HAARLEM'S DAGBLAD
HET TOONEEL
De Geweldenaar
FLITSEN
WOENSDAG 17 JUNI 1925
TWEEDE BLAD
Het kwijnend Tooneel in Nederland
Beschouwingen naar aanleiding van het aigeloopen
Tooneeiseizoen
ir.
Wanneer ik in het afgeloopcn seizoen
eens met tnensciien uil het publiek
sprak over het slechte schouwburgje'
zoek te Haarlem» dan kreeg ik bijna
altijd de volgende redenen te hooren:
de prijien zijn te hoog, de lijden zijn
te steoht en er is hier in onze stad veel
te veel te doen
Zijn de pjijzen werkelijk te hoog? De
Standaardprijzen zeer zeker niet. Een
verlaging is dan ook practisch onmo
gelijk, omdat er dun bij de verdeeling
tusschca iie#schouwburg en het gezel,
schap voor het gezelschap zoo goed
als niets meer zou overblijven De ge
zelschappen krijgen nameli-k alleen
hun ,-paruge" van de standaardprij
zen; de bijkomstige kosten komen alle
ten voordeeJe van de stad, den schouw
burg en den auteur. Het jijn dan ook
die .«procenten'* op de toegangsprijzen,
die het toen eel een leel ijken knauw heb
ben gegeven. Het leek zco'A eenvou
dige en billijke belasting: een kleine,
minimale bijdrage van de uitgaven voor
vermakelijkheid aan de gemeenschap!
Niemand behoefde die belasting im
mers ie betalen, a'-s hij niet wilde. Wie
zuinig wou ri.-n, kon zich aan deze be
lasting teamicitc onttrekken! Eer.
mensen hoilde toch niet uit te gaan:
Jcder, die voor ztjn pleizier, louter voor
rijn préuier naar cc Komedie of naar
het voetballen ging kijkca, kon gei us t
eea kleinigheid oiterca aan de stau! La
ten slotte—, wat was nu 5 procent?
Het rs een der grootste ongelukken
voor het looacc» geweest, cut 5 p:o.
cent eigenlijk ..- aic'.s was, want on
der dat motto heeft men tu den ti;d
vu de hoog conjunctuur, toen heel ce
wereld yit ton gaao, telkens maar
weer een schopje vu 5 procent er op
gedaan! Het was immers toch niets: s
procent! Maar tntusschea zitten wij nu
ia den Lid vaa de ma ai:C met de 20
procent
Ea wat :o procent is vra3g dat aan
de ontevreden tchouwburggangers, c:e
jaupperen mi eeuwige ergernis van den
onscnuj.gvn bureau-tit. o-.xr het groo-
le veiac.nl van ne geannonceerde stand
aardpruren en de werkelijk te betalen
en'.rccs. Ea vraag het ook aan de om
hun bestaan woi stelende toonoelgezch
schappen. Want het onbillijke van de
vennakcltjkheidshelasiing is, dat zij
een boasting is op de kunst on feite
lijk betaald wordt door dc kunstsnaar»
«•u niet door het publiek. Want de ar-
tistcn, die tc weinig ontvangen, zijn
verplicht rekening te houden met deze
belasting. Zij kunnen met vragen, wat
zij feitelijk noodig hebben zij moeten
de prijzen zoo vee! lager stellen, als dc
belasting bedraagt, omdat zij weten,
dat het publiek anders heetcmaal niet
picer zou komen.
Een belasting op tooneelvoorstellin-
gen zou nog cenigsrins te verdedigen
njn, wanneer het tooneel bloeide, wan"
is err de ontvangsten de uitgaven over
troffen of zelfs maar dekten. Nu dit
niet het geval is, is zij een schrome
lijke onbillijkheid- Want de arme ac
teurs en actrices, die in ce romermaan-
deo zonder tractement «de wei worden
ingezonden", zij zijn het feiteijk, die
deze belasting betalen.
Maar cie belasting is niet de eenige
druk op do prijzen. Do schouwburgver-
buurdcr, dio ook rekening moet houden
met rijn zaak, heeft langzamerhand de
kosten van plaaMbesprcken ca vestiaire
opgevoerd tot maxima, cic hel mede
onmogelijk maken de standaardprijzen
te verlagen. Want bi| een verlaging der
standaardprijzen, blijven do kosten van
plaatsbespreker! es vestiaire voor den
schouwburg toch gelijk De «enige, air
direct voordeel hoeft van «en grooter
bezoek bij lagere prijzen is dan ook
doorgaans do schouwburg-verhuurder;
hij ontvangt meer inkomsten van het
plaatsbespreken en de vestiaire. De spe
lende anisten zullen meestal hun om
vangsten bij lagere prijien nog meer
Jden verminderen, omdat het meerdere
bezoek bijna nooit ia verhouding is
met de verlaging der prijzen-
Dc hooge kotsten van schouwburg-
huur. vestiaire r-n plaatsbespreker
ma kon met do vermakelijkheidsbe
lasting hor den gezelschappen vrij
wel onmogelijk de prijzen op een zoo
danig T>"ii te brengen, dat op den
duur een grooter schouwburgbezoek
te venvachten zou zijn. Zij zijn dus
ongetwijfeld mede als oorzagen te
beschouwen van de crisis, die het too
neel tegenwoordig doormaakt.
Dsn tweede belangrijke factor is na
tuurlijk de economische malaise,
vooral van den middenstand. Want
hei is Juist de middenstand, die het
meest van het tooneel houdt. In de
vele jaren van <le hoog-conjunctuur
is dit wel het duidelijkst nan het
licht gekomenNu men weer elk dub
beitje moet oinkeeren, gaat het pu
bliek alléén nog ma ar naar
de stukken, die het w e r k e-
I ij k wil zien. Het gaat niet
meer naar de komedie, om maar eens
..utr te zijn". Vandaar da.i ook de
verklaring van het met do bezwaren
van de te liooge prijzen op het eerste
gezicht in strijd lijkende verschijn
sel dat juist op de avonden van de
..verhoogde" entrees Sint
Joanne, En als de sterre
stille staat de schouw
burg in Haarlem uitverkocht was.
De te hooge prijzen en de econo
mische malaise zijn factoren, die voor
het heel© land gelden. De vraag, of er
te Haarlem te veel te doen is is na-
uurlijk zuiver plaatselijk.Ik weet. dat
.eleu van meening zijn. dat er u<
flaarlem te veel komedie wordt c>-
spoeld. Ik voor mij geloof niet. dat dit
ecniijen invloed heeft op hel schouw
burgbezoek. Mijn ondervinding, die
op een 7-jarige prakti'k als secretarie
van de commissie- van beheer berust,
is. dat veel of weinig spelen weinig
of geen invloed 1 reeft op het schouw-
hurgbr/oek. Wanneer het publiek be
paalde stukken wil zien. komt het
naar de komedie® al wordt er lederen
avond gespeeld. Ik herinner mij we
ken. waarin do schouwburg avond
aan avond stampvol was. Het waren
de weken dat wii een ge!ukk»g reper
toire hadden. Maar nog vaker bleef
de schouwburg leeg, wanneer er bijna
niets te doen was er er dagen achter
een ceen „publieke voorstellingen"
waren eleven, enkel en alleen omdat
de titels der stukken, d'.e gegeven
werden, geen klank" hadden voor
liet groote publiek.
Voor een centrum van 12Q-COO inwo
ners want wij mogen voor het pu
bliek van onzen schouwburg toah ook
do omliggende gemeenten medereke-
ncn wordt er door be r o e ps g e
zclschappen op de dil et-
tan ton kom ik in een volgend or-
tike! terug werkelijk niet ie veel
gemeeld. Wanneer Haarlem niet in
Nederland maar in Duiladhlnnd lag en
i-r du» in onze stad waarlijk voldoen
de belangstelling wa® voor het 'tooneel
dan zou do schouwburg bijna zeker
op al dio avonden behoorlijk bezet
zijn gowocot. Do bewijzen dnarvnn ge
ven ons do bioscopen. Zijn verschillen
do bioscopen in onze stad dezen win
ter niet weken achtereen avond aan
avond stampvol geweest, wanneer er
trol-film» warden Vertoond' Toen ..Als
de winter komt..." hier in de biotoop
ging, was de zaal twee weken lam?
dag aan dag uitverkocht. Jan Musah
speelde in het zelfde ®tuk do hoofdrol
voor een leego schouwburgzaal. Heb
ik niet op meerdere Zondagavonden
op de bordjes van drio bioscopen het
woord ..uitverkocht" gelezen eu kwam
ik dan op zulk® •avonden niet in een
schouwburg zonder menschen Neon.
er wordt niet te vee] gespeeld, waar
de ware belangstelling voor het too
neel ontbreekt in ons land. Wanneer
het publiek tiet tooneel even hoog
schatte, of laai ik in dit verband lie
ver zeggen. ..even fijn vond" al* dc
bioscoop, het cabaret en de ..dan
cing", dan zouden ook onze. tooneel-
gezelschappen in onz„ schouwburgen
met. bijna .-jken avond weer voor lce-
ge sloelen behoeven te spelen. Ovei
do oorzaken van dit gebrek aan be
langstelling in een volgend artikel (1).
J B. SCHUIL.
In mijn eerste artikel heeft dc
setter door een nulletje te vergeten,
't verliescijfer van de Rotterdammers
10 maal zoo klein gemaakt. Dal ver
lies wae meer dan 90000 gulden. Voor
oen verlies van 6000 gulden draait men
;n de tooneelwereld zijn hand nauwe
lijks om.
J. B. S.
Feuilleton
Vervolg Stadsnieuws.
Plaatselijk Arbeids
secretariaat
Over werkloosheid en
werkverschatfing
Dinsdagavond belegde het Plaat^lijk
Aibeids becretariaai in het Bronge
bouw een ojseabaie vergadering, waar.
in do heer H. Sneevliet, voorzitter van
het N. A- S. als spreker optrad over
het onderwerp: „Werkloosheid, werk.
•er schaf fing, loondruk!"
Do belangstelling was zeer gering.
Nog sleed-, zei de heer Sneevliet,
heerscht na de oorlogsjaren in vele lan
den een groote werkloosheid. Het kapi
talisme is nog steeds niet ia staat ge
weest, de normale verhoudingen te her
stellen. De gevolgen daarvan rijn voor
Duitschland bijzonder treurig. Eer
gcsdhoolde metaalbewerker en een vis-
sclier (twee uiteenloopende vakken dus)
Berlijn verdienen nog niet de helft
,n do soortgelijke collega's in Neder
land. De arbeidsvoorwaarden in Duitsch
land zijn dan ook slecht- De omringen.
anden ondervinden er reeds de na-
deelige gevolgen van. Het door den
oor'og gestoorde evenwicht is de direc
te oorzaak van de werkloosheid in ver
schillende landen. Ook de ontwikkeling
van ce techniek is er een van de oor
zaken var., vooral in de haven van Rot
terdam.
Vroeger renden ongeveer honderd
man gedurende zeven dagen werk bij
het tossen van een schip Thans ge
beurt dit relfde weit: door twee eleva
tors met behulp van veertien man in
twee dagen. De verklobsbeid onder ce
havenarbeiders ia Rotterdam is dan
ook buitengewoon groot-De verbetering
van de «echnidc heeft een groot aantal
werkkrachten onnoodig gemaakt. Men
moest dus wel tot ondersteuningsmaar
regelen komen. De reactie is in de laat
je jaren sterk toegenomen. Er is geen
groep van arbeiders, zei spreker, aan
wie de reactie ten opzichte van de le
vensvoorwaarden geen groote schade
heeft berokkend. De bourgeoisie heft
de leuze aan: „Terug tot 1910!", zij wil
die leuze tot het uiterste doorroeren.
De loonen van overheidspersoneel
zijn op zulk een laag peil gekomen, da',
elk teckea van welvaart in de meeste
gezinnen van cwrheidspersoael ver te
zoeken is en dat nog wel onder de re-
goeimg van den Christel. Staatsman
Colijn, zei spreker. Ook de macht van
de textielpatroons in Twente heeft alle
gevoel voor recht vrede verdreven.
Dc concessies, door de aibciders in
1018 verkregen, zijn veranderd in even
veel nadeelen- Een Rijksbemiddelaar,
die meestal uit de bezittende klasse is
voortgekomen, houdt uit' den aard bij
een conflict meer rekening met de be.
langen en wenschcn van de patroons,
dan met die van de arbeiders. Hij laat
do argumenten der patroons drie, vier-
maal zoo zwaar wegen, dan die van dc
werknemers. Ook het georganiseerd
overleg is volgens spreker een pas"
kwil. In schijn bctcekeiit het een con
cessie aan dc macht van de arbeiders!1
in woz«n i- het een vergemakkelijking
van liet invoeren van verslechteringen
in de arbeidsvoorwaarden, nog wel met
de hulp van de arbeiders zelf. Vroeger
widen de patroons het instituut van het
georganiseerd overleg niet aanvaarden,
than* is dat voor hen een hulpmiddel
om een di ree ten strijd me: de arbeiders
ie vermijden. De werkverschaffing is
deren tijd van reactie is het gevaarlijk
ste middel in handen van dc patroons,
om den loondruk steeds zwaarder te
maken.
Op ij Maart heeft Stenhuis in
Eerste Kamer op ergerlijke wijze scha.
de berokkend aan de belangen van de
arbeiders, toen hij daar de werkloosheid
besprak en zei dat de arbeiders door
den zuren appel moesten heen bijten.
Hij heeft daar, zei de heer Sneevliet,
lakeien taal gesproken en klas scr. crraad
gepleegd zeer tot genoegen -.an minis"
ter Ruys de Bcerczibrouck, die dit van
den heer Stenhuis een moedige daad
vond. Spreker hunkert naar het oogen"
blik, om daarover met Stenhuis te de"
battceren, maar tot beden is dat nog
niet gelukt-
Wie in dezen tijd van reactie woorden
van lof van de bezittende «lasso krijgt,
zooals Stenhuis, is op het verkeerde
pad. Hij is h-t A, B, C van den klas
senstrijd vergéte»-
De strijd voor de wertrioozes moet
door de arbeiders voorop gesteld wor
den, rei spreker. De arbeiders moeten
zich niet door platte cd goedxeope ver
maken van hun strijd Voor een betere
levenspositie Ia ën afhouden. Dc werk
lieden. die naar voetbal- "O wielerwed
strijden gaan kijken, verzat-G over het
algemeen hun heiligstcn strijd. De ii
iternationale reactie gaat daarbij haar
VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 321
DE NIEUWE DIENSTREGELING
Eindelijk herinnert
der zich op het
moment, dab hij
bladert 'm door, steek' een artikel over de on-tracht op de achterzijde
'm weer in zijn zak en j derhoudsko6ten van van de dienstregeling
opent zijn krant au'os trekt zijn aan- te becijferen, waf, hem
dacht zijn oude roeiboot aan
I I onderhoud kost
loop' naar kantoor met
Jan Kommer, dio juist
een nieuw recept voor
het verwijderen van
vetvlekken heeft uitge
vonden
noteert het recept op
de dienstregeling Jan
is altijd aan het uitvin
den, dit zal ook wel
weer niets zijn
versiert tijdens een lang
durig telefoongesprek
de dienstregeling met
decoratieve voorstellin
gen
legt een belangrijken
brief op de dienst rege
ling- en zoekt een half
uur voor hij haar weer
terug heef'
gebruikt een volgende - maakt een lijst van de scheurt, een hoek af en ontdekt bij thutf-
bladzijde met her. becij- boodschappen, die moe-1 om zijn nieuwe 'ele-1 komst 'e avonds, dat
feren van elke aandeel der hem opgegeven foonnummer voor Kees hij de nieuwe dienstre-
in de koeten van de heeft op weer een au- Jansen op te schrijven l geling in den trein
lunch I dere bladzijde 1 heeft la'en liggen
(Nadruk verboden)
gang. Die reactie kan alleen worden
gebroken door een algemeen krachtig
erzei van de arbeiders op een breec
front, alleen dan gloort de dageraad
oor de arbeidersbrrwegng ook in Hol
land, zei de heer Sneevliet, wiens rede
met applaus beloond werd-
PROVINCIALE STATEN VAN
NOORD-HOLLAND.
Ged- Staten stellen voor afwijzend te
beschikken op een verzoek van het co"
aiité lot herdenking van het too-jarig
bestaan van 't Groot Noord-Hullaiutecli
kanaal om cenprovinciaal subsioio van
f 500 voor het uitgeven van een ge
denkboek.
Ceen subeldle voor kinder-
wcrktulnen-
Do Vereeniging voor School" en
Wcrktuincn voor Haarlem en Omstre
ken heeft verzocht haar ten behoeve
de stichting van Kindcrwerktui"
ncn in de vier windstreken van Haar-
voor 't jaar 1925 een sttbsidie van
500 uit de provinciale kas toe te ken.
ncn. Het ligt in de bedoeling het stich"
van Kinderwerktiiinen te doen vol.
gen door het inrichten van tuinen voor
de rijpere jeugd, welke weder een over
gang zullen vormen tot de volkstuinen.
Hoewel het streven van de genoemde
Vereeniging hunne sympathie heeft,
mecnen Ged. Staten niettemin, me: het
op het door de Staten ingenomen
standpunt, dat voor het tegenwoordige
net bet ver'ccnen van nieuwe subsidies
rorzichtigheid moet worden betracht-
Zij geven in overweging op het ver
zoek in afwijzenden zin te beschikken-
UltbetaUng provincial©
subsidies-
Verschillende instellingen genieten
._n provinciaal subsidie, onder voor
waarde, dat ook het Rijk "n de belang
hebbende gemeente geldeliikcnsteun
•erleenen, welke niet minder 7a! mogen
bedragen dan de daarvoor in de desbe
treffende besluiten genoemde minima.
Het is reeds meermalen voorgekomen,
dat aan deze voorwaarde niet geheel
werd voldaan, omdat de bijdragen, het
zij van het Rijk. hetzij' van de gemeen,
te, elk afzonderlijk genomeD, te laag
iren. In velband met de bewoordin
gen van de besluiten geeft dit aanlei
ding tot moeilijkheden bij de uitbeta
ling der provinciale bijdrag:o
Naar aanleiding daarvan stellen Ged-
Staten den Staten voor hen te machti
gen de bovenbedoelde subsidie; uit te
betalen tot liet volle bedrag indien de
door het Rijk en de gemeente toegeken
de bijdragen te zamen een gelijk of een
hooger bedrag vormen dan de som van
de voor het Rijk en de gemeente in de
besluiten der Staten genoemde mininja
en, indien dit gezamenlijk bedrag lager
is. bet provinciaal subsidie naar even
redigheid te verminderen,
De Olympische Spelen
Ged. Staten stellen voor in het
waarborgfonds voor flOO.OQO
deel te nemen
Het Nederlandsch Olympisch Comité
te 's.Gravenhage heeft zich tot Ged.
Stalen gewend met het verzoek te wil
len bevorderen, dat de provincie Noord
Holland in de kosten der spelen van de
IXde Olympiade eene bijdrage toezegr
9 van ioo.coo.
„Nu Amsterdam aangewezen is als
plaats, waar in 1928 de Olympische
Spelen zul'en worden gehouden en dus
de belangen van dit gewest bij het wel
slagen der feesten in sterke male zijn
betrokken, komt het ons voor, al
dus deelen Ged. Staten den Staten me
de dat er alleszins termen bestaan
het verzoek in gunstige overweging te
nemen. De omstandigheid, dat het Rijk
gemeend heeft zijn steun te moeten ont
houden, heeft in die opvatting gecne
wijziging gebracht- Intusschen zijn wij
van oordeel, dat de door de Provincie
.-erleenen steun niet moet worden
gegeven door het -verstrekken van eene
bijdrage in ééc=. Immers in dat geval
zou, ook indien de uitslag der spelen in
financieel opzicht zeer gunstig mocht
1, de bijdrage der Provincie niette
min ia haar geheel moeten worden ge.
geven. Wij zouden er daarom de voor
keur aan geven den gevraagden steun
•er'eenen in den vorm van deelne
ming in het waarborgfond;, dat ten be"
w.-e der spelen is geslicht".
In dien de Staten zich met dit denk
beeld kunnen vereenigen, geven Ged.
Staten ia overweging het bedrag dier
deelneming te bepalen op f ioocoo en '1
stellen der voorwaarden, waaronder
de deelneming zal geschieden, aan hen
op te dragen-
Een ontwerpbesluit ïn dien zin bie
den zij den Staten ter bekrachtiging
aan.
DE HAAP.LEMSCHE HANZE.
De R. K. Middenstandsvereeniging
,,De Hanze" in het bisdom Haarlem
zal een Centrale Bondsvergadering
houden op Dinsdag 6 October in ,,BeI-
levue'* te Amsterdam.
BLOEMBOLLENCULTUUR.
Uit het verslag van de vergadering
van het Hoofdbes'uur der Algemecne
Vereeniging voor Bloembollencultuur»
opgenomen in he' orgaan der vereeni
ging, nog de volgende mededeeling:
Besloten wordt aan het Hoofdbe
stuur der Nc-derlandsche Maatschappij
voor Nijverheid en Handel op een des
betreffende vraag namens den Volken
bond gedaan, te an'woorden, dat voor
het bloembollcnbedrijf evenals voor
alle andere takken van den luse-tuin-
bouw het uit economisch oogpunt
absoluut gewenscht is. da' het Paasch-
feest. noch te vroeg, noch te laat valt,-
maar liefet op den tweeden Zondaig
van April worde vastgesteld.
GEVONDEN DIEREN EN VOOR
WERPEN.
Terug te bekomen bij
S. Schreuder, Adriaan Loosjes-
straat 44, halP, Smink, Graaf von
Wiedetrant 19. bal; H. Verweij,
Oranjebooms!arat 135 rood, badmuts,
J. Lyklama, Saenredamsbraat 41 rood,
ursje met inhoud; H. Vork. Lange
Poellaan 17, autoband (binnen en bui-
ten) H. Spee Kruistochtstraat 4?
borstel; .1. v. Huis. Oranjestraat 135,
broche; A. Spoor. Saenredamstraat
130e beursje met inhoud, J. Kubbels,
Anthonieetraal 4 rood ceintuur; J.
Willemse Delftstraat 7 zw.. étui met
schrijfbehoeften \V. I.asschwit. Ged.
Oudegracht 132. handdoek en zwem
broek N. v .d. Kamn. Parklaan 12.
sfroohoedJ. Meij. Donkerelaan 1
BloemendalI. herderhond Politiebu
reau Smcdestraat. handwagen J. v.
Duffelen, .Tarebüncstraafc 26, spaniel
'bruin)G. Ru tie A ssendel verpraat
2ï. damesliandscbnenen - C. Peterse.
Spionkopstraat 44 Schoten, regenjas;
v. Driel, Duvenvoordesraat 76. grijs
witte t>oes. kennel Fauna; Heems
kerk. Papen teren v.;-;t 70. zwart witte
noes. kennel Fauna Wielart. Kastan-
jestraat 1 F. Scheten grijze poes,
kennel Faura: v. Oorden Amsierdam-
st raat 68. 2 zw. witte ooesecen 1
griizo poes. kennel Fauns Loots.
Eromaetraat 10. witte poes. kennel
F.'iuna; Verhagen. Vnorhelmstraafc 22
witte poes. kennel Fauna-, S Haze^
voet. Z. B. Snaarne 62 lorgnet; H.
Groot- Gasthuisstraat 1. muts-,
INCEZONOEN M ED E D EELIN CEN
a eo Cents per regel.
Uit het Engelsch van
AIARJORllS BOWEN.
2fl)
De stilte begon drukkend tc worden
en Giannolto werd onrustig. Hij was
niet gaarne mot. Visconti alleen, als
dezo zich in zulk een stemming be
vond.
Eindelijk kwam dc hertog weer tot
do werkelijkheid terug met. een dccla-
meerend, „Wel Ik ben geslaagd
geslaagd in alles wni ik ondernomen
fic.b!" Dat kan ik zoggen- Ik ben ge
slaagd. Ik bschouwde het leven en heb
genomen wat mij aanstond het lief
ste, het. fraaiste wat er maar tc vin
den W3a. En de prijs daarvoor 1
wel, anderen hebben dien betaald. Ik
brn inderdaad geslaagd!
Giannotto schrok van dezen uitval
en antwoordde er niet op. De hertog
was echter geheel vergeten dat hij in
de kamer was en ging voort met ju
belende «tem uiting te geven aan zijne
gedachten.
,,Yijf jaren geleden reed il: buiten
dc poorten van Verona en daagde
Delia Scala tot een tweegevecht uit.
Hij zond echter een dienaar met een
weigering en teen zwoer ii: tn raiin
hart-, Ik zal dien man zoo laag neer
trappen, dat er voor hem maar één
enkelo gedachte zal bestaan, een en
kel wensch, een tweegevecht met mij
Jk ben geslaagd!
Isotta. d'Este keek lachend langs
mij heen en ik zwoer eveneens, Zij
zal leven om te beseffen dat haar Ié'
yen in mijn hand berust, daar ben
ik ook in geslaagdDrio jaren gele
den. slechts drio jaren, stond ik in de-
ze kamer. Toen scheidden vier levens
mij van den troon van Milaan vier
cl uwe levens twee en vin waren
jong. Maar ik, do jongste, dorst, mijn
lot. en 'f hunne in mijn eigen hand ne
men. Ik zal Milaan regeeren ik ben
de hertog besliste ik en daarin
ben ik ook geslaagd
Met. wijd open oogen en een beziel
de uitdrukking op het gelaat* bleef hW
dronken van trots zwijgen.
..Dit is zijn krankzinnigheid zijn
eerzucht.' dacht Giannotto, doch
uitte geen woord.
Op geheel anderen toon ging Vis
conti met een zacht licht in de oogen
voort. „Wat andere dingen betreft
verleden Mei feest zag ik 't volk in de
velden bloemen plukken. Tk wist- dat
zij. wat de dichters noemen, gelukkig
waren. Tk zag twee meisjes, de eene
donker, de andere blond. De donkere
was met haar verloofde- Zij schenen ge
lubtriger dan alle anderen, zij hadden
elkaar lief. Onopgemerkt reed ik ver
der. Do meibloesem stond dik en wit
op de. boomen. Ik bespiedde hen door
do bloesems heen en zwoer, „Ik zal
even gelukkig zijn, hoewel ik Visconti
ben ik wil om mijzelf bemind wor
den. Dat blond® meisje zal mij lief
hebben zoonis haar vriendinnetje haar
verloofde liefheeft het leven zal
mij dit eveneens schenkenEn hij
stond triomfantelijk op, lachend, de
hand op het kleed dat voor de deur
hing, achter hem.
Als met betooverde blikken staarde
Giannotto hem aan.
Het kleed oplichtend bleef Visconti
nogmaals staan en zcide met. een glim
lach die de geheele uitdrukking van
zijn gelaat, veranderde, „Hier ben ik
ook in geslaagd!" en was geruisch-
loos door de nauwe deur verdwenen.
Zioh aanstonds uit de betoovering
losrukkend fluisterde Giannotto.
„Waarom stort hij zijn ziel aan mij
uit? Denkt. hij. omdat ik niets zeg, dat.
ik geen ooren heb, geen herinnering
dat ik soms zou vergeten? ,,In dat
hen ik ook geslaagd Wel tot nu toe
hebt gij uw zin. Visconti
Licht de schouders ophalend begon
hij le schrijven. Toen de bladen ge
reed waren deed hij zo weer in zijn
t.vwh om ze door den hertog te laten
teckenen. Hij mopperde over zijn af
wezigheid, dat hfj wachten moest,
doch dorst hem met volgen. Na een
poosje besloot hij echter heen t gaan.
Opstaande dacht hij weer aan Va-
lenine Visconti zoonla hij haar door
den tuin had zien spoeden na haar
geheime bezoek, en wikte of het de
moeite waard zou wezen haar te dwin
gen voor een aanzienlijken prijs zijn
stilzwijgen te koopt n. en daarom te
trachten een onderhoud met baar te
zoeken. Visconti onthield zijn zuster
geen geld zij zou misschien goed
betalen dodh was het verstandig
haar te laten merken dat. hij haar be
spied had?
Toen wendden zijne gedachten zich
tet Isotta d'Este. Hij vroeg zichzelf,
niet zonder belangstelling, af wat haar
lot. zou zijn, Zij was op klaarlichten
dag gevangen genomen. Heel Europa
wist dat zij Visconti's gevangene was.
Toscane en het Keizerrijk volgden de
aangroeiende macht van den hertog
met belangstelling, en beschouwden
den hertog zelf als een overweldiger.
Visconti moest voorzichtig zijn. Nog
immer in zijne gedachten verdiept,
trad do secretaris naar do deur, toen
deze geopend werd en de oude I.uisa,
Isottas bewaakster en bespcedster.
voor hem stond, met verwachtende
blikken rondziend. Giannotto be-
scho-wde haar met aandacht. Hij
haatte haar. Hij haatte dc meeste
menschen., doch haar in 't bijzonder,
want zij_ kwam hem 't. meest, nabij in
gedienstige sluwhehd, terwijl zij hem
in hebzucht nog overtrof.
,,Ik zou den hertog gaarne willen
zien," zeide zij, Giannotto met wan
trouwenden blik aanziend.
„Dat kan niet, want hij is niet hier."
gaf hij terug. Lui Ba ging op een der
donkere stoelen ziften en zeide onver
sloord, ,,Ik behoef niet van u te ver
nemen wat kan en waf. niet. kan. Ik
heb belangrijk nieuws "dat alleen voor
zijne ooren bestemd is-"
,-lk zal uw nieuws aan den hertog
overbrengen. Vertrouw het. mij too en
ik zal er voor zorgen dat hniet
vergeet van wie bet komt. Het. is ech
ter onmoge.li.jk hem nu te zien."
„Tk vertel het hem liever zelf," zei
de zij met een glimlach en maakte zich
bereid Ie gaan.
.Visconti is in zijn werkplaats,"
voerde Giannotto vertoornd aan.
,.Wat uw nieuws ook zij, zoudt gij
zoo dwaas wezen hem daarheen te
volgenVertrouwt gij het mij niet
toe vroeg hij haar op vriendelijker
toon.
Zij schudde echter beslist het hoofd.
•.Ga dan uw gang," spotte Giannot
to. „Ga naar den hertog toe en wang
't erop ontslagen te worden- omdat gij
uw post verliet. Denk eraan dat c.r ook
nog anderen zijn die hun oog op den
West-toren houden
Zij scheen ongeiust- doch bleef kop
pig volharden. Voor zij wist wat er
gebeurde wa9 Giannotto met zijn tasch
MIJNHARDTs
Staaj-Tabletten 90ct
Maag-Tabletten 75
Zenuw-Tabletten 75ct
Laxeer-Tabletten 60ct
Hoofdpijn-Tabletten 60«
5 ij Apoth. en Drogisten.
en zijn papieren verdwenen en de zwa
re deur achter hem toegevallen-
„Giannotto!" riep zij verschrikt uit,
„luister even en liep naar de deur
oe om die te openen, toen Giannotto
zijn glimlachende, sluwe gelaat weer
vertoonde met- „Wilt gij mij het
nieuws mededeelen, of wacht gij lie
ver tot, de hertog uit. zijn werkplaats
terugkeert, en ontdekt, dat gij een uur
lang meer misschien afwezig ge
weest zijt
„Daar dan zeicle Luisa vol er
gernis. „Doch ik zal 't u betaald zet
ten, Giannotto
Zij duwde hem een stuk perkament
111 de hand en vervolgde „Prinses Va-
lentino kwam 't, mij geven voor Tsot-
to d'Este. Maak er nu maar van wat
gij wilt en verdween. Haar angst
was thans grooter dan haar hebzucht.
Zij l.ad geen moed in die kamer te
blijven om Visconti te wachten. Zij
zou den hertog een andermaal wel
eens vertellen en hij zou haar ze
ker gelooven hoe Giannotto haar
voor was geweest. Zij schuifelde ver
der terwijl Giannotto met voldoening
het vertrek weer binnentrad. Hii las
waf 00 't perkament stond. ..Delia
Scala leeft een der vele ..En t>rin
srs Valentine brengt dit naar den ker
ker van Isotta d'Estepeinsde hij.
„Zou ik den hertog hiermede bekend
maken of niet!"
ttVorJJt vervolgd).
