HAARLEM'S DAGBLAD
BRIEVEN UIT RUSLAND
WOENSDAG 4 NOV. 1925
DERDE BEAD
DOOR EEN RUS
DE HANDEL IN SOVJET-RUSLAND
De „Ekonomitsjeskaja ZjiznJ" Is zeer
weinig tevreden over de eigenaardige
ontwikkeling van den blnnenUndschcn
handel in de Sovjct-L'nic. Een jaar gc>
leden, toen het besluit tot de verdrin»
ging van den particliereti handelaar
werd genomen en lot de oprichting van
grootc sovjet'Winkcls werd besloten
geloofden de bolsjewistische leiders, dat
naarmate deze'rijkswinkels hun aetiu
uilen ontplooien de particuliere ham
dclaar steeds meer en meer op den :ch»
tergrond zal verdrongen worden om ten
slotte, althans in de grootc steden ge»
heel te verdwijnen. Het is echter geblc»
ken. dat de leiders zich deerlijk hebben
vergist en dat dc ontwikkeling van de
verhoudingen op handelsgebied geheel
anders was dan zij duchten, liet aantal
groote winkels wordt atec.ds kleiner,
maar daartegenover neemt het aantal
tenten steeds toe. En naast dezen groei
van den kleinen handel neemt dc afzet
\an de rijks» cn coöperatieve winkels
steeds af. Deze eigenaardige toestand
wordt door het oflicicclc economische
orgaan aangeduid als het gevolg van
het nijpend gebrek aan waren, dat nu in
Rusland hccrscht. Wij moeten dus aan»
nemen, dat het tekort «an waren voor
de particuliere handelaars geheel an
dere resultaten heeft dan voor de rijks»
instellingen en dat terwijl dc rijfcshan-
cclsir.stellingcn gedwongen worden
liet aantal hunner winkels te vermin,
deren, dc kleine mtrkthondeluars juist
van de afwezigheid van waren profitcc»
ren om hun afzetgebied ui: tc brei-
den!! Dit verschijnsel wordt ons echte.-*
duidelijker, wanneer wij vernemen, dat
de rijks-winkels een zeer ingewikkeld
stelsel van verkoop hebben ingevoerd
en de kooper. alvorens hij de gewensch»
te goederen kan bemachtigen vele for
maliteiten moet vervullen Dc Russen
hebben een hekel aan formaliteiten en
de koopers geven dc voorkeur aan dc
particuliere winkels, waar de prijzen
wel wat booger zijn. msar daartegen»
over de klanten vlug geholpen worden.
De» groote moeilijkheden bij het krij
gen van waren zijn voor de kleine han
delaars geen beletsel, want zij zijn niet
;.ebondcn aan dc vaste prijzen noch bij
den aankoop, noch bij den verkoop van
goederen, wjur de rijks» cn coöperatie
ve winkels zich wel aan moeten hou
den. Dc kleine handelaars vinden steeds
een middel om zich van dc noodlge wa
ren te voorzien. Een van deze midde-
len is bet zg. „mjesjotsniestsjestwo";
het bestaat hierin: de kleine bundelaars
vormen een soort vennootschap, die
over een zeker aantal vnn mannen bc»
schikt, die met zakken gewapend de
gehccle stad afstroopen. bij eiken win
kel van den staat of van een coöpera
tie, waar iets te koop is, zoolang wach-
ten, totdat zij wat kunnen krijgen, het»
geen later onder dc opdrachtgevers
wordt verdeeld. Sommige dezeT
„mjesjotsjnikon" (letterlijk: zukkcnmnn»
nen) werken voor eigen rekening en
reizen door het land, overal alles koo»
pend, wat maar to koop wordt aangebo
den: dc gekochte goederen verkoopen
•zij in hun eigen winkels of aan andere
kleine handelaars. In vele plaatsen wcr.
ken deze „zakkenmannen" met dc
chefs van de coöperatieve winkels, die
liever den gchcclcn voorraad
aan een „zakkenman" verkoopen cn dc
winst op strijken, dan dezelfde goederen
aan de vaste klanten te verkoopen. AJ
deze omstandigheden leiden er toe, dat
dc kleine handelaars geen gebrek aan
goederen hebben cn dat het nantal ten»
tcn-handeluars in de grootc steden, ook
te Moskou steeds toeneemt cn dat dc
m»rkt«winkels van <vc rijks» en coöpcra»
tievc handelsinstellingcn nu door dc
particuliere handelaars worden gehuurd.
Hoe staat het nu met den waren»
voorraad cn dc prijzen? \olgcns dc ge»
gevens. waarover het blad der
„choziajstwenniki" beschikt, wordt het
tekort aan textielgoedcren steeds nij»
pender. Metaalwaren zijn reeds ln geen
weken te krijgen. Zelfs de productie
van het volgende jasr is reed* geheel
verkocht, hoewel het vooruitzicht op
spoedige ontvangst van het bestelde
zeer gering is. Bijzonder moeilijk is dc
toestand met Ijzerplaten voor dakbedek-
king (in. Rusland worden dc daken niet
met pannen maar met ijzeren platen bc»
dekt), cn in verschillende gedeelten des
lands moest men het bouwen, ondanks
don woningnood, die alle beschrijvingen
tart, stuken, want er is geen dakbedek»
king tc krijgen. Het is zeifs zoo ver go-
komen, dat rijksinstellingen, <tic in het
algemeen nooit van de voorgeschreven
prijzen durven af tc wijken, nu 75
hoven dc toegestane limiet betalen om
maar wat ijzerplaten te kunnen krijgen
Het is bijna onmogelijk kopenvaren tc
krijgen Op de chemische markt
hccrscht een tekort aan verschillend-
zeer belangrijke goederen.
Het gevolg van den „waren.hongcr",
zooals tie Russische term luidt, is dal
er een hevige speculatie hccrscht cn dat
dc prijzen met sprongen omhoog gaan.
Volgens het versing van de Moskouschc
beurs over de maand September zijn er
gevallen geweest, dat voor eerder gcrc.
gistreerde transacties eert toeslag van
18 moest verleend worden, wijl an»
de verkooper dc goederen niet kon
of niet wilde leveren. Buiten de beurs,
d.vr.z. in zeer veel transacties, waren dc
verhoogingen veel aanzienlijker. Om de
autoriteiten op een dwaalspoor tc brc»i«
cn. worden daarbij dikwijls opzettelijk
ulschc mcdedcclingcn verstrekt. Bij-
onder sterk i> ontwikkeld 't z.g. „aan»
neren Met dezen term bedoelt men
in Rusland het dwingen behalve de gc»
wenschte waren ook ongewenschtc,
verlegen goederen cn wc! tegen onmo»
gelijke prijzen te nemen. Dit doen niet
alleen particuliere handelaars, maar ook
instellingen van standing. Zoo bijv.
heeft dc Moskousche stadsbank een
partij tcxtielwarcn voor 120000 roebel
verkocht, waarbij de kooper zich ver»
plichtte behalve deze waren ook voor
SMOO roebel ondeugdelijke tabak tc
koopen. De kooper verkocht daarna de
zelfde tabak tc Moskou voor 20000 roe
bel. d.w 7. met een verlies van 60000
roebel. Het spreekt van zelf, dat de
kooper de tcxtielwarcn tegen prijzen
heeft verkocht, die dc verliezen aan dc
„aangesmeerde" tabak goed hebben gc»
maakt. Ia de keuze van dc „aangc*
smeerde" waren bestaat nogal veel va
riatie: den ecnen keer is het tabak,
den anderen keer zijn het walnoten,
den derden keer spiritus enz. Dc koo»
pers zijn bereid alles te nemen om maar
de zoo begeerde texticlwarcn te be
machtigen.
Het is dus duidelijk, dat op deze wij»
ze dc rijks» en coöperatieve hnndclsin»
stellingen, in wier hand de engros-han*
del geconcentreerd is, de prijzen van
de allerbelangrijkste waren opdrijven cn
het gevolg is, dat dc bevolking veel
meer moet betalen dun het in meer nor»
mulo omstandigheden luid moeten doen.
Hoe ver de sovjet»,instellingen daarbij
Snan kunnen wij zien uit het voorbeeld
et den bcruchtcn „Larjok"; deze in'»
stelling, die in Rusland een zeer treurige
vermaardheid heeft gekregen door haar
opvattingen op het gebied vin mijn
cn dijn, legt op haar goederen 50
winst: op het platteland stijgt het winst
percentage zelfs tot 100 Oin dcz.c
hemeltergende afzetterij ccnigszins te
rechtvaardigen schrijft dc „Ekono»
mitsjeskaja Zjiznj", dat de „Larjok" op
deze wijze dc geleden verliezen wil
goedmaken. Dat dit een vreemdsoortige
rechtvaardiging is schijnt bij dc redactie
van het bekende economische blad der
bolsjcwiki niet op te komen.
Zoo is dc toestand op dc binnen-
landsche markt van Rusland. Men moet
daarbij niet vergeten, dat bet bolsjewis»
tische blad nog een eenigszins gunstiger
beeld geeft dan het werkelijke en dat
daarbij alleen de toestand blijkt in de
grootc steden, vooral tc Moskou, waar
uit den aard der zaak het tekort aan
goederen niet zoo nijpend is als op het
platteland. Vat daar, in de ontelbare
Russische stadjes en dorpen gebeurt, is
niet te beschrijven. Dat zijn dc resulta
ten v«n het bolsjewistische productie»
stelsel cn van bet monopolie van den
buitinlandschen handel,
B. RAPTSCHINSKY.
Ier handschoen: Vermeulen, Tempc*
Iliersstra.it 21, bruine hond; Mr. Beyl j
'dc Vrou, Schotersingel 153, bruine hand»
schoen: M. v. Gelder, Aagje Deken»
■at 8. grijze dameshandschoen; J. v.
Helm. v. Marumstraat 46. jonge
grijze hond: Joris, Sacnrcdam.-.traat 30,
gestr. hondje, Haerlem; Politiebureau
Schoten, herdershond Haerlem; J. Es»
veld, Zomervaart idem Haerlem; Visser
fndischcjtraat 47, idem idem.: Groen
veld, dc Gcncstctstraat 24, witte poes.
Fauna; Gielcn. Lange Molenstraat 40,
grijze poes idem: Jonkma, Klarcnbcck- i
straat 58 rood, gr.-wittc poes idem: I
Ruitenschild N'assaustraat 23. grijze poes
idem; Hrantjcs Kruisweg 2. aw.» witte
poes idem; Hubert, Celcbcsstraat 36,
zwarte poes Hacrlcm; v. d. Kooien.
-redamstraat grijs poesje, idem; v. d
Pijnde, zwarte poes idem; Politie
bureau Smcdestraat, medaillon me'
portretten; \V. Massa, Oranjestraat 87
rood, muts; N. Morzult, Harmcnja-ns»
weg 61, zwarte muts; D. Brink, Leid»
jchcplcin 52. bruine kfndcrportcmon*
r-aic; G. dc Vries, Witte Hccrcnstraiit
41 rood; rozenkrans; 1'. v. Maas, Brou
wersstraat 28, kinderschoentjes; Dant-
zig v, O. dc Bruynstraat 83. zwarte
rijgschoenen. Bureau „Patrimonium"
Koningstraat 37a, lakschoentje; J. van
Lierc, Koningstraat 37a, sleutelbos; M.
S. Lucas, Tcttcrodestraut 30 taschje m.i
I). Roode, Pijlslaan 22 Heemstede, zak
je.
MUZIEK
Tweede Bachconcert
"ervolg Stadsnieuws
UITGAAN
N.V. Ver. Rotterdamseh»
Hofstad.-T ooneel.
Men schrijft ons:
Door dit gezelschap wordt Zaterdag
7 November in den Stadsschouwburg
een eerste voorstelling gegeven van
„Kan dat?" (Est»cc possible?) door een
auteur van talent André Bïrabeaü ge
schreven.
Dc vraag, die de auteur van dit blij»
spel stelt, is door Froud in zijn theorie
van het onderbewustzijn voor dc gc«
leerde wereld al opgelost, maar het
„Frcudisme" als blijspel opgevat is ze
ker nog nieuw.
André Blrabeau gelooft, dat de liefde
in haren hechtsten vorm even goed een
verborgen barstje kan hebben als de
vaas uit het bekende vers. Maar door
een droom gewaarschuwd, kan een On»
geval voorkomen worden. De les die
men uit het blijspel kan putten^ gaat
daarom niet verloren. Dat Lugné Poë
het voor zijn Maison de I/Oeuvre
heeft gekozen, gaf wel een bewijs, dat
hij er niets meer dan een «illedaagsch
geval in zag.
Do hoofdrollen worden vcrvuid door
Annie van der Lugt Melsertvan Ees
cn Cor van der Lugt Melsert, terwijl
medespelen mcj. R. Gilhuys cn dc
hecrcn .T, Roule, P. Bron, c.a.
Regie: Cor van der Lugt Melsert.
FAILLISSEMENTEN
3 November 1925 werden Sn eisat van
faillissement verklaard:
le. Ui. .T. J. Keegel, kapper te Oude We
tering gem. Alkemade. Curator Mr. F. J.
I>. Theyso. ».e Haarlem;
2e. Jan van Soelcn. grondweiker, Haar
lemmermeer, Akerdijk 13». Curator Mr. L.
Ïtengere Hora Siocama te Haarlem;
3e. P. A. Deken, incasseerder en winke
lier ia dameshoeden (Mai«on Oleeen) te
Haarlem. Wagenweg 3; Curator Mr. IV.
A- J. Stortenbeker, te Haarlem;
4e. Jacob Goede, eierïianOeiaar te Len dó-
meer B. 25; C-urator Mr. C. van Sprang
Zaandam:
Se W. E. .T. M. Hoppenbrouwer, volon
tair gein. secretarie van Spaamdam, wo
nende to Haarlem. Jobaa v.va VlietMraat
Curator Mr. If. Ph. Viaeer Hooft
te Haarlem.
Willem Peet, koopman in manufaotu
te Wijk aan Ze-a en Duin. Alkmaar
«olK-caatweg 3361).; Curator Mr. G. E,
Mellema te Haarlem.
7e. D. van Kampen, aannemer te Bloe
mandaat, de Genos let weg 20. Curator Mr.
J. H. J. Simons alhier;
W. Op "t (Land, motorschipper te
IJinuiden, Bloem-lraat 46; Curator Mr. F
Bijvoet, te Haarlem;
A. Gerrits, aannemer Ie Velseroord
Curator Mr. ,T. A. M. A. van Löben Sole
alhier;
10. P. II. C. van Vuuren. aannemer I-
Veleoroord; Curator als no. 0;
11. L. de Jong, petroleumventer te Scho
n, Spionkops'raat é9; Curator Mr. L, Al:
Cohen te Haarlem
12. .1. van Breemen, muziekonderwijzer
(e Aalsmeer, Weteringstraat. 12; Curator
Mr. (L. U. Bengers Hora Siccama te Haar-
Vereeniging voor Volken
bond en Vrede
Dc afdccling Haarlem van dc Ver»
eeniging aoor Volkenbond cn Vrede
hield Dinsdagavond in een der zalen
van ..Dc Kroon" een algemecnc leden
vergadering onder presidium van Gra
vin P. van Hcerdt tot Evcrsberg—Quar»
les van L'fford. Deze opende de bij»
cqnkomst met een kort woord van wel»
kom. Zij las daarop een resolutie voor.
l:c op ccn conferentie in Warschau was
-ingenomen cn deelde mede. dat in
December ccn mooie propaganda-film
ui: Engeland naar Nederland gestuurd
vorden. Spreekster zou gaarne zien.
dat dc vertooning van die film door
cel afdeclingen zal worden aange»
raagd. Zij hoopte tenslotte, dat de
rcdesvcrccnigingen in ons land zoo
sterk mogeijlk zullen worden, in na*
folging vnn die i:j Engeland.
Dc bestuursverkiezing had tot resul
taat, dat «llc aftredenden herkozen wcr
den. namelijk Gravin P. van Hecrdt tot
Evcrsberg—Quarks vnn lifford, voor»
tstcr; mevrouw S. W. Tcding van
Berkhout—Van Taack Trakrancn; mcj.
J. D. Knstcleyn; mej. J. van der Mersch:
J. Bicrcns dc Haan Jr.; S. \V'. dc
Clcrcq; Mr. L. G. vnn Dam, secretaris.
Tot nieuwe bestuursleden werden gc*
ïzen Ir. Ch. G. Cramer en Dr. Th.
Koot.
Mevrouw C. A. Kluyver, commies
aan het departement van Buitenland-
schc Zaken, hield hierop ccn lezing
er het onderwerp: „Gcnèvc in woord
i beeld". Allereerst besprak zij de
overeenkomst van Locarno. Zij ksvam
tot dc conclusie, dat dc weg van Ver*
ailles naar Locurno gaat over Gcnèvc.
Gelukkig, zei spreekster, zien dc volke
ren steeds meer dc noodzakelijkheid
om dc verschillende problemen gc*
imcnlijk te behandelen. Er zijn nu
reeds 55 landen lid van den Volken*
bond geworden.
Dc rede van mevrouw Kluyver werd
rtopr lichtbeelden, die door den heer
G. Sipkes vertoond werden, verduide»*
lijkt. Wc zagen lichtbeelden, betrekking
hebbende op liet werk van den Volken
bond op verschillend gebied. Ook kwa
men op het doek afbeeldingen van de
grootc glazen zaal van het Volken»
bondssccrctariaat tc Gcnèvc; van de
ergadering der opium-confcrcntic in
die zaal; van dc hulp, die de Volken
bond op hygiënisch gebied aan Polen
verschafte: van het nieuwe gebouw
voor het Internationaal Arbeidsbureau;
van den Noordpoolrcizigcr Nanscn. die
ook veel voor het vredeswerk gedaan
heeft, enz. Bij elke afbeelding vertelde
mevrouw Kluyver vele Interessante bij
zonderheden, die door de aanwezigen
met belangstelling werden aangehoord.
Een dankbaar applaus volgde op
haar voordracht.
LEGER DES HEILS
In de week v»:\ 7 tot. en uie; !5 Novem
ber zal in het geheel nieuw geree&ureer-
de gebouw van het Leger des Heils aan de
SHiagcltrViraal £6 een reeks van bijzon
dere samenkomsten gehouden worden,
gelegenheid van het 36-jarig bestaan
de afdeeling Haarlem". Deze samen
komsten sullen geleld Worden door een
aantal der meest vooraanstaands officie-
van het Leger öe« Heils ln Neder
land.
7.iterdsg 7 en Zondag e November
worden do openings samenkomsten gehon-
ien, geleld door den chef secretaris van
iel Leger fn Nederland. Kolonel King,
.•«rgeecld door Brigadier Itónitz e
Hoofdkwartier-Zangbiigade onder leiding
in kapitein G. Clacye.
Dit koor heeft onder do bekwame lei
ding van Kapitein Clncys «en hoog x
kaal peil beraikt.
A.s. Zaterdagavond to acht uur en Zon
dag n.m. 3 uur zal ceu geheel nieuw pro
gramma van vocale T-vger des Ileils
ïuarsehen en andero liederen
ten gehoord gebracht. Do openings-
samenkomaten zullen gevolgd worden door
ersehillende bijzondere meetings.
In alle oamenkonisten zal tevens n
•erking worden verleend door het muziek
korps en het zangkoor vani het korps
„Haarlem".
Op alle sampnkomsien in de wsek heeft
iedereen vrijen toegang.
lem.
GEVONDEN DIEREN EN
VOORWERPEN.
Terug te bekomen bij:
G. Platei, Colcnsostraat 16 xijwlclbc»
lastingmerk; F. Heinema, Lange Pocl-
laan 12 idem. J. Wijnands, Zochcrstraat
15 idem. J. v. Essen, Hier. v. Alphen-
straat 29. bal. A. Gans, Linschotenstr.
71, R.K. Kerkboekje; A. Bcrtclij, Lange
Hccrcnstraat 11, bril in etui; A. Dries*
sen, Anegang 9. broche; J. Klinker,
Spaarnwouderstraat 44, ceintuur; Poli*
ticbureau Smcdestraat, étui met schrijf»
behoeften; A. Cop. Feithstraat 1. hon*
c'cnhalsband; A. de Graaf. Hofdijk*
plein 34, herderhond: Brouwer, Gen.
Cronjéstraat 49. zw. witte hond. Fauna:
F. Pcrukel, Dorreboomstraat 19, gr. wol»
Anr,O°7
Een buitengewoon bont, doch bijzon
der belangrijk programma hood Van
Anrooy den Bachbczocker» ditmaal. En
talrijk, als naar gewoonte waren dezen
opgekomen, niet weerhouden door dc
nrgen* car stormvlagenr die dc natuur
speciaal voor de Bachavonden schijnt
te beschikken en die voor dc :-kt met
auto's gezegenden. de Bachconcerten
meerendeek tot Bnggerconccftcn ma»
ken. Geen nood; dc vestiaire was (wijze
maatregel ra het onbehoorlijk ge
drang van veertien dagen geleden) uit
gebreid en toen we droog en wel* in dc
zaal gezeten waren, die op de Bach-
conccrten steeds een zeer gedistingeer
der! cn fce»:elijk«i aanblik biedt, kon
den we on» direct op dc vleugelen van
Ottorini Respighi's muze naar het zoele
zuiden laten dreigen. L'c imprcs-.ics van
quartro fontane di Roma, die Rcspighi
ons in zijn poema stnfonico geeft znn
het aanhooren alleszins waard. Zonder
onderbreking gaan dc vier gedeelten in
elkaar over. indrukken van verschillen
de omgeving bij 't eerste ochtendglo
ren. in verderen morgenstond, in de
felle middagzon cn in dc avondscheme
ring tot muzikale verklanking bren
gend. Rijk is Respighi's palet, harmo
nisch en orchcstraal; hij experimenteert
niet doch geeft uiting van zijn gezon
den muziekzin. Dat hii daarbij wel
eens herinneringen wakker roept,
len we hem niet euvel duiden. Zoo
flikkerden in 't vierdo gedeelte dc
vlammen van Wagners Feuerzauber wel
van verre en verlichtten de stralen
dc fontein der villa MedfcLs met ccn
rossen gloed. Maar in 't eerste gedeelte
hadden wc een brokje prachtige na
tuurschildering, prachtige muziek te
vens. Ook dc midden stukken bevatten
mooie momenten', doch de sonoritë
werd mij hier wel eens wat tc groot.
Een 'enorme sprong achterwaarts In
de muziekgeschiedenis werd daarop van
ons gevergd, Brahms" Klavlcrconcer'
op. 15. in 1861 verschenen, doeh reed:
1853 begonnen, is een werk dat dc
sporen van cxpcrimcnfeercn cn worste
len. althans in zijn eerste titel, wél
toont. Van z.ijn twintigste tot zijn
acht cn twintigste levensjiar heeft
Brahms aan dit „Schmcrzenskind" gc*
werkt en 't resultaat heeft hem zcl*
ven nooit bevredigd. In het eerste deel
is het hem niet volkomen gelukt dc
vlucht van zijn genie, dat ncuc Bahneti
wilde inslaan door den ovc- eerden
klassieken vorm tc breidelen: vlucht
noch vorm zijn er wc!va:.:ul bij ge
bleven. En toch is dat deel bij zijn ge-
breken, in 2ijn ocr*opzet wel het meest
oorspronkelijk Rijper meesterschap too»
nen het heerlijke Adagio cn Int Rondo.
Dc formeele overeenkomst van dit laat
ste met het Rondo uit Bctt'.i ens 3e
klavierconcert is in 't oog vallend
dat het mij verwondert nergens daar
over iets gevonden tc hebben. Dc inzet
van het S»matïgc thema voor Klavier
alleen, daarna dc herhaling voor orkest
met dc b:-gcl.; lende zcstKi-Jcn in 't
klavier, het 2de couplet in dc majeur-
onderdominant van dc <>n»
soort (bij Brahms Bés, bij Beethoven
As, uitgaande resp. van tl»mln." cn c»
min., het daaropvolgende fugato voor
orkest, de cadens, dc coda in majeur:
men vindt ze bij beide, zoodat men
haast wel aannemen moet dat Bectho»
vens Rondo den jongeren meester
den geest gczwceft heeft. Dc vertolking
der belangrijke, doch over 't geheel
niet zeer dankbare klavierpartij door
Severn Eisenbcrger gaf in dc zachte
episodes veel schoons, doch werd
de forti door grofheid ontsierd. F.is
berger forceert den toon vaak door
hard slaan waar hij een cantilene wil
doen uitkomen. Bovendien neemt hij de
tempi zeer willekeurig en wisselend,
■zoodat Van Anrooy meermalen moeite
had om met hem gelijken tred te hou
den. Een paar geheugenfouten en
misslagen stoorden in het eerste deel;
verderop viel geen manco aan virtuose
beheersching tc verwijten, cn aan hef
eind toonde 't auditorium zich dank»
baar en riep den solist meermalen
terug.
Dc clou van den «vorr'd, die ook
mijn nieuwsgierigheid had opgewekt,
was wel het eerste.nummer na de pauze:
.Pacific", mouvement musicale, van
den Zwitser Arthur Honegger. Deze
componist, van wien onlangs MIa Pel»
tenburg ccnigc liederen zong. behoort
tot de zeer modernen. Dc titel van
s mans orkeststuk zal wellicht menig
programmalezcr verbijsterd hebben en
dc toelichting zal die verbijstering niet
geheel hebben doen wijken.
Inderdaad staat het woord „Pacific]'
hier al evenmin mc-t „vredestichting"
ils met „vreedzaam" of zelfs met den
Stillen Oceaan in verband. Met den laat»
ste'n wel zeer indirect, „Pacific" Is de
naam van ccn locomoticf»typc, cn wel
van het type met 6 assen, waarvan
vee in een bogie of truck vóór aan de
lachine. 'drie met gekoppelde drijf wie-
lep cn een loopas achteraan, onder de
cabine. In DuitsChUmd beschrijft men
zoo'n type als 3/6 gekoppeld; in Enge.
land als 4—62 (waarbij' de getallen
in het eerste geval het aantal assen, in
het tweede het aantal wielen aangeven);
Amerika heeft voor bepaalde types
fantastische namen, die gedeeltelijk
ook naar Europa zijn overgewaaid. Zoo
heet het type 242 „Atlantic", 26
—0 (onze Jumbo's) „Tenwhceler" enz.
Locomotieven van het „Pacific" type
hebben wc in ons land niet; op de
l'ranschc Nord» en P. L. M.*lijnen daar
entegen trekken zij de grootste sneltrei
nen, en ook Engeland heeft er enkele,
cnals dc staatslijnen op Java
Amerika zijn ze zeer algemeen.
Een locomotief als onderwerp voor
een muziekstuk! Wie zich van de magi
sche kracht bewust fs, die lotomotie-
I, zinnebeelden van kracht, snelheid,
beweging, verplaatsing, op de verbeel
ding onzer jeugd, cn zelfs van vele
ouderen uitoefenen, kan zich over Ho-
ncggers keuze niet verwonderen.Recds
in 1K13 ten tijde der spoorwegstaking,
heb ik dc verwachting geuit, dat Ri
chard Strauss die staking tot onder-
an een „Tondichtung fur grosses
Örchestcr zou kiezen. Strauss was
toen juist in ons land en werd zelf var
dc staking de dupe. En vóór-hem, dit
eens beweerd moet hebben, desver»
langd ccn glas bier in tonen ie kunnen
voorstellen moet de muzikale illustratie
van een spoorwegstaking met ap» cn
dependenties ccn peulschil zijn geweest.
Maar Strauss heeft het niet gedaan.En
at Honegger ons in zijn „Pacific"
geeft is mij erg tegengevallen. Alleen
dc puffstooten in het begin zijn aardig
geïmiteerd, doch zij hebben al direct
dc fout dat zc niet eenparig versneld
worden, doch met rukken. En dan
wordt bet geheet ccn chaos v
klanken, waaruit ik, die heel
trcind heb geen spoorklankcn meer kon
opmaken. M i geven het slot der door-
Werking van Bcethovens 3e klaviercon-
eert en Bach's kleins Preludium no. 3
heel wat aardiger spoorwegimpressies,
al heeft geen van beiden een spoortrein
gekend.
Het stuk van Honegger was een des»
illusie cn had nauwelijks applaus te
boeken.
l it deze fabriek van brutale wange
luiden kwamen we met de „Schetsen
uit het Zuiden" van Gerard van Bruc»
ken Fock in dc vrije natuur,
omgeving van liefelijkheid, zonneschijn,
zccgeruisch cn bloemengeur, waarin
ook speclschc dartelheid zich doet gel
den Miniatuurtjes .zijn het, krabbels,
luchtig neergezet en even met pastel
getint, vijf schetsjes op één blad. Moet
cie componist ze verder uitwerken.
Och. ook zóó in hun pretenticlooze
kleinheid hebben zc waarde, evenals
ccn blad met krabbels van Jozef Israels.
De gevoelige natuur van v. Br. l'ock,
Be onze /eestcmmïngen zoo meester
lik wist weer te geven toont zich ook
li deze schetsen op haar best.
J:i 't eerste flikkert het zonlicht op
t water: het tweede is, een wonder
mooie melodie voor strijkorkest alleen,
in 't derde en vijfde zijn scherts cn
jolijt aan 't woord, stoffceren nvmphen
cn kabouters het landschap: het vierde
ccn melancholieke mijmering, waar»
in we het wondermooie spel van den
hoboïst waardeerden.
Deze muziek werkte weldadig
werkelijk ..pacifistisch" na Honegger
CU verwierf ccn grooten bijval, vaar»
- oor dc componist op 't podium moest
komen danken.
Tot slot van dezen merkwaardige:)
avond g.if v. Anrooy met zijn orkest
c< n meesterlijke.- mecsleepcnde auditie
..\n Strauss' „Don Juan", ons daarmee
weer" in het rccelc leven met zijn stor»
men terugzettend.
KAREL DE JONG.
LEZING MET LICHTBEELDEN
Men deelt ons mede dat rle lezing ïr
lichtbeelden, hedenavond in ,.De Central
Ir houden, ivii sueres belooft te worden.
Alleen al liet gedeelte „Mnchimalo Ame-
rikaftneoli© bakkerijen in beeld gebracht"
is een bezoek, in bet, bijzonder troor bak-
korijaiboidere overwaard.
GEWEST NOORD-HOLLAND-ZUID
DER S. D. A. P.
Op do' jaarvergadering van bovenge
noemd gewee-t is dc beer M. A Reinalda
als v ooit it lor herkozen, ook bet bestuurs
lid de beer J. D. Solioll werd herkozen
Da beer M. A, Heinalda werd eveneens
voor den Partijraad heikozen.
Een voorstel Scholen oiu een maand,
blaadje uit te geven weid na cenige dis-
cues :e ingetrokken.
J.Ei'SsuSUul
ONZE LACHH0EK
aaiien. cn .1, ten «^asider op „een asnal'
Ik ai ooit uft den weg Voor een
icHoe He een.
Ik a-tijd, «otwoordde de tweede en
siapte van de «oep »f om den ander 10
laten paseeeren.
Kapperebedienden zijn nu eenmaal al
tijd bernamd geweeet om hun oonvereatie.
Fo?n zeer werkzaam zakenman heeft «r
ti wat i-p g-rvnnden. Zoodra hij :n doft
stoel zii zegt, hij: Alle drie-kort-
Welke drie meneer, antwoordt de bar
bier.
Haar, baard en conversatie.
een. weekblad vinden wij de uiterst
interessante rnededeeling, dnt een bruid
tal feëlieel in het wit gekleed i«, om-'
dut dit de kleur der vreugde is.
In bet volgend nummer verwachten wij
iet esnlge «panning een verklaring va'n
het traditionoele zwart van den bruigom.
LUXE-AUTOVERHUUR»
INRICHTING EN RIJWIELZAAK.
Dc luxc-autoverhuurinricbting, voor»
heen de Firma Landdorp en \V. Bos,
Plein 33. is nu weer geheel in handen
van den heer Willem Bos- A3 c werden
tevens in dc gelegenheid gesteld een
kijkje te nemen in zijn nieuwe inrich
ting. die een uitstekenden indruk
maakt.
Aan dc 2aak is ook ccn njvviclzaak
cn een reparatie-inrichting verbonden.
Hier worden in hoofdzaak transportrij»
wielen gefabriceerd- In ccn kleine
showroom kan een keuze gedaan vvor»
den uit S eerste klasse merken.
RADIO-
Dinsdagavond hield de afdeeling
Haarlem van de Nederlandschc Ver»
eeniging voor Radiotclegrafie ha3r ge
wonen clubavond in het clubgebouw
aan de Groote Houtstraat.
Er had een verkooping plaats van ra»
dio»artikelen, die door dc leden wa
ren ingezonden. De verschillende arti»
kelen gingen vlot van de hand.
Dc volgende week zal een demon»
stratie gegeven worden van raam»ont»
vangst
OVERTREDING LOTER1JWET
Dinsdag zijn door do politic alhier
in beslag genomen bij den kapper J. G.
A. B- 1Ü0 loterijbriefjes van „Utile" en
ccnigc bescheiden, bij den kraandrijver
C. T. 6 loterijbriefjes van „Utilé", bij
den horlogemaker J. T. H. 20 loterij*
briefjes eveneens van „Utilé" cn bij C-
NV. v. Y„ melkbezorger. 25 stuks-
Tegen dez- personen is proces-ver»
baal opgemaakt terzake overtreding van
de Loterijwet.
Samen uit voor een
nieuwe ^as
Maar de „vriendin" stal het
geld
Zaterdagmiddag is voor ccn' huis»
rouw dc uitgezochte tijd om bood
schappen tc doen. Door de week heeft
zij haar werk. maar als Zaterdag de
man zijn loon hdeft thuis gebracht, is
het oogenblik gekomen, om dc stad in
tc gaan en zich daar van het noodlge
tc voorzien.
En zoo was onlangs ecu Ilaarlcmsche
werkster cr op uitgetrokken, om voor
haar zoontje ccn nieuwe jas tc koopen.
Een zoo gewichtig werk doet men
r.iet alleen, en daarom had zij ccn ken
nis ook een werkster uitgenoo»
•Jigd, hsar tc willen vergezellen. Met
hit jochie tusschen hen in waren ze
een winkel binnengestapt, cn daar be»
gon het passen cn meten. Moeder leg»
dc haar portemonniic zoolang op de
toonbank, en keurde gehurkt het cenc
jasje na het andere. Het duurde lang
voor dc keus gemaakt was. maar het
lukte toch. En vol trots over de nieu
we aanwinst nam bnocder de portemon»
naic, om tc betalen met liet tientje,
dat haar man had meegegeven.
Edoch. het bankbiljet was spoor*
loos verdwenen.
Groote consternatie!
Samen begaven dc vrouwen zich op
weg naar de politic en onderleg bc»
kende dc vriendin, dat zij het „gedaan"
had. Zc gaf het biljet terug en zoo zou
dc zaak dan maar gesust worden.
Maar dit leek den vader van het nieuw
uitgedoschtc ventje niet raadzuam en
op zijn advies werd het feit bij .de
Haarlcmsche politie aangegeven.
Zoo werd dan dc 22»jarigc „vrien
din" door Haarlem's rechtbank tot 14
<j; gen gevangenisstraf veroordeeld, te»
gen welk vonnis zij hooger beroep aan»
•cekende, evenals liet O. M.
Dinsdag diende, naar de Tel. meldt,
dc zaak voor dc Vierde Kamer van sjiet
;Gercchtshof. Dc beklaagde gnf vöor,
aan een soort klcptomanic te lijden.
Reeds vijfmaal was zij voor vermogëns»
delicten veroordeeld, doch dezen keer
had zij niet gestolen. Het biljet lag in
don winkel op den grond; zij hadhet
„gevonden" doch behouden. Er zou
dus geen diefstal, doch verduistering
zijn.
Maar de vraag, hoe uit ccn gesloten
beurs een tientje vullen kan, werd al
evenmin opgelost, als het probleem,
hoe bckl. het „gevonden" biljet, zich
zonder kwade bedoeling, kon toeëige»
nen.
Het O. M. achtte den dicfstal.bc»
wezen. Het ongunstige verleden van
beklaagde was daarbij aanleiding, om
een strafverzwaring tc vorderen \an 14
dagen tot twee maandci^
Mr. Huycr, die als verdediger - op*
trad. oordeelde, dat voor deze bekl. ac
duur der straf weinig ter zake doet.
Noch ccn korte, noch een lange vrij»
hcidshencming zal haar verbeteren.
Vandaar dat hem een voorwaardelijke
s croordccling met ccn 'streng toezicht,
de juiste oplossing scheen.
Over 14 dagen zal het Hof uitspraak
doen.
EEN DURVER.
Wij ontvingen het volgende briefje:
Mijnheer.
„Naar aanleiding van uw foto. van
Donderdag :n uw blad 29 ^October
1925. eer. 'waagstuk, dat er in 'Amerika
een man ui: een auto geklommen, zoo
overgestapt op een touwladder en van*
daar in een vliegmachine geklautcrt.
Met anderen woonden gezegd, dat cr
alleen in Amerika zulke lui zijn.
Nu wanneer u mij aan ccn vliegmachine
touwladder cn ccn auto helpt, dan doe
ik het ook.
Het zijn maar voor geringen kosten,
en voor mü een sport.
Ik ben maar ccn doodgewonen jon*
gen. Nu wanneer u cr op ingaat, schrijf
het mij maar persoonlijk of zet het in
uw blad, dan lees ik het wel.
Mijn adres is
Tot zoover het briefje.
Naam en adres laten wij achterwege.
Dc briefschrijver vraagt er bescheiden-
lijk om cn wij zullen hem dus maar
enkel Albert noemen.
Beste Albert, vnn ons is gecrn mede»
werking voor dc herhaling van het
'kunststuk to verwachten; niet alleen,
omdat wij geen vliegmachine bij de
hand hebben, maar ook omdat wij der»
gelijke halsbrekende toeren zeker niet
zullen aanmoedigen. Laat die maar in
Amerika! Wij hebben de afbeelding
alleen gegeven, om to laten zien tot
welko dwaasheden dc menschen in
slaat zijn. Als afschrikwekkend voor»
beeld 1
MAKELAARS
Als makelaars werden beëedigd dé lie fi
re n J. F. Bekers te Haarlem; A de Liemo
Schoten; II. J. Kappers to Elaarlem en F.
jvan ier Wc. al 3 te Heemstede, die
sub 1 aaaohineiioen; d:e sub 2 ;n ko-
llonialo waren; uk sub 5 111 hypotheken ea
«euiantién en die eub 4 als bouwkun-
