HAARLEM'S DAGBLAD
ARM BORCULO
iisfis
NOG NADERE BIJZONDERHEDEN OVER
DEN CYCLOON
DONDERDAG 13 AUG. 1925
TWEEDE BLAD
FINANCIEELE HULP IN DE ALLEREERSTE
PLAATS NOODIG
Het is waarschijnlijk voor een niet
gering deel tc danken aan de spoedige
hylp. vooral ook uit de plaatsen in
den omtrek door medici, zusters, levc<
ranciers en zoovele anderen geboden,
(Van onzen eigen redacteur, met een vier lal door den bekenden lleemsieedschen
kunstschilder Heull speciaal voor Haarlem's Dagblad ter plaatse vervaardigde
schetsen).
&h ft 'i
STATIONSTRAAT. BORCULO.
O. de cvcloon hceh zijn vernielings
werk goed gedaan!
Hij heelt zijn weg genomen over Oost
Brabant en Zuid-Oost Gelderland en
over Twente heeft hij ogs land weer
verlaten. Hij heeft daar overal kort en
fol gewoed en /.ij die dc kracht van
den voor tra zen den orkaan aan den
lijve hebben ondervonden of den niet
in zijn vuurt te stuiten geweldenaar aan
het work hebben gezien, /uilen die
korte oogcnblikken vaghun leven,
waarin zij d« werking van een vrcese-
lijkc macht, zonder tc weten wat e-
eigenlijk gebeurde, ondergingen, nooit
vergeten
Het allerfelst heeft de draaistorm
gewoed :n de Graafschap, in het arme
Borculo. wij hebben cr reeds veel over
gemeld.
Het vriendelijke, welvarende stadje
bestaat niet meer. De plaats waar he
iig, am den kronkelenden Bcrkcl >s cr
nog. maar de huizen en gebouwen die
het vormden, zijn ruines.
En wij bezoekers. nieuwsgierigen,
belangstellenden, wij zien nu slechts
dc gevolgen vm dc werking van
den cycloon, maar in welk een keef.
snocrenden angst moeten de incnschen
verkeerd hebben, -die willoos zijn mee-
doogcnloozc slagen moesten opvangen?
Vertelde de gemeentesecretaris, dc
heer Poulic ons niet, dat, toen het
ergste voorbij was en hij in het hotel,
waar hij woont, naar beneden ging. hij
daar menschen vond die in doodsangst
onder een tafel gekropen waren?
Geen wonder trouwens, dat bescher
ming werd gezocht: steenklompen van
3. 4 eg 5 Ma. inhoud zijn naar Dcncdce
geslingerd en het is een niet te ver'
ren fc:t. dat ook dc bewoners vin Ho:,
culo zich niet begrijpen kunnen, dat de
ramp slechts vier dooden aan het zwaar,
bezochte stadje heeft gebost.
En nu wc. rustig aan onze schrijftafel
gezeten, trachten dc indrukken van
ons bezoek aan het arme Borculo te
ordenen, wat zullen we nu nog meer
schrijven over verwoesting en vernie*
lipfi? Zullen wc verhalen van geheelc
bovenverdiepingen die omlaag zijn ge
stort. van daken die werden afgerukt
en ccn eind verder op den grond ge-
smeten, van weggeslagen gevels? In
dien het niet was om ieder tc door
dringen vag dc noodzakelijkheid, dat
elk zoo spoedig mogelijk naar de mate
van krachten hulp verleent, dan zouden
al die verhalen vrijwel nutteloos zijn,
want wie de verschrikkelijke toestanden
in Borculo giet heeft gezien, kan cr
zich ook uit dc beste beschrijving geen
voorstelling van maken.
Laat ons liever vertellen van de hulp
die van alle kanten toestroomt. Op
onze terugrois hoorden wc nog. dat de
gemeente Ba me veld f 500 geschonken
had. Overal ig den. lande worden
comités gevormd om gelden te verza
melen, waardoor de treurige gevolgen
van deze nationale ramp ten spoedigjfe
gekeerd kunnen worden.
In Borculo zijn met goedkeuring van
het gemeentebestuur uit de burgerij
commissies gevormd voor: voedsel
voorziening, hygiöge. huisvesting, her
stel en opruiming van dc stad Borculo
en hcratel en opruiming buiten Borcu
lo.
Het gemeentehuis is het centraal punt
voor de hulp. Het is cr een voortdurend
komen cn gaan. Wc hebben reeds ge
meld. dat het dienst doet als hulp-
hospitaal". dc lichtgewonden worden er
door dokters en zusters behandeld. Ook
het gemeentehuis het centrum voor
de brooduitdccling. ho*l wat Borculocrs
R.K. KERK. VOORSTAD.
dat dc stemming onder de menschen is
veranderd. Dc paniekstemmigg bij den
ccn, dc wezenloosheid cn willoosheid
bij den ander, hebben plaats gemaakt
voor berusting in het onvermijdelijke
en voor pogingen om zelf w-ccr aan te
pakken cn te doen wat de hand vindt
tc doen.
„Hoe gaat het?" is de vraag die de
Borculocrs elkaar telkens doen. En
kalme berustigg en dankbaarheid klinkt
dan vaak uit het antwoord: „Wij leven
gelukkig nog allen!"
„Hoe zal het gaan?"
Dat is de vraag, waarop geheel Ne
derland het antwoord moet geven!
En spoedig!
dl mg
zend dat Borculo door den cycloon ver
rast werd, is het dat niemand antwoord
kan geven op de vraag, hoe alles eigenlijk
is gegaan- De meesten zeggen dal zij het
niet weten, omdat alles zoo snel en zoo
plotseling ging. een enkele spreekt van
een eroote grijze wolk die met grooie
snelheid u-de de en waarh een gele kern
wentelde.
De heer Poulie vertelde ons van ccn
ontzettend lawaai dal plotseling ontstond
en dat zoo hevig was dat hij niets had
gehoord van het neervallen van den (oren
der Hervormde Kerk, die in de onmiddel
lijke nabijheid staat (of liever stond) van
Hotel \Xéggelaar. waar hij zijn kamers
heeft. Dc neervallende toren vernielde liet
achterste gedeelte van dit hotel; in den
tuin lag si .-en- en dskpanneng-uis. enige
voeten dik. Den bliksemafleider van den
toren wilde de hotellier als een souvenir
aan dc ramp bewaren!
Vol lol is men te Borculo over de wijze
waarop burgemeester. Jhr. Ir. R. R. L.
De Muralt. in deze moeilijke dagei^ zich
een waar burgervader heelt getoond.
Nacht en dag was de burgemeester in de
weer en juist was de heer Üe Muralt naar
Den Haag vertrokken, om besprekingen te
voeren over het vveder-opbouwen van zijn
Ïemeente, toen de Koningin en Prinses
uliana per auto Dinsdagmorgen te Bor
culo aankwamen. De komst van de Ko
ningin was niet vooruit aangekondigd,
zoo deelde ons de gemeentesecretaris me
de, anders had de burgemeester zijn be
zoek aan Den Haag zeker een dag uit
gesteld.
Thans klonk geen gejuich toen de Ko
ningin bij haar rondgang door dc geteis
terde" gemeente naderde maar het was
toch duidelijk merkbaar dat dit bezoek
een diepen indruk maakte op de bewo
ners van Borculo. En ook was het de
Landsvrouwe aan- te zien. dat zij onder
den indruk kwam van wat zij zag en
boorde
Uitstekend werk is verricht door de
wakkere mannen van de genie.
Men had ons te Zutpheu gezegü dat je
door Borculo haast niet kon loopen,
want vele wegen waren letterlijk versperd
door balken en neergevallen boomen. Dit
viel echter, op enkele uitzonderingen na,
bijzonder mee, dank zij het harde wer
ken van dc gcuie, die het opruimingswerk
dadelijk met kracht heeft aangevat.
Dat de wegen vrij kwamen was ook
wel gevvenscht, want het aantal belang
stellenden dat naar Borculo stroomt, per
rijwiel en per auto, is enoim. Hei kostte
ons Dinsdagmorgen vroeg de grootste
moeite, te Zutphen een auto te huren. Zoo
ongeveer alle beschikba.e auto's waren
den vorigen dag reeds besproken voor
Borculo. Zelfs waren er menschen. die
Maandagavond om 11 uur nog daarheen
wilden fuffen.
Wij willen eindigen niet er nog cer.s
(dit kan met fe vaak gebeuren!) aan te
herinneren, dat arm Borculo moet opge
bouwd worden en dat daarvoor drie din-
noodig zijn. Ten eerste: geld,
HOE ERNSTIG DE VERWOESTINGEN IN BORCULO ZIJN
Angstige momenten voor de inwoners van Zeeland en Langeboora
De hulp-verleening
Een herinnering aan de windhooeen van 1-571
Nadere bijzonderheden
over de vernieling van
Borculo
De burgemeester vertelt
Aan den heer M- J. Brusse van de
„N. R. Crt." vertelde dc burgemeester
van Borculo nog
De stad Borculo bcstnut uit vier ker
kelijke gemeenten met vier kerken
Gelselaar, Gccstcrcn, Hnarloo en Bor
culo. Zij tellen tc /.amen 5000 inwoners
De geteisterde kom is vun ongeveer
1600. De buurtschappen hehbèn weinig
geleden- Het ontstellend natuurver
schijnsel deed mij denken aan den Ja»
panschen taifoen ccn zware onweers
bui, een duisternis, zoo zwart dat
overal het elcctrischc licht werd aange
stoken. Toen zag ik ccn violetkleurig
schijnsel. Ik hoorde het aankomen, als
brullende. Mijn huis werd cr grootcn-
deels door vernield. Dc bekende groote
boomen in mijn tuin, waaronder dertig
menschen konden zitten, werden ver
splinterd in enkele seconden, en toen
liet om ons heen alweer stil was. hoor
de ik als wegrollende donder het in
storten van mijn stad Met een onge
kende snelheid wervelde de cycloon
voort, nam den toren van de Room-
sche kerk op en zette hem weg. kneep
dc Romaanschc kerk op de markt in
puin en liet geen enkel huls ongedeerd,
zoodat het nu overal tusschen dc nog
staande gebleven muren inregent. Hou
den wij nog ccn regenperiode, dan is
aanstonds een algemeene verplaatsing
van de dakloozen onvermijdelijk- Maar
in ieder geval moet van alle kanten fi-
nancieclc steun aanstonds binnenkomen
om het onheil niet tot het uiterste fe
laten voortduren. In een korte toe
spraak tot de notabelen heb ik ge
zegd. dat de Regccring zeer zeker zijn
zoo zwaar getroffen gemeenten aren te
gemoet zou treden, naar billijkheid,
zonder onderscheid van rang of stand,
omdat allen even zwaar getroffen zijn
cn er van verzekering tegen deze ramp
geen sprake kan wezen- De burgerij tic-
staat mccrendccls uit welvarende mia:
denstanders, uit nijvcren, die cfe boeren
voorzien van wat zij noodig hebben,
veelal winkeliers, die door zuinigheid
en ijver een eigen huis hadden ge
spaard-
Over de verwoesting van
Zeeland en Langenboom
Angstige momenten
Een redacteur van „De Mansbode"
heeft een kijkje genomen in Zeeland
cn Langenboom. dc zwaar getroffen
dorpen in Noord-Brabant
Hij schrijft
Was dit Langenboom dat nog in onze
herinnering vastlag als een oord van
de meest placicdc onbewogenheid. Als
of een aardbeving het op den kop had
gekeerd. Alsof de Duitsche horden van
1914 in plaats van in België het eerst
in het wcreldvergctcn Langenboom wa
ren gevallen-
De keurige openbare school pas
nieuw gebouwd, in puin gevallen.
Daarom huizen en boerderijen waar de
cene steen niet op den anderen was
gebleven, en met den grond gelijk gc>
maakt. Dc bewoners verslagen zoekend
en wroetend onder de puinen naar het
geen hun nog dierbaar was.
En toen opeens tusschen een onge
woon krioel van menschen in een me
nigte zooals Langenboom zeker nog
nooit om zich heen had gezien, de
troostclooze aanblik van de totaal ver
woeste kerk en het zwaar geteisterde
klooster De altijd zoo blij gehumeurde
broeder Hyacinth liep versuft cn ver
slagen door den neergevelden tuin
Over ccn warreling van balken, pan
nen. stecnen, neergeslagen schoorstee»
nen bracht hij mij in het druipende
klooster, dat als door een geweldige
ontploffing uit elkaar scheen geslagen-
..Koin mee," zei pater pracscs Wen*
nckendonk. „naar de kerk. je kunt het
niet gclooven, niet indenken waf er
gebeurd is"
En even uit de opening van de sa
cristie het binnengaan van dc kerk
is levensgevaarlijk liet hij ons zien
wat dc ondenkbare ramp had uitge
richt
Alsof een dozijn van de zwaarste pro
jectielen uit Reims op de kerk waren
neergekomen-
De toren weggeslagen de gewelven
doorgebroken van de vensters geen
scherf meer over de beelden onthoofd,
de altaren verwoest, alles te zamen een
trieste druipende massa.
Toen begon praeses Wennckcndonk
opgewonden nog door de ontzettende
.gebeurtenis, zijn ontroerend relaas.
Om elf uur Maandagmorgen waren
dc werklieden van den aannemei
Bram uit Nijmegen met spiksplinter
nieuw materiaal in Langenboom geko
men om in de kerk pen stelling te
zeticn. Want de kerk van Langcnboon.
dc trots en de glorie van dc eenvoudi
ge Langenboomers, zou geheel nieuw
gepolychromeerd worden, cn alle ven.
sters zouden vernieuwd worden met
gebrandschilderde ramen.
Om vier uur had pater praeses het
ri- Sacrament uit de kerk gehaald om
dat de eerste werkzaamheden zouJct
beginnen- Precies zes uur in den mid
dag de klok is vijf over zes door de
ramp stil gezet was pater praeses
met nog vijf man in de kerk om de
eerste werkzaamheden te bespreken.
Toen stond pater praeses in het pries
terkoor en keek door de open kcrkdcu
ren naar buiten ITij zag een geweldig
zwarte lucht die als een dreigend phan-
toom naar de kerk kwam toegescho
ven.
Pater praeses, die enkele jaren als
missionaris in Chili is werkzaam ge
weest. kreeg opeens den indruk van eci.
Zuid. \meriknanschen tornado-
„Broeder Marcus, doe de deuren
toe!" riep hij tot den broeder,koster
die juist dc kerk kwam binncngcloo
pen.
Op hetzelfde moment werd de ver
somberde kerk hel blauw- verlicht Het
was alsof de bliksem insloeg maar ci
volgde geen knetterende slag, maar cr
floot een helsch gehuil
„Vlucht. mannen! vlucht, de kerk
It in!" was het ecnige wat praeses
roepen kon.
Wepnckcndonk r
gen uuuuiK -.'ju. p
tweede: geld en ten derde: geld.
NEED&CH E WEG. BORCULG.
E.
GOUDSTRAAT, BORCULO.
De zes mannen drongen naar de deuf
in de sacristi, die. reeds ontwricht,
niet meer tc openen was- Met een bo»
venmenschelijkc kracht zette pater
praeses zijn reuzenfiguur tegen de sa»
cristicdcur, en bonsde de paneelen uit
elkaar. Zoo kwamen ze in de klooster,
gang, waar een wielende zandhoos alte
uitzicht onmogelijk maakte. De man
nen grepen elkaar vast omdat zij daah»
ten in den grond verzwolgen te wor
den- Alles duurde een, twee minuten
misschien- Toen zakte de zandhoos
neer en konden ze elkaar weer zien.
De kerk lag in puin, de paters en de
werklieden zaten vol met scherven van
glas en stukken puin, maar wonder bo
ven wonder bleek niemand gewono.
Broeder Marcus, die door de open kerk
deuren naar buiten was gevlucht, werd
door den wcrvclorkaan opgenomen en
cenige nieters ver in den tuin neerge
worpen
„En zie nu het klooster," vervolgd®
pater praeses cn we gingen de lekken
de trappen op.
De orkaan had alle ramen stukge
slagen, uit hun sponningen gelicht, ais
een wild dier dat uitkomst zoekt, had
hij hier door dc muren geboord, daar de
deuren weggeblazen, dan het dak weg*
gelicht, dc gordijnen als kurketrekkers
in elkaar gedraaid, dc vloerzeilen opge
blazen.
Het was als een ontzettende ontplof
fing, die het oude. hechte huis had op
geblazen.
Dc plasregen sloeg overal naar bin
nen, spoelde over de bedden, de boe
ken.
Dc klooscrbcwoners uit hun lustige
studie opgeschrikt wisten niet wat er
gebeurde-
Buiten zagen zij dc boomen als lu
cifers aiK nappen, dc groene kruinen
gierden door dc lucht- Geel-zwarfe
wolken draaiden in een wieling om het
huis- Drie minuten later scheen weer de
zon, praalde ccn wondcrschoone regen
boog aan dc lucht en heel over de
stille Maas bromde angstig een vlieg
machine.
Het klooster kan mogelijk gerestau
reerd worden, al is voor het oogenblik
geen kamer bewoonbaar.
De kcik is onherstelbaar verwoest,
is één puinhoop.
90 Boerderijen verwoest
Volgens officieele opgaven zijn in het
dorp Langenboom 23 boerderijen ver
nield- In dc buurt van Zeeland werden
67 boerenhuizen verwoest, afgezien nog
van de talrijke schuren en stallen, die
ingestort zijn.
DE
VERWOESTING
NEEDE
TE
Een moeilijke autotocht van
den Commissaris der Koningin
in Gelderland
De „Zutph. Ct." geeft van een bezoek
aan Needc het volgende verhaal:
De commissaris der Koningin, wiens
auto door de vele boomen op den weg
halverwege Ruurlo cn Borculo was „ge
strand", maakte met onzen auto den
tocht naar Needc mee. Dat ging niet
-lug. Want Gelselaar gepasseerd zijnde
waar ook hier'en daar boerderijen
■an alle pannen waren beroofd, terwijl
ver# de haver-schovcn waren omgc-
vaaid, tot op akkers aan de overzijde
•an den weg moesten wij al dra te
ug daar boomen den doortocht versper
den. Daarom moesten wij over Diepen-
hcim, maar een klein half uur voor Nee-
de was het weer stoppen voor een ge
vallen .boom.
Overal was de weg bezaaid met tak
ken. Bij rijtjes lagen de boomen over
den weg; de meeste waren intusschen al
opzij gelegd. Maar toch moest de auto
:n dan allures van een tank vertoo»
om over dc opgehoopte takken
heen te komen.
Ook hiv heeft dc windhoos geweldig
huisgehouden. Naar schatting zijn ten
minste 25 huizen en schuren zwaar be
schadigd, doordat het dak geheel of ge
deeltelijk vernield was. Verder zijn 100
huizen licht beschadigd, al is het dan
maar dat daar pannen uitwoeien, waar
door groote vierkante gaten ontstonden.
Tal van boomen zijn ontworteld. In
FEUILLETON
DE GEWELDENAAR
Lit bet Engelsch van
MARJOR1E BOWEN.
75)
De hertog bleef zwijgen en wendde
van Conrad de oogen naar het volk,
da: juichend t. hoeden in do lucht
wierp bij he: voorbijgaan van Oen
stee', en toen naar de soldaten, die
zich over zijn vreemde weifelen ver
jvonderden. tt
Waarom zijt hieT gekomen V'
vroeg hij eindelijk met langzame
woorden aan de «ouden kwasten van
zijn mouw trekkend. m
,,Oin uwe arme zuster fce redden,
riep Conrad uit, ,,en oin te trachten
u tc dooden ViscontiHij worstelde
met 'itl zijn macht om los te komen-
„Breng hem weg', beval Visconti;
breng hem en hij bleef een
.©ogenblik wachten.
.•Naar de galg, edele heer?"
Neen buiten de stad- Geef hem
een vrijgeleide tot buiten de soldaten-
linie. Vaarwel dus graaf Conrad, ik
kan niet meer 'ijd aan u verspillen."
,Tk wensch niet heen te gaan -
ik werisoh geen genade van u aan te
nemen, Visconti!" riep G'onrad ver
woed uit,,ik wil u mijn leven niet
schuldig zijn 1"
Visconti was voortgegaan.
..Ik wil stervenriep Conrad hem
achterna. Aarzelt gij voor een moord
meer of minder Visconti! Durft gij
nog niet een afmaken V
Omkijkend en stilstaand antwoord
de Visconti. „Ik ben u iets schuldig,
graaf Conrad. Misschien herinnert gij
u een zeker spel schaak wnar gij mee
bezig waart in Delia Scala's kamp.
Dat is mij nuttig te pas gekomen
hef redde mij het leven enspeelde
mij Delia Scala in handen- Nu kunt
gij uw eigen leven in ruil krijgen
als ongelijke vergoeding." En" hij
glimlachte op een afschuwelijke ma
nier.
C'onrad zweeg versteend.
„Breng hem de poot uit en geef
hem geld voor zijn reis. Hij heeft Del-
la Scala waarschijnlijk te haastig ver
laten om veel bij zich te steken. Mis
8chien betaalde Delia .Scala ook niet
ruim, en wij zouden nic1 gaarne wil
len dat de edele graaf zijn weg naar
Duitschland terug moest bedelen."
„Viscontiriep Conrad half ver
stikt: „Viscon'i I
„Gij behoeft mij niet te bedanken"
glimlachte deze hem toe„vaarwel."
.Geef mij een dolk! Iaat iemand
mij een dolk gevenschreeuwde Con
rad- ,Die schurk »1 niet blijven le
ven om van zijn minachting fe genie
ten I Geef mij een dolk kruiperige
boeven! gemeene lafaards!
„Zoodra gij wat bekoeld zijt zult
ij ons ieder een dukaat geven, om-
«at wij niet aan uw verzoek volde
den zeide de soldaat bedaard zijne
handen nog steviger samenbindend.
„Zwijg, bond! Ik wil Milaan niet
uitgaan ik wil de poort niet uitge
zet" worden
..Gij zult precies doen zooals de
hertog het beveelt precies zoo. cn
eij kunt dankbaar zijn dat Visconti
heden zichzelf niet is. of gij zoudt 't
met den dood bekocht hebben met
zoo'n prettigen dood als gij 't u
schijn' voor te stellen."
Xiettegenstaane zijn schreeuwen,
dreigen, smeeken- wortelen en vech
ten. werd graaf Conrad door de volle
straten heengevoerd tusschen soldaten
met effen gezichten, terwijl het volk
luid vermaak schiep in zijn woedende
dreigementen cn bitter smeeken. Hij
werd een flinke mijl buiten de stad
gebracht met al gepeupel achter
hem aan. Toen kreeg hij een goed
paard, een zwaard en een zak duka
ten. Zij verlieten hem met, „Hier,
graaf, flat is voor u om mee naar
Duitschland terug t,c rijden als gij
dan tech wilt sterven kun1 gij trach
ten Milaan weer binnen te komen."
en keerden hartelijk lachend naar de
stad terug.
Oonraid ging eere* aan den weg zit
ten waar hij lang bleef peinzen.
Toen stond hij op, wreef zich de ai-
1 men, die door den stevigen greep der
soldaten gekneusd waren, keek naar
Milaan terug, toen naar het paard en
naar het zwaard, herdacht het verle
dene met Cen enkelen zucht en steeg
op om uit de schaduw van Milaan weg
ce rijden n«ar Novara, de eerste staa
op zijn weg naar Duitschland.
Binnen isconti's paleis w as een
groote drukte van komen en gaan van
schitterende gasten, paardengetrap
l>el door de poorten. aankomende
boodschappers en soldaten en uitrij
dende officieren en edellieden.
De hertog van Orleans was met 2jj.
ne vrouw naar Frankrijk vertrokken
met 'n schil'erende cavaJcade van rid
ders en edelvrouwen, begeleid door de
bloem van den adel van Milaan. Va
lentine's tegenstribbelen en tr0fsche
minachting waren toch uitgeloopen
op wat Visconti haar al tijd gezegd
hadzij had Milaan Half versuft en on
verschillig, zonder vreugde of spijt
verlaten om naar Frankrijk te gaan.
Visconti dacht er een oogenblik met
voldoening aan en verbande toen zij
ne zuster uit zijne gedachten. Hij had
aan belangrijker zaken te denken dan
aan 't temmen van Valentine onder
andere aan Mastino della Scala en
aan diens vrouw.
Mastino h_d zijn woord gehouden
binnen een week waren Pavia, Trevi-
80, Oremona, Vincenza en Verona ge
vallen. De eene compagnie na de an
dere was in Visconti's handen geval
len- Modena en Ferrara waren de
ecnige 6teden die nog overbleven,
doch zoozeer verzwakt, dat binnen
enkele dagen hun lot beslist zou wor
den, hoewel de verslonken garnizoe
nen met vertwijfeling vochten en wan
hopende beden om hulp zonden aan
Della Scala. Julia Gonzaga werd bin
nen Man'ua belegerd. Op dringend
verzoek van Mastino was bijna iedere
geoefende soldaat binnen de stad weg
cezonden ten einde hem ter hulp te
komen om door de Mi la neezen om
ringd en afeemaakt te worden- zoodat
Mantua zonder verdediging bleef.
Binnen Novara zaten d'Estes opge
sloten angstig en tevergeefs wachtend
op berichten van Mastino.
Isortn d Esle was buiten Milaan
gebracht naar een sterke vesting op
eenige mijlen afstands van Brescia,
nog immer door Visconti's soldaten
bewaakt, doch tevens door eeriigen
van Delia Scala's vertrouwde argelooze
Veroneezen mannen die haar dag
en nacht bewaakten, alles proefden
wat zij at en geen enkelen boodschap
per van Visconti alleen bij haar toelie
ten. Aldus wiaren de voorwaarden.
Het was lies in 't geheim geschied
Er was alleen maar uitgelekt, dat on
derhandelingen plaats hadden over
de uitlevering der hertogin. De solda
ten w-elke haar bewaakten- dachten
dat dit voorrecht van VisoonS ge
kocht was, of dat 't hem door den
Keizer was afgedwongen. Niemand
vermoedde de waarheid. Hoewel ge
durende die tien dagen de eene ramp
op de andere gevolgd was, de eene
stad na de andere viel, het eene es
kadron na het ander in hinderlaag
geraakte, men over verraad begon te
fluisteren en in verband daarmede
namen te noeuie van eenige aanvoer
ders, dacht niemand eraan een smet
'e werpen op den meest geèerden
naam in Lombardije op Mastino
della Scala, zoon van Can ..Gran"
della Scala, een ras dat zich r.immer
met bedrog of verraad bedoezeld had,
het eenige ras in Lombardije van on
betwistbare oer. Men zou eerder ge
dacht hebben aan den ondergang van
een ster dan aan dien van Mastino
della Scala.
Visconti liep met. koortsachtige
•reugde in zijn p ileis op en neder, per
dacht.ig aan «I zijn triomf en zegepra
lende grootheid aan de d'Este in No
vara, die hun vertrouwen in Mastino
nog niet verloren hadden taan de
Veroneezen. die meester nog immer
met hart en ziel waren toegedaan, en
aan Mastino zelf wa' diens gevoe
lens wel moesten wezen. Dii alles was
bijna toereikend om aan zijn haat te
•oldoen en toch nog niet geheel.
(Wordt vervolgd).
