HAARLEM'S DAGBLAD
FLITSEN
ZATERDAG 5 SEPT. 1925 TWEEDE BLAD
HAARLEMSCHE OFFERVAARDIGHEID
In hun brief aan de kerkeraden der
Verschillende kerkgenootschappen van
18 Februari 1825, schrijven Burgemecs>
ter en Wethouders van Haarlem, dat
zij „ook doze Kollccte op eene even
plcgtige wijze willen doen ills die,
welke onlangs voor Noord Hollands
noodlijdende ingezetenen heelt plaats
gehad".
Onze voorouders maakten van het 1
woord „plechtig" veelvuldig gebruik-
Wie dit weet en met hun zegswijze
ecnigszins vertrouwd is. leest er ge»
makkelijk over heen Het is doorgaans
niet moeilijk hen te begrijpen, al bc>
doelen zij met dit adjectief wel eens
iets anders dan wij. die daarbij denken
aan ontroering die wordt gewekt, aan
een gewijde of althans verhoogde stem»
ming waartoe wij opgevoerd worden.
Muur hier is het anders. Wat is een
plechtige collecte? Wat verstond men
ten stadhuize onder een collecte, die
op plechtige wijze gehouden wordt?
Ik zal niet zeggen dat deze vragen
mij geen rust lieten, voor ik daarop een
bevredigend antwoord gevonden had
het zou te plechtig klinken- Maar het
fatale woord had mijn belangstelling
gewekt, en ik wou wel eens weten, hoe
het destijds bij zoon collecte eigenlijk
toeging. Ik nam dus inzage van de des»
betreffende stukken, en kwam al gauw
tot de overtuiging, dat ik. door het
reeds meermalen genoemde bijvoegclljkc
naamwoord misleid, te veel achter de
zaak had gezocht. Er was niets plcch»
tigs te vinden. Het betrof een offlciccle,
van overheidswege bevolen en gchou»
den inzameling van gelden voor nood»
lijdenden, waarbij men wat omslachtig
te werk ging- Misschien is hiermee dc
oplossing der moeilijkheid gegeven
Het is natuurlijk niet geoorloofd de bc»
grippen plechtig en omslachtig te ver»
ecnzclvigen. Maar is de schrijver van
het aangehaalde zinnetje zich het
onderscheid wel helder bewust ge»
wecst? Of verviel hij In de fout vin
ben. die in omslachtigheid al gauw wat
plechtigs vinden?
Hoe dit zij. de collecte voor de
slachtoffers van den watersnood ia 1825
droeg een ernstig karakter, in overeen»
stemming met dc olgcmccne verslagen»
heid- Ook op de ingezetenen van Haar»
lcm had de ramp een J-cpen indruk ge»
maakt- Juist in deze dagen waren een
viertal heeren (1) begonnen uitvoering
te geven aan een plan tot den bouw
van een zaal voor „Tooneel-, Toon»
kunst en andere Wetenschappelijke Bi.-
eenkomsten", die in een bestaands bc»
hoefte moest voorzien- Dat de nsam
vcor het komende gebouw niet geluk»
kig gekozen wts. kon natuurPjk. voor
den Raad geen bezwaar zijn om verlof
te geven tot het openen ccner tontine,
zelf 25 aandeden tc nemen en het
Commensalenhuis in de Zoetestraat
met het belendende huis voor het doel
beschikbaar tc stellen- Maar in dezelfde
raadsvergadering waarin dit besluit ge»
nomen werd, las do voorzitter een brief
van de gehoornde hecren voor. „Dc
treurige omstandigheden," zoo schrijven
zij, „waarin een gedeelte van Noord»
Holland zich bevindt, doet het ons en
ongerade en min vocgsaam achten
thans executie te geven aan het door
ons gevormde plan.... en wij hebben
daarom gemeend provisioneel daar»
mede te moeten superccderen
Hiermee was dc concertzaal voorloopig
van de baan. ook dit was een gevolg
van de doorbraak bij Durgcrdam, maar
daaraan dachten de Haarlemmers niet.
Zo waren er op uit den nood te Icnl»
gen. Ze brachten geld bijeen op dc»
zelfde wijze als thans hier en daar som»
metjes worden verzameld voor dc
slachtoffers van den stormramp. De
ambtenaren bij de stedelijke accijnscn
offerden tweemaal ruim veertig gulden
zij werden bedankf met de juiste op»
merking, dat zij „voorzeker in het ge
voel van mede tot leeniging van den
algemeenen ramp naar vermogen te
hebben bijgedragen, de beste beloning
zullen vinden". In zoo'n verzekering
ligt misschien iets plechtigs, maar van
een bclooning zouden wij in dit ver»
band toch niet durven reppen- Dc muzi»
kanten der schutterij en die van het
garnizoen geven een concert ten bate
der berooiden en de heer Van Arcnds»
bergen stelt geheel belangeloos zijn
/aal beschikbaar voor de werkende Ie»
den van het muziekgezelschap „Kunst
Vermaak", die zich daarin lieten
hooren. natuurlijk ook ten voordeele
der noodlijdenden- Niets van dit alles
.is ons vreemd, maar voor honderd jaar
deze wijze van inzamelen niet
zoo algemeen als thans Het gemeen»
schapsievcn was nog weinig ontwik»
keld, het aantal vereenigingen nog
niet groot, en bij gevolg bleven dc af»
/onderlijk ingekomen giften, behalve
die van particulieren, tot slechts enkele
beperkt-
Maar de opbrengst der beide eollee»
n overtrof elke verwachting. Twee
zijn er gehouden, binnen een weck. De
eerste ten behoeve van de slachtoffers
in Noord .Holland, de tweede ter leni»
ging van den nood in andere streken
het land- In dc kennisgeving, waar»
mee het werk der inzameling aanving,
spreekt het stadsbestuur als zijn over»
tuiging uit „dat het dankbaar gevoel
van zoo weldadig gespaard te zijn ge»
bicven voor alle de rampen, waaronder
zoo vele onzer natuurgenooten zuchten,
de ingezetenen van Haarlem zal aan»
sporen om zich evenals bij vroegere
gelegenheden door echte milddadigheid
tc onderscheiden". De voorgangers bij
de godsdienstoefeningen op Zondag»
morgen wien men verzocht heeft, dc
collecten met een aanbeveling aan hun
gemeenten bekend te maken, spreken
in denzelfden geest, en ik sprak van
het ernstig karakter dezer aigcmccne
inzameling wat een achtbaar gezel»
schap zag de raadszaal vergaderd op
den lódcn Februari 1825, „ten einde
vBn daar de Kollccte gezamcntlijk aan
tc vangen". Hier was het Dagelijksch
Bestuur met den gemeentesecretaris
en voorts afgevaardigedn uit dc kerkcra»
den van alle gezindten. Heel kerkelijk
Haarlem was er vertegenwoordigd,
broederlijk vcreenigd door ijver voor
hetzelfde doel. Van de Hervormden
waren er vier heeren predikanten, twee
hecren ouderlingen en twee hecren
diakenen de WaaJschen hadden hun
predikant en een uuderling gezonden
Volgen de Lutherschen met hun predi»
kant en een ouderling- Ik noem de
kerkgenootschappen op In de volgorde
waarin ze waren aangeschreven en
kom daarom nu aan de Doopsgezinden,
die door twee hecren predikanten en
twee heeren diakenen vertegenwoordigd
zijn. De Remonstranten hadden een
heer opziener gezonden en van de
Roomsch»Katholicken zag men er vier
heeren pastoors en drie heeren aalmoese»
Ik vertel dit zoo precies, niet omdat
ik bang ben iemand te vergeten, maar
om te laten zien. hoe men destijds
meende geen «lgcmeene collecte te
kunnen houden buiten de kerkgenoot»
schappen om- Intusschen is het niet dui»
delijk, waarin dc werkzaamheden van
dit groot aantal heeren bestonden. Col»
lecteeren deden ze niet. Daartoe waren
uitgenoodigd 12 raadsleden, 12 sup»
poosten uit de verschillende gestich»
ten en 12 Hervormde weesjongens. De
inzameling aan dc huizen liep in een
dag af, maar op het stadhuis bestond
gedurende twee dagen, telkens des mor»
gens van 9 tot 1 uur, gelegenheid „om
de giften desvcrkiczende te storten in
een daartoe geplaatste kist". Deze offer»
kisï stond in dc weeskamer, en was
vermoedelijk bestemd tot het in ont»
vangst nemen van de gaven der nota»
beien, die aan een gang naar het stad»
huis de voorkeur gaven- Ik vond er al»
leen papieren geld en goudgeld In. Ove»
rigens bracht de collecte ook knoopen,
gespen en vreemde muntstukken op
daarnaast een gouden hals» en een zil»
veren horlogeketting.
De opbrengst getuigt van groote of»
fervaardighcid. In dc vergadering van
den Raad van 4 Maart kon de voorzitter
mede deelen, dat de collecte voor
Noord'Holland had opgebracht ruim
vijftien duizend, die voor do andere
geteisterde streken ruim twintig du?»
zend gulden. Een notabele som! En de
onkosten bedroegen nog geen vijftig
gulden. Wie zou hiervoor niet een
beetje omslachtigheid over hebben? Dc
burgemeester is trotsch op zijn stad.
„Aan het hoofd eener zoo edcldenkendc
Gemeente geplaatst, achten wij het een
onzer aangenaamste pligten om haar
deswege onze erkentenis te betonen",
zoo verzoekt hij aan de geestelijken
van den kansel af aan de schare mede
te dcclen- „Ofschoon de milddadigheid
van dezer Stads Ingezetenen door alle
tijden heen zich op eene luisterrijke
wijze heeft gehandhaafd", neen, ik
mag niet meer aanhalen- Offervaardig»
he'd v-tsgt geen dank Dc Haarlem»
ners va.den hun belooning in het fee»
_;f iets tc hebben afgeshun ten bc»
hoeve hunner zwaar beproefde mede»
menschen.
H. E- KNAPPERT.
(1) J- A. van Zuylen van Nijevelt.
W. P- Barnaart, J. P. Teding van Berk»
hout, B- C- dc Lange-
BINNENLAND
VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 388
DE MINUUT DIE EEN EEUW LIJKT
Het contract in het boek-
drukkersbedrijf
Een actie tegen het bindend
tarief
Het „U- D-" verneemt over de ver.
gadcring van werkgevers in het boek»
drukkersbedrijf. leden van de Federa»
tie der werkgeversorganisatie. te
Utrecht gehouden, dat zij werd bezocht
door pl m- 80 personen en gepresideerd
werd door den heer A- Stok, directeur
der Zuid'Holl. Boek» en Handelsdruk»
kerij te 's»Gravcnhagc.
De vergadering besloot tot het in»
stellen ccner actie tegen het bindend
tarief, tot welk doel men zich zal wen»
den tot het H. B van den Ned. Bond
Boekdrukkerijen te Amsterdam-
Als eerste stap dezer actie werd een
commissie van 5 leden benoemd, die
zich te dezer zake met voornoemd H
B. zal verstaan-
Een tweede vergadering zal dan wor»
den gehouden op Donderdag 10 Sep»
tembcr. wederom te Utrecht, om mede»
deeling te doen van de inmiddels plaats
gehad hebbende conferentie met het
H- Bwaarna men de actie verder zal
ontwikkelen.
HET NEDF.RLANDSCH H1STO--
R1SCH SCHEEPVAARTMUSEUM.
In dc tc Amsterdam gehouden alge»
meenc vergadering van de vcrceniging
Nedcrlandsch Historisch Scheepvaart»
Museum is oud»ministcr .1. Th. de
Visser tot ecrelid benoemd en zijn de
periodiek aftredende bestuursleden her»
EEN ARGENT!JNSCHE DIEF UIT»
GLl_vERD.
De Belgische gendarmerie heeft aan
de grens, nabij Nispen, aan dc mare»
chaussec een Argentijn, zekere A. C.
uitgeleverd wiens uitlevering was ge»
vraagd wegens diefstallen destijds te
Rotterdam en elders gepleegd, waarvc
hij hier tc lande nog gevangenisstraf
goed had Dc man had juist een jaar
gevangenisstraf te Brussel a "liter den
rug wegens diefstallen in BclgW en heelt
nu zijr intr:k moeten nemen in de ge»
I vangenis te Rotterdam
Als al je vrinden staan te luisteren terwijl je moeder
langskomt en stilstaat om uit te leggen dat ze even
naar de stad moet en zal hij zoet zijn en zorgen
dat hij niet te warm en niet te moe wordt en als de
wind soms mocht opzetten moet hij zijn jas halen
en geef moeder nu een kusje, lieveling!
(Nadruk verijsden).
DE EPIDEMIE TE
STAPHORST
Reeds meer dan honderd
dysenteriegevallen
Gevaar bij de komende "mili
taire oefeningen
Uit Staphorst wordt ons gemeld
aldus De Avondpost dat de epidemie
van dysenterie, waarvan wij reeds mei»
ding maakten, zich sterk uitbreidt.
Meer dun honderd gevallen moeten
reeds zijn opgetreden in het plaatsje,
waar dc toestanden zóó zijn, dat alle
voorwaarden aanwezig zijn om uitbrc-i»
ding van de epidemie in de hand te
werken-
Ook in de omringende plaatsen scbij»
nen gevallen voor te komen, waardoor
eene zekere onrust onder de bewoners
van de naaste omgeving is te bemer»
ken.
Het lijkt ons van het hoogste be»
lang, dat ook van- militaire zijde dc
epidemie in deze streek niet wordt
onderschat (opkomst van manschap»
pen; verlof naar deze plaats, oefenin
gen).
TEGEN DEN ZOMERTIJD.
De gemeenteraden van Capellc aan den
IJssci. Wcstkapelle. Brt-skcns, Driewe»
ger. en Ellcwoutsdijk. hebben besloten,
instemming te betuigen met bet adres
van den gemeenteraad te Zoeterwoude
aan de Statcn»Gcneraal om afschaffing
van den zomertijd.
ERNSTIGE VAL.
Een arbeider uit Vcnlo, die in dron»
ken toestand zich tc Blcrick op den
zolder van een schuur wilde te slapen
leggen, viel van de ladder en kwam op
zijn hoofd terecht. Levensgevaarlijk ge»
wond en inwendig gekneusd is hij naar
het gasthuis tc Vcnlo overgebracht.
BEDRIEGELIJKE VOORWENDSELS
Mr. -V H. v. R., advocaat te Rotter»
dam. schrijft naar aanleiding van de op»
lichting van den goudsmid P. M. aldaar
voor een bedrag van f 190, dat hij aan
zijn woonhuis bezoek kreeg van een pc-r»
soon, die zich eveneens Braat noemde
cn voorgaf te wonen te Nieuw»Helvoet,
als landbouwer. Aan een boer te Schie»
dam zou deze Braat koeien verkocht
hebben, waarna hem bij dc afrekening
minder betaald werd dan was overeen»
gekomen. Naar wat hij van zijn trans»
acties en boekhouding meedeelde, leek
hij een vakman, die op de hoogte van
zijn tijd wilde zijn. Hij zei, dat hij juist
van zijn debiteur te Schiedam per fiets
kwam. en dat hij daar even buiten
de kom door een auto was aangereden,
zoodat hij zijn rijwiel bij een répara»
teur gebracht had. Nadat hij nog wat
over geldzaken cn bankrelaties gespro»
ken had. besprak bij een uur om op het
kantoor te komen, en vertrok. Korten
tijd daarop belde hij op en zei enkele
guldens te weinig bij zich te hebben om
dc rijwiclreparatie te betalen; hij vroeg
die te leen tot de eerste afrekening. La»
ter bleek, dat hij gefingeerde adressen
genoemd had.
EEN KETEL GESPRONGEN.
Terwijl de loodgieter Milani te Kam»
Een bezig was een soldeerbout te ver»
itten, waarbij hij gebruik maakte van
zwavelzuur, sprong de met gas gevulde
ketel plotseling uiteen. De man werd
hoogst ernstig vérwond en is naar het
ziekenhuis vervoerd.
BRAND.
Door het omvallen van een lamp bij
het losmaken van een paard in den stal
ontstond brand in de boerderij van den
heer R. in de Beukenlaan te Soest. Door
gebrek aan water in de nabijheid kon
de brandspuit niet spoedig in werking
treden. De boerderij, met het grootste
gedeelte van den inboedel, werd een
prooi der vlammen. Het huis was laag
verzekerd, de boedel niet.
Van de posttarieven
Nog andere verlagingen?
De R.»K. Werkgever zegt uit goede
bron te hebben vernomen, dat op de op
1 October voorgenomen verlaging van
het buitenlandsche briefkaartenport tot
10 cent binnenkort nog andere belang»
rijke verlagingen zullen volgen.
VAN EEN AFSCHEID! 'Als hls»
torisch vertelt de „Asser Crt-Het
gebeurde dezer dagen te Noordwolde.
Boer P. was aan het melken, toen zjjn
oude hond bij hem in den koestal kwam
en hem een voorpoot toestak. P. nam
daar aanvankelijk geen notitie van,
maar toen het dier aanhoudend weer
zijn poot naar hem ophief en daarbij
een klagelijk geluid liet hooren. nam
de boer den poot even in zijn hand en
zei zoo iets als „beste hond". Toen
ging het dier kwispelstaartend weg,
liep de keuken in (waar het anders
nooit kwam), stak ook de vrouw des
huizes zoo lang een voorpoot toe, tot
ze hem even in haar hand nam, verliet
het huis, stapte naar zijn hok en---,.,
stierf een kwartiertje later,
MOTOR=ONTPLOFFING.
Te Termunterzijl is volgens de N.R.
Ct-, bij de familie bericht ontvaLgen,
dat Jan van der Laan machinist aan
boord van den motorschoener „Atlan»
tic." kapitein Oldcnburger, tengevolge
van een motcr»ontploffing te Kiel is
overleden.
EEN DORSTVERWEKKEND WERK
Bij het surveillecren op de kermis te
Wijdenes werden, zoo meldt de Maas»
hodc, door drie politiemannen resp. 30,
25 cn 22 biertjes per dag gebruikt. Zulks
bleek uit de gcmccntcrekening en werd
in dc laatste raadszitting ter sprake ge»
bracht
Haarlemmer Halletjes
EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE.
„Meneer", zei de bedaarde bleekc
man, die tot nu toe, in een hoekje van dc
derde klasse-coupé rustig zijn vakblaad
je voor horlogemakers had zitten lezen,
„u spreekt van slapeloosheid. Daar weet
ik van mee te praten. Een paar jaar ge
leden had ik er verbazend veel last van;
nachten achtereen deed ik geen oog
dicht".
Hij knikte als om deze mededeeling
nog te bevestigen tegen den dikken man
tegenover hem. op liet uiterlijk een ge
zeten koffiehuishouder en legen een jong
mens ch dat naast dezen zat. De eerste
bromde wat, bij wijze van antwoord, dc
tweede lachte een beetje en vroeg: „Weet
u dat wel zeker?"
..Of ik hel zeker weet? Natuurlijk'
natuurlijk. Waarom vraagt u dat?"
„Omdat een mensch gewoonlijk meer
slaapt, dan hij zelf wel weet, maar als
hij den hal ven tijd wakker is geweest,
zich verbeeldt dat hij geen oog dicht
deed".
„Zoo", zei de horlogemaker. „Weet u
dat zoo precies? Wat makkelijk, als je
iels precies weet. Mag ik vragen; wat is
uw vak?"
„Student in de medicijnen", zei het
jonyemensch.' „En u als ik vragen mag?"
„Horlogemaker", zei de ander, die
toch wel wat uit het veld geslagen scheen
te wezen bij het hooren van die quali-
teit.
„O, dan begrijp ik hef', zei de stu
dent „U lag den heden nacht naar dc
Hokken in uw huis te luisteren en ze
sloegen allemaal ongelijk. Dat moet vree-
selijk wezen voor een vakman".
„U bent er net naast. Op miin slaap
kamer hangt geen enkele klok. Als je er
den heelen dag middenin zit, dan wil je
er 's nachts niet van. hooren. Maar sla-
pelooze nachten had ik toch en dat kan
ik u bewijzen. Allerlei uitvindingen heb
ik gedaan, als ik wakker lag".
„Dat is knap", vond de student.
„Dat dacht ik ook. Maar 's morgens
bij daglicht, vielen ze niet mee. Er man
keerde altijd wat aan".
„Reik me de hand, oude heer', nep
dc student jolig. „Zoo is 't mij ook wel
gegaan. Nog niet lang geleden droomde
ik, dat ik examen deed. Zes professoren
om de tafel en ik onschuldig lam er te
genover. Ze vroegen om beurten en ik
wist alles. Alles. Zoo raar konden ze
niet vragen of ik gaf er antwoord op.
Eenparig lieten ze me door, met lof".
„En overdag?" vroeg de horlogema
ker nuchter.
„Overdag kreeg ik zes maaDden van
dezelfde heeren. Ze wilden me met alle
geweld nog eens terugzien. En u, me
neer", vroeg hij aan zijn buurman, een
klein kereltje met een gezicht Vol rim
pels. alsof hij veel zorg had, „slaapt u
nogal goed? We zitten hier zoo gezel
lig met z'n achten bij elkaar, laten we
daar nu eens gezellig over babbelen".
Het mannetje antwoordde gewillig,
aar met een zware stem, als een ba-
ïin. Gek toch: uit kleine kereltjes ko
men vaak stemmen als een onweer en
beroemde tenoren zijn gewoonlijk groo-
ti dikke menschen.
„Als ik niet in de knijp zit over de
belasting", zei dus de kleine dreunend,
„dan slaap ik best".
„En is dat vaak, dat u in de knijp
zit?" vroeg de horlogemaker.
„Altoos, zei het mannetje".
juist", zei de horlogemaker. „Dat
doen we allemaal". Hij keek de coupé
rond en zag zes toestemmend knikkende
hooiden.
,,Ik betaal nog geen belasting", zei de
student luchtig.
„Hou het zoo, meneer, hou het zoo
daverde het mannetje. „Ik tob er altijd
r. Als dc eene belasting met krabben
bijten afbetaald is, dan is de andere
alweer half achter. Net als dc klokken,
nan meneer sprak, die niet gelijk
loopen".
„Van klokken gesproken", vroeg een
man in 1 zwart, aie zich tot nu toe nog
niet had laten hooren, „waarom loo
pen die nooit rel ijk? Als de aanwezigen
zoo vriendelijk willen wezen te zeggen
hoe laat zij het hebben, dan zullen we
wel zien. dat ze allemaal verschillen'
Het gezelschap vergeleek dc horlo»
ges- Het moest omstreeks vier uur
wezen. Er kwamen allerlei uurwerken
voor den dag zilveren, ijzeren en één
gouden - dat was van den dikken man
in den hoek.
„Lant ons aannemen," zei dc student,
„dat meneer den waren tijd heeft,
want bij is een vakman Hij kent hor»
loges en de horloges kennen hem
Hij bedoelde den horlogemak :r d-e
vol zelfvertrouwen zei„net is tlre
minuten vóór vieren De ce.iigc vrouw
in het gezelschap had geen ho-iogc bij
zich. „Als ik weten wil hoe laat het
is." zei zc met een lach, „dan vraag ik
het wel aan iemand."
„O, afhankelijkheid dor r/>:v,'
declameerde de student. „Zoo slingert
zich 't klimop langs den solidcn eik.
Maar hoe staat het met de anderen?"
Het kwam uit, zooals we allemaal
verwachtten. De een had het kwart
voor, de ander kwart over vieren, een
derde zei dat zijn horloge stil stond.
Geen enkel liep met dat van den
horlogemaker gelijk. Maar die had al
opgeriicrkt. dat de student er geen voor
den dag haalde en vroeg met een effen
gezicht„En u zelf, meneer?"
„Dame cn heeren," zei de student
zonder een oogenblik van zijn stuk te
raken, „ik heb die ietwat pijnlijke vraag
al lang voorzien. Mijn horloge staat in
den lommerd en ik hoop, dat de amb»
tenaar het tTouw voor me opwindt. Het
is, moet u weten, aan 't eind van de
maand
„De derde September?" vroeg be»
schroomd het kleine mannetje.
„Meneer met de trombone in je
keek" zei de student, „laat ik u
zeggen als u het nog niet weet, dat
er maanden en maanden zijn,
even goed als klokken cn klokken
De gewonemaand eindigt op den
30sten of den 31stenbehalve in de
maand Februari, maar daar spreken we
niet over. Mijn maand eindigt den
15dcn. want dan sturen ze thuis mijn
maandgeld- Begrepen?"
Hij keek den kring eens rond- Nie»
mand maakte bezwaar- Maar de man
in het zwart was een volhouder.
.Waarom loopen horloges nooit ge»
lijk?" vroeg hij weer en keek daarbij
den horlogemaker aan.
„Als u van mij een antwoord ver»
wacht." zei die, „dan wil ik u wel zeg»
gen dat ik het ook niet precies weet
Meneer hierover" (hij wees op den stu»
dent) „heeft al gezegd, dut er maanden
en maanden zijn. Zoo zijn er ook men»
schen en menschen, want wij zitten
hier met ons achten, nllemonl met een
neus,'een mond, twee oogen cn twee
ooren en toch allemaal verschillend.
Zou u dan denken, dat horloges alle»
maal precies gelijk zijn?"
Dit staaltje van wijsgecrigheid
bracht zelfs den student tot zwijgen-
Maar hij scheen plezier tc hebben in
den horlogemaker en lokte hem weer
in 't gesprek door te vragen: „waarom
heeft u geen klok op de slaapkamer?
Toch niet alleen, omdat u er den heelen
laj mm te m:-»'
„Omdat ik het niet noodig vind.
't Is mijn vak cn ik heb cr dus voor»
deel van. maar begrijpt u, waarom de
menschen er zoo op uit zijn, hun leven
altijd maar in vakken te vcrdeelen
minuten, seconden? Overdag, ja.
dat is wat anders -Je moet je dagtaak
vcrdeelen, op tijd eten en drinken en
schoolgaan en mUnschen bezoeken of
bezoeken ontvangen- Maar. wat komt
het er 's nachts op aan? Een van bei»
den je slaapt wel of je slaapt niet-
Slaap je wel, dan weet jc van den tijd
niemendal af Slaap jc niet, dan doet
het er niet toe of het vier uur is of
ijf of zes."
„Met uw permissie," zei dc man in
het zwart, „je moet toch weten wan»
neer je opstaan moet."
„Is het dat alleen? Naast mij woont
een vrachtrijder en die gaat vast om
zeven uur dc deur uit met paard en
wagen. Die rammelen zóó. de wagen
bedoel ik (ofschoon de botten van het
arme paard ook wel moeten rammelen,
van magerheid bedoel ik) dat je er
wel wakker van worden moet. Dan
wacht ik nog eventjes en sta op. 't Is
zoo eenvoudig als het maar kan".
„Heel mooi", zei de man in 't zwart,
„maar wij kunnen niet allemaal naast
een vrachtrijder wonen' daarvoor zijn
cr niet genoeg, sedert dc auto uitgevon»
den is".
„Dan neem je een porder", zei de
klokkenmaker. „Of je laat je roepen
door een huisgenoot".
„Hier steunt de forsche eik toch
weer op het klimop", zei dc student.
„Jawel, je vrouw of je dochter of de
dienstbode moet dan maar zien dat zc
op tijd wakker is. Zelfzucht, uw naam
is man!"
Hier mengde zich voor den eersten
keer dc dikke man. die een koffiehuis
zou hebben, in het gesprek cn zei;
„Dc heeren spraken daar van slape»
loosheid, daar lijd ik ook aan"
„Zorgen?" vroeg dc kleine man, en
zijn zware stem schalde door de kleine
ruimte. „Toch geen zorgen?"
„Waarom niet?" vroeg dc dikke
„denk jc soms, dat ik gein zorgen heb
al zie ik cr welvar, id u t. Maar 't
is erger nog: honden!"
„Van u zelf?" vroeg dc student.
„Meneer, hoe kom jc cr hij?" Hon»
den van de buren. Eén rechts en écn
links Allebei hebben ze een herders»
hond, die 's morgens om zes uur uit»
gelaten worden cn dan samen gaan
-echten. Het is een lawaai, dat hooren
n zien je vergaat: ik word er altijd
wakker van en kan dan niet meer in»
slapen".
„Proces»verbaal wegens burenge»
rucht", zei de man in het zwart streng.
„Ik als deurwaarder zou zooiets niet
erdragen".
„U praat gemakkelijk, maar mijn ad»
vocaat zegt, dat zes uur niet wordt be»
schouwd als voor dc nachtrust bestem»
de tijd".
„Advocaten hebben alcvel wat raars",
zei de wijsgeerige horlogemaker.
„Praat eens met dc eigenaars", raad»
de de juffrouw aan, bereid tot vrede
stichten.
„Dat helpt niet, dat helpt nooit
Eigenaars van honden vinden die al»
tijd dc aardigste beesten, die er zijn".
„Ik zou wel een middel weten", zei
de student. „Zijn de honden groot of
klein? Groot? Zoo groot zoowat?" En
hij wees op de halve hoogte van de
coupé.
„Als je mij voor den gek houdt
zei de dikke, „wanneer ze zoo groot wa»
ren, zouden het bijna olifanten zijn".
„Gccd, laat ons dan zeggen: gemid»
dcld. Heeft u zelf geen honden?"
„Nooit gehad cn ik denk er niet
over om er een te nemen".
„Dat is jammer", zei de student, na
denkend. „want ik had juist zoon
mooie oplossing voor u om de honden
van de buren kwijt te raken".
„Wat dan?" vroeg de dikke gretig.
„U koopt een heel grootcn. sterken
hond. Die maakt eerst den hond van
den rechterbuurman dood cn dan den
hond van den linker huurman en dan
verkoopt u uw eigen hond weer cn zoo
zijn ze alle drie uit de voeten...."
„Hm", bromde dc dikke en keek den-
student wantrouwig aan, maar die zette
een gezicht vol blanke onschuld en keek
onbevangen terug, xoodat de dikke om
zijn figuur te redden, maar een sigaar
opstak cn niet lette op de glimlachen»
tie gezichten van dc andere reizigers.
Alleen de man in het zwart lachte niet.
Die /ei met een stroef gezicht: „ik
zou dien rand maar niet volgen, je kon
er slnpelooze nachten door krijgen"
„Hoe zoo?" vroeg de student.
..Omdat er met dc justitie niet te
spotten valt, jongmensch", antwoordde
de deurwaarder gestreng.
„Dank je voor dc waarschuwing
brave!" En hij begon tusschen de tan»
den een deuntje te neuriën, waarvan
de woorden waren:
Als vaderlief zich steekt in 't blauw,
Dan komen al zijn jongens gauw,
Dan krijgen ze koek of centen.
Maar als papa zich kleedt in 't zwart,
Dan bromt hij luidt en slaat hij hard
Op ons, och arme venten!"
„Slaat dat soms op mij?" vroeg de
heer in 't zwart grimmig.
„Nee hoor. ik denk heelemaal niet
aan u, edele heer, „ik zing maar zoo
voor mijn plezier".
Het kleine mannetje, dat 's nachts
wakker lag uit zorg over zijn belasting,
had al een paar minuten zitten knik»
kebollen en raakte op eens in diepen
slaap. Dreunend gesnork verkondigde
dat aan zijn reisgezelschap.
„Hei. vriend, word eens wakker, de
ruiten rammelen van zulk snurken!"
riep de horlogemaker, maar de student
zei: „laat den man slapen, ik weet hoe
plezierig dat is na een doorgewaaktcn
nacht".
„Fuifnummer!" bromde de man in het
zwart.
„Droogstoppel!" zei dc student, zon»
der hem aan te zien, recht voor zich
heen. Maar de horlogemaker, bang voor
ruzie tusschen die twee, begon een lang
verhaal over een vriend, die ook zoo»
veel last van slapeloosheid had gehad
en op raad van anderen was gaan tel»
len. totdat zijn tong er vermoeid van
raakte, maar ingeslapen was hij niet"
„Een glas koud water drinken voor
je naar bed gaat", zei de dikke heer,
..dat is het heste".
„Niet koud. maar lauw", zei de juf»
{rouw. ..Mijn tante doet dat al jaren
en 't helnt patent".
„Jarenlang lauw water drinken!" zei
dc student vol afschuw. „Dan slaap ik
liever niet!"
Dc trein stond stil. De student stond
op. „Hoe laat is het op uw horloge?"
vroeg hij den horlogemaker.
„Tien minuten over half vijf".
..De spoorklok staat op dertien en
de spoor weet het. Uw horloge deugt
ook al niet Dng juffrouw, dag heeren.
goeie rei-,'" En bij 't uitstappen to?
den man in 't zwart: „Bonjour, per
soon
Eer de zwarte man. kwaad, een pss»
send antwoord vinden kon, was d*«
student al halvenveee het perron.
FlDELIOu
