Haarlem's Dagblad | 1925 | 22 oktober 1925 | pagina 9

Peek
Cloppenburg

HAARLEM'S DAGBLAD

OM ONS HEEN

HEEREN- EN JONGENS-
REGENJASSEN EN CAPE'S

DONDERDAG 22 OCT. 1925 DERDE BLAD

Ko. 3512

OVER D. DE CLERCQ

Het is niet tc gelooven, dat hij zeven»
tig jaar is, do kleine man zonder hoed
en inct den loden mantel, die daar met
de pas van een jong kerel door de
straten loopt, En toch is het zoo, wam
hij verzekert dat het waar is en hij
jokt niet of bluft niet- Nooit Gij kunt
het oneens wezen met zijn inzichten en
idealen, dat is wat anders, maar wan»
neer hij spreekt over nuchtere, kost»
bare dingen moet gij hem gelooven- Als
Do Clcrcq mij zei„ik neb een wal.
visch in het Spaarno zien zwemmen."
dan zou ik denkendat is buitenge»
woon. het is héél buitengewoon, maar
De Clcrcq zegt dat hij het gezien heeft
en dus is tet zoo.

Do moesten van ons zijn. wanneer
zo de zeventig gehaald hebben op of
ten ntaste bij op. Maar kom je in het
huis van De Clcrcq te Zandvoort (naast
hótcl Seinpost) dan stapt hij je levendig
tegemoet, met iets jongensachtig in
zijn bewegingen, geelt je een makkelij»
ken stoel en stopt je meteen een boek
in de handen, dat zijn aandacht getrok»
ken heelt Het was dezen keer een
Amcrikaansch tijdschrift, „Geographic
magazine", vol mooie plaatje», dat een
futjo kost en hem do verzuchting ont»
lokt„ach, jammer toch dat ons land
zoo klein is en dat wfj alleen onze
taal spreken, met nog wat Vlamingen
aan zulke duigen kunnen wij nooit den»
ken!" Hij voelt internationaal. Begrijp
goedhij heeft geen minachting voor
ons landje, maar zijn wcnschcn en
idealen houden bij onze grenzen niet
op. Dat is heel iets anders- Hij ziet dan'
ook de pogingen waaraan inj meewerkt,
als wereldbewegingen-

„Hoe staat het met 't vegetarisme in
Nederland?" vraag ik, want dat staat
als eerste op zijn programma.

„Goed- Langzaam vooruit. Maar het
verecnigingslevcn is wat zwak Vcgeta»
riers, weet je. zijn individualisten en
vooral wanneer ze het alleen voor hun
gezondheid zijn, staan ze op zichzelf
en zeggen„ik leef vegetarisch, nu jn.
wat wil je meer?" Die het zijn om
ethische redenen, sluiten zich beter bij
elkaar aan." En dan. op eens, wipt hij
de grenzen over- ^Jammer, jammer,
dat de beweging In Duitschland dood
Is- Dat komt door de mentaliteit ah
gevolg van den oorlog geen wonder,
als je vier jaar dang hebt moeten doen.
wat je vroeger altijd verboden werd-
En dan ook de ondcr.vocding. of wat
zoo genoemd werd en eigenlijk niet
anders dan verkeerde voeding is ge»
wecst. De gevolgen van die voeding dan
schrijven ze in Duitschland nu toe aan
liet gebrek aan vlecsch en gebruiken
dat weer zooveel 2e maar kunnen. Ik
ben er dezeri zomer weer geweest, maar
het is er wonderlijk gesteld. Kr is veel
geld- De winkels bloeien, de cinema's
zijn vol. maar niemand heeft geld Ze
sparen niet meer- „Wat ons eenmaal is
overkomen." zeggen ze (de waardeloos»
heid van de mark), „gebeurt ons niet
meer" en ze geven uit wat ze hebben.
In de plaats van het vegetarisme is het
,-Mazdaznin" gekomen, dat „weg naar
wijsheid" bcteekent of iets dergelijks.
Het hoofdkwartier is in Herlhcrg. de
hoofdmeester is zekere Hanisch In Los
Angelos Dr. Hanisch zeggen ze in
Duitschland. maar dat is hij niet.

De mcnschen van den Mazdaznair
willen den ouden godsdienst van Zara
thustra doen herleven en hebben dasr
voor een pijnlijk precies voedings»
systeem uitgedacht: zooveel van dit en
var dat. (ook alcohol) in deze maand
het ccnc en in een andere maand het
andere niet of wel gebruiken en dan
blijven bij wat er in je eigen land groeit
kortom, het i« heel ingewikkeld. F.n
dan veel ademhalingsoefeningen. Als
je alles precies opvolgen wilt. gaat de
dag er mee heen. In ons land zijn er
lezingen over gehouden door Dr.
Oberdorffcr. maar hier slaat het niet
in. Wel in Duitschland. En dan doen ze
er op het oogenblik veel aan astrologie,
er zijn boekwinkels, die daar alleen
van bestaan.

Maar we komen op het Nederland»
sche vegetarisme terug. En hij vertclr,
verrukt. van het nieuwe hótel te
Utrecht, dat zoo huiselijk en toch mo»
dern ingericht is: de verschillende ver»
diepingen in andere kleuren geschil»
derd, met het beddegoed en zelfs her
waterglas ln dezelfde kleur, een clcctri»
sche klok op alle kamers en telefoon en
van het Hangschc Pomona, dat al inge»
burgerd is en waar je een dag of wat
vooraf logies aanvragen moet.

Natuurlijk houdt hij daar nog altijd
lezingen over. Zclis is hij de ccnigc, die
dat voortdurend doet. Maar zijn werK
bepaalt zich daar niet toe. De Clercq
heeft een heel programma van humarn»
tairc, lantaren» en film.voordrachten.
Over algcmcenc hygiéne, dierenbe»
scherming drankbestrijding, folkloris»
tischc en natuur»onderwerpen, over
opvoeding, in verband met mis»
daad en straf. Want de Clcrcq gevoelt
niets voor het stelsel van eenzame op»
sluiting, dat in Nederland do basis
van het strafsclscl is en propageert het
bekende Elmira»stclsel.

Voordeel wil hij er niet mee beha»
len. want de cenigc vergoeding die hij 1
verlangt zijn de reis» en verblijfkosten
en de huur van de film. een kleinig»
heid. Merkwaardig is zjjn belangeloos»
heid. Hij geeft mij een gedrukte kaart
mee van een schema voor rauwkost,
waar de echte vegetariër mee dweept:
radijs, rammenas, wortel, sterkers, raap
of peen, met veel groenten of vruchten,
met die twee nooit samen, aardappc»
len. bruinbrood, noten, meelspijs. En
dan een van de vegetarische axioma's:
nooit azijn of keukenzout. geen wit»
brood, wit meel, witte rijst, witte sui»
ker.

Maar hij presenteert mij een buiten»
gewoon smakelijk kopje thee en daar»
"bij vierkante stukjes, brood. be»
smeerd met een geheimzinnig laagje,
dat bijzonder smakelijk is en dat hij
„marmite" noemt

Wy praten over alles en nog wat.
Over Zwitserland onder anderen, dat
hem bijzonder lief is om de atmosfeer,
waarin je er leeft. „Wat is in Zwitser»
land een paar uur loopenl Ik heb er te
werken gehad, maai verlangde naar 'r
eind om weer naai buiten te kunnen
gaan. Het is heerlijk, je vqclt je er
prettig en opgewekt en nauwelijks koin
je hier terug, of de loomheid krijgt je
weer ie pakken, de zware atmosfeer,
de polder. Vier jaar heb ik er ge»
wound."

Ik meen te moeten protesteeren, of»
schoon ik uit ervaring ook die gewaar»
wording wel ken, dal Echte. luchtige
van Zwitserland ca dat logge, vaatgc»
kleefde in de atmosfeer van he, eigen
vaderland. .„Maar is het dan niet ver»
ktaarbaar, dat Nederlanders, wanneer
zij er een tijdlan.. gewoond hebben,
h:n<Jer krijgen van d: hooge hergen, die
wd op zij zouden willen schuiven, om
eens yrij uit in de verte te kunnen
zien?"

„Natuurlijk, maar als Nederlanders
naar Zwitserland gaan. koeken ze in
den regel de hooge bergen op. Daar
moet je niet zij::, maar aan het Lac
Leman, waar je kunt uitzien over het
grootc meer tot aan den horizon, on»
belemmerd, zooals je hier uitkijkt over
zee. Een heerlijk bad. Zwitserland,
ook een klein land, evenals wij. maar
met twee wereldtalen, Fransch ca
Duitsch

Dat beklemt de Clcrcq, de geringe
draagkracht van nc Nederbndschc taal.
Maar een «ati»vaderlandcr is hij niet.
Aan de deur van zijn kamer hangt een
kaart van Nederland, waar op de be»
zittingen van de „Vcrccniging van Na»
tuurmonumenten" met geel zijn aange»
wozen, grootc eigendommen zooals het
Naarder meer en kleine, zooals de
Voortrappen bij Goes, niets meer dan
vier mooie oude tinden. Met geestdrift
9preek1 hij over deze verecniging, die
zooveel goeds doet en zoo weinig steun
krijgt. Zeven duizend leden heeft ze.
ofschoon de contributie heel laag is,
„één op de duizend inwoners van Ne»
dcrland". voogt de Clcrcq er niet zon»
der bitterheid bij. „En de Re,'vering?
Die stuurt alleen belastingbilji .ten aan
de vcrccniging! Maar subsidie geen
cent".

De Clercq is bij de verkiezingen
candldaiit geweest voor de Grondpartij
en heeft omstreeks een half jaar gele»
den bedankt als lid van de S. D. A. 1'.
„Ik vond die", zegt hij, „te weinig
ethisch" maar voegt er dan dadelijk
by: „de mannen van de S. D. A. I'.
vonden mij tc etbiscli en tc weinig
pritctisch".

Maar de Grondpartij heeft geen can»
didaat in de Kamer kunnen brengen.
En ik denk onwillekeurig terug aan de
jaren van omstreeks 1900, toen de
Clcrcq al ijverde voor een andere ver»
dceling van den bodem en landnatio»
nalisatic bepleitte, waarvan de voor»
ganger Michael Flürschcim was.

Ifij is dus nog wel do oude gebleven.
Vol idealen en met de beste verwach»
tingen van mensch en maatschappij.
Het moet hem in al die jaren toch niet
ontbroken hebben aan teleurstellingen,
maar gebogen hebben ze hem niet Hij
wil volharden bij het ideaal en het
kan zijn dat men zijn inzichten niet
deelt, er vierkant tegenover staat, dit
is zeker: wie hem ontmoet, is altijd
weer getroffen door zijn zonnig, bijna
kinderlijk gemoed.

Van de toekomst spreekt hij nog. de
zeventigjarige, alsof hij een heel leven
voor de borst heeft. Dat komt door het

optimismeen door het vegeta»

rismc" zou hij er bij zeggen, want
daar gelooft hij ann en hij is trouwens
het practise!-.? i van zijn eigen
theorie.

J. C. P.

Vervolg Stadsnieuws

DE ARBEIDSBEURS EN HET
KANTOORPERSONEEL.

Aan heeren werkgeveTs-
Het bestuur van het Correspondent»
schap Haarlem van het Verbond van
Vakorganisaties van hoofdarbeiders in
Nederland heeft aan de werkgevers de
volgende circulaire gezonden

„Op onze vergaderingen is mcerma»
len de klacht geuit, dat door de werk»
gevers nog zoo weinig gebruik wordt
gemaakt van de bemiddeling der Ge»
mccntclijke Arbeidsbeurs, betreffende
het bezetten van plaatsen van admlnis»
traticf en technisch personeel- Wij heb»
ben deze aangelegenheid besproken met
den directeur van de Gemeentelijke
Arbeidsbeurs en zijn tot de conclusie
gekomen, dat de werkgevers zonder
bezwaar de bemiddeling van de Reurs
kunnen benutten bij eventueel voor»
komende vacatures. Aan do Beurs zijn
steeds voldoende inschrijvingen vun
geschoold personeelhet streven van
den Directeur en zijn ambtenaren is er
op gericht, de werkgevers zoo goed
mogelijk te bedienen. Met vol vertrou»
wen durven wij dan ook het verzoek te
doen, bij voorkomendo vacatures u in
eerste instantie te wenden tot de Ge»
meentelijke Arbeidsbeurs, overtuigd als
we zijn dat uw belangen daar naar be»
hooren worden behartigd."

Kantongerecht

UITSPRAKEN.

J. G. D. het 's avonds met een on»
verlicht rijwiel ryden f 0.50 subs. 1
week tuchtschool; R. v. d. W. idem f 1
subs. 1 week tuchtschool; P. M. K. idem
idem; M. v. d. K. idem idem; C. W.
het tc Schoten op den openbaren weg
voetbal spelen f 0.50 subs. 1 weck tucht
school. H. Ch. H. als werkgever in een
vcrzckeringspl'chtig bedrijf de loonlijst
niot binnen den door den Minister .van
Arbeid bepaalden termijn inleveren f 3
subs. 3 dagen hechtenis: R. de B. over»
treding der Motor en Rijwielwet f 50bij tc houden wat hem doorgaans ge»

INGEZONDEN MEDEDEEL1NQEN S 60 Ct». per regel.

GRQOTE HOUTSTRAAT 38-40

ONDER DE KLOK

ONZE LACHH0EK

Orgeldraaier tot zijn assistent
Wat? Twintig cent in een heel uur?
En dan tc bedenken dat wc vandaag
niet eens concurrentie hebben van een
Bachconccrt!

Het ellendige van den wintertijd is
dat het 's avonds zooveel vroeger laat
wordt;

Ergens ln het buitenland ls een man,
veroordeeld tot een maand gevangenis»
straf wegens het eischen van geld on»
dor bedreiging.

Wanneer wij ons eerstvolgend dwang»
bevel krijgen, dienen wij, met dit voor»
beeld voor oogen, een aanklacht bij de
justitie in.

subs. 10 dagen hechtenis; G. van L.
idom f 25 subs. 10 dagen hechtenis. J.
G. H. idem f <0 sobs. 10 dagen hechte»
nis.

H. S., het niet voldoende zorg dragen
voor het onschadelijk houden van een'
onder ziju hoede staanden gevaarlijken
hond f 15 sub. 5 dagen hechtenis; D.
v. O. overtreding der Motor» en Rij»
wiclwct f 10 subs. 40 dagen hechtenis:
M. G. overtreding van het Motor» en i
Rijwiclreglcment f 10 subs. 10 dagen j
hechtenis; J. v. E. overtreding van het j
Motor» en Rijwiclreglcment f 3 subs.
8 dagen hechtenis; H. H. M. overtre»
ding der Arbeidswet 3 maal f 2,5 subs j
5 dagen hechtenis voor elke boete; G. j
P. A K. overtreding van de Motor» en j
Rijwielwet f 20 subs. 10 dagen hcch»
tcnls.

N. J. O. overtreding der Arbeidswet
f 50 subs. 10 dagen hechtenis. J- D. het
zonder daartoe gerechtigd tc zijn, loo»

lukte, zonder dat het tot mooi samen»
spel kon komen, doch dat lag niet zoo»
zeer aan hem als aan Draaisma. In
Mendelssohn's Andante was beider sa»
menwerking zeer verdienstelijk.

Den uitvoerders werd namens het
kerkbestuur dank gebracht; mcj. Pélcrin
cok in den vorm van bloemen. Door
hun samenwerking is weer wat voor het
orgelfonds bijgedragen, maar de be»
roodigde f 7000 zijn nog niet bijeen.

KAREL DE JONG.

pen over eens anders grond, wmtvi
de toegang op ccne voor hem blijkha
wijze door den rechthebbende is ver»

boden f 6 subs. 6 dagen hechtenis. A.
M. het geen voldoende zorg dragen
voor het onschadelijk houden van een
onder zijne .locdc staand gevaarlijk
dier f 8 subs. 8 dagen hechtenis. A. A.
M. overtreding van het spoorwegrcgle» j
ment f 8 subs. 8 dagen hechtenis. S.
W. G. het te Blocmcndaal als bestuur» j
der van een motorrijtuig overschrijden j
der muximum door B. en W. aange» j
geven snelheid f 10 subs. 10 dagen
hechtenis. J. H. K. idem f 8 subs. 8 j
dagen hechtenis. \V. S. het tc Velsen I
als eigenaar niet zorgen, dat zijn hond j
niet losloopend op den weg wordt aan» j
getroffen f ,0.50 subs. 1 dag hechtenis.
E. de J. openbare dronkenschap f 4 j
subs. 4 dagen hechtenis.

MUZIEK

KERKCONCERT IN DE
NOORDERKERK.

Het eigenlijk karakter van een kerk»
concert had de muziekuitvoering in de
Noorderkerk niet, zoomin door de in»
strnmentale bezetting als door 't pro»
gramma. Een vleugel verving het in
kcrkconcerten gebruikelijke orgel;
maar mogen we dit gispen waar de
Noorderkerk geen orgel bezit (bohal»
vc een tijdelijk huif kastje, dat ik on»
ccrbiedigiijk „naaimachine" hoorde noe»
men en dat niet eens een trapmachinc
is. daar 't geen pedaal heeft)? Was niet
niet de opbrengst van dit concert juist
voor 't orgelfonds bestemd? Het pro»
;ramma daarentegen viel zonder nood»
zaak voor een ded buiten hot keikka»
raktcr. Hoe onwehsobdijk het mij ook
toeschijnt om zooals veelal geschiedt,
op de gemeentelijke orgelconcerten die
in de concertzaal gegeven wonden uit»
sluitend kerkelijke zangen ten gehoore
te brengen: op een kerkconcert dient
bij cc keuze der teksten met den aard
en de bestemming van "hot gebouw re»
kening tc worden gehouden. En dat
heeft mcj. Renéc Pélcrin niet ten volle
godaan. Liederen ah Vittorïa mis core
van Carissim: en Ridonaml vnn Tosti
zijn voor de kerk minder geschikt.
Mcj. Pélcrin zong verder 'twee tamelijk
onbcteckcncndc lieden van Gretscher
..Ucbcr Nacht" van Hugo Wolf, een
aria met obl- viool van Bach: „Hört
ihr Augen", liederen van de Veer en
Wagenaar en „Onze Vader" van Krebs.
Haar stern klinkt in 't midden register
goed; in de hoogte droog en niet zon»
der bijgeluid; 't mezzo voce is bcvre»
dlgcnd; de Intonatie is zuiver; de
uitspraak niet altijd fraai (b.v. de s en
de g in 't Duitsch); adcmbehccrsohing
en dictie zijn tc prijzen. Het beste gaf
zij in Tosti en de Hollandsche liederen;
Wolf en Bach liggen nog boven haar
bereik.

Douwc Draaisma speelde met Jan
Booda, die ook de zangbcgeleiddngen op
zich had genomen, de Sonatine in d
van Schubert, de Aria uit de Orkest»
suite in d van Bach in de bekende
bewerking van Wilhelmy voor de G»
snaar alleen, de obligaatpartij in de
sopraan»aria en het andanto uit het
vioolconcert (niet „uit een vioolcon»
eert", zooals 't programma meldde,
want Mendelssohn heeft er slechts
één geschreven) van Mendelssohn. Ik
schreef reeds meermalen over dezen
jongen violist; hij heeft talent en tem» j
peramert, maar laboreert aan een ner»
vos:!..: die zijn spel telkens gejaagd
maak' Jan slikt "j maatdeelen in als
een hongerige degenslikker. Deventer
oliekoek, en is niet bij te houden. En
bovendien legt hij in zijn cantilene het
er vaak veel tc dik op. De majestueuze
aria van Bach weri een aanccnschakc»
ling vnn vibrato's, portato's en lamen»
toso's. Draaisma probcere vooral
„eenvoudig" te spelen: zijn uitdruk»
kingskracht 2al er bij winnen.

Booda begeleidde de zangeres cor»
reet en deed zijn best om den violist

LEZING F. G. GEERLING.

De beer F. G. Gcerling. heeft hier al
meer populair»wetcnschappclijke voor»
drachten met lichtbeelden gehouden,
over verschillende onderwerpen en hij
had daarmee altijd succes.

Ook nu was de grootc zaal in het ge.
bouw van den Protestantenbond zoo
niet geheel gevuld, dan toch flink be»
zet tóen de heer Gcerling daar Woens»
dagavond een lezing hield over het
onderwerp: „De wereld vóór de schep»
ping van den mensch."

Op wel zeer populaire wijze maar
hoe kan het anders voor een gemengd
publiek? behandelde spr. het ont»
staan en de vorming onze aarde en
haar vroegere bewoners en de vcrs.hil-
lende, tijdperken, waarin er loven en
plantengroei van verschillende soort
op de narde was.

De geweldige voorwereldlijke dieren,
die honderden millioenen jaren leef;
den en waarvan sommige zoo groot
waren als een huis van zes verdicpin»
gen. verschenen achtereenvolgens op

doek; ook kregen we nog een af»
bedding tc zien van den door Prof.
Eug. Dubois gevonden Pithecantropus
ercctus.

Zoo werd deze lezing verduidelijkt
door meer dan 100 belangwekkende
lichtbeelden, die een uitstekend denk»
beeld gaven van hoe men zich nu denkt
dat honderden millioenen, misschien
wél duizend milloen jaren geleden
de aarde ontstond en van de wezens
die er in de eerste tijdperken van haar
bestaan op geleefd hebben.

CHRIST. AMBTENAARSBOND.

De afdccling Haarlem van den Alg.
Ned. Ghristclijken Ambtenaarsbond,
hield een druk bezochte Jedenvergade»
ring in het gebouw „de Nijverheid".

Besloten werd unaniem deel tc nc»
men aan het van fcondswege ingestelde
ondersteuningsfonds, waarvan de heer
P. M. van der Sluijs, Lourens Costcr»
straat 15, administrateur is.

Eveneens werd zonder hoofdelijke
stemming besloten de toetreding van
de verecniging „Steunt elkanders Las»
ten", het T. B. C.»fonds. uitgaande
van het C. N. V.; als afgevaardigde
voor den Christ. Besturenbond alhier
werd benoemd de heer C. Harmans.

De propaganda»cominissic werd met
een tweetal leden uitgebreid; de alge»
meenc lijnen van het propaganda»
werk werden besproken.

Voor de door B. en W, in te stellen
dienstcommissies die aan het gemeen»
tcbestuur o.m. voorlichting hebben te
geven ten aanzien van de administra»
tieve en technische aangelegenheden in
de betreffende takken van gemeente»
dienst zijn door de organisatie voor»
meld benoemd:

a. voor de gemeentc»sccretaric:

de heeren J. W. A. Misset, lid c'n P
M. den Hartog, plaatsvervangend lid.

b. Voor den lncassodienst:

de heeren D. F. Volkers, lid en J.
Meijer, plaatsvervangend lid.

c. voor het gcmccntc»gasbcdrijf:

de heeren A. J. Luitingh en H. J.
Schuhman.

Tot de overige zaken, welke in be»
handeling kwamen, behoorde het voor»
loopigc werkplan van dienstcommis»
sics en vertegenwoordigers in het Ccn».
trail Overleg voor ambtenaren en de
voorbereiding van de herdenking van
het 10»jarig bestaan der vcrcenlging.

TUINBOUW EN PLANTKUNDE.

De afdceling Haarlem en omstreken
van den Nederlandschcn Bond van Ver»
eenigingen van Oud»leerlingcn der
Tuinbouwcursusscn_ vergaderde Woens
dagavond in „De Korenbeurs".

De voorzitter, de beer W. van der
Hoek opende de vergadering en
heette allen welkom in het bijzonder
de becren M. J. F. Bolderdijk, J. En»
de en C. van Blankenstcvn, die zoo
vriendelijk waren, de prijsvraag tc1
willen beoorlleelcn.

Na een geanimeerde bespreking van
het ingezondene kwam de prijsvraag
aan de orde en de jury keurde de vol»
gende prijzen toe.

Groep A: voor gevorderden in het
maken van bloemwerk, 1ste prijs A. J.
Martens, 2de prijs W. v. d. Hoek.

Groep B.: voor beginnelingen in het
maken van bloemwerk: 1ste prijs P.
Kelderman, 2de prijs M. N. A, van
Dam, 3de prijs, G. Post
De heer Bolderdijk lichtte vervolgens

nog een en ander toe.

De heer A. J. Martens wenschte den
voorzitter geluk ter gelegenheid van
diens koperen huwelijksfeest en op
voorstel van het bestuur werd besloten
den voorzitter een geschenk aan te bie»
den.

RECHTSZAKEN

Het doodelijk ongeluk in
het kamp te Laren

Behandeling der zaak voor
den Krijgsraad

Voor den krijgsraad te "s»Hertogen»
bosch heeft terecht gestaan P- Th. S.,
geboren tc Koog aan de Zaan, 22 jaar,
vaandrig bij den vrijwilligcn landstorm,
wonemie te Hilversum, beklaagd, dat
hij op 15 April in de legerplaats bij
Laren, bij het geven van onderricht
met een mitrailleur, door zijn schuld
den soldaat F. E. M. Lammers door
een schot uit dien mitrailleur in het
hoofd heeft getroffen en deze zoodanig
is verwond, dat hij na een korten tijd
is overleden. Beklaagde had ccn
scherpe patroon no. 1, denkende, dat
het was een geïmproviseerde excerci»
tiepatroon, nl. een scherpe pa»
troon no. 1, waaruit de kruitlading is
rwijderd, in den mitrailleur gebracht
daarna den spangreep in zijn voor»
sten stand gebracht, waarop het schot
afgegaan.

Aan het verslag in de N. R. Ct. is het
volgend ontleend:

Bekl. werd verdedigd door le luit.
Ries, uit Bussum.

Uit de toelichting, die bekl. mede
m de hand van een teekening over
het gebeurde gaf, bleek volgen3 hem,
dat de kop van den mitrailleur niet in
een andere richting kon worden opge»
stcld.

Ook de verdediger verklaarde dit, en
zeide dat als het ongeluk niet met be»
klaagde was gebeurd, het met een an<
der zou zijn voorgcvaUcn. Dit deed
den auditeur opmerken, dat de verde»
digcr de feitelijk ook als getuige en des
kundige optraï wat hij niet kon toe»
laten. Niet onmogelijk achtte hij het,
dat de verdediger mede schuldig is.
De auditeur en de president wensch»
ten, dat bekl. een anderen verdediger
zou kiezen, doch deze antwoordde, dat
niemand beter dan luit Ries een juist
inzicht in de toedracht kon krijgen.
Ook de verdediger wenschte zich gca
handhaafd te zien.

Na in raadkamer te zijn geweest,
verklaarde de president, dat de verde»
diger alleen als zoodanig gehand»
haafd kon blijven, zij het onder ccnig
voorbehoud.

De president wees er vervolgens op,
dat er nog een scherpe patroon op het
wapen zat, zoodat he.t nog een men»
schenlcvcn had kunnen kosten.

Als getuigen werden gehoord R. Lic»
be, mcestcr=gcwcermaker; de korpo»
raals J. W. baron d'Aulnis de Bourouill,
C. Iwcma en F. Dijters. de scr»
gcant»majoor»instructeurs Vereschildt
en A. tc Kolsté en als getuigc»deskun»
digc nog kapitein S. Oly.

Bij het verhoor bleek, dat het in'
strijd met de voorschriften was, dat
hek!, alle mondstukken wegnam, al is
dit ook nietverboden om het gevaar.
Verder mocht bekl. bij het onderricht
geen excercitiepatroon gebruiken, ge»
lijk hij deed. Als hij wist, dat er ge»
Improviseerde cxercitiepatronen wer»
den gebruikt, was dit een reden te
meer om voorzichtig te zijn, of liever
ze niet te gebruiken. Verder werd mee»
gedeeld, dut, hoewel niet is voorge»
schreven, waar de patronen aanwezig
behooren te zijn, de gewoonte is, ze
op te bergen in de gereedschapstasch,
doch geen sclierpe patronen. Na de
oefeningen moet degene, die opdracht
heeft do tasschen in ontvangst tc nc»
mfcn, deze nazien en aanteekening hou»
den van verbruik en overschot.

Kapitein Oly, als deskundige ge»
hoord, weet liet ongeluk mede aan
het instituut, waar het ongeluk gebeur»
de. Door gebrek aan personeel en on»
voldoende bekendheid met de regie»
menten en voorschriften, worden deze
niet voldoende opgevolgd. Niet ieder»
een vervult naar behooren de hem op»
gedragen taak, en daardoor ontstaat
een toestand, waarvan ernstige gevol»
gen als het ongeluk in kwestie niet
kunnen uitblijven. Bekl. die het bestaan
van namaak»patroncn kende, had dub»
bel voorzichtig moeten zijn. Er is
geen absolute zekerheid, dat een exccr»
citiepatroon van een scherpe patroon
is te ouderscheiden. Daardoor is ccn
ongeluk verklaarbaar.
De auditeurmilitair nam de schuld
van bekl. aan het ongeluk aan. omdat
hij in strijd met de voorschriften na»
maak«patronen heeft gebruikt. Daar de
overeenkomst tusschcn de beide soor.
ten patronen groot is, had bekl. zich
moeten overtuigen, of hij de goede pa»
troon had. Verder had hij zich moe»

ten overtuigen, of zich ook iemand
voor het wapen bevond, Spr. eischte
één maand hechtenis voorwaardelijk
met een proeftijd van ccn jaar.

De verdediger voerde oan. aan, dat
alle officieren in het kamp verklaard
hebben, dat hun onder die omstandig»
heden hetzelfde zou zijn overkomen.
Er is hier een keten van schuldigen»
maar bekl. staat als degene die de laat»
ste handeling verrichtte, terecht. Er is
schuld bij de inrichting van het insti»
tuut, hij den scrgcant»majoor, die ver»
zuimde de tasschen na te zien, en bij
den korporaal, die de patronen in de
tasch deed. De schuld van bekL achtte
pl. niet zoo groot, dat hij daarvoor ge»
straft moet worden. De wetenschap,
den dood van Lammers veroorzaakt te
hebben, is reeds een zware straf ge»,
noeg. Spreker vroeg vrijspraak

Mishandeling door een
veldwachte/

Bekl. twee maanden gevange«
nisstraf opgelegd

De richtbank te (Leeuwarden deed u£t-
«sprank in 'le Kink tegen den St-jariges
rijksveldwachter G. ce V. t© Wieuen; ba-
6chuldig>l ui «handeling van dec 22-
jarigen J>. V. to Droogefaarc, door hem ln
den avond van 28 December 1931 opzette
lijk met een zwanen stok to slaan, tenge
volge waarvan hij een bloedstorting in do
horeenen JtTecg en den volgenden dag
overleed. Do rechtbank acfaue het ton-
laste gelogd© bewezen en veroordeelde bekl.

conform dea cioch 2 maanden gevang»-
nisstraf.

ACADEMISCHE EXAMENS.

Amsterdam (Vrije Universiteit) GeoL
oor hot propaed. oxoancn Theologie de
heer Sj. Hoekstra.

Delft. Geslaagd voor het ingenienreexa-
rnen voor eleelroteolvnisch ingenieur do
heeren G. TT. P. Alima, P. H. Marines en
•A. W. Zuidwei'.

Amsterdam. Bevorderd tot arts de hee
ren II. Leonwenburgh en A. Melehior.
Geslaagd zijn voor het eerste gedeelte
van het arteoxiunen do heeren E. v. Gogh,
W. van Slee on W. M. Wosterman.

LETTEREN EN KUNST

HET OPERACEBOUW TE AMSTERDAM

Indertijd hebben wij. aldus de N. B. Ct,.
de plannen medegedeeld, door de Wag-
nervewinging gekoesterd om te komen
tot de stichting van een Operagebouw op
het lJeelubterrcin te Amsterdam.

De Wagnerverecniging heeft voor de op
lossing van het architectonisch gedeelte
van het p!*m, een jury benoemd, die een
zeetal architecten zou uitnodigen tot het
vervaardigen van een voorloopig ontwerp.
Die jury bestaat uit de architecten dr. H.
P- Berlage. voorzitter; ir. A. R. Enfchoff
P. Voritink. voor de Wagnervereeniging
maken er deel van uit, de heeren J. O.
Btmge, M. van Kotten en dr. Paul Cron-
heim secretaris.

Do jury heeft de lijst van voor het ont
werpen van een schetsplaa uit te noodigen
architecten bijna gereed en zal die bin-
r.enion pub'.iceeren. Volgens verstrekte in
lichtingen komen sn aanmerking d®
boxnwnees'.ei-j dr. D. P. PIo:houwer, ir. J.
Gratama. J. F. Staal, J. M. van der MeiJ
en H. Th. Wijdevcld.

JOH ANN STRAUSS-HERDENKINQ

IN DEN PRINCESSE-SCHOUWRURG

Ter ter ienking van deo honderdsten ge
boortedag van Johana Straus® zal hes Ne-
derlandeeh Operettegezelsohap in dea
Princess® Schouwburg aawtoajiden Zatcr-
dagavond, 7.cmd .igma-hL-g en Zondagavond
een drie'.al feeslvooretollingca geven van:
'r. C3i«tnpngnedroom.

De c-rr-racte-mmiei bij deze voorstel-
Ivngen zal godirigocid worden dooi Jozef
Ziegkr, en zal Instaan uit de volgende
werken van Joh ram Strauss: Ouverture
van do operette Die Flodennona, de wals
An der - hSmen blauen Dcmau en de wal®
Wiener Blut.

Rubriek voor Vragen

VRAAG: ln mijn gemeente is geen
huurcommissic meer. Tot wien moet ik
mij wenden, als de huiseigenaar de
huur onrechtmatig verhoogt?
ANTWOORD: Tot het kantongerecht
tc Haarlem.

VRAAG: Ik hen Duitschcr en tijde»
lijk in Heemstede werkzaam. Ik wilde
per motorfiets naar Duitschland gaan.
Welke bescheiden zijn noodig; rij» en
lunrmorbcwijs zijn in mijn bezit.

ANTWOORD; U hebt een Duitsch»
paspoort noodig. Om to vernemen of
u nog rechten te betalen hebt, moet u
g3an naar het kantoor der accjjnsen.
Klein Heiligland 84.

VRAAG: Ik ben voor het jaar 1925*
1926 aangeslagen als volgt:

Rijksink.beil. I 21.

Opcenten f 27.30.

Vcrdcdigingsbclasting f 4.

Gem. ink.bclasting f 22.

Totaal f 74.30.

Naar welk inkomen is dit oerekend?
Ik woon to Haarlem en ben onge*
huwd.

ANTWOORD: Naar f 1600.

Naar aanleiding van een dezer dagen
geplaatste vraag, of er hier een vereeni»
ging van houders van aquariums bestaat
het daarop gcgc\en antwoord, dat
een dergelijke verecniging niet be»
staat, schrijft een onzer fezers, dat den
late» October j.l. ccn dergelijke ver»
ccniging is opgericht waar van het se»
crctariaat is gevestigd bij den heer
Van der Schaaf, Frans Halsstraat 6.

Met dank aan den wchvillcndcn lezer
plaatsen wij dit gaarnr