fWegSBS*
HAARLEM'S DAGBLAD
ENGELSCH ALLERLEI
Allerlei uit Velsen
4 lamps Radio-ontvanger
ZATERDAG 30 MEI 1925
ZESDE BLAD
UIT DE EERSTE HAND. DE
GEVAREN VAN ...UUNY EVEREST
De leden van Baldwins ministerie
botvrikkelen de bewonderenswaardige
gewoonte met eigen oogen te gaan
tien. en uit de const© hand kennis op
te doen van, de dingen, die hun dc-
pariement*H betreffen. Er meU dal
van belang is in verband met de
luchtvaart, waarvan Sir Samuel Hoa-
re. de minister voor Luchtvaart, geen
ervaring heeft; hij Itoeft zoo juist per
luchttaxi do verschillende lucht-rou-
tes voor Rijke-verbindingeu verkend.
De Eerste Lord van de Admiraliteit
ging voor de Pansch-vacantde naar de
Middelland* he Zee om er de verschil
lend.; loot-inrichtingen, die worden
georganiMx-rd. in oogonFchouw te ne
men; n hij maakte voor liet doel zelfs
niet gebruik van het admiraliteiis-
Jacht. Ite minister van Koloniën is paa
teruggekeerd van 7.ijn officieel© reis
Haar het Oosten. Dan is er het geval
van den „Home Secretary" (minister
voor Biuneolattdgche Zaken1) die uit
elurteml met ambtelijke oogmerken
een bezoek heeft gebracht aan een
nacht-club, «en instelling waarvan de
veelvuldiglu'id hom, zijn departement
en de politie zorg baart. De minirto-
ri'éle honger naar keimis-uit-de-eer-
etc-hand en |K>rsoonllike ervanng
komt ook uit in hel gedrag yan den
Kanselier van de Schatki*. die bij oc
debatten over de veel bestreden in
\ocrrcchten en belastingen op zijd'
d^ .dispatch box een doos op dei
Jeeaenaar van lwt spreekgestoelte it
het Lagerhuis) in een ware toonbank
voor zijden stoffen veranderde. Wie m
do Landsvergadering melding inaokt
van die nieuwe brandende kwestie der
zijde-belasting ziet terstond een groo
te papieren enveloppe te voorschijn
komcu. waaruit de neer Churchill een
verbijsterend assortiment van veel
kleurige argumenten haalt in «Ion
vorm van zijden monsiere. natuurlij
ke eii kunstmatige, liet spreekt van
zelf dai s KansoUens excursie naar
dit handelsgebied der zijde zeer. oit-
ropulair is en 'dat hij heeft moeten
lui--te ren. naar deputaties, die zich met
geen ander doel bij hem lieten aandie
nen dan om hem to vortellen dat zijn
kenn o van dezen tak van handel en
bedrijf nihil was. Maar dit doet niets
af aan het feit dat Churchill's harts-
tocht voor warenkennis en iulichtin-
een uit de eer-tr hand een wezenlijk
ding en in overeenstemming
Uier de algemeen® neiging van
Ttrit«©ii© Ministerie. Indien de Minis-
rer v>ir Arï-éd nu rog e-n paar we
ken op de „dolo" gaai leven, dan za!
de pr.wtischr ervaring van Baldwins
Londen, de grootste stad van do >«-
rtld. neemt n g sleede 111 ontvang too.
:i nimmer in zijn geschiedenis ging
die virgrooting in een zoo snel toen po
als thans. Jaren lang heeft do ge-
rr.ecnsclup geroepfl» om huizen, meer
huizen, betere huizen. Qv een Zonicr-
e-hen Zoo-lat: in do maand Mei. ..on
top of a busb«b ik kunnen vaoioLd-
L-n dat a! dit geroep ni©r in hei zand
der vu* «tijm-n :s gesmoord. Overal kan
men huizen z:-n verrijzen als pad
destoelen uit den boechgror.d mo
derne huurkazerne*, wat vriendelijker
van aanbhk dan de oude bungalows,
flat"-hJolckon. villa's «n „cottages"
in velerlei vorm en groote. In llford
even buiten '1- metropool, aan don
Oostkantnadert een heel© stad haar
voltooiing terwijl men er reods plan
nen maakt voor -en nieuwe. In Bëc«n-
treo, Billing".un en Iloehamptonallo
onder don rook van Londen gelegen,
zijn in ©enige maanden nimiwe dorpen
oir-'aan. Op het oogenblik ia men
rondom do stad bozig met don bouw
van tweeduizend huizen on tienduizend
huizen i i reeds aanbesteed en zullen
spoedig hun eerste sl©encn krijgen.
Ondar dozo oinstandigheden kan het
rauwelijks verbazen, dat de prijs voor
bouwmateriaal zoo hoog is. Mot de
1-otnrplanncn van den Londensclien
Graafvhspsraad. dio op het oogenbhk
do grry)i6te J-ouwonderr.emer van bot
land is, wordt haast betracht. Wan
neer ze tot uitvoering zullen zijn ge
komen, zullen zo woonruimte ver
schaffen voor 250000 inonschen. Voetje
voor vocij«* gaan do sloppon van I.011-
den verdwijnen en in vele buurten,
waar een* rijen van vuile en triestige
woonhokken de l'.-lianiehjke welvaart
de- bevolking bedreigden, staan nu
•blokken hoog© gebouwen, 'riscit «-n
vroob k in hun ro.iden baksteen en die
aan honderden burgerts voor wlmppe-
lijke huren een goede woning ver-
schaffen.
Dr. John S. Haldanc, professor t«
Oxford en broeder van den bekenden
otaauwian Lord Haldano. liee-'t in do
nieuwe editie van zijn boek „The F.n-
gim* of the Human Body" cetLfichok-
kend experiment beschreven, dit hem
tijdelijk zijn zinnen deed verliezen.
Mot ton collega bootste hij do atmoe-
Eh<rieeh© toenfandiii na, dio do bn-
limmers van don Mount Everest zou
den ontmoeten. Voor da; doel begaven
zii zich in MB luchtdichte, stalen
cel. voorzien van een luchtpomp. Zij
hadden instrumenten en aanteeken-
boeken bij zich teneind# do waarne
mingen, ook wat l-i'reft eikaars ge
drag en symptomen, t© kunnen op"-c-
kenen. Door do luchtpomp in werking
Lï stellen verminderden zii geïeidvlijk
den luchtdruk in do cel. Zij pompten
zooveel lucht tiit hun kamertje, dat
do baromoter tenslotte 300 m.M. aan
wees. overeenkomende niet een hoogte
van i'.VKO voet. Dij d--zen geringen
luchtdruk was Dr. Kei la* fHaldane's
collega) nog in staat waarnemingen
te doen. Zijn lippen waren blauw en
zijn hersemverking was uiterst traag.
Dr. Haldano geraakte in een toestand
van versuffing en reikte zijn aanteo-
kenbook over. Zij bleven in dien toe-
stand ongeveer een uur in de cel. Bei
den hadden niet hot bewustzijn, maar
nagenoeg geheel de werking van hun
zintuigen verloren. Vooral Dr. Halda
no was, zooals dat hoof. ver weg. Niet
temin ha/1 hij hot volste vertrouwen
dat hij in het ongestoorde bezit van
zijn zintuigen was. heg een bewijst"
zooals hij schrijft „dot wij min-
der onzen toestand beseffen naarmate
wij dommer ziin". Toen Dr. Kellas.
die gedurende hot experiment het heet
bij zijn positieven was gebleven, weer
lucht toeliet, totdat de druk overeen-
GROEI VAN SUBURBIA. DE
GOEDKOOPER TAXIS. TABAK
kwam niet een hoogte van 1COOO voet,
merkte hij op, dat Dr, Haldanc, toen
deze een spiegel opnam om naar tl©
kl«nir van lijn lippen te kijken, d©u
achterkant voor dat doel gebruikte-
Toen do luchtdruk weer normaal
«n Dr. Haldano teruggekeerd was tot
bet volle besef van zijn poeitie en om-
geving, herinnerde hij zich nitrts van
wat had plaats gehau in de periode,
«lie was verloopen tussehen liet over
handigen van het notitieboek en her
herstel van dit klare bewustzijn,
herwenen kunnen de herinnering aan
voorvallen niet bewaren indien ze niet
do vollo dosis zuurstof krijgen. II aid li
ne's collega Kellas xuaakt© deel
(1« i-ersto expeditie naar Mount
Eve rolt- hij werd ziek eu &tierf«gedu.
rende den tocht naar boven. Do op
vatting van deskundigen is dat ae
twee Jongste slachtoffers van het Eve
rest-avontuur, M&llory en Irvine, den
dood vonden in den zelfden staat,
waarin JIuIdane bij deze proefneming
in de cel verkeerde. Het was do dood
in zijn meest eenadigen vorm. JIun
hersenen en gevoelens waren versuft
en afgestompt, als in den diapsten
slaap, en lang voordat do koude dood
door hun leden was getrokken.
top van den Mount Everest kan wor
den bereikt door klimmers. di_
leven «ip groote hoogten het best kun
nen verdragen en die zich geleidelijk
kunnen unnpaasen aan do toi-ncmende
-'•haan-cht© van zuurstof in de hoogste
begaanbare regionen van de wereld.
Londen heeft verscheidene onderne
mingen en individueel© onderncrai r».
die van honderd tot een paarduizi.ml
taxi's in de straten hebben loopen.
Daarnaast zijn cr talrijk© „owncr-dri-
vens", wier taxi hun eigendom
dio er een naar men zegt goed be
staan uit maken. Het I.ondensciie pu
bliek klaagt over alle duurte, ook over
de duurte dor taxi's; dat klagen ie oen
tweede natuur geworden in den Lon-
denaar. Hij voelt zlcli altijd veronge
lijkt, bij alle prijzen die hij betaalt,
d« train, d© „tube", den bakker, den
schouwburg, het gas, do electriciteit
en do ganse he rest. Vergeleken bij
Nederland zijn de Londensolie taxi's
goedkoop. En het vooruitzicht bosraat
dat ze nog goedkooper zullen worden.
Do oorzaak is de dreigende komst van
„two-eeaters". Dé bestaande onderne-
mens yrcczen de nieuw© 6oort zoo z«-«y
dat zij reeds zijn gekomen met voor
stehen voor verlaging der tarieven. En
het publiek roept: Zie ja nu wel dat.
rr nog b«t wat af kan. Het denk-
beeld van een taxi met twee zitplaat,
een voor passagiers ts zeer logisch en
mag er zich over verbazen, da*
het niet rveds veel vroeger Is geop
perd, In de mees-e gevallen vervoert
ten taxicab «sen of twee personen en
blijven de twee andere beschikbare ze-
tela onbezet. pa. j# oneconomisch <-n
«ie pansgier betaalt voor hot teveel
aan accomodatic. Maar dc invoering
oer „twee-zittem" is geen eenvoudige
zaak Rekening moet worden gehou
den xnct de bestaand© ondernemingen,
den mogelijkeu invloed op het toch
reeds in jammerlijken staat verkee-
ren<! straatverkeer cn andere factoren.
De autoriteiten hebben daarom con
commissie benoemd, die het vraagstuk
terdego moet onderzoeken, Zoo lang
die commissie geen rapport heeft uit
gebracht, zal men het nieuwe openba
re voertmg <lan ook niet in do straten
zien verschijnen. Maar de bestaande
imi-ondernemiugen hebben er ©on
schrik van gekregen en beloven nu
goedkooper vervoer indien do nieuwe
lingen wegblijven, lien ondernemer,
die echter slechts boriderd taxie heeft-,
belooft een tariefverlaging van niet
minder dan vijftig percen. Een and©-
1100 taxi-.;genanrs vertegen
woordigt, is minder gul en stelt voor
oen wachttijd van shilling per uur
t© verminderen tot 4 ehüling. terwijl
hij de thans bcm i.-.nde minima, 1 shii-
ling per mijl, wil veranderen in J.
smiling per halven mijl. hetgeen niet
vering voordeel ia voor hen
en het zijn er velen), die over korten
afstand van een taxi gebruik maken.
In elk geval hebben de dreigende
two-snfr r«" ©en bres geforceerd in
d© hardnekkige verdediging tegen d.;n
prijzen-aanval, die de taxi-chauffeurs
•>f hun baz*n xoo lang hebben Erchand-
haafd. Ook hoort men pleiten voor
agkeer naar een vroeger 6tabel van
tariefbepaling, dat was gebaseerd op
hot vermogen van den wagen. Velo
hier schieten in vermogen te
kort en ik geloof dat tegenwoordig ©en
taxi goed genoeg wordt geacht indien
10 K M. per uur kan doen. Wel,
voor het centrum van de stad is dio
snelheid onder de huidige omstandig
heden ruim voldoende.
Een tentoonstelling van tabak en ta
bak-producten en pijpen, dozer dagen
in het gebouw Olympia in Londen ge
opend, heeft ©enige vermakelijke ver
halen in het leven geroepen Er zijn
bij dw gelegenheid ook aardige din
gen gezegd over dit geurig kruid.
„Terwijl het leven meer ingewikkeld
en moeilijker wordt", zeid© Lord
Burnham bij de opening van de ten
toonstelling. „openbaart zich de ta-
bak meer ©n meer als een troost der
beschaving de groote macht, die
den menschelijken g©e,<t rust kan v©r-
schaffen". Een waarde van JOÜOOO
pond sterling aan deze bedarende
macht, cn in don worm van een mÜ-
lioi-n Havana-sigaren. wachtten ter
wijl di© schoonc woorden werden ge
sproken op koopera. Een ton tabak«#f
meer en duizenden cigaretten mocaten
in Olympia aanwezig zijn- Ik zag er
sigaretten maken met machines, 700
per minuut, en voorzien van kurken
mondstukken. De pakmachines wik
kelden ze in bladtin en twintig of der
tig pakjes gingen machinaal in kar-
lonncn ïloozen; zelfs het plantje, waar
jeugdige verzamelaars in de straat om
plegen te vechten, werd niet" vergeten.
Macedóni('r8 met woeste gezichten za
ten er vreedzaam de tabak van hun
land te «mijden en dure sigaret ton tc
maken met een tempo van 3000 per
werkdag. Aan een feeetlunCh bij die
gelegenheid, waarbij do Cubaanscho
Zaakgelastigde ..in the Chair" zat,
voerde een der beroemdst© Jlavann-
rookers. I-ord Birkenhead, minister
voor Indic, het woord. Hij vertelde,
dat, hij als jong man door Ouba reis-,
de per trein- iRr waa juist een revolu
tie aan den gang. Terwijl hij met reis-
genooten zat 1e wdimten, ldonk hevig
geweervuur. De trein stoomde langs
een groep revolutionairen. Do Arneri-
kaansche conducteur van den trein
snelde de „parlour car" binnen en riep
do kaartspelera toe: Buk, stommelin
gen Maar Birkenhead had evenals
de anderen opgemerkt, dat er geen
tuiten waren gebroken, hoewel de sal
vo's op korten afel and waren ge
vuurd. „Het leek daarom een onrecht
vaardigheid", zoide de spreker, zioh
tot, den voorzitter der tafel wendend,
„tegenover uw uitmuntende revolu
tionairen en uw schoon eiland om
veronderstellen dat de geweren waren
geladen, en bet scOieen mij ioe dat hier
een echoono gelegenheid was voor ver
toon van goedkoope heldhaftigheid.
Wij zetten dus ons spel voort en zei
den tot. den Amerikaanschen conduc
teur. Engeland sterft maar bukt niet.
Telkens als we Vdicrbeek bezoeken,
worden we getroffen door de sprookjes"
achiige pracht van dit park- Uit alles
blijkt, dat hier tuinarchitecten aan het
werk zijn geweest, die booioen, planten
cn heesters, in een wisseling van vor
men en kleuren zoodanig wisten te
groepeeren, dat telkenmale het oog
wordt getroffen door de talloozo schil"
deraohuge plekjes, w aai aan het park
zoo rijk is, En als dan a's gevolg van
de vele fraaie dagen, die de- maand Mei
ons heeft gebracht, wa heerlijk lente-
zonnetje in de hoogtij van bet ontwa
kende leven alles wat nog in knop of
schutblad zat, heeft doen oni'uiken, dan
staat do wandelaar een wijie verstomd
door de geweldige pracht/die daar wordt
ten tout gesteld Zelden zagen
park zoo inooi ais d« vorige week. En
vooral bij hei vallen van dca avond,
waaneer het koor va* lijsters etx me
rels zijn jubellied laat booren ea reeds
nier en da:r een nachtegaal zijn trillers
,aa het kreupelhout uit de luch-, ia'
linger:- Het is er dan nooit druk;
slecht- bier rn daar een wa*d<#a»r, ge
nietend van de vredige st'Me van h.:t
lustoord. De zware kastanjeboomen
staan in vollen bloei, als Kerstboocnen.
Scherp teek enen zich de bonderden
bloesemkaarsen af tegen den donkeren
achtergrond. Onregelmatig, op flinke
afstanden van elkaar gepiar.t, zien we
tussehen deze woudreuzen door de
prachtige, statige beuken, de bruine,
somber in de naderende stemming, de
grOrne. met lichtende kruin opvangen
de de matte stralen van de ondergaan
de zon-*E>e slanke linden, voor slechts
weinige dagen nog kaal en doodsch, zijn
als 't ware bij tooverslag van gedaante
verwisseld. Do boog opgaande takken
laten nog nauwelijks een spieet lucht
door; de lagere horizontale nrinen han
gen 'brccd-uit over het grasveld, waar
op re reeds een donker© schaduw aftee-
kenen. Beschuttend breiden ze hun
bladerdak uit os-er de te-ere lelietjes van
da'-en die schuchter de kcik'knopjcs om
hoog steken- De vochtige avondlucht is
bezwangcid met een ttinea geur van
seringen- Als behangen guirlandes
van fijne naatdslingers stat hier ea daar
err» k.riks, die ons doet dealen aan de
b rgwoude* van Tyrol, waarin de
„ÏY,rsierbaben" van Peter Kosegger
den vuurtemp«d bouwde».
Welk een cc schat bare waarde dit park
>,r ons aUca heeft, wordt zeker nog
c: algcm«~n gevoeld. Wel teit het
park des Zondags vele bezoeker,, maar
op werkdagea wordt er aog weinig ge
bruik van gemaakt. Ouders, kom: c
met uwe kisdejea, komt er dikwijls, op-
nat onze joaffi.Es cn meisjes Jeerca bet
natuurschoon to bewonderen cn te
waardeeren. Het zal zeer reker op dc
karaktervorming der jeugd van gunsti"
gen invloed zijn. Maar wijst hun cr op,
at mag en wat niet mag.
Aan de uiterste Westgrens van onze
gcnic-nte, in "herfst en winter bestookt
door do woelige baren van do Noord-
rijn ook de teckenen van den na
derenden zomer duidelijk merkbaar. /Vl
ies wordt er in gereedheid gebracht om
den stroom van bezoekers die men ook
dezen zomer weer verwacht, naar b«s.
c kunnen ontvangen. Nabij het
orerzetveer zijn reeds do groote ver
erschiagtenten opgeslagen en aan den
buitenkant worden dc badkoetsen in ge
reedheid gebracht.
Wat het daar dezen zomer worden zal
weten we nic-., maar we! weten we, dat
velen rijn teleurgesteld door het j-t-
Dinsdagavond genomen besluit van den
gemeenteraad inzake het voorstel tot
het aanleggen van een weg door dc
duinen. Zi;n -we wel ingdicht, dan zal.
al* gevolg van het genomen besluit, de
weg er niet komen. Door een bijkomsti-
zr omstandigheid, waarover wc nier niet
kunnen uitweiden, bcteekent dit afstel
vrij zeker uitstel. En het zou inderdaad
jammer zijn, als de plannen van dc
jonge vereeniging „ljmuidcn's Bloei",
din tot bestuur heeft mannen van in
vloed op allerlei terrein cn bovendien
mannen van de praktijk, niet tot uit
voering zouden komen. Door het vesti
gen van industrie in he* Noordcflijk deel
van onze gemeente, dat zich uitstrekt
tot op enkele tientallen minuten van de
badplaats Wijk aan 7.©e, met een strand,
t in Zuidelijke richting flfg©<_1ot*n
door da havenwerken van het Noord-
zeekanaal d0 Hoogovens, zal voor
genoemde badplaats het leven op den
duur moeilijk worden. IJmoidenZuid
daarentegen, met het mooiste strand
art de gcheelo Noordzeekust, zou met
dezen weg cn een rechtstreedcschc
spoorverbinding ongetwijfeld voor Am
sterdam naast en niet na Zandvooxt, de
aangewezen badplaats kunnen worden.
Want met het mooie strand biedt IJmuL
de voor badgasten nog heel veel, wat
andere plaatsen missen. Het binnenva-
en van een zeekasteel van <le Mij.
.Nederland" of den Kon. Holl. Lloyd
s voor de mensehen van het binnen
land ccn ongekend schouwspel. En in
do Zuidpicr heeft men een wandelpicr
©en schitterend panorama gele.
genheid biedt. Maar „IJ- 13." wikt, dc
raad beschikt- R. en W. hebben niet
geschroomd, zich door het bestuur van
„IJ. J3." te laten voorlichten; als dc
raad dit ook eens had gedaan, wellicht
de zaak anders geloopen. Wij zijn
tn overtuigd, dat de jongs vereeni
ging zich ernrtig heeft voorgenomen,
IJmuiden andere bronnen van
bestaan te vinden cn het spreekt van
zelf. dat dan in de eerste plaats g<^
dacht wordt aan het bevorderen van
het tourume. En dat in der© richting
gewerkt, moge blijken uil het
komen van de rondreizen Am
sterdam—Velsen—IJmuiden per Alk
maar Packet en spoor, waartoe ook de
vereeniging ,,IJ. 13." het har© heefi bij
gedragen.
Nog slechts weinig© weken scheiden
ons van de verkiezingen. In het open
bare leven is daarvan e«^»ter nog weinig
merkbaar. Van strooibiljetten merkt
men nog weinig, van ccn oudorwetschen
pittigen strooibiljettenoorlog nog veel
aantrekkelijkheid van ceh verkiezings"
'ergaderingen talrijker ©n het lijkt
veel op, dat do actie hierbij grooten-
deels beperkt tólijft. Do belangstelling
voor dezo openbare vergaderingen is
echter zeer miniem; alleen sprekers van
den eersten rang vermogen een bevre
digende opkomst te bewerkstelligen.
Hc^ aantal bewekers varieert tot nu toe
tussehen zo cn 30. Maar do grootste
aantrekkelijkhed van een verkiezings
vergadering, ©en warm debat
gevolg daarvan verhitte hoofden van de
geêlectrisecrde toehoorders, schijnt uit
den tijd te zijn. Het „steBen van vra
gen" aan den spreker is een onnoonel
surrogaat vaa het enerveerende kwar
tiertje voor eiken debater. Zoodat vele
1 man door een Hollandsch schilder ge'
schreven. De heer Huidekoper, die, leer
ling der Amsterdamscho Akademie on-
der Al'Iebd, kort na zijn leertijd met
geschilderd, gaafkleurig en serieus
werk van tijd lot tijd verraste, heeft zijn
verblijf in Spanje (blijkbaar nog
andere dan schildersstudie benut. Droeg
zijn schilderkunst r«*ds alle bewijz
zich van een verfijnde "intellectuali
teit, dit boek, dat als ik mij niet be
drieg, ook voor een bekroning in
aanmerking gekomen is, bij een prijs?
vraag naar een oorspronkelijken bis.
torischen roman, draagt daar zeker niet
minder de sporen van mee- Met de te
rugkomst van koning A!onso naar
Spanje (in 1275) van een politieke reis,
door dezen naar Frankrijk ondernomen,
vangt het verhaal aan, in kleurige, echt
schildrlijke besdhrijving van het land
schap, en de menigte die den vorst van
Toledo uit, tegemoet trekt. Knap
de schrijver ons binnen de in de ver
warde verhoudingen van een midden-
eeuwsch Spaansch hof met zijn politieke
intriges, strijd om macht en bezit, en
weinig delicate middelen om tot een
gesteld doel te geraken.
Koning Alfonsus, de opvolger
Willem van Holland als Roomsch-Ko.
ning en aan wicn de historie den bij
naam van den Wijze, gegeven heeft, be.
minde de wetenschap cn de bespiege
lende wijsbegeerte, hij had zich aan zij
hof omgeven mei Arabische geleerden
vreemde wetsuitleggers en bracht
uren en dagen in afzondering met
dezen door- Maar do wijsheid van Aben
Darracb en Abraham Ravizag, den
Joodschen steTrekundige, verwarren den
vorst, die ze alleen wenscht te kennen,
zoo ze zijn daden, die verraderlijk en
voos zijn, kunnen ondersteunen of al
thans verklaarbaar maken. Een onge.
lukkig rnan. deze machtige, die tus
sehen kwaad en goed word: heen en
weer geslingerd, en die de wijsheid
trouwe vergaderingbezoekers wogblij- Darrach dat „vergeving bedrog en be
ven en, als ae nog belang stellen in het
gesprokene, wachten tot ze thuis op
hun gemak het krantenverslag kunnen
raadplegen.
Het Noordzeekanaal is weer behept met
zijn zomerkwaal. Het ruikt weer lang
r.i©t lekker. Verleden jaar is op ini
tiatief van do Gezondheidscommissie
een onderzoek naar de oorzaak van de
•ervuiling van het kanaal ingesteld,
waarbij die oorzaak ook werkelijk is ge
vonden. Het is te hopen dat de Rijks
waterstaat, die per saldo voor den gang
van zaken verantwoordelijk is, en die
©r een eind aan maken k a n, nu eens
de omwonenden verlost van den 'ang
niet frissdhen adem van dezesloot.
Ontvangen Boeken
Luciea Fabre Rabcvel
Roman van hoogspanning, in
drie deelcn, vertaald door Marie
van Doorne- Baarn, IloUandia;
Drukkerij.
Toen deze roman een paar jaar gem
leden in het oorspronkelijke vcrseheen"
als ondertitel „Le mal des ardents",
omschrijving die gemakkelijker te be
grijpen dan te vertalen is, en waarvan
thans bij dc Hollandsche uitgaaf
„Roman van hoogspanning" heeft ge_
maakt, liet ze niet na in do kringen
waar men rich voor litteratuur interes,
seert, diepen indruk te maken Fabre is
:en ingenieur cn bedrijfsleider, die
•roeger al eens verzen gepubliceerd
schijn', te hebben en die met dezen
plotseling als buitengewoon goed
gedocumenteerd schrijver van een ze;
denroman optreedt. Rabcvel is een jon;
gen uit het volk, die, begaafd als weini*
gen doch tevens al zeer weinigen ver.
ontrust door iets wat men moreelc
aarzeling zou kunnen noemen, op een
haast onwaarschijnlijke wijze naar
boven vliegt in aanzien en maohts-«
po*ilie, die als bankier en smeder van
handelsondernemingen een ongeloof-
'tko carriire maakt om ten s'.o'te
roemloos onder te gaan- De uitstekende
:r.ticus Benjamin Crémieux, die reeds
n het Januarinummer van 1524 der
Nouvelle Revue Fran^aise dit boek
bespreekt, en op de verwantschap tus.
scken Rabcvel en Julien Sorel uit de
Rouge et Noir van Stendbal wijst, gaat
ichien wat ver als bij ia den naam
Rabcvel een omzetting van den naam
L. Fabre of een samensmelting van
Fabre Sorel zoekt- Al zal wel wat
eigen-levensbeschrijving in dit boek
verwerkt zijn, het leeuwendeel blijft
toch. hoop ik, voor den dichter Fabre,
vinding. A's Julien Sorel is deze Rabevel
!c van machtsbegeerte bezetene die
oor niets terugdeinst, doch als Sorel
zijn luguber bestaan in den na-Nap©,
leontischen tijd uitviert, dan is deze
Rabevel de personificatie der mogelijk,
heden die de maatschappij tussehen den
oorlog van '70 cn dien van 1914 aan
een dergelijk individu bood. Vooral
onder jongere litteratoren heeft voor
figuur als Sorel ook ten onzent
een soort bewonderende eerbied
bestaan, dien het mij nimmer gelukt is
te begrijpen. Sorel cn zijn achterklein
zoon zullen voor velen verachtelijk
blijven, ondanks het meesterschap
waarmee beider doen en laten werd
geanalyseerd. Deze wetenschappelijke
karakteranalyse is een prachtig stuk
werk van Fabre, al zou ik hem nimmer
Crémieux doet met Proust ge
lijktijdig noemen. Doch tevens, wie
geboeid wil worden door een relaas van
mogelijkheden in de zakenwereld van
vóór 1914, dat opgediend wordt met
cc vlugge exactheid van een bedrijfs
film cn de romantiek van een volks,
toonelstuk te zaam vermengd, hij leze
dez© drie deelcn, die onderscheidenlijk
De jeugd van Rabcvel De Financier
Rabevel en Rabcvel's Einde beschrijven.
Het-is in ieder geval knap werk, waar
de vertaling zoo goed mogelijk
recht doet door nauwlettend het ori
gineel te volgen; al te nauwlettend mis.
schien hier en daar. Als twee zakenlui
tegenover elkaar staan cn dc ccn'zcgt
tot den ander: „Quel ago avei vous
done?", dan is dat niet precies „Maar
hoe oud is u, meneer?" Wij zeggen dan
vermoedelijk: „Maar u is toah Igcen
kind meer, meneer!"
C. Huidekoper, Het berouw
van Don A'onso den Wijze.
Rotterdam, Nijgh en Van Ditmar.
rouw een zwakte is", noch
noch begrijpen kan. Tussehen al dat
door loopt dc draad eeaer groote rich
zelf cn geheel opofferende liefde van
Cadija, dc dichteres, voor Don Sancho,
den lieve'ingszoon des konings. Doch
waartoe to trachten in enkele regels
den werkelijk boeienden inhoud te
schetsen. Er is hier romantiek bij em
mers vol verwerkt. En al mogen wij een
enkel maal stuiten op een „mijn vriend,
waar zaagt gij luyul" in heftige ont
roering uitgesproken, de belhecrschtc
beschaving van den schrijver maakt dat
do lectuur van deze geschiedenis <»a
spannend genieten wordt, ook al
den wij aan de kunst van Alexandre
Dumas en do zijnen, ontgroeid te zijn.
Broedermoord, kindermoord en andere
min vergeeflijke daden wisselen af met
dc meest trouwelooze en perfide onder
nemingen van wie in hoogen rang ge
plaatst zijn. Het drama van den graaf
De Lara en do dood van den. grijzen
Perez de Vargas, onthoofd wegens zijn
te groote oprechtheid, 2ijn slechts epi-
Dat wij niettemin het boek als
kunstwerk ernstig opnemen en de ge
dachte aan ccn stuiversroman slechts
heel even en bü uitzondering bij ons
opkomt, komt door den grootea ernst
ook van den schrijver die door al hei
gebeuren heen een poging tot dieper
psychologische verklaring weeft, die ons
onwillekeurig voor do dragers der
deeën een zekere belangstelling in-
bcx-zemt. Het is niet zonder zin ah
Huidekoper die wijsgeerigo beschou
wingswijze misschien wat overdreven
markeert in dc, in den aanhef gegeven,
'ndeeüng. Hij verdeelt zijn roman in
„Boeken": over den koning en dc
zijnen,' over de Zonden, over de Liefde,
over hel Offer. En noemt zijn hoofd
rukken: de Blik, de Rozen, de Brug,
het Mes. de Hand, het Kruis enz. Niet.
waar, je krijgt dan misschien ook dat
gevoel van herinnering aan het ouder-
wctsche boekje: de kunst om waar te
zeggen en de b©teekcnis der symbolen
of iets dergelijks. Even irriteert dat,
maar Huidekoper wint het pleit glans
rijk door de eigenschappen die ik hier
boven reeds geroemd heb en die het
boek, als het een beetje meer bekend
zal zijn geworden, tot efn der meest ge
vraagde nummers ecner bibliotheek
maken zal.
J- H. DE BOIS.
25—S—*S-
Een oorspronkelijke historische ro- .(Beethoven),
JDA£> 10 PAVMIA I
ZATERDAG 30 MEI.
Amiterdam 2175 M.
10.15 v.m. Tijdsein Vaz Dias (Off. Am
•terdamaohe Tijd.)
Hilversum 1050 M. N S. F.
5.30 a.m. Hllvcreuinfclie Draadlooze Om
roep. Vooravond-conoert dooit tot H. D. O.
orkeat.
Londen t L.O. :ti M. (Nodtrl. tHd.)
3.20 n.m. Tijdsein van Greenwich.
The Wireless Trio.
n.m. Concert. „An Hour in a Restau
rant".
8.50 n.m. The Savoy Orphean©, Savoy Ha
vana Band and the Salma Four.
Chelmsford 5 X. X., 1800 M. (Ned. tljd)
#eef» bet gebeele programma van ton
con.
nan. Het programma van Cardiff:
Opvoering van de opera „Cos: Fan TuUe"
van Mozart.
Bournemouth 6 B. M. 385 M. (Ned. tijd).
3.05 n.m. The Royal Bath Hotel Dance
Orchestra.
4.20 n.m. KLndervertellingen.
7.20 n.m. Tho Wireless Orchestra.
Birmingham 5 I. T. 475 M. (Ned. tijd).
2.50 n.tn. Tito Buffalo Orchestra vain hot
Palais de Dance.
Cardiff 36t M. 5 W. A. (Noderl. tljd).
2.20 n.m. Orgelconcert in the Parkhall
Cinema.
2.50 n.m. Bioscooporkest.
4.20 n.m. The Five «'clocks, vocaal cn in-
rumenwal concert.
Aberdeen 2 B. D. 495 M. (Noderl. tijd).
2.50 a.m. Die Wireless Dance Orchestra.
Kwartet, Quartet in E Flat
INCEZONDEN MEDEDECLUI GEM
h 60 Cts, per regel.
.TARWEBLOEM KRISTAL
SPKIAALVpORHUiSHOUDflliK GEBRUIK
Claofjour 5 8. C. 420 M. (Nederl. tljd.)
2.50 n.m. The Wireless Quartet,
3.20 n.in. The Wireless Quartet.
7.20 a.m. The Station Orchestra.
Rerljs (Radlola-Parle) F. R. 17M M.
fNed. tljd).
11.50 v.m. Concert door het Tziganeorkest
van Radio-Paris.
8.05 n.m. Concert met medewerking van
Leipzig ongeveer 400 M. (Ned. tljd).
11-31 v.m .Mid«iagooncert op de Hupfeld
Phonola.
3.S0 n.m. Concert van de Hauskapelle.
Borlljn 330 en 505 M. (Nederl. tijd.)
3.20 a.m. Die Journalisten (tooneelepel).
8.20 n.m. Coocert door de Berliner Funk-
kapelle.
Hamburg 392 M. (Nederl. tljd.)
7.60 v.m. Tliealerkroniek.
1R0 nJD. Bremenstation Concert.
7.20 nun. Operamuziek.
ZONDAG 31 MEI.
Bloemendaal 340 M.
10 vm„ Godsdienstoefening dor Geref.
Ccrk.
6 n.m. Godsdienstoefening Geref. Kerk.
Hilversum 8. F. R. 1050 M.
8.10 n.m. Concert. Hilveisumsche Draad
looze Omroep.
London 2 L. 0., 365 M. (Noderl. tljd).
3.20 a.m. Coaoert, The Cape Town Or-'
chtestra, o.n. Ouverture „Anacraon" (Che-
nibjni).
8,00 n.m. Concert. The „2 (L. 0."-Quart«t.
Chelmsford 16OO M., 5 X.X. geeft hat
geheel» programma van Londen.
Bournemouth t B. M. 585 M. (Ned. tljd).
3.2Ö n.m. Miiitair orkest.
Birmingham I. T. «75 M. (Nederl. tljd),
3.20 a.in. Orgelmuziek en liederen.
Cardiff 5 W. A., 851 M., (Ned. tljd).
3.20 a.m. Concert.
Manchester 2 Z. I J. 37s M. (Ned. tijd).
3S0 n.m. The „2 Z. IJ." Augmented Or
chestra.
Parijs S. F. R., 1700 M., (Nsdari. tljd).
12.O5 n.m. Concert door het Tzigane-or-.
kest vaa Radio-Paris.
8.06 n.m. Concert.
Brussel 262 M. (Nederl. tljd).
4.20 n.m. Concert.
Leipzig ongeveer 400 M. (Ned. tljd.)
7.50 v.m. Concert in de Dniversiteit^kerk
3.50 a.m. Concert.
Hamburg 392 M. (Nederl. tljd).
7.20 n.m. Bromenstation. Concert.
Berlijn 330 en 60S M. (Noderl. tljd).
3.50 n.m. Concert.
MAANDAG 1 JUNI.
Hilversum N. 8. F. 1050 M.
6 n.m. Kinderuurtje. Mevrouw Antoinet
te van Dijk.
8,10 n.m. Hi'versumeche Draadlooze Om
roep. Concert.
Londen 2 L.O. 36s M. (Nederl. tljd).
3.20 n.m. Tijdeein van Greenwich.
Dansmuziek.
1 n.m. Tijdsein van de Big Ben.
Weerbericht.
1 n.m. Orkest, o.a. Ouverture „Tanfa-
iusren" (Suppé) March „The Mad Msjor"
(Alford) „O Don Fatale" (Verdi).
9.50 n.m. Savov-oikeet.
Chelmsford 5 X. X. 1600 M. (Noderl.
tijd). Geeft het geheele programma vaa
Londen.
Bournemouth 6 B. M. 3P5 M. (Ned. tijd).
- 20 n.m. Damoerubriek. Dansmuziek.
7.20 n.m. Die 'Wireless Orchestra.
Birmingham g I. T., 475 M„ (Ned. tljd)
3.20 ifm. Militair Orkest. Jack Venables
(liederen aan de piano).
n.m. Die Buffalo Orchestra. A Ho'i-
day Dance Programme.
Cardiff 6 W. A. 351 M. (Ned. tljd).
3.20 n.m. The Station Trio. Concert.
7.20 n.m. Tito Wireless Orchestra.
Manohoelor 2 Z. I J. 375 M. (Nederl. tljd),
3.20 n.m. Orkest. Bariton.
7.e0 n.m. The Original Company. Opvoe
ring van the „7.30 Revue".
Abordeen 2 B. D. 495 M. (Ned. tljd).
3.20 n.m. Die Wireless Danoe Orchestra.
7.20 11.in. Die Wireless Orchestra, o.a.
Ouverture „Iolanthe" (Sullivan).
Newcastle 6 N. 0. «00 M. (Ned. tljd).
3.20 n.m. Muziek van Fenwinck'6 Terrace
Tea Orchestra.
n.m. Orkest. Ouverture „Zanetta"
(Aubcr).
Parijs S. F. R. 1780 M. (Ned. tijd.)
1L50 v.m. Concert door bet Tzigane-oz*
kee: van RadtoParis.
8 06 n.m. Concert met medewerking van
solisten.
Brussel 262 M. (Nederl. tijd).
4.20 n.m. Concert.
Leipzig (ongeveer 400 M.) (Ned. tijd.)
11.20 v.m. Middagconcert op de Hupfeld
Phonola.
3.50 n.m. Concert van de Dauskapelle.
7.25 n.m. Concert. Klassieke muziek.
H-mburg 392 M. (Ned. tijd).
7.40 v.m. Theaterkroniek.
6.20 n.m. Concert, o.a. opera-muzlek.
Berlijn 330 en 80S M. (Nederl. tijd),
3.50 n.m. Concert der Berliner Funk-
kapel] e.
NGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
k 60 Cts. per regel.
voor f 90.00
LEVERT U REEDS
TECH. BUR. J. VAN DEN BERG
JACOBIJNESTRAAT 23 - TEL. 11322
