Haarlem's Dagblad | 1925 | 21 oktober 1925 | pagina 9

HAARLEM'S DAGBLAD

UIT DE NATUUR

VAN HET POLITIEKE
T0URN00IVELD

WOENSDAG 21 OCT. 1925 DERDE BLAD

DE St. PIETERSBERG

Het Kamerlid Vliegen heeft een goed
werk gedaan door eens te interpelleeren
Iioc liet staat met de afgraving van den
St Pietersberg en welke stappen de re
geering denkt te doen om dit natuurmo
nument ie sparen.

Want we behoeven geen gebrek aan
vaardeering te "nebben voor het groote
werk van de Vereenigiog tot behoud van
Natuurmonumenten om tot de erken
ning te komen dat deze in dit geval
machteloos is geweest iels te doen en
dat alleen een lichaam met dwingende
lwvocjjdheid ais de regeering hier in
kan grijpen.

Eigenaardig doet het aan, wanneer de
minister opmerkt dat hij niet bij machte
is in te grijpen. Tijdens de mobilisatie
-vej\l dit ook niet aangevoerd toen in
vele gevallen snel ingrijpen nooitg was
cn de „noodwetten" niet van de lucht
waren. Terecht merkte dan ook de heer
Drooglever Fortuyn op dat maatregelen,
genomen moeten worden tegen dit geval-
en dergelijke.

De lezer, die den St. Pietersberg nier
kent, zal zich mogelijk afvragen oi mi
het onmogelijk maken van een bedrijf
waarin binnenkort 300 menschen werk
vinden, wel vergoed wordt door het
behoua van wat groeit cn bloeit op den
berg en daarom leek het mij gewenscht
déze nog eens te beschrijven, al vertel
de ik er ojipervlakkig reeds iets van in
juni.

We moeten ons den bodem van Zuid-
Limburg denken als ee:i geheel met de
Midden-Europccsche gebergten. De rest
van ons landje is veei later ontstaan,
gedeeltelijk in den ijstijd (het glaciaal ol
diluvium), gedeeltelijk van veel jonge
ren tijd (alluvium), 't Is dus geen.won
der dat dc plantengroei van Zuid-Lim
burg zich aausluit bij die van Midden-
Europa «a verschilt van overig Neder-
15 nd. Zeer veel soorten zouden ge
schrapt moeten worden uit onze flora's
indien wc Zuid-Limburg verloren of
alle natuur cr verdween. Maar er komt
nog iets bij. Er zijn enkele plekken in
Midden-Europa, meestal zuid-heJlingen
van grootere gebergten, waar een uit
gesproken warmte-minnende (thermo-
pliilc) Hora is, waar opeens planteni
groeien uit Zuid- ol Zuid-Oost-Europa.
Zulke plekken zijn ia Duïtscbland bij de
Kyjih.iuscr, in den Elzas, bij Colmar,
bi; Iris; en een vierde dergelijke p'.ek is
de keuvclrij tusschen Luik en Maastricht)
tit - tien naam draagt van den St. Pie
tersberg. In BeJgiè is de flora mogelijk
neg rijker dan op het Nedcrlandsche ge
bied- daar groeit bovendien nog de Pop
pen-Orchis (Aceras anthropophora) en
:k vond er dit jaar zelfs één ex. van het
Hondskruid (Anacamptis pyramidalis).
(Taan we van België uit naar het Noor
den, dan komt op de greats een gcdeetle
met uitsluitend noog bosch, waar juist
niets bijzonders groeit. Een kilometer
van de grens komt struikgewas, onder
broken mei open plekken cn terrasjes
waar de zon wij toegang beeft cyi waar
het Vün irorgcns 9 toi 's middags 2)
uur, zooals ik meermalen ondervond,
imoorheet kan zijn. Het zon&etje brandt
daar heerlijk op de Zuid-Oost-helling,
hier en daar op de kale rotswanden van
kalksteen cn dc, in ons 'and overbeer-
S'.-Isendc. Westenwind wordt gebroken
door de dichte boschbegroeiing op het
hcogsie gedeelte. Alle voorwaarden zijn.
er dus aanwezig om een warmtemm-
nende :o te herbergen en we vinden
er, cn dit is de eenige plek in ons land
het zonneroosjc (Heliauthemum vul
gaer) een prachtig geel bloemetje op
houtige lakken, die vlak tegen den<
kal'sbodeni liggen cn met wortels die

zeer diep tusschën de steenen doordrin
gen. 't behoort tot de familie van de
Cistaoeeën, een familie die haar verte
genwoordigers in hoofdzaak in zuidelij
ker streken te.t. De tweede merkwaar
dige soort, die op nog een tweede plek
in oiib 'and groeit, is de Eng. bloem
(Cynanchum V mcetoxicum), een geelach
tige bloean die massa's insecten lokt en
geen meeldraden maar stuifmeelklompjes
heeft. In onze strdcen is dit opk de
ecnigste vertegenwoordiger van de fa
milie van de Asciepideeën.

De derde merkwaardigheid, die ook
mogeij.k nog wel eens elders in ons
land gevohden is, is een orchidee, de
Bruinroode Wespenorchis (Epipaclis
rubigmosa), die sterk riekt naar vanylle
inet brumroode bloemen. Verder vimlen
we er zeldzaamheden als het Perzik-blad-
kiokje, de Soldaatjes- en de Vliegen-
Orchis, en nog andere orchideeën, de
Paris oi Eenbes, de gedekte Aronskelk,
duizenden Bosch-Anemonen, kortom, de
St Pietersberg is ondanks de schade,
die er reeds is aangebracht een natuur
monument van den eersten rang. Ook
het iandscahp, met zijn uitzichten op
St. üeertiuid, Eysden en op het Belgi
sche Maasdal is zoo mooi dat dit al
leen reeds de beseherming wettigde.

Nu zal de lezer zich afvragen hoe eht
mogelijk is dat niet reeds eerder in de
Kamer stemmen opgegaan zijn voor wet
lelijke bescherming en dit snap ik ook
niet goed. Wel schijnen verschillende
autoriteiten in de streek zelve zich zeer
llig te toonen ten opzichte van
dc bescherming en men beweertt zelfs
dat ze allen functies hebben in of aan
deelhouder zijn van de maatschappij die
den berg exploiteert, 't ls anders ook
moe'iirk 'c veridaren. De Limburger Koe-,
rier publiceerde met Pinksteren, toen de
Ned. Natuurhistorische Vereeniging in
Marstricbt vergaderde en o.a. een mo
tie aannam voor wettelijke bescherming
van den berg, een artikel waarin o.a.
beweerd werd dat de merkwaardigste
plekken niet afgegraven 'werden en ver
zwegen dat men ze onder puin bedolf.
Een Kaartje van het ontgonnen en te
ontginnen gebied werd op zeer kleine
schaad geteekeud en een ounoodig groot
terrein "werd er in opgenomen (geheel
de stad was er ook bij!) opdat de ver
woesting maar zoo klein mogelijk zou
gelijiccn.

Tegen dergelijke plaatselijke tegenwer
king past maar één middel, ingrijpen
van de regeering door middel van wet
die, evenals in België diverse natuur
monumenten beschermt tegen iederen
aanslag, ook van de eigenaars zelve. In
België mag de bestaande fabriek aan
den berg wel doorwerken maar alleen in
de diepte, niet aan de oppervlakte.

Zal dc interpellatie van den heer
Vliegen ten gevolge hebben dat er nu
in do Kamer spijkers met koppen ge»
slagen worden? 't Lijkt mij haast on»
denkbaar dat van de honderd Kamer»
leden cr geen ccn»en»vijftig zouden
zijn die niet zooveel gevoel voor
schoonheid van dc natuur cn niet zoo»
veel waardccring voor dc natuurwe»
tcnschiip zouden hebben, dat ze dit
mooiste plekje bij een van dc mooiste
steden van ons land verloren willen
zien gaan. Maar er is helaas, ook bij
onze regeerders, maar al te veel on»
kunde omtrent alles wat cr groeit cn
leeft omdat de metsten nog niet tot
dc generatic behooren. waartoe tc
steeds talrijker natuurliefhebbers bc»
hooren. Maar we zijn al reeds op den
goeden weg.

C. SIPKES.

TWEEDE KAMER

'20 October.

Het salarisdebat. Vragen van den heer Ter
Laan. Antwoorden der regeering. Moties.
Niet verwezenlijkte verwachtingen. Booze
woorden tot slot. Een blij einde.

Vandeaj,
interpellatie
gehouden,

het salarisdcbat voor dc
in den heer TER LAAN'

r,raan dc verwachting ten

grondslag lag der ambtenaren, dat hen
over 1924 een uitkeering over het alge»
meen zou worden geschonken, ccn
verwachting die niet verwezenlijkt is,
ook gisteren niet.

Dc interpellatie 'van den heer Ter
Laan hccit slechts ccn dag geduurd;
gisteren nog werd zij beëindigd door
de stemming over de tijdens het debat
ingediende moties, waarvan.er vier
exemplaren op dc tafel van dep presi»
dent iijn neergelegd geworden.

Dc heer TER LAAN ving zijn inter
pellatie aan niet klachten tc uiten over
<]c wcjking van liet georganiseerde
overleg. Ken der twee moties van
den heer Ter Laan vroeg dan ook ver»
betering van dc werking van het gcor»
fpmisrerd overleg, zoodat het meer ge»
bbenden arbeid kan verrichten,
c. tol nu mogelijk was.

Fan zette dc interpellant uitvoerig
uit.cn. hoezeer het hem en de ambtc»
naren gegriefd had, dat de regeering
hnur belofte niet gehouden had, haar
belofte aan dc ambtenaren een gene»
rale uitkeering ineens over 1925 te ge»

Wc! aldus dezelfde spreker wil
de regeering verandering brengen in de
salariM-oriDen cn de onderlinge verhou»
dingen van het Bezoldigingsbesluit,
maar kan dit: riep hij uit op
spoot1! «stelling. Hij moest dan vrcczcn,
dat bij dc onderhanden zijnde „plooien»
glads.rijkcrij" nieuwe plooien zouden
ontstaan. Deze methode kan nooit
werk-.!like bevrediging brengen, omdat
dc sabirissen van thans verre- blijven
beneden het levenspeil van 1914. Daar»
tegen kwam dc heer Ter Laan met felle
etf scherpe woorden op. gelijk heel zijn
interpolatie een felle en scherpe op po»
v' '-gén dc regeering geweest w.

Dc heer TER LAAN zag het terug»
komen van dc ecais gegeven belofte als
een deel van het algemeene streven om
de arbeidersklasse ten onder te bren»
gen, wat steeds is duidelijk geworden
uit her maken van den post der amb»
tcnaarssalarisscn tot een sluitpost.

Dc interpellant kon niet anders con»
cludcercn uit de millioenennota voor
Ï926 en het gebeurde met dc begroo»
ting van 1925. dan dat de heer Colijn
met cijfers goochelt de toestand
van thans is niet zóó treurig, als dc
ministcr'prcsident het wel wil doen
voorkomen. Maar de regeering vraagt
zich slechts nf „met hoe weinig kan ik
van dc ambtenaren afkomen?"

Dc ambtenaren krijgen niets de
hoogstaangeslagenen krijgen een toe»
slag van aanmerkelijke grootte door dc
opheffing van de Verdedigingsbelas»
ting It.

Nu hebben deze zuiver»financicelc
beschouwingen in het verdere debat
heel weinig relief gekregen, wijl dc mi»
nistcr het niet wenschelijk vond bui»
ten dc algemecne beschouwingen, die
aanstaande zijn, brecde financieelc be»
schouwingen gisteren reeds te houden.
De Kamer stemde daarmede in.

Dc interpellatie eindigde met de ge»
bruikclijke vragen, die de kort»gefor»
muieerde weerslag waren van het bo»
ven vcergcgcvcne. De MINISTER
heeft deze vragen direct beantwoord,
zóódanig, dat er behalve voor den in»
tcrpcllsnt en den heer L. de Visser wei»
nig meer te zeggen overbleef althans
ieder der „nakomers" sprak kort en
op dén dag kwam de Kamer gereed met
ccn debat, waarvoor men een gchccle
week had uitgetrfjkken.

De Minister legde dan vast met
een beroep op de stukken, die in het
georganiseerd overleg waren besproken
cn .aarbij waren ingestuurd dat
door dc regeering nooit een belofte

zonder meer is afgelegd geworden,
belofte van nog een algemeene uitkee»
riug aan de ambtenaren over 1925. De
heer Colijn heeft een uitkeering toe»
gezegd, wanneer en zie hier een
voorwaarde de vermindering van
den salarislast door de kortingen over
1925 23 millïocn zou hebben Opge»
bracht. Daar de vermindering bleef
beneden 23 millioen gulden, kan ook
de uitkeering niet komen.

In het verdere debat ook van
rechtsche zijde werd opgemerkt, dat
het eigenlijk beter ware geweest, in»
dien zelfs geen toezeggingen waren ge»
daan onder afhankelijkheid van een
voorwaarde. De heer COLIJN ant
woordde, dat hij dat wel moest doen,
omdat ware meer dan 23 millioen uit
de salariskortingen gekomen, daarme»
de zou bewezen zijn geworden, dat het
gegarandeerde kortingspercentage lager
had moeten worden aan 10

Een -tweede punt waarover de heer
Ter Laan gevallen was, was dat de re»
gcering een herziening van het B&zolt
digingsbesluit voorstelde, een „plooien
wegstrijken", een herziening, die dc re»
gecring van tc voren aan een beipaald
bedrag getbonden had <nJ. drie millioen.
Neen, zeide do minister, dat is niet
waar: van mij is uitgegaan een voorstel
aan de Ccnfcr. Commissie van Geonga»
niseend overleg, waarin ik heb aange»
geven, welke plooien moeten worden
weggewerkt, naar rechtvaardigheid en
'billijkheid, en dat is door mij ge»
r a a m d op drie müHoen. Hot Gcor»
gauiscerd Overleg heeft volkomen vrij»
heid aanvullende voorstellen te doen
csn is niet gebonden aan het eenmaal
genoemde bedrag.

De heer Ter L-aan is bevreesd
deze vrees bleef ook in tweede instaan
tic bij hem dat o± konten termijn
geen herziening van het bezoldiging®»
'besluit mogelijk is. De minister meende
van wel, zijn voorstel was thans reeds
lang genoeg bij het Georganiseerd
Overleg, om spoedig door een rapport
besloten te kunnen worden.

Of er dan niet weer nieuwe plooien
zouden ontstaan, voor andere „plooi»
bewoners" aldus de heer ter Laan

nadcelig. De minister geloofde van
niet, al blijven dwalingen natuurlijk
steeds mogelijk.

Tot een algemecne uitkeering zou
de minister om de niet vervulde
voorwaarde dus niet besluiten. Hij
heeft echter andere dingen medoge»
deeld. Allereerst stelde hij vast, dat
uit zijn voorstel tot wijziging van het
Bezoldigingsbesluit bleek, dat hjj fou»
ten daarin erkende, die moesten wor»
den goedgomaakt. Wijl deze fouten ook
over 1925 hadden gewerkt, dus zorgon
hadden veroorzaakt, was de minister
bereid aan den hcrzicaingsmaa.tregel
terugwerkende kracht te geven. Dit
achtte hij een veel beteren maatregel
dan ccn uitkeering in eens aan allen,
omdat cr onder het ambtenaren» cn bc»
ambten corps duizenden voorkwamen,
die con uitkeenmg niet behoeven. De
minister wees op de matrozen, op de
onderwijzende ordebroeders cn »zus«
ters. De herziening van het Bezold.
toesluit zou veel beter werken.

Voorts gaf de minister toe, dat de
quuestic (o.m. inhoudende, dat van dc
gehuwde ambtenaien, die op 1 Dcc.
1924 in dienst waren, niet meer dan
1074 zal kunnen worden gekort) thans

heel bijzondere gebeurlijkheden
litgesloten permanent kan worden
erklaard. Hij wilde ook den kinder»

bijslag iets verhoogen en stelde een
mildere regeling in uitzicht voor het
„indienen" van den huwelijksbijslag.

De heer KUIPER de eenige R.K.
afgevaardigde die het woord voerde
zeide zijn stem aan de straks te noc»
m moties mi den heer ter Laan
niet te zullen geven, 'ndien de minister
Udc toezeggen dat het wegstrijken
der plooien niet al te lang zou duren.
De minister twijfelde aan de kortheid
der discussies in het G. O. niet, wilde
zelfs overwegen o. niet het uifckeercn
m een voorsohot mogelijk was.
De minister "indigde met te zoggen,
dat de rcëele looncn der rijksambtena»
gelijk waren aan die van 1920, we»
gens de daling dor indexcijfers.

Dc repliek van den interpellant
gaf geen nieuwe gezichtspunten. Hij
bleef op hot sta-dpunt staan dat de
hooge kosten van levensonderhoud het
eisohtcn, dat een gcne-ale voorziening
zou worden getroffen. H ij had in de
door hem geraadpleegde stukkon van
hot Georg. Overleg nooit van een
voorwaarde van den minister iets ge»
vonden. Hij moest dus zijn standpunt
wel handhaven. Wat tot uiting kwam
in een motie, .elke later door den
heer ter Laan in veeön is gesplitst ge»
worden. In doze motie wilde de heer
ter Laan Kamer eerst doen uireprc»
ken, dat een generale voorziening noo»
dig was om de stijging der rijksmiddc»
len, in dc tweede plaats, dat deze gene»
ralc uitkeering 112% zou moeten bc»
dragenvan het salaris, maar in ieder
geval f 100.

Toen verschenen cfe nakomers.
Dc heeren SMEENK en SNOECK
HENKEMANS achtten de interpellatie
overbodig, omdat men de beide pun»
ten, (de belofte en de 3 millioen) waar»
over men de regeering van kwaad ver»
dacht geheel had zien ophelderen. Zij
waren van oordeel, met den heer Co»
lijn, dat door de herziening van het
Bczokl. Besluit d.i&r geholpen wordt,
waar de billijkheid het eischt.

De motie»ter Laan over het Georg.
Overleg achtte de heer Smeenk, nu de
Centrale Commissie in andere samen»
stelling kort nog gelegenheid had ge»
had te werken, praematuur.

En dc heer SNOECK HENKE»
MANS, vroeg iets te willen overwegen
voor dc ambtenaren, die vóór 31 Dec.
1924 in dienst, na dien tijd in het hu»
weljjk zijn getreden. Hij wilde dezen
doen gelijk stellen met de ambtcna»
ren voor 31 December 1924 in dienst
cn ook voor dien datum gehuwd.

Dan kwam de hfcer DE VISSER, de
communist. Hij vroeg natuurlijk in
een motie meer dan elk ander cn
kwam, evenals zijn voorganger Wjjti»
koon. in aanhoudend conflict met de so»
ciaalsdemocratische fractie. De tijd van
zijn spreken was rumoerig h'u wekte
to: staking op en deed menig lach»
salvo hooren. In vuur geraakt vergat
hij op een oogenblik geheel de omgc»
ving waar hij was en sprak zijn mede» -
nfgevnardigden toe met „Kameraden..."

of tegen den voorzitter zeide; „Je.
weet, voorzitter" of tegen dén minister

dc ministerpresident",
het een schoon gebruik dat een spreker
zich tot den voorzitter wendt, maar
de heer Ruijs de Beerenbrouck scheen
nief op te merken, dat hij zich zeiven
geen bijzonder grooten dienst bewees,
toen hij den heer L. de Visser, na zijn
opruiïngs«kwalificatie toevoegde
„Wilt u zich tot mij wenden...!"

Dc MOTIE»DE VISSER vroeg te»
rugkecr tot de salarisschaal van 1920 en
eveneens een directe uitkeering van
1/12 jaarsalaris, met een minimum van
f 100.

Dun kwam de heer MARCHANT.
Heel kort voerde hjj het woord. Hij
bleef het afkeuren, dat de' regeering de
besparing op de ambtenaarssalarissen
aan ccn bepaald bedrag (23 millioen)
had gebonden cn hij diende een m o»
tie in. waarin hij van dc Kamer de
uitspraak vroeg, dat de saJarieering
van den ambtenaar niet afhankelijk
mag zijn van een zeker bedrag, dat de
regeering zich voorgenomen nad tc
korten, maar dat redelijkheid en de
toestand der landsfinanciën leidend
moeten zijn daarbij.

De heer DE WILDE onderschreef
deze motie geheel, maar omdat zij ge»
heel niet op het debat klopte, naar zijn
eigen inzien, achtte hij haar overbodig
en zou tegenstemmen.

De heer DRESSELHUUS was dezelf»
de meening toegedaan. En. zou ook te»
gen de motie»ter Laan en dc Visser
stemmen, omdat hij dc salarieering
der ambtenaren volkomen als te be»
hooren tot de taak der regeering be»
schouwde, waarop de Kamer slechts
depressief kon inwerken.

Tn tweede instantie betoogde DE MI»
NISTER nog, dat de ambtenaarssalaris»
sen niet een sluitpost op de begrooting
waren geweest, dat zij niet afhankelijk
zijn gesteld van een bepaald bedrag, dat
bezuinigd zou moeten worden.

De heer Marchant kreeg hoe»
wel dc Kamer naar 't eind verlangde
wijl hij voorsteller eener motie was, nog
de gelegenheid zich te verdedigen. Op
het eind dezer woorden werd hij steeds
heftiger en heftiger en tot slot spreken»
de over de garantie»belofte van den mi»
nister (de garantie permanent te ma»
ken) riep hij uit„Een belofte van
dezen minister is mij niets, maar dan
ook niets waard." Geweldige opschud»
ding in de Kamer- Van de gcrese-»
veerde tribune'klonk instemming, wat
gevolgd werd door een krachtig„Ik
verzoek 9e gereserveerde tribune te
zwijgen, anders zak ik haar Jaten ont«
ruimen." De minister»president, bleek'
van kwaadheid, voegde den heer Mar»
chant op-scherpen toon toe: „Het zil
mjj heel moeilijk vallen, met dezen af»
gcaardigde voortaan van gedachten tc
wisselen."

Do heer Marchant nceft 't daarop
weer wat goed gemaakt, al gelooven
we niet tot volledige bevrediging var.
den heer Colijn. Hij zeide den heer
Colijn niet persoonlijk te hebben willen
bclecdigen. maar te hebben gedoeld op
de intrekking van het veelomstreden
art- 40.

Dc Minister kreeg het woord niet
leer. Ol liet gesust is? Of bij de alge
meene beschouwingen wij nog iets be»
merken zullen van dezen storm?

Toen de stemmingen.

Dc Georganiseerd Overlcganotic--
Ter Laan viel met 4926 stemmen
VóórV.»D- cn S-»D., benevens de hcc»
ren Veraart, Moller cn Arts.

De motie»De Visser kreeg slechts
één stem-

De beide moties»Ter Laan (de ge»
splitste) vielen met 4925 stemmen-
De heer Arts stemde met V.»D. en
S-«D- mede.

De motie»Marchant viel met 50-124
stemmen.

Dc interpellatie was afgedaan-

Dc Voorzitter moest toen mei»
ding maken van het feit, dat het van»
daag de laatste dag was, waarop de
heer Goedhart, die den lande meer
dan 50 jaren heeft gediend, als dircc»
leut der Stenographische inrichting de
Kamerzittingen bijwoonde. Hij roemde
de verdiensten van den heer Goedhart
zeer alle Kamerleden hadden zich
van hunne zetels verheven- Het af»
scheid valt moeilijk, zeide de voorzit
ter, het geeft gevoelens van leedwezen,
om het groote werk met zooveel toe»
wijding vervuld. De Voorzitter wcnschl
te den heer Goedhart een gezogenden
levensavond toe.

Luid handgeklap en bravo's volgden
deze woorden. De heer Goedhart druk.
te de hand van den Voorzitter, wna.»
op allo aanwezigen hem complimen»
teerden.

De Kamer is uiteen tot 5 November-

Dan het groote jaarljjksche algemecne
politieke debat!

INTIMUS.

Vervolg Stadsnieuws

FAILLISSEMENTEN.

Dinsdag werden in staat van faillis»
scment verklaard:

1c. A. van Oosten Jr., houder van
een fotografische inrichting tc Zand»
voort, Kerkstraat 3; curator Mr. P.
Donker tc Beverwijk;

2e S. Rosa en A. Pillon, te zamen
handelende onder den naam of firmn
Italiaan schc Terrazzo Vloeren Ma.it»
schappij, gevestigd te Haarlem; curn»
tor Mr G. W. C. Pliester te Haarlem.

3e. M. Lammers. schilder te Haarlem
Korte Heerenvest 17 rood curator Mr
Dr. W. P. Vis tc Haarlem.

4e. j\ Witzel, teekenaar te Haarlem,
Groote Houtstraat 8; curator Mr. P.
Tjcenk Willink te Haarlem.

5e. J. de Wekker, kruidenier te
Edam (Bult) Schecpmakersdijk 137; cu*
rator Mr. F. J. Gerritsen te Haarlem.

6c. B. G. Husman, winkelier te ITaar»
lem, I.cidscheplein 34; curator Mr. A.
F. H. Schreurs te Haarlem.

7c. Nicolaas Prins, destijds landbou»
wcr tc Sloten thans vrachtrijder te
Halfweg Lindelaan Haarlemmermeer;
curator Mr. Julius Hoog te Haarlem.

8e. Pinter Biersteker, koopman in
glas en aardewerk te Santpoort llagc»
lingerweg 17; curator Mr. B. Bouman
te Haarlem: rechtercommissaris Jhr.
Mr. R. de Marees van Swindcren tc
Haarlem.

Geëindigd is het faillissement van
K. Gicot veehouder tc Kwadijk door
het verbindend worden der uitdee»
lingslij6t; curator Mr. H. H. Ricpma tc

Edam,

MUZIEK

ORGELBESPELING IN DE NED.

HERV. KERK TE BENNEBROEK.

Dc heer J. P. .Visser, organist te
Millegom, speelde „ten bate van het
orgel", voor een vrij groot aantal toe»
hoorders in het intieme Herv. Kerkje
te Bennebroek. Do heer Visser is een
goed organist, die echter nog niet streng
genoeg zelforitiek uitoefent. Telken»
male geeft zijn 9pel blijk van degelijke
studie en van een goed muzikaal kun»
nen, doch evenveel keeren vervalt hij
in „dillettaatcrighedcn", die hinderlijk
zijn, vooral op een kerkorgel.

In de eerste plaats de samenstelling
van het program: Weliswaar pneikten
daarop niet anders dan klassieke na»
men (die van den heer Visser uitge»
zonderd), dooh dit alleen is geen ga»
rantie voor een goe-de samenstelling.
Het adagio uit dc „Pafchétique" van
Beethoven bijv. is mooi voor zijn oor»
spronkeliijke zetting, nJ. voor piano.
Een goed pianist kan door verschil»
lenden aanslag de melodie doen uitko»
men zonder dat ze geheel van de be»
geleiding, (die trouwens op vele plaat»
sen onmogelijk in kleur van dc melodie
te scheiden is) gescheiden wordt. Bij
deze bewerking wordt de sentimenta»
liteét dier melodie door de „zangerig»
heid" van het orgel echter zoo aangc»
dikt, dat ze min of meer onaangenaam
aandoet. Verder waren „Gebed" van
den organist en de Koraalbewerkiog
van Gezang 4, niet op hun plaats, tc»
midden van werken van groote mees»
ters.

In de registratie viel zeer te waardce»
ren, het zoaken naar tegenstellingen en
ook het streven naar het maken van
cresccndi enz. met de zwel, dooh ook
hier dierjt geen overdrijving plaats tc
vinden. Het steeds gebruiken van de be»
vcrigc „vox celeste" en het al te plotse
cn vaak ongemotiveerde crescendo
werkt irriteerend.

Dc Sonate van Mendelssohn en het
Koraal, Andante en Allegro van Han»
del (vooral dit laatste) gingen goed.
Echter moeten de gebroken accoorden
in Mendelssohn's harmonisch zoo een»
voudige muziek, nog eens duchtig on»
der handen genomen worden cn ook
d'icnt er op te worden gelet, dat de
sluitnoten van ccn muzikalen zin door
alle „vingers en voeten" even lang wor»
den aangehouden (tenzij natuurlijk het
tegendeel voorgeschreven staat). Het tc
kort aanhouden der pedaaltoncn bij
langere noten, werkt n.l. zeer stotf-nd.

De compositie van de heer J. P. Vis»
scr „Gebed" geeft niets nieuws en is
ccn zeer zwakke herinnering aan het
werk van vele andere middelmatige
orgelcomponisten. Juist het spelen de»
zer eigen schepping, doet mij vreezen
dat de heer V. zijn taak nog tc dil»
lettantisch opvat. Het is een gebrek
aan zelfkennis indien rneii dergelijk on»
bctcokenend werk in 't openbaar op»
voert cn aan critieic blootstelt.

Ik keur het oomponecren van geen
enkel werkje af, doch de schepper
dient dit dan te doen bij wijze van
oefening cn mag dan voor zich zelf
genieten van de vorderingen der even»
tuecl merkbaar zijn, doch een strenge
„censuur" moet het in het openbaar
voordragen yoorafgaan.

Eonigc terloops gehoorde opmerkin»
gen van het publiek, gaven blijk van
de algemeene tevredenheid over den
avond en ook ik herhaal dat cr veel
te waardeeren was, doch er wordt door
leeken al zooveel minderwaardig werk
verricht op muzikaal gebied, dat het
aan beroepsmusici ia, zelf het goede
voorbeeld te geven.

LOUIS H. DELACHAUX.

LOOTS' CONCERT.

Omtrent dit concert dat op Wocns»
dag 25 November a.s. in de gemeente»
lijke concertzaal, door het zangkoor
„Benedicnmus Domino" zal worden ge»
geven, kunnen wij nader mededeclcn,
dat aan het programma zal worden toe»
gevoegd het „Tc Deum Laudamus"
voor vijfstemmig jongens cn mannen»
koor met orgelbegeleiding, door Ph.
Loots in zijn laatste levensjaar gecom
poneerd cn als manuscript nagelaten.

Een machtig grootsch werk, in stren»
gen kcrkstijl gecomponeerd, dat een
overiveldigcnden indruk maakt. Het
volledig programma bevat 2 werken
voor orgel van Loots en 1 van H. An»
driessen, uit te voeren door Hendrik
Andricsscn. Liederen van Loots cn Die»
yionbüek te zingen door Louis van
Tulder terwijl door het koor bestaan»
de uit 40 mannen en 60 jongensstem^
men '.al worden gezongen. „Livcta me
Dominc" mannenkoor en orgel, Loots;
„Te Deum Laudamus" mannen en jon
genskoor en orgel, Loots; Morgenlied,
manner-koor, Loots; Sanctus»Benedic»
tus en' Gloria uit de St Fransiscus
Mis voor soli, mannenkoor en orgel,
Loots.

PERSONALIA.

Bij het examen apothekersassistent
geslaagd mej. A. C, dc Vries tc
Bloemendaal.

ALG. VER. VOOR BLOEMBOLLEN»

CULTUUR.
Digsdagavond vergaderde in restau»
rant Brinkman op het Plein de nfdec»
ling Haarlem van bovengenoemde ver»
ecniging.

Te ê.15 uur opende de voorzitter de
heer J- M. C. Hoog. dc bijeenkomst
die slechts door twee bestuursleden cn
door twee gewone leden werd bezocht.

Ingekomen was een verzoek van de
afdeeling Lisse te steunen de candi»
dnatstelling van den heer A. Verduin
te L'ssc, in de vacature in het hoofdbe»
stuur ontstaan door het a.s. aftreden
van den heer J. W. Lcfcber.

Daarna werd voorgesteld wederom,
enndidaat te stellen voor voorzitter
der Algemecne verecniging dc heer E.
H. Kiclagc. U f

Candidaat werden gesteld voor het
hoofdbestuur in de vacaturen ontstaan
door het aftreden van de heeren J. v.
der Dcurc cn J. W. Lefeber, de heeren
Jan de Graaf te Leiden, en P. Bakker
Mzn. tc Enkhuizen.

Voorstellen voor de 152ste algemee»
ne vergadering werden niet ter tafel
gebracht.

De bijeenkomst werd daarna geslo»
ten.

INCEZONDEN MEDEDEELINGEN

a 60 Cents per regeL

Hoest Uw kind?

Wacht dan niet tot het pijn la de
keel en op de borst krijgt. Bescherm
de teere longen door het onmiddellijk
Abdijsiroop in te geven, die een
zware verkoudheid of erger bijtijds
voorkomen kan. Akkers Abdij*
siroop is een onschadelijk en toch
krachtig werkend kruidenmiddel dat
U gerust moogt geven. Het helpt
prachtig bij bronchitis, influenza,
keelpijn, kinkhoest of verkoudheid,
la lUcoai v*o*f 230 grtm i 11.5C

ALGEMEENE VERGADERING DER
ALLIANCE FRANjAISE.

Dinsdag werd hier ter stede de Al*
gemeene Jaarlijksche vergadering der
Alliance Franfaise gehouden.

De voorzitter, de heer J. H. Sauveur,
heette de aanwezigen welkom en wijd»
de een gevoelvol woord aan de nage*
dachtenis van den vriend der Alliance
framjaise, den grooten Franschcn
kunstcriticus, André Michel, dezer
dagen te Parijs overleden.

Daarna las dc secretaresse, mejuf».
frouw Berdenis van Berlekom, het jaar
verslag voor en gaf de heer N. Rahu»
sen voor den penningmeester, een over»,
zicht van de kas. Er bleek, ondanks de
groote uitgaven van bet afgeloopen
jaar, slechts een deficit van ruim zeven
gulden te bestaan.

Bij het bespreken van het program'
voor het a.s. winterseizoen, bleek, dat
eenige. leden der Alliance de vrees
hadden uitgesproken als zou er een te
groote plaats voor de muziek zijn in»
geruimd, wat tengevolge zou hebben,
dat er minder zuiver letterkundige of
artistieke onderwei pen zouden worden
behandeld.

De voorzitter vindt die vrees^ onge»
grond.

Het concert op 9 November te hou»
den van Fransche muziek is een hors
d'oexïvre dat büiten het program om
den leden- wordt aangeboden.

Wat verder de soïrées van December
Februari en Maart betreft, zij zijn van
zuiver literairen of artistieken aard en
aan die van November, Januari en
April ligt e'en letterkundige lezing ten
grondslag, die slechts door de muziek
geïllustecrd zal worden.

Het is ontegenzeggelijk moeilijk, zoo
niet onmogelijk om „elck wat wils" te
geven, maar het hoofdbestuur der Al*
liance in Nederland is er op uit om
het de leden zooveel mogelijk naar den
zin te maken.

Er zijn bewijzen te over, dat een ge»
heele serie van zwaarwichtige letter»
kundige voordrachten de leden niet
kan voldoen. De Alliance moet zooveel
mogelijk „vogels van diverse pluimage"-
naar hier lokken wil ze aan het gestelde
doel beantwoorden. 6

Dc heer Charles Krafft, mede aanwe»
zig, deed der vergadering mededeeling
van de komst te Haarlem van den
Zwitsersehen schrijver Benjamin Val»
lotton, die op Zondag a.s, 25 October
ccn voordracht zal houden in fie Waal»
sche Kerk, waartoe spreker het be»
stuur cn de leden der Alliance fran»
?aise minzaam uitnoodigt. De voorzit»
ter neemt deze invitatie gaarne aan en
hoopt, dat velen zich op zullen maken,
om den beroemden schrijver van het
prachtige oorlogsboek „Ceux de Bari»
vier" te gaan hooren. Verder wijst de
president nogmaals op het bestaan van
het Bulletin der Alliance fran?aise, dat'
ten gevolge van een steeds klimmende
belangstelling va» een dricmaande»
lijksch tijdschriftje tot een tweemaan*
delijksch is gepromoveerd en dat de
leden tegen den luttelen prijs van écu
gulden per jaar geregeld toegezonden
kunnen krijgen.

Allo sprekers der Alliance worden
daarin behandeld en de verkzaamhe»
den der comités in Nederland mcege*
dceld.

Na verder nog eenige zaken van
huishoudelijken aard te hebben afge»
daan en de gebruikelijke rondvraag te
hebben gehouden wordt de vergadering
gesloten.

GEVONDEN DIEREN EN VOOR-
WERPEN

Tc ros ie bekome bij: C. M. Beek, Kei
zer Karolslraat 30, dekzeil, v. Putten, ILin*
sehofenei.raat 24. zwairt-brukie hemd. Ken
nel Fauina, Mej. Melis, Park laan 108, hand
schoen, C. Heseeling. Zuid-Polderstraat 23
kip, Hellingman, Groote Houtstraat 174,
tramkaart, v. Wort. Raahs 7, prije-witte
poes, Kennel Fauna, Schoten, Pabricius-
straat 8, bonte poes, JCeranel Famna. Al
Kool, Colensostraat 30, zakkammetje, Mevr.
Romeyn, Nnasauplein 8, zwart-wiite poes,
J. Bijiechmidt, Westerstraat 47, kinderpor-
temonnaie, B. J. Roosloot, Rustenhu^er-
laaii 28, portemonnaie met inhoud. A.
Kooi, Colensostraat 30, portemonnaie met
inhoud, Postkantoor, Gedempte Oudegracht
pakje muziek. Brand, Kinderhuieeingel 16
ring, v. Kok el, Merovingenstr&at"44, schort
met gereedschappen, M. Artz, Tuürwijh-
laan 21, Heemstede, zakmes, W. v. Hon-
eoboten, Jan Steenetraat 49, zak niet mo-
torgereedsohappen.

HET HULPPOSTKANTOOR OP
HET PLEIN.

De directeur van het Rijkstelegraaf»
kantoor deelt mede, dat met ingang
van 22 Octobfcr het wjjkkantoor Hanr.-
lemPlein voor den telefoondienst
wordt opengesteld.

Van de openbare spreekcel aldaar
uit kunnen alsdan op werkdagen van
9 uur vjn. tot 5 uur n.m. locale, inter*
locale en internationale gesprekken
worden gevoerd, terwijl tevens tele»
foonoproepbcrichten kunnen worden
aangeboden.

IIAARLEMSCHE RADIO SOCIE»
TEIT.

Daar voortaan de clubavonden der
H. R. S. weder iederen Vrijdag in het
clubgebouw ..Brinkman" hoek Tempe»
licrsstraatcPlein, zullen plaats vinden,
zal d-- clubavond op Vrijdag a.s. gewijd
worden aan'het monteeren van een
toesiei met geheel nieuwe schakeling.

Dc voorlichting zal geschieden door
den secretaris, de onderdeden hier»
voor benoodigd worden geheel bclan»
gcloos afgestaan door de firma de Wil»
de, hier ter stede.

Belangstellenden zijn altijd gaarne
welkom.