HAARLEM'S DAGBLAD
VAN ONZEN REIZENDEN
REDACTEUR
FLITSEN
DINSDAG 18 AUG. 1925
TWEEDE BLAD
(NIEUWE REEKS).
No. 259
FINLAND EN HET TOERISME
Het „droge" Finland
Overal alcohol te krijgen. Bedrog, corruptie en geknoei,
gevolgen van de drooglegging
Een station
„Over drie jaar", zoo zei mij een
Fin. toen wij het over het toerisme in
zijn land hadden, „zullen wij waar»
schijnlljk een groot hotel hebben te
Punkaharju, één te Kuopio, één te
Koli en nog een te Petsam: nan de FJs»
_zee en dan zal Finland voor het gróót»
'toerisme geppend zijn!"
„Dus, dan moeten wij cr niet meer
naar toe gaan!" antwoordde ik.
De Fin bleef plotseling staan en .keek
mij met verbaasde oogen aan.
„U zegt?" vroeg hij.
Dat Finland dan voor mij zijn groot»
stc aantrekkelijkheid verloren zal
hebben!"
Mijn Finsohc gastheer was geheel in
de war. Daarom ging ik door: „De
grootste bekoring van Finland is voor
mij de eenzaamheid, de stilte, dc rust!
Hier voel je je nog één met de ongc»
repte natuur! Hén land tenminste nog
op de wereld, dat nog niet bedorven
:s door het toerisme. Melt u zich Pun»
kaharju eens voor met 'n strijkje, cn
dancing«dancing!"
Dc fin maak-tc als schrok hij bij
de gedachte alleen een afwerend
gebaar!
„Wat zult u er tegen kunnen doen?
Dat zal de toekomst zijn! Voor het
toerisme is nu eenmaal geen enkele
plek veilig!"
Uit dit gesprek kunnen mijn lezers
oenigszins opmaken, hoe dc toestand
m Finland nu is. en hoe hij waar»
schijnlijk in dc toekomst zal zijn.
Voor hot internationaal groot»tocris»
me is Finland gelukkig nog niet
ingericht. Een Amerikaan, die niet te»
vroden is, als zijn trein niet minstens
80 K.M. per uur loopt, zal misschien,
in Finland reizend, nu en dan nijdig
zijn hoofd uit het portier steken cn
vragen, wat er toch aan dc band is.
dat die trein niet harder opschiet. Der»
tig kilometer in het uur. men moet be«
kennen, dat het geen verbluffende
snchrc;n*vaart is. Maar wat wi! je
meer veilingen van een locomotief, die
wegens de goedkoopte (1) in dit
land van bosschen met hom wordt ge»
stookt. Zij doet haar best genoeg, zij
puft cn blaast cn hijgt cn walmt cn
smookt en rookt, als vier, zij kan het
hcusch niet helpen, dat zij niet harder
opschiet. En aan elk stadje of dorpje
hoe klein ook moest zij even op
adem komen, welde zij omdat cr
zoo weinig dorpjes en stadjes in Fin»
land zijn laten zien, dat zij cr was,
tot ergernis misschien van den Amcri»
kaan, maar tot vreugde van ons, die
elk stationnetje al was het dan ook
precies als hot vorige en het volgende
met een vroolijken glimp van her»
kenning begroetten.
Och. het is zoo gemoedelijk reizen
daar In Finland! Je doet wel heel lang
over je reis want dc afspanden in
Finland zijn meestal veelvouden van
die bij ons in Nederland maar jc
hebt zou ik als jongen, toen elke
spoorrcis mij een vreugde was, hebben
gezegd „dan ook plezier voor je
geld!Restauratiewagens kennen ze
daar in Finland niet. maar wat nood!
Juist, als je honger begint te krijgen,
is de machinist zoo beleeid, zijn buiten
adem geraakte machine te laten uit»
puffen aan een stationnetje, waar in
(1) Finland Fs een der weinige Ian»
den, waar de spoorwegen winst op»
leveren.
de keurig«zindelijke wachtkamers de
tafcis voor je gedekt staan en je al»
les kunt krijgen, wat je verlangt. Laat
dc Amerikaan maar mopperen, wij
vonden dit oudcrwetsch toerisme, waar»
bij alles nog zoon beetje op zijn elf en
dcrtigsit ging. lang niet ongenoegclijk
Daar in Finland nebben de menschcn
tenminste nog tijd, ze haasten zich
niet! Dat hoort zoo bij het land. En
een ieder zelfs Rockefeller zal
moeten bekennen dat de wagons netjes
'en geriefelijk zijn cn dc slaapwagens
uitstekend ingericht
Maar in sommige hotels niet
in dc groote steden, waar dc hotels in
alle opzichten „eerste rangs" zijn
cn alle comfort bieden zal
onze Amerikaan wel weer eens
zjjn neus optrekken. Niet, omdat het
er onfrisch zou ruiken! Bewaar me,
neen. want daar is in Finland geen
sprake van. De F.nnen zijn als dc
Hollanders zindelijk cn rein op hun
huizen, en de hotels zien er dan ook
overal proper cn netjes uit. Maar toe»
risten die aan comfort cn luxe op reis
gewend zijn. zullen, warneer zij een
miniatuur waschtafeltjc in hun twee»
pensoons kamer zien staan, zeker vra»
gen, waar zij zich wasschen en baden
moeten. En mevrouw Rockefeller zal
haar paarlen colliers waarsahijnlijk ook
in haar koffer laten, wanneer zij bc«
merkt, dat cr in het hotel toch me»
mand is, die cr naar kijkt Maar wie
reist, om paarlen colliers te laten
bewonderen, moet niet naar Finland
gaan.
Ook zullen zij zeker wanhopig wor.
den. als nóch het kamermeisje, nóch
dc ober wanneer zoon mijnheer er
is noch de chet van het huis één en»
kcl woord van hun Amcrikiansch be<
grijpt! En al beproeven zij het :n cén
andere i gangbare taal, zij zullen in het
centrum cn het Noorden van Finland
steeds tot doovcmansooren praten!
Zélf 'n paar woorden Finsch voor
een reis door Finland gaan lecren. dan
zou ik zelfs den knapsTen polyglot met
een talenknobbel als zee niet durven
aanraden! Ik heb het op dei heenreis
aan boord van de Ariaane geprobeerd,
maar bij het cijfer 27 ben ik cr mee op»
gehouden. Spreek u het maar eens uit,
als het mogelijk is: „Kahdeskymmcnes»
scitsemas!" Als jc het cijfer half uit»
gesproken hebt, ben je al vergeten
wat voor 27 dingen je hebben wik! Ik
heb met een Finsche vocabulaire in dc
hand mijn kamermeisje in het hotel te
Kajaani trachten tc beduiden, dat ik
mijn laarzen moest hebben. Toen zij
met scheerwater aan kwam loopen, heb
ik de „vocabulaire" maar onder in mijn
koffer gestopt! Maar het kamermeisje
lachte zoo vriendelijk»onnoozel cn keek
zoo lief cn onschuldig, dat jc onmogc»
lijk boos had kunnen worden. Ik heb
het in Finland verder in hotels cn in
winkels maar mft dc gebarentaal ge»
daan en als ik dan soms een das in»
plaats van een boord kreeg, dan maak»
te ik steeds mij zelf het verwijt, dat ik
mij niet duidelijk genoeg had uitge»
drukt.
Och. het is nog zoo prettig en ge»
moedelijk reizen in Finland, de men»
schen zijn er nog zoo vriendelijk bc«
hulpzaam voor don vreemdeling, al
verstaan ze hen dan ook niet, Finland
is nog niet door het groot»tocrisme be*
dorven. Misschien zal dit anders wor»
den, wanneer eenmaal overal groote
hotels zijn verrezen, maar nu wordt
Finland vrij wel nog alleen door Fin»
nen bereisd. Vreemdelingen ziet men
in het merengbied bijna niet
Behalve de groep Rotterdamsche
verpleegstertjes, die de gelegenheid
van het congres te Helsingfors aangrc»
pen om door Finland te reizen, een
ploeg Duitschcrs, die een studiereis
voor dc bcbossching maakte cn een
familie uit Bremen, hebben wij geen
buitenlanders op onze tournee door
Finland ontmoet- Toch zou ik den vc»
len landgenooten, die meenen, dat cr
geen ander rcis»land dan Zwitserland
in Europa is, eens op Finland willen
wijzen. Wie van ongerepte natuur
'houdt, van stilte en eenzaamheid, van
j heerlijke, wcidschc rust op het water
en in dc bosschen, dien kan ik een reis
naar het land der 1000 meren aanbe»
velen. Het is waar, dat de reis naar
Helsingfors 3 volle dagen neemt cn
nog al duur is ongeveer 250 gulden
heen en terug maar het reizen in
Finland zelf is goedkooper dan in de
meeste andere landen van Europa. Wij
zelf reisden in Finland geheel als gast
en mijn lezers zouden daarom terecht
kannen zeggen ,dat wij het land „tc
mooi" hebben gezien- Ik wil daarom
liever het oordcel geven van den Bre»
mcr, die ongeveer dezelfde route volg»
de als wij. Dc prijzen van de hotels, dc
treinen cn dc booten waren over het
algemeen zeer laag en over dc heelc
reis sprak hij met een waar enthou»
siasme. „Ik zou een ieder kunnen ra»
den naar Finland te gaan!" zoo zei hij
me. „Ik ben verrukt over mijn reis!"
En zooiils hij, oordeelden zijn vrouw en
zijn dochter. Het is een oordeel, onpar»
tijdiger en zuiverder misschien dan het
onze en daarom geef ik het hier weer
voor hen. die zoeken naar nieuwe wegen
voor hun reizen
Over één dmg in Finland was onze
Duitscher niet te spreken, en wel over
:hct bier, dat men er hem tc drinken
gaf. En wij waren het hierin roerond
met hem eens- Finland het klinkt
als een contradictio in terminus bij
dit natte land is sinds 1919 droog
en de cenige_ alcoholische drank, die
in Finland bij dc wet is toegestaan, ls
het door den Duitscher zoo terecht ver»
foeidc bier, dat niet meer dan 2 pro»
jeent alcohol mag bevatten. Dit twee»
proccnts'bier was onze tafeldrank aan
eiken officieelcn maaltijd. Soms werd
ons ook een soort alcohoLvrij mengsel
'geschonken, dat een surrogaat»bowl
moest voorstellen, maar overigens bleef
het steeds bij bier. vichy»water en melk.
Dc anti*alcoholisten onder mijn le»
zere zullen zeker met voldoening lezen
over deze beproevingen, die ons in
Finland werden opgelegd, maar laten
zij niet te. vroeg juichen. Het was voor
I het eerst in mijn leven, dat ik in een
absoluut droog land reisde, maar na
alles, wat ik in Finland heb gezien en
'gehoord, durf ik hier met dc meeste
stelligheid schrijven, dat ik hoop, dat
ons land voor altijd voor den „zegen
der droogte" gespaard moge blijven.
Men rnecnc niet, dat ik als zoovelen
in dc alcohoLkwcstie bcvooroor»
dccld ben. liet tegendeel is waar! Per»
soonlijk zou het mij absoluut onver»
schillig laten, wanneer ons land morgen
droog werd gelegd- Ik wil zelfs wel bc»
kennen, dnt ik vóór mijn verblijf in
[Finland altijd iets vóór drooglegging
heb gevoeld, omdat ik zoo naicf was tc
gclooven, dat door dezen maatregel
aan veel maatschappelijke ellende een
eind zou worden gemaakt- Mijn ver»
blijf in Finland heeft mij absoluut be»
keerd- In Finland heb ik gezien, dat de
drooglegging van een land wel immo»
ralitcit, geknoei, gcsmokkcl. oneerlijk»
heid cn wetsontduiking in de hand
werkt, maar dat zij het alcoholmisbruik
in het geheel niet tegengaat!
Dc Finnen hebben cén eigenschap
met ons gemeen zij haten dwang! Zij
j zijn ccn vrijheidlievend volk en schu»
wen alles, wat zij beschouwen als bc»
perking van hun persoonlijke vrijheid-
I Doordat schier allen en in dc eerste
plants de alcohobgebruikers het ver»
I bod om alcohol te drinken als een
ongeoorloofde vrijheidsbeperking be»
schouwen, smokkelen cn knoeien allen
I van den hoogste tot den laagste om het
hardst, als het cr om gaat dc alcohol»
wet te ontduiken. Ieder gaf dit in Fin»
land volmondig toe! Overal kan men
zonder cenigc moeite in Finland alco»
hol bekomen. Heb ik niet zelf meege»
maakt, dnt een dokter in een hotel 5
personen „ziek" verklaarde cn hun
een flesch whisky op recept voor»
schreef? Vertelde men mij niet, dat het
hcrhnaldclijk voorkomt, dat ccn inspec»
tcur van politie bij een „inspectie" in
een hotel onmiddellijk rechtsomkeert
maakt, wanneer hij een tafel vol krui»
ken cn flcsschen ziet staan, om maar
„niets te hoeven zien"?
„Het eenige verschil met vroeger."
zoo zei men mij, „is dat het nu in het
verborgene gebeurt, het land een bron
van inkomsten minder heeft en dat dc
alcohol nu veel goedkooper isl Want
de prijzen, die de smokkelaars vragen,
VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 372
HET AFSCHEID
Vader merkt op dat de trein nul nemen dierbaar afscheid en wach»l vader grijpt moeders tasch. want
ieder oogenblik kan komen en ze ten daarop nog vijf minuten of daar komt ie cn net afscheidne*
moesten nu maar afscheid nemen dc trein nog niet komt men begint opnieuw
cn duurt voort tot blijkt dat dc» I maar tenslotte komt de passa>| eenige oogenblikken later staat
ze trein ccn eocdcrentrein was gierstrein toch binnenstuiven en vader haar door het geopende
I een nieuw afscheid vindt plaats portierraam toe te wuiven
en vraagt zich af, waarom die
trein nog niet vertrekt, het staat
zoo dwaas om zoo eindeloos te
wuiven
met veel geschok en geknars komt
cc trein in beweging en het af»
scheid wordt hervat
tot de trein 25 meter verder weer
stopt en vader met 'n zucht beseft
dat hij nog niet aan het eind van
zijn afscheid is.
(Nadruk verboden).
zijn bij lange na niet zoo groot als wal
de fiscus vroeger vroeg! Daardoor
wordt er door de echte drinkers, die
nltijtd den weg weten tc vinden om
aan alcohol te komen, nog veel meer
gedronken dan vroeger- En op het
platteland groeien dc geheime brande»
rijen als ui: den grond!"
Ik behoef maar 1 cijfer te noemen
om alle illusie aan de voorstanders der
drooglegging te ontnemen- Te Wiborg
een stad, die ongeveer half zoo groot
is als Haarlem werden op den dag.
voordat wij er kwamen, 12 mannen we»
gens „openbare dronkenschap" gearres»
teerd. Zou het zelfs op den zwaarsten
kermisdag gebeurd zijn, dat te Haar»
lem 24 man wegens dronkenschap
moesten worden ingerekend-
Maar het ergste van alles is dat de
ambtenaren, doordat zij weten, dat de
wet in alle kringen wordt ontdoken, als
van zelf gaan mede doen- Niemand ziet
daarin nu eenmaal eenig kwaad; het
wordt als het ware door allen „getole»
reerd".
„Er is geen wet, die meer het ge»
knoei in de hand werkt dan de anti»
alcoholwet!" zoo verklaarden alle Fin»
nen, met wie ik cr over sprak. „Men
vindt ontduiking van deze wet abso»
luut geen overtreding meer, laat staan
een misdrijf. Ieder doet cr i n socle»
iciten, hotels, bij zich thuis, ja, over»
al, aan mee! Dc politic doet alsof zij
niets ziet en d» ambtenaren knoeien
maar om het hardst! Dat is de pesti»
lente werking van de drooglegging!
Want waar eenmaal in de maatschappij
de poort is geopend voor geknoei en
wetsontduiking, daar is het eind niet
meer te overzien! Het is als een olic--
vlek, die al grooter en grootcr wordt-
Dc drooglegging wcikt corruptie, bc»
drog en geknoei bij ambtenaren, zoo»
wel als burgers in de hand!"
Dit was het wat men mij in Fin»
land van de drooglegging zei en'wat
ieder, die in Finland reist, met eigen
oogen kan zien. \Vcrkelijk, het is niet
te verwonderen, dat een Zweedschc
studiecommissie na een onderzoek van
dc werking der anii»alcoholwet in Fin»
land hare regcering adviseerde de voet»
sporen van Finland niet te volgen-
Want met de drooglegging sluipt on>
herroepelijk een ander bederf in de
maatschappij, dat van bedrog, geknoet
en corruptie!
En wanneer de politie in het droge
Ilaaflem dan ook misschien nog eens
24 man wegens dronkenschap te arrea»
tceren krijgt, zou ik na mijn onder»
vinding in Finland zeggen Laten wij
voorloopig nog maar 'n beetje nat blij»
ven!
J. B. SCHUIL-
Vervolg Stadsnieuws.
HETT00NEEL
„Cremer" in het Openlucht-
Theater te Arnhem
DE DUISTERE GAST
Cremer in het openlucht.theater te Arn
hem.. het was, nu ik toch in Vein loeeex.
do voor mij een reden naar Arnhem te
trekken om mijn stadgenooten in deze voor
hen zoo vreemde omgeving te zien spelen.
En tegelijk kreeg ik hierdoor de gelegen
heid het openluoht-theater aan den
Scholmsohen Weg in oogensohouw te ne
men. Mijn eerste indruk, toen ik het ter.
rein betrad, was er één van groote verras,
sing. Zie, dat is nu een openludht.theater,
dat aan alles eisc'nen voldoet. Het amphi
theater, in beton opgetrokken, loopt steil
tegen een heuvel maar boven, zoodat geen
der toeschouwers door zijn voorlieden ge
hinderd wordt en een ieder het volle ge
zicht op het tooneel heeft. Rechte en links
van do zitplaatsen bemoste heuvelranden,
die naar binnen in een halven cirkel toe.
loopen en het geheel afsluiten. Hierdoor
wordt> zooals bij de opvoering bleek, een
volmaakte accoustiek verkregen. Zelfs het
gefluisterde woord werd overal verstaan.
Het tooneel: een ruime groene in het bosch
gelegen 9peolvlskte, van het publiek ge
scheiden door een breede. ingegraven
6trook «n op natuurlijke wijze in het fond
afgesloten door een kring van hoog-rijzen.
de eiken en beuken. Eén prachtig geheeL
een natnur-tooneel zóó indrukwekkend en
daarbij zoo volmaakt aan alle zijden na
tuurlijk begrensd, ale ik het nog nergens
anders ook niet in het buitenland
zag En wat is van dat terrein ook op 6U.
perbe manier gebruik gemaakt I Een
brugje op den aohtergrond, juist in het
midden, met daarnaast, preoios svmme.
trisoh, twee meer maar voren geplaatste,
alleen staande boamen die het fond oo
heel gelukkige wijze in tweeën deelen. Het
ie een tooneel, als uitgezocht voor Von-
del'e Leeuwendalers, als geschapen voor
oen oprookjesdrama als „De Verzonken
Klok" een spealplaate, waar men zich als
vanzelf de fijne figuurtjes van een Wat-
leau in denkt_ dansend een bevallige me.
Inploats van een H&utendelein of de
fijne poppetjes van Wattean verschenen
daar echter de plompe Kees Stronk met
zijn vriend Arie Knol, die in deze sprook
jesachtige omgeving wel wat vreemd aan.
dolen.
En de taal van 66n Vondel of een Haupt.
mann epraken zij niet. Ik kan mij voor.
stellen, dat Bakkeris „De Duistere Gast",
dat in zijn genre een geheel voor dilet.
tantan gedaohte en voor dilettanten ge
schreven klucht zéker verdiensten heeft
van vlotheid en levendigheid al munt de
klucht allerminst uit door oorspronkelijk,
heid van vinding in de meer eenvou.
dige, beperkte, „huiselijke" omgeving
van Kraaiiijelök en bij een goedlachs pu.
bliek veel meer tot zijn recht zal ziin ge.
komen dan hier te Arnhem voor een
vreemd auditorium op een natuurtooneel
dat als voor grootschere of meer poëtische
vertoom Dg en als geschapen is. Het was, of
men een boereniangspelletje opvoerde in
een ontzaglijk en weelderig opera-decor.
Boer Stronk is door Bakker gedacht bij
Kraantjelek; daar hoort hij thuis, daar zil
hij, dat voelde ik bij de opvoering volko
men ia zijn element zijn geweest. Men
kan Baas Stronk niet straffeloos r.3ar het
terrein van Rauiendelem of naar den tuin
van Watteau verplaatsen. Dat is ons bij
de opvoering te Arnhem gebleken.
Kees Stronk, Arie Knol, Otto Stuhlberg,
Jhr. Six, zij zouden geesteskinderen van.
Justus van Miurü hebben kunnen zijn.
Zij spreken zijn taal en hebben geheel en
al zijn manieren. In het openlucht-thea
ter te Arnhem echter, willen wij een Von
del of een Ilauptmann. Een Justus van
Mauriik valt er te veel u:t den toon.
ïntussohen ik herhaal het het werk
van Bakker heeft in zijn genre verdien
sten. Men voelt, dat hij het dilettanten.
tooneel kent cn van die kennis gretig ge
bruik heeft gemaakt. Hij heeft het in zijn
klucht niet hoog gezocht, maar dat wilde
hij ook niet. Hij heeft een pretentieloos®
grappige klucht voor liefhebbers willen
schrijven en daarin is hij over het alge.
meen geslaagd. En hij heeft er zelf een
rol in, die hem. den geestigen typeur. als
op het lijf geschreven is. Van dezen boe.
renburgemeester heeft hij iets" voortreffe
lijks gemaakt I Kostelt.k was het spel met
zijn oogen en zijn gang! Hij wist zelfs in
dat groote openlucht-theater voortdurend
het tooneel te vullen en ook te vermaken.
Ziin spel met Arie Knol een kolfie naar
de hand van den heer Wïldeboer deze
veldwachter 1 was sappig en in eoeden
fcluchtspeltoon.
Trouwens heel de opvoering mocht er
zijn. Men voelde, dat Cremer in De Duis.
tere Gast" volkomen was „ingespeeld"
De voorstelling liep als op rolletjes en had
uitstekende eigenschappen. Zeer goed bi*,
voorbeeld Dirk, do knecht van Th. van
Hauren en Griet, de meid, in welke toI
mevr. Munniks—van den Berg was ince.
vallen. En ook de dames Lukas. Kooren-
blik «m Jo Stam waarom draagt mei.
Stam op het tooneel toch altijd zulke lee-
lijke pruiken, terwijl zij zelf zulke mooie
haren heeft l en de heeren Schinkel en
Hire speelden levendig en met entrain en
het was te 2icn, dat zij allen plezier in hun
rollen hadden.
Aan het slot wis er aoni&ue en werden
aan de dames bloemen aangeboden, zoodat
Cremer over het succes bij het Arnhemsohe
publiek tevreden kan zijn. Wij hadden
den schrijver-spelleider. die aidh als
altijd bescheiden op den achtergrond
hield, ook gaarne lauweren gegund,
i J B. SCHUIL.
FEUILLETON
DE GEWELDENAAR
Uit het Engelach van
MARJOR1E BOWEN.
79)
....i de straat, beneden, weerklonk
een gToot rumoer en hel volk begon
angsaig te worden- terwijl de lands
lieden, door vuur en zwaard achter
volgd, door de poorten naar binnen
kwamen dringen. Visconti was ln aan
tochtWild geschreeuw en het geluid
van voortsnellende voeten drong m
het stille vertrek door. Vincenzo
sprong van zijn stoel op en wenecrue
dar zijn vader bem niet alleen had
achtergelaten want zijne gedach
ten waren bitter en hij kon ze niet
alleen verdragen. Zijn leven zou mis
schien anders wezen als- hij weer op
aarde terugkwam, ging 't in hem om
f— geen onnut, vergooid be.staau.
iVoor de eerste maal m zijn leven be
sefte hij dat hij zijn vader zeer hef
had en daarmede lavam tevens het
besef hoe Mastino zijn vrouw moest
lief gehad hebben. Nu begreep hij
hei. Kwam deze wetenschap zoo laat,
werd «Jles hem thans duidelijk om
jroor eeuwig verduisterd te worden!
Thans was alles voorbij ér waren
fcog maar een paar oogenblikken
over totdat! Hij sidcerde een
weinig tótdat wat? Hij
wenschte naar de terugkomst van zijn
vader, hij wensehte dit met zijn ge-
heeie hart. Hij wilde niet nadenken
voor de eerste en de laatste maal
nadenken. Met dicht tezamen geklem
de handen bleef hij staan, de oogen
op de deur gerichl. een wanhopende
Kging aanwendend om zichzelf te
heerschen.
Eindelijk kwam lppolito binnen en
sloot de deur zacht achter zich toe.
Hij hield een gebedenboek in de hand
en een perkament. Toen hij beide op
tafel neerlegde zag Vincenzo dat het
perkament voorzien was met bet, ze
gel van Verona, dc Ladder der Scali-
geri.
„Mastino?" vroi\j hij Fluisterend.
„Mastino is niet meer" zeide d'Este
met kalme stem ei verfrommelde het
perkament in zijn hand. Er stond op
geschreven, ,.Ik heb u verraden ter
wille van Isott-a's leven," en geteekend
met den trotschen naam van Lom-
bardije, Mastino Oraza della Scala/'
„Dat zal do glorie van Vincenzo's
dood niet verduisteren." ging 't ge
streng om in 't gemoed van lppolito,
cn hij wierp het van zich, in de ande
re kamer bij het buskruit. iets dat
alleen maar goed was om verbrand te
worden.
Het binnengedeelte van het kasteel
was voornamelijk van hout. Met- pijn
lijke belangstelling zag Vincenzo toe
hoe het buskruit zorgvuldig langs de
wanden gelegd werd, in lauge 6tree-
pen naar olievaten toeloopend, ter
wijl overal droge, bladeriooze takken
neorgestrooid werden. D'Este was
niet onvoorbereid. Vincenzo rilde en
herinnerde zich hoe hij zijn hand
eens gebrand had, toen hij eén vleer
muis uit een kampvuur gered had
de pijn had hem dagen lang gemar
teld.
..Welk een vreeselijke doodfluis
terde hij.
Tppobto wendde zijn verwrongen
gelaat naar hem toe met: ..Wat zegt
gij. mijn zoon!"
..N'V-fs. vader", antwoordde deze
moedig, hoewel zijn harl in zijn borst
hamerde, „niefs behalv. dat dit niet
zal falen-"
„Neen, Vincenzo. Er is een oosten
wind Visconti zal niemand cn niets
naar Milaan kunnen brengen-" zeide
lppolito met een kalmte welke bi^na
ruw klonk.
,,Wij zullen vannacht de lucht prach
tig verlichten," voerde Vincenzo aan
en beet zich op de lip om kalm te
blijven.
Met een plolselingen trotschen glim
lach, welke zijn ernstige gelaat geheel
veranderde, zeide lppolito: „Sommigen
van onze verkenners zeggen dat Viscon
ti mannen zal zenden om met ons le on
derhandden met ons. Vincenzo
ons, d'Estes! Hier heeft hij heelemaal
niet op gerekend: de vlammen van de
muren zullen dienen als parlementsvlag-
gen!"
Dé geheele stad was in rep en toer.
De wilde angst van het landvolk was
zich binnei de muren van Novara ko
men verspreiden. Er waren zeshonderd
man om de muren te verdedigen en
de manier waa.-op Visconti steden plun
derde en verwoestte!
Het zoii'-cht, dat op de muren gele
gen had. toen Conrad vaarwel wuifde,
ag thans op den vloer, een gouden vier
kant, dn ja st de tafel aanraakte waar
op Vincenzo s eene hand rustte. Het
streelde zijn roode wambuis m -t eep on
schuldig ijdel vertoon v n linten, welke
zenuwachtig bijna met wanhoop in de
andere hand waren samengeknepen.
In de stilte van het vertrek weerklon
ken de geluiden van buiten met pijnlijke
duidelijkheid gillen en schreeuwen!
Arme zielen zoo dicht bij de eeuwig
heid en nog twistend over beuzel ingen!
Plotseling verstomde alle geluid of
kon hij niet meer hooren? En toen kwam
het de trommels riepen de verdedi-
f;ers naar de poorten toe.luider en
uider, immer luider en Vincenzo's
hart stemde in met liet wilde rumoer.
Vader en zoon stonden op en vallen
elkander bij dë hand.
„De hemel zij onze zielen genadig!"
zeide lppolito, de kaars met de flauwe,
gele vlam opheffend.
„Amen", zeide Vincenzo met koude
lippen een kus drukkend op het gebeden
boek.
Nog immer werden de trommels ge
roerd met opwindend geluid tot zij plot
seling verstomden
D'Este stootte zijn stoel ten g voor
een oogenblik heerschte er volkomen
stilte toen legde hij de vlam aan het
kruit Vincenzo d'Éste was op de
knieën neergezonken in het gouden licht
op den vloer de volle glorie van den
warmen hemelgloed op zijn schoon, op
geheven gelaat
HOOFDSTUK XXXII.
De Prijs van een onteerenden Koop.
Hij, eenmaal de machtige heer van
Verona, een fier en smetteloos vorst,
stond buiten Brescia te wachten op den
prijs van zijn onteerenden koop.
Het was op 't midden van den dag en
snikheet. Oroote, purpere wolken jagen
aan den horizon opgestapeld, voorboden
Mastino della Scala tond geheel al
leen op een rotsachtig gedeelte der vlak
te. Zijne groote gestalte stak onbeweeg
lijk af tegen den diepen hemel. Alles wat
van zijn leger was overgebleven lag ach
ter hem in een kastanjewoud. Een groot
gedeelte was verraden geworden; de
rest had verkozen in stukken gehakt te
worden boven overgave. Een klein aan
tal, het uitschot van zijn kamp, mannen
die onverschillig waren voor wien of
waar zij het zwaard" trokken, zoolang
hun eten en drinken verzekerd was, wa
ren gebleven om hun kansen met de zij
ne te verbinden. Hij zelf was thans niet
beter af dan zij.
Gedurende alle ellende van die vree
selijke week waren zijne brave Veronee-
zen hem getrouw gebleven, een kleine
tweehonderd. Zij hadden gezien hoe de
anderen in hinderlaag gevallen waren,
omringd »n afgemaakt, zij hadden ge
hoord hoe de eene stad na de andere
was ondergegaan en minachtend ge
glimlacht over geruchten van verraad,
zonder Mastino s stilzwijgen in twijfel
te trekken. Wa- hij niet de zoon van
Can „Gran" della Scala, een naam sy
noniem met eer, de trotschste naam in
Lombardüe: hur wapenteeken, de Lad
der der Scangéri, het meest geëerbiedig
de in Italië!
Aldus hadden rij minachtend de onder
stellingen van verraad verworpen, wel
ke het nundere soort fluisterend had
verspreid, ot aan dienzelfden morgen,
dat hij de officieren had samengeroepen
om hun met vreemde kalmte mede te
deelen dat hij hen, 'er on a en de Vero-
neezeu verraden had om de vrijheid zij
ner vrouw te verkrijgen dat "hij Lom-
bardije verkocht had ter wille van Isot-
ta d'Este.
Toen hij hen, zwijgend en verschrikt
als zij hem aangehoord hadden, verliet,
was hij dit rotsachtige gesteente be
klommen om er, geheel alleen, zijne
vrouw op te wachten. Zijne oogen wa
ren op 't verschiet gericht, zoodat hij
nauwelijks ee. kleine Tedaanie opmerkte
welke verlegen naar hem toekwam
Tomaso.
(Wordt vervol gdV
