HAARLEM'S DAGBLAD
BRIEVEN UIT RUSLAND
LICHTRECLAME
VRIJDAG 28 AUG. 1925 ZESDE BLAD
DOOR EEN RUS
UIT DE HEL VAN HET SOLOWJETSKY-KAMP
De bolsjewiki zijn goede leerlingen
van het oude regime gebleken te
zyn. Tenminste op écu gebied: nJ van
repressie en verbanningen. Hierin
hebben zij het zelfs verder gebracht
dan de tsaristische regeering üi de
periode van de hevigste reactie. Niet
alleen wordt onder de tegenwoordige
rcgfcring het instituut van administra»
tievc verbanning zonder vorm van
proces gehandhaafd maar dit stelsel
een der afschuwelijkste vormen van
repressie die de wereld heeft gekend,
aanzienlijk uitgebreid en „vervol*
maakt". De ongclukkigen worden bij
duizenden naar de meest afgelegen ge*
decltcn van het land verbannen, bij
voorkeur daarheen, waar het klimaat
moordend is. waar geen mogelijkheid
bestaat werk te vinden, waar de ver*
banncnc feitelijk dus binnen een kor*
ten tijd teu gevolge van ontberingen
tn ziekten moet sterven. En alsof dit
nog niet genoeg was. hebben do bols*
jewiki in het barre Noorden conccn*
tratickainpcn opgericht, allemaal ten
Noorden van den Poolcirkel gelegen,
waar de ongclukkigen overgeleverd
zijn aan den willekeur van de cipiers,
grootendeels in vrijheid gestelde mis»
üadigcra van het allerslechtste soort,
die de gevangenen op een beestachtige
wijze mishandelen en nu en dan een
„opruiming" onder hen houden om
plaats te maken voor de nieuwe groc»
pen bannelingen, die Moskou in
grootc hoeveelheden naar het Noorden
stuurt. Ündcr deze kampen is het
meest beruchte, het meest gevreesde
d«t van het bolowjctsky»klooster. W'anr
lijK. daar hecrschcn toestanden, die
zelfs de tafcrcclcn van Dante in de
schaduw stellen: Wie daarheen verban»
nen ts, wordt door zijn familie als een
ter dood veroordeelde beweend, want
nog nooit sinds het bestaan van den
bofsjewistischcn heilstaat is het iemand
gelukt uit die hel naar de bewoonde
wereld terug te keeren Nu en dan be>
reikte Wcst.Europa ten kreet om hulp.
een wanhopige smeekbede, maar de
wereld bleef onverschillig voor het lij
den van die ongclukkigen en niemand
heeft ooit geprobeerd hen te helpen.
Toen in Engeland do Labour Partij
aan het bevind kwam, dachten som
migen dat MacDonald iets voor zijn
geestverwanten (onder de gevangenen
zijn er zeer veel s'icialiatcn van divcr»
s< pluimage) zou doen, maar hun hoop
bleek ijdcl te zijn
Kort geleden is het aan vier officie»
ren en een soldaa', die reeds jaren
lang in Solowjctsky.hcl zuchtten, ge»
lukt aan hun kwelgeesten te ontkomen
en naar Finland te vluchten. Wij ont»
iccncn nu uun de verhalen van deze
vluchtelingen in de Russische bladen
het een en ander over hun vlucht.
De vluchtelingen geven een uitvoe»
rigc beschrijving van de toestanden in
de kampen. Wij zullen echter onze
leifcrs acze lugubere beschrijvingen
van martelingen, terechtstellingen, ver»
krachtingcn. kwellingen, die de beulen
van de kliek uit het Kremlin bedrijven,
sparen, het is te ontzettend, te gruwc»
lijk!
Wc zullen ons daarom beperken tot
de beschrijving van de geschiedenis
dezer merkwaardige ontvluchting.
De vluchtelingen bevonden zich In
een concentratiekamp te Kemj. een
afdccling van het Solowjctskykamp
op bet vasteland (het Solowjctskv»kamp
zelf bevindt zich op een eiland in de
Witte Zee) en waren te werk gesteld
niet ver van den Mocrroajwsnoorwcg.
Van den eersten dag af van hun ver»
blijf in dat kamp dachten de officieren
er over, hoe zij uit die hel zouden
kunnen ontkomen, maar de verwezen»
i. ,..ng van het plan was zeer moeh.jk,
vsnt het kamp krioelde van spionnen
en verklikkers en als de opzichter zou
te weten komen dat do gevangenen
over de mogelijkheid van ontvluchting
spraken, dan zouden zij onmiddellijk
terechtgesteld worden. Het heeft dan
ook lang geduurd nlvoren de vier of»
ficicren en de soldaat het met elkaar
«er.» konden worden over het plan
van de ontvluchting.
18 Mei werd het troepje onder toe»
zicht van twee soldaten naar het Po-
powiciland gestuurd om daar bezems
voor het kamp klaar te maken. Het
troepje besloot gebruik te maken van
de gelegenheid om te vluchten. On»
vcrwnchts wierpen de vijf mannen zich
rp een vroegen ochtend on de solda»
ten en ontwapenden lien. Een van de
soldaten wilde zich verdedigen maar hij
werd overmand. De vluchtelingen joe»
gen nu hun bewakers voor zich uit
raar het Westen, naar de richting van
de Finschc grens.
De soldaten vreesden dat de vluchte»
lingen hen zouden nccrschietei (de sol»
daten het zijn de ruwste elementen, die
tot bewakers van de verbannenen wor»
den aangesteld maken dikwijls mis»
bruik van de machteloosheid der ge*
vangenen om hen te mishandelen),
maar na een tocht van eenige uren lie.
ten de vluchtelingen eerst een soldaat
vrij en daama den tweede. Eenigc dagen
zwierven nu de vluchtelingen door de
woestijn in verschillende richtingen om
de achtervolgers op een dwaalspoor te
brengen. Het land is onbewoond-en de
vluchtelingen hadden dus weinig kan
tegen iemand aan te loopen.. Dagen
lang zwierven zij zoo door de bosschcn
en moerassen van het land van Kemj.
Het water reikte hun dikwijls tot de
knieën, zij voelden zich uitgeput, maar
de angst voor de achtervolgers verdub»
belde hun krachten en zij zetten steeds
hun tocht voort. De muggen staken
hen, zoodat zij er uitzagen alsof zij aan
waterzucht leden.. Ondanks het feit.
dat het astronomisch gesproken zomer
was. was het koud, dagelijks viel er
sneeuw. Eens werden de vluchtelingen
zelfs overvallen door een sneeuwstorm
en zij dachten dat hun laatste uur had
geslagen. De leider van het troepje ver»
loor door de koude al de nagels van
zijn tcenen en strompelde met moeite
voort, maar desondanks werd de tocht
voortgezet.
Zij hadden geen kaart en wisten zelfs
niet bij benadering, hoe ver ziin van de
grens van Finland verwijderd waren.
In het kamp hadden zij hooren zeggen,
dat de Finschc grens op een 3 a 400
werst verwijderd lag. Gelukkig hadden
zij wel een kompas. Het werd in een
stuk zeep verborgen gehouden, daar het
anders in het kamp door de tsjeka»mat-
ncn in beslag zou genomen worden.
Dank zij het kompas konden de vlucb»
telingen zich ccnigszms oricnteercn er,
min of meer juist de richting van de
grens bepalen. Met behulp van het
kompas werd naar den stand der zon
ongeveer vustgesteld hoe laat het was.
De tocht begon 18 Mei en de leider
van het troepje maakte in rijn Bijbeltje
kdcrtn dag een streepje. En toch heeft
hij een vergissing van twee dagen ge
maakt: volgens zijn aantcckcningen in
den Biibcl duurde de reis 33 da2tn ter-
wijl zij inderdaad 35 dagen had ge»
iluurd.
De vluchtelingen hadden wat geld bij
zich en dit kwam hun nu en dan te
pas. Deed de honger zich al te sterk
gevoelen, dan zochten zij naar een een»
/amc hut. waar zij wat brood konden
koopen. De angst voor de tsjcka»man«
nen was echter zoo groot, dat de vluch
telingen eerst een tijdlang op de loer
lagen om vast te stellen of er geen tsjc»
kisten in de hut waren en slecht» na
,'ckerheid te hebben verkregen, dat er
geen gevaar bestond, werd de hut bc»
treden.
De inboorlingen (het zijn allemaal
Karelicrs) sympathiser ren met de
vluchtelingen, maar durfden niet hel»
Een. De administratie van 't Solowjetaj»
amp heeft aan alle inboorlingen doen
weten, dat op het verkenen van hulp
aan vluchtelingen een straf van 10 jaar
opsluiting in het kamp stond. Dat was
voldoende om de Karelicrs te dwingen
van elke hulpvcrlccning aan de vluchte»
lingen af te zien.
Zoo zwierven de mannen door de
moerassen. Zoolang het water tot de
knieën reikte werd de tocht voortgezet:
werd het dieper dan keerden de vlucb»
telingen terug. N'u en dan gebeurde het
dat de mannen riviertjes voor zich von»
den, zonder een doorwaadbare plek en
dan moesten zij door het ijskoude
water zwemmen.
Zoodra men te Kemj de vlucht van
de vijf mannen vernam, werd aan alle
grdnspuntcn geseind, dat zij aangehou-
den moesten worden. Bovendien werd
een jacht op hen georganiseerd. Een
paar keer moesten de vluchtelingen zich
met de wapenen tegen hun belagers
verdedigen. Het lukte hun echter aan
de vervolgers te ontkomen. Nu en dan
wanhoopten zij ooit de grens te bcrci»
ken. maar telkens werden zij door hun
aanvoerder aangespoord door te zet»
ten.
Op den 35sten dag bevonden de man»
nen zich op een moerassige vlakte en
bemerkten in de verte cenige man»
nen. De uitgehongerde, doodmoede
vluchtelingen keken met ontzetting
naar die mannen; zijn het Finnen of
tsiekisten? Wat te doen: vluchten of
den mannen tegemoet gaan? Met den
moed der wanhoop begaf de leider zich
naar de mannen. Goddank, het waren
l innen, houtvlotters. De vluchtelingen
gaven hun geweren af en werden over
de rivier gezet.
Zij waren gered.
B. RAPTSCHINSKY.
Rechtszaken
ZESHONDERDMAAL DE ARBEIDS»
WET OVERTREDEN.
Voor den kantonrechter te Leiden
heeft terecht gestaan de dirctcur der
I.eidsche Katoen Maatschappij wegens
609 overtredingen der Arbeidswet. Bekl.
heeft nl. in de eerste week van Juni 76
arbeiders 9 uren per dag iatcn werken.
Eenige arbeiders als getuigen gehoord,
bevestigden dat er was overgewerkt. De
arbeidsinspecteurs Langen en Knetsch
hadden echter de overtreding niet ge»
constateerd rriaar waren achteraf in de
fabriek gekomen en hadden de arhci»
ders ondervraagd aldus het verslag
in de Standaard. Eerstgenoemde gat
dit toe.
De kantonrechter merkte op, dat het
beter zou zijn geweest als de inspee»
tcurs zelf de overtreding hadden gecon»
stateerd. in plaats van later de men»
schcn uit te hooren.
Bekl. voerde aan dat hij als politiek
tegenstander van Mr. Aalbersc bekend
staat. Hij vindt het vreemd dat juist op
den dag van de stemming voor de
Tweede Kamer, de inspecteur Langen,
die door zijn partijgenoot Mr. Aalbersc
aan zijn baantje is geholpen, in de fa
briek kwam.
De waarnemend ambtenaar van het
O. M. Mr. M. B. Vos. merkte op dat,
al zijn de overtredingen niet geconsta»
tcerd, zij zijn komen vast te staan door
de verklaringen van de onder ecde ge»
hoorde arbeiders. Hij wilde in verband
met het grootc aantal overtredingen
een lichte straf vragen en eischtc 106
geldboeten van 50 ets of 30 dagen hech»
tcnis.
Uitspraak 9 September.
Mensch en onweer
Stellig kent iedereen den invloed vazi
liet, weer op hei gemoed© leven. In dit op
zicht siaat hot onweer bovenaan. Prof.
Dr. HeHpach, de vermaarde psychiater te
Kmrlaruhe, heeft de invloeden van de
weeregeeteldheld op het gemoedsleven be
studeerd en hij heeft daarbij merkwaar
dige dingen opgemerkt, die voor een deel
onopgeloste raadeela zijn. Wat de gewaar
wordingen bij onweer betroft. Lag het
v.-jr de hand, het verband te zoekda èn
de drukkende «woettieid voor het onweer
-.•n de daardoor veroorzaakte tempera
tuursverandering van ons lichaam. Bij
prooi© warmte zetten, gelijk bekend, de
kleine bloedvaten v*tn onze huid aanmer
kelijk uit, de huid woidt rood. «welt iets
op en overbodig vocht dringt door de po-
iriiin. Maar deze veronderstelling kon bij
nadere bestudeering «liet gehandhaafd
blijven. Vooral ia hiermede niet In over-
*cnetemmieig het raadselachtige verschijn-
sel, dat prof. Hellpach „weervergewoelig-
held" noemt. Menschen. die gevoelig zijn
vnar het weer »le man ia (Ut in belang
rijker mate dan de vtobw en het kind, ge
lijk hij ook tenslotte „nerveuser" dar.
i-eidein voelen het onweer, reepte
tievtlijk de verandering van het weer. pre
cios a!e een barometer langen tijd vooruit!
Talrijke -waarnemingen, die Trabeit te
Innsbruck maanden achtereen bij school
kinderen en volwassenen deed, bewezen,
dat oen acor bepaald verband tusschen
vemlnderimg van luchtdruk en zenuw-prik
keling moet bestaan. Het wonderlijkste
van dit r.iet te betwijfelen feit ie echter
co waarneming, dat de gesteldheid van
dergelijke voor het weer gevoelige men-
erl en oogcnschijnlijk afbant* van de ver
ieeïinjg v#i den luchtdruk over een groot
gebied en niet van de naaste omgeving er.
dat «dergelijke menechen eoms nauwkeu
rigs; dan de barometer belangrijke, nog
ver verwijderde veranderingen van lucht
«Iruk regietreerdnl Terecht trekt Hellpacb
conclusie, dat dergelijke ver en dagen
vooruit gevoeld® veranderingen van lucht
druk blijkbaar het teeken van «en bijzon
dere „luehteigensehap" moet zijn. di© op
voor hst weer gevoelige menechen van
verre invloed uitoefen'.. Welke eigenschap
dat echter kan vijn, misschien etëetrieiteit
of radioactiviteit, kan tot duaver «log nie'.
worden vastgesteld.
Plantenziekten en Geneeskunst
In den laatstcn tijd zijn aldus het
„Journal of the Am. Med. Ass." er
ontdekkingen gedaan op het gebied der
plantenziekten, die ook voor de ge»
nceskunde van belang kunnen zijn. Be»
kend is welk een gewichtige rol de on»
zichtbare, filtrecrhare bacteriën spelen
en hoe groot het aantal ziekten is, dat
7ij bij mensch en dier veroorzaken. De
ze filtreerhare virussoorten komen nu
ook bij planten voor; de zoogenaamde
mozaikziekte van de aardappelen, de
tabak, het suikerriet, de tomaten en de
komkommers wordt door een filtreer»
haar virus veroorzaakt, gelijk reeds on»
ze landgenoot Bcvcrinck heeft bewezen
De moziiikzicktc is een aandoening van
de bladeren van de plant: deze worden
gespikkeld, zoodat naast elkaar don»
kere en lichtgroene plekken voorkomen.
In verband hiermede zijn dikwijls de
planten slecht ontwikkeld en misvormd.
De ziekte is besmettelijk, zij kan van
plant tot plant worden overgebracht
door luizen en men kan haar ook op
gezonde planten overbrengen door ver*
wonding met een mes, waaraan weef»
selvocht kleeft uit een zieke plant
Bcvcrinck heeft vroeger gesproken van
een vloeibare smetstof (contngium fluï
dum) maar Olitsherg heeft aangetoond,
dat dit onjuist is en dat de smetstof
corpusculair is. In nieuwe onderzoekin»
gen van Johnson in Wisconsin is verder
gebleken, dat sommige planten wel het
virus herhergen maar zelf niet ziek wor»
den. ze kunnen dan toch de ziekte op
andere gevoeliger planten overbrengen.
Men kan dus ook bij planten te doen
hebben met „gezonde bacillendragers",
dit is natuurlijk van bet grootste belsng.
daar een dergelijke virusdragende plant
de proeven over deze ziekte lcclijk in
de war kan brengen.
Ook de gezwellen bij planten worden
vaak veroorzaakt door micro»organis>
men. gelijk reeds lang geleden E. F.
Smith heeft aangetoond Deze geleerde
is nu bijzonder in zijn schik rnct de ont»
dekkingen van Gye over de oorzaak
van dierlijke gezwellen: immers nu kun»
nen de dierlijke» en de plantcn»tumïorcn
weer van hetzelfde gezichtspunt uit bc»
zien worden.
EEN MINISTER MET VIJF
FUNCTIES.
In Italië is een nieuw ministerie in
het leven geroepen: het departement
voor de luchtvaart. Mussolini heeft
zich zelf voorloopig met de leiding bc»
last.
Daar Mussolini reeds premier, mi»
nister van buitenlandsche zaken, oor»
log en marine is. is dit de vijfde re»
gceringsfunctie die hij op zich neemt
De Water Jazz-Band
Ieder, die zichzelf heel erg respee*
teert en een groot bankdisconto heeft
moet in Dcauville de zee gezien heb»
ben en daar van de uiterste verfijning
genieten. Niets wordt verzuimd om het
den gasten aangenaam te maken, en
de rij van mondaine genoegens is af»
wisselend als nergens ter wereld. Ove»
rigens schijnt de zon er, en anders valt
de regen.
Onder de hezockers van velerlei na»
tionaiitcit bevindt zich ook bijna al»
tijd wel een Oostcrschc prins, dat is
dan het hoofd van een provincie in
Perzië of een stammetje in Afghani»
stan, wat de belangrijkheid van het
seizoen verhoogt. Volgens de „Chicago
Tribune" vertoeft daar op het oogen*
blik een Perzisch prinsje, klein wat
zijn grondgehicd betreft, overigens dik
en gcnocgclijk.
E»n jaar geleden bracht een Ameri»
kaanschc filmondememer een gramo»
foon in zijn residentie en introduceer»
de er 't Banancnepos. De Jazz stond
zijn Hoogheid aan en hij besloot naar
do bakermat der negro syncopatcrs
over te steken. Op het oogenblik is
hij nog niet verder dan Dcauville en
zijn Jazz»enthousiasme neemt met den
dag toe.
Hij kan er niet meer buiten en heeft
thans zelfs op de tonen van „O my
baby!" gebaad.
Dat was het nieuwste van het
nieuwste voor Dcauville. Op een zon»
nigen morgen een hcele optocht aan
het strand. Voorop twee zwarte be»
dienden, daarachter de prins met zijn
lijfarts, vervolgens de Casino»Band en
twee bedienden, die den stoet sloten.
Gezamenlijk begaven zij zich te water.
En terwijl de Jazzbanders tot hun ok>
seis in het water stonden en hun to>
nen over het spiegelend vlak deden
weerklinken, plaste de prins gezellig
rond. Alleen ae Jazz drummer zat aan
den kant; de saxophoon blies belletjes.
Mislukt vliegtuigconcert
Uit Néw-York wordt gemeld:
Mevrouw iBrowrn, die op 't oogenblik in
»n revue t© New-York elngt, had zicli
TOH haar piano aan tioord van oen vlieg
tuig Jatta mectieimii. teneinde aldaar, ter
wijl sij zich zeil op de piano begeleidde,
een ea:;£u:ivoert&g t« geven aroor <1© me
nig!© toehoorder*, di© d© etra'.ea var.
New-York etend opgehoopt om tiaar te
hooren.
De luistergrage New-Yorker® werden
evenwel teleurgesteld. Weliswaar konden
zij gemakkelijk het, reuzemvliogtuig waar
nomen, dat op een hoogt© van 1500 meter
boven hun hoofden zweefde, maar van het
gezang van mevr. Brown kregen zij geen
syllabe te hooren.
lie draadlooze iin stall at ie aan boord van
het vliegtuig en de geluidversterker®, die
-4 de cabine waren aangebracht, iwarer.
blijkbaar van te geringe capaciteit.
He. vliegtuig, dat voor dit exporimen'.
gebruikt werd. had eenige maanden gele
den «en piano van New-York naar Was
hing ton getransporteerd.
Een lugubere verwisseling
Wc lezen in de Telegraaf:
Het gebeurde dezer dagen te Stahns»
dorf. bij Berlijn. Een lange begrafenis»-
stoet was het kerkhof binnengetreden
en de kransen werden van de kist ge»
nomen, toen eensklaps de weduwe van
den overledene een luiden kreet slaak»
te en in zwijm viel.
Toen zij weer tot bewustzijn kwam,
verklaarde zij, dat de kist, die daar voor
haar stond niet die was, welke het lijk
avn haar overleden man bevatte en
zij stond er op, dat men de kist zou
openen. Dit geschiedde. Het deksel
werd verwijderd en inderdaad zagen de
aanwezigen, dat het lijk. niet was van
dcngcnc. wien zij de laatste eer dach»
ten te bewijzen. Bij deze ontdekking
vielen verscheidene omstanders even»
eens flauw.
Men kon slechts veronderstellen dat
het lijk van den heer Baehring. zoo
heette de overledene, den vorigen dag
was begraven in plaats van dat van den
heer Lux en dat diens lijk thans op
het punt stond ter aarde te worden be»
Kteld.
Het lijk, dat, den vorigen dag als dat
van den heer Lux was begraven werd
nu weer opgegraven en het vermoeden
bleek juist: de kisten waren verwis»
se ld.
De beide begrafenissen moesten nu
opnieuw plaats hebben, want de heer
Bahring was protestant en lag op een
Roomsch.Katholick kerkhof begraven.'
De twee kisten werden naar de res»
pectievc kapellen teruggebracht en
den volgenden dag konden de lijken
naar de voor hen bestemde laatste
rustplaats worden gebracht.
De oorzaak van de verwisseling is
nog niet bekend. Daar beide kisten op
dcnzclfden dag per spoor naar het kerk»
hof waren verzonden, vermoedt men.
dat de vcrzcndingsdocumentcn tijdens
de reis verwisseld zijn.
Revolutionair huwelijksrecht
De Kras na ja Gazeta geeft eenig© bijzon
derheden over «n nieuwe huwelijkswetge
ving in Rusland, welke door het ivolkocom-
niiseariaat van bmnenlandseh© zaken is
ontworpen en waarover de raad van volks
commissarissen zich binnenkort zal heb
ben uit te spreken.
I)e nieuwe regeling is gebaseerd op de
volkomen gelijkstelling van man en vrouw,
zoowel ia economisch als in Juridisch op
zicht, en ook wat betreft de verhouding
lot de kinderen. Het eenige verschil lus-
«oben de geslachten, dat gewraakt wordt,
betreft don leeftijd, beneden welken geen
huwelijk gesloten kan worden. Deze be
draagt voor «ën vrouw 16, voor een man
38 jaar.
Huwelijken kunnen „mondcliirrg" en
„schriftelijk" gesloten worden en kunnen
te allen tijde, op verlangen van een der
partijen, ontbonden worden. Bij ccitbin
ding beslist de rechter, aan wien do kin
deren. indien die er zijn, zullen behooren,
voor het geval daaromtrent bij de ouders
geen overeenstemming beslaat. Algemeen e
Ipermanente) onderhoudsplicht kont de
nieuwe regeling ni«t. tenzij in geval van
ziekte, invaliditeit, werkloosheid en zwan
gerschap; deze plicht rust op heide par
tijen, voor zoover zij daartoe »n «taal zijn,
en blijft ook bestaan na eventueel© ontbin
ding van het huwelijk. De ouders zijn ver
plicht gezamenlijk hun niet .volwassen kin
deren ie onderhouden; de volwassen kin
daren hun ouders <e onderhouden voor het
geval deze zelf niet in staat zijn, in hun
onderhoud te voorzien. De overheid heeft
het recht, een of beide ouders uit de voog
dij over hun kinderen te ontzetten, indien
haar dit gewcnscbl voorkomt, in welk ge
val de ouders verplicht blijven in de kos
ten tot onderhoud van hun kind bij te
dragen.
Opmerking verdient, dat alleen huwe
lijken tueschcn bloedverwanten in rechte
opgaande en neerdalende lijn verboden
zijn.
Een merkwaardig Muziekfeest
In het Engclschc stadje Haslcmere.
dat halverwege tusschen Londen en
Portsmouth ligt, wordt een reeks con»
ccrtcn gegeven door de familie Dol»
mctsch. die zich toelegt Op het ver»
vaardigen en bespelen van instrumen»
ten naar oude, in onbruik geraakte mo>
dellen.
Er bestaat voor dezen veertiendaag»
sehfln cyclus groote belangstelling. Vele
musici uit het buitenland zullen de
concerten bijwonen, o.m. dr. Max Scif»
fert van het Berlijnscho Conservatorium
die zicli in opdracht van den Duitschen
minister van Schoono Kunsten naar
Haslcmere heeft begeven.
De heer Arnold Dolmctsch ?al met
zijn vrouw, zijn beide zoons en zijn
twee dochters niet alleen instrumenten
bespelen, die in zijn werkplaats ge»
maakt zijn, maar ook eenige authen»
ticke zeventiende eeuwschc instrumen»
ten, welke daar werden hersteld.
Een deel van het programma, dat aan
Baeh is gewijd, zal door den Engel*
schen Radio»omroep worden verbreid.
Het recht moet zijn loop
hebben
fn het park vaar het palei» te Fontaine
bleau, waaT het Amenkaarache conserva
torium gevestigd is, zijn prachtige vijver»,
waarin men vroeger drie «talige zwanen
kon zien ronddrijven. He! waren de vader-
zwaan, die Frans heette, de moeder-zwaan
en hun kindje
Op zekeren dag beet Frvns meedooge-n
looe zijn vrouw en kirft dood.
De leerlingen van het Amerikasneehe
conservatorium, die daarover ten zeerst»;
verontwaardigd waren, besloten Fran© als
«traf voor deze echamddaden te doen te
rechtstellen. 2ij brachten hem bij den
eehc-rprechier, een Hinken hemd, die hem
zeer «roei den genadebeet toebracht.
Zr»-, had het recht zijn loop gehad, doch
de driehonderd artistiek aangelegde leer
liogen van het Conservatorium miaten
maar al te zeer de mooie vogele, die op het
water van hun vijvers plachten te drijven
en zoozeer de bewondering genoten van
schilders, beeldhouwers en ander© mu
zenkinderen.
Voor 2500 frames waarvan ieder der leer
lingen zijn deel betaalde, werden twee an
dere zwanen gedrocht: een mannetje en een
wijfje. Zij werden met champagne ge
doopt, en ter herinnering aam zij<n voor
ganger, tevens als hulde aan den vorst,
die het paleis bewoonde, noemde mem het
manlijk exemplaar: Frans II.
De spoorwegramp bij Lens
Het staat er slecht voor met de vei»
lighcid op de Fransche spoorwegen!
Dit moet ongetwijfeld de mccning
zijn, die men verkrijgt, bij kennisneming
van de zich regelmatig herhalende bc»
richten over nieuwe treinongevallen, die
in den laatstcn tijd vrijwel om den dap
op de Fransche spoorwegnetten plaats
vinden. Ieder ongeval is er uit den"
aard der "zaak reeds een te veel, maar
twaalf in achttien dagen, met vier en
dertig dooden en bijna tweehonderd ge»
wondendeze cijfers ziende, zal men
zich niet aan den indruk kunnen ont»
trekken dat er iets hapert in de hoogerc
en hoogste organisatiesferen der spoor»
wegen in Frankrijk.
Bij het aantal treinongevallen kan
thans weder een ernstig ongeluk worden
toegevoegd, dat aan vier menschcn het
leven heeft gekost, terwijl zes en dor»
tig anderen verwondingen hebben opgc»
loopen. Dezer dagen tegen elf uur des
avonds is namelijk, zooals reeds gc»
meld, de sneltrein Parijs«Aix»le8«Bsins»
Chamonix in volle vaart op een stil»
«taanden sneltrein Pirijs»Tarascon»Ccttc
geloopen. Deze laatste was tien minu»
ten vóór den eersten uit Parijs vertrok»
ken. doch had onderweg ongeveer even
lang moiten stoppen voor een reparatie
aan de remmen. Door een fout van een
wisselwachter die van mccning was, dat
de sneltrein naar Cctto reeds was gepas»
seerd, zonder dat hij dit had bemerkt,
werd 't inrijsein van 't blok voorbij Sens
op onveilig gesteld. Echter moest be»
doelde trein nog aankomen en 't onvei»
lig staande signaal bemerkende, stopte
de machinist. De machinist van den ach»
teropsnellendcn exprestrein Aix«lcs=»
Bains»Chamonix wns er natuurlijk vol»
strekt onkundig van. dat even voorbij
Sens een trein stil stond. Toen hij dezen
gewaar werd, was het reeds te laat om
een botsing te voorkomen. Weliswaar
werd nog uit alle macht geremd, doch
tevergeefs. Met donderend geraas stort»
te de express zich met een snelheid van
90 K.M. op den anderen trein en zóó
hevig was de schok, dat, ondanks het
aanzetten der remmen, beide treinen
toch nog over een afstand van twechon»
derd meter werden voortgeschovcn.
In den stikduisteren, regenachtigen
nacht ontstond een ontzettende paniek.
Het kraken der in elkaar schuivende rij»
tuigen verrtfengde zich met het hulpgc»
roep der gewonden en de angstkreten
der in de wagons opgesloten passagiers.
Eerst ruim een uur na de ramp kon hulp
vanuit Sons worden verleend.
Een der reizigers van den trein naar
Cette verhaalt het volgende: „Onze
trein wns juist weer beginnen te rijden,
nadat hij een tndje had stilgestaan. In
onze coupé bevonden zich soldaten, die
op een mondharmonica speelden en hoe»
wel wij ons erover verbaasden, dat de
trein kort daarop opnieuw stilstond, was
toch niemand er op verdacht, dat er
iets zou kunnen gebeuren. Een vrouw
deed rustig een dutjo evenals haar doch.
tertje. Een aantal passagiers bevond
zich in de zijgang, Zij die eeo plaatsje
bij tfc ramen hadden, keken uit, om ge»
waar te worden, waarom de trein stil»
stond. Plotseling werden wij opgeschrikt
door den kreet van een hunner: Daar
komt een andere trein op ons af. De
reiziger gooide onmiddellijk het portier
open en sprong naar buiten. Op het»
zelfde oogenblik had de botsing plaats.
at er verder met mij is voorgevallen
kan ik mij niet herinneren, want toen
ik uit mijn staat van verdooving wakker
werd, lag ik midden tusschen de rails".
Terwijl rondom volslagen duisternis
hecrschtc en de regen in stroomen neer»
viel, werden de eerste reddingspogingen
in het werk gesteld. De zwaargekwet»
sten werden in het seinwachtcrshuisjc
binnengedragen en de dooden gomden»
tificeerd. Uit Sens werden zoo spoedig
mogelijk brandweerlieden met fakkels
voorzien afgezonden. Tot zoolang moest
men zich met een paar zwak brandende
lantaarns en zelfs met zakbattcrijtjcs bc*
helpen.
Vermelding verdient, dat het aan den
hoofdconducteur van den achteropku»
menden trein te danken is, dat niet
nog een tweede botsing heeft plaats
gevonden. Hoewel zelf gewond, heeft
hij onmiddellijk het baanvak vóór en
achter de plek waar het ongeluk had
plaats gevonden, geblokkeerd, zoodat
de treinen die elkaar op deze grootc
route met zeer korte tusschcnpoozcn
opvolgen, niet konden doorrijden.
Ten gunste van den wisselwachter
kan nog worden gezegd, dat hij niet ge»
diplomcerd was en zelf reeds hcrhaaldc*
liik om overplaatsing had verzocht, daar
hij zich tegen de zware en verantwoor»
dclijkc taak niet opgewassen gevoelde.
Op zyn verzoek is echter door de P.
L. M. geen acht geslagen.
INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN
a 60 Centa per regel.
Hooikoorts
"Skunt gij bestrijden met AKKER'efl
®aa»Mi.inwi Abdijsiroop
VAN HEINDE EN VERRE
Een uit Zuid»Oost»Groenlana ontvan»
gen draadloos telegram meldt, dat het
schip „Gertrud Rask", bchoorende aan
de handelsmaatschappij voor Groen»
land te Kopenhagen, de Lindenowfjord
is binnengevaren en de expeditie heeft
eland, welke dezen zomer van Kopen»
agen is vertrokken met het doel ten
Deenschc nederzetting te vestigen en
o.a. den handel uit te breiden.
Verscheidene leden van de expeditie
zullen in dit tot nu toe onherbergzaam
oord overw.iitcren, om het klimaat eu
andere omstandigheden te onderzoeken
in verband met het genoemde doei.
Tijdens de revolutie en den hongers»
nood is in het Kirgiezengebied 90 pCc.
van den veestapel verloren gegaan, wel»
ke achteruitgang slechts voor een ge»
dcelte is ingehaald. Voor het oogenblik
heeft nog 46 pCt. der boerenbevolking
in dit gebied geen werkvee en 30 pCt.
in het geheel geen vee. Teneinde nier»
in te voorzien heeft de Russische staats»
lannencommissie thans voorgesteld een
edrag van 4.800.000 roebel beschikbaar
te stellen.
Tijdens een behandeling van een
huidziekte met radium in een Weensche
kliniek, wist een daar aanwezige hond
den radiumvoorraad, ter waarde van
ruim 7 milliocn gulden te bemachtigen
en op te slokken.
Teneinde de kostbare stof terug te
krijgen zat er niet anders op dan het
beest te slachten. Hetgeen ook gebeur»
de.
Een moord, die 5 jaar geleden bij da
onlusten na den Kapputsch in het Roer»
gebied is begaan, is thans tot ophelde»
ring gebracht. Destijds werd graaf Wes»
ternolt bij Haltcrn vermoord. Nu zijn
twee verdachte personen in hechtenis
genomen, waarvan er een reeds heeft
bekend, dat hij den graaf heeft gedood,
toen deze hem bij het stroopen ver»
raste.
De hoeve Caesares, waar de prins
van Wales logeerde, geeft wel een dui»
delijk beeld van een groot Argentijnsch
landbouwbedrijf. De hoeve beslaat
120.000 acres weidegrond, waar 30.000
koeien. 50 duizend schapen en 3 duizend
paarden grazen in de vrije natuur, bene»
vens eenige duizenden varkens en gei»
ten, dfc in afgeschoten gedeelten onder#
gebracht bleken. De onafzienbare kud»
den dieren boden den prins op een auto»
tocht van 45 minuten dwars door de
terreinen een indrukwekkenden aanblik.
Er bestaan ernstige plannen om bij
de Duitschc rijksspoorwegen de 24 uur
telhng in te voeren.
Kort geleden gedane ontdekkingen
van olie in Perzie en Irak, zijn aanlei»
ding geweest tot vorming van een
vaste autoroute van de kust der Middel»
landsche Zee in Palestina tot Bagdad
in het hartje van Mesopotamië.
Uit Peking wordt bericht, dat de
Britsche consul te Tsjengtoe heeft laten
weten, dat een detachement troepen is
gezonden naar Nnitsjocsien om te
trachten de zendelingen, die uit de pro»
vincie Tsjetsjoean zijn weggevoerd, te
bevrijden- Van deze laatste is niets
vernomen sinds 6 Aug. toen bericht
werd, dat zij ongedeerd waren.
Naar de Russische bladen melden is
bij restauratiewerkzaamheden aan het
gebouw van den generalen staf der
Marme to St. Petersburg in den muur
gemetseld gevonden een geheim archief
van den vroegeren (tsaristischen) ma»
rinestaf, datecrende uit de laatste ja»
ren voor de revolutie. Volgens de Iz»
westia is het waarschijnlijk, dat de ge»
vonden documenten nieuw licht zullen
werpen op de actie van de Russischo
vloot in den jongstcn oorlog-
In den staat Matto Grosso (Brazilië)
wordt een 800 kilometer lange spoor»
weg gebouwd, welke Cuyaba met den
N'oord»Oostelijken spoorweg van Bra»
zilic verbinden zal. De lijn doorsnijdt
onmetelijke oppervlakten van vrucht»
baar land, dat voor den landbouw, in
het bijzonder voor de veeteelt, geschikt
is. De maatschappij, die den spoorweg
aanlegt, werkt met een kapitaal van
5000 contos (ongeveer 13 millioen gul»
den) waartoe de staat Matto Grosso
een deel heeft bijgedragen.
Naar uit Berlijn wordt bericht, deelt
de „Innsbr. Nachr." mede, dat in de
Zuid-Tiroolschc Dolomieten gcweldi»
ge ijsholcn zijn ontdekt. De ontdekkers
zijn 6 K M. diep in den berg binnenge»
drongen en hebben twee ijskoepcls en
een ondcraardsch meer van 160 M.
middellijk ontdekt, dat sterk fosfores»
cccrt. Men heeft verschillende voor»
werpen gevonden, waaruit blijkt, dat
de holen vroeger ook aan menschen tot
verblijfplaats hebben gestrekt.
Amundsen heeft op zijn reis naar
Zwitserland aan een Duitsch journalist
verklaard, dat hij niet zal deelnemen
aan de Noordpoobexpeditie per Zep»
pelin onder leiding van dr. Eckener en
Nanson- Hij wil in den zomer van 1927
ander maal trachten de Noordpool per
vliegtuig te bereiken. Wel gelooft hij,
dat de Zeppelin zich voor zulk een
expeditie beter leent dan een vliegtuig,
maar hij vreest dat er door de hoogc
kosten niets van zal komen-
Amundsen sprak tegen! dat hij te
Friedrichshafen een onderhoud met
dr Eckener zal hebben.
In Derbyshire is in een hol Sn de
Many fold Valjey een deel van het
skelet gevonden van den uitgestorven
Lynx boreulis. benevens de stookplaats
van een mensch uit het stccnen tijd»
perk, met veel houtskool, verbrande
beenderen en wat grof gereedschap. De
overblijfselen van den Lynx zijn naar
het Museum voor natuurlijke historie
te South Kensington gezonden.
De kampioen DurhanusHcr Faith®
ful" werd Dinsdag in veiling te Buc»
nos»Avrcs voor 13-125 pond sterling
(circa 157.500 gulden) verkocht
Men zegt. dat deze «prijs de hoogste
is^ welke ooit voor zoo'n dier werd be»
taald-
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Ct«. per regel»
H. PAUW Jr., RIPPERDASTR. 12, TEU. 14537
