HAARLEM'S DAGBLAD
OM ONS HEEN
De Middenstandscentrale
CARRs M0UTBR00D
OAG29 JULI 325.
I provincial of gemeentelijk bedrijf al f"" I I "T1 ^1
de barschheld hebben van den mono- r"" I I CL
1 polist, tegenover den grootcn fabri»
1 bedrijf de onderdanig j VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 357
fabri»
TUUETTtr Dl An k'ant is zulk ecn bedrÜ' de onderdani»
1 W LbUb rSL.AU gc dienaar, begeerig naar zijn klandi-
sie .Uok daarom maakt dit rapport
niet den indruk, dien wij van de pus
blicatici van de Maatschappij van Nij»
verheid cn Handel gewend zijn en
verwachten.
OP REIS
Het rapport van de Maatschappij voor Nijverheid en
Handel over electriciteit, gas en water uitgebracht.
PUBLIEKRECHTELIJK, MAAR TOCH NIJVERHEIDSONDERNEMINGEN
KUNNEN ZIJ HUNNE TARIEVEN VERLAGEN? STEENEN IN
DEN MUUR DER BEGROOTING HOOGE BELASTINGEN EN UITTOCHT
VAN RIJKE INGEZETENEN - EIGEN KRACHTSOPWEKKING DE OP-
LOSSING ZUINIGER WIJZE VAN PRODUCTIE.
Het hoofdbestuur van deze Maat» maakt, heeft alleen maar ecn ander cij»
schappij heelt aan de hceren L. H. N. fcr te zetten en wanneer de wethouder
Dufour, K. C. Honig Mzn. en Chr.zich daarmee vereenigt cn de gemeente»
Muller verzocht, een rapport uit te bren» raad het goedkeurt, is het klaar. Maar.
gen over de tarieven voor electriciteit. op een anderen post zal isn toch meer
gas en water in ons land. „De a&nlci- moeten worden geboekt. Stel. om bij
ding tot dezd opdracht was het ver» Haarlem cn de electriciteit te blijven,
motden, dat deze tarieven groote ver» dat inplaats van 353-000 twee ton aan
schillen zouden vertoonen en dat vele uitkceringcn geraamd wordt, dan zal
gemeenten bij de exploitatie harcr bc< noodzakelijk een bedrag van 153.0O0
drijven meer letten op groote winsten ergens anders moeten worden gevon»
voor de gemeentekas, dan op redelijke den. Maar waarop dan? Toch niet op
tarieven voor de gebruikers'. gas of water? Dus «op dien anderen
Deze volzin, letterlijk uit het rapport clastischcn post, de belasting op het in*
overgenomen, vestigt al dadelijk de aan.komen. Maar varen de industrieelen
dacht op hei eigenaardige feit. dat de daar wel bij? Zij zullen in den vorm
mannen van de nijverheid, bij de be. 1 van belasting toch moeten opbrengen,
oordccling van tarieven en behaalde wat zij dan aan stroom besparen. Zie»
winsten, meer gelet hebben op het pu« daar het onderwerp van voortdurende
blickrcchtclijk karakter van de onderne»discussie in gemeenteraden: of voor de
mingen, dan op het feit, dut dezen deel stroomverbruikers, dc kleine wel te ver»
uitmaken van dc industrie. Wij kunnen
ons immers niet goed voorstellen, dat
het hoofdbestuur ecn onderzoek zou 1«<
ten instellen naar dc vraag, of bijvoor
beeld machinefabrieken te hoogc win<
sten maken of andere, gewoonlijk par»
ticuliere takken van nijverheid hunne
tarieven opdrijven. Natuurlijk heeft dc
commissie, die het rapport uitbracht,
deze merkwaardigheid niet uit het oog
verloren, maar is daarover heenge
stapt, omdat de bedrijven van provin»
cicn cn gemeenten monopolies vormen
en niet,zooals de particuliere nijverheid,
rekening behoeven te houden met de
concunentie.
Politici, die mochten mecnen dat zij,
zeker tot hun verwondering,steun krij»
gen uit dit kamp, voor hun beginsel,
dut dc gemeenschap stroom, gas en wa»
ter behoort te leveren tot nagenoeg
den kostenden prijs, plus ecn luttele
winst voor onvoorzien bedrijfsrisico,
zouden zich evenwel vergissen. In het
hoofdstukje: „kan de electriciteit goed»
kooper worden geleverd?" stelt de com»
missie zelf namelijk deze andere vraag:
„wordt er te veel winst gemaakt bij
productie en (of) distributie?" Zij be
antwoordt die evenwel niet en dat zou
ook onmogelijk zijn. want veel. weinig
of te veel zijn zeer vage begrippen, af»
hankelijk van het standpunt, waarop
men staat. Wat in de vrije industrie ecn
behoorlijke winst is. wat te veel, zal
geen enkele commissie ooit durven uit»
maken. Dat hangt niet, althans niet al»
léén. af van dc vraag of dc industrie
er kans toe ziet. maar ook van vele
andere vragen, bijvoorbeeld of 't noodig
ls, snel een belangrijke winst te ma»
ken om machinerie, die door nieuwe
uitvindingen weldra verouderd zijn zal,
zoo spoedig mogelijk af te schrijven.
Overigens is het verklaarbaar, dat
Iedereen dc hulpmiddelen, die hij ge»
noodzaakt is te gebruiken, zoo goed
koop mogelijk wenscht tc ontvangen.
Op dat begrip berusten dc gchcelé han
del en nijverheid. Het heeft ook ecn
openbaar voordeel namelijk wanneer
door prijsverlaging de producten gped<
kooper geleverd kunnen worden. Toch
moet men dat niet tc hoog aanslaan:
in ecn vierster in dit blad is reeds ge»
zegd. dat de commissie het zich wat
gemakkelijk maakt, wanneer zij in de
verlaging van een cent per KAV.U.
een besparing voor de industrie ziet
van drie millioen gulden 's jaars. Het
bedrag zal wel juist zijn, maar dc vraag
is of deze bespaarde millioenen den
verkoopprijs van sommige artikelen ook
maar eenigszins zouden verlagen. Waar»
schijnlijk worden in elke fabriek afzon»
dcrlijk de productiekosten daardoor zoo
weinig vermindcrd.dat de besparing zou
neerkomen op een fractie van ecn cent,
die onmogelijk aan het publiek zou kun
nen ten goede komen, In dat geval pro»
fileert van de besparing alleen dc fabri
kant, maar moeten dc openbare kassen
tc zamen drie millioen missen, die zij
brondnoodig kunnen hebben om verdere
stijging van belasting te beletten.
On bladzijde 10 van het rapport
maakt bij ecn lijstje van winsten, die
'de gemeenten op hun stroom ramen
voor het jaar 1925, de commissie dc
opmerking, dat de levering van electri»
citcit in vele gemeenten te zeer een be»
lastingobjeet is geworden en dat het in
tal van gevallen mogelijk zal zijn, de
prijzen voor electriciteit bij ongewijzig»
dc productiekosten tc verlagen".
Hoe dan mogelijk? Door een lager
bedrag als winst tc ramen. Natuurlijk.
De commissies die de begrooting op>
staan, belasting» of stroomprijsverlaging
het voordecligst is. Maar voor dc in>
dustrie of de industrieelen zal het moei»
lijk zijn, te wegen wat het zwaarste
Het is geen grootsche politiek, maar
de gemeenten zijn er wel toe gedwon»
gen, om hunne hooge belastingen laat
ik zeggen iets te verzachten, door al»
«hans een gedeelte van de gelden die
zij noodig hebben, uit de bedrijven tc
halen. Laag worden die belastingen
daar waarlijk nog niet mee. Deze nood»
zakelijkheid drijft ecn gemeente als
Haarlem buitengewoon, omdat zij om»
ringd is door gemeenten met veel la»
gerc belasting. Groote inkomens zijn
er in Haarlem dan ook bijna niet over
gebleven. Binnenkort stapt nog vfecr
een van de rijkste ingezetenen uit
Haarlem Blocmendaal binnen, waar
toe hij niet méér moeite behoeft te
doen, dan wanneer hij van den Scho»
tersingcl zou verhuizen naar den Klei»
ncn Houtweg. Het is zot. dat zoo iets
mogelijk is. dat A. gedoemd is veel en
B geoorloofd is weinig belasting te be«
talen, alleen omdat zij gevestigd zijn
of zich vestigen gaan in een toevallig
ontstane of gegroeide gemeente. Dat
voelt ieder, maar zoodra plannen tot
grensverandering de grootste onbillijk»
beid zouden wegnemen, komen zij die
van lage belastingen genieten, in verzet.
Een van dc leden der commissie zelf,
denk ik, zal over de Ilaarlemscho
grenswijziging wel niet enthousiast zijn.
Het is dus niet zoo eenvoudig, om
dc tarieven van de gemeenten ea de
winsten op hun bedrijven te publicee»
ren en daaruit de conclusie te trekken
dat zij die wel kunnen verlagen. Maar
ten koste van wat? Van dc schrecu»
wend onrechtvaardige zakelijke belas»
ting op het bedrijf misschien, die ook
al dienen moet, om de belastingen niet
al te veel op te drijven? De gemeente»
raden vorderen toch geen hoogc
stroom» of gasprijzea omdat ze daar
nu eens plezier in hebben, maar omdat
zij niet anders kunnen. En de industrie
dc groote industrio althans, behoeft
zich daarover niet te beklagen, omdat
zij nog in de gelegenheid is, haar gas
of electriciteit zelf op te wekken.
In een aanhangsel geeft de ingenieur
Muller daarover ecn beschouwing,
waarbij hij de vraag, of eigen kracht»
opwekking' tegenover aansluiting hij
een centrale voordeden zal kunnen bic-
den. zoo beantwoordt, dat ieder geval
op zichzelf bekeken en becijferd moet
worden. Terecht voegt hij er bij, dat
ook andere dan zuiver economische
factoren tegenover elkaar moeten wor»
den gesteld: aansluiting bij een centra»
Ic geeft ontegenzeggelijk gemak, eigen
opwekking onafhankelijkheid van der
den. En wanneer dc financicelc voor»
dcclen van eigen opwekking zoo ge
ring zün, dat de meeste fabrikanten
liever de centrale laten leveren, dan
blijkt daaruit toch meteen, dat voor
hen althans de tarieven van gemeente
of provincie blijkbaar niet tc hoog zijn.
Wat klaagt, zou men zeggen, de in
dustrie dan nog! Wat klaagt vooral de
nijverheid, wil ik vragen, die als groo
te gebruiker vaak contracten van Je»
vering sluiten kan tot prijzen, die dc
kosten van opwekking naderen, zelfs
dikwijls daar beneden gaan, wanneer
de afnemers het de centrale in de
spitsuren maar niet moeilijk maken
Wil deze Maatschappij iets doen
voor de kleine nijverheid, die te wei
nig noodig hebben om cenigen invloed
uit te oefenen op de prijzen. die van
hen verlangd worden, dan moet zij
afzien van de winsten, die provinciale
en gemeentelijke bedrijven maken en
den nadruk leggen op dc techniek der
opwekking. Kan door toepassing van
nieuwe machinerie of andere nieuwe
vindingen goedkooper dan tegenwoor
dig geschiedt, stroom of gas geprodu
ceerd of water uit den grond gehaald
worden? Dat is dc vraag cn als de
Maatschappij er zoodanig op antwoor
den kan, dat de bedrijven belangrijk
weten tc bezuinigen, dan mag zij
cischcn, dat daarvan ook een gedeelte
aan dc nijverheid ten goede komt.
Raadsleden en provinciale besturen
die deze brochure lezen, zullen er dc
schouders over ophalen cn zeggen:
„konden wij maar!" Maar in ons finan»
eicel beleid zitten de winsten op dc
bedrijven zoo stevig verwerkt, dat zij
er die alleen kunnen uitwrikken. wan
neer zij elders het samenstel steviger
maken. En wat baat het, oin van Pe
ter tu lccncn om Paul tc betalen?
Het vraagstuk is dus voor de nijver
heid zuiver technisch, behoort dus
wel bij dc Maats, vau Nijverheid thuis,
maar alleen bij hare ingenieurs, niet
bij hare economen of financiers. Dat
er in die richting iets verwacht mag
worden, zou ik niet willen ontkennen,
maar waarschijnlijk ziitcn de directeu
ren cn de technische leiders van de be»
drijven zelf eveneens op 't vinketouw,
om zoodra er ecn kans tot zuiniger op
wekking kout. die te gebruiken. Wij
hebben daarvan wel dc ocwijzcn A ge
zien.
J. C. P.
Vervolg Stadsnieuws.
Een adres aan den raad ovsr
de autobussen
Hst ziekenhuisrapport sn de
apothekers
Voortzetting van bet debat betreffen»
dc het al dan niet icn van ecn adres
aan den gemeenteraad, waarin de Mid»
dcnstandsccntrale- zich zou uitspreken
tcgeo elke uitbreiding der gemeentelijke
bemoeiingen zonder dringende nood»
zaak. ccn cn ander in verband met aan»
hangigc plannen omtrent gemeentelijke
autobussendiensten.
De heer Van Tetcring ziet niet het nut
in van het verzock-Jac. Lamp. Het gaat
hier minder om de gem. autobussendicn
sten dan wél om het handhaven
Middcnstandsbeginscl.
Ecn e.v. uitstel zou dus niet anders
dan hetzelfde resultant brengen, dan
waar we thans toe gekomen zijn, zegt
spr.
Ecg onmiddellijke behandeling van
het concept»adres is thans een ver»
cischtc.
De heer Lasschuit is het met dit be-
toog volkomen eens.
De voorzitter verwondert er zich
over. dat het bestuursvoorstel nog
betrekkelijke tegenstand ondervindt. De
zaak staat zoo eenvoudig mogelijk, w
ovcr ieder het eeps is.
De heer Van Licmt zegt, dat het niet
tc pas komt. hier van ecn tegenstand te
spreken.
Over de grondgedachte zijn allen het
eens. Ilct verzoek van den heer Lamp
is er slechts een vag formcelen aard.
Dc voorzitter, de heer Van Licmt va
repliek dienend, zegt. dat alleen uitstel
reeds in deze zaak ccn betrekkelijke te
genstand beteckent.
Het geldt hier een verzet tegenover
uitbreiding van dc overheidsbemoeiing
cn dan moeten principieclc Middenstan
ders. bij het eerste gerucht onmiddellijk
optreden.
Zou men redelijkerwijze in een onzer
middenstandsverecnigingcn kunnen ver
wachten, dat zij zijn vóór uitbreiding
van gem. bemoeiingen. Uitstel van be
handeling is absoluut overbodig.
In den breede werd door tal van spre
kers over de kwestie doorgediscus»
sicerd.
Nadat dc bestuursleden der onder»
schcidenc vereenigingen zich afzonder»
lijk hebben begeven voor bcraadslagin»
gen wordt tot stemming overgegaan.
Met algemeene stemmen wordt beslo»
ten dadelijk een adres te zenden.
De vergadering gaat nu over tot vast»
stelling der redactie .n het adres. Na
ampele bespreking werd dc redactie
van het adres, te zenden aan den Raad
Vader roept, dat hij dc roept opnieuw, ja
tassehen alvast beneden hier is de tasch
brengt het is tijd om
naar het station
gaan
|oed
hij
dacht, dat alles al ge-
tc pakt was schiet nu
I toch wat op 1
controleert of alle ra-' en informeert uit de
men en deuren wel be» keuken, wat er in dien
hoorlijk gesloten zijn zak zit, die nog op de
aanrecht lag
hoort, dat dat voedsel
voor de kat is, brengt
den zak terug en waer-
schuwt dat het nu
heusch tijd is
herinnert zich plotseling komt uit den kelder J zet de kraan weer open
dat hij nog vergeten t terug naar aanleiding en onderzoekt of hij de
heeft de hoofdkraan j van kreten, dat moeder kgartjes wel veilig in
van de waterleiding af nog water noodig zijn zak heeft
te sluiten I heeft, zij wascht net dej
kinderen
draaft zenuwachtig
been en weer roepend:
kaartjes, kaartjes, heeft
niemand de kaartjes ge
zien
meldt verder dat het In
orde is, hij had ze goed
opgeborgen in zijn ach
terzak is iedereen nu
klaar?
is op het laatste mo
ment zijn hoed kwijt
had 'm toch een minuut
geleden nog
bl^TT op weg naar\het
station in formecren.
waarom ze toch nooit
op reis kunnen gaan
zonder dat iedereen ze»
nuwachtig wordt,
(NadntÈ verboden)
den kleinen consument moge het der gemeente, als volgt vastgesteld.
Het volgende adres aan den raad werd
opgesteld
De Middenstandscentrale voor Haar
lem eg Omliggende gemeenten, brengt
ter kennis van den Raad der gemeente
Haarlem;
dat zij elke uitbreiding der gemeente
lijke bemoeiingen, zonder zeer dringen»
de noodzaak, afkeurt als zijnde niet so-
ciaal-ecogomisch;
dat zij zich dus keert tegen aanhangi
ge plannen om van Gemeentewege, en
geheel voor rekening en risico der ge
meente, autobuslijnen vag de buitenwij
ken naar het stadscentrum tc gaan ex»
ploitccrcn. zonder het particulier initia»
tief vooraf daartoe een kans te hebben
gegeven:
dat zij uweg raad verzoekt het particu
lier initiatief ter wille te zijn en het dus
te steunen door:
lc. Autobuslijnen te ontwerpen, welke
commercieel eenigszins nu of in de
naaste toekomst rendabel kunnen zijn:
2c. Dc c.eploitatic der door het college
van Burg. en weth. of door uwen raad
geprojecteerde lijnen in het openbaar te
doen verpachten na behoorlijke publi»
catie.
Het Rapport der Ziekenhuis»
commissie.
Dc heer Bartels wijst er op, dat er een
bclaggwekkend rapport is verschenen,
dat, in ccn onderdeel speciaal dc apo
thekers aanbelangt Spr. bedoelt het rap
port der Zieken huiscommissie.
Hoewel ieder, zegt spr., die deze zaak
een beetje nuchter bekijkt, de in dat
rapport aangegeven richting, het meer
productief maken der stadsapotheek
door daurvag tc maken een inrichting,
welke concurreert met het particular
bedrijf, zal afkeuren. zullen zeker de
apothekers met kracht daartegen pro
test ccrcn.
Spr. wil bij deze eerste gelegenheid
hem hier gegeven niet nalaten een fel
protest uit te brengen tegen de onbe»
grijpclijkc lichtvaardigheid, waarop, naar
spr. vertrouwt, ergstige mannen in een
officieel stuk meen en op werkelijk soms
fantastische wijze hun oordcel te moe»
H
:och is het geval, vraagt spr.
Reeds sinds jaren wordt er op gewezen,
dat de stads-apothcek zoo'n aurc cxploi»
tatie heelt. Daarom heeft men gestreefd
naar opheffing derzelve. Eeg van de
motieven tegen de opheffing cn het on
derbrengen van de pnarmaccutische ver
zorging van dc standspatiëgtcn was, dat
deze bij de particuliere apothekers an
ders zouden worden behandeld dan het
overige publiek, waardoor nog meer aan
stoot zou gegeven worden dan bij de
behandeling, zooals die nu gog ge»
schiedt.
Met andere woorden de apothekers en
hun personeel zijn onraenschen, die
waarschijnlijk de Stadspatiënten on-
heusch zouden behandelen. In elk geval
de stadsapotheek moet volgens de com
missie blijven.
Ook al zegt de commissie omdat de
Stadsapotheek zoo noodig op pharma»
ceutisch gebied prijsregelend kan wer»
ken. Luistert hoe de commissie dit ar
gumenteert. Spr. citeert vervolgens ver
schillende passages uit het acsbetref»
fend rapport. Klaarblijkelijk, zegt spr.
verder, slaat dus deze heele becijfering
over apothekersleveranties aan de ge»
meegte, ten behoeve van stadspatiënten
en instellingen.
Bij oppervlakkige lezing zal echter aau
een buitenstaander den indruk gegeven
worden alsof over de beele linie de
Haarlemsche apothekers tot 60 procent
duurder zijg dan elders.
De commissie becijfert dit cn dan gog
op willekeurige wijze en daardoor fou
tief alleen-voor dat terrein, dat zij bij
voortbestaan natuurlijk voor zichzelf
reservccrcn zal waardoor pro-regelend
optreden onnoodig wijl het onmogelijk
is. De pijsrcgclende werking hierboven,
zou zonderling gemotiveerd, zal dus op
particulier terrein moeten komen.
En daarvoor dan de Stadsapotheek
openstellen voor het pub.iek.
Spr. gaat verder: Over de concurren
tie van l.ot Overheidsbedrijf tegen het
garticuliere bedrijf behoef ik, zegt spr.
ier wel niet te spreken. Mocht cr ooit
iets van komen, dan geef ik u de stellige
verzekering, dat 't een fiasco wordt.De
gemcentekus zal er waarschijnlijk niet
veel beter van worden, maar de gemeen
schap zal geschaad worden door net nog
vergrooten van de qjitrcddering in het
pharmaceutisch bedrijf, dat natuurlijk
van ecn zoodanige gemeentel^, c ma
noeuvre schade zal lijden. Spr. is ervan
overtuigd, dat er in onzeg gemeente
raad nog genoeg mannen met gezond
verstand zitten, dan wel, dat van het bo»
ven aangegeven plan iets zal komen.
Mocht men evenwel toch met deze
plannen coorgaan, dan vertrouwt spr„
dat dc Haarlemsche Apothekers kun
nen rekenen op den steun dezer Haar»
lemsche Middenstandscentrale.
De voorzitter zegt ervan overtuigd te
zijn, dat de gchcele vergadering met de
grootste aandacht en met de meeste ver
ontwaardiging 't betoog ds heereg Bar»
tels heeft aangehoord.
Hij kan wel nu de verzekering geven,
'lal dc apothekers deze zoo zeer ge-
rechtvaardigde actie zullen aanvangen
de gehecle Middenstandscentralc een
drachtig achter hen zullen staan.
De heer van Liemt deelt mede, aan-
ankelijk ook in deze ziekeghuiscom- is te beschouwen als gecomprimeerd
missie gezeten te hebben met verschil» voedsel.
lende anderen.
Doch spr. is er uitgeloopen, omdat hjj
wel in de gaten had, waar het op zou
uitloopen. Nu had hij wel eeg minder»
heidsrapport kunnen inleveren, doch
daar voelde spr. niets voor. Hij komt
liever in den raad in de oppositie.
Rogdvraag.
De heer Van der Pigge had vroeger
gehoord, dat, dank zij de tusschenkomst
van de Middsnstandsorganisatie, de com
missarïs van Politie den verkoop langs
de huizeg zou verbieden.
Doen thans heel. wederom een uiga-
renmaker loopen leuren met sigaren
langs de huizen met een officieele .toe»
stemming vag de nolitie.
De. heer Ten Boom zegt, dat dit in»
derdaad een oneerlijke concurrentie is
tegenover dc gevestigde, belasting beta»
lende ingezetenen.
Het bestuur zal hierop andermaal do
aandacht van den commissaris vestigen.
De heer Ten Boom vestigt de aan»
dacht op ecn ontvangen circulaire der
Ver. van Provinciaal personeel welke
vereeniging bij de winkeliers een aparte
reductie vraagt voor hare leden.
Spr, wil deg Middenstand in het alge»
meen aanmanen daarop niet in te gaan
en dat beslist te weigeren. Zou het aan
den eenen kagt winst geven, aan dcA
anderen kant geeft het weer verlies.
De voorzittè" zou willen voorstellen
dn Middenstanders per circulaire te
waarschu ven.
De lieer van Tctering tc'it p-iMicatie
dezer bespreking door middel van do
pers wel voldoende.
De neger Bartels zegt, dat men ook op
deze wijze getracht heelt van andere
zijde een overeenkomst met apothekers
aan te gaan.
De voorzitter. En de Bond van Ned.
Onderwijzers en der Ver. van Huisvrou»
wen heb' en het ook al ge i obcerd.
Niets meer aan de ords zijnde sluit de
voorzitter de vergadering.
JUBILEUM.
15 September hoopt de heer L. L. Rog
den dag te herdenken, dat hij voor 40
jaar in dienst trad bij de firma Joh. En»
schedé eg Zonen, afdeeling boekdruk»
kerij.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cents per regel.
FEUILLETON'
DE GEWELDENAAR
Uit het Eugelscb van
MAJUORIE BOWEN.
Dien morgen rezen vanuit alle ker
ken in Milaan- dankgebeden op. Over
al waren teekenen van vreugde, van
het paleis af 'ot aan de kleinte hut.
.Er was verder niets 'e vreezen en
ook nie*s 'e verwachten van Mastino
della Scala. De hertog van Milaan
had hulp aangeboden togen de oproe
rige- Floren'ijnen-
Het grondgebied om Podua heen
was «hans ook in Visconti® mach'
Cologna da« immer in zijn bezit wa'
geweest, verder de groo'e havenpiaa«s
('hloggia, Mea're en Lovigo, welke
door Carrara verraden waren- Bassa-
iio wa' gevallen, gevolgd door Reg
gin. Er was inderdaad reden voor
dankzeggingen in Milaan
Ala laats'e voldoening had Visconti
zijne zus'er naar Sint, Appolinari? ge
zonden om er 'e bidden voor het wel
plagen van haar broeder en om ge-
pohenken aan «e bieden. Zij werd op
haar tocht bewaak' en min of meer
als een gevangen behandeld. Aan al
lo deuren van de kerk stonden sol-
da'en. terwij! een eskadron rui'ers
voor de kerk wachtte om haar «enig
te geleiden.
Zij lag neergeknield voor he« al'aar
da' een zee van licht was. het hoofd
gebogen over haar gebedenboek,,
doch er rezen geen dankgebeden ui'
haar hari op voor de overwinningen
van haar broeder. Met haa' en woede
dacht zij aan Grazio'a. Door haar toe
doeg had Della Scala Milaan niet.
kunnen binnentrekken en was graaf
Conrad er nu ook nie* als beloo
ning voor baar verraad was Graziosa
thans boven haar gesteld, ie's da.' Vis
conti haar ieder oogenblik me' vreug
de deed gevoelen.
Dien morgen had haar broeder haar
veelzeggend medegedeeld da' de oor
log ten einde liep en haar roet een
glimlach graaf Conrad's hoofd be
loofd als een huwelijksgeschenk- Hij
was lang met Gianno"o in zijn eigen
verirek opgeslo'en gewoe-tdaarna
snheen hij tevreden gestemd en Yalen
tine vroeg zich sidderend af wa' er
wel hangende kon zijn.
Zij wist maar al te goed da' er wa'
gaande was. Visconti wa' bezig iets
voor 'e bereiden da' Della Scala vol
komen vernie'igen zou. 'Reeds dagen
lang had zij 'i op zijn gelaat gelezen
Veel kon hei haar niet schelen, want
zij was t© zeer terneergeslagen wegens
haar eigen falen om veel te lainnen
gevoelen voor het falen van iemand
anders. Zij had medelijden met Isot
ta d'Ee'e en was bitter gee'emd tegen
Conrad-
,.Als ik in de plaat* was van Mas
tino of van Conrad zou ik nie' willen
blijven leven om Visconti de voldoe
ning te schenken als gevangene zijn
triomf «e sieren!" ging 't met woede
in haar om.
He' gebeier der vreiigdeklokken
klonk zelfs tot in de '«il'e der kerk
door.
Bef,eekent dit een nieuwe overwin
ning?" vroeg zij zich af,
Dé kerk was leeg geloopen en be
halve een paar dames die bewegen-
loo» neergeknield lagen, was zij al
leen.
Valentine sloot haar gebedenboek
en gtond op om heen te gaan. De zon
viel mei een stroom va» eouden lich1
door een opaaikleurig venster naar
binnen en verblindde haar voor een
oogenblik. Zij wendde zich even om
en zag toen den monnik achter zich.
Zijn gelaa' was in zijn kap verborgen
zonder op «e zien liep hjj haar me'
gekruide armen voorbij.
„Graaf Conrad is in Milaan
voegde hij haar bijna onhoorbaar toe
en was toen weer snel en geruischloos
verdwenen.
Zonder haar ooren te kunnen geloo
ven, zag Valentine hem een oogenblik
verbaa'd en verschrikt na- Zij herwon
aanstonds hare kalmte doch hare
gedachten stonden in vuur en vlam.
..Graaf Conrad is in Milaan 1"
"Hare dames wafen opgedaan en
haar gevolgd zij kon nie' langeJ
'blijven.
Graaf Conrad in MilaanBetee-
kende dit dat hij haar toch kwam red
den wae Conrad zelf, die gespro
ken had De gedach'e deed haar arm
gefolterd cremoed goed. Hoewel zij
niet veel vertrouwen had in zijn han
digheid of in zijn beleid, was 't een
groote voldoening te we'en dat hij in
Milaan was en zij zou geduldig wach
ten. Het was een bewijs dat hij nog
om haar ga.f, anders zou hij niet ge
waagd hebben de stad binnen 'e ko
men.
Na de sombere kerk w,i9 het licht
buiten verblindend en het klokkenge
lui oorverdoovend. Met een kloppend
hai' zette Valentine zich in den zadel
Waf haar in de kerk was toegefluis
terd had haar moed doen herleven.
De ruiterij 'chaarde zich nan alle
kan(en om haar heen. Zij had zelfs
haar handschoen nie' onopgemerkt
kunen laten vallen. Zij reed als haar
breeder's zegeteeken- aLs zijn gevan
gene door de "raten van Milaan- Al
die mensohen. die zoo onderdanig
voor haar neerbogen, al die boeren,
die hare soldaten van haar pad terug
hielden, waren vrijer dan zij.
„Er is'zeker nog meer goed
nieuws," zeide Cos'anza. toen zij over
de brug van he' kanaal heenreden
..de lucht weerklinkt van vreugde en
ik heb veel boodschappers voorbij
zien ijlen."
Valentine knarste op de tanden en
keek tusschen de speren der soldaten
heen op het blauwe watervlak neer,
dat me*, versierde boo'ie* bedekt was
en de vlaggen der gebouwen weer
kaatste. Overal wapperde de banier
van de Adder.
„Overal de Adder," merkte Valen
tine sidderend op.
Costanza zag haar aan en zeide
.Jk moet bekennen dat ik er trotgeh
op zou wezen als 't mijn wapenteeken
was. Om op zulk een dag als deze een
Visconti* te zijn zou ik heerlijk vin
den dat. moet jk u tooh zeggen,
mevrouw, hoewel ik uw© vriendin
ben."
„Doe zooals de anderen," voegde
Valentine haar me' bi"erheid toe. -Gij
zijt verblind door pracht en mach'
gij zie'- alleen maar het oppervlak
„Dat kan wel wezen, antwoordde
Costanza luchthartig„toch ben ik
blij da« de hertog de overwinning
heeft, en nie' Mastino della Scala, die
zoo suf is als een boer en zeer ingeno
men tegen alle vertoon
..En zjjne vrouw? Hebt gij geen
gedach'e voor haar?" vroeg Valenti
ne zach'.
..Da' heb ik wel bewezen," gaf Cos
tanza schouderophalend terug. „Zij
is ech'er krijgsgevangene en moe' als
de anderen haar lot dragen. Indien
Visconti's vrouw zioh in haar toestand
bevond, zou zij nier 'snir gevangen
zitten! Laat Ma":no haar zelf komen
redden laat hij doen wat Visconti
deed toen Graziosa in gevaar was."
„Houd uw mond voegde Valen
tine haar vertoornd toe, ,-gij praat
als een kind: gij wee' niet wat gij
zegt."
-,Ik weet wel dat ik graag in Grazio
sa's plaats zou willen wezen." ant
woordde de andere, Viscon'i's ver
toornde zuster tar'end aanziend.
Schaam u. Cos'anza gij vergeet
uzelve
In 'til'e reden zij verder toen zij
bij den hoek der straat een andere
prachtige cavalcade zagen aanko
men Viscon'i's bniid me' haar ge-
olg, waaronder Tisio Visconti en
d'Orlean*. Zij was op een wit paard
gezeten.
De zonneglans lag teeder op haar
zach'e lokken, llaar groen kleed was
met paarlen bes'-ik' en om haar hals
droeg zij de smaragden, welke Vis-
con'i zijne zuster beloofd had. de
prachtigs'e juweelen van Italié, wel
ke hij Della Scala Sntroofd had. Va
lentine merk'e ze aanstonds op. als- -
mede Graziosa's verheugde gezichtje,
het genoegen dat zjj schiep in de eer
welke haar bewezen werd- en in Vis
conti's zegepraal, welke hnar, Viscon-
ti's zuster, zoozeer s»ak. Toer kwam
er plo'seling eene gedachte in haar
brein op
fWordt vervolgd).
