ENGELSCH ALLERLEI HAARLEM'S DAGBLAD ZATERDAG 11 JULI 1925 TWEEDE BLAD VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 342 OE „LONGEN" DER STEDEN. SCHE STRAATMUZIKANTEN. DE NOOD DER BEDRIJVEN. - DE LONDEN- DE SPOORWEGEN EN VOORUITGANG. Niet altijd, maar wel de laetete kwart eeuw, liohl.cn *;a.Jsnuorit«i:«Mi hier be- eert. hoe noodzakelijk hel voor de p««nd- heid der bevolking is, dat de steden niet te dicht xijn gebouwd. Groote beroikiitgs- ceittra, kk-sIs Looden, - Liverpool, Man chester «11 andere groote «eden. hebben dringend behoefte aan vrije ruimten bin nen de gienzen van haar gebied, ruimten, waar de ion vrij kan ©ohijr.cn, d« wind vrij kan waaien en de samengepakte bovol king de vr:jh<ó»1 van beweging eu de ge legenheid lot spel kan krijgen, <lio nau straten en breede maar door het v*rk< onbegaanbare tlrMen haar onthouden. Men noemt -i -.- open plekken ut den vorm van graspleinen (greens), uitge strekte «tukken min of meer woestcn grond (commons) of parken kenschetsend terecht <i« „longen" der etedep, ile*. gevaar bestaat .lat moderne eischcet van verkeer, nijverheid en bu.icul>ottw tneer en tneer beelag rullen gaan Jegg. n op die stukken, van het laoii at en om de sleden, die beetenvd tijn vroog of laat tot „longon" van die steden te worden gepromoveerd. Ben verbond hoeft si oh daarom gevormd, de „National Playing Fields Association geheeten. dat er Op uit is dit gevaar keeien. In rodovocring, gehouden terg legenheid van «en lunch voor do (re*0 derwig van dcoe beweging, heeft de *roo «alter van dat verbond, do Hertog van therfond. gezegd <l« Bngeland voor el aantal van 30CO eehooljongens om vj neboohnotsjee niet te sproken slechte 46n speelveld bezit. Verleden jaar hebben in heft gebied van xoogetmmd Grooter Jjonden alleen (dat is Locder-, en zijn steden) 1400 vereenigingen bij 'feil Lrtnden- ocben Graafecbaperaad speelvelden aange vraagd. Hm het treurige van de zaak i« dat 1200 van de aanvragen moesten worden geweigerd weger» gebrek aan ruimte. Do znini*«r voor Gezondhoid, NcviUo Ohiun- berlaln. kon in zijn rede bij deielfd. gelegenheid uitgesproken ntol veel tCe-un fat den vorm van fondsen bij al hetgeen reed® vaa de Schatkist wordt verwacht, lntusecben merkte hij op dn', liet Rijk r.a <icn oorlog ten behoeve van „longen" en «peeftveldcn voor do jeugd reeds 6 millicen pond aterling had uitgegeven. De beweging van de JKm" had- uiteraard zijn volle moreel» j medewerking, inaar de openbare meen- tg moest warm worden geenaaJce voor tiet doe! en d© zakken van het publiek moeeten b!; kbaar verlicht „ra «Ie natie voor de toekomst open bldkken en speelvelden te verzekeren. Ben oordeelkundige toepas sing van d»J>eginadeu van moderne stads uitbreiding koa veel <i<*n om dit. echoone doe! ten behoeve van de volkswelvaart te dienen. Uit de woonlcrij die bij belepen- heid van die lunch zijn gospruken, ia *«r «ene duidelijk naar voren gekomen, dat thans hoi ovngTOOtê deel van d«r« eport- lieveoido natie »!>■-.-. in alle vormen, die het lichaam c»nt.w:kfco!ea cn dea gccai sterk maken, ontbeert. eUat met zijn collega's in het Kabinet ins voor de zeer moeilijke taak v-n ge dragalijn aan te nomen of «cn politiek uu to werken. <i:e t«gen het ingewikkel de problemen zal zijn opgewassen. Wat het bedrijf der koivnraijnen betreft heeft d. conferentie van ttfgevoardigdcn der mij: werkers de voorstellen der werkgevers b slissend verworjien. De werkgevers vroe gen om een nieuwe overeenkomst» hutgei «erft en eventueel een geringer uurloon, vanecrend in de vewchillende districten waardoor de verliezen, die thans worden gemaakt, zouden kunnen wurden omgezet in winsten, Maar de Weiknemen weiger ,-lk" verandering van do heMaande et-atonale loon- en arbeidsovereeniJcftrif in een overocnkomet dritrictsgewljze. Zij «•ireh-en borend en een loonschaal in over- ernatemming om do vertibogde kosten voor levensonderhoud. Hot gevaar is - indien mijneigenaars «i mijnwerker» tot overeenstemming kunnen komen - de xaafc vast zal loopeu en dat cii verantwoordelijkheid voor een oplw.._ op .1.. hclioudor» der regeering z.-,l kornen- DH is waarwehijnüjk jute wat zdkero bcidcndcidere wenechen 'en de ongeluk *ige* riKthodo van bedrijfeeubeidie», door Baldwin vagelijk al middel oin uit 1 tnoeili.ke parket te geraken aangegeven, voor dio leiders in dbt opzicht een oanrnoo dwing. Indien men middel zou moe ten toepassen op alle groote bedrijven, sclioopsbohw en mnchinanijverlicM spoorwegen, dio er slecht /urn too zijn, dan zou l.ct prohlcesh wegens een ontoereiken de echatkist, onoplosbaar blijken. De lei- oei» «Ier Kp-jorwegmaamen, Thomas cn Cramp, spreien gtsortde laaL Bij zien in dot er geen hoop ligt in stakingen of u «uitingen cn getuigen krachtig van du gevoolon. De voorzitter van hel uitvoerend bev-.uur van den groeten vakbond van opoorwegperst(n*«l womt zich echter in zijn uitlatingen minder verzoenend. Er is nog niet veel iicht te zien m de .luister nie der Industrie*!* vraagstukken. die het tand bedreigen tooien niet spooJig uitweg kan worden gevonden. Fr zijn nog geen symptomen» die etndo wiüen voordellen van de drukke «Isoortige «Lraoitnuzick van Londei creehijnsel ontwikkelde zich na d« oorlog t« xjju huidige hevigheid; cn tc~ lang het iat.d njk blijft aan wcrkbxrzen mi oud-etrtjdeni. die voor den vrwdo nk< deugen, zo! de bezoeking wel blijven be gaan. Wij kunnen h«t feit r,let loochenen, dc roeping voor do achoone kunsten meer in hot bijeander die voor de mu- zlkale en picturale, in de rijen dvr gostran- <Vit .-een eterfc aanwezig eis in die der reguliere burgers. Het is dua natuurlij!- d"t de roeping wordt getnobiliseerd voor den strijd om het brood. Orpheit* in de «4raten v.zn Lomlen «nitt do gaven vnn zijn lela-csi«k«m voorganger. Hij zal er meer hanten ppafaiwUg - zoo niet wooet maken iweo op elkaar gelogde lepels in elk derl I I "T^ ^1 handt:i. Hij bew-rtsi mee dio lepels Li y melo kloen-u gehuld lijf, waar knokken cn batten en beenderen maar even ander het vel liggen. Wat hij voortbrengt is c< rhyüirnische roffel, dia zijn sprongen i do orgollkbinkeu begeleidR, lk hol» ga hoord dat een van die lepeldaneens ot langs is geëngageerd om op te treden i het Ruantache ballet; maar de luisterrijke uitzondering heeft me niet kuni zoenen m«A het patin* isehe nchouwepel Men ziet znaaaren met geverfde gezicliti-n en in .vrouwenkleeren capriolen maften er zij zingen of gillen er bij, op de glazigi MtonHsw» vap een ranzltreftkcMide piano, voortgeajouwd op eert ezelwegcm. Er zijn weinig Kations dio in hun orntreft zich niet verheugen in het bolerrkelijke bezi van orkestrale ensembles, sa meng tv l.! uit stevige jonge mannen roet vergceble Turksclie tn-mjnc-n cn koperen blaaein tmmenten vol deuken. Die ensomblee uilen een taak, volgens d« nieuwe i beid volslagen overlnxligze overbruggen den tijd tusschen de Dufceche hoempa'» (eens beftend en populair in dit land) er, .1» wrtmetalen sazaphoon. Ze dragen den allee rochWaardigenden en alles veran sehuldigendcn naam v*n ..cx-Scrvl- bands" en brengen met haar wreeds klnn cn oul kiredeneerde onUtek»nis iji harten der nerveuzen, die zich naar hun treinen epoeden. f>p een blijen Zaiterd.-w middag, lang gcichin. stond m de „High Street" var mijn voorstad 'en oude vede laar een van d:o oude li-c -ren, die het har. bcknrea, te epelei. Het wa« ukje", gevoelvol vertolkt; de man oog*t:e •n zaicvol pennies en „tantums" (sixpen ces). Maar bij fret voortschrijden der inotindcn is gebleken dat 's-vvdelaazit pc-rtotre geen andere composities kendu; het „lieve f.ukje" d« olisessie bet district gc-onden. Er rijn dooit! die u»iruk aan hun optrclcn geven di»oi u-der «tui een kant van de straat tegenover -kaar in de goot te gaan staan eu tddyu. elkaar balcon-sceneo en de onvergan kelijke liofdesverrukkmg of het liofdi verdriet die er bij behooren too to zi gen. Bulten de gduiddkrïngcn van de „ex- Service bande" gedijen de virtuoeen jsaddestoelen in n neten bcechgrond. Sara- Godanr) en Haendel wonicn er mfed aardig vermoord me*.- mArtolwerfctuigcn, beetaondo uit ':>ez«nialelen met kam cn gaper.de gnwnnophoon hoorns. De mondongolsolieten spelen er daitole wijzen, nochtans zeer wc'-rcaaj>baar. Kr is wo' eens een man. sloffend en zingend, mijn heuvel opgdklomznen, m-«. gébaraten schoonheid in zijn etentoretcanen dan gaan zitten peinzen hoe de zan ger geleidelijk kotv zijn afgezakt naar de sj.iMe geloi.'ren van het murrk.u-,1 boile- Uarschap. Bij al deze verscheidenhcKl van ■ntit is bol doel «cn- cn enkelvoudig. II» doe' r» do aalmoe*, onttrokken aan u als loon voor muzikale verdleatet. wit hoort wat. Het beginsel houdt den muzikant-bedelaar uit den greep vao De bedelaar die vergeet lawaai te maken wordt opgebracht. Maar de bc- aemstoel met de eu-kervoudige «naar. d. gedeukte hobo of het vale klavierotgeltj. vrijbrieven, waarvan de politic do geldigheid niet in twijfel wenscht te trokken. Uit den omvang van liet verschijn- eel der straatmuzikanten zou men kunnen opmaken dat het publiek toch meer hart heeft dan versland. Het tcedere hart in ii!d en legt het verefand, dot vragen wil ft or met do aahnoczcn gebeurt, liet zwij- n op. Op deze wijze zal Lorwkm niet Ikilu iu zijn nuizikantenplnng af komen. De laataie redevoering van den eerale- tniaiater, ter gelegenheid van tiet deb.U in het Lagerituis "ver de werkloosheid, was met erg gelukkig. Be wa» te vol van beminnelijke algemeenheden en kon daar om ««n publiek, dat helder beeefl dat de toesfan.1 van de voornaamste bedrijven van het laard met d«»i dag ernstiger wordt, niet VADER'S VULPENHOUDER veitcederen; fn do s<?lt«are>ch.. den der piavc m-!h janken bij zijn klanken. Engeland er terecht Irotscb op dat hun ktJBin». „u het de were'd spoorwegen heeft gegeven. liun kcanmer uk. Veelroortigo straatmuziek wtnl hierboven gezegd. Ja. da- z«. Droe viger vertoon van niuz-j* en rhythmiok dan dat van dea lepelartie*-. laat zich zede in Londen niet denken. d<, man danw. Op do klanken van een straatorgel, met bevredigen. Baldwin heeft zijn bos; gedaan eengoorJo atmosfeer te scheppen maar hij «choon bord-sunvenk Bij <ie viering van hel honderdjarig be staan van dit vervoermiddel, die hier in begin van de maand heeft plaats ge had, is ook wel gebleken dat de wereld dankbaar is voor de gift. China zand voor do gelegenheid drie calligraphieftn, Vader informeert bulderend wie' ja, hij heeft 'm hier op den hoek nu «eer zijn vulpenhouder ver», van de schrijftafel gelegd, kunnen wacht somber op het einde van het debat der onschuld tusschcn moeder, Mientje en Jan aanvaardt de uitslag niet watl hoe vaak heeft hij hun niet ge«| nee, hij komt niet naar boven om drommelnogantoc, iemand moet vraagd 'm niet te gebruiken, zc moeders pen te Iecncn hij wil het toch gedaan hebben I bederven de pen altijd voor hem I zijn eigen terug hebben, waar is die bovendien heeft hij haar pen hier? mompelt: nee. dat kan toch deJ roept: zoeken jullie maar niet in het bakje zien liggen toen hij mijne niet zijn, neemt de pen uit t meer, ik heb 'm gevonden naar dc zijne zocht I het bakje en herkent zijn eigen» waar? doet er niet toe, praat nu I dom I niet meer, hij zit te schrijven. (Nadrtó verboden) zijde versierd, waarin Steplien6on „een weldoener mensehlieid" werd genoemd. Italië zond prachtig uitgevoerde bronzen pl-arpi Slepllcnson gewijd cn voorzien diens beeld. In dezen tijd kunnen wij wetijks meer beseffen hoe enorm de icrit-eie vooruitgang is geweest die uil de komst der spoorwegen is voortgevloeid. Men beeft bij dit ecuwf*v.~ der spoorwe gen herhaaldelijk Darlington en Stocktan liooren noemen, steden in hc-l Noorden Engeland. liet sijn op liet oogonblift groote ni j verhei tl ©steden. Maar toen e 'iel vroege najaar van 1825 do eerste p: gienstrein van de wereld reed, tusrchen die twee steden, bezaten m nauwelijkt SOCÖ inwoners. Hartlepool, Sn dezelfde tri- dueiriestreek was 'n onaanzienlijk d-up en M.iddl<wborough Ixetorid rclfe tre^r niet. Do groei en de bloei van die steden n te danken non den ijzeren weg. Het rnco-t indrukwekkende van de viering was eer. optocht van rollend materiaal, die de ont- - ikke 1 mg in beeld bracht van iocomotie- en en wagens, beginnend bij de oude .Puffing Billy", door de u-.cneehcn van v geleden een lekken, bbkkcn k-.- tel genoemd, en eindigend bij de nieuw- machtige locomotieven en dc Puim an Vervolg Stadsnieuws iA X K ETBA K li EP IJ H EROPEND- Do 'n het perceel I.inscho'enstraat 2 gevestigde bakkerij is Vrijdag door de firma F- G- Doesburg l.anooy on Co. lieropond. De me'- 'alrijke bloemstuk ken versierd© winkel zag er keurig uit cn de zaak rnr-akte dart ook een uit stekenden hidruk- De ruime winkel is geheel naar de eis die ïi des lijds ingericht en de artikelen zirn er zeer aanlokkelijk uitges'ald. Overal zijn mooie spiegels cn alle» blinkt den bezoeker 'ogen. Ook de moo'e é'ajage-ruim'e zie1 er goeil uit. Het is een w'nkel. <Üe gezien mag worden- een aanwin5' voor de Linsc-ho'enetraa1- EEN NIEUWE ZAAK. Door den bi-er A. J. Melker is in he1 perceel Julianapark DO te Schoten een zaak geopend in artikelen die tot hel stof feerdersvak behooren. de etalage zijn prachtige tapij ten tentoongesteld alsmede gordijnen matten, loopei's enz. De heer Melker Haarlemmer Halletjes EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE De wereld is ccn kaleidoscoop. Wat ccn bioscoop beduidt weet ieder» ccn. Niet wat ccn kaleidoscoop wel we zen kaa. Veertig of vijftig jaar geleden was dat ccn speeltuig voor kinderen, een kartonnen cylinder met ccn kijkglaasjc. waardoor je stukjes gekleurd glas kon zics. Draaide je het ding om. dan bc» wogen de stukjes glas cn veranderden van plaats, zoodat het beeld telkens gc» wijzigd cn verschoven werd. Maar het bleven toch altijd dezelfde stukjes gc» klcurd glas. Zoo is het ook met dc wereld. Met beeld is telkens anders, maar dc stukjes glas blijven. Wij worden in dezen tijd grootendccls gejegeerd met circulaires. Ministers sturen /c cn Commissarissen van dc Koningin' cn Burgemeesters en wanneer zc op tie post zijn gebracht door den bode. krijgen deze hoogwaar» digheidsbcklecder.s, denk ik zoo (want zelf heb ik nog nooit een van die hooge posten bekleed) ccn gewaarwording: „ziezoo, ahlccr wat gedaan voor het al» gemeen belang", ongeveer zooals dc pad» vinders, die iedcrcn dag verplicht wa» ren een goede daad te doen. Het zou de moeite waard wezen, eens na te gaan. wat het lot van die circu» laires is: ik vermoed zoo: dat van vele andere circulaires, dc prullcmand. Wel bestaat die prullcmand op officicclc bu« rcaux uit mappen, doozen of kisten, waarin dc circulaires bewaard worden, maar verdwenen zijn ze even goed. De nieuwste circulaire is die van de Gedeputeerde Staten van Gelderland aan dc gemeentebesturen, waarin gcwe«- zen wordt op dc onvoldoende brand» bluschmiddclcn in vele gemeenten, voor» al op het platteland. Natuurlijk niet zoo. kortaf cn eenvoudig weg. maar met een deftigen omhaal, zooals dat bij openbare besturen past. 't Ts vooral noodig. zeggen dc hecrcn van Gcldorland. om gauw op te treden cn zoodoende groote uitbreiding te voor» komen. Hoe doe je dat? Ziedaar ccn heel moeilijk vraagstuk, maar dc Gcdc» Cutecrde Staten van Gelderland hebben et gevonden „Geef aan een handig tnan ccn snclbluschapparaat in huis. die bij ccn begin van brand zich spoedig daarheen begeeft en door zijn vlug op» treden het onheil in zijn voortgang stuit, totdat het materiaal der brandweer is aangekomen". In Gelderland rijn blijkbaar de ,.Mi» nimax" cn de „Theofakkcl" pas ont» dekt. Of de bewoners van Gelderland zijn niet van de slimste. Maar dat mogen wij van ccn hcele provincie toch niet zoomaar aannemen! Zou het tot nu toe zóó gegaan zijn? „Brand!" wordt er geroepen. „Brand in «3c bakkerij van Tcunis Bol." Bol zelf heeft zijn hoofd verloren cn zijn blauwe slaapmuts, die anders dag I Na de circulaire van Gedeputeerde cn nacht onafscheidelijk van hem U. Staten zal dit natuurlijk anders worden, maar nu op den grond gevallen. Hij jOnmiddellijk koopt dc burgemeester. jg in alle artikelen ruim gesorteerd en van de goedkoopste tot de duurste soorten zijn voorhanden- Een heel goeden indruk maken de prachtige tapijten in de uitstalkast. Deze is zeker waard bekeken te worden. Ten slotte willen we nog wijzen op den mooien ruimen venkel- De heer Mel ker heeft aan zijn winkel een behan- gerij en efoffeerderij verbonden, MUZIEK I-N DEN IIOUT. Muziekuitvoering in den Hout op Zondag 12 Juli 1925 door de H.O.V- onder leiding van Willem Knikker» des middag5 te half drie- 1. Un'er dem S'cgesbanner. Marsch» Fr. v- Blon- 2. Ouverture „lm iReïehe des Indra"- P Linckc 3. W.-Jzer aus „Ein walzertraum"« O. Strau5s- 4. - Pantomime"- Balie'- P. Lacome- 5. Ouverture „Les een- V'erge"» Ch- Lecocq 6. „siame-isc-he Wachtp-arade »*Cha- rac'ers'üek. R. Eilenberg- !op ver zoek)- 7. potpourri „Dio Me's'ersinger von Berlin"- P- I.'ncke. probeert te blusschen niet emmers ter. maar dc pomp slant lens. Het gaat niet. Brand bij Bol. Zijn schoonvader komt annloopcn, tic smid vnn den hoek, nog met het schootsvel voor en dc voorhit» mcr over den schouder. Hij zwaait dit wapen manhaftig cn begint er mee op den achterwand tc slaan van dc bakkc» rij. die brandt. Maar ook de/c manier blusschen baat niet. dc vonken vlie» wel rond. maar daarmee is het nog niet van dc lucht cn zijn doch ter Trui. dit alvast haar kinderen bij dc overburen in veiligheid gebracht heeft cn als trouwe gade naar dc plek des onheils teruggekeerd is. grijpt hem bij zijn arm cn roept: „hou op. vader, hier kan kracht toch niet baten". Zoo is het. maar wie helpt er dan? Dc hcele brandweer is aan 't hooien-op het veld, Dc rest der dorpelingen, nog tc oud of tc jong om aan het landbouw» werk mee te doin. is vóór de bakkerij vergaderd. Oude Kees, bijna negentig jaar cn die dus tijd cn gelegenheid heeft [chad om alle redelijke ziekten cn gc» •reken aan den lijve te ondervinden, roept: „Naar den dokter!" Maar dc anderen begrijpen, dat deze duizend» kunstenaar in zijn apotheek geen genees» middelen voor brandende bakkerijen bc» zit. geven andere adviezen. „Waar is dc veldwachter?" schreeuwt Gij.s, die* in hcele of halfdronken buien het plat aard cn dc kracht var zijn vuist gevoeld heeft cn hem dus aan ziet nis de oplosser van alle netelige gevallen. Zou dc veldwachter er niet zijn! Na. tuurlljk Is hij er lang geweest, maat dadelijk weggehold, om dc stormklok tc luiden in het oude Raadhuisje. Zwaar werk, want dc klok is oud cn half roest cn daar dc verkeerde wind waait, zooals altijd hij branden, gaat het beetje klank nog den anderen kant uit. naar het dorpje Makeren, waar dc mannen ook op het veld zijn cn even rusten cn het zweet van het voorhoofd afwlsschen .pottend zeggen: „dc buren luien, dc soep is klaar". Want er is een beetje animositeit met de buren, want veertien dagen geleden is er op de kermis weer Icclijk tusschen de jongens van dc twee dorpen gevochten. Zoo gaat het kwaadaardig Element des Viiurs, 'door niemand ernstig bestre» den. zijn gang. Als dc mannen van het veld tcrugkecrcn, ligt de bakkerij van Teun Bol tegen den grond en kan dc brandweer niet meer doen dan dc smeu» lende puinhoop nat houden, die trou» wens toch geen kwaad meer aan rich» ten kan. Het gerucht verspreidt zich: Teun was niet verzekerd. Toen de laatste quitan» tic van dc verzekering kwam. «as er juist ccn paar schoenen noodig voor dc kleine Martha, het op een na oudste meisje. Daar zijn de centen van dc ver» zekering mee heengegaan. niet zonder verzet van' de wethouders, die niet van geldverspilling houden, het allernieuwste brandbluschapparaat, dat hij pus in dc stad voor een winkelraam gezien heeft cn denkt na over den hun algen man, aan wicn hij dat zou kun nen toevertrouwen. Wie zou dut anders kunnen zijn, dan de veldwachter! Du- krijgt die het instrument in huis. En als hij iiu maar altijd thuis is, wanneer cr brand komt cn niet naar dc stad om boodschappen tc doen, of briefjes rond» brengt voor de schouw van de slootcn, die zoo vol kroos kunnen zitten cn ook niet met vacantic naar zijn schoon, ouders in Bcetsterzwaag, dan zal het best gaan cn wordt dc brand al in den aanvang gebluscht cn zegt het slacht» offer 's avonds grinnekend tot zijn vrouw: „toch maar goed, dut wc die ver» zekering opgczcid hebben. Dat is alle» maal maar gekheid met die premie. Wc kunnen dc centen best sparen". Heb ik niet gezeid, dat circulaires heel goed kunnen werken? Of heb ik het niet gczcid? Hoe het ook wezen mag, er zijn bij dc Gedeputeerde Staten nog wel an» dere merkwaardige instellingen, dan cir» culaires. Bijvoorbeeld: het buitengewone lid van Gedeputeerde Staten. Iedereen begrijpt dadelijk, dat dit-een buitenge» wonc functie wezen moet. Want die tegenstelling van gewone leden van Gcdcp. Staten, de heeren, die het ambt dag in. dag uit. vervullen, met dat cénc buitengewone lid. moet wel groot zijn. Luister maar. Zijn titel kan ook ach» terste voren gelezen worden, want wan» neer cr niets buitengewoons is. blijft hij „gewoon buiten", dat wil zeggen buiten tic vergadering. Hij wordt namelijk al» leen geroepen, om den doorslag tc ge» ven, wanneer in de vergadering van de Gedeputeerde Staten de stemmen sta» kèn. En nu zal ik ccn geheim onthullen, dat nog niet algemeen bekend is: dat Scheurt zoo goed als nooit. Gedeputeerde Staten moeten wel een bijzonder rustig college wezen, want heel vroeger was het ambt toevertrouwd aan Mr. van Valkenburg te Amsterdam, ccn deftig man. die buitengewoon veel leek op onzen oud»burgcmccstcr van Haar lem, Mr. E. A. Iordcns. Later, toen hij gestorven was. is de functie toever» trouwd aan den heer II. J. Calkocn. des» tijds burgemeester van Edam. Welnu, noch dc heer van Valkenburg, noch dc heer Calkocn is ooit in de vergadering Gedeputeerde Staten geroepen, om met zijn stem den doorslag tc geven. Nu is dc heer J. Douwes tot het ambt geroepen cn het vermoeden ligt dus voor dc hand, dat hij er ook wel niet veel van tc doen zal krijgen. Toch is het een nuttige functie. Want stel. dat het noodlottig gcvid zich voor doet. dat dc stemmen werkelijk staken cn de wa» gen der provincie dus op het punt dam geroepen, hijgend binnentreedt om jen inct verontwaardiging gelezen heb. [al s o f h c t di v a n ccn ander zijn goede diensten tc vcrlccncn. dan zal Die begon aldus: w a s. Op eens werd het hem duidelijk, met gepasten eerbied tot hem zeg» BLOEDVATENVERKALKING. Wijl Wat hij wel vroeger in boeken gelezen gen: „Jan douw cs" cn zoo komt -tgereden wagen weer op gang en k'an n voortgaan met de provincie tc bc» sturen. Want een provincie, die een tijd lang niet bestuurd zou kunnen worden, raakt al 'gauw uit den koers cn 'wanneer zij dan nog wel ligt tusschen dc Noordzee cn dc Zuiderzee, zouden ernstige onge lukken daar het gevolg van kunnen wc» :n. lk hoop niet, dat iemand zou kunnen denken, dat ik grapjes maak. Nooit ben ik zo») ernstig geweest. Nog ccn ander geval dus, in verband met dc Gedeputeerde Staten, al dan ook in een cenigszitis verwijderd verband. Wie onzer kent niet Mr. M. Slingcnbcrg? Hij is wethouder van Haar» lcm, wethouder van financien nog wel cn gaat dus met milliocnen oin. Sedert cenigcn tijd is hij ook notaris in Huur» lcm en komt in die quaiitéit in aanraking met milliocnen, hoop ik. in elk geval met tonnen gouds. Maar ook hiermee is zijn veelzijdigheid nog niet ten einde, want hij is daarbij nog lid van dc Eer» stc Kamer en behandelt als zoodanig de Staats»milIioenen. in tijden van tekorten vooral de milliocnen, die dc Staat niet heeft. Genoeg, om duidelijk tc maken, dat het zeer begrijpelijk cn verklaarbaar is, wanneer dc heer Slingcnbcrg van tijd tot tijd, op ongezette uren, zich in zijn 3ualitcit van wethouder, begeeft naar en gemeenteontvanger, om diens kas op tc nemen. Hij doet dat met ernst cn accuratesse en vindt er altijd alles in de meest perfecte orde. De tonnen, dc tien» duizenden, de honderden, het kleingeld, dc losse eenten die cr wezen moeten, zijn cr altijd inderdaad, cn wanneer hij dit geconstateerd heeft, legt hij dc •olgende verklaring af: „Van ai daze verrichtingen heb ik „dit proces in dubbel opgemaakt en „tcckcnd, ten einde aan den Raad m»_. „gedeeld cn aan Gedeputeerde Staten .gezonden te worden". Hiermee is dus het, wel ccnigszins in direct verband aangetoond, waarin dit serhaal staat tot het meergenoemd Col» lege van Gedeputeerde Staten. Maar Mr. Slingcnbcrg meent het zoo niet. Hij wil niet aan den Raad bericht cn hij wil hcclcmaal niet aan Ged. Sta» ten gezonden worden. Al ware het al leen, omdat hij dit College, waarin hij vele jaren zitting had, wel kent. Ilij bc» doelt: „opdat dit aan den Raad mede» gedeeld cn aan Gcd. Staten gezonden zal worden". Namelijk het proces»vcrbaaI. Waaruit maar weer blijkt, dat de Ncderlandschc taal voor een helderen Groningsman, die drie belangrijke ambten vervult, nog niet eens gesneden koek is, Hij is dc cenigc niet. Hij kan dc hand staan, vast tc loopen tn het zand cn de I reiken aan den "steller van de adverten» heer Douwes telegrafisch uit Amstcr»|tic, die ik pas in een dagblad gevonden allen hebben op een goeden dag daar» mede tc kampen. üp ccn goeden dag? Noemt deze ad» vcrtccrcride onverlaat liet een gocdc-n dag. wanneer wij aan het kampen raken met dc verkalking van onze bloedvaten? Wannéér zouden wij dun van ccn kwa» den dag moeten spreken? Ottze verontwaardiging over zoon lichtvaardige manier v.irj spreken kan alleen getemperd worden door het bc» sef, dat) hij het zoo niet gemeend heeft, evenmin als dc kapper, die met dc grootste overtuiging zijn „onzichtbare pruiken" aanbeval. „Als ze tlun toch onzichtbaar zijn", verklaart zijn oudoom, die in het bezit is van wat men ccn opgeruimd hoofd pleegt tc noemen, dan behelp ik mij ver» der maar met mijn kalen bol". Willem van Aarden had dien avond met zijn familie dc hcele buurt weer braaf over den hekel gehaald. Als je hen hoorde bestond cr nergens op de «crcld zoo'n wonderlijk stelletje men» schcn. als die cr woonden in Willcms buurt. „Heb jc buurman Gerritsen gis» teren gezien?" vroeg hij. „Zijn spillc» bccncn waren wel driemaal zoo dun als anders cn hij droeg zijn rooien neus voor zich uit. alsof het een fietslantarcn was". ■Maar mevrouw Gerritsen is nog veel bespottelijker". zei zijn vrouw. „Mins» tens drie modes ten achter en daarbij crbcc-lding alsof zc de koningin van dc straat is". „Mientje Gerritsen is stellig dc gekste an de drie", vond de dochter. „Die is drie modes vooruit, jc moet het zien, 't is ongehoord. En dun stelt zc zich aan met haar vriend, den ambtenaar op dc secretarie niet veel goeds aan de familie Gerritsen. En aan andere fami» dc buurt ook niet. De een was tc dik. dc ander te dun, de derde te lang. de vierde tc klein; Jan praatte tc veel. Keetje te weinig. Die had kromme, gene stijve beencn. En dan de neuzen uit dc buurt! Die waren voor dc familie van Aarden voorwerpen van voortdurende roolijkhcid. Dat gebabbel had geduurd tot tien uur. Daarna had de critiseercndc fnmi» lie onilerling ccn beetje gekibbeld, om» dut zc over de buurt langzamerhand- was uitgepraat en ten slotte waren moe» der en dochter rtaat- bed gegaan en was ader alleen overgebleven, om zijn krantje te lezen. Maar het lezen ging niet vlot. de berichten leken hem on» beduidend toe, hij het ten slotte dc krant vallen cn zat in afwachting van wut cr gebeuren zou. Want er zou iets gebeuren. Hij wist niet wat cn niet hoe, maar voelde het zijn binnenste. Daar bcwoóg iets, cr scheen iets los tc raken.,., op eens. zonder dat hij het vooraf begrepen bad. was van Aarden in staat zijn eigen per» soonlijkhcid van buiten af te bekijken, had, was nu met hem zelf voorgevallen: zijn persoonlijkheid was gesplitst. Hier op den leunstoel zat zijn lichaam en verder op zweefde zijn geest, instaat dut lichaam van alle kanten te bekijken en, zooals de familie gewend was, critisch tc bezien. ..Zit ik daar zelf?" dacht zijn geest cn zweefde om -zijn lichaam heen. „Ben ik dat nu hcusch? Nooit heb ik mij zelf zoo goed kunnen bekijken, maar nu valt het me, ronduit gezegd, niet mee. Wat een hooge schouders heb ik, zc lijken wel wat op een bochel cn och wat kromme beencn. Mijn kleeren zitten ook slecht, zc moeten eens opgeperst wor» den. En och. wat zijn mijn oogen flets en waterig! En is dat mijn neus? Dat kan haast niet wezen. Zoo scheef staat hij niet!" Triestig cn bedroefd zweefde van Aardens geest om zijn lichaam heen. Plotseling stond dat op en liep in de ka» mcr heen cn weer. Nu pas zag het cri» tisch oog van van Aarden, hoe leelijk zijn gang was: met slappe knieén, een beetje waggelend cn met voorover gebo» gen schouders. Terwijl hij naar zijn onsierlijk lichaam keek. dacht van Aardens geest aan het gesprek van dien avond over dc buren; toen kwam cr een groote vrees bij hen) op. Zijn geest was nu eenmaal uit zijn lichaam, hoe zou die ooit het liehaam weer kunnen binnengaan? Maar terwijl hij zoo soesde cn peins» dc. gebeurde cr op eens iets onver» wachts. Zijn lichaam was «eer in den leunstoel gaan zitten, hij zag het hoofd knikkebollen, het lichaam heen cn weer zwaaien, daarna op eens met ccn slag voorover vallen op den grond. „Waarom ga je ook niet op bchoorlij» ken tijd naar bed?" vroeg zijn vrouw, die in nachtgewaad uit haar bed geko» men was om te zien wat die slag bc» duidde. Aarden mompelde iets van „gc» spitste persoonlijkheid". ..Praat geen onzin", zei zc- scherp. „Onnoozcle persoonlijkheid bedoel jc zeker, die in slaap valt over ccn krant, [.ant dit je een waarschuwing wezen, ie hebt waarempcl ccn buil op je voor» hoofd". Hij begreep wel, dat het geen doel kon hebben met zijn vrouw tc redctwïs» tc-n over dc quacstic van de splitsing. Maar toen zijn dochter den eersten keer schimpte op de platvoeten van dat malle mensch van hierover, verbood hij haar op scherpen toon, verder kwaad te sprc» ken van dc buren: „Let liever op jc eigen onvolmaaktheden", snauwde hij haar toe cn wat nooit gebeurde, gc» schicddc nu: zij was zóó verbaasd over den uitval, dat zij zweeg. Vijf minuten lang. Toen maakte zij haar moeder attent op dat kind van hier» achter, dat met haar schele oogen loenschte naar den jongen onderwijzer, FIDELIO

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1925 | | pagina 5