De Grensregeling
Stadsnieuws
Afscheid aan de Bloamen-
Tenioonstelling
Inschrijving van
Haarlem's Dagblad voor dB
Olympiade in 1928
electrificafie van
Amsterdam
42e Jaargang No. 12858
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Woensdag 20 Mei 1925
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
Is (kom der gemeente) f3-57H- Franco per post door Nederland f3.87H. Afzonderlijke nummers f0.15. Geïllustreerd
Zondagsblad, voor Haarlem en Omstreken f0.57^$; franco per post fO-65.
Directie, Redactie en AdministratieGr. Houtstraat 93, Post-Giro 38810
Telefoonnummers: Directie 13082, Redactie 10600 en Administratie 10724
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Directeuren J. C. PEEREBOOM en P. W. PEEREBOOM
Hoofdredacteur' J. C. PEEREBOOM
ADVEfeTENTIEN: Van 1 tot 5 regels f 1.75; iedere regel meer 35 cents Reclames 60 cents per regel. Bil
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentiën'van Vraag en Aanbod van 1 iot 4 regels 60 Cents
per plaatsing, elke regel meer 15 Cents a contant; buiten het Arrondissement dubbelen prijs.
Bijkantoor voor Santpoort, Velsen, Velseroord, Wijkeroog, IJmuiden
Beverwijk, enz., enz. Driehuizerkerkweg 2, Velsen, Telefoon 3621
DIT NUMMER bestaat UIT
tWaalf bladzijden.
EERSTE BLAD
WEGENS HEMELVAARTSDAG
ZAL ONS EERSTVOLGEND NUM
MER VRIJDAG VERSCHIJNEN.
Verplaatsing van de
commiezenhuisjes.
De heer Klein in op de gedachte ge
komen. de dobbelstCciieu, die cp hoog
hevel toe het biltere einde (der we
reld» in stuud motten blijven, te ver
rollen, zoodat zij, zonder gesloopt te
worden, in elk geval voor het verkeer
niet hinderlijk meer zullen ztjn.
De gOfrüo bedoeling moet geprezen
worden, maar wij vreezen, dat wan
neer eenmaal de voorttanders aer
sloopip-2 daarvan afzien, de tnonu-
memeneommbïio aan den anderen
kant nieuwen moed vatten en zich
tegen iedere wijzlgine v»n U)C'
s?.ind verzetten zai. Dus ook togen
verplaatsing. He. motief daarvoor za'
dan voor de hand liegenzoodra de
huisjes verplaatst worden, sluiten zij
het fitadsN-eld niet meer af. zooals do
rerm luidt, worden zij inderdaad aan
het perspectief van 'de Groote Hout
straat onttrokken. Dit nu, die afslui
ting en d« achitectuur van de huisje-
zelf. waren de twee redenen van be
houd het zou ons verwonderen, wan
neer een van de motieven werd opge
offerd. Komen wij. zal do commissie
zich afvragen, niet vanzelf tot de ver
nietiging wanneer de huijea van hun
plaat» genomen worden'?
Misschien is 't du» b.-ier om met op
het denkbeeld tan den heer Klein in
te gaan en te volharden bij hc; ideaal
der slooping. Immers, zij zullen, hoe
men z<- ook pianist of vofplaatet. al
tijd dobbelstcenen* des aanetoote blij-
•j Fransch op de lagere
school
Al zij het ook met «en kleine meer
derheid van twee stemmen, heeft, de
Kamer dan toch het voorstel van
Mej Westermin om oen vreemde taal
Öf> i. «.vwol tol".
genomen. !n don regel zal dit net
Fransch wel zijn en daarmee is dan
een van de fouten, die het departe
ment van onderwij* in de dpóturh*
regeling van de laatste jaren te weeg
bracht, hersteld.
Aan dc voorstelster komt daarvoor
dank toe. Zij heeft Cr zich vee'; moe:-
ia voor getroost «n het succes is des
ie merkwaardiger, ilaar de Kamer
gewoonlijk teg-nover initial W-voo
stellen van hare leden niei bijrond'
welwillend ge.st. md is, om welke r
den dan ook. Wij zien he: groo
voordeel van Frunndt op dc Ingere
school vooral hierin, dat de leerlin
gen niet, zooals wel smalend gczeg£
is. wat „vreemdo woordjes le-ercn.
maar aangetrokken worden lot ver
dere beatudeering van 'en tan., «lic
me' liare letterkunde haars gelijke
niet heeft. Hf Fransche faal munt in
schoonen klank, in elegantie,
woordkeus boven i'.'fjeic nadere m
geeft aan iedereen, die haar weet tc
gebruiken, de gelegenheid om zijn
gedachten met onvergelijkelijke hol-
corn,-ui uit te spreken.
Wij vroegen onzen wethouder voor
hei onderwijs, den heer Bruch, wal
hij nu dacht lo doen.
De heer Bruch antwoordde dat In
ieder geval de Eerste Kamer het ont
werp ook nog zou moeten aannemen.
Het kwam den wethouder zeer on
waarschijnlijk voor, dat d:t coilcge in
rteze zittingsperiode hét wetsontwerp
nog in behandeling roti nemen. In-,
voering zou <1us volgens hem. zeker
n.- -. plaats vinden vóór 1 September
1926.
„Hoe hot du* le HaarVm zal gaan,
weet ik nog absoluut nïcr. M:&*:hicn
zou de. mogelijkheid kunnen overwo
gen worden van een proef met
Fransch op dc helft der scholen en
Kngelsch op do andere helft. Ik heb
een Itoofd gesproken, dat veel voor
Engelsch voelde. Duitsch zal in ieder
geval, dunkt zptj. niet in aanmerking
komen. Maar met zekerheid kan ik
nog niet.* zeggen".
eigenen van een voorworp, dat men
onder oogeu heeft, neiging waaraan
liet individu toegeeft na er zich met
allo >.racht tegen te hebben verzet".
Ho: spreekt vanzelf, «Jat deze theo
rie wol eenige bestrijding vond. Het
gine nii-i aan, ineenden \vlen, om een
bepaald aantal diefstallen te kwalifi-
coeren als een ziekteverschijnsel en
in overeenstemming daarmee een,
lichtere 6traf op te leggen. Er was
ik een zeker gevaar in gelogen.
Niettemin bleef de ziekte klcpto-
..jauie tot heden gehandhaafd, hoewel
hot niet. zoo gemakkelijk is haar met
als verzachtende omstandigheid
aan te voeren. Nu echter heeft een
Fransch medioue de kleptomanie-
koek weer eens aangesneden, om te be-
jgen dat, volgens zijn meenins de
kte-theorie niet houdbaar is. Wan
neer zegt hij bij verstandelijk
nan! ontwikkelde menechen. spra-
ou zijn van kleptomanie. zooals de
ihiaters haar beschouwen, dan
de dievegge, na de bevrediging
haar neiging tot stolen, thuisge
komen en ten prooi aan het berouw
ovr haar daad, een zeer eenvoudig
middel hebben, om haar geweten weer
den last ie bevrijden. Zij zou het
..itoh-no of de waarde daarvan, on
middellijk kunnen restitueren, want
kleptomanie wordt voorgesteld als een
neiging tot stelen en n'et tot het be
houden van het gestolene. En het i!
teekenend dat een restitutio ot> derge
lijk" wijze nooit voorkomt.
"Ion schat het aantal diefstallen in
e'k der groote Parijsehe warenhuizen
per jaar op 2000 en do'financioele
atron. <lic dit oplevert voor elk op 3 of
1.000 franken. Kleptomanie? Het
:t -.vel pcn dure grap- om haar als
ktc ie handhaven.
De kans is thans uitgesloten, dat het ontwerp nog
in deze zitting aan de orde komt
Onze Haagcche correspondent schrijft:
Zijn onze informaties juist en wij
hebben in geen en deele reden daaraan
twijfelen dan zal ook deze jweek
het voorloopig verslag over het wets-
ontwerp tot wijziging der grenzen van
Haarlem nog niet verschijnen. Daar
mede is elke kans op bchandelng van
het ontwerp in deze zittingsperiode
absoluut uitgestoten. De Kamer verga
dert nog slechts (én wpek, de volgen
de. Dinsdag wordt de agenda voor die
week vastgesteld en daaraan kan
dan niets meer worden toegevoegd.
Een ontwerp waarvan het eindverslag
is verschenen kan uit den aard der
zaak niet op de agenda komen- Zoo-
danig eindverslag is Disdag n i e t te
wachten, omdat zelfs de memorie van
antwoord niet kan uitgekomen zijn,
wanneer het voorloopig verslag deze
week niet verschijnt. Ook op anderen
grond zou zulk een sjvoedig verschij
nen van de antwoord-mcraorie niet te
wachten zijn: de minister van Binnen-
landsche Zaken, die haar moet ondenee-
kenen, verblijft in Rome en ook de be
windsman wordt niet voor het begin
der volgende week terug verwacht.
Behandeling men kan het uit het
bovenstaande gemakkelijk concludeeren
is dus uitgesloten.
De Olympische Spelen
Mededeeling van het Ned.
Olympisch Comité
Het benoodigde bedrag is nog
niet bijeen.
De beslissing tot het laatste oogen-
blik voorbehouden
Een dringende oproeping om steun
het «ebter noc niet he* Wirag bijeen
waarop geyicn-J u»<vt worden om
lympiechc -Spelen in 1928 W kunnen
het gezien bet pon taan tot daad
en van êrn xoo groot aantal pla.Mre-
eommis'-c* vertrouwt dat do eerol-
„i, dagen imz «vn aanzienlijk bodrtg
c-.bracht zafwordon;
het daarom tot het UaUUn oogenhllk
V.uit wil uitatellen om do veraniwoor-
>r hc'. houden dor'Spelen te *»n-
si.
BerfUin: voornoemd doet alsnog een
i *en ieder, opdat do pom, die
rfvxhg i«. bijeen gebracht kan wor
i .preek', dc verwachting uit. dat hij
tachtig» inspanning al- in de afgc-
i weok werd vertoond, de Olympische
voor Nederland behouden zullen
Kleptomanie
Kleptomanie -teelzucht, zieke
lijke neiging tot stelen, volgens van
Dale.
Or.eeveer 30 jaar geleden, toen in
de groote wereldsteden het aantal
eroote magazijnen begon toe te ne
men. vermeerderde het aantal diefstal
len van winks] goederen op onrust-
barendo wijze. Het eigenaardige was
dat het. meerendecl van deze misdrij
ven l/egaan word door vrouwen en dan
nog in den regel vrouwen die het om
het materieel gewin niet behoefden te
doen. Do rechters noemden het dief
stal tot de medische wetenschap het
verschijnsel tot een ziekte verhief.
Het kreeg niet alleen den onvermtjde-
1 ijken naam, dien geen leek, zonder
althans eenmaal van Dale op te slaan,
begreep. maar ook een formule
„Kwellende neiging tot het zich toe
irden.
Hst ssrsto milllosn U sr.
Dc S. R. Crt. verneemt, dal DiawlaK ruw
rev-h»:. het nrcr m:Uioen van d« ben 00-
tied" twee millioen *an giften en gewaar
bomde bedragen bij hei X. O. C. insc-
kDaaronder i» do gift van f 2S.G00
van dei, Nederlandflchon Amerikaan Ed-
ward IV. Bok, waarvan wij onder binnen
land molding maken.
Het Fransch als leervak
op de lagere school
Het wetsontwerp Weslerman
met 35- 32 stemmen aangenomen
i>ir:-las heef: dc Twccdo Kamer in be
handeling genomen het weUwoowtel van
inejuffr Wederman to*, wijziging van dc
Lager Ouderwijewet-1920 ten einde het mo-
.•liik ie maken vóór het zevende leerjaar
nderwija doen'geven in do Frans<hc.
Duitsrho of de Engelscho taal.
Zooa'.a wij onder Binnenband inelden ie
f. ontwerp me-. 3532 aangenomen.
Vóór do stemming legde de heer Vliegen
do verklaring af '-ecen te zullen stemmen
op grond van de omstandigheid dat h«
Kran-ch rAr', verplicht in het leerplan
•ordt opgenomen.
PERSONALIA.
In do commissie, belast met het
afnemen van do examens ter vorkrij-
gine van een diploma als machinist
aan boord van Koopvaardijschepen en
als machinist voor de sloepvaa.rt is
als nog benoemd tot plaatsvervangend
lid de heer D. Duurema, gep. hoofd-
maehinist der Sfoomvaarmaats. ..Ne
derland" te Bloemendaal.
Geslaagd is voor het voorloopig tna-
chinistenexamen de heer E. Mooyen te
lïeemstcde.
Een Bokswedstrijd
De bokamatoh an der Veer—l'ers son. die 31 Mei a.s. te Bcheveningën
in het Circus wordt gehouden.
Harry Pereaon, de Zweedsche reus, Maandag in Den Haag aangekomen
Hij heeft zi.in intrek genomen in het Roomhuis- Hij zal zijn training voort
zetten in de boksschool van den heer Toepoel. Op onze foto zittend v.l.n.r.
Johnny Lindenberg (Secr.). Hj. Palm kvist (Promotor), Arthur Ireland (trai
ner), staand v.l.n.r. Martin Tnncred, ca Harry Pcrsson.
Zoo zal men Donderdag de
expositie sluiten,
Zoodra de laatste man komt door
het hek naar buiten.
Aan alles komt een eind, ook aan
dit bloemfestijn.
Een traan welt op in 't oog, hoe ken
't ook anders zijn
Wie zal in zijn bestaan ten tweede
maai beleven.
Dat hem zoo'n bloemenfeest ten
beste wordt gegeven,
Zulk een verzameling van bol- en
knolgewas,
Op schoonen achtergrond van bcëch
en waterplas?
Wie zal weer zooveel schoons
tusschen vier muren treffen 1
Als ditmaal'? Ja, wanneer wij dat
genoeg- beseffen»
Wordt ons het harte week. Helaas,
het is gedaan,
Dat allee vliedt c-n vlucht wordt
weer dool- ons verstaan.
Vaarwel dan, kleur en geut-
der Groenendaalsciie dreven,
G"! legt het bloem kleed af,
u tijdelijk geweven.
Vaarwel, gezelge plek vóór 't puike
restaurant.
Waarop vermoeid, vol dorst.
wel elk is aangeland,
Vaarwel gij lange rij; waarin wij
moesten wachten,
Tot wij ten laatste vaak aan been
noch voet meer dachten.
Vaarwel, wij hebben ons geoefend
in geduld,
Maar waren steeds van hoop en
bloemen vreugd vervuld.
Vaarwel, smaaklooze hoek geknipte
coiiifer.-n,
Gii hebt in elk geval, ons dit wel
kunnen loeren.
Dat kunstjes nimmer ziiu de ware.
echte kunst.
Al dong ook Chantecler pedant naar
onze gunst.
Maar gij bestuur, heb dank
voor al nw werken, zwoegen,
Zi-t gii, als wij, voldaan, dan doet.
ons dat genoegen.
Aan d' expositie duur' herinnering
nog lang
Zij was een paradijs! Een Eden
zonder slang.
TOM DE RIJMER.
De groote nationale Motorwedstrijd te Engeland
Op 16 Mei werden te C'harlton groo te. nat. motorwedstrijden gehouden, welke gewonnen werd door W. F.
Mille. Wij geven hierbij een foto, waar do motor zoo sn^l ovor de wip gaat, dat deze geen tijd had te kantelen.
3ersoneelHogenbirk
Spaarne f
15 25
A. H. W. f
10.-—
M. J. M. f
2.50
Dr. J. D. f
10.—
M. B. T. f
25.—
Kaartpotje G. en B. f
7.30
Aanvullingslijst 2e
H.B.S. f
2.—
A. W. IJmuiden f
10.—
V. f
2.50
Gr. f
1.—
D. H. L. f
10.—
f
95.55
Vorige lijsten f
3740.236
Totaal f
3835.78*
UITSTEL VAN BESLISSING.
Hel geld is er nog nici.
Dit schreven wij in ons nummer van
Maandag en Dinsdagavond heofv het X. O.
C. die woorden bevestigd en er bij ge
voegd, cat in deze omsfandigheden tot het
laatste oogenb':'-: zn! worden gewacht noet
het nemen vsn de besl-ssing of de Olym
piade van 1328 voor Nederland geaccep-
.rd zal worden of n-..:. Ea tusschen de
regeis var. dit bericht door kan men lezen:
Het is een dubbeltje op zijn kar.t. maar
wij voelen het belang van deze Spelen zoo
sterk, dat wij tot het a'.'erlaatst willen!
wachten voor 'wij hel besluit nemen.
Nu moeten de helaas nog zoo velen, die
nog niets deden, die maar redeneerden:
ach. het gebeurt immers toch den ernst
van den toestand wel inzien. Het ailer-
lanlste oogenblik, dat nu nog afgewacht
zal worden, is nog wel niet aangebroken,
mniir het komt over slechts dike's dagen.
Eu dan is geen uitstel moer mogelijk.
Dan moet het geld er zijn. Dan is het bla
mage of rechtvaardiging tegenover de ge-
heeie wereld, vergooien of profiteeren van
de kans tot een ongekende propaganda
vr.or Nederland, met al de zegenrijke ge-
volgen daarvan.
Hoevelen wisten, een luttel* aantal jaren
geloien. iets meer van Finland, dan in cs
aardrijkskundeles, werd onderwezen. En
thans is datzelfde kleine noordelijke land
een der bekendste naties der wereld. Enkel
en s'.'eer. door.de prestaties van zijn a!h-
ieten. Voor een land. dat zelf een Olym
piade organiseert. ïs deze propaganda nog
veel omvangrijker. Men begrijpt toch dat
het grootste gedeelte der Nc-derlandsche
pers zich niet zoo enthousiast voor de zaak
der Olympischs Spelen soa betoonen, wan
neer het -slechts internationale sportwed
strijden zonder meer betrof?'
Niet enkel eportbclnngcn slaan op hef
spel, het nationale belang is oneindig
g rooier,
En alles hangt af van 'n som gelds, die
gemakkelijk bijeen te brengen is. Zij zou
ook gemakkelijk bijeengebracht zijn, wan
neer de tijd wat ruimer geweest was. De-
Nederlander laat zich niet zoo gemakke-
ijk haasten. Maar daar was nu niets aan
te doen, er moes: gehaast worden.
Komaan, nog Is het niet te laat. Het kan
nog, maar er is geen tijd te verliezen.
Nogmaals: Doet het nu.
Wjj geven hierbij een foto van eon ongeval, dat bij dezen wedstrijd plaa te vond.
Het baanvak Den Haag—Delft
voltooid
In rbaj-.n met de voorgenomen
electnncatie van co spoorlijn Amster-
d am—-Rotterdam worden, zooals
bekend, zwaardere rails gelegd en
verdere versterking aangebracht.
Met deze werkzaamheden is men
thans gevorderd tot liet station te
Delft, zoodat het baanvak Den
Haag—Deht. geheel voltooid is. Aldus
wordt aan de Tel. gemeld.
DE KAMERS VAN KOOPHANDEL
VOORHEEN EN THANS.
Jhr. J, C. Mollerue, secretaris van da
Kamer van Koophandel alhier, hield op
IWlag een lezir.g voor -!o 'eerlingen van
de .orde klasse der H. B. S. 5 j. c. A. (Hoo
core Handelsschool) naar aanleiding van
be: onderwerp; ..De Kamers van Koophan
del voorheen en thans".
Spreker echelste in een zeer interessant
overzicht de beieeken I* der Kamer vóór
de wettelijke regeling, de oorzaken van ion
geringen bloei en do roglcmen'.eerirc, zoo
vol vóór als na 1S43. Daarna 'ift spreker
het volle Jicht vallen op do groote waarde
van de wettelijke regeling on de beteekenis
die de Kamers hc-bheu gok regen voor het
gcheele econonreeheleven.
Uit het hartelijk app'nus der leeraren en
leerlingen en de slotwoorden van den Di
recteur bleek ten duidelijkste, hoezeer de
lezing van dan heer Moderns on prjia
werd gesteld.
„HAARLEM'.-' TOOXKEL".
.Haarien;'? Tooneei" geeft een S!ot-
Cabaietavond in „Cabaici Modern" -ol
eiuiting van het seiz-jen, op Vrijdag 'og