Muziek
Buitenlandsch Overzicht
Rechtszaken
Letteren en Knnst
HAARLEM S DAGBLAD
VRIJDAG 29 MSI 1925
Spaard 'Ti's Gemengd Koor In
de Kerk te Spaarndam
Dit concert, dat eea zeer goed ver
loop had, werd in het intieme, nog met
olie-lampen zacht"verlichte kerkje te
Spaarndam gegeven, onder vrij groote
be'acgsteding tiet koor dat sinds eeni*
gen tijd onder leiding van den heer Jac.
Zwaan staat, heeft heel aardig gezon
gen; reeds eenige jaren geleden toen
het nog onder directie van Jan Booaa
was. hgb ik er met genoegen naar ge
luisterd en ook nu weer trof het mij,
ca: hier zoo ernstig gemusiceerd en ge
studeerd was.
„Zondagmorgen." van Bonset
al ^Kerstlied'' van B. Diamaa
geve. «Waak op" vaa Den Hertog gaf
nog al moeilijkheden (vooral op het ein
de detoneerden de sopranen noga!) ea
gaf mor.-taal ook een wel wat goed*
kocpen indruk- Een betere liederen-
kees is nog wel aan te bevelen; vooral
daar dit koortje goed schijnt te willen
werken is het van belang ook de
smaak te ontwikkelen.
Mejuffrouw Ja Scdetzer zong eeaig»
mooie liederen. Vooral die van Ca tb 2.
rina van Rennes waren goed gevoeld.
Het :s echter wel zaak. ce intonatie
goed te controleerea, caar nog ai eens
ca inzet der nnen iets te laag was,
doch herste l werd ;or het (wat te
groot) vibrato. Overigens :s haar stem
zeer goed en boeit zij wel met haar
voordracht.
Als tweede solist trad op Caxel AP
phenaar, die een ge werkjes voor cel ten
>re brar'.it. Hoewel hij nog kort
studeert, heef: hj; reeds aardige resul
taten bereikt- Over 't geheel is hij nog
te onvrij, blijft hij te streng, doch van
zijn spel tre-fral de bes:h?afd-
heid en dc ac \- e; vooral deze .aar
stè eigen;:i it.ia hem ver vooruit hel
pen. Men echter nog te veel de
noodzaak van den speler, om aan aller
lei aanwijzingen van den leeraar te den
ken. zooals bij de achtsten ia de Cin-
quantaine-
De avond is dus i;
geslaagd. Dirigent
concert terugzien;
tódig incer.ce om
gna.-i en. (nogmaals
peil te brengen-
't algemeen goed
1 leden, evenals de
genoegen op dit
s het succes aftn-
ijverig verder te
zij er op gewezen)
?g op tets hooger
LÖUIS DELACHAUX-
COÖPERATIE „VOORUITCANG".
Hoe vor-g jzar Jcptemke: werd door fcei
bestuur der C* roti© ..Voonaitgar.g"
aan da ladao bekend gcnanltt, dat de terug
beulmg van «poeigrMén uiteluiteod in
de Duii'loi Jul: en Auz-i*ius kon geschie
dt;. Daar - cvvi.v» de praejijk is
gebleken, dal de betalingen van brand stui
ten gewoonlijk .n de maanden Jon: en
Juli sxxt geschieden. ia door genoemd be
stuur thans 'o«s'. c: ai, de terugbetaling van
h« spaargeld te stelles -n plaats Tan Juli
en Augustus, ij Juni en JulL.
VERZEKER IN'IJS AGENTEN'.
Dokaietröigarond in het gebouw De
Cerxraie een vergadering gehouden van
verzeker inga. agen ter: met het cfcwl de
voor *e negen tijd opgeheven af deeling
van den Bond v.ui Verzekeringsagenten
wtder op te richten.
Aan de «Uncaging tot bijwoning
djze'r vergadering vri-a iloor vele verzette-
rmgSKSgenten gehoor gegeven, d» allen
ca «en gogev.-;: uiteenzetting van de lei.
ding van den Bond van Moderne Verte-
keringMgeettn beilcten tot hee opt-loh.
ten eener «f'lcc'.ing Haarlem over ts
gaan.
DE DIEFSTAL VAN ZILVEREN
VOORWERPEN UIT EEN HOTEL.
Naar aarJckl.r.g vaa de mededee-
ling" die wij écr. cczer dagén dedea ber
treffends cieiraüen vaa zilveren voor.
werpqa uit «en hotel hier ter stede, ge
ven wij ia aansluiting het volgende uit
her politierapport:
Te Zacdvoor; werd met behulp der
Zacdvoortsche politic, door de Kaar-
lemsche recherche huiszoeking ge<iaan
bij A. v. d. IL, te Zaadvoort, kellner
van beroep. In beslag werden genomen
een zilveren theelepel, vier Christoffd
zilveren verken en een Christoffel zil
veren lepel. De theelepel behoort bij
den inventaris ran het Haarlem scha
hotel,-de zilveren lepel bij die van het
Groot Badhuis. Van de overige voor
werpen kon ce herkomst nog niet wor
den vastgesteld.
v. d. II- is te Zandvoort in bewaring
gesteld.
GEVONDEN DIEREN EN VOOR
WERPEN.
Terug bekomen bij: P- r. Koningsho
ven, Bakkerstraat 27, zwemabonnement. \Y.
Bosman, fatrimociorofitraai 23, leesboek.
Vemout, Schotersinge' 63, broche. F. Dank-
meijer, Kleverlasa 120, bril in étui, J. Cas-
eee, A. L. Dyxerlnokstraa* 73, ceintuur.
Drentii, Twijmlerslaan 3, geld, Kenmel
Fa ■- i **kTsnt. grijze bood, Bouvij, Hof-
stedewreg 23. Overvcen, Colly-hond, Th.
Mens ink. Busken Hue'etrsat 2A. hazewind
hond, Kencel Fanr.a, W. van Dijk, Ruyc-
haverstraat 15, bruir.-rwarte hond. Mevr.
Scholte, Duvor.vOordeTraa: 73, armband
horloge, M. v. IVinseiaar. Scholerireg r,
heerenjas, We 1. Eifssen, JacsstraaA 33, wit
grijze poe*. K*nr.e! Fatzna. N'. Stouten. AJ-
liMtr.-.a: éA kinderaantal, W. Hoekstra.
Korte JacretrajU Z, portenmmiaie met ïn-
r. M. N':eu*c:.l.u;s, Linschotoastxaat
6S, i i«n, A. Be: .uain. Pres. Steynszzaa:
75. I*— OU Klopperslngel 165, werk
rnar.sx'ecren, E. K*"=ei. Meroverisger
raat p.p. J. B»rrh, Doug!a6etraat 2
Sehi-ien, dam— n i'offel, A. v. Veeoendaa!
Sophia--*"»: 29. fair lek «penning. Poliïie-
Ba mat, njViiMwiiiniiiiil',
J. Pr:r..-. Ternpel:c:s.3:riat 12, idem, JI.
Storm, Car.e!e-/r.s:raat 13, rozenkrans. J.
Bcoyaars. Ooe.-Ir.dMsfraat 63, rozenkrans,
J. Doomboecb, Swtmanstraat W, rijwiel-
be'.af.ir.vmerk, A, v. Bee-A Vcllenhoven,
E:r r V12, Heemstede, rijwtel^ein-
I.-.I-.". I- K Vronwvnhekatraat 40, rok
ten, B. t. JOrieUB, Bu«<»n Huetslraat 33.
e^'i'.el. P. Hu!«r.*r. G. BöWwit 143.
dantestasci: met ir:i' Verhoef, S'
phiastraat- 49, idem.
fersuïei'ziGiii
STAATKUNDICE BRIEVEN VAN
MR. 8. VAN HOUTEN.
In een heden verschenen nummer zij
ner „btaatkuauigo Brieven" zet n
van Houten uiteen waarom e. i. de kie.
zers hun stem behooiea uit te brengen
sen voorstander van kieswethervor
ming. Het volgetiide ontleeuen w
in:
Met de kleinste partij, die wel haast
ooit in de politiek is opgetreden, ben ik
qzc een pogicg gaan wagen, om
het noodlottige lijstcnstelsel door mijn
beter stelsel te vervangen en heb ik de
zaak aan het rollen kunnen brengen.
Mijn stelsel is in wetsvorm geredigeerd
door een caadiJuat van het Vader-
laadsch Verbond De Jonge en als ini-
t:atief-eoorstel-Vaa Dorp bekend ge
worden.
Mej- Van Dorp blijkt aan het onder
den drang der door mijn groep opge
wekte beweging ter -elfder ure door
ciea Vrijheidsbond ingediende voorsiet-
Dre-5*4ujs e s. de ".wrkeur ie geven-
Had zij mii gelegenheid gegeven, met
haar dit,Voorstel te bespreken, dan zou
ik haar. geloof ik. hebben kunnen o .-er-
tuigen, dr.t het wel beter is dan bet
bestaande, maar op eea hoofdpunt
«igenlijSr het hoofipnr.t van elk kies
stelsel. bil het «tebcNVar. Houten ach
terstaat, namelijk de partijvorming.
Besprekende d.ir (jatstgeaoensda
voorstel zegt de bee: r. 1!.: De kies.
vereenigingen ia de distiiciea zuiien
3e candidaten kiezen, maar om een
goede kans to hebben Kamerlid te
worden, m'-»*:en zij zijn /an een par-
ii Drioa !»at dan ook de candi.iaac-
telling uitgaan van' de p.i".ij, die d?
geste de candid.uen verbiad". Een niet
•vs-gevalligca disttictsjiandidaat neemt
paitij oiei op.
Hij gaat dan voort;
Ook ik erken de noodjakelijkheid vac
partiji ormicg, doch naar geestesrich
ting door gekozenen, die elk persoonlijk
door hei vertrouwen yan het benoodig-
de aamai kiezers zijn aangewesen- Dat
oij mijn stelsel meestal ten deele
bereikt is door stemmen-overdracht is
bijzaak. Hierbij Leeft feitelijk hetzelfde
plaats als bij verkiezing van leiders
door groote vergaderingen- Bij eerste
stemming kiest ieder naar eigen voor-
En wie dan ziet da: 1 car.di-
daat geen kans heeft, gc t bij de
igende stemming zijn stem aan den
naasten geest verwar.:. Alleen geschiedt
deze tweede stezauitbrenging door eea
lenden caadidaat. die natuurlijk
al'e gelegenheid heeft de kiezers die
"lera cancidaa: gesteld hebben te raad.
plegen. Al /u'ke detail-bedenkingen heb
ik m de vorige nummers dezer serie
tvoerig weerlegd.
R eer. k «ammgevat i-
:t verschil, dat het stelsel-Van
n partijTormirg door gekozen volks-
vertegenwoordigers bevordert en fc
il-Drior. de partij-organisatie v:
boven af voor een goed deel behoud!
De Vrijheidsbond i« thans een partij-
Dresse'huys c-s-; dat büjft hij bij aan
neming van het ontwerp-Dresselhuys
1
HET HANOELSVERDRAC TUSSCHEN DUITSCHLAND EN
SPANJE IN DEN RIJKS DAC COEDCEKEURD.
DE DEBATTEN OVER MAROKKO IN DE FRANSCHE KAMER.
UIT HET ENCELSCHE LAGERHUIS.
Thans is echter
ontwerpen onrrui
verkiezingen duk
volk weder een
'jl, moge
strijd over de nieuwe
h tb aar. Als door de
elijk blijkt, dat on
Volk «vertegen woord:
Staatscommii
overwegen, door welk kics'elsel deze
best wordt verkregen. Ook in Provin-
e en Gemeente.
Ten slotte adviseert de heer
Houten om een keuze te doen uit de
didaten van het Vaderland ;ch Ver
bond-
VERDUISTERING VAN' 156CC0.
De rechtbank te Amsterdam heeft dcu
27-jarigen bankbediende J. H. die a!
chef van de eifepterxtfdeclmg van «Ie N'.v
Shod "us Korr.ings Ha-.-iri-maaLschanp;
!eu aedee'.e dier rnaaxsrhappij een bedrag
ran f 165.030 had verduizterd. veroordeel.!
tt 1. 12 jaar gevangenisstraf- De
IIET AUTO.ON'OELCX TF. BLARICL'M.
De icehtla.^c te Amsterdam heeft den
chauffeur, die u Blaricum in botsing
kwam niet een anderen «uto, tengevolge
var. de chauffeur van den aangereden
J L- de G. u overleden, veroordeeld
14 dagen hechtenis-,
De moord te Wychen
Opnieuw levenslang geëischt
Voor het Gerechtshof te Arnhem heeft
t^echtgestaan de bekende van M lie
«chuMigd van den icoorri te Wijchen.
De advocaat-ifer.eraal heeft, nadat 'lev
kucdigen hadden vaatgeeeeld, dat beki
toerekenbaar was. opnieuw levenslange
gevangenisstraf geëischt.
Kerk en School
MED. IIERV. KERK
Bedankt voor het ber-op maar Klans-
v, aal, de. P. K. Gjioman, te üoetkapelle.
(Z.)
GEREF. KERKEM.
Beroepen te Brouwerabaven: de heer
W. H. Gispen, candidaat te Schevemngen
te Stadskanaalde heer J. van Raal:e,
candidaat «e Haiterr.: te Schouwerzijl: de
he«r D. Feenstra, candidaat te Wouaend.
BAUHVEREENTGIN'G.
Te Grocingeo ia een Bachvereeniging
opgericht.
GEORGE BRAN'DBS.
Maar de corresp.r.üent van de N'.R-Ct.
ta Parijs seint, heeft Cornoedia uit '.Veenen
vernomen, dat Georg Brand es to Salzcurg
tre hronchiu» heeft opgedaan- Zijn
■aind zou hopeloos xijn-
ISADORA DCSCAM
'Vgor« reo bericht uit Weenen heeft
Issd-ra Dunkin t® het bestuur d-:r
>r-rr hee aamher.: •--'ijk
kzeteel Kleehesc gehuurd, waai t'l
r.«school zal vestigen.
Ouitachland en Spanje.
Bij de gehouden tweede losing vun het
JJuiLsch—SpoMisd.e handelsverdrag
klaarde «tg. Schots (D V P.) in don Rijk&-
dag nazneno de D.-nat., Cezurum, D- V. i'
Koon. Ver. en B. V. P.. dat <la ia
rqgeiffir.g v crtegoiwwrdigde fracties i:
tceezdeciiesd beren! «ijn. *ij het ook mü
owrwiczisig van entatige Ik*waren, vuói
het verdrag te slee uiten, au geen verdrag,
locesen toestan.1 in h«a leven te roepen en
de uitbreiding der goe-ie betroüicgen met
Sjfer.je niet te bemoctlijken. De meerder
heid ken base toeaUznmiag niet ho: oog
den tzooetel'jOKn tveeUmd bij de
wijnbouw slechts verleene:
wanneer zij zeker as, dst de rtgtehog
xiïe-iijlc met Spanje in orHierhande-
zai truien om .'-wtaar.de oveceen.
kemstan iagrijpooi te verbrecren en «wg
liragvn, c vo^cccnen me«stb«gtjn9ti-
ing wgmR verkregen.
HiMerding fsuc.-dem) vtjAlaanie. dat
zijn porti: er mee «cooord gaat. dat Je
yabouw 'Joov KUtwreltltr. wordt ge-
rieucï. maar niet op koeten der ge
meenschap.
Rosenberg («enzndeelde tnesUe. dat
;ji vriendtei tegen hst urdeisverdmg
ruiten «temmer..
Meyer idem) keurde hee verdrag
goed.
M t .v.~r Strexemann verVlxsnie. slat de
regeering brreid is oêwwo ondctntui'je-
ngen ruet Spanje aan »e kt»«-i«r. in
der gecet <!nr verklaring vvi afg. bcholz
Daarop w >1 art. 1 van hot vordrog met
ITO tegen 96 stemmen en 96 ontbourlingon
aitr.gonomon.
In derde iczitig werd he*, verdrag met
wone meerderheid aangenomen.
De debatten over
Marokko.
De rede, die Pain levé in de Frans che
Kanier over de Marokkaansche aangc"
:egenheden heeft gehouden, was uiterst
handig en zonder pathes. Hij zette uir
dat het uitsluitend ia Let voorne-
lag den Rifs een les te geven,
zonder o.» veroveuag uit se ziju. ca
daarna 1 rede te sluiten. Ondanks de
interrupties der comm is;sr;a verreier
hi dat geen enkel kolLuiaal werk
boven dat drr Franschen in Marokko
gaat, waar de bevolking beschaving
-a bescherming genie:.
Pain'evé «p:ak zijn afschu* over den
crlog uit, maar drong o-> de noodzx.
eiij'cheid aan een d,jr de afscjiuwe-
lijke communistisch- propaganda ge
steunde anti-Frameae campagne
verhinderen. Hij gaf cijfers van de tol
dusver geleden verliezen: 400 doodea en
1100 gewonden-De communisten riepen
..Eer. mooi begin, weg niet den ooriog
Pnialevé noemde di: schijnheiligheid
van een partij, die 'den burgeroorlog
voorbereidt.
Men merkte vooral op dat Pair.ievé
ce actie der Fransche tfgeering ia Ma
rokko verdedigde en aldus de oppositie
tevreden stelde, die de hulde, welke hij
het leger bracht, toejuichte, terwijl de
socialisten, ontevréden, he: stilzwijgen
bewaarden.
De debatteri werden rumoerig toen de
communistische spreker Berthon aan
het woord was, die niettegenstaande de
protesten Briand, den minister
tealanasche zaken, er van beschuldigde
de activiteit van bepaalde Fransch-En"
gelscae maatschappijn to hebben
auld, welke smokkelhandel in wapenen
tegen het Spaaasche leger dreve:
üiiand verklaarde dat de oprechtheid
van de sympathieën der Fraasctte 1
gee nag voor Spanje buiten eiken tw
fel is en -bewezen zal worden door he.
s uiten van een speciaal accoorö, 1
Rifgebied betreffend.
Berthon bleef volhouden dat de 1
litaixe operaties worden ondernomen
het belang van een syndicaat, dat naar
mijsconcessies in het Rifgebied streeft,
xoocat deze koloniale oorlog niet
sluitend wordt gevoerd om de *1
heii van Marokko te verdediger..
Briand verzekerde, dat de berichten
te dier zake in de Lngelsche pers
juist zijn Wij zuüea in onze zóne blij
ven, zoo zeide hij, *5 zoeken geen
enkele uitbreiding en zullen met Spanje
over cc Rifgrecs oadex^ndelea en niet
met Abd el Krira-
De Belgische Kabineta
crisis.
Ofschoon het bureau van de socia
listische fractie in lie? Belgische Par
lement zich, nadat het bureau der
Katholieken hee reeds had gedaan,
teecn een extra parlementaire regee
ring had verklaard, gelijk Max
derde instantie van plan was te vor
men. had do liberale leider npchtans
gezegd, dat hij jusqu'au bout zou
gaan (Tot het einde zou doorzetten.)
Enkel0 personen hadden hem trou
wens reeds hun steun toegezegd, maar
óndanks alls naspeuringen kon geen
enkele belangstellende te weten ko
men wie die personen waren, eti de
liberale pers was dan Ook vanmorgen
vrii kribbig.
Hoe "«eou'au hottitsfc de neer Max
ook wezen mo?e, lang h^eft Jiij toch
niet "meer prfoopen Gistermorgen
heeft hii het opgegeven en den koning
meegedeeld, dat h:j de opdradit cm
het kabinet te vormen, niet verder
kon aanvaarden. Bij dit dwaze expe
riment. dat van meet af aan tot mis
lukking was gedoemd, heeft Max
heel wat veeren verloren, vooral nu
hii dat nuttelooze experiment zoo
lang heeft voortgesleept.
Donderdagochtend hebben Van-
dervelde en Wauters roeds een onder
houd met Poullet gehad. Het is vri;
zeker, dat de socialisten te vinden
zullen zijn voor een samenraan met
de Katholieken op den grondslag van
het program in de roïoerinTr-.-»-'-- --
ring van Van de Vijver® ontwikkeld
Xaar verluidt zouden katholieken en
socialisten het eens z."n geworden om
een paar portefeuille- aan de libera
len aan te bieden. Weigeren dezen-
dan zouden de Portefeuilles geliike-
k worden verdeeld, terwijl aan Oor
log een officier zou kun. .1, u
de politiek maat. De moeilijkheid ligt
in liet voorzitterschap van hen minis
terraad. in de Kamer ziju de socMJis-
t a on katholieken inoerdaau eveu
sterk, -n den Senaat center lellen de
clericalen enkele ledeu meer dan de
socialisten, zoctiat de kans groot
dat het voorzitterschap aan een karjio-
hek za! worden toegekend. Waar
schijnlijk zal Poullet nu 01H het vor
men van de regeering worden be
last, ofschoon v.ui veio zijden wordt
gewenseht' «la: \an de Vyver®
onder meer andcrvelde en Wauters
ook wenschen.
Uit het Engelaohe
Lagerhui».
Ic het Ence!*ch« Ia*«rliui3 heeft d
Laboor. i.'u-.-.-««rJig<ic i..;on«l Wedgwood
een znededcwfiBg a« Uaa o*«r he« i»>
sic. Jat hij «a i»xe van zlja ool«e«e''
liaileu u«:,
zen in Bulgarije bencinun vexsprofd
t zij r.ear üofia kwazuen mei medeweten
n de Sovjrtzws'-ancx- Dvigwcod wonncb-
daaroui deze eerste celegeuhea!, welke
zich Ax&bocd, »aa ie grijpeo om te 1
klaren, «lat hij n.\»r Bulgarije ging 2
ilex o-At maar bet getingei« ••unlrtct
hebben gelad met eei.ute oovjet- of ci
ir.uuic k» he nanniwixi Hij gang
heen als gevolg van t*n bijecnSttmut
leden der Briuohe Labour-Paziy Ifij
beweerde voorts, dat lan^ niet allo pro.
cesaen ea terechtstelIrfngen in Bulgariii
tegen m^dachgora gericht waren;
moesta terechtge*telde pereonen baddt
niet of althans in «eer gering» mai»
betrekkai® geetaau tot de bedroveo ml»-
daden.
Hij drukte de hoop uit, da» «ie Brl
«che regecr-iig er op ir.-u «taan, «lat C
aan Bulgarije to«gp«tatie <xtra.iro«p»!
•wuden worden tiaar huis «eniuurd <1.
datum, vastgesteld door «ie g«alliecr-
•He zich zeer tegen hun wei, bereid
bedden verklaard, d.o extra-troepen
r. In geen geval taag.
sloot Wedgwood. Uien troepen worden
toegestaan, t KBicht te Iroenken op de po-
itiek van Bulgarije.
lUJey «Lalrour-Farty) drong er op
iae de Britsche rtgeersig «-»: de ge al keer.
den zouden aorgon vonr de urroering
Ier verdragabepalingen ai Mke de calnder-
hedeo.
..-.dvraccrvtaris voor Buitenjandsche
Raken Mc. Keili wees op de twwUijk
nindertieid^iroblemen op den Balkan
Wal Bu1k*i..« beurefle het uitere* n
hdr, botrouwhece tnbehtingen omtrent
don toestand aldaar ta verkrijgen.
Britsche mstifig moet mcli Imperium
het nakomen van de verplichtingen
tegenover liet Bulgaarache voft bur
t>x>r do v«wdr«g»n opgelegd. Maar
nvoct zich niet menger, in de birwroR-
ea.-Uc'-.poSi!i<rlc t*i Bulgarije, z-iolang
Rulsarij' Naar of ai*Vre hulp niet vr
De Britsche jreg«Tiiig heelt haar mvlo-si
nr»b aangowend «.*1 zal «kaannee
.•-•ar., om op maligang aan te i
iep
Wat den datum betreft, waarop
«xtra-lroepon naar hu!» moeten wordun
gezonden, meende Mc. N'eill, dat daaraan
irv-iet worden TMifdpdan.
Do Bnl.iche reu wring zal v«K>rt» tracll-
ten wu politiek van «Uraemia en ventoej
tiing In Bulgarije te b*vord«T«n. Spwk.tr
z«-'.f b.vl den Bulgoimchen gezant 'o
Wusg<* gewcion op de «mdmcht, wcW..
in den criaistijil van den oorVi? di
Priljch" politiek had geflccïunerkt.
N'a afhandeling van verschlllervJe taken
t'ing bet buis op Pinksterrece».
Verspreid Nieuws
UIT HONGARIJE.
Einde h'oTember begoot de Uongaarsche
oppoeftie zich in haar tent terug te ttek-
km Er bad namelijk een vechtpartij ui
het pariemcr.t plaas* gehad tusevhea «!e
cppceitia en" 'ia rcgeen.-.gspartijrn. waar
TLA ma aantal Ic-Bn der "pp^hie rooi
«enige wnhen w«nlen ^tachortr. Als pro.
teil daartegen bicef da gcheeie oppoeiiie
weg m tevens ai» protest tegen het regime
Bethlen.
Than» Is «Ie oppositie wetr in Land»
-.«•rgaderzaal ver*-henen in verband
do regeeringwntwerpen voor een nieuwe
kieswet en voor de verandering van het
Magaatenliuis ia wn Hoegeriinta
De leider van da iet". PehH, hield een
scherpe redt» tegen Je kieereoHherronnlns
waarin hij be*«»g«Jt, diu IS% min de vol-
woaeen bevolltrfig van het kieetecht werd
uitgesloten- De we» ion geen nz«t brengen
j'ti «Ie bevolking van het huidige Hongarije
ervreemden van den Hongaarschen
staat.
LLOYD GEORGE OVER
PA'ESTINA.
Lloyd George heeft te landen voor dc
Jewiflli Histortea Society of Eng.
la-nxi" «>n jclo over Palestina gchoivten.
Israël ZsngwiU, dio a!-. voonritter op:r.vl
epr-iV een woord van hulde san het adres
Lloyd George als em man.
eenig ander etaatoman. kampioen
voor de Joden woe goweeet. Lloyd George
betorgde o o. dar Palestina nooit
land wae geweest uitsluitend door Jo«len
bewoond en" waarschuwde ervoor
politick van or»f«ir«roing of Iets «Lat d.vtr.
■cee, het Zioniame moeiujkhe«!«n li
weg zou leggen. In Palretina wa'
plaats voor eer. ryer «roctc bevolking er
wanneer de Arabieren in dat land
wenechtem te werkon. mocht men hen niet
tegenhouden D«yh dit wie geen roden,
waarom «ie Joden buiten hun land ge-
hemden moeeien word«m. De Britten zoud a
gegeven woord, in d« Balfourdec'n-
verra», nak-tner. ongeacht welke
[lar.ij aan hef Vwind zou rijn, do <r«
«■ervatisTen. de liberalen o# de arbeiders
HET VEIMC.HEinsPAP.T
I>« dipiomatieke correspondent d
Daily Telegraph" meldt, da: h«: stan-1-
rur.t der Bnge'.rchfl regeerHig in rake het
Dnitscfc» voorttel ter. aanzien van een
heldepict in hr; a'gemr-r. hierp?
omt. 'i -Groot-Briftannle «m het
tiet w- zouden kunnen deelnemen
>en na.:-, wzrmeer het bulten twijfel
at di! hè', een wederkeerig karak-
ANTI-BOLSJEWISTISCHE BEWE
GINO IN WIT RUSLAND.
De „Posener Neueate Nachrichten"
meldt uit Wilna:
De Sovjet regeering heeft de alui
ting vaa de Hussisch-Poolscho grena
bevolen. De Poolsche bladen schrijven
tlezea maatregel toe aan de toenemen
de anti-bolsjewistische beweging in
Wit Rusland.
DE TERUGKEER VAN DEN
TURKSOHEN GEZANT NAAR
BERLIJN.
Kcxnal Edin Romy Pascha, di® dos
tyils van Berlijn naar Angora werd
geroepen, om het commando tegen
den opstand der Koerden op zich te
nemen, is naar Berlijn gereisd, otn
daar den post van gezant weer te
vervullen.
EEN NEDERLAAG VOOR DE
NOORSCHE REGEERING.
Het Noorscha Odelsting verwierp
met 56 tegen 51 stemmen het regee-
ringsvoorstel inzake den portvrijdom.
Ofschoon verslagenzal de regeering
het resultaat der debatten in het
Lagting afwachten.
ter heeft en rich etrikt beperkt M, eert
gedemilitariseerde Rijniroiw en «Ie l'raneoh
Duiuciie en ProiDeeh.Bo'giaohe grenzen.
Bovendfem moet do fcocnulo voor ruik
een pact, wil het (ta Instemming vtui de
publieke opinio vsn Engeleavl «n het rijk
vei '«rijoon, z> hot blad verdwr, in allen
deele duidelijk en klaar zijn en vrij vsn
allo dubbelzinnigheid on van iodexo ver
bintenis.
B» werkloosheid In Engei.nd
Sir Alfred Mond, een der voornaam-1die hen op handige manier berooid
ste Engeh-ihe liberalen, di© als een jiad van "nun vaas eeuwenoude fa-
wordt beschouwd o;> indus
trieel gebied, heeft op e-n vergade
ring van d© Kou. Kunstlievend® \er-
eemging ziju plan ontwikkeld, tot hét
verminderen der werkloosheid, dat
reeds in hooge mate de aunda»-iit heeft
getrokken, zoowel buiten, al» in zijn
eigen par.ij. Zjn voorstellen komen
hierop neer. dat eenige mduetnc;n.
waarin de werkloosheid zeer omvang
rijk is. door den staat geefèund zullen
worden, orn het mogelijk ht maken,
dat de productiokos'en wonlen ver
minderd. zoodat de Britacbe falirikau-
ten met succes kunnen concurreervn
met huitenlandacbe fabrikanten, wier
pi-oductiekoeten zóóveel minder zijn.
Na do werklocrdteid to hebben ge
schetst in do kolen-, staal-, machine,
cn fcheepsbouw-indusLric, zei Mond.
dat Wemit de conclusie kon worden
getrokken, dat de werkloosheid groo-
tondeels beperkt was tot ceu betrekke
lijk kl':n aantal ind\tt«tri«- n. Hij wcea
or op, dat wil bij don huidigon tod-
stand der inauatrie d« joarlijkache
toeneming der bevolking ni-t konden
verwerken. Slechts door uitbreiding
van den iiand. l cn daarmede grpaura
gaande vermindering der prcducUe-
ko-vtcn kon het probleem der werk-
!ou. worden opgelost. De produc
tiekosten maakten «-en der belangrijk
st» punten uit; en zijn plan zóu er to«
bijdragen, die te dewa verminderen.
;;edert den wapenstilstand had Knie-
land jot steun d«r weridoooheid bijna
300 rnillioen pond uitgegeven, die
productief waren.
Een millionair failliet
Dez-.r dagen lieeTt J O. Gould, tot
Kort gelcdtn «m millionair in het
schcépebouwbedrijf te Uardiff, rijn
failii^ement aangevraagd.
In twaalf jaar rijd» had hjj een ver
mogen vergaard van om en btj do 12
rnillioen gulden. In de laats:© maan
den, zegt de Daily Mad. is dit vermo
gen liém door de vingetu geglipt en
©e! sneller verdwenen dar» het geko
men was- Goul, thans 12 jaar, is nu
weer even ver als toen hit op I(-Jari
gen leeftijd als jong.-tc bediende begon
op 7'/i sh. in de w eek.
Evenals toen", zegt hij, „moet ik
nu eiken stuiver met werken verdie
nen. Ik heb geen jnkonvn meer, ter
wijl ik eenige jaren geleden meer dan
DA).000 gulden in hot. jaar had. Maar
ik ben mot hang. Ik zal het Biet op
geven. Wat ik een k«:r heb gedaan,
Kan ik weer doen. Maar IntUMchen ia
mijn huis in Park-Ium» weg, is mijn
buitenverblijf to St. Mellens btj Car
diff, waar ik bijkans elk lid van de
regeering van 1918-22 gast heb ge
had. te koop aangeslagen en xijn
mijn auto's opgeruimd.
..Ik ben nog jong en ik trok mij
daar niet» van aan. maar tot één ding
ben ik besloten, en dit is «lat :k nooit
meer producent wil zijn hier in het
!.\od. Dc producent hangt ie »eel af
vim de nukken van politici en dc gril
len on reglementen van vakvereni
gingen, en ata ik produceer in Enge
land, zou «lat moeten zijn in de gunati
ge omstandigheden, die in andere lan-
ien bestaan". .4
Gould 1- J© zoon van «een metaelanr
en vóór zijn ?lstc jaar achtereenvol
gens kantoorbediende. maixoos en
vridarbcider geweest. In IW4 begaf hij
ii ?h naar Amerika en werd stenograaf
b:j een firma te Boston. Dit wxa het
berin van zijn succes.
HIJ studeerde hard en werkte hard.
me-, het gevolg, dat hij in 1911 zelf
e«-n zaak kon beginnen als makelaar
in zeeverzekeringen en herverzekerin.
gen. Hij opende kantoren te Londen,
Berlijn en New Vork.
De oorlog niavkr© een einde aan de
zaken van zijn firma, maar nu i>cgon
hij daar hij voor den militairen dienst
afgekeurd was, nieuwe zaken te Car
diff. Hij vormde er een groote scheepa-
LouwcotnLinabi© en werd het hoofd
van een onderneming met 36 millioen
gulden kapitaal. Tweo Jaar geleden
kwam deze onderneming door zware
be astingen, stakingen en wrijving met
vak vereenigingen in moeilijkheden en
kortgeleden werden bewindvoerders
aangesteld.
Gould legt er nadruk op, dat hij zijn
fortuin niet verloren heeft door ver
kwisting. ongerechtvaardigde uitga-
ven of speculatie. Zijn vermogen van
ruim 60 millioen gulden in 1921 was
door waardevermindering dit jaar tot
1 millioen geslonken. Wegens de ver
hooging van de oorlogswinstbelasting
tot rJ) rwt in 1«»1 t#n.. Kil «1
U>t 50 pet in 1921 kon hij niet vol-
doende bedrijfskapitaal overhouden,
Hij moest bij banken leenen enz.
Als de-Sdhatkiet niet de volle beta
ling van achterstallige oorlogswinst-
belasting had gecisclu, had hij, zoo
meent hij, maatregelen kunnen tref
fen om de zaken gaande te houden tot
er betere tijden gekomen zoU'fen zijn.
Deze eisch heeft hem den nek gedron
ken.
De bedrogen hovelingen
Ten tweeden malen troffen vele leder
van den Pofsdamschen adel. die in
rniliesseradea.
Ook deze Goldfaden heeft voor hij
op de beklaagdenbank in Moabit te
recht kwam, zijn goede, zijn zéér
goede dagen gehad. Zijn prachtige
renstal hadden hem te Weenen en
Praag tot eea bekende verschijning
gemaakt.
Maar Goldfaden leefde, zegt het
Hbld.. er wai al te royaal van cn zoo
besloot hij op een goeden dag zijn
tenten te Berlijn op tc «laan. In de
hoop, hier een grooten slag te kun
nen slaan. Hij wist kennis te maken
met een graaf te Potsdam, die hem
spoedig introduceerde in dc vroegere
hofkringen, die hij door zijn inne
mend optreden storiuender hand ver
overde, zoodat hij hun sympathie en
vertrouwen kreeg.
Goldfaden smeedde nu het ijzer ter
wijl het heet was en ontwikkelde, voor
zijn nieuwe vrienden een verlokkend
plan. Hij stelde voor hem hun fami-
iiesieraden en andere kostbaarheden
te leenen. In het buitenland zou hij
dan een en ander beleenen en met de
op die wijze verkregen contanten zou
hij ..zaken" doen 100 rente per
maand spiegelde hij voor cn tevens,
dat dc eigenaars hun kostbaarheden
na een jaar weer in hun bezit zouden
hebben. Het aanbod was te verblin
dend dan dat bet veratand nog een
woordje inéb zou kunnen preken
paarlenkflttingen van groote waarde-
brillantendiademen, geschenken van
vorsten al!e« vond zijn weg naar
Siegnmnd Goldfaden. Deze vatte zijn
leventje van vrooltjken Frans van wel
eer weer op en leefde onbezorgd van
de opbrengst van zijn schatten Zoo
lang als het duurde tenminste. Ziin
oplichterijen kwamen aan het licht
en hij werd gearresteerd.
Nu bleek, dat Goldfaden eenvou
dig alie kostbaarheden tegen elk aan*
ncmeiijk aanbod had verkocht aan
Praagsche ea Weenache juwelier»
Up de beklaagdenbank maakte de
vroeger zoo handige man zulk era
zonderlingen indruk, dat de recht
bank besloot een onderzoek te doen
instellen naar zyn geestvermogens.
Het rapport door de deskundigen in
middels uitgebracht, bleek dc recht
bank nog te onzeker, zoodat thans
besloten is Goldfaden nogmaals te
doen onderzoeken. De Potsdamer ge
tuigen zullen dus nogmaals den gang
naar Moabit moeten doen.
0e Russische uitgeverij
Op een dezer dagen te Moskou ge
houden ..Al-Russisch congres van
jicrs-arboi'lers'* Is. volgen© d« i'raw-
da. o.rn. cvn rapport uitgebracht over
den toestand- wwnu d© uitgeverij iu
do sovjetunlo verkoert. Lit dit rap
port blijkt, dat de uitgeverij grooten*
deel© in handen y> van de communie-
tiache partij. In het geheel bestaan
er namelijk ongeveer 2000 zelfstandi
ge uitgevers-bedrijven, waarvan 73
pc:. zi;n aangesloten bij het „Cen
traal bureau van communistische
uitgeverijen'' (re&s-órieercnde onder
het een:raal-comitó der partij) Hier
bij zijn 6 groote uitgeverijen, die to
z&rnen 60 pet. der geheelo Busadsohe
boekenproductie levertn. De Rtaats-
Uit geve rij speelt een aanmerkelijk
minder belangrijke rol. Zij heeft een
matig debiet onder do leden der com-
munist^che partij 'die zij bereikt
door middel der partij-organisaties» en
een zeer gering debiet onder do
overige bevolking.
Over het particuliere uitgeversbe
drijf worden in het verslag van de
Prawda geen bijzonderheden mei ©ge
deeld. maar zooala uit het boven
gaande reed» kan hlyken. is de rol
die de Particuliere uitgeverij (aange
nomen dat de vermelde gegevens juist
zijn) speelt, in geen geval groot.
STAKING DER GEMEENTE
WERKLIEDEN TE OSLO.
Wegens een loonquaestie zullen a.s.
week de 'gemeentewerklieden van
Oslo in staking gaan.
<3S« NED. STAATSLOTERIJ.
Frekklnz van Donderdag 28 Mc!.
Se Klasse 8e Lilst.
Vervolg NIETEN.
16641 16644 16648 16663 16694 16702 16764
16793 16815 16825 16830 16844 16952 17012
17030 17048 17052 17067 17069 17072 170S1
17144 17149 17I6I 1718.3 17211 17291 17316
17332 17373 17418 17460 17462 17469 17490
17496 17508 17538 17561 17573 17615 17645
17655 17665 17692 17720 17722 17755 17762
17863 17S84 17912 17939 17987 18008 18028
18054 18066 18090 18177 18195 18196 18260
18.350 18393 18.397 18406 18432 1S444 18455
18490 18573 18576 18584 18644 18645 18650
18660 18662 18741 15769 18778 1S872 18892
15975 19016 19023 19023 19108 19120 19137
19152 19157 19173 I92S7 19304 19337 19359
19361 19363 19410 19423 19449 19456 19529
19536 19646 19670 19715 19737 19767 19341
19888 19895 19907 19960 19077 19982 19989
Ud tot de bloem van het ,20012 20034 20049 20053 20070 20087 20106
nnt.e.en behoorden, «dlmar dezer da ,20156 20157 20195 20212 20214 20229 20230
gen m de get-, uren kamer van de recht j 20327 20364 201.54 20494 20514 20515 20541
bank m Moan*. Heeds eenmaal had- 20546 2> 528 20631 20677 20693 20706 20726
den zij moeten vertellen van hun be 1 20801 20817 20843 20907 209S8 20990 _J