongeluk van een wagen to vallen en
werd zoodanig aan een been verwond,
dat geneeskundige hulp moest wor
den ingeroepen.
De bestuurder var. een motorrij
wiel, de hoer K.. reed 's avonds op
jen Yweg en zag een drietal varkens
n den graskant loopen. Hij temperde
direct zijn vaart, doch kon. toen een
der dieren plotseling den weg over
stak, een aanrijding niet. meer voorko
men cn kwam met, 't varken in bot
sing, met 'I gevolg, dat de. motor over
den kop sloeg en de berijder cr af
werd geslingerd. De heer K.. die met
liet hoofd op den grond was terechtge
komen en hevig bloedde, werd in be-
wusteloozen toestand opgenomen en
per auio naar zijne woning in Hoofd
dorp gebracht. Zijn toestand is voor
uitgaande.
Bij een der bruggen over de Kruis-
anrt in de Haarlemmermeer werd een
vrouw, die bij het naderen van oen
auto niet spoedig genoeg meer uit den
weg kon komen, door het motorrijtuig
aangereden. Zo werd tegen den grond
gesmakt, doch kwam er wonder boven
wonder met een paar lichte kwetsureD
af.
Op den Hoofdweg werd Zaterdag
avond een wielrijder die links reed cn
bij 't naderen van een vrachtauto nop
gauw: den wcu wilde oversteken, door
een der spatborden van den auto ge
grepen en zoover naar den waterkant
geslingerd, dat bij gedeeltelijk in hél
water terecht kwam. Met '11 gekneusd
been, een nat pak en een gehavende
fiets werd hij naar zijne woning ge
bracht.
To Hoofddorp kwam een motorrij
wiel met zijspanwagen in botsing mei
een vrachtauto- De bestuurder van het
motorrijwiel, de heer I.. uit Alpben
aan den Rijn en zijne echtgenoot©,
die uit den zijspanwagen werd geslin
gerd. liepen eenigo lichte kwetsuren
Op. Der auto werden ze naar hun wo
ning gebracht. Do beschadigde motor
werd naar een galape vervoerd. Van
den vrachtauto werd 't voorste gedeel
te beschadigd.
Hetvcortgezette Meifeest
De avond-demonstratie op 16 Mei
In de Zaterdagmiddag gehouden
rcrgndcring van het, Mei-comité, is
ju langdurige besprekingen besloten,
onder nadere goedkeuring van politie
autoriteiten, den avond-optocht te
doen houden op Zaterdag 10 Mei,
's avonds om 9 uur. De stort zal ver
rokken van het Pavaljoentorrein in
den Hout. De route zal wederom
opnieuw worden samengesteld.
Zooals onze lezers weten is deze
optocht, op den 1 Meidag wegens het
slechte weer uitgesteld.
Getracht zal worden den heer R.
Stenhuis. voorzitter van het. N. V. V.,
bereid te vinden, vooraf een opwek
kend woord aan de betoogere toe te
spreken.
Naar aanleiding van bovenstaand
besluit heeft liet bestuur van den
Hanrl. Bestuurdersbond een spoed ver
gadering ui toeschreven met de aan
gesloten organisaties op Woensdag
avond in het gebouw ,,De Centrale",
voor verdere uitwerking van dR plan. 1
De Tweede Kamer heeft het „Olympiade-millioen"
verworpen, hoewel de voorsteller, Minister de Visser
het geheele kabinet achter zich had. Zelden heeft
het verwerpen van een wetsvoorstel zulk een be
roering in den lande gewekt als in dit geval.
Het Nederiandsche volk beseft, dat de Olympiade
in 1928 in Nederland MOET doorgaan:
Omdat deze grootsche sportdemonstratie duizen
den vreemdelingen naar ons land zal brengen.
Omdat maanden voor, tijdens en maanden na de
Olympiade ons land in het brandpunt der wereld
belangstelling zal staan.
Omdat handel en nijverheid tot vermeerderde
welvaart der natie, van deze wereldpropaganda en
dit ongekende vreemdelingenbezoek zullen profi
teered
Maar vooral
Omdat wij zelf om deze Olympiade hebben ge
vraagd, zelf ons moreel gebonden hebben, dus
omdat onze eer, ons fatsoen in de wereld ermede
gemoeid is.
Het Rijk zal niet financieel steunen, hoewel zelden
net geld der belastingbetalers beter besteed had
kunnen worden
Nu moet het volk van Nederland zelf zorgen.dat
het geld er komt.
Vandaar deze oproeping.
Nog deze maand moet het Nederlandsch Olym
pisch Comité op het Olympisch Congres te Praag
verklaren, en kunnen aantoonen, dat de organisatie
van de Spelen te Amsterdam in I928 financieel in
orde is. Wanneer het dit niet zou kunnen, zou de
eer, deze wereld-sportdemonstratie te mogen orga-
niseeren, aan ons ontnomen worden en overgedragen
aan Los Angeles. Er zijn reeds buitenlandsche bla
den. die voorzien dat dit zal gebeuren. Zij vergissen
zich, want zij kennen het Nederiandsche volk niet.
Hun schampere beschouwingen zijn niet op ons
van toepassing en binnen weinige dagen zullen zij
moeten melden, dat het Nederiandsche volk op de
bres is gesprongen.
Nederland MOET in 1928 de Olympische Spelen
organiseeren. Dit is van het allergrootste belang voor
de natie.
Zendt daarom allen Uw bijdragen per postwissel,
giro, bank of op andere wijze naar de Administratie
van Haarlem's Dagblad, die geregeld door publicatie
verantwoording der ontvangen gelden zal afleggen.
Het belang der Olympische Spelen gaat ver boven
die der sport alleen uit. Nederland mag zich de
blamage niet laten welgevallen, van zich te zien
ontnemen, waar het zelf oré gevraagd heeft, het mag
zich ook de directe en indirecte materiëele voordeelen
van een Olympiade niet laten ontgaan.
Geen gift is te groot, geen bijdrage te klein. Maar
grooten en kleinen moeten te zamen het bedrag
worden, dat de afgevaardigden van het Nederlandsch
Olympisch Comité naar het congres te Praag in
staat moet stellen te verklaren
„Zie hier, het is in orde. Gij behoeft niet meer te
twijfelen. Het Nederiandsche volk heeft er voor
gezorgd".,
Wij zijn er van, overtuigd, dat de Nederiandsche
afgevaardigden deze verklaring ZULLEN kunnen
afleggen, omdat het geheele volk ZAL helpen. Eik
naar eigen krachten.
Zendt Uw bijdragen en
Haarlem's Dagblad
f 500.—
Jhr. F. T. v. B. Jr.
too.—
J. de B.
100.—
R. V.
25.-
P.
25.—
K. J.
2.50
f 752.50
Men wordt dringend verzocht, zijn
bijdrage te doen vergezeld gaan van
volledige opgave van naam en adres,
ook wanneer men de gift onder N.N.
of andere anonieme aanduiding wenscht
te zien vermeld.
Hel asphalteeren van de wegen in
ne Haarlemmermeer
Een flinke verbetering
Met betrekking tot de werkzaam
heden oor de Amsierdamsche wa
terleiding, door de Haarlemmermeer,
die thans voor het grooisie deel haar
beslag hebben gekregen, vernemen
we, dat het in de bedoeling S.gi om ca
wegen, overal waar deze voor het leg
gen van de t.ansportbuizen inoesieu
worden opengebroken, ie asphaliei-
ren. Grootc scheepsladingen worden
daartoe reeds gelost. Met dit belang
rijk werk, dat zal worden uitgevoerd
onder leiding van den Ingenieur Doo-
ze te 's-Gravenhage en wellicht ook
kan dienen als een proefbewerkilig
voor de geheele Haarlemmermeer, zal
ongetwijfeld een groofe verbetering
tol stand worden gebracht. Het slrekc
zich voorloopig uit over een gedeelte
van den Spieringweg, IJ weg en
Spaarnwouderweg.
Hollanrlsclie Maatschappij der
Wetenschappen
Hol.
•Zooals reeds gemeld, hield de
landiche Maatschappij tier Wetenschap,
pen Zaterdagmiddag haar jaarvergade-
iing in de nieuwe zaal van he: gebouw
der .Maatschappij.
De vergade:iug werd bijgewoond door
den Protector der Maatschappij, Prins
Hendrik der Nederlanden, die even over
half vier per aulo, met Jhr. J. P- W.
van Doorn, Burgemeester van Heem.
srerc, arriveerde, na een bezoek te heb
ben gebracht aan de Bloementenioon.
stelling ie Heemstede-
Te ongeveer kwartier vóór vier uur
opende ae voorzitter, Jhr- .Mr. Dr- A.
Küell, de -ergaderiLg met eea rede,
waarin spr. hulde bracht aan de nage
dachtenis an drie overleden bjuïten-
:andsche leden; Hugo von SeeUger, den
Duitschen sterrekundige. Oscar Hertwig
eu Robert Wiedersheim, de leermeesters
der geheele wereld onderscheidenlijk
op het gebied der embryologie en van
de vergelijkende anatomie.
Voorts werden twee binaenlandsche
leden, die door den dood aan de Maat.
schappij ontvielen, herdacht: Dr. Wes
terman, d:e, zoo zeide de voorzitter, de
beoefening der wetenschap op voordeel,
dige wijze wist toe te passen, aan de
uitoefening eener omvangrijke prac-
tijk en J. H- Julius, die algemeene be
wondering genoot om de volharding
waarmede hij naar de verschijnselen
vorschte die zich op de zon voordoen.
Vervolgens heette spr. den Prins
welkom en de andere aanwezigen, in 't
bijzonder de ia 1923 en 19-4 benoemde
binnen- en buitenlandsche leden Kou.
wcr, Blaauw, Axiiins Kappers en Noyons-
De secretaris, Prof- Dr. H. A. Lo-
rentz, bracht daarna hei reeds door ons
crmclde jaarverslag uit-
De vooziucr braent dank aan de Pro.
fessoren Korteweg en Nijland voor het
vele, door hen voor de Huygens-uitgave
'crricht.
Prof. Dr. G- van Iterson Jr., uit Delft,
hield een rede met lichtbeelden over
,de Gulden snede", een uitdrukking die'
betrekking heeft op een bepaalde ver.
houding, welke door de eeuwen heen in
dc natuur en in de kunst telkens terug
gevonden wordt, zoowel in dc verhou-
an lengte en breedte van beuke.
bladeren als in den bladstand van ver
schillende planten. Ook schelpen van 't
geslacht nautilus verlooncn de gulden
snede, die ook gevonden wordt in vele
beroemde schilderijen, bij voorbeeld in
Sandro Botticelli's Venus, in Gerard
Dou's Avondschool (de kaars is hier het
verdeelpunt) en in Frans Hals'La*
chende Man" (de verhouding van de
breedte van den rand van den hoed tot
de breedte van 't gezicht); verder ook
in de pyramiaen, in Grieksshe vazen en
Egyptische kunstvoorwerpen-
De voorzitter bedankte Prof. Vair